Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 24.
Zaterdag 11 September']1909.Drie en twintigste Jaargang.
DE EENIIDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk,.Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per post
Afzonderlijke
f 0.40
f 0.05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf 0.05
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
Voorheen en (hans.
II. {Sint.)
Toen men Von Bismarck bij den
aanvang van den Kultunrkampf in
Duilschlnnd op liet nuttcloozc zijner
pogingen wees, en hem herinnerde,
hoe de gevangenzetting van Clemens
August, bisschop van Keulen, slechts
gediend had om den Katholieken
nieuwe krachten bij te zetten, gaf hij
tof antwoord, dat zulks hem niet ver
wonderde, men had immers het on
gelijk gehad slechts één enkelen bioschnp
in de gevangenis te zettenhij zou ze
allen te gelijk in den kerker geworpen
hebben, overtuigd, dat zij zoo wel
tot zwijgen zouden worden gebracht.
Toen later een wetsvoordracht tegen
de Bisschoppen werd in behandeling
genomen, en hij zich in gelijken geest
nagenoeg uitsprak, wees Windthorst
hem op het voorbeeld der Romeinsche
keizers en hun nutteloos streven, erbij
voegende dat, waar men de Bisschop
pen aanzet, hun plicht te verloochenen,
slechts één middel bestaat hen tot
stilzwijgen te brengen: „Ze te ont
hoofden." Veeleer immers zullen zij
den dood trotseeren dan hun eed ver
loochenen.
Deze bewering van den grooten
Duitsclicn Staatsman Windthorst vindt
in Frankrijk thans opnieuw haar be
vestiging. Met een fierheid, die het
katholieke hart doet trillen van genot
en dankbaarheid, leggen de Fransche
bisschoppen getuigenis af, als weleer
in de eerste dagen der Kerk van
Christus uit den mond van moedige
belijders vernomen werd. Blijmoedig
en onverschrokken treden zij hun bc-
belagers tegemoet. Hoe fel of geniepig
de strijd legen de Kerk ook woedt,
van vreeze is bij de Fransche Kerk
vorsten geen sprake. Hoe treffend luidt
o.a. niet een schrijven van den his-
schop van Atrecht aan de geestelijk
heid van zijn diocees, waarin deze
prelaat herinnert aan den H. Joannes
Clirysnsloimis, die de vervolging ver
gelijkt met een lentewind, welke over
de hoornen heenstrijkend, bladeren en
vruchten doet ontluiken, „Deze vrucht
bare lente", zegt de bisschop, „open
baart zich inderdaad in de werken van
uwen ijver, beantwoordende aan de
behoeften van liet oogenblik. Dat ken
merk van goede herders gij draagt
liet vooral sinds den dag, waarop gij
alles hebt verlaten om getrouw te blij
ven. In uwe edele, slandvasligc en
geestkrachtige houding, zegeviert de
Christus en wijst daarin op het toe
komstige hernemen van Zijne rechten.
O vervolging! al zijt gij tegelijkertijd
hard en schoon, de Voorzienigheid
bedient zich van u, wanneer de voor
bereiding kond voor een betere toe
komst."
Ziedaar een taal, die voortdurend van
de lippen trilt van alle herders van
diocesen, wanneer het oogenblik om
te getuigen voor hen gekomen is. Allen
wijzen den vermelden dwingeland terug
van het heilig erf der Kerk, allen be
twisten Item het recht, om te heerschen
over de ziel van het katholieke volk,
allen rukken even onvervaard aan zijn.
leugenachtige beschuldigingen het mas
ker af, Nog dezer dagen wierp Mgr.
van Cahors voor het Appèl-hof van
Agen zijn rechters voor de voeten:
„Bisschoppen en priesters, wij allen
worden beschuldigd van de poging
om de wet op het verplichte school
bezoek Ie doen mislukken. Wij zijn
aan dit misdrijf onschuldig, want wat
wij willen is niet, dat de openbare
school ontvolkt worde, maar dat zij
gezuiverd worde en gezond en toe
gankelijk gemaakt voor de katholieke
kinderen. Eertijds werd in Japan geen
enkele Europeaan toegelaten, zonder
dat hij het kruis inct voeten had ge
treden; deze schandelijke praetijk is
in het rijk der Rijzende Zon reeds
sinds lang afgeschaft. -Doch wij willen
niet, dat men haar invoerc op den
bodem van Frankrijk en dat men de
katholieke kinderen dwingc luin Doop
belofte te verloochenen, voor dal zij
den drempel overschrijden der open
bare school."
Wal bedreiging met den dood en
zelfs mei de toepassing er van niet
hebben kunnen uitwerken, zullen spot
en verguizing, vervolging en kerker
straf nog minder tot stand brengen.
