Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 16.
Zaterdag 17 Juli 1909.
Drie en twintigste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Bfaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERUAU.
Franco per post
Afzonderlijk!
f 0.40
f 0.05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Adverlenlifin
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iedcren regel meerf 0.05
en uiterlijk Vrijdag-
Dil nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
Herstemming voor den
Gemeenteraad.
Nu de uitslag der verkiezing van
8 Juli jl. ons noodzaakt nog eenmaal
de kiezers in de districten I en III lot
den Stembusstrijd uit te noodigen, wen-
sclien wij ook met een kort woord de
uitkomst Ie bespreken, die bij eersle
stemming verkregen werd.
En dan moeien wij rondweg beken
nen, dat deze ons geenszins liccft
verrast, omdat de genicbtcn over
voorbereidende maatregelen door de
vrijzinnige kiesverccniging „Gemeente
belang of door bijzondere personen
te nemen, ons al weinig goeds voor
spelden. En hoe meer de stemdag
naderde, des Ie meer bleek, dal de
geruchten waarheid bevatten. Of werd
niet met den geldbuidel gerammeld op
cene wijze, die heel wat te denken
gaf? Werden niet vooral een zeker
soort kiezers zoo bewerkt, dat luin
heel iets anders voor de oogen kwam
schemeren dan beginselen of gemeente
belang? Werden niet biljetten, die tot
aanbeveling van de candidate!) der
Rcelitsche partijen waren aangeplakt,
onleesbaar gemaakt of vernietigd?
Werden niet strooibiljetten verspreid,
waarvan valscheiijk de herkomst aan
personen uit de Reclitselic partijen
werd toegeschreven, met geen ander
doel dan dezer candidatcn geniepig te
bestrijden? Wij zouden deze vragen
met nog vele andere kunnen aanvullen*
doelt zij zullen wel voldoende zijn, om
hieruit ook tot de vraag te komen of op
die manier bij verkiezingen alle eergevoel
of fatsoen over boord geworpen moet.
Den aftredenden raadsleden, behoo-
rende tot de Rechtsche partijen, durfde
men van de vrijzinnige kicsvcreeniging
o.a. ook aanwrijven, dat zij van Amers
foort een doode stad willen maken, niet
tegenstaande deze mannen steeds heb
ben geijverd cn voor gecne uitgaven
hebben geschroomd om het bewonen
van onze goede stad meer aantrek
kelijk te maken. Zulke mannen wil
men uit den Raad verwijderen, terwijl
men anderen in den Raad wil brengen
als o. a. den hoer Sanders, die
enkele dagen vóór de eersle stemming
op een vergadering in de zaal der
sociëteit „Vereeniging" in debat met den
lieer N. van Hinte zich zoo erbarmelijk
onbeholpen wist te verdedigen, dat de
spot- cn lachlust daarover niet te be
dwingen viel. en men genoot van het
schouwspel, dat inet een adspirant-
raadslid als de kat met de muis door
den lieer Van Hinte gespeeld werd.
Doch zulke raadsjeden worden be
geerd. Amersfoort moet een stad worden,
die aan de meest moderne cisehen
voldoet, en dat kan kwalijk geschieden
met raadsleden, die ook een open oog
hebben voor de zware financieclc lasten,
waaronder de belastingplichtigen nu
reeds verzuchten, en die niet do ver
antwoordelijkheid ervan willen dragen,
dat onze gemeente ten slotte onder
de lasten bezwijkt, fiat de toestand
der burgerij nu reeds alles behalve
rooskleurig is, dat de middenstand
vooral een hachelijk tijdperk door
leeft, zal zeker wel ook door den voor
zitter van „Handel en Nijverheid," het
thans herkozen raadslid S. J. van Duinen
met volle overtuiging bevestigd worden.
Den Rechtschen partijen wordt ook
partijzucht verweten cn daarom ook
moeten haar partijgenooten uit den
Raad geweerd, maar men vergeet daar
bij, dat juist herhaaldelijk het bewijs
van het tegendeel gegeven werd. Of
zullen de liberale heeren Tromp van
Holst, Visser. Plomp etc. niet moeten
getuigen, dat zij herhaaldelijk van
Rechtsche zijde bij verkiezingen ge-
candideerd en ook gekozen werden
Zelfs de heer S. J. van Duinen, van
Rechtsche zijde mede in den Raad
gebracht, zal moeten toegeven, dat
zijn weder candidccren thans van
Rechtsche zijde ondoenlijk werd ge
maakt. nu door de vrijzinnige kies-
vcreeniging „Gemeentebelang" tegen
alle aftredende leden der Rechtsche
partijen front werd gemaakt.
Zoo staan de zaken.
Een eerlijke strijd aan de stembus,
de feiten wijzen liet immers uit, wordt
verlaagd tot een soort strooptocht van
een bedenkelijk gehalte.
