Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 13.
Zaterdag 29 Juni 1907.
Een en twintigste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
lOnnementsprjjs per drie n
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0.40
f 0,05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging' De Eembode.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor icderen regel meerf 0.05
CorrcspondcntiCn en Advertcntiën moeten uiterlijk Vrijdag
avond voor 4 uur aan het bureau bezorgd zijn.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
WIJZIGIMG D1H POLITIEKE PARUIEN
'I Is waarlijk niet te verwonderen,
dal de uitslag der Statenverkiezingen
een groote verrassing bracht. De poli
tieke partijen van links noch die van
rechts hebben zulk een uilkomst voor
zien. Staan eenerzijds de partijen als
verbluft over de verliezen, die in limine
gelederen geteld wordenanderzijds
kan men verklaren, dat de stoutste ver
wachtingen verre overtroffen zijn.
Behoudens enkele bladen wordt ook
door de liberale pers volmondig erkend,
dat zij een pijnlijke nederlaag te boeken
hebben. De gevolgen ervan worden
evenmin onderschat. De „Nieuwe Ct.",
o.a., den uitslag der herstemmingen in
Zuid-Holland van de politieke zijde
beschouwend, merkt op;
„De zegepraal van de rechterzijde is dus
niet alleen bevestigd, maar vertoont door
den uitslag van gisteren zelfs een beslissend
karakter, dat jaren lang een invloed op liet
Staatsbestuur zal doen gelden, welke, in zijn
geheel beoordeeld, door ons slechts kan
worden betreurd en bestreden.
.Voor het ministerie breken moeilijke dagen
aan. Dat deze verkiezingsstrijd, die om de
meerderheid van de Eerste Kamer ging,
.langs het kabinet heen" zou zijn gegaan,
in dien zin, dat de positie van de regeering
na den uitslag van II en 21 Juni geen veran
dering van ecnige betcckcnis zou hebben
ondergaan, kan bezwaarlijk worden volge
houden. Aan den anderen kant maakt de
bestaande en door deze stemmingen niet
gewijzigde getalsverhouding in de Tweede
Kamer liet voor het ministerie uiterst lastig
uil den thans verkregen uilslag de volle
consequentie te trekken en de koningin voor
dezelfde moeilijkheid te stellen als in
Februari j.l.
„Dit valt echter wel tc voorspellen tenzij
het ministerie zich van nu af aan als een
louter zaken-kabinet zal gedragen, ligt een
crisis, wellicht gevolgd duor een Kameront
binding, in een niet al te ver verschiet."
Rondborstig wordt hier erkend, dat
de uitslag een beslissend karakterdraagt.
Met schijnbaar stevig vertrouwen was
aangezegd, dat de Eerste Kamer zou
worden oni gezet, maar de uitkomst
der stemming draagt een ander
karakter. De nederlaag van hut libera
lisme is dus wel een pijnlijke geweest.
En de beteekenis van de overwinning
voor de Reclitsche partijen Itecfl een
zeer diepen zin. De uitspraak der stem
bus gaf krachtig te verstaan, dat ons
volk verlangt bestuurd te worden
volgens christelijke beginselen. De
aanvoerders dor linksclte partijen vooral
hadden den strijd in die richting ge
dreven, getuige de meeting o. a. te
Gnrinchem aan den vooravond der
verkiezingen, waarbij zelfs een der spre-
kersdcFranscliestaatkundeluildigde.De
christelijke partijen waren dus gewaar
schuwd. Vhm besliste uitspraak aan
de stembus was dan ook, dat zij willen,
dat in ons landsbestuur met de Christe
lijke Openbaring rekening zal worden
gehouden, dat de heilige wil Gods
ook in de wetten, die ons volk tot
richtsnoer dienen, zal geëerbiedigd
worden.
