Zeven en twintigste Jaargang.
No. 1. Dinsdag 1 April 1913.
DE EEMBODE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
UITGAVE VAN DE VEREENIG1NG „DE EEMBODE" TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
I Prijs per drie maande» vijftig cent. - Afzonderlijke nummers drie cent.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT 13 - AMERSFOORT.
advertentieprijs van één lot vijf regels dertig cent. - Elke regel meer zes cent.
Reclames tien ct. p. regel. Advertentiën in het redactioneel gedeelte vijftien ct. p. regel.
Billijke tarieven bij abonnement.
Alle mededeelingen en advertentiën in te zenden vóór drie uur op den dag van uitgifte.
LANDSVERDEDIGING.
't ls zeker wel ov-
vat men heelt te vei
rerdediging.
Maar niet geheel o
erbuilig lijkt 't ons
nier eens te praten over enkele be
grippen welke men er over lands
verdediging op na houdt.
Men stelt de vraag, of niet de mensch-
heid kan treden in de plaats der vol
keren. de humaniteit in plaats der na
tionaliteiten.
Maar even weinig kans als er is
voor de algeineelte invoering eenet
wereldtaal, even weinig kans ook be
staat er. dat een middel zal gevonden
worden, om alle nationaliteiten tot éét
groote menschelijkheid te maken!
Men kan beproeven een inniger band
tusschen de volkeren te doen ontstaan,
maar gewoonlijk blijft het niet alleen
bij de prueve, het loopt op eene be
lachelijkheid uit.
Vredesbeweging oorlogis er
bitterder ironie denkbaar?
1 )aarom dient de vraag gesteldheeft
de natie een leger, een weermacht non-
dig tot verdediging harer onafhankelijk
heid tegen een oj> buit belui
l-.n dan zal men moeilijk kunnen
ontkennen, dat een verweermiddel tegen
over andere nationaliteiten noodig i:
Men kan dat verweermiddel nu zot
ken in een staand leger, of in volk;
wapening en volksoelening. in de
grond der zaak is dit slechts een vraa
van uitvoering.
Een middel van verweer is noodig
om een eventueclen aanval te kunnen
afslaan.
Ook in Christen kringen kreeg
het woord inilitairisnie vaak tehooren
"i is ook een woord, dat zeer dikwijl:
wordt misbruikt.
Wal is militairisme?
Dat is 't streven om het leger K
inaken tot het hoogste belang van he
volk, dat is 't streven, om de heele
organisatie te doen uitluopen op. te
doen opgaan in het leger.
Kén belang slechts staat dan op den
is aller lol en liet sterven ge
schiedt met eerc, wanneer men zijn
ven tol het uiterste verdedigt.
Die legerorganisatie is natuurlijk de
:ste, die de minste lasten op legt eu
icli in behoorlijke mate de verdedig
baarheid verzekert.
ïcen militaire lasten, vermindering
legeruitgaven
't is zoo gemakkelijk te zeggen,
r laat men dit niet vergeteneen
v leger is een schande voor het
volk, is een diefstal aan het volk.
n leger, dat niet voldoet aan ge
stelde eischen. is een ruïne; doorzc
werjit men én de menschen,
het geld met handen vol weg zonder
een eerlijk, rechtvaardig doel bereikt
hebben.
Het streven om een land in or
dedigbaren toestand te laten, is i
verwerpelijk als het militairisme.
Bij ons heeft men den middenweg
gevolgd.
Wij zijn volstrekt niet gaan spelen
den Hercules met de ijzeren vuist,
hebben niet den minsten lust lauwi
.■"••rgron
I het andere is maar hij-
1 wel den Staat
houden in den toestand
dat met een ander op voet van oorlog
verkeert. Het leger is niet langer
middel tot zelfverweer in oorlogstijd,
neen. liet leger is doel. het leger
om het leger, ook in tij<"
oorlogstoestand.
Dat is het afkeurenswaardige,
liet betreurenswaardige militairis
De zaak staat evenwel ander;
Wij moeten onze onafhankelijkheid
kunnen verdedigen, wij moeten kun
opkomen voor onze vrijheid, voor c
zelfstandigheid, voor ons recht!
Worden wc door de overmacht
pletterd. dan hebben we toch onze
ongeschonden fc bewaren.
Heen klein volk kan zich, tenzij door
buitengewone omstandigheden, of ni
vrede i
tiger
ml
nde
H
FEUILLETON.
