Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 29.
Zaterdag 16 October 1909.
Drie en twintigste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franc» per posl
Alzoiiderlijki
f 0.40
f 0.05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Pr(l» der Advertentie»
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iedcren regel meerf 0.05
Correspondenten cn Advcrtenliïn moeten uiterlijk Vrijdag
avond voor 4 uur aan het bureau bezorgd zijn.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
EERSTE BLAD.
Moderne uitvindingen.
De voortgang, dien men in onze eeuw
op liet gebied der natuurkunde, zoowel
op het bespiegelend als op het praktisch
gebied, gemaakt heeft, wordt niet
zelden als argument gebruikt om tegen
de Katholieke Kerk zich te verklaren.
De nieuwe uitvindingen, zoo rede
neert men, bevorderen in hooge
mate het welzijn der mcnschheid. En
desniettemin is de Kerk veelal tegen
al wat nieuw is. Bijgevolg laat zij aatt
het welzijn der volken zich weinig
gelegen zijn.
Erg moeilijk maakt men het zich
dus niet om tot deze slotsom te komen.
Want zoo men bloote veronderstellingen
als beginselen kan voorstellen is er
wel geen conclusie, waartoe men niet
logisch kan geraken.
De redeneering echter, gelijk zij
voorligt, gaat mank naar alle kanten;
verkeerde premissen, valsche conclu
sion.
Want, dat al, wat nieuw is, voorden
mensch gunstig kan worden genoemd,
dient zeker nog te worden bewezen
terwijl liet z.eker valscli is, dat de
Kerk tegen alles, wat nieuw is, zich
kant.
Hoe kan liet dus anders, of een
gevolgtrekking, die op zulke verkeerde
stellingen berust, moet kant noch wal
raken
Wie ccnigszins met de geschiedenis,
voor zoo verre zij de tolk der waar
heid is, bekend is, weet ten stelligste,
dat de Kerk door alle eeuwen heen,
wetenschap en kunst ten zeerste heeft
bevorderd.
De kathedralen onzer groote steden
getuigen het luide, en elke expositie
op het gebied der kunst, maakt het
voor eiken bezoeker ontwijfelbaar, dat,
wal de palm op het gebied der kunst
en der wetenschap wegdraagt tot het
kerkelijk gebied behoort.
De schoonste manuscripten en kunst
werken zijn uit kloosters afkomstig.
Overigens behoeft men slechts de
liturgische boeken der Kerk na te gaan,
zich te overtuigen, dat de Kerk
r alles, wat op het gebied van kunst
nijverheid goeds wordt voortge
bracht, steeds ware belangstelling toont.
Doch het is er verre af, dat alles,
wat als moderne uitvinding wordt ge-
icmd den zegen der Kerk, of ook
der mcnschheid waardig zij.
Eene zaak kan uiterlijk eu op den
eersten oogslag onschuldig eu zelfs
gunstig schijnen, terwijl zij bij nader
onderzoek eer nadeelig blijkt te zijn
dan wel voordeelig en gunstig.
Van dien aard zijn de verfijningen
door de industrie in het leven geroepen,
en die, omdat zij de zinnelijkheid van
den mensch streelen daarom zijn be
staan nog niet gemakkelijker, veel min
der gelukkiger gemaakt hebben. Er is
immers niet veel studie noodig om zich
te overtuigen, dat de meest verfijnde
en verwende klassen der natiën de
minst tevredenen zijn.
Er zijn uitvindingen, waarvan het
nut soms gering, de nadeelen uiterst
groot zijn.
Men denke bijvoorbeeld aanrcvnl vers,
dynamiet, etc. Gewis uitvindingen van
't vernuft, doelt waarvan wij meestal
iu droevige umstandighedcii vinden
gewag gemaakt.
Van de tien keeren, waar een revol
ver gebruikt wordt is hij een middel
tot misdaad in de hand van een boos
doener, en het is zelden, dat hij tot
de verdediging van het leven van een
eerlijk man wi.rdt aangewend.
