Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 30.
Zaterdag 26 October 1907.
Een en twintigste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40
f 0,05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf 0.05
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
Wegens het feest van Aller
heiligen. op Vrijdag 1 November
a.s., zal „De Eembode" op Za
terdag 2 November iets later
verschijnen.
De interpellatie-Veis Heijn.
Met het antwoord van den Burge
meester onzer Gemeente op de inter
pellatie van den lieer Veis Heijn in de
raadszitting van I Ocl. jl. hebben we
onze lezers bereids in kennis gesteld.
Of de genoemde interpellanf mei dit
antwoord ingenomen is, zal nader wel
blijken, ons echter heeft het geenszins
bevredigd. De vraag van den inter
pellate of de Burgemeester als Hoofd
der politie door de beslaande wetten
of verordeningen in staal wordt gesteld
de voor den Zondagrust en heiliging
hinderlijke optochten te keeren, werd,
zooals verwacht mocht worden, beves
tigd.
De tweede vraag„Zoo ja, waarom
worden deze tegenwoordig toegelaten?"
werd echter uitvoeriger beantwoord.
In dit antwoord wordt o. a. gezegd
Met Ier zijde stelling van alle persoonlijke
gevoelens omtrent Zondagsrust en heiliging
van den Zondag, heeft onacrgctcekcndc, zich
plaatsende op het standpunt, dat hij geroepen
is de belangen van alle ingezetenen te be
hartigen en verstoring der openbare orde te
voorkomen, zijne toestemming tot het houden
van een optocht op Zondag den 29 September
II. verleend, omdat hij van oordeel was, dat
het belang van de Gemeente zulks veror
dende en verstoring van de openbare orde
niet te vreezen was.
Men veroorlove ons te vragen
Worden hier niet wat al te luchthartig
alle persoonlijke gevoelens omtrent
Zondagsrust en heiliging van den Zon
dag terzij gesteld En werden met
den bedoelden optocht de belangen van
alle ingezelencn nu juist behartigd
Dat verstoring der openbare orde niet
te vreezen was, willen we gul toegeven
van degenen, die zich hebben
geërgerd aan de weerzinwekkende ver-
tooning, die den optocht besloot, was
geen verstoring der orde te vreezen,
maar daarmede is de zaak niet in 't
reine gebracht. Nu willen we gaarne
aannemen, dal onze hooggeachte Bur
gemeester niet heeft kunnen vermoe
den, dat de bedoelde beoefenaars der
gymnastiek van de aan licit verleende
vrijheid lol het houden van een optocht
zouden gebruik maken om zich in een
alles behalve zedig costunm daarbij
aan te sluiten en zoo de gcltcelc stad
door te trekken. Ook vertrouwen we
stellig, dal de achtbare mannen, die
in rijtuigen gezeten den stoet wilden
opluisteren, vooraf niet geweten hebben,
dat de personen, die men huldigen
wilde, zoo weinig kieschlteidsgevoel
zouden tonnen, maar de zaak blijft er
dezelfde om. De groote ntassa onzer
inwoners zijn inhun zedelijkheidsgevoel
diep gegriefd geworden en zeker zeer
terecht.
Het peil van zedelijkheid onder het
volk ziet men angstwekkend dalen, tot
verheffing daarvan zal ook ons Gemeen
te-bestuur zeker zeer gaarne mede
werken. Maar dan mag ook verwacht
worden, dat optochten, die het peil
der zedelijkheid nog dieper neerdruk
ken, van overheidswege zullen gekeerd
worden.
In het antwoord op de derde vraag
door den intcrpcllant gesteld vinden
we echter als we ons niet vergissen
een zekere vingerwijzing, die ons met
hoop vervult.
De intcrpcllant stelde nog deze
vraag:
„Denkt de Burgemeester als hoofd der
politie maatregelen te nemen, opdat feest
vieringen op Zondag lot particulier terrein
beperkt I-lijven
Daarop luidt het antwoord
„Qndcrgctcckcndc denkt er niet aan, alge-
noemde plaatselijke verordening toegekend
recht voor. in elk concreet geval te beoor
delen of hij al of niet toestemming zal geven
tol het honden van openbare vermakelijk
heden of teeslen, optochten of intochten."
Van harte hopen wij. dat onze hoog
geachte Burgemeester bij voorkomende
gelegenheden van dit Item toegekend
recht gebruik zal weten te maken op
eene wijze, die alle ingezetenen bevre
digt.
BUITENLAND.