Nog een oorzaak van deze voor de
Reclitsche partijen zoo heuglijke uit
slag der stemmingen, vraagt de volle
aandacht. Dc uitspraak der stembus
heeft iets aan het licht gebracht, dat
tot bizondere vreugde stemt, en wel
het gewichtige feit, dat het linksche
blok, dat zoo hecht aaneen gesmeed
heette te zijn, begint los te laten. Van
de oud-liberalen, voor de keuze gesteld
tusschen een socialist of oen gematigd
man rechts, zwenkten velen naar rechts
bij logisch nadenken kwamen zij blijk
baar tot de conclusie, dat zij, met zich te
scharen aan de zijde der socialisten
zich op een hellend vlak begeven, dat
leiden moet tot revolutie en verderf.
Deze gebeurtenis doet de voldoening
over liet stembus-succes niet weinig
toenemen. Ondanks het spel der leiders
in Goriuchem, is de verkiezingsbewe
ging uitgeloopen op eenc verschuiving
van oud-liberalen naar de fractie De
Savornin Lolt man en op eenc van
unie-liberalen en vrijzinnig-democraten
naar de groep Troelslra.
Zoo wijzig', zich dc toestand. De
tegenstelling „clcricaal tegen anfi-cleri-
caal" begint te worden: de partijen
van orde en gezag tegen de partijen
van omwenteling en anarchie.
BUITENLAND.
In Portugal hebben bloedige
onlusten plaats gehad. De regeering
had de telegrammen daarover doen op
houden, maar toch is nu genoeg be
kend geworden. Over de bloedige
tooneelen te Oporto beeft de Lissabon-
sche correspondent van de „Daily Mail,"
het volgende gemeld
Joas Franco, de eersle minister
de dictator, noemt men hem be
gaf zich daarheen om er te spreken
en zijn politiek te verdedigen. Aan
alle stations, die zijn trein voorbijreed,
stonden tnenschcn en jouwden en floten
hein uit. In Oporto hingen rouwvlaggen
uit. Hij kon er niet hel woord voeren
zijn stem ging in het algemeen gehuil
verloren. Politie en soldaten moesten
de vijandige menigte uiteenjagen. Er
werd geschoten en er vielen een grool
aantal dooden en gewonden. Honder
den werden er ook gevangen genomen.
's Avonds toen Franco weer naar
Lissabon terug zou keeren, was er bij
het station weer oproer. De ruiterij
reed op de menigte in en liet voetvolk
schoot er op los. Het volk schoot met
de revolver terug; een jonge officier
werd doodclijk gewond. Op een plein
in de buurt lagen rijen dooden en ge
wonden, meest in de bcenen gewond.
Verwoed werd er gevochten voor het
Hötel d' Anglcterre, en Engclschen, die
het uit het hotel aanzagen, vertelden den
correspondent, dat het volk lang dapper
stand hield, ofschoon het slechts steenen
als wapenen had, tegen de schietende
troepen. Vrouwen droegen steenen in
haar boezelaars aan en vuurden de
mannen aan. De grond lag bezaaid
met gevallenen, maar ook onder de
soldaten en van de politie waren er
gewond. Republikeinen spraken elders
het volk toe. Er werden barrikaden
opgerichtde bouwstoffen haalde men
uit de koffiehuizen.
Den dag van de begrafenis der
slachtoffers' was er algemeene rouw in
Oporto. De bladen kwamen met dikke
zwarte randen uit. De vlaggen hingen
halfstok en rouwfloers was voor de
ramen. Dien dag werd er weer op het
volk geschoten.
Uit Lissabon wordt nog gemeld, dat
•president den Koning heeft
voorgesteld strenge maatregelen tegen
de onruststokers te nemen, doch de
Koning weigerde hiertoe mede te werken
Deze houding van den Koning maakte
op de bevolking een uitstekenden indruk.
Aan Wcensche bladen wordt daaren
tegen uit Lissabon gemeld, dat de
regeering dc afgezette burgemeesters
van Lissabon en Oporto, wegens hel
voeren van republikeinsclie propaganda
in hechtenis heeft laten nemen.
De koning onderteekende een besluit,
waarbij aan tien minister-president
machtiging verleend wordt leden van
het ontbonden parlement, zonder vorm
van proces te doen gevangen nemen.
