Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
XXVIII0 Jaargang. No. 2.
UITGAVE VAN DE VEREENIÜING DE EEMBODE TE AMERSFOORT.
Dit blud verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
I»rl|s per ürle maamlcn vijftig cenl. - Afzonderlijke nummers drie cent.
Almmii'iiii'iik'ii kunnen eiken dan ingaan, doch opzegging
seiiledcn vriör d
v kwartaal.
Dinsdag 7 April 1914.
Kantoor en DrukkerijLangegracht 13, Amerafoort -
Telefoon No. 314.
Alle mededeelingen e
De nieuwe kiezerslijst
IlsCllhvi'
geen woorden voor onze
Ier inzatre van bclanvlieh- -
Hoog zijn iie golven van smart over|
tem geslagen. J.icll I lij bleel de Sterke,
lie in onnavolgbare /ettelijke grootheid
iel» /.elf bezaten bleef. Zijn angsten
iletlen liet liclta
Uit het Buitenland.
lioi/.e ter inzage van belangheb
benden.
Voor de gemeente Amersfoort
bestaat daartoe ook gelegenheid I
ten kantore van De liembode, l.an-
ge gracht 13. |ni|(
Dringend manen wij ieder kies-ij,,,
gerechtigde aan zich te vergewissen j wi(l
of zijn naam wel op de nieuwe
kiezerslijst voorkomt. ','1 '".i
Blijkt 't dat zulks niet liet geval pj',
is, terwijl men er toch aanspraak
op beeft, dan kan nog verandering L'Jj-' ''/j',!
worden aangevraagd. 'J a.\
De bestnnrsleden onzer Kiesver- i0l, w
eenigiugeu geven gaarne raad en t ;t.ot>ol»<'i
voorlichting.
igcl des
ersterkt. Een verlatenheid,
zwaarder drukken moest
-chap fiuds. verpletterde
bij den dnod-irijil ia den
aan Int 111.ut. toen Zijn'
den bloed vloeiden, wilde
1 verlaten?"
otter
i liet
In de Lijdensweek.
e-berg worden titan
allei
icht
oogen
r bcdrijl van liet vcrhcvcnsl
lie tiagiek van dit gebeuren moge
den heulen ontroeren om het gmot-
uicuscliclijke en den christen t.m een
heilige huivering vervullen om liet
lioddelijke mysterie Van zulk een zoen
dood, toch is het de Sterke Held zeil
alleen, uuu liet schandhout hangend
opgeheven, die naar waai heul begrijpt.
Want 11 ij alleen kent Hcngcitc, dien
men verworpen heelt naar waarde IIij j
weet alleen, wal de zonde is en de
ducul. dien lij overwint, Hij alleen
omvat de Goddelijke l.ieldc, die tot
dit lijden bewoog.
UlsCllOou ons begrijpen liog slechts
miskenning is. weten we, dat de lie
kruisigde de beloofde Messias is, onze
Koning en de Zoon (ïods.
We denken aan de bezongen helden
der geschiedenis en aan de hemen der
tragedie, maaksel der dichters. Maar
welk een bespotting zijn deze ideaal
scheppingen bij den Zootl des Mettsehen I
Daar is in hun beeld zooveel eigen
heide en gloriezucht, zooveel van de
laagste bewegingen van 'smenschen
ijdel hart ingeweven, dat zij wanstaltig
heden zijn bij liet reine beeld van den
Hij is voorgegaan in woord en in
werk. in leer en daad,
Hier is een werkelijkheid,dieboven het
ideaal verre uitgaat. Daar i- eindelijk
Zijn woord en daar zijn de wonderen
om ons geloof te vragen aan Zijn
Goddelijkheid, de ecnigc verklaring
van dit werkelijkheid geworden hoogste
Op Jczus's levensgeschiedenis lie
zich de mcnschclijke twijfelzucht
haal geworpen, maar geen smet is
gevonden.
De wetenschap, die niet besluiten
kan, zich neer te werpen en lleui te
aanbidden, heeft ons steed
buukd om de tegenstelling tussclicn
hetgeen omtrent Jezus weni erkend
Steeds honger is daarom zijn ka-
rakler gerezen voor de bewondering
huivering doen /.ij on- eon blik nlaa
in die Goddelijke, lijdende ziel.
W at Jczu* leed, dat /uilen wij mar
ten deele kennen. Doelt slagen en gei
-clilig mi kroning en kruisiging, belei
hging en vciiie.lorii.g. miskenning t.
ntcn-xijn dooi den Goddclijkcn adv*
kit alles ontstelt
vergelijke
lelijk Zijn
net gehjkiu
>eu adel,
Voortdurend brandde na
del Hart van Goddelijke I.