UIT VERRE TIJOEN.
gevolg van alles is. dat
mijne beste be
doelingen eene verkeerde uitlegging
geeft, men sclirijlï mij een karakle
,t hel
icliooii zijn.
Handhaven
Handigheid is
mlat
nationale zelf-
emg il
brengen zal
'i Gist en woelt in Europa. Maar
mocht, wat de Heer der Heerkrachten
erhoede, de oorlogsbrand Europa in
vlam zetten, dan geeft het bewustzijn
dal de weermacht voor haar taak be
rekend is, moed en kracht, hoop en
demt liet tevreden en dank
en tegenwoordigen oorlogs-
het
hij wil niet alleen,
hij weet: namelijk
goede weermacht
hebben die weet i
die ook wil
dat liet bezit eei:
levensbelang voor ons vc
een goed leger zeer wel
baar is ook in ons. wel ei
anti-militair uitgekreten landje.
Uit het Buitenland.
ir niemand zal
n eenige jaren
n te lang-
Uit Rome.
Het jubilé van liet edict van Consta
n werd Maandag geopend.
Een gedenksteen werd onthuld in i
J;iti van Lateranen. Daarop werd
catacomben van den H. Callixtus
:n H. Mis opgedragen. Een groote
processie, meerdere duizenden perso-
■n omvattend, trok van de catacomben
in de H. Domitilla naar de catacomben
in de H. Sebastianus.
Met deze plechtigheden is de reeks
esten bij gelegenheid van liet Constan-
tijilleest geopend. Ze zullen voortduren
tót 8 December. Alle Zondagen zullen
gedurende dien tijd plechtigheden plaats
hebben in de basilieken en de kerken
Koine, terwijl in de andere bisdom-
van Italic gedurende een week
bijzondere godsdienstige pVehtigheden
zullen wouleii gehouden.
Uuitschland.
minne bedragen besteedde Duitsch-
land sinds jaar en dag aan leger en vloot.
duizelen kost
daar de weermacht.
En nog is het hoogtepunt niet bereikt.
De gewapende vrede wordt al duurder.
I Je een drijft den ander en als gevolg
Hijgen de lasten der volkeren onrust
barend.
't Heet een premie v
tegen oorlogsgevaar, ma
ontkennen dat de som v;
premie de kosten van e
ilurigen krijg overtreffen.
De nieuwe voorstellen kosten in eens
de soin van 887 tnillioen Mark. En
bovendien drie jaar lang 183 millioen
Mark 's jaars.
Het geeft een vermeerdering van de
vredessterkte met 63000 man jaarlijks.
De gezamclijkc sterktevermeerdering
bij het leger wordt 117000 man. Daarbij
behooren 4000 officieren en 15000 on
derofficieren. De vredessterkte van het
Duitsche leger wordt door de nieuwe
cgeling gebracht tot oril.l'IX) gewone
ioldaten.
Nieuw geformeerd worden 18 infaute-
ie-regiinenten. 6 cavallerie-regimeiiten,
twee artillerie-regimenten en verderwiel-
rijders- en machinegeweer-regimenten.
Het aantal paarden zal vermeerderd
worden met 27.000.
Voor liet bouwen van kazernes zal
besleed worden 230 millioen en voor
irsterking der vestingen 210 millioen.
De gevraagde sommen zijn ontzettend
hoog en overtreffen alle legcrvoorstel-
len, die sinds 1870 zijn gedaan.
Adrianopel.
Bulgarije jubelt nog over den zege
der Bulgaarsche weermacht bij Adria
nopel. Vooral ook omdat het bemach
tigen van die vesting de kans op vrede
doet stijgen is men verheugd.
Wam wie zal zich verwonderen over
liet feit dat men zelfs aan overwinnaars
zijde reikhalzend naar vrede uitziet.
Overwinningsberichten en zegetijdingen
toch kunnen niet doen vergeten hoeveel
menschen op de slagvelden hun leven
lieten, hoeveel rouw deze vrecsselijke
krijg bracht in duizende gezinnen.
Bij de laatste gevechten vóór de
overgave werd voorzichtig te werk ge
gaan. Groote kudden koeien en schapen
werden voor de troepen uitgedreven
het gevaar te vermijden dat d«
naliteit, hebben brood, suiker en vleesch
ontvangen.
