B"
NIEUWS- EN ADVERTENTIEt
Saksische Rolvogels
verkocht
ipen en andere Schalen,
!;;RSFOORT EN OMSTREKEN. Cj
Gloeikousjes
Zes en twintigste Jaargang. Nummer 49.
Woensdag 18 December 1912.
Verschijnt elkon Woensdag en Zaterdag
Bureau: Langegracht No. 13 Amersfoort.
Uitgave van de Veroeniging Oe Eembode.
Terstond gevraagd:
Beneden- ol Bovming tl Huisje.
irprijs van 114 tot 118— per
ind, voor een klein gezin, In ol
(trek Amersfoort. Br. onder motto
-ning, bureau van dit Blad.
ïgens omstandigheden TE KOOI'
Ine zungera. Koningstraat 19.
Een roode vaan in den mist.
„Ken roode vaan in den mist.'
Met deze woorden typeerde mi
Heemskerk dezer dagen in de Tweede
Kamer liet zoogenaamde concentrate
plan van de vrijzinnigen.
Zijne Excellentie hield bij de alg.
mccnc beschouwingen ter behande
ling der Stantsbegrooiing inde Tweede
Kamer een groote rede, waarin hij stuk-
voor stuk omkegelde de bezwaren en
opwerpingen tegen liet aan 't bewind
zijmie Christelijke Kabinet van vrijzin
nigen kant opgezet.
('literaard kunnen we in ons Blad
niet week aan week kolommen laten
vol zetten over de politiek.
Alleen voor feiten van beteckcnis op
«lal1 gebied ruimen we gaarne ruimte in.
I'.n als een feit van bctcekcnis mag
zeer zeker minister Heemskerks rede
worden aangemerkt.
Alles weergeven wat onze kranige
minister van biimcnlnndsclic zaken zonal
in liet midden bracht, gant niet.
Met de luiolilptinten moeten we vol-
Reactie. Kr wordt gesproken van een
reactie, die zich bij do Kegccrfng ver
toont en waarvan gevaar dreigt voor
vrijheid en recht, is hel een reactie, dat
de Regeering erkent, dat de macht der
Overheid berust bij de gratie Gods?
Juist hierin ligt een waarborg voor de
handhaving van recht en vrijheid, om
dat dit verhindert tot willekeurig ingrijpen.
Nationale eenheid. In liet liberale
tegen de beginselen van vrijheid en
recht, en ook dat liet gevoel van natio
nale saamhoorighcid teloorgaat.
Weet men dan niet, dat de rechter
zijde tientallen jaren den schoolstrijd
heeft gevoerd tegen de linkerzijde om
te verkrijgen vrijheid en recht en om
te bevorderen de nationale saamitoorig-
beid De vrijzinnigen willen de eenheid
der natte verkrijgen door vrijheid en
recht niet te erkennen. Ten onrechte
was in 1905 een leus der vrijzinnigen
„Door eenheid tot vrijheid", in plaats
van te begrijpen dat het moet zijn
„Door vrijheid tot eenheid en daardoor
tot nationale saamhoorigheid.
Neen, links moet zich niet de illusie
maken, dat als zij in naam der antithese
tegen rechts optrekt, zij dat doet in het
teelten van de vrijheid en dc nationale
saamhoorigheid. Die vrijheid en natio
nale saamhoorigheid worden juist bevor
derd door liet standpunt, waarop deze
rcgcering zich stelt, die gelegenheid
geeft aan ieder zich in de door hem
gekozen richting te ontwikkelen.
Benoemingen. Spreker zei reeds iets
over de geestelijke vrijheid. Wie randt
die aan? Spreker? Niemand gelooft dit.
Dc heer De Beaufort verklaarde dan
ook overtuigd te zijn, dat in sprekers
boezem geen plaats is voor onverdraag
zaamheid.
Maar men heeft met tic klacht iets
bepaalds op het oogbegunstiging
van kerkelijke richtingen bij benoemin
gen. Spreker voert daar tegen aan, dat
de Rcgcering er naar streeft, steeds zoo
onpartijdig mogelijk te werk te gaan
bij benoemingen. HIJ geeft den
heer Druekcr toe. dat de Regeering
voorzichtig moet zijn bij plotselinge
bekeuringen in verband niet benoemin
gen. Maar daartegenover staat toch, dal
daarbij een inquisitoriaal onderzoek
buitengesloten moet zijn. Kn dan is bij
elk bewind een enkele vergissing mo
gelijk.