En liet dynamiet? Wie kent niet
zijn verschrikkelijke uitwerkingen, de
ontzetting, welke het zoo bij herhaling
iu de Europccschc landen heeft teweeg
gebracht.
Men ntogc dus de moderne uitvin
dingen nog zoo zeer verheffen, dat zij
een zegen zijn voor het mcnschdom
moet nog bewezen worden.
Het is echter met de moderne uit
vindingen gelijk met de natuur en met
alles, waarover de mensch beschikt.
Zoo hij liet strekken doet tot het be
reiken van zijn doel, tot vereering van
God, zijn Schepper, en liet bewerken
zijner Zaligheid, zal het hem strekken
tot zegen en voordeel, terwijl daaren
tegen alles zicli als tegen hem keeren
zou zoo hij het misbruikt om van God
zich af te wenden.
Het is omdat God, als Heer en
Meester van al het geschapene Zijn
recht zal weten te handhaven, wat de
mensch ook beproeve.
BUITENLAND.
ITALte.
Zondag ontving Z. H. de Paus de
Kculsche pelgrims in de Consistorie-
zaai. Naast den troon stonden de bis
schop van Straatsburg, de te Rome
aanwezige Duitsche prelaten en de le
den van Itet locaalcomité voor de
Duitsche. pelgrims. De leider van de
bedevaart, de architect M.ircliand, die
door den H. Vader tevoren in een par
ticuliere audiëntie was ontvangen, reikte
Zijne Heiligheid den St.- Pieterspen
ning over en las een Latijnseh adres
van toewijding voor, waarop de H.
Vader in een lange toespraak, welke
door prelaat Lohninger in het Duitsch
was vertaald, den pelgrims voor hun
gelukwenschen ter gelegenheid van zijn
vijf-en-twintig-jarig bisschopsjubileum
dankte. De H. Vader herdacht met
hartelijke woorden het Eucharistisch
Congres en gaf daarna den Apostoli-
schen zegen. De pelgrims zongen het
Tc Dentil en met den Duitschen groet
„Gclobt sei Jesus Christus", verliet de
H. Vader, naar alle kanten groetend,
de Consistoriezaal.
De Italiaansehe regeering heeft uit
St. Petersburg officieel bericht ont
vangen, dat de Czaar van plan is een
bezoek te brengen aan koning Victor
Emmanuel. Wanneer en waar die samen
komst zal plaats vinden, is nog niet
bekend, maar waarschijnlijk zullen de
twee monarchen elkaar op 't einde van
de volgende week in Bari treffen.
Het bezoek is enkel en alleen uit
gesteld, wegens de ziekte van deCzarin.
In de politieke kringen van Italië is
men zeer verheugd, dat het bezoek,
waaraan reeds zoovele politieke be
schouwingen zijn vastgeknoopt, einde
lijk toch zal plaats vinden.
Het bezoek van den Duitschen rijks
kanselier v. Bethinann-Holweg aan liet
Quirinaal en het Vaticaan, zal, naar
de officicuse „Sflddeutschc Reichscorr."
meldt, omstreeks Pasehen van het vol
gend jaar plaats hebben.
SPANJE.
Gunstige tijdingen kwamen in 't be
gin der week voor Spanje uit Marokko.
Te Nador was een gezant der Rifstam-
men aangekomen om een brief aan
generaal Marinas te overhandigen. Voor
§cneraal Orozco geleid, verklaarde hij
at de toestand der Kabylen door ge
brek aan levensmiddelen, en de groote
verliezen, niet langer houdbaar was.
Andere berichten melden, dat de
stamhoofden van Nador te Melilla zijn
aangekomen en verklaard hebben, dat
zij ziel) zonder eenigen eisch wensch-
ten over te geven.