Omtrent den intocht van koning
'erdinand van Bulgarije in het verover
de Adrianopel wordt medegedeeld, dat
de vorst zijn intocht deed in een auto.
begeleid door de beide prinsen en de
generaals Zafof, Swanof, Katscbo en
Petrof.
De Turksche bezetting had op het
laatste oogenblik nog moeite gedaan
om de groote brug over de Adria te
laten springen, wat slechts ten deele
gelukt was. Koning Ferdinand was daar
door echter gedwongen de landstraat
af te rijden en de stad binnen te trek
ken tusschen eindelooze rijen Turksche
gevangenen.
Na een rit door de straten der stad,
waarbij de koning geestdriftig werd toe
gejuicht, begaf de koninklijke auto zich
naar het militaire clubgebouw, waar
Shukri l'acha met zijn generalén staf
verbleef. De koning inspecteerde hier
de troepen, waarna hij Shukri Pacha
ontving, die hein zijn sabel overreikte.
De koning gaf hem den sabel onder
eenige prijzende woorden terug.
Jintrent de geleden verliezen komen
nu ook de opgaven los.
De Bulgaren hadden bij de gevechten
van 24. 25 en 26 Maart ongeveer
11.000 dooden en gewonden. De Ser
viërs 1200 dooden en gewonden.
De Bulgaren namen 60.000 Turken
en 833 officieren gevangen.
13 generaals. Zij veroverden 650 ka
nonnen van verschillend kaliber, 58
mitrailleuses, 10 vaandels, een ballon
captif en een belangrijke hoeveelheid
apens, munitie en ander materiaal.
In den nacht van 26 Maart had plot
seling een vreeselijke aanval op het
Oostenlijk front der vesting plaats.
Tegelijk begon het bombardement, zoo
paniek ontstond. Het volk liep
lig van angst door de straten
de aarde en de huizen beefden. 58
:n lang duurde deze toestand.
Toen capituleerde de Turk.
ioldaten op mijnverschaiisingen zouden
Huiten. Infanteristen in pantsers gekleed
:n van schilden voorzien drongen voor-
ïit tot dicht bij de forten en vernielden
:r de draadversperringen rond de wal
en van rotsen, die slechts met de ba
jonet konden genomen worden. Zij, die
geloofden dat het Bulgaarsche leger
uitgeput, hebben het tegendeel
Zondag werd te Adrianopel e
Ie kerken van Bulgarije een Mis
i|uicm gezongen voor de gevallenen
i een Te Deum voor de victorii
Bulgaarsch-Servischs wapenen.
De Bulgaarsche ministerraad heeft
120.000 francs uitgetrokken voor de
irnien van Adrianopel. Allen zonder
mdcrscheid van godsdienst en n
verraden zij niet veel dankbaarheid, de
diensten, die ik u bewezen heb. zijn
gioot en ontelbaar; doch deze laat ik
ter zijde, daar zij op de onderhavige
zaak hoegenaamd gceiie betrekking heb
ben. Beantwoord mij alleen de vraag,
of gij
niijuii. ilie.iiitiiiterf.csl.vJH
hebben, en ik sidder voor het oogenblik
waarop ik misschien binnenkort voor
Gods rechterstoel zal moeten verschij
nen om daar rekenschap myner daden
t'c leggen, liet spijl mij u thans hier
ontboden en den goeden Graaf Dul»
zoo misleid te hebben. Maar^nog is
iij.1 lii.r».
ik ben uwe voogdijschap moede, lieer
Ileusbcr"mijn bait verlangt naar hel
oogenblik. weder alles goed te maken.
u,r de deugd wede. te keeren en mij
tnel God '"ij zeiven te verzoenen
Ifcwtoit m "J,te T'
„rauwe oogen scherp en doonlrm-
„end' aan. geen spier apfij" gelaat ver
ried echter iels van hetgeen m zijne
ziel omging, en hij zeide op konden en
-""tSl aft, J*"1"»"'
lot liet einde toe aangehoord. -
sprak, welnu>1.
i uw aanklagei
schuldigen u_
den. die i
vallen zijn.
aangas
e gelooveu,
|,1 .-ijlt. I It its
Gij
lensbci':
zijl 11
langzas
oprij ze
trden die hij
,1 ik reeds bede
eden. Ik zal u nii
kt te hebben, neen. i
der gaan. ik zal u als zijn moordi
e hand
„ik uil mij van den jongen ommn."