Wat nu de benoemingen aangaat, bij
onderwijs en rechterlijke macht hebben
de vrijzinnigen nog steeds een voor
sprong. Voor die betrekkingen zijn er
steeds meer vrijzinnige gegadigden. Het
schijnt echter, dat men alleen dan een
wijze van benoeming niet leidende aelit
tot onoprechtheid en veinzerij, wanneer
zij bestaat uit achterstelling van perso
nen, die tot de regeeringspartlj belmo
ren. Keilende op den toestand, zooals
deze nu is, zou spreker zulk een ge
dragslijn niet ouders kunnen qualified--
ren «tan uiterst partijdig. Sprekers over
tuiging is. dat onder dit Kabinet men
zoo na mogelijk komt aan dc onpartij
digheid als mogelijk is, al kan men
zich in een enkel geval eens vergissen.
Wanneer dc vrijzinnigen daarin veran
dering willen brengen, dan Is liet zaak
nauwkeurig op hen toe te zien.
Bureaucratie. >c grief van bureau-
•'ratio heeft een cenigszins raadselach
tige strekking. Het sterke vermoeden
'staat dat ze ongegrond is.
Dwangverzekering tegen ziekte en
validiteit wordt door de meerderheid
t coalitie noodzakelijk geacht, even-
lis door dc Liberale Unie en vermoe
delijk ook door dc vrijzinnig-democraten.
Verzekeringswetten. Wanneer men
isthoiidt aan dc volkomen individueele
m tract vrijheid vervalt daarmede het
recht tot dwangverzekering, maar ook
'en bindend arbeidscontract. De
Christelijke beginselen erkennen echter,
'at vraag en aanbod te egoïstisch in
aar werking zijn. De Christelijke begin
selen eischen eerbiediging der maat
schappelijke krachten. Nooit kan de
iverheid de maatschappij maken of haar
hervormen. Maar als dienaresse Gods
moet de Overheid toch erkennen, dat
tusschen dc personen, die de maatschap
pij uitmaken, een algemeene samenhang
taat, en zij geeft daarom algemeene
irschriften. Daaruit ontstaat dan een
sterking, niet een verzwakking dezer
rechtsorde.
Minister Tal ma. De heer Roodhuyzen
sprak van minister Talma als van
een varken in een synagoge. Maar hij
deed dit, omdat men zich herinnerde,
dat hij dit beeld elders bad gebezigd.
De lieer Roodhuyzen zei, dat hij daar
mee niets bcleedigends bedoelde voor
den heer Talma, nóch voor het varken,
nóch voor de synagoge. Die vergelij
king is niet elegant. Maar er zijn nog
minder elegante uitdrukkingen gebruikt
tegenover Minister Talma. En ook uit
deze minder geurige bloem in de rlte-
toriclc van den concentratie-redenaar is
ten slotte nog ccnigc honig te puren
Wie ook het varken wil verslinden, in
de synagoge is het veilig. De lieer
Talma is veilig bij ons.
Bescherming. Deze grief, voor zoo
ver ze voor de vrijzinnigen overwegend
Vrijdag; 20 December 1912,
^ormidclags li uur precies zal op
houtwerf van den heer C. M.
AN BEELE van de Hoogeweg te
nersfoort om contant geld worden
Een partij
vare takken, takkebossen, 011-
sreinden, sparren en brandhout
Sinede een partij afbraak van
pningen als ramen, deuren, ko-
jnen, dakpannen enz,
's Morgens voor den verkoop
tgenummerd te zien.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per ilrlo maanden50 cent.
Afzonderlijke nummers 3
ADVERTENTIEPRIJS:
Van I tot 5 rogels30 cent.
Eiken regel moer6
Bij abonnoment minder.
pa
Sr"'ai'
luid i
toe iu Nederland nog geen sprake ge
weest, daar de openbare school nog
steeds eenzijdig werd bevoordeeld.