Door dit besluit worden 37 oud-afge
vaardigden. leiders der republikeinsche
beweging, getroffen.
Een nader bericht uit Lissabon aan
de Parijsche bladen meldt, dat oproeren
tegen de regeering hebben plaats gehad
te Braga,Villa Real en ViannadeCastillo.
De soldaten maakten van hunne wape
nen gebruiker moeten ongeveer 100
dooden en 600 gewonden zijn. De re
gimenten te Oporte zouden ook aan
't muiten geslagen zijn.
Duitschland heeft een minister
crisis gehad, De Staats-secretaris Posa-
dowsky heeft ontslag aangevraagd, en
wordt opgevolgd do >r Bethmann-Holl-
weg, titans Pruisisch minister van
Binnenlandsche zaken. Verder treedt
in plaats van Studt, den minister van
Eercdienst.op, Holle, onder-staatssecre
taris aan het ministerie van Arbeid.
De opperpresident von Moltke zal tot
het departement van Binnenlandsche
Zaken worden geroepen.
Studt had reeds lang het voornemen
rust te gaan nemen, en ware wellicht
reeds heengegaan, indien het al te
stormachtig ongeduld der liberalen naar
zijn heengaan, hem niet nog een poosje
had doen blijven.
Graaf Posadowsky stond ook reeds
lang op de lijst der politieke morituri,
schrijft de katholieke „Köln. Volksztg",
wellicht minder als een slachtoffer der
liberale aera, dan wel als een persoon
lijk offer van prins Biilow, die Item
niet kon vergeven, dat hij zijn plotse
linge koerszwenking in December van
het vorige jaar niet als zakelijk ge
rechtvaardigd in ieder geval echter als
gevaarlijk aanzag. Posadowsky was de
ntan der sociale politiek, die daarvoor
ook zijn steun zocht bij het Centrum.
Met Posadowsky treedt de voornaam
ste persoonlijkheid van het gezamen
lijk ministerie af, de eigenlijke drager
der sociale hervormingen, die hij met
ongewone kennis en zeldzame arbeids
kracht bevorderd heeft, een staatsman,
die het grootste aanzien bij alle par
tijen genoot, ook bij degenen, die zijn
sociaal-politieke inzichten niet deelden.
In het Zuiden van Frankrijk is het
rustiger geworden, maar de gevolgen
der onlusten zullen zich nog lang doen
Sevoelen. Zaterdag werd inderhaast
oor de Fransche Kamer de wet op de
wijnvervalsching aangenomen. Of de
bevolking in de wijndistricten daar
genoegzaam mee gebaat zal wezen, zal
de tijd moeten feeren. Eenige leiders
van de beweging bevinden zich in
gevangenschap, maar de voornaamste
onder deze, Marcelin Albert, die men
ook in gevangenschap waande, kwam
Zondagmorgen geheel onverwacht te
Parijs en is bij Clemenceau op audiëntie
geweest. De minister-president bracht
hem zijn gedrag onder de oogen en
wees met strenge woorden op zijn
zware verantwoordelijkheid.
Clemenceau wilde Marcelin niet in
zijn kabinet gevangen laten nemen
speciaal liet hij aan den directeur van
de sflreté weten, dat iemand, die uit
vrije beweging naar Parijs gekomen
was, dèèr niet mocht worden gevangen
genomen. Na 't vertrek van Marcelin
ging Clemenceau naar Fallières en hield
een conferentie met de andere minis
ters. Aan de journalisten, die Item
ondervroegen, wilde hij geen aanwij
zingen geven.
Albert is des avonds, vergezeld door
een redacteur, per auto weggereden
naar Montpellier.
De kalmeering der gemoederen is
echter vooral te danken aan den bis
schop van Carcassone, die aan de
pastoors der parochies van Narbonne
een schrijven richtte, dat grooten indruk
maakte en zijn uitwerking niet heeft
gemist.
