Nieuws= en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. Zes en twintigte Jaargang, No. 57. Vrijdag 17 Januari 1913. DE EEMBODE Verschijnt Dinsdag en Vrijdag. Bureau: LANGEGRACHT No. 13 - AMERSFOORT. Uitgave van de Vereeniging De Eembodc. ABONNEMENTSPRIJS per drie maandenCent. Afzonderlijke nummers3 ADVERTENTIEPRIJS van t tot 5 regels 30 Elke regel meer6 Bij abonnement minder. maar nog altoos zijn er zoo- •j velen, die niet inzien, dat het lezen van anti-Katholieke en neutrale kran- ten niet slechts gevaren meebrengt, maar daarom ook op zich zelf onge oorloofd. zondig is. Mgr. Callier. MISDAAD EN STRAF. 1 Op schrikbarende wijze nceuil ook in Uuitschland evenals elders 1 hel aantal zware misdaden toe |l)e eene gruwel is nog niet af gespeeld, of een nieuw bloedig dra ma doel een rilling door het land gaan. De wilde-dieren-groep onder 't nicnschengeslacht wordt grooter en bloeddorstiger van jaar tot jaar, i"en de allerlaagste driften doen zich meer en meer gelden. De valsche humaniteit en de zoogenaamde uuiuurweLcnschuppc- '1 lijke methoden zien in iederen mis- dailiger een zieke, een krankzin- ftnige. een reeds bij de geboorte niet onweerstaanbare hartstochten S,.belast" bezeil. f I )e moderne rechter verdiept zich soms zóó diep iu psychologische cptaeslicu, dat hij tie misdaad niet kan terugvinden. Hij zware misda den tegen personen wordt eenzelf- fte misdrijf ge<|iialificeerd of als tji'moord. óf wel als vrijwillige dood- r' slag, of eindelijk als moedwillige I ijemishandeling, welke den dood ten- ■gevolge had. Al naar de bedoelingen en den gemoedstoestand, welke door de fechibank bij den aangeklaagde verondersteld wórden 's Daardoor is uit de duizenden cijfers en de verbijsterende massa Van statistieke opgaven der jaar- lijksche Verslagen van Justitie bijna afschuwelijkste misdaden tegen woordig teweegbrengen. (iroote publiek, dit boude men in '1 oog. neemt van tie vree- lijkslc moorden niet zooveel noti- WIJS orden. het zi Doch de ervaring Bgen-oogen is daar. De uitspraken van hel gezonde Verstand zeggen, dal het toenemen «ran zware misdaden onweerlegbaar blijkt, welke spitsvondige rechts geleerde onderscheidingen men ook jjiake. Wij gaan verder en bewerei dat het toenemen der zware mi daden een verontrustend karakter heelt aangenome in De broeder doodt tien broeder, de zoon vermoordt den vader. I lier een moord door verstikking op eei •Schoonvader, terwijl decigendochte Bicdeplichtig was. Daar een ver ■vorging van een weduwe met eet jSllibbel touw om den hals. Nu zie een oom doodgeslagen om een ;stiu van drie gulden, dan weer een man zijn- vrouw de her in. omdat zij hem op zijn slecht gedrag wijst. Ken gifligt zijn vrouw, en e dient haar echtgenoot rattekruid met doculelijk gevolg. Ken stroopcr schiet een politieman dood. "aar waar zouden we eindi; zoo" 11 lijst. 1": moorden in van 1 tot ik ■li levenslang. 1 afgeschaft l Ipmerkelijk ei r die 1 doodsk "'Pk wi de iloodstral lordei i'-kreg Wij wcnschèn hier te wijzen op e dagen, toen sommige zware lisiladen door lijfstraffen of door en dood op 't sehavot werden ge- oet, 0111 de tegenstellingen des te rhriller te doen uitkomen. Ken moord in dien tijil was een gebeurtenis, welke ontsteltenis ver- iorzaakte door hel geheele huid ui in alle kringen met afgrijzen en erontwaardiging werd besproken. I'hani- men het verhaal van Ie vreeselijksto mltJu.t.. [ebroken opvolging bijna in ieder lieuw uitkomend krantcnnnminer aldoor weer nieuw en anders :n met „het voldoen der nieuws gierigheid is de zaak uit. >f de moordenaar een paar ja- en cel korter of langer krijgt, wal kan het anderen, wat