In België hebben Zondag de ge-
meenteraads-verkiezingen plaats gehad.
Het resultaat van dien strijd is, dal
waar liberalen en socialisten samen
gingen in plaatsen, waar het arbeids-
clcmcnl overwegend is, zij overwin
ningen hebben behaaldzij leden
gedeeltelijk de nederlaag in plaatsen,
waar het burgerlijkelement overhecrscht,
en een ernstige nederlaag in een aantal
plattelandsplaatsen.
De uitslag te Antwerpen was voor
de Katholieken een besliste teleur
stelling. Daarover schrijft hel „Hbl.
van A."
„Men schat dat de meerderheid van
het Cartel 5010 stemmen zal bedragen
en dat het nagenoeg 1200 stemmen
boven de volstrekte meerderheid zal
geraken.
Wij kunnen niet zeggen, dat deze
uitslag beantwoordt aan onze verwach
tingen en wij erkennen, dat wij ons
aan iets verheugender hadden verwacht.
Het clericale spook, de scholen en
de behendig opgemaakte kiezerslijsten
hebben de meerderheid bezorgd aan
het Cartel.
Wij hadden beier gehoopt, doch de
uitslag ontneemt ons den moed niet
en een volgende strijd zal ons even
wakker op de bres vinden, even ver
kleefd aan de ware belangen van Ant
werpen."
Dil was geschreven onder den eersten
indruk van den uitslagteAntwerpen. Een
overzicht over den geheelen uitslag der
verkiezingen schenkt meer bevrediging.
De katholieke „Courrier"deBruxolles
zegt, dal de katholieken tevreden mogen
zijn over den uitslag der gemeenteraads
verkiezingen, die Zondag gehouden
zijn. Deze verkiezingen waren van
groot gewicht, daar ze een geheel
politiek karakter hadden en de socia
listen en liberalen zich verbonden had
den legen de katholieke regeering. De
katholieken hebben wel iswaareenige
lichte verliezen geleden, doch deze
werden ruimschoots vergoed door tal
rijke overwinningen. De liberalen had
den beweerd, dat zij vooruit gingen
in de groote centra, maar zij hebben
tut hun kracht zien verminderen in tal
van steden, o. a. te Brugge, te Hasselt,
Dctidermonde. leperen, Leuven, Nijvels,
Phlppevllle, Stavelot, Virton en te
Ecaussines-d'Enehien. Zelfs in de
omgeving van Brussel zijn de katho
lieken vooruit gegaan, te Schaerbeek
winnen de katholieken verscheidene
zetels.
Tal van liberale gemeenteraden, die
jaren lang het heft in handen hadden,
zijn omgeslagen.
Wel een verblijdend teeken, dat Z. H.
de Paus van prelaten en bisschoppen
uit alle oorden der wereld betuigingen
van dankbare hulde ontving voor de
uitvaardiging van de jongste Encycliek.
Karnitinal Lecot, aartsbisschop van
Bordeaux, heeft mede daarover een
merkwaardige verklaring afgelegd.
„De tweede formule van veroordee
ling zegt de kardinaal door den
Paus in deze Encycliek gebezigd is
veel plechtiger nog en beslister; de
overal en in verschillende werken ver
spreide dwalingen worden hier te
zanten gebracht en juist gepreciseerd,
haar oorsprong en karakter duidelijk
aangewezen.
„Voor dil werk, dal reeds de meest
heilzame gevolgen heeft gehad in de
gehcele wereld, willen al mijne geeste
lijken, de seminaristen, parochie-pries
ters, leeraren aan de seminariën, ka
nunniken en prelaten, en aan hun hoofd
de onwaardigste uwer zonen, Uwe
Heiligheid bedanken uit geheel huil
hart.
„Zij kunnen hun Paus niet genoeg
zeggen, hoezeer zij Zijn goedheid prij
zen, Zijn oprechtheid, Zijn onwankel
baar standhoudenhoezeer zij Zijne
liefde voor Frankrijk op prijs stellen,
welke in zooveel verschillende vormen
tol uiting komt te midden van de be
proevingen, waaronder ons ongelukkig
land gebukt gaat."
Naar uit Rome wordt gemeld, hebben
gedurende een der afgcloopen nachten
inbrekers een inval gedaan in de basi
liek van San Lorenzo en zich daar van
tal van schatten en kerksieraden mees
ter gemaakt. Vooral hadden zij het
gemunt op de rijke kostbaarheden van
het altaar van de Madonna van Pompeji,
dat zij totaal leegplunderden. De dieven
moeten door het dak binnen zijn ge
komen, zich langs een touw naar be
neden laten glijden en kalm gedurende
den nacht hetgeen van hunne gading
was bijeen hebben gezocht.