En toch deze zijn de geliefkoosde
middelen, waarmede de moderne on-
geloovigcn thans tegen de Kerk met
vernieuwde woede te velde trekken.
Wie echter haalt niet medelijdend
de schouders op, wanneer men cenige
mannen, wier handel en levenswijze
liet licht niet kunnen verdragen, zich
ziet aftobben om aan de Kerk afbreuk
te doen.
Alsof voor hen er iets mede gewon
nen ware, dat enkele zwakken vallen
en in hunne rijen plaats ncin1"1
waar de Kerk op tallooze volgeling.,i
kan wijzen, die, tot in het aanschijn
van den dood, voor de verdediging
barer rechten pal staan.
Wie thans, na negentien eeuwen
een blik werpt op de onderneming door
een vissclter, Petrus, op bevel van
Christus aangevangen en op de tegen
kanting acht geeft door hem en zijne
volgelingen daarbij ondervonden, moet
in gemoede bekennen, dat hier Gods
macht is werkzaam geweest en werk
zaam blijft.
Want, en dit ligt voor de hand, hoe
meer de tegenstanders der Kerk zich
beijveren, hare leiders voor te stellen
als bekrompen en als met gebreken
behept; hoe duidelijker bewijs zij
zeiven voor de goddelijkheid der Kerk
bijbrengen.
Immers, zoo datgene, wat men dom,
bekrompen en gebrekkig noemt, over
hetgeen men als verlicht, ontwikkeld
en volmaakt voorstelt, weet te zege
vieren, moet het in zich cene kracht
bezitten, die van geen menschelijke
wijsheid of volmaaktheid afhankelijk is.
En zoo wordt het gezegde der H.
Schrift bewaarheid, dat Hij, die machtig
is, van de geringen en eenvoudigen
zich bedient om hen, die zich wijs
en machtig wanen te beschamen.
BUITENLAND.
De acht kiesrechtdames, die een
week geleden, het huis van minister
Asquith belegerden, zijn Zaterdag „voor"
geweest. Als verdedigingsmiddel had
den zij zich beroepen op liet recht van
iederen burger en burgeres om petities
aan te bieden aan de ministers en aan
den souverein, een recht gewaarborgd
door een oude chartre. De rechtbank
oordeelde echter heel lerecht, dat de
dames van dit recht op cene onge
oorloofde wijze hadden gebruikgemaakt.
Zij werden veroordeeld ieder tot 10
shilling boete of 7 dagen gevangenis
straf.
Telkens wordt op de Engelsche
oorlogsschepen op onbegrijpelijke wijze
dynamiet gevonden. Wij hebben on
langs gemeld, dat in de kolcnladingcn
van drie Engelsche schepen dynamiet-
patroncn gevonden werden. Dezer
dagen had aan boord van de „Forward",
die in Westbay bij Portland schiet
oefeningen hield, plotseling een hevige
ontploffing in de vuren plaats. De
kapitein liet onmiddellijk de schietoefe
ning staken en voer naar Portland,
waar de kolenvoorraad op lichters
werd overgeladen en nauwkeurig on
derzocht. Het resultaat is nog niet be
kend. Maar men vermoedt, dat ook aan
boord van de „Forward" dynamiet in
de steenkolen is gekomen.
In Britschc marinekringen is men
tengevolge hiervan zeer ongerust.
Volgens een telegram uit Petersburg
heeft de Russische ministerraad zich
in beginsel uitgesproken voor den
bouw van een 480 kilometer lange
spoorweglijn, dwars door den Knukasiis.
De kosten van deze nieuwe lijn
worden op 60 millioen roebel geschat.
Dit hooge bedrag zit hem voornamelijk
in den bouw van 21 tunnels.
Een tweetal berichten komen uit Rus
land, die maar al te duidelijk laten zien,
welke toestanden er nog in dat rijk
heerschen.
In het Russisch gouvernement Khar-
koff is een rijtuig, waarmede 27600
roebel werd vervoerd, aangevallen door
gewapende roovers. De dieven doodden
de twee mannen, die het begeleidden,
ücn kassier en assistent-kassier van
een suikerraffinaderij. Ook doodden
zij het paard, doch moesten vluchten
zonder het geld gevonden te hebben.
Mevrouw Trétyakoff, echtgenoote van
den generaal van dien naam is te
Tiflis vermoord door twee gewapende
dieven, tijdens de afwezigheid van haar
man. De schurken hebben het huis
geplunderd.