kan het in ■allen schelen rdeeldei at", heeft menig moordenaar luid keels geschreeuwd. tiering is nochtans de kans, :t in de eerste jaren een Neder- landschc Kegeering lot herstel van de doodstraf zal overgaan. straf der misdaad moet imgeii met de rechtsovei 1 het g'"g ..De stem de> stem van God" urd hoi :dc deel d. is ook de na eiken eer di dat voor zulke eldaden de doodstraf toch wei loest worden ingevoerd. geest dan nog V de akeligheid der zaak 'hclijkheid van de daders, en zoo roept het natuur lijke rechtvaardigheidsgevoel 0111 dubbel en dwars verdiende doodstraf, - - natuurlijk na zóo wettig en overtuigend bewijs, dat geen schijntje of greintje van twij fel aan schuld overblijft. Maar er zijn er ook. die maar volhouden dat de doodstraf in strijd is met onzen ..beschaafden en ver lichten" tijd, al wil hel „toeval" dat ile mensehelijkc. verdorven heid met de vordering ilcr „ver lichting" niet verdwijnt, maar op inrustburendc wijze toeneemt. Men heeft hier te doen met een 'cvolg van de afschaffing der dood- itraf. Met hel verdwijnen van 't scha- ,-ot is het vreeselijke, het schrik wekkende der straf verlor* levenslang. at 20, 15, 10 jaren tuchthuis er- er is dan de straffe des doods. het is zeer zeker waar. dat de chrik voor de boete er mee te- oor is gegaan, toen de doodstraf werd verwijderd uit de Wet. .Ze kunnen me niet aan het lijl komen, ze blijven 111e van 11111 hals FEUILLETON. HET PARELSNOER. och ile misdaad volgen 1 was blijven stilstaan cslist l'ic In de „II. Familie, Zondagsblad vooi redacteur, dc Eerw. Pater Cltr. Boomaars, betoog ter beantwoording van de vraag, voor wie de H. Familie bestemd wie er lid van behoort te zijn. Eerst gaat hij nadat onze Katholieke iciale vereeiiigiiigen niet dat gods dienstige onderricht kunnen geven, dat Paus Leo XIII in zijn „Rcrum Nova- runt" voor het katholieke verenigings leven heeft gevorderd. Daarom zijn godsdienstige verenigingen als Derde Orde. Congregatie van O. L. Vrouw, H. Familie, bepaald noodzakelijk. Zij zijn meer dan een aanvulling van de katholieke sociale actie, zij leggen den grondslag, bereiden den weg, vormen en onderhouden de werkkrachten, moe ten door hooghouden der beginselen, die voor afwijking zullen vrijwaren, dwalingen en inistaslingen voorkomen. Zij geven wat hoofdzaak is voor een vruchtbare katholieke sociale actie. Op vele plaatsen heeft men dit in gezien en met succes godsdienstige verenigingen opgericht. Nu echter blijven nog gevaren dreigen, daar op de Z011- eu Feestdagen dc steeds terug- keerende leesten en pleziertochten neg beletselen vormen voor de volle ont- ikkeliitg dier verenigingen, speciaal der li. Familie. stelt de schrijver de vraag hij liet glas ang/.atui 1 bestelde eten cn cell tlesch was eenvoudig gekleed 11 gebracht werd schonk welzijn, Danègre!" ■rong onwillekeurig op. I... ik ben niet... ge vergi: Voor wie is de H. Familie V Waar beter het antwoord gezocht op die vraag, die zoo van nabij het wezen der II. Familie raakt, dan iu haar statuten of grondregelen? Welnu, ziehier hoe deze van liet begin af aan het doel der vereniging hebben aan gegeven: „Hef doel der Aartsbroeder schap is: de H. Familie,Jezus,Maria- en Jozef te eereit en aan de geloovigeu an eiken leeftijd, van elk geslachten ■an iederen stand, maar vooral der werkende klasse middelen te verschaf- f 'i, om met zekerheid den weg der zaligheid te bewandelen." Hier Uns nog voorkeur werkende klasse, doch voor Nederland zijn die statuten, met goedkeuring der Kerkelijke Overheid, een weinig ge wijzigd. En nu is er geen spraak meer van dien voorkeur, wordt eenvoudig gezegd: „Hel doel