/even en iwintigste jaargang.
,No. 61. Dinsdag 28 Oct. 1913.
E EEMBODE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
UITGAVE VAN DE VEREEN1GING „DE EEMBODE" TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prijs per drie maanden vljltlg: cent. - Afzonderlijke nummers drie cent.
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doelt opzegging van abonnement moet ge
schieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT ;i3 - AMERSFOORT.
Advertentieprijs van één tot vijf regels dertig cent. Elke regel meer zes cent.
reclames: tien ct. p. regel. Advertentiën in het redactioneel gedeelte vijftien ct. p. regel.
Billijke tarieven bij abonnement.
Alle mededeelingen en advertentiën in te zenden vóór drie uur op den dag van uitgifte.
SPAREN.
Sjiareu maakt milddadig, tevreden,
zelfstandig.
Spaarzaamheid is geen gierigheid.
De gierigaard hangt met gclicel zijn
liarl aan liet geld. I lij bemint zijn geld.
zijtt goud, ziin zilver meur dan zijn ziel
en zrdiglieid.
Hij zoekt ziclt op allerlei manie
wijs te maken, dat hij geen aalmoe
behoeft te gevenliij sell ui ft liet altijd
op een anderen als hij geeft dan is
het in den regel bitter weinig en alleen
nog om van dat lastig gebedel af te
zijn, of om naderhand te kunnen zeg
gen ik heb nog pas gegeven.
Zoo handelt de spaarzame niet. Hij
heeft medelijden met zijn misdeelden
evenmensch en kent het woord van
den H. Geest: „Den arme gegeven is
Gode geleend."
De beste gevers zijn altijd geweest
en zijn nog de Christelijke, vlijtige,
spaarzame buigers. Dit wordt door
veisehillei\dc feiten bewezen.
Sparen maakt niet alleen milddadig,
maar ook tevreden.
De meest ontevreden mcitsch is de
verkwister.
Tegenwoordig worden veel ontevre
denen gevonden.
Wie zijn dat vooral?
Menscheri, die er alles doorbrengen,
die te veel dorst, een brutaal voorhoofd
en een grooteil inoml hebbendie zich
allerlei behoeften scheppen, alles wil
len meemaken, alles willen genieten,
doch daarvoor de noodigc middelen
niet hebben en dan ontevreden zijn,
omdat ze die niet hebben.
In hun ontevredenheid maken ze an
deren ook baloorig. ruien overigens
rustige en vreedzame arbeiders tegen
het geestelijk en wereldlijk gezag op.
Revolutie moet er komenin troebel
water is liet goed visschcil.
Doch een oppassend man. een man
die zuinig leeft en zijn verdiend loon
goed besteedt, zoo iemand ziet ge niet
ontevreden. Immers hij houdt de nij
pende armoede uit zijn woning ver
bannen en beperkt zijn verlangens tol
dien waren eenvoud van zeden, die liet
overtollige niet begeert.
Daarenboven, is hel voor zijn hart
niet een broil van vrede en stille vreugde,
te kunnen denken: ik ga vooruit?
Of zou het den landbouwer geelt
lioogc voldoening geven, als hij door;
een zuinig en verstandig beheer van
zijn middelen telken jare zijn landerijen
ziet verbeterd, zijn veestapel aangegroeid
/.nu liet geen inwendig genot geven
aan den arbeider, als hij elk jaar meer
steeuen van het huisje, dat hij bewoont,
de zijne kan noemen
Zou bet geen innige voldoening
voor de huismoeder, als zij van
zuinig gespaarde huishoudcenten, ziclt
bijwijlen wat nieuws kan nansehr"'—11
voor haar huishouding?
We moeten loeren zelfstandig zijn.
Een zelfstandig bestaan is een krachtig
bestaan; iemand, die op eigen beenen
loopt, is vaster en krachtiger in zijn
gang en beweegt zich vrijer dan hij.
FEUILLETON.
HET VERHAAL VAN DEN OUDEN
KANTOORBEDIENDE.
