Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
R F~mJTSfoon
No. 32.
Zaterdag 7 November 1908.
Twee en twintigste Jaargang.
I EEISOOE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Ver,»^K«njld||S öUtirüÜBT"*
Franco per postf 0.40
Afzonderlijke nummersI 0.05
Burei
Uitgave x
i te Amersfoort, Utreehtsclieweg 12.
ue Vereenfging Oe Lembode.
Hrijs dar AdvorlenliSn i
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor lederen regel meerf 0.05
Correspondent!!!!!
Dit nummer beslaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
EEN OPMERKEIIIK IEEKEN DES TI10S.
't Is wel een opmerkelijk teeken des
tijds. dat men ondanks den zorgvol km
toestand waarin de maatschappij zich
bevindt, nog al maar door over alge
meen kiesrecht en wat dies meer zij
drukte maakt. De stemming over deze
quaestie iu de vergadering van den
Algemeeiicn Bond van R. K. Kiesver-
eenigingen in Nederland onlangs Ie
Utrecht gehouden, waaraan men, naar
te voren met den meesten nadruk
verkondigd werd, zich houden moest,
wordt nu reeds verdacht gemaakt.
Afgevaardigden worden als aangewezen,
die zich niet zouden gehouden hebben
aan liet uitgebrachte advies hunner
kiesvercenigingen, die .algemeen kies
recht" verlangden. En dat gekibbel
hegint alweer, nu vooral liet volk achter
de kiezers roept om werk en brood.
En alsof die mens. geholpen
kunnen worden met een stembiljet in
de hand te drukken, zoo blijft een
geest ijveren, die met de socialisten
„algemeen kiesrecht" begeert.
Het zal bij de voorstanders van dit
kiesrecht in onze partij wel niet veel
baten met ze voor te houden, dat men
daarmede een volk waarlijk niet ge
lukkig maken kan. Toch willen we echter
met een kort woord deze onze bewe
ring thans nog eens staven met
een verwijzing naar het bedcndaagsche
Frankrijk.
De uitslag der verkiezing voor de
huidige Fransche Kamer heeft een les
gegeven, die behartiging verdient.
Schier alle pogingen, die aangewend
werden om de oogen te openen voor
het godsdienstig en zedelijk.verval des
lands, dat door het godsdienst- en
zedenbedervend Staatsbestuur zulke
verwoestingen aanricht, bleken vruch
teloos. Het had weinig of geen vat
meer op de gemoederen als er ge
sproken werd van plichten der Katho
lieken in verband met het eeuwige.
Maar wel vond incn ingang in de
harten als een aardsch paradijs werd
voorgespiegeld, dat alleen uit de stem
bus kan worden opgeroepen.
Over de wijze, waarop het Fransche
volk werd bewerkt, schreef destijds
de „Univcrs": „Nooit werd Lodewijk XIV
bewierookt, zooals thans de kleine
burgerman wordt gevleid, Den koning
vroeg men oin een baantje, den kiezer
vraagt uien iu denzclfdcn hovelingen»
trant om zijn stem. Vroeger boog men
voor zijne Majesteit, thans doet men
't zelfde voor de majesteit der citoycns.
En iliv- burger wordt vooral betiteld
inet wal hij als zijn hoogste eer te
rekenen schijnt, met de bijvoeging
„klein". Met treffende vriendelijkheid
beloven de candidaten vooral te zullen
zorgen voor de kleine handelaars,
kleine renteniertjes. En liet merk
waardigst is, dat incn ai deze mcitschen
allerlei gunsten zal toestaan ten koste
van den Slaat en dal men tegelijkertijd
den kleinen belastingbetaler, dat is dus
de groote meerderheid der betalers
van belastingen, ook nog ontheffen
zal. Niemand weet natuurlijk eu nie
mand kan ook weten, hoe zulke be
loften ooit werkelijkheid kunnen wor
den. maar de candidaten. die deze
dwaasheid beweerden, wisten wel, dat
ze daarmede succes zouden krijgen
en stemmen. En zoo is het gekomen,
dat Frankrijk Zondag een eind naar
links is opgeschoven."
