ET
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AM
bij PH. A.KR
DE EEH
Zes en twintigste Jaargang. Nummer 50.
Zaterdag 21 December 1912.
Verschijnt eiken Woensdag on Zaterdag
Bureau: Langegracht No. 13 - Amersfoort.
Uitgave van do Veroeniginy Oo Eembode.
1 ABONNEMENTSPRIJS:
,p;?>v5I drie maanden50 cent.
mar^s* w a. nder(ijke nummer8 3
,-i ADVERTENTIEPRIJS:
uit onze veie artikelentot 5 r.,»i,3oc»,t.
dat gij steeds uwe ink 6
J Bij abonnement minder.
.PJ.,^aa,iinnn tfrnmmeciI nLIxLiN.
Hot is de plicht van ieder christen
monscli do goede pers te steunen.
Loo XIII.
Epistel en Evangelie.
Viorde Zondag van den Advent.
LES uit «len Uriel" van den 11. apostel
I'.mins .i.iii de KoHhthieri; 1 -,r,.
bl oei Ier*Aldus beschouwt- men
mis: als dienaren van Christus en u.t-
dcelcrs van Cods geheimen. Hier nu
wordt in du uiideclcr-. vercischt. .lat
uien getrouw^ bevonden worde. Mij
dal ik door u beoordeeld w'urdtfoi
door ecnen menscliclijkcn rechtdagen
niet een* beoordeel ik mij zelve; want
ik ben mij wel niets bewust, iiK.ur
daardoor ben ik niet gerechtvaardigd:
Wilt dus met den tijd otirdeclen,
totdat de lieer komt. die ook de ver
borgenheden der duisternis in het licht
stellen en .Ie beraadslagingen der harten
ieder ile lol geworden van Cod.
KV'ANC Hl. IK
volgens den H. LucasIII. 1—6.
■er l it.erms, toen l'ontius l'llnias
Ier van Judea. I (erodes viervorst
titles*. I'ttilippus, zijn lirwedei.
t^ van Itutca en liet getve*l
- hoogepricstei»
Anna* en Kaïplla*. geschiedde liet
woord de* 1 leeren tot loanne*. den
zoon van Zacharias. in de woestijn, la.
luj kwam ui de geheelc Jor.laaustreek,
een doopsel van boeivaard.gheid tot
veigirtems van zoixlcn jiredikeml. gelijk
ei geschreven staat m liet hoek der
godsprükcn van den proleet Isai,isHe
le.cidt'^'ien wig"des ïlèrrcn.' maakt
■ijne voetpaden recht I Alle dal zal ge-
v utd en alle berg en heuvel zal geslecht
wordenen het kromme zal recht en
liet hobbelige tot eenc efi'cn baan wor
den. en alle vleescll zal de zaligheid
MISAANWlJZIXti.
II. .Mis: Korale 2.1e gebed van de
II. liungeriis, 3de gebed van de II.
Maagd. Credo, I'racfntic tcrecredet
II. Drievuldigheid.
Weekkalender.
DE MAAND DECEMBER.
zondag 22 i lelt.mber.
ma and ac 23 december.
dinsdag l'4 december.
woensdag 25 december.
Ge
Cliristi
DONDERDAG 20 DECEMBER.
II. Stephanus. Martelaar.
VRIJDAG 27 DECEMBER.
H. Joannes. Apost. en Evang.
ZAT ERDAG 28 DECEMBER.
H.H. Onnoozelc Kinderen.
2de Kerstdag geen verplichting van
Mishooren. Dc H.H. Missen als op
Zondag.
Dinsdag wegens vigilie van het H.
Kerstfeest geboden vasten en onthou
dingsdag.
Het Vóór-Tariefwet-Comité
zond oils het volgende ter plaatsing
Dc tegenstanders van cene herziening
van ons Tarief in meer beschermenden
zin hebben gedurende de laatste maan
den eenc levendige propagandagevoerd.
Voor den vrijhandel I i- de leuze.