zijne rijke bezittingen wil ik bij de mijm
voeren bevindt zich in mijne macht
en d> tart zelfs den duivel liet onder zijl
bereik te knjgen. Dit brieljc met uv
ze-el bevestigd, zal de waarheid aai
,'len dag brengen, het zal getuigen dat
Herman van I leusden. sleehls een age
misdadiger is. Val mij niet in de reden,
lidder1 Ook ik heb u laten uitspreken,
en ik verkies zoo wel als gij. mijne ge-
daelilen luid uil t. drukken. Gij noch
ik. weren wat e, van den knaap gewor-
den is. en da n de getuigen van du
icrraad door mij in uw voori
worpen, overleden zijn. zoo blijkt de
schijn te-gen u, en gij zult uwi
schande en oneer bedekken. Ik zal
mij als de slang om hare prooi kronkelen,
ik zal niet ophouden u te vervolgen,
dat uwe veronderstelde misdaad aan
licht is gekumeii, en volgens de be
nde wetten zal gestraft zijn. Dan
mogelijk uw wapenschild voor u
oogen verbrijzeld en gij van titels
aanzien beroofd worden, en mocht gij
uwen Leenheer, voor de blikken der
wcldenkenden zult ge echter ontmaskerd
zijn. Mogelijk dat ge dan in die verlaten
heid uwen toevlucht tot mij zult
maar ik zal u dan van mij als een schurf-
tigen hond verwijderen, eu geschand
vlekt. door uw eigen geslacht gevli
zult ge zelf onwaardig bevonden worden.
I loud op! Houd op. verschrikkelijk
mcnsch! riep Herman uit. terwijl hij
sidderend zijn gelaat in beide handen
verborgen hield. Mijn God! wat b
diep gezonken, door mij in de handen
van zulk een ellendeling te hebben ge
worpen Ach, 1 lonsberg. hebt gij geen
medelijden met mij, spaar dan mijne
vrouw en kinderen, die in alles onschul
dig zijn. Geef mij liet noodlottig schrift
en de helft van mijn vermogen zal u
toeliehooren. Ik bezweer u bij den Hemel
dat ik mijne gelofte zal houden
Skutari
is door de hooge ooms oftewel groote
mogenheden bestemd voor 't nieuwe
vorstendom Albanië. En ze dreigden
Montenegro met hun ongenade wanneer
niej afliet de stad te bombardeeren.
Koning Nikita van Montenegro, die
den oorlog niets won dan gevulde
hospitalen, hongersnood in het eigen
land en de kans onttroond te worden,
rerzet zich echter met hand en tand
tegen de bemoeizucht der Mogendheden.
Een Servisch staatsman verklaarde
»t men de stappen der mogendheden
et ernstig moet nemen. De groote
logendheden verklaarden voor den
oorlog dat de Balkanstaten geen duim
breed gronds van het veroverde gebied
zouden bekomen en nu spreken zij wel
anders.
Montenegro en Servië hebben
e veste te veel bloed vergoten dan
dat zij er van konden afzien. Daarom
heeft Jconing Nikita ook verklaard dat
hij niet levend naar Ceitinje zal terug-
keeren wanneer hij niet als overwinnaar
Skoetari zal zijn binnengetrokken.
Uit Amerika.
Wilson, de nieuwe president der
Vereenigde Staten, zal een verlaging
van het invoerrechtentarief doorzetten.
Zulks zal 65 millioen dollar minder
opbrengst geven en die som zal gedekt
worden uit een vermogensbelasting.
President Wilson is er een voorstan-
:r van om alle noodzakelijke levens
middelen vrij te doen invoeren, de
macht der trusts zal worden gebroken
i alle monopolies zullen verdwijnen.
John Pierpont Morgan, de bekende
Amerikaansche financier is te Rome
overleden.
man stond bekend a!s verzame
laar van kunstschatten. Zijn reuzen-ver-
mogen door speculatie opgebouwd, be
steedde hij voor aankoopen van kunst-
Ware onheilsberichten c
en en watervloeden komen verder uit
nieuwe wereld.
Nabij Springfield in den staat Ohio
bezweek een dijk, waardoor de stad
Dayton overstroomde.
Het aantal slachtoffers wordt op vijf
duizend geschat. Een school met 400
leerlingen werd door de golven vernield.
De ramp werd nog verschrikkelijker
doordat op verschillende plaatsen brand
uitbrak, zonder dat men de menschen
hulp kon bieden. Ook een hospitaal
met 600 zieken is vernield.