Zaterdag zouden in het park voor
militaire luchtvaart te St. Petersburg
proeven gedaan worden met de vlieg
machine, die de uitvinder Tatarinoff
had gebouwd voor het Russisch leger
bestuur. Voor een paar dhgen al had
Tatarinoff den minister van oorlog
verzocht de proeven uit te stellen,
daar hij vreesde, dat het toestel niet
gereed zou zijn op den vastgcstelden
datum.
De minister had geweigerd en Za
terdag ging hij naar de werkplaats van
den uitvinder, waar hij het toestel nog
onafgemaakt vond.
Ingevolge de bepalingen van liet
contract tusschcn Tatarinoff en de
militaire autoriteiten, heeft de minister
toen de autoriteiten vrij verklaard van
alle verplichting tegenover den uitvin
der en verzocht dezen het lokaal te
verlaten, dat te zijner beschikking was
gesteld.
Het Russische leger zal het dus
voorloopig zonder de moderne hulp
van een vliegmachine moeten stellen,
en de illusies van sommige Russische
patriotten, dat in dit opzicht het Rus
sische leger de andere legermachten
voor zou zijn, is als rook vervlogen.
DUITSCHLAN D.
Door den nieuwen Duitschen kan
selier, Bethmann Hollweg, zal 20 Sep
tember het eerste officicele bezoek ter
kennismaking gebracht worden aan
den Oostenrijksch-Hongaarschen bond
genoot. Keizer Frans Joseph zal den
opvolger van von Biilow op Schön-
brunn ontvangen.
Te Forchheim bij Bamberg, heeft
een politiehond getoond, wat hij kon.
Buiten op een weg vond men dezer
FEUILLETON.
Angst en Liefde
(S/o/.)
Marianne, (lie was tocgcsnc.J, ging hel per-
.eel wekken, daar zij niet krachtig genoeg
was haar meesteres zonder hulp te dragen,
en Pauline zette zich naast haar moeder ne
der, die zij mei kussen en tranen overdekte.
Men bracht mevrouw De Blosvillc naar
haar lied, en de koetsier vcrlrok mei het rij
tuig om een dokier Ie halen, die in de na
bijheid woonde.
Intusschcn kleedde Pauline zich onmiddellijk
aan, zonder haar moeder te verlaten, hij wie
zij plaats nam om haar mei de tccderslc
zorgen Ie omringen. Mevrouw De lilosvillc
scheen door een pijnlijke gedachte le zijn
overweldigd. I lel ccnc oogcnhlik rolden tranen
langs haar wangen, dan weer vouwde zij
haar handen, richtte wanhopig haar oogen
ten hemel, (lp zeker oogenblik, waarop zij zich
alteen bevond mei haar dochter, riep zij uil;
Wal Ie doen! wat te doen! Mijn Ood,
geef mij een ingeving!
Helaas! antwoordde Pauline, we kunnen
niets doen voor aleer de dokier er is geweest
want zij schreef den biesland van linnr moeder
i pijnen, die hij alleen vermocht le
stillen
v He
it is, en ik hoop, o I
i! riep Pauline uil,
loopen? U zuil mij
zoo goed uitvoeren
is zal gaan, zooals
mogelijk, dat het gekweb
ja, ik hoop, dat ik zal ku
en wal licht u noo'dig le
uw orders geven cu ik zal zc
zoo goed, dal alles in lui
ii hel zelf zult verlangen.
Neen, kindlief, antwoordde mevrouw
De lilosvillc, terwijl zij haar met een droe-
vigen blik aanschouwde, neen, dal zou u niet
mogelijk zijn.
Eli zij begon andermaal le schreien, zonder
dat Pauline er iu kon slagen haar te troosten.
Eindetijk kwam hulp opdagen: hel heen
was niet gebroken, maar de voel was ont
wricht en deze moest weer gezel worden.
Deze pijnlijke bewerking eenmaal ten einde,
beloofde de dokter den volgenden dag le
zullen terugkomen, de zieke gelastend Ic bed
te blijven en haar been geenszins le verroeren.
Wat! mijnbeer, voegde mevrouw De
lilosvillc hem loe, nu mijn voel gezel is, ver
bied! ii mij een voetstap le doen?
- Op gevaar af van uw leven niet meer
le kunnen luupen, mevrouw, luidde des dokiers
antwoord, en hij ging heen.
Pauline vermocht niet de uitwerking le lic-
oordcelen van die uitspraak over haar moe
der; deze had zich omgewend, mei hel hoofd
in haar kussen gedrukt, waar zij ongctwijlcld
haar tranen verborg.
Na verloop van cenige minuten nam haar
dochter haar hand en kuste die;
Sla mij toe, mama-lief, aldus sprak zij,
dezen nachl bij u le slapen; liet zon mij
innig spijten, zoo u daarin niet toestemde.