der Aartsbroeder schap der II. Familie is te vereeren de II. Familie. Jezus. Maria en Jozef en aan de Katholieken van beider ge slacht, van allen leeftijd en stand een heilzame gelegenheid te verschaffen •11 het pad der deugd te bewandelen." Daar is iu de Aartsbroederschap van de H. Familie dus wei degelijk plaats voor hooger staanden en meer ont wikkelden: van dezulken zijn er dan allen tijde onder hare leden gevonden. Hierna vraagt de schrijver zich ai, of het dan niet raadzaam is en nuttig de godsdienstige verecnigingen de klassen en standen te scheiden en Congregaties le stichten voor lieercn naast Congregaties voor klein-burgers 1 werklieden? Waar gegronde kans van welslagen bestaat, is hiervoor veel te zeggen, antwoordt hij, bijv. wat betreft hel uur der vergadering, de te behandelen oiiUerwerpen enz._Hij_jaadt echter aan den en zeer ontwikkelden aan te nemen als leden, omdat de nieuwe vereeniging anders geen reden van bestaan heeft, daar anders de H. Familie of een andere bestaande godsdienstige vereeniging de versterking van het godsdienstige leven en de ontwikkeling der gelools- kennis, welke de nieuwe Congregatie altijd op de eerste plaats moet be oogen, even goed kan geven. Ook zou anders de nieuwe vereeniging een allernadeeligste concurrentie wezen voor de reeds bestaande, De grenzen zouden al bijzonder nauwkeurig moeten atge- bakeitd wezen. Wanneer allen echter iu één ver eeniging zijn, zal het lid zijn van hoo ger staanden allerheilzaamst werken op de minderen. Deze zullen tot meer ijver worden opgewekt en ook bij po- litieken en socialen strijd liet voorbeeld der hooger staanden volgen. Ten slotte herhaalt de redacteur de vraag: „Voor wie is de H. Familie?" en antwoordt: „Voor allen van beider lei geslacht, van eiken stand, ofschoon de geschiedenis wijst, niet 1 sluiting van hooger staanden en meer ontwikkelden, maar wel op een voor keur van werklieden en gewone burgerij, en ofschoon het meerendeel der leden, dat kan niet anders, tot de eenvoudigere klasse behoort. Haar dus ontraden mag men zeker niet. wanneer men niet in een gods dienstige vereeniging enkel voor lioogei staanden zeker dezelfde geestelijke voordcelen kan bieden. En zelfs dan zou men o.i. mogen vragen: Zou Jin tic aansporing, welke liet voor beeld van hooger staanden aait de minderen biedt, dus ter bevordering onzer onmisbare godsdienstige ver- eenigingen cn om het aanzien en den invloed, welken het lidmaatschap met de minderen den hooger geplaatsten schenkt, niet nuttig wezen, dat vooral zij, die een heilzamen invloed kunnen uitoefenen, lid werden met het van de godsdienstige verecnigingen? Zeker zouden de voormannen onzer katholieke actie daardoor hun macht en aanzien bij het volk verhoogen en daardoor hun werk niet weinig verge makkelijken eu bevorderen. Uit liet Buitenland. Oorlogsgruwelen. Verschillende buitenlandschc bladen brengen al meer bijzonderheden om trent de gruwelen door Bulgatrsche benden bedreven. Uit Saloniki wordt bijv. aan een der Duitsehe bladen o.nt. het vólgende geschreven: Bulgaarsche benden hebben op verschillende plaat sen, maar vooral ook te Dedeagatsch, op verschrikkelijke wijze huisgehouden. Tot voor enkele dagen kon 111c;: geen enkel bericht uit deze stad bekomen. Zij leek hermetisch gesloten, geen briel, geen telegram werd er ontvangen, en tot voor kort, was inen zonder eenig bericht omtrent het lot der inwoners, die voor 75 procent uit Grieken bestaan. Thans is bekend geworden dat een dieten zonder slag of stoot, Dedeagatsch genomen hebben. De Turken hadden de stad onverdedigd laten liggen. Toen de Turksche bevelhebbe van