\Toor mijn verhaal ten einde is mijn
heer Clarckson, zal u beter begrij
pen. wal dat schilderstuk nu ii.lfii de
inwoners van Brentwood zegt. i
Het eerste jaar kwam er een doch
tertje. het volgende een zoon. Kerst na
verloop van zes jaren zag een derde
kind. weer een zoon, liet levenslicht.
Wat er een gejuich opging in de stad,
wat vreugdevuren, w-'t klokkengelui:
Maar eer'de nacht viel. werd het gejuich
door geween vervangen, een somber
geklop berichtte den dood van 't pas
geboren kind. En locn' Mevrouw Urent
ons weer bezocht, zoo bleek en zoo
zwak, toen wisten wij, dal James en
William de laatste gebroeders llront
waren, die wij zouden ziende toekomst
is in Gods handen.
Niettemin, de moeder was gespaard,
en Mr. Brent was dankbaar voor die
gunst en zcide: Drent en Zoon klinkt
als men cr aan gewoon is. zoo goed
als de Gebroeders Drent, en lui was
tevreden. Om zich Inci te gewennen,
of liever om ziclt i'jtie teleurstelling
te troosten, richtte hij hier de Drent-bank
op. Brentwood cn heel de omtrek ver
trouwden daar Ztjn winsten veilig. De
aanzienlijken mengden er ziclt me
die op krukken loopt.
Zelfstandigheid adelt den menscll,
geeft hem besef van eigenwaarde.
Spaart dus en spaart geregeld. Gij
zult dan linantieel onafhankelijk zijn van
mcnschen, die ge anders naar de oogen
moet zien. dewijl ge hun interest be
talen. of hij hen leenen of op erudiet
knopen moet.
We moeten hebben mannen niet
vaste, degelijke karakters.
Sparen is een geschikt middel, om
meiischcn van karakter te vormen.
Een werkman b.v., die geregeld elke
week een kwartje wil sparen, moet zich
vanzelf bekrimpen in zijn uitgaven, zal
daarom vaak in bekoring komen, eens
een week over te slaanmaar neen.
hij vermant zich telkens opnieuw en
blijft zijn voornemen getrouw.
Zou zoo iemand niet aan wilskracht
Spaart dus en spaart geregeld, en
gij zult mannen worden, die niet te lui
zijt om te werken, noch te trotsch, om
arm te zijnmaar die wilt eten. wat gij
verdiend hebt. en dragen, wat gij hebt
betaaldmannen, die niet beschroomd
zijt te zeggen: „liet kan er niet al"",
mannen, die eerbied afdwingen, in één
woord: mannen van karakter.
Karakter kweekt degelijke zonen der
Katholieke kerk. trouwe leden der gods
dienstige vercenïgingen, hechte steun
pilaren van Kerk eu Maatschappij.
Er is gelegenheid te over om zijn
ipaarduitjes veilig te bergen.
Voorliet platteland bevelen we vooral
tail de in bijna ieder dorp gevestigde
boerenleenbank. Dat is je ideale spaar
bank voor den buitenman.
Hier, in Amersfoort, hebben we de
R. K. Spaarbank. Telken Zondag is er
gelegenheid geld te beleggen, zooals
onder de Agenda's in dit Iilad steeds
>rdl aangekondigd.
Maar om het sparen nog meer te
bevorderen, om T den mcnschen nog
'makkelijker te maken, heeft het actieve
bestuur er wat anders op gevonden,
liet geeft spaarbusjes uit. waardoor
cn in de gelegenheid is thuis direct
elke kleinigheid veilig te bergen.
't Kan niet anders of met zoo'n apaar-
busje in huis wordt men spaarzaam,
't Is als een voortdurend memento.
In geen gezin mag 't dan ook out-
En wat het sparen door bemiddeling
van de R. K, Spaarbank nog aantrek
kelijker maakt, is hét mooie beginsel
hetwelk eraan ten grondslag ligt.
Alle baten toch komen ten goede
vail R. K. instellingen te dezer stede.'