Zoolang uien nog ver van het even
wicht verwijderd is, is men nog verre
verwijderd van eenzijdige bevoordooling
der bijzondere school. Aan het open
baar onderwijs worden nog steeds groote
sommen besteed. Men wcnschto dat hot
leerplan der bijzondere scholen zou wor
den onderworpen aan dc goedkeuring
der Overheid, maar daardoor zou noch
het peil der bijzondere school, noch
liet openbaaronderwijs verhoogd worden.
Aan de bijzondere en openbare school
beide komt ten goede wat spreker heeft
voorgedragen ten aanzien van hot uit
gebreid lager onderwijs. Voortdurend
is onder dit bewind dc verdere ontwik
keling van het vakonderwijs bevorderd.
Met den heer Nolens zegt spreker,
dal de openbare school, feitelijk voldoet
aan alle eiscllen die men kan stellen.
Alie 50 jaren van schoolstrijd zijn door
de concentratie vergeten. Terwijl die
eerbiediging van die gevoelens gaat,
zoover ze gaat, wordt dat weer tot het
credo der linkerzijde gemaakt. Tegen
over die antithese houden wij vast aan
die these, dat de vrijheid cischt, dut
ieder zijn godsdienstige gevoelens weer
vindt in de opvoeding zijner kinderen.
De linkerzijde wil door eenheid tot
vrijheid en ziet niet in. dat men door
vrijheid tot eenheid komt.
Staatsponeioon. Het Staatspensioen
is een reactie tegen de Armenwet en
wekt bezorgdheid wat de linaticiön be
treft. Men weet niet hoe liet Stantspcn-
er zal uitzien. De heer Treub
becijferde het Engelechc pensioen voor
land op 24 millloen bij een pen-
i van f3 per week en op 18 mil-
lioen bij een pensioen van 12 per week
aan 70-jarigen. I)c lieer l'atijn schatte
de kosten van het Engclschc Staatspcn-
i op 19'/4 millioen bij een pensioen
f 3, cn als men f 2.50 geeft en dc
bedeelden uitsluit, dun komen de kos-
ii op 14 millioen.
De lieer Tydeinan wil een zekeren
band aanloggen. Men kan uitgeven wat
men wil: den leeftijd opschroeven of
de uitkcering verlagen. l)c heer Tyde-
12 millioen
die 12 millioen kon een p
I "worden toegekend van f91 of
Mpor jaar op 70- of 65-jarigen leeftijd.
Als een pensioen van f91 'sjaars
StWordt gegeven aan 70-jnrlgcn, zal dan
Ti Ie lieer Roodhuyzen weer hol land
j| ondgaan on vragen wat hoeft een
_io..dc aan pensioen? Ecu dergelijke
Sietisinmiecring kostende 12 millioen zou
Vip don grondslag van dit program kun-
ion worden voorgesteld. I )aii is even
wel nog niet voorzien in dc kosten van
1* invaliditeit- en ziekteverzekering, waarop
bij liet concentratieprogram toch ook
moet worden gerekend.
En dan? Het concentraticlcgcr trekt
J4-I' onder roode vlag. De rcchtsche
meerderheid kan niet tot minderheid
■gebracht worden zonder de socialisten.
[Zij zullen elkaar dus steunen,
Als dc gcconccntrcerden in de nieuwe
Kamer niet de meerderheid hebben
«onder socialisten, kunnen zij dc vernnt-
"woordclljkheid niet aanvaarden cn tre
den zd niet op.
Is het nu verantwoord, zich in oen
onderneming te steken, wanrbij men.
nis een uitkomst is verkregen, zich niet
verantwoordelijk stelt? Spreker heeft
altijd gemeend, dat vermits men met
de socialisten optrad om Kuyper ten
val te brengen en hierin geslaagd is,
men dus ook een Kabinet moest for-
mccrcn van vrij-liberanl tot socialist cn
dan ook optreden als Kabinet der meer
derheid,
Christelijke beginselen. De scherp
zinnige mannen der concentratie kunnen
niet ontdekken dat er Christelijke rechts
beginselen zijn. Zij hebben slechts voor
namen snot voor de onnoozclcu ter
rechterzijde. Hier ligt de fout bij dc
vrijzinnigen, die het bestaan behooren
te erkennen van Christelijke rechtsbe
ginselen, gelijk dc coalitie doet met de
onchristelijke rechtsbeginselen al erkent
ze niet dc juistheid daarvan. De Over
heid is draagster van het recht, de
Regeerlngsporsonen moeten zich reken
schap geven waar zij den oorsprong
daarvan vinden en den tegenstander
eerbiedigen, waarin de vrijzinnigen edi
tor steeds te kort zijn geschoten. Dat
liet recht een beginsel is van goddelij-
ken oorsprong wordt door rechts aan
vaard. wel zijn daar ook verschillen
door ouderlingen strijd, maar als voort
gekomen uit ons, mensdicn, zijn ze van
lagere orde dan «Ie eenheid.