deaan- der Bulgaren vernam, telegra feerde bij naar het station. Hij vroeg, hoe groot de Bulgaarschu troepenmacht was. Dc telegrafist, een Griek, ant woordde inplaats van 1(30 man, 6UÜ0— 8000 Bulgaren. Tegen zulk een troepenmacht achtte hij zich niet opgewassenhij trok af. na de spoorlijn vernield tehebhen.en alle ammunitie, welke hij niet kon me- denemen, in de lucht te hebben laten der moliantedanen geplunderd, hunne winkels geplunderd, en wat men niet gebruiken kou, werd vernield. De mn- hamedanen, die men in de straten „Spreek. Wat wilt ge?" vin Jcrmont. de rmoordc da oer? II; heb bezit." 1 mijn bezit i: irdeiiaü zijn. moord en zelfs vrouwen en meisjes werden niet gespaard. Men beweert, dat op deze wijze 350 personen om kwamen. Opmerkenswaardig is het ook. dat een kapitein van een Oostenrijksch Lloyd-schip, niet werd toegestaan aan land te gaan. De Bulgaren wilden ver hinderen, dat hij in aanraking zou ko nten met denOosleitrijksch-Hongaarsche consul, cn van dezen minder gunstige tijdingen mee kun nemen. Volgens dc meening in militaire kringen is ik- toestand der Turken aan de Tehataldschalinie veel beter als voor den wapenstilstand. Zij zijn thans twee honderdduizend man sterk en hebben 500 kanonnen. Bovendien staan op het schiereiland üallipoli ter bescherming der Dardanellen nog 45000 man. De Bulgaren die daar tegenover staan zijn zeer verspreid en hebben in hunne ge lederen veel soldaten die den vtmr- ■g niet ondergingen. Uit Amerika. In New-York heeft een reuzen-de- onstralie van stakende werklieden in 1 confectiebedrijf plaatsgehad; IOO.OOO stakers namen er .aan deel. Aan de betooging namen hoofdza kelijk Russische Joden, Italianen en Polen deel; de orde werd nergens ver stoord. In den stoet bevonden zich acht muziekkapellen. Op het Union- plein werden redevoeringen In zes ta len uitgesproken. Uitzicht op een spoedig einde der staking is er nietwaarschijnlijk zullen Icing' aansluiten. Nog voortdurend pogen de stakers met geweld den werkwilligen le be letten, om aan den arbeid te gaan, niettegenstaande dc politie scherp toe ziet. De opwinding is groot, De bevolking ,s den stakers gunstig gestemd en die sympathie moet toe geschreven worden aan liet feit, dat de gezondheidstoestanden vooral in het kleine confectiebedrijf uitermate slecht zijn. die door de Grieksche bevolking van Dedeagatnsch met vreugde waren ont vangen. vrij spel. De Christenen hadden hunne huizen met kruisen geleekend. om te voorkomen, dat de plunderaars vergissingen zouden begaan.En Grkksch gepeupel diende evenals in Saioniki den Bulgaren tot gids, opdat zij hun doel vlugger zouden vinden. Op de eerste plaats lieten zij moskee, waarin zich25Umohamednicn, bijna allen aards, een schuilplaats gezocht had- den. door middel van dynamiet 111 dc lucht vliegen. Dan werden de huizen „En de nioordenaa Daar er behalve liet met bloed be dekte vest geen bewijs legen instond luul zijn verdediger gemakkelijk pel. >p dit eene bewijs kon hem echter veroordeelenhij werd «esproken. Na een vooriuopigc hechtenis van| scs maanden trad op een avond Da- iiegi c uit de gevangenispoort. De voort durende angst voor hel vonnis had hem ziek en zenuwachtig gemaakt. t Inder den imam van Ernest Noir had hij op de hoogte van Montmnrtre een kleine kamer gehuurd 1 van dagwerk. liens op een dag, toen hij restaurant opzocht en Amlillo zijt haalde 11 leefde tafel een vreemde op de zelfde tafel af, zette zich specteur van politic, bij/oudcrcu dienst, neemt de leiding ,-an geheime onderzoekingen op zich." „Gij zijl hij de politie?" „Ik was bij de politie, ik verdien echter thans veel meer. vooral bij zulke zaken als de uwe?" „Als de mijne?" „Ju, want uw zaak is een gewone, en als ge mij enkele rilt toestaan, -zal ik 11 verklaren, w.i.uuui ingewoon." ,.lin als ik 11 niet aanhooren wil; „Dat is echter beslist noodzakelijk, lij bevindt u in zulk een positie, dal ge mij wel moet aanhooren." 