En nog pas kort geleden kon men ver
nemen hoe de R. K. Spaarbank zich
voornam een allernuttigste zaak. van
overgroot belang voor het heil van een
deel onzer gcloofsgenooteil, krachtig te
Zoo ziet men. dal belegging van
spaargelden bij de R. K. Spaarbank,
afgezien nog van 't nul van sparen op
zich zelf. een voortreffelijk en goed
werk is. hetwelk alle aanbeveling ver-
maar burgers, jonge dokters en advo-
katcn met een groot huisgezin, weduwen,
vveezeu. naaisters, fabriekarbeiders, land
bouwers eu anderen dachten, cr was
geen betere bank op de wereld. I lel
zacht cn vriendelijk karakter van James
Brcnt toonde ziclt hier als in alle om
standigheden, memand voelde ziclt te
gering of te onvermogend, om bij hem
zijn overgewonnen penningske uit te
zetten.
Dikwijls, zeer dikwijls ga ik na bij
mij-zclvcn. mijnheer Clarckson. waarom
alles zoo is gebeurd, waarom God al
dat lijden, die schande en dat verdriet
heeft toegelaten. 11; weel wel. de lie
Drent was mild lot verkwistens to
maar als hij veel geld besteedde voor
zich zeiven. hij besteedde veel voor
anderen ook. en maakte Gods huis
even prachtig als het zijne. Gedurende
een tijd was het, of (Toils zegen 't hem
vergoldjaar op jaar groeide zijn fortuin,
en behalve den dood van zijn jongste
kind en de zwakke gezondheid zijner
vrouw, scheen de beleer van zijn levens
geluk lot aan den rand toe vol. Eindelijk!
kwam er een jaar gij zult liet u
herinneren mijnheer, een kwaad, een
vreeselijk jaar voor deze heele streek.
Mei: hoorde gedurig van het springen
van banken, van gevestigde huizen die
verdwenen, liet volk kwam zonder werk
en kreten van behoefte en angst gingen
langs alle kanten op. Doch de
MODERNE JEUGD.
Kinderen onder de zestien jaren nio-
:n. naar de Maasbode mededeelt, te
Rotterdam alleen die bioscopen bezoe
ken. die speciale, door de politie goed
gekeurde films vertoonen. Men zou nu
verwachten, dat de bioscoopdirecties
aparte kindcrvoorsellingcn zouden or-
ganisccren.
Doch dit is absoluut niet het geval.
De directies laten liever al hun films,
zoowel voor middag- als voor avond-
lorstellingen goedkeuren, zoodat de
kinderen ten allen tijde toegang kunnen
irlangen.
De kinderen blijken dus de beste
klanten te zijn.
De jeugd gaat uit.
Niet alleen onze zoogenaamde „jeu-
:sse dorée", maar onze kleine jeugd,
ïze kleine kinderen.
Onze kinderen gaan uit.
Ze gaan naar de school, en ze gaan
t. Naar de schooi niet veel. want
it is te vermoeiend en te inspannend,
dikwijls cn veel vacanlie dus, veel hnl-
vrije dagen en titsschen schooltijd
spelen en wandelen.
Maar uitgaan doen ze altijd, binnen
i buiten de vacantic.
De bioscoophouders erkenneil. dat.
als de films niet wekelijks worden
goedgekeurd, ook als genietbaar voor
kinderen, dan hebben zij 'shvoitds een
leege zaal,
En het is niet alleen dc bloscope,
die zij bezoeken,
Zij gaan met pa en ma. met vader
en moeder, met hun ouders naar den
schouwburg toe. naar de variété's, naar
de cnfé-concerts. naar dc cabarets.
Zij kennen alle operette-wijsjes van
buiten, zij zingen alle deuntjes en lied
jes van Speenhoff, Dumas en Nap de
la Mar.
Ze kennen alle walsen, dansen uit
dansen, in huis. op de straat, op de
van het orgelmuziek. Zij hebben
hun eigen bals, die vaak duren lot
diep in den nacht.