De Rcgcering blijft zieli gebonden
achten door Christelijke rechtsbeginse
len cn is dus tegen gewetensdwang.
Tot liet geloof wordt men niet gebracht
door dwang van staatswege. Voor go-
loovigen en ongeloovigen handhaaft
de Kogcering de vrijheid van leer cn
leven binnen de grenzen der openbare
orde. tenzij men oordeelt, dat de vrij
heid beperkt moet worden voor dc
nationale eenheid. Daarom verwerpt ze
ook het concentratieprogram.
Steeds moeten bekwame en geschikte
personen worden benoemd; er mag niet
inquisitoriaal worden te werk gegaan.
Men mag niet ter wille van vrijzinnigen
geestverwanten voorbijgaan.
De Rcgcering houdt vast aan haar
sociaal programallereerst invnlidltclls-
cn ziekteverzekering en arbcidersbe-
schcrmlng. Zij oordeelt, dat dc gezonde
krachten in de maatschappij levende,
dankbaar moeten worden erkend oil tot
ontwikkeling gebracht cn dat ze niet
door de overheid mogen worden ge
absorbeerd. Zij is voor dc kerkelijke
en particuliere armenzorg, gekant tegen
staatspensioen, dat strijdig is met de
Armenwet.
ersterkiug van dc middelen moet
gevonden worden uit vurhooging van
indirecte belastingen en uil liet tarief
van invoerrechten. Niet omdat dc Re
geering protectie wenscht, maar omdat
verhooging van indirecte belastingen
niet de bedreiging der nationale wel
vaart inhoudt, die liet gevolg is van ilc
verhooging van directe belastingen.
Togen het beleid onzer christelijke
rcgcering ziet Minister Heemskerk niets
anders geplaatst dan fta mi/,' vaan
in tttn wist!
DE ST. VINCENTIUS VEREENIGING.
)m de zoo bij uitstek heilzame wer
king der St. vinccnihts-Veroeniging
«.-enigermate te begrijpen, is het genoeg
te zeggen «Int schier geen enkel werk
van liefde jegens den arme haar vreemd
is en dat in dc eerste vijftig Jaren van
haar bestaan /y millions gulden In Ne
derland door hare vingeren in den schoot
der armen gleden. Zij sticht scholen
voor de armen, wees- cn vondolings-
huizen, hospitalen, spijskokcrljcn, werk
inrichtingen. volksbibliotheken. Zij treedt
op voor de bescherming der kinderen,
voor het werk der vreemdelingen, voor
ouden van dagen. Door het secretariaat
der armen dient zij dezen van randen
bijstand. Door haar Liefdewerk „St.
Praneizcus Regie" ruimt zij dc moeilijk
heden uit don weg voor het wettigen
van huwelijken. Voorwaar zulk ecne
vereeniging verdient den eerbied, maar
ook den mildcn steun van allen,
WERK TOT BEHOUD DES GELOOFS-
Zag Z. H. Leo XIII, z.g. zich reeds
verplicht het „Werk tot behoud des
geloof»" in liet leven te roepen om den
Katholieken gcldelijkcn steun te vragen
tegen hel drijven der vrijmetselarij en
der Amerlkaaneeht en KngeUche Metho
disten, welke van Rome ecne ongc-
loovlgc en ongodsdienstige stad willen
maken, l'lu» X den noodlottigcn in
vloed van dat drijven ziende en over
wegende. dat Rome niet alleen destad der
Romeinen, maar van alle katholieken
der wereld is, heeft dat Werk tot be
houd des Geloot'»" tot een internatio
naal werk willen maken en daarom
voor alle landen een Vertegenwoordi
ger er van aangesteld. Mogen de Hol
landers niet iu edelmoedigheid jegens
den Paus bij andere landen ten achter
staan en gaarne een gilt voor het Be
houd des Gcloofs - storten.