De vier departementen Gard, Hérautt,
Aude en oostelijke Pyreneën, waarover
de beweging der wijnbouwers zich
uitstrekt, tellen te zanten cene bevol
king van omstreeks anderhalf millioen
zielen. Van de zuidelijke hellingen der
Cevennes tot aan de Golf du Lion is
de bevolking door deze beweging aan
gegrepen en meer dan een derde der
vertegenwoordigers van de gemeenten
dezer departementen hebben hun ambt
nedergelegd.
Alhoewel echter de toestand in die
streken minder gespannen is, toclt
laat hij nog veel te wcnschen over.
In cene vergadering van de comité's
tot verdediging van den wijnbouw tc
Argeliers is o.a. besloten, dat de door de
Kamer gevoteerde wetten onaanneme-
FEUILLETON.
De toevlucht der zondaren.
2) Wal was liet dan toch, dat hem zoo
.-a zijn moeder vervreemdde; eertijds toch
waren zij een van hart en zin? Met diepe
schaamte moest hij erkennen, dat het de
verleiding was, voor welke hij was bezweken.
Nog precies stond hetndeavond voor oogen,
toen hij, op aandringen van zijn medc-studcnt
üeorg Walter, met dezen naar een herberg
in de voorstad was gegaan, waar de studenten
bij elkaar kwamen. In '1 begin stond hem
dat leven en rumoer tegen, docli allengs
luid hij er genoegen in gekregen. Hij begon
bier tc drinken, kaart tc spelen, te lachen
om de (lauwe grappen zijner vrienden,
korlont, liet duurde niet lang, of hij bevond
zich op het hellend vlak, en verloor daardoor
liet doel, dat hij als kind zich reeds had
vuurgcstcld, geheel uit het oog, om priester
Ie worden. Hij verwaarloosde zijn moeder
geheel, en als niet alle teckcnen bedrogen
dan scheen hij haar 'l hart gebroken Ie hebben.
Plotseling overviel liet hem als een on
metelijk verlangen, dat liet nog
als I
i. O.
had die altijd geklonken, als zij dagelijks,
ook toen hij reeds volwassen was, gevraagd
had: „Clemens, beste jongen, heb je al
gebeden
Gebeden Och hemel, neen, dat deed hij
al lang niet meer. Zou hij liet nog kunnen
Zijn tanden klapperden koortsig, toen hij
fluisterde: „Wees gegroet Maria, vol van
genade, de Heer is met UI"
Hoe dikwijls had hij mei zijn moeder de
heilige Maagd aangeroepen en beloofd, dit
gebed nooit na te laten, vooral niet in de ure
der verleiding Slecht had hij zijn ge
lofte gehoudendoch 'I was misschien een
goed voorteeken, dat nog niet alles verloren
was, wijl hem thans, in dc moeilijkste oogen-
hlikkcit zijns levens dc groet des Engels op
de lippen kwam.
Maar was hij nog altijd niet thuis? De
weg scheen hem lieden eindeloos. Eindelijk
zag iiij 't licht in de huizen der Sl.Jorisstra.it
en daar ginds lag zijn ouderlijk huis. Men
sliep nog niet. Duidelijk zag hij een bleeke
lichtglans uit de voorkamer naar buiten
straten, en in de kamer zijner moeder sche
merde een zoodanig licht. Of zij erger ge
worden was? Weder voelde hij zijn liarl
angstig kloppen; hij snelde door het tuintje
voor het huis, stond hij de voordeur en wilde
die zacht openen. Op dat oogenblik werd zij
van binnen geopendeen zeldzame aanblik
bood zich hem aan. Voor Item stond, als
een verschijning uil een andere wereld, de
zuster, gekleed in het kleed der Francis
canessen, In haar volle onbewuste waardig
heid en hoogheid. En daar op den achter
grond der voorzaal groette Item van zijn hoog
voetstuk, liet den jongeling zoo wel bekende
Moedergods-beeld, zacht bestraald door het
licht cuncr kleine lamp. Het was Clemens
tc moede bij deze verschijning, als werd er
plotseling een zachte hand op zijn gejaagd
hart gelegdalsof hel verleden een droom
ware, hij zelf echter weer de brave zoon
zijner lieve moeder, ont met tiaar daar voor
de statie van de II. Moedermaagd de ge
beden te storten, welke Item eens zoo dier
baar waren. Een korte poos echter hield
deze toovcrmacht aan, de koude werkelijk
heid drong zich weder aan hem op. Toen
dan ook de jongeling den blik van zuster Luit-
gardisopliem gevestigd zag, en daarin een wee
moedig treuren las, kwam liet ergste in zijn
ziel op, en stamelde hij lil zijn bange af
wachting „Om Gods wil, moeder is locli
niet dood „Neen mijnheer Uittwang. zij
leeft nog", antwoordde de zuster zacht,
„maar liaar uren zijn geteld en zij heeft naar
uw komst met groot verlangen uitgezien.