Zij gaan naar dc skating rink en
naar liet danspaviljoen, waar dc mees-
ste bezoekers behooreu tot de aller
jongste jeugd.
Es gibl lceine Kinder mehr", las men
onlangs in een Duitsch tijdschrift. En
ook wij kunnen, ook voor ons Holland
herhalen, „cr zijn eigenlijk geen kindc-
•Vls wij als kinderen vroeger uitgin
gen. den gold dat als een gebeurtenis,
we dagen te voren al zenuwach
tig en opgewonden over waren.
Je werd er speciaal voor gekamd,
kreeg een schoonon boord om. en
je Zondagsche das werd eens extra
;estrikt.
Maar onze tegenwoordige kinderen
ijn op liet punt van uitgaan reeds al
en blasé.
,.E> gibt ki-ine Kinder mehr". Dc
jongen, het meisje, schoolgaande nog
beiden, zij beschouwen het als oei
leedigitig als zij behandeld worden als
kinderen.
Het „dal is niets voor kinderen" is
i het handboek der opvoedkunde
geschrapt.
Wij hebben zoo geleerd van en gedweept
met „de eeuw van het kind", dat wij
eigenlijk geen kinderen meer hebben
-ergehouden.
Wij hebben eraUemaalgrootcmensch-
s van gemaakt, levenservarene wijze
Als wij een volksfeest vieren, dan
maakt de jeugd van lummel- en balc-
vischjesjaren liet meest kabaal en ook
het ergst schandaal,
Voor een kinderboek, voor een boek
-oor onze jongens en meisjes" wordt
neus opgetrokken. Zij lezen
de krant van thuis, liet Witzblatt, de
boeken uit een leesbibliotheek. Zij spre-
over hun „oude heer" en hun
re vrouw", zij zijn het ouderlijk
gezag ontgroeid.
En de ouders zelf lachen er om,
vinden hun kinderen zoo bijdehand, zoo
°js, zoo ccht-groot-mcnsch al.
De veel geprezen „eeuw van het
kind" is wel een bittere satrvrc ge
worden.
van Brentwood waren gerust en zo
vrecze. In dat zelfde jaar nog, ree-
de eerste maanden, had ik iets dat mij
hinderde; mijn patroon was nu en dan
slecht geluimd, ging meermalen naai
de stad. had brieven, die hij mij niet
liet zien. en ik had het oog gehad in
«Ie geheelc corresponilentie van zijn
kantoor en van dat zijns vaders, dertig
jaar cn langer. Soins verzuimde hij de
Mis eu ik bemerkte met ontzetting, dat
hij niet zoo geregeld als vroeger tol de
1111. Sacramenten naderde. Mevrouw
Drent was bleek, en haar oogen. eerst
zoo helder eu blij als zonneschijn, werden
kwijnend eu mat. en ze begon al meer
en meer op hel schihlcrij in «Ie huiskapel
te gelijken, maar deze gelijkenis had
iels onverklaarbaar droevigs. Die kwade
tijd was begonnen in Juniin hi t voorjaar
daarop gaven dc Paters Dominikanen
hier ccnc missie. 11; luid het bijzonder
druk en werkte tot na middernacht. Op
een avond tegen t> uur komt mijnlu
James driftig het kantoor opgeloopcn
en vroeg dc brieven; Hij zag ze na en
scheen ontsteld. Om half twaalf zei hij,
zou dc post, zeker den brief brengen
waarop hij wachtte. Vijf minuten onge
veer trachtte hij hezig te blijven, met
iiet boeken van cenige posten, tot hij
ziclt niet langer bedaard kon houden,
Hij was te zenuwachtig. „Scile. zei hij
me. ik ga naar de preek van avond,
dat zal den lijd korten." En hij ging,
Uit het Buitenland.
Frankrijk.
In Frankrijk richt de drankzucht groo-
rc verwoestingen aan. dan waar ook
Er wordt maar weinig tegen gedaan.