.Mevrouw De Blosvilie stemde er In loe
en deed Pauline's bed naar haar kamer over
brengen.
Het was toen twee uur in den ochtend,
om vier uur begon het daglicht aan te bre
ken; toch deed mevrouw De Blosvillc aan
haar dochter niel uitkomen, dal zij rust moest
gaan nemen, en onderhield haar over geheel
iels anders. Om kor! le gaan: toen zij ver
onderstelde, dal Marianne lag ingeslapen,
nam zij Pauline's hand en voegde haar toe;
Gij zult mij een zeer groolen dienst
kunnen bewijzen, mijn liefste, maar ik durf
'I u haast niet Ic vragen!
Een dienst aan u, mama, anfwoorddc
Pauline terstond, Ik zal mij zoo gelukkig ge
voelen daarmede! Zeg hol heel gauw, ik
Bclool mij niets, viel mevrouw De Blos
villc iu de rede, alvorens gij weel, waarvan
hier sprake is. Zoudt gij den moed hebben
een mandje Ic halen, dal ik in het struikge
was verborgen heb. hij den boom, waar ik
hen neergevallen
Een mandje in het park! zeide Pauline
vcrhlcckcnd.
Denk er aan, dat ge van daar altoos het
liehl kunt zien, dat Iu mijn kamer is, dal ge
sleehls tién oogenblik noodig hebt om hel
mij terug le brengen; maar zou hel morgen
door een van hel huiselijk personeel gevon-
:r alles
I plaats hebhen. dal mij van
'li, sprak Pauline, terwijl zij
vast besloten van haar stuel opstond.
Mevrouw De Blosvillc drukte haar in haar
armen; na haar vervolgens de juiste plek
aangewezen te hebben, waar het mandje
zich bevond, ontsloot zij voor haar heel zacht
hel venster. Pauline beefde hevig; maar waf
haar moeder haar gezegd had, gaf haar moed.
Daarbij: de afsland was zoo korf, dal zij
dien kon afleggen zonder den lijd te hebben
lol nadenken.
Zij bereikte den ingang van hel bosch,
greep het mandje, en kwam het in één adem
bij haar moeder op bed zeilen.
Hier hebl u hef! hier hebt u hel, mama!
voegde zij haar toe.
En zij viel bleek als een doode op een
Dal de hemel je zegene! lief kind, ant
woordde mevrouw De Blosvillc haar met
kussen overdekkend, gij licht wellicht het
leven nws vaders gered.
Daar het jonge meisje hoogst verwonderd
scheen, vervolgde mevrouw De Blosvillc:
Naar aanleiding van hetgeen gij zooeven
hebt gedaan, mijn lielslc, beschouw ik u niet
van mijn tranen toevertrouwen.
Dit zeggende omsloot z'j hel mandje, waarin
zich een flcschje wijn en een halve kip be-
Dil alles, Pauline, bracht ik naar iemand
die ons zeer dierbaar is, toen mij het onge
luk overkwam te struikelen, Uw vader is niet
bij den bloedverwant, die hem een schuil
plaats zou verleeneudie bloedverwant is
zelf aangehouden. Uw vader is hier, hier!
Ja, in het paviljoen dal achter in hel park is.
Alle nachten bracht ik hem het weinige voed
sel, dal ik kon machtig worden zonder even
wel achterdocht le wekken bij de dienstboden,
anders zou uw vader van honger zijn omge-
Nu ben ik het, riep Pauline uit, die hel
mandje in hef vervolg zal brengen!
Gij, hernam mevrouw De Blosvilie, wier
gelaat van vreugde straalde, geheel aan het
einde van het park?
Ja, mama, ik zal niet'I minste gedruisch
De moeder d'ukte haar aan haar borst en
gaf haar het mandje, er bijvoegende:
Denk. dat God u vergezelt, lief kind,
en dat het voor uw vader isl
En Pauline ging met vasten tred de deur
Haar moed steunde haar, zoolang zij zich
nog dicht bij het kasteel bevond; maar toen
zij onder het zware gchoomle kwam, toen
zij de sombere lanen moest inslaan, die naar
het einde van hel park leidden, werd zij door
een hevigeu schrik aangegrepen. Hel waren
voor haar alles holen, niels dan spoken zag
zijhaar knieën knikten onder haar bevend
lichaam, haar ooren suisden, een koud zwc. I
bedekte haar gelaat; kortom, elk oogenblik
vermeerderde haar angsl, het was haar on
mogelijk verder le gaan. Zij sloot de oogen
en viel op haar knieën:
Mijn God, bad zij, ontferm U mijner,
dal ik niel sterf alvorens bij mijn vaderle komen