Deze geelt Hem de rust cii waardig
heid en voorkomt verontwaardiging ot
isiioegdheid bij de hartstochtelijke
vervoering van 'aiphas en de koude
lafheid van l'ilalus. Immers in Zijn
.iefde omvat Hij ook hen. zoo goed
ok als den Apostel, die Hem verried,
n l'elrus, die I leut loochende. Zoo
ook het volk dat tegen |l lcm kreet
■leit kruis dood eiscii: en dcu phari-
er, die de massa doorsluipt om ze
op te zwecpeu.
allen heeft I lij slechts groot
Wat
meedongen i
lie het li
liet
otigev.
Engeland.
watertanden voor onze
Iterthng, i« de gunstige toestand der
Kngelsche financiën. De geraamde uit
gaven voor het nieuwe dienstjaar be-
loopen de rettzensom v an twee-duizend-
vierlinndcrtl-zcscn-zevcniig inillioeii gul
den. En hoewel dit bedrag beduidend
hoogei is dan verleden jaar, behoeft er
geen cent belasting meer te worden
taald.
In Ierland klaart het op.
Met overleg en aanvankelijk succes
onderhandelt de regeering met de ver
stokte tegenstanders der lersclic zeil-
regeering en naar verluidt zal liet wel
lukken lot overeenstemming te geraken.
Zonder nu voor het dreigend ruw
geweld der mannen van Ulster te
zii ichtcii. weel de Uegecring te bewerken
dat de langverbeide regeling,
belang der leien na hevigen tegenstand
aangenomen, ut hoofdzaak wordt door
gevoerd,
I >e munster-president heelt het beheer
van het ".ilogs-ilepartemcut op /ich ge-
nnen en schept /oo waarborg, dat de of-
aar /ij geroepen worden de llitvoc-
'ig der wetten te beschermen.
In Albanië
I vor.st Wilhelm al danig in de zorg.
Wat gevreesd werd, ziet men gebeuren.
Gebrek aan eendracht leidt tot twisten
i krakeelen daarbij doet Griekenland
i-, best de grens-distrieten in beroering
houden ia de hoop er stukken te
innen afscheuren, bevolkt met verwante
clcn,
edoi
•ogen
iefde.
•ui anders dan Liefde en
uk voor onzen tijd de Man
gevoelen
lok voor onzen lijd van geestelijke
erwarring. van levendig maar onvrucht
baar zoeken, van afglijden naar afgronden
m onzedelijkheid, ook voorde scharen
ui thans brandt Jezus' Hart.
Wij mogen daarom hopen.
Naar Zijn eigen woord trekt hij allen,
i Hij staat opgeheven, aan het Kruis
hout. gepurperd door Zijn bloed. Ei',
aarlijk. onze Heer slaat ut hei midden
an aller aandacht.
Ons past een dadenrijke dankbaar
heid tegenover onzen Meester.
Maar tegenover de wereld volgen
,vij Zijn voorbeeld, toen Hij stond
.oor PHaitls, een leekenend vertegen
woordiger van onze ongeluovige be-
ichavuig.
Wij belijden, en spreken het luid
..Ja. I lij is Koning. Daartoe is I lij
geboren en m de wereld gekomen om
getuigenis te geven van de waarheid.
waarheid bemint, hoort Zijn
begrijpelijk dat de 1 (ollandsche
die daar aan het werk zijn
ge/et urn orde op de ijakeii te stellen
'ii hoogst moeilijke laak hebben.
De Standaard" schreefdienaangaaiide
in ook zeer terecht het volgendt
..Het gerucht, dat keer op keer omtrent
;t lot van onze officieren in Albanië
overkomt, blijft aldoor een min gunstigen
indruk maken.
Niet dat kwade geruchten overkomen
omtrent de houding en het optreden
jn onze officieren, maar hun lot staat
Nu hoort men weer. dat Tltonis
terug zou keuren. Eerst heette het. dat
hij met een post van hoog vertrouwen
was bekleed, nu weer dat dit misliep,
dal Essad l'aclta hem het voetje
lichtte.
Steeds meer bevestigt dit verloop van
de zaak ons in de opvatting, die we
van meel af gekoesterd hebben, dat ir
dit wespennest onze mannen niet thuh
Albanië verkeert nog in spannender
toestand, dan 't slechtst beheerde staatje
Europa ol' Amerika
Albanië is noch op het gouver
nement. noch op het leger, noch op do
gendarmerie te vertrouwen. Het hangt
als droog zand. Wat daar rusteloos
woelt, kampt, rooft, moordt en gevangen
zet. zijn benden van allerlei gading,
alierlei religie, allerlei nationaliteit. Het
bevolking die niemand
achting afdwingt, en die met geen handje
vol Nederlandsclie officieren en ser
geants tot de orde is te roepen.