Bij de wet van 1880 kregen de bur
gemeesters liet rec)it om een strook
kerken, ziekenhuizen, enz. aan te
wijzen, waarbinnen geen nieuwe her-
Mi geopend mochten worden. Aan
gezien dc burgemeesters van dat recht
een zeer bescheiden gebruik maak-
ging men de wet wijzigen en gaf
de bevoegdheid aan de prefecten. Maar
dat haalde ook al heel weinig uit.
'n Parijsch blad liet „Journal desDebats"
opent nu een campagne om in deze
ook kazernes opgenomen te zien
bij de inrichtingen in welker omgeving
geen herberg geduld behoeft te wor
den. De soldaten komen nu jonger in
de kazerne dan vroeger en men moet
zooveel mogelijk de drankverleiding
van lien wegnemen. De dienst mag
voor hen geen oorzaak worden van de
generatie, waarom de militaire autori
teiten ook nog op andere wijze kracht
dadig kunnen optreden.
Het blad voorziet «lat dergelijk op
treden verzet tengevolge zal hebben
belanghebbenden bij den drank
handel, maar meent dat als het publiek
goe«l ingelicht wordt over het groote
gevaar, dat het jonge Frankrijk bedreigt
dat dan de militaire autoriteiten de open
bare meening wel voor zich kunnen
krijgen.
liet is te hopen dat hel blad gelijk
heeft. Krachtig optreden is daar wel
dig. In Frankrijk worden echter meer
plannen opgezet dan uitgevoerd.
Hel Kransche Ministerie van Arbeid
heeft een statistiek openbaar gemaakt
het aantal gezinnen niet en zonder
kinderen in Frankrijk. Er zijn in Frankrijk
11.317.434 gezinnen, waarvan 1.803.744
Dc klok sloeg heel cn half. weer heel
en half. en om half twaalf kwam de
post. en kort daarna mijnheer James.
Maar nu met langzame» tred, gelijk
icmnnd die in gedachten is. Ik wierp'
in 't voorbijgaan een blik op zijn gelaat,
liet was bleek eu streng, cn dc lippen
sloten stijf op elkaar. Hij sloot zicii op
in zijn kamer, en ik hoorde hem heen
en weder gaan. toen een poos stilte,
en «laar stond hij weer voor me, maar
zoo vreemd; met een gedwongen glim
lach wierp hij twee strooken papier voor
telegrammen op mijn tafel en vroeg:
„Welk moet ik sturen dunkt u Óp
het eene stond: Ga door. Ik heb vrede
met uwe voorwaarden. Het andere
droeg: Houd op. ik wil er niets i
mee te doen hebben, om liet ever
er van komt. Mijn hart zcide mij. dat
mijn goede patroon, hoezeer hij poogde
het als een grap te laten voorkomen,
zooals hij meer «leed, in cenc hoogs'
ernstige mocielijkheid zal. Ik zag op en
gaf hein een antwoord, wat hij volstrekt
niet had verwacht, wat mij op en over
de lippen kwam, ondanks mij zeiven:
,'/.<-il«l datgene, wat Mevrouw u ver
zoeken zou te zenden." Dij dat woord
werd zijn gehuil doodclijk bleek, en
niet een diépen zucht verliet hij het
Mijn werk was afgeloopcn voor dien
nacht, doch ik wilde niet heengaan,
want ik dacht, bij zou wel terugko
geen kinderen hebben: 2.967.571 één
kind, 2.661.978 twee kinderen. 1.643.425
ilrie kindcremi. Toenemende ontvolking
ligt dus iu 't verschiet.
Engeland.
De kiesrechtvrouwen hebben hel
iportpaviljoen der studenten te Bristol
n brand gestoken. Dc studenten waren
;oo woedend over dit feit, dat zij in
optocht naar liet bureau der kiesrecht
dames trokken, waar zij de meubels
op straat gooiden en onder gejuich van
dc toeschouwers verbrandden.
De dwaze vrouwen gaan, zooals men
et, onverpoosd voort hun zaak te
bederven. De staatslieden, die nog wel
zoo royaal zouden willen zijn een stem-
billet aan dc vrouwen uit te reiken,
worden door 't misdadig optreden der
dweepsters weerhouden aan hun voor
nemen gevolg te geven.