Reeds vroeger was er gepoogd In
deze kerk in te breken, men heeft
toen het toezicht verscherpt, blijkbaar
echter nog niet in voldoende mate.
Volgens de otficieele itiededeeliiigen
over de uitslagen der verkiezingen in
Rusland, kunnen van de 5443 kies
mannen 2670 tot de'gematigdcn worden
gerekend, behooren er 2100 tot de
rechterzijde en 608 tot de linkerzijde,
terwijl van 165 gekozenen de staat
kundige richting niet bekend is.
De verkiezingen zijn thans zoo ver
gevorderd, dat net onwaarschijnlijk is,
dat er nog groote wijziging komt in
de classificatie der kiesmannen. Komt
er nog verandering, dan zal die in het
voordeel der rechterzijde zijn.
De Pol. Korr. weel mee te deelen,
dat in wel ingelichte Parijsche kringen
wordt verklaard, dal alle berichten over
Russische leeniitgsplanneit voor onge
grond worden gehouden. Er worden
tegenwoordig in Rusland geen stappen
gedaan tot uitgifte van een Russische
leening, ook niet van eene, die in liet
voorjaar zal worden gesloten, al maakt
ook de behoefte, wegens de vernieuwing
van de vloot, eene Russische leening
in niet al le verren tijd mogelijk.
Volgens een bericht uit Petersburg,
werd in de buurt van Zarskoje Selo
iemand, die op de jacht was, door de
speurzin van zijne honden attent ge
maakt op eene verdachte plek, die
bedekt was met stroo en bladen, lig
gende op plankenloeit deze opge
licht waren, vond men werktuigen en
eindelijk twee mannen, die bezig wa
ren een tunnel te graven. Zij werden
bevonden in het bezit van een plan
voor een mijn en telegrammen, die
betrekking hadden op hunne onder
neming. De beide mannen werden ge
vangen genomen.
De onderaardsche gang lag dicht
bij den spoorweg. Men veronderstelt,
dat de bedoeling was een aanslag op
den trein te plegen.
FEUILLETON.
DE DOOD VAN DEN LOODS.
Oost-Fries
hersdorpj'e, v
oogd.
familie van bruidegom en bruid
deze gelegenheid niet ontgaan,
smullen en naar hartelust le dansen,
de dorpsbewoners eigenlijk alle famili
elkaar waren, stonden de kleine, do
duinen beschutte vlsschershulsjes bijiu
maal ledig, wanneer men niet in aaiinii
nam de stokoude mensehen, de ziek
goed
Een beroemd orkest was het volstrekt
niet, dat de hruilofsgasten voorspeelde, maar
de goede visschcrs waren al tevreden, wan
neer has on viool slechts een beetje samen
speelden, en dat de strandvoogd nog een
trompetter uit 't naburige stadje had ont
boden, was een ongehoorde weelde. De vader
der bruid was voor 't dorp een rijk man,
en dat hij voor een feest wat overhad merkte
men aan de fijne spullen, die waren opge
diend en aan 'l aardige huisje, dal hij voor
't jonge paar had laten bouwen. Met kwam
tan, of vandaag een vat
r of ee
ir flesscl
gedronken werden, ja hij k
zelfs t<
'jongelui
kinder
urlijk tl
blijven. Slechts één jonge visscher was nie
naar „Het Anker" gegaan, omdat hij me
den bruidegom op gespannen voet Iccldc et
r drie jaren had afgewezen
n hij li
oeg. Kort d
daarna met hunne vrouwe
in den kring rond te zweven.
Hoor 'ns, hoe 'I builen toegaal! zeide
de bruidegom na den dans tot Trina, ler-
'a,1r CC" VenSlCr Krozijn','anders
r meisje gehuwd,
maar daarmee was zijn gramschap nog met
verdwenen, en toen de feeststoet zich 's mor
gens in beweging zette, maakte hij, ais iede
ren werkdag, zijn hooi Ier vischvangst ge
reed. Zijn vrouw smeekte hent, bij 'I storm
achtige weer thuis Ie blijven, maar hij stoorde
De jon
v wendde li
tegen c
Klaas drukte zijn vrouw een kus op het
voorhoofd uit lachte luide
Doe niet dwaas, kindeen zeeman,
zooals ik, deugt niet voor boer. Hel spijt me
al genoeg, dal ik hier soms weken lang aan
den wal moet blijven, als er geen vreemd
schip voorbijkomt, dat een loods noodig
met één arm- of hand-omdraaien evenveel
als een visscher in een heel jaaren ik hoor
wel van die zeelui, dat het in hun wereld
ook geen rozengeur en maneschijn is, en ik
kan dan bij mijn vrouwtje blijven, is't niet zou?