Van dc talrijke voorstanders van ecu
tarief, dal aan onze eigen nijverheid
cenigen steun verleent, hoorde het
groote publiek minder. Een deel der
pers nam z.ells van hunne geschriften
geen notitie. Zwak slaat bun zaak cellier
allerminst! Integendeel! Zij gevoelen
zich sterk in dc overtuiging, dat eenc
wijziging van onze handelspolitiek, als
door hen aanbevolen, de welvaart van
heel hel volk zal verhoogen. Eu zij
gcbiovcn. dat alle agitatie voor den
vrijhandel" ten spijt in brceden
kring toch de .nccning veld wint, dat
meerdere bescherming van onze natio
nale^ nijverheid ten zeerste gewcnsch:
te worden, die overtuiging al meer te
maken tol het gemeengoed van alle
kringen des volk*.
Dc vraag, of on* vaderland in dc
huidige um-tamlighcdcn zijn industrie
mede dour een matig beschermend
recht tot bloeden- ontplooiing moet
van partij-politiek 111 den eitgcn zin.
Zij raakt een economische quaestic.
die men zonder partijdige vooringeno
menheid onder de oogen behoort lt~
I11 alle Staten van Europa Enge
land en Nederland uitgezonderd werd
reeds lang door de regeeringen erkend,
dat beschermende rechten de voort
brengingskracht iler eigen nijverheid
verhoogen. 1 lok 111 andere wcrelddeelcn
houdt men waarlijk niet aan de vrij-
hamlcUleuze vast! En moet men wel
ziende blind zijn om niet te ontdekken,
dal de iiijvcrhcidsbescijefinïng in de
lauden 0111 oii> heen het zeer gelukkige
gevolg heeft gehad dat de voortbrenging
en de daarmede gepaard gaande wel
vaart belangrijk zijn toegenomen.
tin* Nederlandsche Volk mag zich
verheugen in een gelukkigen groei!
Nieuwe bestaansmogelijkheden moeten
daarom gezocht. In den handel is voor
allen zeker geen plaats. Het abnormaal
groot aantal kleine winkeliers wijst nu
reeds op overlading. In de locale am-
baclilsbcdrijvcn moet eveneens een te
veel worden geconstateerd. Ook in hel
landbouwbedrijf kan de bevolkingsaan
was geen behoorlijk emplooi vinden.
Wei doet de intensieve cultuur dc be
hoefte aan werkkrachten toenemen,
maar de machines en allerlei kracht-
werktuigen zullen aan den anderen kant
het aantal arbeiders in het landbouw
bedrijf leiden, Velen moeten daarom
al meer in de industrie een middel van
bestaan zoeken. Daarin ligt de toekomst
voor een belangrijk deel des volks.
Maar onze nijverheid van zoo
groot belang voor dc nationale welvaart
wordt in hare ontwikkeling belem
merd. Wij. zoo allergunstigst gelegen
op een der uitgezochte plekjes in het
Noord-Westen van Europa, zijn op in
dustrieel gebied bij lange na niet zoo
sterk vooruitgegaan als andere landen.
Zonder twijfel valt er ten onzent in de
laatste jaren op cenige verhooging van
industrieele kracht tc wijzen. Diep ellen
dig zou zeker onze economische toe
stand zijn. indien dit niet het geval
ware. De hoog-conjunctuur, waarover
men zich thans nog in de moderne
industrielanden mag verheugen, heeft
ook voor onzenijvcrheidgocdegcvolgcn.
Maar hoelang zal deze locstand nog
voortduren? Daarbij kan dc gunstige
werking reeds van dc wijziging van
ons Tarief in 1805, die feitelijk neer
kwam op het verlecnen van cenige
meerdere bescherming aan verschillende
industrieën, niet geloochend worden.