Leugen en bedrog, ziedaar hel mid
del, waarmede de scctarissen bij de
stembus in Frankrijk toen hebben ge
triomfeerd. Zóóver is dat middel toe
gepast, dat zelfs de correspondent der
N. R. Ct. niet kon nalaten de wijze,
waarop de kidzers bedrogen werden,
aldus te brandmerken:
tiet is bijna
phra
gelijk zich zooveel In
•leidende theorieën. IJdele Iselofi
Zóó wordt het volk de speelbal van
gewetenlooze volksmenners, zóó krijgt
men een natie ruim vertegenwoordigd
door bedriegers en bedrogenen. En
hoe driest werd hier niet van de on
kunde des volks geprofiteerd om zich
omhoog te werken, om door de gunst
der kiezers in een Kamerzetel te worden
gezel en dan, indien het mogelijk ware,
naar hartelust te kunnen helpen ver
nietigen hel laatste sprankje goeds, dat
nog in den boezem des volks is over
gebleven!
Ten slotte zij gevraagd: zouden de
verkiezingen in Frankrijk wel zulk
een diep treurige wending genomen
hebben als algemeen stemrecht niet
ware toegepast? Zouden er wel zoo
veel bedrogenen zijn geweest, als een
klasse van zóó onkundigen van de
stembus ware verwijderd gehouden?
De correspondent van de liberale N.
R. Ct. is ten hoogste verbaasd
de minachting van liet gezond verstand
der kiezers, door de candidaten aan
den dag gelegd: maar zou men niet
juister spreken met te zeggen, dat de
candidaten eerst recht begrepen hoe
nlg gezond verstand eigenlijk bij
vele kiezers soms aanwezig is?
Waarlijk Frankrijk moge tot een
aarscbuwend voorbeeld strekken!
BUITENLAND.
ITALIC.
Naar Reuter uit Route meldt, zal de
H. Vader a.s. Zondag. 8 November,
de buitengewone gezanten van Duitseh-
land, Oostenrijk, Spanje en Nederland
ontvangen, die in opdracht hebben
namens bun regeeringen gcltikwcnschcn
en cadeaux over te jircngen, bij ge
legenheid van liet Pauselijk jiibilé.
Den lOen November a. s. zal in den
St. Pieter een plechtige Heilige Mis
plaats hebben bij gelegenheid van
's Pausen gouden priesterfeest. Den
Hen November zal de Staats-sccretarls
des Paus'.'ti, kardinaal Merry del Val,
een galadiner aanbieden aan de bij
zondere atgezanten der mogendheden
aan den Paus.
De eminente aartsbisschop van West-
minster. Mgr. Bourne, die thans in ItaliS
vertoeft, is door een correspondent van
de Italiaansche „Corriere" geïnter
viewd en dit onderhoud iu liet blad
gepubliceerd. Merkwaardige punten
voor liet Katholieke Engeland werden
daarbij besproken. Omtrent de school
wet merkte Mgr. op, dat deze voor
de Roomsch-Katholieken een levens
kwestie is: de belangrijkheid ervan
vall alleen wel op te merken uit liet
enkele nuchtere cijfer van !30.Ü00pond
sterling, die gedurende 1907 alleen In
t aartsdiocees Westminster aan Room-
sehe scholen zijn besteed. De aarts
bisschop gaf als zijn meening te kennen,
dat het schoolwet-ontwerp niet iu de
naaste toekomst in behandeling komen
zou, deels door de vele andere belang
rijke kwesties, die op behandeling
wachten, deels ook omdat de regeering
zich niet in staat zal gevoelen een
maatregel door te voeren, waarmede
ze al tweemaal een échec geleden heeft.
Beslist ontkende Mgr., dat de lersche
leden van bet parlement de regeering
in zake dit ontwerp zouden steuiie
Dan sprak de aartsbisschop nog ov
de betreurenswaardige zaak van i
processie bij gelegenheid van hel Eucha
ristisch Congres. Dat feit had aange
toond. dat dc rcgccring ten opzichte
van dc Katholieken een zeer „onaan
gename" houding aannam, liet gevolg
ervan was. dat de leren met hun 3000
stemmen te New-Castle den regcerings-
candldaat hadden doen vallendie
verkiezing was tcckcncnd voor dc
heersclicndc stemming onder de Katho
lieken.
Monseigneur dacht niet. dat binnen
de eerstvolgende twee jaren algemcenc
verkiezingen zouden worden gehouden,
maar hij meende, dat, wanneer de re
geering daartoe zou moeten overgaan,
zij slechts een heel geringe meerderheid
hebben zou en de lersche afgevaar
digden dan meester zouden zijn van
den toestand.