Minister Lloyd George ontving eenige
afgevaardigden van dc tamme Engelsche
suffragettes. Op haar toespraak ant
woordde de minister, dat het land reeds
duizenden jaren lang door mannen be-
ituurd werd, en dat het resultaat daar-
,-an was overal armoede, cllemie.
Hij wilde niet beweren, dat bij een
vrouwen-regeering de toestanden beter
zouden zijn geworden, doch was er wel
■or te vinden stappen in de richting
ut het vrouwenkiesrecht te doen.
Maar eerst moeten de dames wat
kalmer worden.
Italië.
In Italic werd een misdaad-statistiek
gepubliceerd, welke niet zeer gunstig
getuigt voor 't gehalte des volks. Ge
middeld hadden m «Ie laatste jaren
moorden plaats. In de provincie
Palermo (2 millioen inwoners! werden
1911 niet minder dan 698 mcnschen
moord, terwijl in denzclfdcn tijd te
Londen u millioen inwoners) slechts
19 moorden voorkwamen.
och is het aantal moorden gedaald
3.100 in 1902 op 2.O20 in 1911.
Hel aantal beruovingen. diefstallen eu
afpersingen is echter weer toegenomen.
In Portugal
het al onrust en woeling. Sinds de
koning er verjaagd wcr«! cn de republiek
gegrondvest, is 's lands toestand allengs
iiopeloozer geworden. Dat erkennen nu
omwcntcliiigsmanncn zelve,
De „Intransigente", het orgaan van
Machado Santos, de held van de repu
bliek, verklaarde dat het gemeentebe
stuur onder heel veel opzichten slechter
"s dan de monarchie. Niemand, die niet
.-alt de republiek leeft, twijfelt er aan,
ichrijft liet blad. Het republikeinsche
orgaan zingt het iofiicd als volgt verder
„De schandalende brutaliteit van
hen. die uit dc staatsruif eten. overtreft
zelfs de buitensporigheden van hel mo
narchistisch liberalisme.... Dc wet is
dooile letter en onbeschaamde
willekeur heerscht. Ecu schaamteloos
despotisme omlcnlrukt allen en alles,
zelfs de rechtsmacht. Wel is de repu
bliek geschandvlekt, zeer geschandvlekt
zelfs".
c toestand is cr nu zoo, dat liet
republikeinsche bewind tiisscltcn twee
ij kwam inderdaad over een uur terug,
rustig en beslist, maar het was mijn
patroon niet meer. Och, mijnheer Clarck
son, die open jongelingsblik, die hem
zoo goed stond, cn die blijvende jeugd,
die ik in hem lief had en die hij nooit
scheen te zullen afleggen, waren weg,
en het was of mij gezegd werdze
komen nooit voor hein terug.
Hij schreef iu haast een paar regels
en gaf ze mij met verzoek die telegram
men op te zenden aan de houders van
de bank, welker adres was aangewezen.
Het adres stond op de strook papier,
waar met inkt «Ie woorden waren door
gehaald „ga door, ik heb vrede met
uw voorwaarden." Dus goed of kwaad,
het andere telegram had hij weggestuurd.
Die telegrammen noodigden de hou
ders uit tot eciic vergadering van liet
hoogste belang, en bij die vergadering
was ik naar gewoonte tegenwoordig.
Misschien bemerkte zijne collega's niets
aan hem, maar ik die hem zoo lang
gekend had, zag veel, O mijnheer Clarck
son. mijnheer Clarckson wat er u ook
ooit gcbeiire en u is nog jong
blijf eerlijk manDaar is een straf «lie
vreeselijk zwaar valt te dragen, wanneer
gij voor nu of later, getcekend staal
met het tcckcn van onoprechtheid, en
die straf heel schande! 11; had Item zien
knielen dien eigen morgen nog voor
het altaar en zij naast hem.
Wordt voortgezet.