Ten bewijze, dat hel in Barcelona
nog geenszins rustig is, bevat de Im
partial een opgave van de bomont
ploffingen, die daar in de laatste maan
den zijn voorgekomen. Op 7 Mei ont
plofte een bom in de Boqueriastraat,
op 8 Mei een in de Alta de San Pe-
dro-straat, op den 9de» een in de Al-
damastraat, op den llden een iu dc
San Pablostraat, op 23 Juni twee in den
Soriano- en in den Principal-schouw-
burg, op 29 Juni twee in het kolfiehuis
del Circo Espanol, op 2 Juli een in
de Marques del Duero-straat. Daarmee
eindigde het bewind van den gouver
neur Ossorio, wicu men, wegens zijne
onmacht ont liet kwaad tegen te gaan,
de bijnamen van slaapwandelaar en
slaapmuts gaf.
Onder zijn opvolger Crespo Azorin
is het intusschcu niet beter geworden.
Op 21 Augustus sprong ccu bom iu
de Ronda de San Pablo, »p 22 een
bij de Puerta de Santa Madrona, op
25 een in de Conde del Asalto-stiaat,
op 28 een in de Marques del Duero-
straat, op 29 Augustus weer een iu
de Conde del Asalto-straat, op 13
September een in Huerta de Santa Ma
drona, op den 27sten een in de Conde
del Asalto-straat, op 28 een op de
Plaza dc Palacio.
Dit zijn de officieel erkende aansla
gen van andere zijde beweert men,
dat er nog veel meer zijn gepleegd.
De Spaansche anarchist Ferrer heeft
zijn vonnis ondergaan. De Spaan
sche regeering heeft terecht begrepen,
dat het onmogelijk is het groote kwaad,
het anarchisme, uit te roeien, zoolang
de wortels daarvan ongestoord blijven
voortwoekeren.
Zonder zich te laten afschrikken,
door liet geschreeuw en de bedrei
gingen van alle vrijdenkers en anar
chisten der wereld, is zij moedig voort
gegaan, en overtuigd van haar goed
recht heeft zij het doodvonnis, geheel in
overeenstemming met dc krijgswet, tegen
den anarchist uitgesproken, dat, zooals
Reuter seinde, Woensdagmorgen is
voltrokken.
Over de terechtstelling van den an
archist wordt nog het volgende ge
meld: een piket soldaten, die door het
lot waren aangewezen, hebben Ferrer
doodgeschoten. Even te voren had hij
zijn testament gemaakt, hetgeen echter
ge-
stipste maatregelen
FRANKRIJK.
De Fransche generaal d'Ainadc had
iu zijn onderhoud met een redacteur
van de Matin o.a. verklaard, dat de
H. Stoel Spanje aanzette tot de ver
overing van Marokko ten nadeele der
belangen van Frankrijk. Om deze be
schuldiging te kunnen slaven beweerde
de generaal, dat tijdens de Fransche
expeditie in Afrika Fransche missiona
rissen werden vervangen door Spaan
sche.
Door de Osservatore Romano en de
Corrcspondance de Rome worden deze
beweringen met de meeste beslistheid
tegengesproken. Marokko, zoo schrijven
deze bladen, heeft nooit Fransche
missionarissen gehad. Het heeft een
apostolisch vicariaat van Spaansche
Franciscanen gevestigd, evenals in Ja
pan een vicariaat van Fransche missi
onarissen bestaat. Maar het ontbreken
van aalmoezeniers bij 't Fransche ex
peditiecorps was een gevolg van
de politiek der Fransche regeering.
wclkcdeaalmoezenicrs heeft opgeheven!
FEUILLETON.
Tusschen Hemel en Aarde.
(Slot.)
2) Binnen een korlcn lijd - - ik veronder
stel nog neen halve minuut was ik hel
hosch reeds overdrukken en er bevond zich
toen 400 voet lucht tusschen mijne voelen
en dc aarde. Gij ziet, dat ik slechts de kracht
van mijn greep had om mij voor het vallen
te redden.