Wal de Katholieken bij het Eucha
ristisch Congres en het processie
verbod geprikkeld bad, was dc herinne
ring. dat zij minder rechten hadden
dan dc andere burgers; maar „dc
eeuw van Elisabeth is allang voorbij."
zeide Mgr. Bourne, „ondanks alle
pogingen, die sommigen in het werk
stellen, om ze weer in 'I leven te
roepen."
Bij de gemeenteraadsverkiezingen,
die Maandag plaats hadden in Enge
land uil Wales, hebben de conserva
tieven een groote overwinning behaald.
Conservatieven en unionisten wonnen
118 zetels, dc liberalen 31. de arhei
derspartij 11. de socialisten 9. de in
dcpcndcntcii 4.
Twee vrouwen werden tol gemeente
raadslid gekozente Manchester en
te Oxford.
De kiesrecht-vrouwen moeten zwaar
boeten voor haar optreden. Dedanics.
die. terwijl haar geestverwanten in liet
parlement haar troef uitspeelden, bui
ten liet parlementsgebouw kabaal
maakten, zijn verooideeld tol een boete
van 5 pond sterling, subsidiair I maand
gevangenisstraf. De stemdames gaan
zitten. Tot nu toe was dat zoo vree-
selijk niet, daar zij als gevangenen
eerste klasse behandeld werden, Nii
echter heeft de politic-rechter te West-
minster daarin verandering gebracht
en zullen dc dames 3e klasse zitten,
zoodat zij gevangeniskleren moeten
dragen en dwangarbeid moeten doen.
Men denkt de juffer» hierdoor een
weinig te kaimecren.
DUITSCHLAND.
De openbaarmaking van uitingen des
FEUILLETON.
De geheimzinnige ring.
In het woud.
I) Een heldere glans In Hui oosten kondigde
aan, dat de zon spoedig van achter dun horizon
oprijzen en haar schitterende stralen over
veld en woud zou doen fonkelen. Slechts de
diepe dalen lagen nog in nachtelijk duister
op de bergtoppen had bet vlammend morgen
rood reeds dc uitwasemende schaduw der
duisternis overwonnen. In zacht morgenade-
men ruischtcn dc dicht met bladeren hedvkte
kronen der eiken en beuken, lil hunne takken
bewoog zich het ontwakende leven; alsnog
half droomend kweelden de kleine gevederde
zangers van liet woud; daar weerklonk krij-
schend het schor gekras van een raat; de
plotseling gal dc schetterende slag van een
vink het signaal tot het algemeen beginnende
t. De 1
vogels
schudden piepend en tjilpend
vederkleed, streken het sierlijk met
glad en huppelden e
ei met glinste-
t hunne bladerrijke slaap
kamer naar buiten, om liet oplaaiende licht
van den dag met de helderste jubclklaukcn
te begroeten. De goudmcrvl flootde zwarte
lijsier dartelde van de hoogst slingerende lak
ken van den beuk; sijsje, grasmnsch, vink en
wijle in den schoonen morgen verheug."
De knaap zakte weder op zijn zitplaats
terug, steunde liet hoofd gemakkelijk legen
den zijwand der hut, knipoogde met half ge
sloten oogen in de dampende frissehc morgen
lucht en scheen naar liet gezang der kleine
vogels te hooren, dat honderdstemmig van de
takken
ilonk.
rlijksk
I opeens
elitig
Om dezen tijd was hel, dal uit een kleine
woudhut, zooals de kolenbranders oil hout
hakkers uit slanke hcrkcnslammen voorkort
gebruik licht en luchtig plegen in elkaar Ie
zetten, een knaap te voorschijn kwam, die In
het morgenlicht met heldere blauwe oogen
nieuwsgierig rondkeek, als de vogel, zijn
naalden daaruit Ie verwijderen, zich kamde
inet dc vijl vingers en ze dan glad streek
met de hand. Dan liep hij naar een woudbron.
die niet ver van de hut uit een rolsachtigcu
grond opborrelde,wiesch met het Irisschc valer
gezicht en handen, keerde langzaam terug,
luisterde een «ogenblik aan den lagen ingang
en ging eindelijk, als hel stil bleet daarin.