Maar dc vergelijking met den industri-
cclcn vooruitgang in andere landen valt
stellig in <>n* nadeel uit. Vele industrieën
lijden zeer under den druk der buiten-
landsclic concurrentie. Zij vinden in liet
binnenland geen voldoenden afzet voor
hun producten en missen zoo den noo-
digen ruggesteun, om zich tot export-
nijverheid tc kunnen ontwikkelen. Nieuwe
industrieën kunnen niet tot breede ont
plooiing komen. Er is hier eenc arbei
dersbevolking. voor nijvcrlicidsarbeid
zeer geschikt, maar het productiever
mogen van ons volk wordt stellig niet
ten volle benut. Dit blijkt trouwens
reeds uit het enkele feit. dat jaarlijks
vcleticnduizcnden Xcdcrlnndssche arbei
ders in den vreemde werk en brood
gaan zoeken. Welk een kapitaal aan
werkkracht gaat zoo voor onze natie
verloren
Een doelmatige bescherming zal, blij
kens de ervaring ill Duitschland en
elders, voor de nijvcrheidsontwikkeling
gunstige gevolgen hebben. Méérindustrie
betcekcnt verruiming van de arbeids
gelegenheid. minder werkloosheid, ge
regelder en ruimer inkomsten van den
arbeider, in één woord dus: vermeer
dering van volkswelvaart. De midden
stand. de winkeliers met name, hebben
liet allergrootste belang bij een koop
krachtige massa. Handel en verkeer
zullen van den industrieelen bloei de
gunstige gevolgen ondervinden. Produc
tieve arbeid^ is^ vie hoofdbron immers
Veel Nederkuulsch kapitaal wordt
thans in «lcn vreemde belegd, niet zel
den in zeer gewaagde speculaties. Maar
verhoogt men dc kans op welslagen
voor de Ncderlaiulschc industrie en
dat doet men ongetwijfeld door een
rationcele bescherming dan zal het
kapitaal hier belegging zoeken.
Ook de boerenstand heeft bij een
koopkrachtige industrieele bevolking, bij
een goede binneiilanilsclie markt, bij
ruime gelegenheid in de omgeving voor
den verkoop van nevenproducten een
niet tc onderschatten belang.
Vóór meerdere bescherming van onze
nijverheid worde daarom met alle kracht
hel pleit gevoerd 1
Er is thans een Comité gevormd,
dat met alle geoorloofde middelen voor
de totstandkoming van eene herziening
van het Tarief in meer beschermenden
geest, ijveren wil.
Wie met dit streven instemt, sluite
zich bij hel Comité aan. Mannen
verschillende staatkundige beginselen
kunnen hier samenwerken tot bereiking
dit eene groote doel«Ie verltoo-
ging van onze volkswelvaart door
crdcrc nijverheidsontwikkeling, waar-
bcz'-herming leiden zal.
'ersonen, '•"irina's. Naamlooze Ven-
ilschappcn. Middenstands- en Arbei
dersorganisatie*. die het Comité op de
ccn of andere wijze steunc:. willen,
kunnen zich wenden tot ccn der leden
liet bestuur of tot het Secretariaat
Schoolstraat 22, 's-Gravenhage.
Het bestuur: H, W. E. Struve, Laan
v. Mecrdervoort 296 's-Gravenhage,
Voorzitter. J. B. v. Bork, Gilze Rijen.
H. M. J. Blomjous, Tilburg. I'. Leeu
wenberg. Overtoom 271 Amsterdam.
L. Baron v. Voorst tot Voorst, Twello.
K. Mcima. Sneek.
EEN GOED PLAN.
De circulaire betreffende de electri-
lic tram Ede—Amersfoort—Baam
:vat o.m. het volgende
De lijnen zijn in hoofdzaak ontwor
pen op vrije baan. waardoor grooter
.netheid mogelijk is dan wanneer zij
jp dc wegbermen worden aangelegd,
waartegen waarschijnlijk ook bezwaren
administratieven aard zouden be-
Daar men het voornemen heeft,
cleclricileit met bovengrondschc leiding
als trekkracht te gebruiken, zal tevens
gelegenheid bestaan, elcctrisclie ener-
lan Gemeenten en particulieren te
•en. zoowel voor kracht als licht.
dit gewenscht mocht worden.
exploitatie zal geschieden zoowel
personen- als goederenvervoer,
ril einde aansluiting te kunnen ver
krijgen bij de lijnen der Ooslerstoom-
irani, bestaat liet voornemen, deze
lijnen met de zelfde spoorwijdte
1.06737 M., aan te leggen.
Omtrent de aanlcgkosten kunnen wij
de volgende gegevens verschaffen.