De strijd zal dan ook «bij de her
stemming wei weder onverkwikkelijk
gevoerd, doch door dc Rechtsche
partijen zeker niet onversaagdheid aan
vaard worden. Het is een eereplicht,
die op haar rust, zich in deze zoo
krachtig mogelijk te verdedigen.
Kiezers, in de districten I en lil, doet
dus nogmaals uwen plicht door op
Woensdag 21 juli aanslaande in nog
grooter getale ter stembus te komen,
daar de strijd heet en dc opkomst
der tegenstanders groot zal zijn. Het
komt nu soms aan op één enkele
Stem en niemand zal toch dc verant
woording willen dragen, dat hij, door
weg te.blijven van de slembus, heeft
meegewerkt om den uitslag van deze
herstemming tol een nederlaag te
maken. Kom! d::- 'II n op cn steinl
eenparig.
Ir. district I op den heer:
Mr. H. J. M. van den Bergh.
In district III op dc heeren:
A. C. Cotivée
N. Veis Heijn.
BUITENLAND.
In do Fratische Kamer heeft minister
Cleiiiciiceau Maandag weder een op
zienbarende rede gehouden. De zitting
werd geducht woelig toen hij dc so
cialisten verweet, dat zij niet allen goede
republikeinen waren, voortgaande ver
weel hij hen ook, dat de socialisten aan
hangers van een gewelddadig optreden
zijn. Hij rechtvaardigde de houding der
regecring in de staking der postbe
ambten en stelde het blad van jaurès
aansprakelijk voor een groot gedeelte
der gepleegde daden van geweld. Spre*
ker wenschte zich geluk met de totstand
koming van verschillende hervormingen
en deelde mede, dat de wet op werk
liedenpensioenen voor liet einde van
dit wetgevende tijdperk zal worden
aangeriömen, of hij zal dan geen
minister ymeer zijn.
Over de kiesrechthervorming spre
kende zeide Clcnienceau, dat hij niet
van plan was de republiek in avon
turen te storten door een niet rijpe
hervorming voor te stellen.
Naar aanleiding Van de interpella
ties over de staking stelde de spreker
vast, dat de houding der socialisten
sedert 1903 plotseling veranderd was;
hij wees op de machteloosheid der
socialisten, die tegenover de republi-
keinsche regecring van houding ver
anderd waren. Zich tot jaurès rich
tende, merkte Clcmcnceau opDe
republikein zou er bij winnen indien
gij weer uwe oude plaats iu de groe
peeringen, die gij verlaten hebt. kwaamt
innemen.
De minister-president legde uit in
welken geestestoestand bij de teugels
van het bewind in banden nam' en
hield; hij had het vaste besluit ge
nomen, niet te zwichten voor eenigen
raajl zijner vrienden, als dezen hem
niet hadden overtuigd. Hij heeft zicli
geheel aan de republiek en Frankrijk
gegeven. Hij zal het volk altijd dc
waarheid over hel volk zelf zeggen
hij is er van overtuigd, dat het op
deze wijze het best gediend wordt.
Het Zuiden van Frankrijk wordt ook
niet weinig verontrust door aardbe
vingen. Zaterdagavond 0111 negen uur
heeft men schuddingen gevoeld in
dezelfde streken, die onlangs van de
aardbeving hebben geleden. Zij duur
den van vit.' lot vijf seconden en
gingen van het oosten naar 't westen.
De menschen vlogen de woningen
uit. Ook te Marseille heeft men het
trillen gevoeld en desgelijks een schok
te Toulon, althans in de bovenver
diepingen van de huizen in het oosten
der stad, elders niet. Te Marseille
vluchtten de verpleegden in een zie
kenhuis dc bedden uit.
van eeredienst gemachtigd wordt om
aan grijze, zieke en behoeftige klooster
lingen toe te staan om in de gebouwen,
aan dc kloosterlingen ontnomen
te blijven wonen, is dit niet mo
gelijk, dan moeten aan zulke klooster
lingen andere woonplaatsen verschaft
orden.
Uit Concarneau, departement Fini-
stère wordt gemeld, dat de arbeiders
van verschillende viscbcotiservenfa-
brieken in vier fabrieken zijn binnen
gedrongen en daar verschillende ma
chines hebben vernield, omdat zij
vreesden, dat de fabrikanten door die
machines vele arbeiders zouden be
danken. De politie en de gendarmen
waren niet in staat om dc gewelde
narijen tegen te gaan.
engeland.
Maandag heeft het Engelsche Hoo-
gerhuis zich bezig gehouden met de
wet, die den algenieenen dienstplicht
voor alle Engelsche burgers tusschen
bepaalden leeftijd voorschrijft. Het
irstcl werd in tweede lezing behan
deld en Lord Roberts was de man,
die het verdedigen kwam. Hij wees er
met nadruk op, dat liet tegenwoordige
systeem niet de waarborgen schonk
tegen gevaren, die Engeland bedreigen.