Uit het Buitenland.
Frankrijk.
Feuilleton.
SCHOONPAPA IN DUIKERSCOSTUUM.
long, flink, ontwikkeld, hij was een gc-
boren Marscillaan, had l'crrcol voor
principe zich aoolt over Iets te verbazen.
Hij liet aan de zwakke zielen liet alledaag
se lie der bewondering en kende geen vrees
of vcibazing, evenals de oude Galliërs, al
zou zelfs de hemel op hem neergevallen zijn.
Dit voorval zou hem nlel heel aangenaam
zijn geweest, maar niet liet minst zijn koel
bloedigheid verstoord hebben.
Illj had aan niets gebrek, had het goed
met zichzelven voor, maakte goede sier, be
kommerde zich niet om het verleden en
blikte zorgeloos dc toekomst in.
Te Parijs ontmoette hij Antoinette.
Zij besloten hun levenslot aan elkander te
verbinden.
Fvrrcol zeide baar:
„Heb! gij familie?"
.Een vader".
.Waar is hij?"
.Tc Bresl."
.Wal doet hij?"
.Hij lapt schepen."
Ken schepcnlapper ;ot schoonpapa te
hebben, viel nu niet bullen bel onmogelijke.
.Ik vertrek," zei Ferrcol.
.Waarom
„Om uw baad te gaan vragen aan mijnheer
uw papa. Zie je, zoo ben ik nu, niels lol den
volgenden dag uitstellen. Vooruit du».., dc
trein vertrekt van avond om acht uur cn Ik
hen morgen om elf uur voor den middag Ie
Brest. Ik begeef mij aanslunds naar dc kal-
fatcrplaals. Ik ontmoet uw papa. Ik xtcl hem
dc vraag. Hij anlwuordt mij. Ik neem den
trein van drie uur, cn overmorgen om zes
uur zeg Ik je: ,Je heul de mijne".
Antoinette bloosde, glimlachte cn stamel
de, „Gal"
Ferrcol nam een rijtuig waarvan dc
koetsier zoo dronken was, dal hij nauwelijks
uit zijn oogen kou zien. Illj verwonderde
er zich volslrckl niet over. Aan hel lokel
der plaatskaarlcn atopic dc beambte hem
twee ongangbare muntstukje» in handen.
Niel dc minste verbazing. In dc wachtkamer
outslal men hem zijn vallies. HU keek er
volstrekt illet vreemd van op. In den waggon
had een t-.ngclscliiuun. moederziel alleen,
de licelc coupé in beslag genomen, hier
zal hij zelf, daur lag zijn paraplulc, zijn lorgnet
en Baedeker namen om zoo le zeggen de
andere zitplaatsen in bcr.il. Pcrreol verwon
derde zich hoegenaamd niet over deze aan
matiging.
Dc trein derailleerde. Kinderwerk. Fer
rcol verloor bij dil ongeval zijn hnlven neus.
Niel meer dan een wissewasje, liet veroor
zaakte hem een oponthoud van verscheidene
uren. Beuzelarij.
Den volgenden morgen op het zelfde
uur, maar vier en twintig uren later,
stapte Ferrcol le Brest al en ijlde als een
dulle naar de Slam-straat.
.De werkplaats van den scheepskalfnlcr?"
„Op liet Penfcld, derde huis rechts.
Ferrcol wist op geen uur na de ligging
van het Penfcld. Maar een man als hij vraagt
geen uitgebreide Inlichtingen.
Hij slapte permnnllg voort als een goed
bukunile, liep dc oene straal ill on dc andere
uit, sloeg links en rechts om cn waarlijk hel
bleek dat onze zonderling den goeden weg
lind ingeslagen, want bij zag een muurplaaije
waarop stond Pcnfcld-kade.