Dit alles gebeurde zoo ving, dal ik meer
verbaasd dan verschrikt was. Ik had, mis
schien wel omdat ik zuo gemakkelijk opge
licht werd, een soort van vertrouwen, dat ik
ook even gemakkelijk zou neergezet worden.
Maar waar? Hoe lang kon Ik mij nog vasthou
den? De ballon kon lot boven de wolken stij-
sliugerde, totdat ik van uitputting zou moeten
Ik kreeg vcrsclirikkclijkcn angst een al-
schuw van dc ijle lucht, liet is een wonder,
dat ik liet touw niet losliet, daar mijne zin
nen mij schenen vertalen Ie hebben. Maar
ik hing nog en dacht weder.
Ik moest iets hebben om mijne voelen of
boenen op Ic laten rusten. Het gevoel, dat ze
mij neerdrukten was akelig. Ik tilde een heen
op, als om dal aan een of ander voor
werp vast te lommen. Gij weet hoe iemand
zulks wil doen, wanneer hij zich bij dc han
den ophoudt cn zijn houvast reeds begint
te verliezen. Hel is eene beweging, waarvan
men geheel onbewust is. Nu, mijn heen raakte
het slingerende louw.
Bfi het aanraken van dit louw wierp ik
onwillekeurig inijnhecncn vooruit,■nnrslaag-
dc er niel in den kabel tusschen hen in te
krijgen. Tegelijkertijd steeg een geroep uit
onze brigade inlantcrie, waarover ik juist
hccndrccf.
Do soldaten) veronderstel ik, hadden de
verschrikkelijkheid van mijnen toestand nog
niet ingezien, totdat zij de beweging van
mijne boenen zagen.
Mol het gevoel door duizenden bespied Ie
worden, voelde ik een zekere nieuwe krarhl
in mij tcrugkccrcn. Ik hield mijn linkerbeen
uitgestoken, totdat ik voelde, dat liet touw
zich naast mij bevond, greep het toen met
mijn rechterbeen eu hield den kabel aldus
vasi. Toen draaide ik mijn leehtcrvoet er
omheen en kreeg zoodoende een beter hou
vast. Dit gal mij een groote verlichting voor
de handen. Toen zag ik omlaag.
Vlak beneden mij waren de puntige hel
men van een Duitsch regiment. Draaiende
mei dc draaiende beweging die 'n ballon iu
vrije vlucht altijd heeft en die zich aan hel
touw meedeelde, verloor ik de Duitsche (roe
pen in een uogenblik uit 't gezicht. Ecu veld
van gele stoppels vcrloonde zich aan mijn
blikken, dan een hosch, dan een panorama
van cavalerie, infanterie en artillerie. Allen
Vijftig duizend vijanden keken voortdurend
naar mij. Zij hadden hall gehouden. Oeen
kreel, geen kanon werd gehoord, gedurende
zooals 'I scheen een cindc-loozen tijd. die
toch slechts een halve minuut geweest moet
zijn. Zwaluwan vlogen rond ot voorhij mij
met haar sjilp, sjiip, sjilp, alsof ze juichten
om hare snelheid tc tooncn tegen die van
den wind, die mij zoo snel mede voerde.
Ben geweervuur moet tusschen de huiten-
posten hebben plaats gehad, toen Ik slingeren
de over hunnen bodein dreef, want 't schie
ten scheen opnieuw Ie beginnen, toen ik
omlaag keek naar een eskadron Ulanen.*
Gij denkt, dat dit alles tijd in beslag nam.
Neen, ik ging voort gelijk een vogel, en dc
voorwerpen beneden mij snelden weg achter
mij, alsof ze met een onwederstaanbare .snel
heid naar Metz gedreven werden.
Ik herinner mij nog goed, dat ik vertrouwde!
dal de Duitschcrs tegen de stad oprukten.