Een leger van vrijwilligers zou Enge
land nooit datgene geven, wat liet
verlangt. Wij hebben op zijn minst een
millioen soldaten noodig om Engeland
tegen alle aanvallen van buiten te be
schermen, zoo eindigde de oude
generaal.
Aan liet debat werd deelgenomen
door den hertog van Northumberland,
die een amendement tegen liet voorstel
indiende. Ook lord Lucas, dc onder
secretaris van liet departement van
oorlog bleek 't niet met 't voorstel
eens te zijn. Hij zette uiteen, dat het
plan buitengewoon kostbaar was cn
koesterde niet de minste hoop, dat liet
verwezenlijkt zou worden. Wanneer
het wel 't geval was, dan zou men liet
werk van de laatste veertig jaar als
met één slag verbrijzelen. Het bestaan
de systeem, zoo besloot de onder
secretaris, voldoet geheel en al aan de
nationale behoeften, een ander hebben
wij niet noodig.
Nadat lord Meatli en lord Ampthill
een lans gebroken hadden voor liet
ontwerp, werd de zitting verdaagd.
De arbeiderspartij cn verscheidene
FEUILLETON.
Het Geschenk van den Illicit!.
Tweede Hoofdstuk.
3) lil 'I Oosten kondigde de dag zich aan
een .smalle, roodc streep was dc voorloopster
van de weldra opkomende zon. Stipt op tijd
als hij was, stapte de kolenbrander vlug uit
'I heil, cn schudde den knaap geducht aan
„Ja, vader I" riep Hans nog hall slaapdronken.
„Is 't nu al tijd?"
„Zekert Vlug, Hans!"
Hans sprong met heide bccncn Iegelijk 't
hed uit, wreef zich de oogen cn nam zijn
klceren. In een nogcnhlik was hij gekleed,
ging naar de beek voor hel huisje, wicsch
zijn handen, hals en gelaat en zei: „Ik hen
al klaar!"
In vijf minuten was alles afgcloopen. Zijn
vader Sloot de deur van hel huisje, opdat er
gedurende hun afwezigheid geen ongenoodo
g.nslcu komen zouden, cn heiden gingen in
den Irissehcii, morgenwind door 'I woud.
Item sprong blaffend om hen heen.
Wal een heerlijke morgen I De ochtend
dauw hing aan bladeren, aan grassprietjes en
vroolijke. cn blijde wijsjes.
Hans gcnool volop. Zijn scherp gehoor, zijn
helder oog ontging geen geluid, en geen der
vroolijke schepselen iu 'I woud. Hij zag en
hoorde alles, en dikwijls hlccf hij staan, om
zijn vader opmerkzaam te maken op het ge
kweel van den merel, op den slag van den
nachtegaal aan dc beek of op het juichende
lied van den vink; nu eens toonde hij hem
een hert, een vos, of een anderen woudbe
woner, die onder of in de bimmcn sloop of
huppelde, om terstond een veilig heenkomen
Ie zoeken hij I naderen der vreemdelingen.
Kern vond er zijn vermaak in nu en dan een
wild op te jagen. Dan lUaftc hij luid, zoodal
zijn slem door dc eclto weerkaats! werd,
sprong bliksemsnel iu 'I kreupelhout, doelt
keerde telkens zonder buit terug, daar hem
de waakzame woudbewoners toch nog te
vlug en te slim waren.
Zoo hadden zij al ongeveer een uur door
'I bosch geloopen, toen Bern plotseling—
waarschijnlijk had hij een haas nagezeten—
in de verte luide begon te blaffen, zoo luid.
lijk
hel z,
oslelijk,
"gels. die gisteren in de hccle middag-
de diepste schaduw opzochten, huppel-
thans zingend cn Jiibilecrcnd van lak
ak, van alle kanten weerklonken hun
dat lit
„Wal scheelt de hond toch?" zeide hij.
„Er moet iels bijzonders mei bent gebeurd
zijnl"
„Och, hij zal een egel opgejaagd hebben,"
antwoordde zijn vader onverschillig. „Dandoel
hij immers allijd zoo; bijt naar hem, wondt
zich den hek aan de slekcls van 'I incenge-
rolde dier, en maukl dan een leven, alsof er
wij langzaam verder gaan zal hij ons wel
weer inhalen."
„Ik zal Item toch maar eens fluiten," gaf
Hans ten antwoord en liet driemaal op zijn
vingers een schel gefluit hooren, dat ver door
het woud weerklonk. Terstond hield het lievig
geblaf op, en beiden liepen op hun gemak
verder. Plotseling ritselde het achter hen in
de slruiken; met groote sprongen kwam Bern
te voorschijn, huilde luide, toen hij zijn jeugdi
gen meester bemerkte, cn trok hem daarna
"aan zijn klceren.