Met de lijn SoestBaarn, die ook
in het net zal kunnen worden opge
nomen, wanneer voor den ombouw
van paardetram tot clcclrische trek
kracht eveneens voldoende fmancieele
deelname verkregen zal kunnen wor
den, zijn de gezamenlijke lijnen rond
40 K.M. lang.
Een globale raming voor aanleg en
uitrusting bedraagt f 20 000 per K.M.
en met rollend materiaal f30000, of
f 1 200000 in het geheel. De spoorweg
maatschappij gaat met deze raming
accoord en is bereid, wanneer */3 van
het totale kapitaal door subsidies of
rentelooze voorschotten verkregen is.
het overige '/a 'v verschaffen, hetzij
zelve of door haar tusschenkomst in
den vorin van rollend materieel en,
voorzoover dit minder bedraagt, in geld.
De voorwaarde waarop de Maatschappij
bereid is, in het kapitaal deel te nemen,
is deze, dat eerst wanneeer de lijn
voldoende opbrengt oin, behalve de
exploitatie-kosten, rente en afschrijving
van het door haar bekostigde kapitaal
en materieel te dragen, een deel van
het meerdere kan worden afgestaan
aan de subsidie-gevers.
Bij de commissie bestaat de verw
ting, dat ook door liet Rijk '/3 deel
van liet kapitaal zal worden bijgedra
gen. Voor de beide betrokken Provin-
voor de Gemeenten en de ver
dere belanghebbenden, waaronder dc
grondeigenaren, blijft dan ook ';3 01'
f400 000. voor hunne deelname, iu
:nigen vorm als later zal kunnen
worden vastgesteld.
De verhouding der Provinciale bij
dragen tot die der Gemeente is afhan
kelijk van velerlei omstandigheden, die
te voren niet als geheel vaststaande
kunnen worden beschouwd.
Nog dient er op gewezen te worden,
it in tie hier geraamde kosten niet
zijn begrepen tie electrische centrale of
centrale» en het deel der leiding, die
licht- en krachtlevering aan de
centen en particulieren noodig zul
len blijkenmaar voor dit deel van liet
bedrijf zullen ook geen subsidies of
bijdragen van openbare lichamen ge
raagd worden.
De hier genoemde cijfers zijn verder
alleen te beschouwen als een basis om
verder op voort te bouwen, want iict
is niet onmogelijk, dat, bij later ver
anderde omstandigheden, nog niet on
belangrijke wijzigingen daarin noodig
zullen blijken.
Du commissie begrijpt volkomen,
dat. bij den tegenwoordigen stand van
voorbereiding der piannen. de Gemeen
tebesturen nog niet volledig kunnen
overzien in hoeverre hunne belangen
bij deze plannen betrokken zijn eri zij
dus ook thans nog geen bedrag voor
hunne eventuccle deelname kunnen
vaststellen; zij meent echter, «lat de
thans verstrekte gegevess wel voldoende
zijn om te kunnen beoordeelen of de
belangen uwer Gemeente genoegzaam
bij deze plannen betrokken zijn 0111
reeds nu in beginsel te kunnen beslissen
of uwe Gemeente tot financieelen steun
bereid zal zijn, waarbij bet dan van de
latcre uitwerking zal afhangen hoe het
bcnoodigdc bedrag verdeeld zal worden.
Waar hiervoor gesproken wordt van
aanleg, richtingen, ombouw, levering
van electrische energie, enz., geschiedt
dit behoudens de beperking, dat «Ie
daarvoor bcnoodigdc vergunningen of
concessies verkregen zullen worden.
Uit tiet Buitenland.
Engeland.
Nog houden «Ic kiesrechtdames niet
op met haar vandalenwerk gepleegd
door hel werpen van bijtende en ver
nielende stoffen in de bricvcnbusssen.
Zondagnacht werden de brieven iu een
drietal bussen bedorven en later onder
ging de inhoud van een paar bussen
in Lewisliam weer hetzelfde lot.