Mol vluggen tred slapie hij de kade op,
struikelend en stoolend over en legen zware
kiibcllouwcu, zoodal hij groot gevaar liep de
boenen te breken cu ontving hier cn daar
nog van den een ol anderen sjouwer, dien
hij tegen liet lijf liep, ecu flinke peer om zijn
noren. Na dezen waarlijk moeilijken en ge
vaarlijken tocht kwam hij eindelijk vooreen
gebouw, wnnrop met zwarte letters te lezen
stond„Kallnlcrplnnts."
Deze Ivoor leder ander zoo gelukkige uit
komst, verwonderde hem niel hut minst.
HU maakte dc deur open en binnentredende
bevond hij zich in een donker vertrek, waar
op een veldbed uitgestrekt, een matroos zijn
pijp lag Ic rooken; het was een echte zeerob.
„Mijnheer Kérézck?" vroeg Ferrcol.
.Hij is niet hier?
.Waar Is hU?"
„Aan hel werk..."
.Waar?"
„Daar.... beneden."
„WelnuI Ik zal hem gaan opzoeken!"
„Hel Is te gek..
„Praatjes, ik moei hem aanstonds spreken
over een zaak, die geen de minste vertraging
kan lijden. Ik wil cn moet hem spreken cn
spoedig ook.
Dc zccuiaii haalde zijn breede schouders
op, Daasde eens (link door zijn pijp en riep uil:
„Gij zijl dus van de partij V"
Ferrcol liegroep neut nier, maar oligomers!
kwam hem het antwoord„natuurlijk I" op
de lippen.
„Welnu Ik zal je er heen brengen, het zijn
maar een paar passen. Je kunt Je hier klccden."
Klcedculeder ander dan Ferrcol zou ver
baasd hebben opgezien. Maar hU. nooit I
Dc mnlroos richtte zich naar een deur,
maar bloei eensklaps slaan, zeggende, .ja,
maar laai ik me dc vingers niet branden!"
Daarop nam hij een smerig gedrukt lljsl|e
van den muur cn al lezende ondervroeg hij
Ferrcol, nis volgt:
„Gij verkeert Immers niet iu staat van
dronkenschap
„Ik? Well (niet liet minst over deze vraag
verbaasd) Ik heli nog geen droppeltje gehadI"
„Is het meer dan een uur geleden, dat gij
gegeten hebt?"
„Drie uur!"
Fcrreol brandden de woorden op de lip
pen, ol uien den draak incl hem slak; elk
ander mensch zou dit ongetwijfeld aanstond»
gevraagd hebben: hij nlel.
„Je bent Immers nlel bezweet?"
„Ik ben zoo droog nis kurk!"
„Je zijl goed gezond?"
„VAn Ijzer cn stnall"
„Je zUt niel zenuwachtig?"
„Net zoo min als een stuk hout."
De zeerob hing hut lijstje wederom op cn
opende de deur,
Hoe levendig van geest hij ook was. nim
mer had Illj kunnen deuken dal zijn zaak -
'I is waar, een belangrijke zaak - mei der-
aangezien hij een dergeuen was, die zich
over nicls verwonderen, stribbelde hU nlel
legen en gehoorzaamde.
Hel was in 'I vertrek zou donker als de
nacht en Ferrcol maakte eenlge gissingen.
De matroos opende een kist en haalde er
een muts, een vest en kousen uit.
.Als je belieft," zei hij zUn neusoptrekkende.
.Waarlijk I" zei Ferreul, deze kleediug-
sliikkcn aantrekkende, .zij wasemen ven on-
aangenomen guur uit."
Vervolgens haalde du matroos een groen
achtig pak le voorschUn, vest cu broek aan
elkander, van een stevige stof. HIJ deed Fe-
rcol nudcrzlllen, hielp hem, als een handige
kamerdienaar, zich aanklccdcn; bracht hem
een paar zware stevige schoenen, stak hem
den oenen arm na den andere in de mouwen
van het vest en legde hem een platten, ron
den, lederen band om dun hals die juist op
de schouders paste,
Achter op zijn rug hing hij hein een kussen
en daarover een metalen kraag, die veel op
een kuras geleek.
Perreol leende zich goedwillig tot die op
smukking.
Middelerwijl citeerde de oude zeerob enkele
plirnscn, als een commandeerenden korporaal