„Gekke hond, laat mij met rustl!' sprak
Hans cn stiet hem van zich. „Je bent een
rakker, zoo'n leven te maken I Maak dat je
wegkomt I"
De hond ging echter niet, maar keek
Hans op een eigenaardige manier aan, huilde
weer, trok hem weer aan de jas, keek in de
richting vanwaar hij gekomen was, cn blafte
Imde en aanhoudend.
„Maar, wat wil je dan loeit, Bern zei dc
kolenbrander cn bleef staan. „Doe toch niet
zoo raar! Je bent anders zo» dom niet! Je
hebt zeker een haasje in zijn leger gevonden
en geworgdI Kom, wees stil!"
Illj ging met Hans door, maar Kern volgde
niet, doelt hield den staart tusschen de bccncn,
liet den kop hangen en huilde zoo klagend,
dat Hans cn zijn vader Wficr bleven slaan en
„'I Is niet goed met Bern!" zei de kolen
brander— „Er is hem 'I een of ander onge
woons overkomen, /ie eens Hans, line
hij ons aankijkt, ons smeekt, en daar loopt
hij. Z!
t weg. Hé Bcni.w
Kcmkcckom, liep weer een eind door, keerde
terug, ging weer door, draaide andermaal den
kop om, om te zien of hij gevolgd werd.
huilde, kwispelstaartte, kwam plotseling in
wilden galop aangesneld, trok Hans weer aan
zijn jas, blafte luid en snelde weg.
„Vader, er vall niet meer aan te twijfelen
sprak Hans, die vul aandacht en bewondering
het vreemde doen van Kern had gadegesla
gen. „Blijkbaar wil hij. dat wij Item zullen
volgen, en ik smeek u, laten wij het doen."
„Och, wat zou 't anders zijn dan een haasje
of een konijntje, of misschien wel een eek
horentje, dat hij doodgebeten heelt!" gal de
kolenbrander ten antwoord. „De bond lijkt
wel gek met zijn geblaf en gehuil, cn dal
heen- cn wccrloopen!"
„Neen, neen, vader!" sprak Hans aanhou
dend. „Als 't het een of ander wild was, had
licrn zijn huil al lang hier gebracht. Hij heeft
wal anders in 'I hoofdKijk maar eens hoe
hij rondloer!, heen en weer loopl; hoor hoe
hij huilt! Kom, vader, laten wij hem volgen;
op zijn meest verzuimen wij een half uurtje!"
„Vooruit dan tnaarl" zei de kolenbrander.
Zij gingen naar Hem, die, (oen bij dal
bemerkte, een sprong iu de lucht mankte,
van blijdschap begon Ie huilen en op
alle mogelijke manieren zijn vreugde te ken
nen gaf. Dadelijk snelde hij een eind voor-
uil, bleef foen slaan, wachtte tol hij den kolen-
llnus
rag.
daarna weer verder in dezelfde richting.
„Nu begin ik waarlijk zelf te gclouvcn. dat
Bern de een of andere merkwaardige vondst
of een gewichtige ontdekking gedaan heeft,"
zei de kolenbrander. „Vlug, Hans, laten wij
hein niet uit het oog verliezen."
Met versnelden pas volgden beiden den hond
waarover Bern buiten zich zeiven van vreugde
was. Plotseling sprong hij in het krcupcl-
„Daar is 't vader, nu zullen wc het zien I"
zei Hans. Vlug drongen zij hel struikgewas
binnen, bogen dc takken rechts cn links up
zijde, cn kwamen onverwacht op een
kleine, opene ruimte, een soort van hosch-
wcide. Hier bood zich aan hunne blikken cci,
schouwspel aan, dat hen zoo verraste, dat zij
een kreel van verwondering slaakten en een
ougenblik als aan den grond genageld ston
den. Onder een knoestigen, ouden elk, halt
tegen den stam geleund, lag ecu mcnsch, hel
hleckc gelaat met bloed bezoedeld, met ge
sloten oogen, den mond krampachtig vertrok
ken, zijn klceren- hij droeg een mei goud
beslikte uniform- besmeurd, doorboord, klaar
blijkelijk door kogels verscheurd. Hij verroerde
zich niet. Op 't eerste gezicht hielden de
kolenbrander en zijn zoon hem voor dood.
De hond stond naast hem cn likte hem me
delijdend de handen.
„Groote hemel, wat is dat!" riep de kolen
brander uil.
„Een menscli! Ben officier!" riep Hans nil.
„Dc artpe man is zeker een vluchtelingO.
vader, dien moeten wij helpen. Misschim is