Naar matige schatting bedraagt het
verlies, dat aan de spoorwegen in de
•erstroomde districten geleden is. meer
dan vijftien millioen dollars.
ijl de toestand in het eerst over
stroomde gebied verbeterde, wordt hij
slechter in 't stroomgebied van de Ohio
vooral in het Westen van Yirginië en
Kentuky. waar het water duizenden
personen uit hun huizen verdreef.
Huntington in West-Yirginië zijn
15.000 menschen dakloos. De schade
wordt op een iriiltioep dollars geschat.
:n der gevangenissen van Ohio
zestig dwangarbeiders opgeslo
kt het water de eenzaam-gelegen
gevangenis isoleerde. Voedsel en drink-
is weldra op, en de dwangar
beiders begonnen samen te zweren te
gen de cipiers. Deze hadden zelf geen
brood meer en konden de wenschen
der gevangenen niet vervullen, toen
tuchthuis een hel. De hoofd
opzichter moest herhaaldelijk van zijn
wapens gebruik maken om de razende
gevangenen in bedwang te houden, zij
trachtten herhaaldelijk hem en zijn ge-
te vermoorden. De hoofdopzichter
:st troepen te hulp roepen en deze
dreven de dwangarbeiders naar hun
cellen terug. Eerst toen het water be
gon te zakken, kon het noodige voed
sel aangevoerd worden, dat door de
halfverhongerden gretig verslonden
werd.
Stel u die dwaze grillen uit het
houfd. Heer ridder! en gedraag u als
n. Gedane zaken nemen geen keer.
het oogenblik zal weldra aanbreken,
niet als eene vrouw te weenen maar
een man te handelen. Schuif die
kleingeestigheden ter zijde die uwe
verstoren, en reken het tot eent
met de leiding der zaken van Graaf
Dido belast te worden, (lij behoeft
mers u niet alleen met die taak onledig
te houden. Geef mij volmacht in i
naam te handelen, dan zal immers alles
als van zelve schikken. De woorden,
die ik gezegd heb, beschouw die als
niet te zijn gesprokengij zijt te verstan
dig om mij tot het uiterste te dwingen, en
ik koester te veel genegenheid vooi u,
om u aan iets onteerends bloot te stellen.
Komt eenmaal Fulco weder, welnu lan
kunnen wij nader in overleg treden, en
naar bevinding van zaken handelen Zijt
gij nu tevreden gesteld, en zijn daarriede
uwe bezwaren opgelost?
Alleen op die voorwaarde, Heer
Heilsberg! zal ik mijn gegeven .voord
niet intrekken, zeide Herman zucltende.
maar reken er op dat ik vast besloten
heb, niet meer van dat plan af te wijken.
Gij zult mij veel genoegen «oen r"
voortaan niet meer over deze zaak
spreken, die zulke bloedende wonden
- Nu dit verzoek wil ik volgaarne
inwilligen, zorg gij maar in fjds, bij het
e bericht van Dido's overlijden op
het kasteel aanwezig te zijngij begrijpt
dat ik vader Ambrosius niet veel ver
trouw, en mocht ik er niet wezen, dan
ware misschien alles verloren!....
Maar gij hebt zoo even gezegd,
dat gij uw vertrek zoo lang mogelijk
zoudt uitstellen er kan dus van uw af
wezigheid geen sprake zijn.
Maar. Heer Ridder! gij vergeet
dat Graaf Dido nog jaren kan leven,
en dus onze plannen in duigen vallen.
In dat geval zal ik wel moeten vertrek
ken, en ik heb dan ook reeds eene
verblijfplaats uitgekozen, waar ik zeker
op mijn gemak zijn zal. Ik neem dan
mijn intrek bij u, en geloof hier volkomen
veilig te zijn.
Maar indien men uw verblijf op
mijn kasteel eens te weten kwam. dan
ware ik immers onherstelbaar verloren.
Men zou dan van zelf op de gedachten
komen, dat wij te zamen heulden, en
wie weet of dan ook eindelijk de groote
zaak niet aan de duisternis waarin zij
thans gehuld is. zou onttrokken worden
Daarvoor heb ik gecne vrees. Dat
geheim bestaat alleen tusschen ons bei
den. en wij hebben er belang bij het
in de vergetelheid te laten rusten.
Wordt voortgezet.