De dadcressen zijn nog niet gevon
den. Het is dan ook uiterst moeilijk ze
op hectcrdaad te betrappen, daar de
bijtende stoffen in open flesclijes of
blikjes in een ongesloten couvert, ge
woonlijk aan een van de regeerings-
personen gericht, door de gleuf gewor
pen worden, zoudal het natuurlijk
niemand opvalt, wanneer een van de
dames zulk een wandaad bedrijft.
Nog andere dolle methoden volgen
de kiesrcclitdames.
In Kusscllstreet te Londen werd
herrie veroorzaakt door een jong suf-
tragetje, dat wild aan een alarmbel
Onze Kerstvertelling.
1.
net was 24 December 's namiddags.
Iloog lag de sneeuw op de velden en
kn altijd door nog' vielen de kille, witte
vlokken op dc aarde neder.
Wild was de wind en ijskoud; snerpend
vloog hij over de doodsclic vlaktede vlok
ken vlogen dooreen in onsluimigen dans.
Uit het groote, stilte woud, boven welks
eenzaamheid de winterstorm raasde in de
kronen der boomen, alle vlok vermorzelend,
trail een man den breeden zandweg op.
Een kindje van ongeveer vijf jaar strom
pelde kouwelijk achter hem aan, een len-
ger meisje, dat den strijd tegen den sneeuw
storm haast niet meer kon volhouden.
Woest was het uiterlijk van den man.
Slordig als van een geboren landloopcr hin
gen de lange haren van nature schoone
lukken - van onderden verweerden flaphoed
in den nek, en ten deelc over het gelaat af,
en zijn gelaat werd er nog woester door
gemaakt.
Wc behoeven zeker niet te zeggen, dat
geheel zijn uiterlijk, dal al zijn klceren met
dien haveloozen toesland overeen slemden.
Onzeker en toch betrekkelijk snel was zijn
gang-
„Vader", kermde het kind, „ik ben zoo moe,
- en 't is zoo koud, zoo winderig koud I"
Nog treuriger dan bij den man was bij het
meisje de kleedlj. Het was
lijke bespotting van alle bescherming tegen
het akelig winterweer I
De tandjes sloegen 't arme schaap klappe
rend legen elkaar.
De vader zweeg
.Vader, is de weg nog lang?"
„Neen, als je goed aanstapt I"
:en loopen met nieu-
lict al Iragcr
sukkelen met knikkende knietjes
was ik toch bij moeder
„Zoo Bij je moeder Onder dc koude
aarde? In het donkere graf? Zou je dat nog
prettiger vinden dan hier in de sneeuw? En
dan was je daar voor altijd, terwijl we hier
spoedig door zullen zijn
Het meisje zweeg.
,Doodis dat nu juist prettig
„Het 11
1 erg r
:t zijn, v
.Waarom
„De vriendelijke vrouw, die bij mijn lieve
moeder zat, toen moeder mij niet meer hoorde,
zei„Moeder heeft het nu goed zij slaapt
zoo vast cn zal niet meer weencnDe
goede God nam haar in deii HemelVa
der, waar is hel Kerstkindje Is het Kerst
kindje in 't dorp?"
„Wat gaal óiis het Kerstkindje aan!" riep
de man gramstorig uit.
„Vader luister eens.... ik zou zoo graag
een Kerstboom zien cn van het lieve Kerst
kindje hooren. Moeder heeft er mij zoo vaak
van verteld. Zij heeft gezegd, dat de goede
God ook voor mij mooie lichtjes
steken aan een Kerstboompje. Maar, vader,
waar Is het Kerstfeest in het dorp
„Voor ons wordt het geen Kcrstfeestl Dat
is niet voor de arme menschen, die moeten
omdwalen langs de wegen I Wij hebben zelfs
niet te etenJe zult het straks nog onder
vinden. Als we lieden, op Kerstavond!
in het dorp komen, waar je oom, je moeders
broer, woontzal hij ons van zijn deur
wegjagen I"
„Neen, dat zal hij niet doen, vader! Moe
der heeft gezegd, dat alle menschen, als het
schoone Kerstfeest komt, vol liefde en mede
lijden zijn. Moeder hccfl mij zooveel van hel
Kerstkindje verleid, dat van den Hemel op de
aarde is gekomenin bittere armoede ge
boren, in een stal geslapen, in een paar oude
doeken gewikkeld, nog veel armer dan ik....
och, vader, vertel mij ook..