De Ulanen wezen met verbazing op mij
mei hunne lansen. Een moet zijn karabijn
opgeheven hebben om op mij te vuren, maar
ik hoorde duidelijk een luiden schreeuw.
Neen! Niet schieten, wij zullen volgen en
den liailon buitmaken en de officieren, die
er zicli in bevinden gevangen nemen.
Indien gij den man doodt zal hij vallen;
dan zal zijn gewicht den ballon verlichten
en zal deze weder stijgen.
Hooger zal ze weer stijgen. Wederom I
Het was goed, dat ik Duitsch verstond. Dc
ballon moesl dus aan het dalen zijn. Ik had
dat vergeten. Natuurlijk hij viel en snel ook. Ik
begreep beter dan de Ulanen, wat er gebeurde.
Mijne officieren boven lieten gas ontsnap
pen. Zij waagden gevangen genomen Ie
zoo diclit bij den grond Ie brengen, dal ik ge
rust kun vallen.
Naar boven kijkende zag ik voor een uogen
blik slechts zwak hunne gezichten, omlaag
starende. Zij weiiklen mij met hunne shako's.
soldaat te redden. God zegene hen, wanl liet
waren dappere lieden e i eerlijke oflicicrcn.
mij dertig voet van de aarde bevond cn hen
aldus tc redden.
(ie moet begrijpen, dal er niet meer dan
de groole bom het touw had afgesneden cn
de ballon had vrijgemaakt. Ik bevond later,
dat mijne vlucht een snelheid had van derlig
mijlen in een uur. Ik was reeds meer dan
eene inijl medegevoerd.
Omlaag ziende zag ik den grond ongeveer
tweehonderd voet beneden mij. Mijn kracht
begon mij tc begeven.
Dc ballon moet, toen hij daalde een kleine
snelheid bereikt hebben, want dc Ulanen, die
ik gehoord had en ook soms gezien, razende
cn tierende achter mij, gallopccrdcn weder
om beneden mij. iedereen zag opwaarts. Allen
bij hun voortsnellen. In de opgewondenheid
van deze wilde jacht begonnen zij tc hullen
en tc gillen. Hun bevelhebber bracht hen
gelieven hij hunne knieën met hel beneden
eind in den koker. Ik kreeg dc geduchte, dal
ik. wanneer ik viel, zou doorboord worden
door deze blinkende punten.
Door de inspanning om liet louw steviger tus
schen mijne knieën gekneld Ic krijgen, begon
nen deze Ie beven. Mijn gchcclc tichaam werd
gepijnigd, mijn adem werd korterhel zweet
In nj l fscli n k doodclljk koud was.
Mijn ellende was niel meer le verdragen en
mijne zinnen, ik wist het, zou ik spoedig
verliezen. Iedere seconde gleed het lopw
langzaam door mijne hcctc en bloedende
handen.
Ik zag nogmaals omlaag. Hoe dichter ik
hij dc aarde kwam, hoe meer ontrolde
zich voor mijn oogen het panorama van hos-
sehen, soldaten, kaslcclen, tenten en velden.
Ik wentelde voortdurend rond, cn werd meer
en meer duizelig. Ik sloot mijne oogen, ik
gevoelde, dal ik op een of ander oogenhlik
Mijn kracht was zoo zwak, dat het touw
ontglipte door hel snelle glijden. Ik trachtte
het met mijne tanden te grepen, maar het
gelukte mij niet. Ik hoorde van de gallo-
peerende Ulanen medelijdende uitdrukkingen.
Arme man, zei de hoofdman. Arme kerel.
Frits tracht uw lans in de lus tc sicken.
Gallopcer dan wat sneller cn help hem
neerkomen.
De lusl Ik had de lus vergeten. Het touw
- as om dc paal vaslgemaakl geweest door
middel van een lus.
Dc lus! dachl ik. Wanneer dc lus reeds