Zij kan niet sterven, alvorens u haar zegen
gegeven te hebben. Dagen lang heeft zij de
heilige Moeder Gods gesmeekt, dat Zij u
aan liet moederhart terug mocht voeren, maar
berouwvol, mijnheer Bittwang als ccnandcr...,"
eindigde de zuster met zachten nadruk.
Diep bewogen leunde Clemens aan dc stijl
der deur. Daarop zcide hij, diep ademhalend
„Zij heeft niet te vergeefs gesmeekt. Ik keer
lot haar terug, als de verloren zoon. Bereid
haar op mijn komst voor. Ik moet haar nog
levend zien, om vergiffenis van haar te ver
krijgen. O. ga, voor liet te laat is."
Met onhoorbare schreden verdween zuster
Luitgnrdis in de ziekenkamer. Toen zij eenige
minuten later kwam, onidenbcrouwltebbcndcit
zoon naar zijn stervende moeder te brengen,
zag zij dezen op zijn knieën voor het Moeder
gods-beeld neergeknield, onder lievig snikken.
Maria, de toevlucht der zondaren, had hare
macht getoond en hel hart des zoons in zijn
diepste schuilhoeken geraakt, opdat hij. den
afgrond ziende, aan welks rand hij gestaan
had, het onwrikbaar besluit nam, in 't vervolg
weer een leven te leiden, een goed christen
en een waar kind van Maria waardig.
Acltl dagen later word de weduwe Bittwang
«graven. Zij was de eeuwigheid ingegaan
net een glimlach up het gelaat. Haar hand
usttc in die Itaars zoons en haar hart was
crvuld van de zalige hoop, dal de vruchten
an haar aanhoudend gebed tot de heilige
Maagd voor den hemel mochten rijpen. In
haar stervende hand had haar zoon den eed
afgelegd, dal hij nooit meer den rechten weg
zou verlaten, doch voortaan een leven leiden
volgens Gods geboden.
Hij heeft zijn woord gebonden. Spoedig
nadat hij zijne moeder aan den sellout der
aarde toevertrouwd en orde op zijn zaken
gesteld had, was hij uit W. vertrokken.
Jarenlang bleef hij verdwenen; niemand hoorde
iets van lieni, tot er uit een stad in Noord-
Amcrikn, waar een seminarie was voor ka
tholieke priesters, het bericht kwam, dat daar
een jeugdig Duitscli priester vertoefde, die
door zijn voorbeeldigcn levenswandel en
zijn kansel-welsprekendheid, zich naam ge
maakt had voor de katholieke zaak in 't
algemeen, doch in 't bijzonder onder zijn
Dultsclic landlieden. Dat was Clemens Bill-
Later keerde hij naar zijn vaderland terug,
waar hij tot hoogc eer kwam. Even bekend
als bemind was de ernstige, geleerde, goede
priester, die niet moede werd te werken
voor, liet heil der zielen, en wiens hoogste
streven bestond den lof der heilige Moeder
gods, wien hij zooveel te danken had. door
woord en schrift te verkondigen.