„Onzinsnauwde de man, die met alles
ook den troost des gcloofs verloren had.
„Moeder had je wat anders moeten vertel
len I Zwijg nu stil, Lena, en loop wat harder
aan, anders komen we er vandaag niet
„Vaderik kan niet harder loopen
Ik kan haast niet incer voort Mijne voe-
Tranen liepen het arme kind over de ijs
koude wangen, en dc sneeuw, die haar in
'1 aangezicht joeg, vergunde haar nauwelijks
de oogen open tc houden.
„Daar zijn
n, vader I" riep het meisje
op bijna vroolijken loon. „Zullen we daar
uitrusten Mag ik mij daar warmen
„Neen, daar blijven wij niet, we moeten
nog verder I"
Het kind zei nu niets meer. -y.
Eindelijk het dorpl f
Toen zij bij het eerste huis^aafikwamen,
was het reeds schemerdonker. X
„Gelukkig!" mompelde de mafi Verheugd,
toen hij een herberg zag. „Blijf jij nu maar
even hier buiten. Ik zal zien, dat ik wat
warms krijg; ik zal jou ook wat brengen,
en dan gaan we verder".
Alleen stond het kind voor dc herberg,
klappertandend, ineengedoken, weenend.
Arme LcniZij zou ook zoo graag naar
binnen zijn gegaan, om zich Ie warmen, doch
zij waagde het niet.
Zij was bang voor haar vader, die dadelijk
harde woorden en harde slagen bij dc hand
had, als zij niet deed wat hij wilde.
Hare moeder was altijd zoo goed en zacht
voor haar geweest, had haar nooit gesla
gen. Ach, moeder was zoo lang ziek geweest,
en toen was zij zoo koud en bleek ge
worden en zij had niet meer gehoord wat
Lcni vroeg, en had de oogen niet meer ge
opend. !n een zwarte kist had men haar ge
legd, en zwarte mannen hadden haar naar 't
kerkhof gedragen, en dc kisf was in een
diep graf gezonkenen over hare arme
moeder had men aarde geworpen.
„Zoo is het maar beter voor de ongeluk
kige vrouw", hadden de menschen gezegd.
Eer moeder geheel stil en koud was ge
worden, had zij tot vader gezegd: „Breng
het kind naar mijn broer, hij zal zich over
haar ontfermen, lilj za! haar nemen."
Nu was zij met haar vader op weg naar
dien oom. ZIJ was zoo moe en had zoo'n
honger. 2ij was zoo akelig koud, en haar
voetjes deden het arme kind zoo'n pijn.
In het dorp, waar zij des morgens door
gekomen waren, had zij de kinderen al zoo
vroolijk van den Kerstboom hooren praten
en zingen. Lcni had veel boompjes zien dragen.
O, zij was daar zoo graag gebleven, maar
haar vader wilde niet
En nu zat hij in de herberg cn kwam hee-
lemaal niet meer buiten, en bracht Lcni niets.
Zij was in een hoek bij een stal neergehurkt,
had dc handjes onder het gescheurde schortje
gestoken, en schreide bitter-
Over dc straat gingen de menschen heen
en weer, en liepen de vroolijke kinderen.
„Wat zal het Kerstkindje je brengen, weet
je 't al?" vroegen ze vol verwachting elkaar.
Een meisje zei„We hebben een Kerst
boom, die tot den zolder reikt! Moeder heeft
tweemaal zooveel lichtjes gekocht als anders!
Moeder zegt„Veel, veel lichtjes zullen van
't jaar aan onzen Kerstboom branden, omdat
vader weer gezond is geworden." O, vader
was zoo ziek. en nu heeicmaal «veer beter!
Wc zijn zoo blij, dat Onze Lieve Heer vader
voor ons heeft behouden!"
Leni luisterde, stond haastig op, liep die