„Hij slaapt nog." murmelde hij' «En zoo
ik hém wekken? Neen! - Bevolen heelt
hij 't mij niet, en daarom zal hij mij ook
.oglo
ooals hij daar zoo half lag, half zat, door
stralen der morgenzon beschenen, kon
hem zeer nauwkeurig beschouwen. Naar
grootte te oordeelcn, moest hij negen of
ijn. Zijn gezicht was in 't
•aflig, niettegenstaande ook
wind en weer een weinig gebruind. Een
n voorhoofd, schitterende blauwe
mi netgevormde» neus en een kleinen
knaap, en zijn armoede scheen hem niet
hizondcr te hinderen, want hij zag. zonal*
hij daar zat, en naar het gezang dei vogels
luisterde, er geheel vruolijk en welgemoed uit.
„Uoed. heel goed!" murmelde hij som-
wijlen,.terwijl hij het hoofd nu eens een u clnlg
rechts, dan weer een weinig links neigde, om
heeft de schoonste zuugslug. dien ik nog in
dit voorjaar gehoord heb. en rechts daar bo
ven schetteren een |>anr vogels, die ook niet
Ie versmaden zijn. Bovendien de zwarle lijsier
op den beuk daar gindsch en het sijsje op den
elzenboom verder links naar achter Ik
•lijven
kclljker
evallig g
zijn u
v ge vb
schuldige goedhartigheid, die zich in al zijne
trekken en bi/onder in den vricudclijkcu lach
zijns monds uitdrukten. Zijn klccdntg overi
gens was lainclljk versleten en paste niet
juist hij zijn postuur. De broekspijpen waren
veel te kort, de kiel daarentegen veel Ie wij'l,
en slodderde hem out het lijf. Schoenen en
kousen droeg hij niet, en men zag hij den
eersten blik. dat de kleine voeten reeds lang
jotdhedekking miste hij, en van het hemd
ul linnen, dat hij droeg, toonden de kraag
ouwhoorden zeer iu het oog loopendc
n van een reeds lang gebruik. Maar
iks de armzalige kleeding met haar
gewc
en de vink alleen is goed zijn
voor een liefhebber, als ik hem levend naar
de stad breng. Drie of vier merels, liet stuk
een kwartje, dat is te zamen al heel wat.
stuk vleesch koopen. Ja, ja, de plaats is goed,
als liet nu maar niet dadelijk vertrekken heet,
dan wil ik die vogels wel inrekenen. Maar
hoe wonderlijk, dat vader lieden zoolang
slaapt. Het is toch anders niet zijn gewoonte.
Hij verroert zich niet eens.Wij hebben gisteren
wet een tamelijk grooten marseti gemaakt, en
deze hut kropen, maar welbeschouwd kon
hij nu toch wel uitgeslapen zijn. Toch wil
Ik hem nog een poAsjc laten liggen. Hij
klaagde gisteren, dat hem het gaan zoo
movllijk viel. dat hem h"t hoofd zoo pijnlijk
was hij mag dus wel eens goed uitrusten.
Ik zal daarom zonder talmen mijn ochtcnd-
bmod eten en snijd dan buigzame twijgen
voor dc vogelkooien."
De jongen stond snel van zijn zitplaats op
kroop inet liet halve lij! door den lagen ingane
mi wijle
i hrach
elljk ei
rlge
schijn waarmee hij ziel
plaats begaf. Hier opende hij hein, liaaldv een
paar stukken brood eruit, at die droog, 'oo
als ze waren, met gouden eetlust, dronk uit de
nabijzljude bron, schoof den korf weder In de
hut en keek dan om zich heen om buigzame
garden ie zoeken, die hij bij de vervaardiging
Tol nu loc had de kleine knaap er ge
heel onbezorgd en welgemoed uitgezien, nu
echter, toen hij zich omkeerde, vloog plotsc-
liug ven schaduw van angstige bezorgdheid
over zijn opgeruimd gezicht, en hij staarde
verschrokken In dc verte. Qchcel achteraan
liet einde van liet hosclipad. dal hij van de
lint uit overzien kon, verscheen de gestuite
van een man met geweer en wcltasch en
een hond. die aan zijn zijde voortschreed.
„De jachtopziener! Het is een Jachtopzie
ner!" murmelde de knaap angstig. „Nu
moeten we maken, dat we wegkomen, ander»
geelt liet weder schelden als onlangs, en zij
op zeke
ooals «i