1 lanègre voelde de nabijheii dreigend gevaar. ancgre begon te luclu lol uw geluk, mijn het gerecht van een nmicre inee- ning. Eenstemmig, hoort ge, éénstem mig ben ik vrijgesproken." „Geen onnutte woorden, mijn vriend. Drie weken voor den moord hebt ge de keukenmeid den sleutel van de ach terdeur ontstolen." „Dal i: „Nicin unpclde Danègre. den sleutel gezien. Gij liegt." „Daar is hij. Ge liet Item in de deur zitten. Verder moet ik 11 zeggen - met een mes hebt dienzelfdcn dag op verklaren „Goed, ge hei er roestvlekken op. Ik prong hiervan we kan bewijzen dat ze van mij zijn?" ..Ten eerste de keukenmeid, ten tweede de koopman, waar ge helmes gekocht hebt. Ik heb uw geheugen een beetje opgeftischt. Ze zullen zich bei- I lanègre sidderde van angsthij pro beerde echter kalm te schijnen. „Wat zult ge nog meer zeggen 1 lebl ge nog meer bewijzen?" „Ja. nog een. Na den moord zijl ge langs denzcll'deu weg teruggekeerd, aar midden in dc provisiekamer hebt half onmachtig van angst, tegen 111 muur geleund." „Hoe weet ge il.it vroeg Dan zichzelf verradend. Al dc heeren ondcrzi rechters zijn niet op dc gedachte ge ien met een licht <lc muren provisiekamer te onderzoeken, dal gedaan hadden, zouden zij op muur een roodachtige vlek gezien hebben, duidelijk genoeg 0111 in te zien, dat liet de afdruk van uw bloedige duim is. die gij bij liet leunen tegen den muur gedrukt hebt. E11 ge weet dat titans de anthropometric een der zekerste bewijzen is." Victor Danègre verbleekte en het koude zweet kwam op zijn voorhoofd. Met verwilderde oogen keek hij naar den zonderlingen man, die van zijn Etlor, dc leider van de stakende koks 1 kelners te New-York, moet deze lieden hebben aangezet tot vergiftiging ■--1 de restaurant-bezoekers. Indien ge gedwongen zijt", zeidc Itij, „onder ongewenschte voorwaarden wederom aan het werk te gaan, be denkt dan. dat het voor kapitalisten buitengewoon gevaarlijk is. spijzen te gebruiken, die door leden van uwe vereeniging zijn toebereid." Daar het rcstanraiitpersoneel vooral uit emigranten bestaat uit Zuid-Oost F.'trupa, die gemakkelijk lot zulk een ii.uuk-iwij/e zijn te bewegen, is men ,1 ernstig bevreesd, dat Ettor's advies Jaden sprak, alsof hij 1 getuige v Door bracht, z „Wam hoc set wilt bewijzen in liet nauv hij. het hoofd buigend; - ik u het paarlsnoer g „Wat. ge schertst. Ik geef voorwerp, dat misschien liondei zenden waard is en zou er niet krijgen „O. jawel... het leven. En dan. dut dit paarlsnoer voor waarde heeft. Ge leunt het to verknopen. I)i„ bewaren Et Zijn kooplieden genoeg, die zulke zaakjes opknappen." u geen „Maa ik z net mijn Iwivij- bcide handen Danègre greep naar zijn hoofd, ..Wanneer hebt ge het pa, nooitig „V an avond... nog binnen c Ander» zend ik dozen brief -i officier van justitie." 11 den Dan 'gre wierp glas wijn 0 'lid op én zei „Betaal maar en laten w gingen beidei. „>c, de Place «Ie l'Etoile. In liril boulevards '/.e Hepen zwijgend .-el hebt g It biljet na. avnalfde licpte blikken hi Pierre Gilbert, hij w idcr liet masker van Denègrc zij» roof aliiai ile n detect ile bus. nil den inhoud er fcrtuigd had. verliet Itij met zijn begeleider liet p het beroemde r vele handen toodnt elk spoor van den «lief igen tijd w fcl.inaclie ill het bezit paarh

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1913 | | pagina 1