In plaats van te antwoorden, legde de
jonge vrouw haar verhit voorhoofd op zijn
schouder en zuchtte diep. Hij greep haar
echter om haar middel en daar gingen heiden
weer in vroolijken dans. Klaas had er werk
aan om tusschcn de zwevende paren heen
te sturen, want bij de gasten had de wijn
Hnuj... I huilde een windvlaag legen 'I
llckeurig ophielden. Maar de muziek
liet z
tortgez
vroeg hij
Wat is er gebeurd
Niets, hcclemaal niets, hernam de vader
en lei zijn hand op den schouder van zijn
schoonzoon, alsof 1 j hem wilde verhinderen
op le staan.
Peter van 't strand is met al dien storm
uitgezeild en zal zich moeten haasten, om
in veiligheid te kotnen voor het donker is.
Maar wanneer hij op 'l .Rood Zand"
geraakt
Dan zal hij moeten zien eraf te komen
Dat was een eenvoudig en correct ant
woord, maar hiermee was de jonge man niet
content. Hij stond op en ging op liet hock-
overzl'eu. Hij streek met de hand over de aan
geslagen ruilen en keek in alle richtingen,
ofschoon Trina hem van het raam wilde af-
Ik ook. Out Peter heit ik beangst,
voegde hij er als toelichting bij, liet schemert
reeds, en dan....
Zonder den zin te voltooic
:r niet a
Ik laat
c lieve
tl door den si
regen neerspattc, en hield zich nog meer
aan d'r Klaas vast.
Hel is toch een moeilijk en gevaarlijk
bedrijf zoo in storm en wind uit te moeten
om het leven van anderen te redden. Je zoudt
vader zal ons een stuk grond geven', dal ons
voldoende'van alles zal voorzien.
zette het jonge volkje het dansen voort, met
uitzondering van de jonggehuwden, die naast
den praaUaiticn onderhoudenden strandvoogd
gingen zitten.
- Wat heeft hij daar loeit builen le doen
hij had toch ook wel mee kunnen komen
unster l<
venlijf e
De
koude luchtstroom, die daarna d<
zaal ging, bewerkte een oogcnhlikkelijkc
stilte, en allen zagen verwonderd naar Klaas,
die haastig het venster sloot, en een paar
halfluide woorden tot Trina sprak. Toen
deze nu begon te schreien kwamen zc dich
terbij. om te hooren, wat er was voorge-
- Dat helpt allemaal geen steek, ik moet
hem ter hulp snellen, zei Klaas, de jongen,
die zoo zooevcn voorbijliep heeft hem bij 't
.Roodc Zand" zien schipperen. Hij kan elk
oogenblik aan den grond raken, want vóór
een uur is de ebbe ingetreden.
Trina klampte zich aan Item vast en wilde
Item niet laten gaan. Ook meenden de brui-
lotsgasten, dal Peter gerust had kunnen
thuisblijven, welk oordeel door den strand
voogd werd gedeeld.
Trina heelt gelijk, dat ze op haar hu
welijksdag geen weduwe wil worden. Er
komt niets van, schoonzoontjo I
Je plicht is bij je Jonge vrouw te blijven.
Laat een ander In je plaats gaan.
Maar de anderen tuunden er weinig lust
toe. De meeste jongens en oudere vissehers
waren niet in staat nog een boot te besturen,
en zij, die nog nuchter waren, kenden het
vaarwater ook al niet beter dan Peter, die
daar bulten in nood verkeerde. Geen van
allen wilde de feestvreugde gestoord zien,
en daarom meenden ze, dat de in nood vcr-
keerende zijn weg wel alleen zou vinden,
en ninaktcn aanstalten, verder door te dansen.
Daar verscheen een blcckc vrouw aan de
deur der danszaal, en vroeg naar Klaas.
Weldra had zij hem gevonden en trad zij
met losgewaaide haren en doornat van het
water vlak voor Klaas.
Haal mijn man binnen, Klaas! Hij is
tusschcn de zandbanken geraakt en verloren,
als je niet helpt. Ik weet wel, dat 't je hard
valt, heden te moeten uitvaren, ntnar bedenk,