Vooral nu de -trijd tegen de Grieken
in Kpirus gaat. is het beneden de waar
digheid van den Nedcrlandschen naam.
■ij voor Albaneeschc plunderaars,
tegen liet Grieksche ras, dat zooveel
•er <taat, het zwaard helpen trekken,
'e hopen dan ook van halte, dat
alleen Thomson, maar welhaast in
zijn gevolg heel de expeditie terug zal
>nzc mannen hoorei) in zulk een
overshol niet thuis
Maar ze zijn er nu eenmaal.
In Kpirus. het dooi Griekenland be
geerde hapje, vecht men lustig.
Dé bevolking, opstandelingen heet
en ze in Albanië, heelt de gendarmerie
geducht bestookt.
Keeil- verleden week raakleu Griek
sche en Albaneeschc benden slaags.
or Grieksche soldalen ondersteund,
rukten de Epiroten naar Koritza op.
Een gruote bende, waarvan ook ver-
kleede Helleensche soldaten deel uit
maakten. bestormden de stad. De vreem
de Grieken, in dc stad maakten bij de
bestormingen met de belegeraars ge-
e zaak. De stad werd in brand
gestoken.
Grieksche benden hebben het dorp
•asari op J7 kilometer ten Noord-
oslen van I'remeti overvallen, ei
evenals andere dorpen in die streek
'phmderd. en platgebrand en verschil
lende bewoners vermoord.
Naar verluidt, zijn vele boeren in
hofsteden levend in de vlammen omge
komen.
Volgens berichten is de Nederlandsclie
niimaudani Snellen van Vollenhoven
bij een lievig gevecht gevaarlijk ge
il landgoed van Mulis I!ey. den
minister van justitie, aait de Labohara
door de rebellen geplunderd e
brand gestoken. De schade zou
dan 2UO.OUO francs bedragen.
Binnenlandsche Berichten.
s opvolger van Mgr. Schrijnen
tol hoofd iler onderwijsinrichtingen
Rolduc benoemd de Zeereerw. ZcerGel.
Heer dr. A. H. Gcurts.
Plantenboter op Goeden Vrijdag.
Mgr. Dr. A. C. M. Schaepman, Pre
sident van liet Groot Seminarie Rijsen-
burg te Driebergen en verantwoordelijk
Redacteur van dc „Xcderlandsche Ka
tholieke Stemmen" beantwoordt in het
ner van dat tijdschrift van 15
Maart I. 1. in een zeer belangrijk arti
kel de vraag, of het gebruik van plan
tenboter op Goeden Vrijdag door Ka
tholieken geoorloofd is.
Na technische voorlichting van eei
tier grootste Katholieke fabrikanten, di,
om reden het publiek iu de meening
verkeerde, dat „Plantenboter" op Goe
den Vrijdag mocht worden gebruikt,
ofschoon verschillende zoogenaamde
plantenboters met andere dan plant-
dige vetten vermengd in den handel
welke als zoodanig dus niet in
aanmerking konden komen - zich tot
erkrijging van eene uitspraak iu deze
zaak op aanwijzing van Z. D. H. Mgr.
de Ven, Bisschop van 's-Hcr-
togcnbosch, tot Mgr. Dr. Schaepman
gewend heeft, geeft de geleerde scltrij-
welke soorten plantenboter
welke niet voor gebruik door
Katholieken op Goeden Vrijdag als ge
oorloofd kunnen worden beschouwd.
uil vertrouwbare bron weten,
voldoende zeker zijn. dat het
plantenboter is. voldoende aan de m
ingehaalde artikel gestelde be
schrijving welke zekerheid men zich
liet best verschaft door een afdoende
ei klaring van den fabrikant.
Mgr. Schaepman steunt zijn in be
doeld artikel uitgedrukt gevoelen ten
op den in het Kerkelijk Recht en
in de Moraal geldenden algemce-
nen regelParuin pro niltiloten 2e
op de hier vrij algemeene opvatting
betreffende het gebruik op Goeden Vrij
dag van wittebrood zonder dat men
zich verontrust over de pl.m- 15 a 25
pCt volle melk. waarmede het gebak
ken is en ten 'Ie op verschillende uit-
prak en van den li. Stoel, welke alle
,an dien regel „Paruin pro nihilo"
Zóó b.v. de antwoorden van het H.
Officie en van de S. Puenitentinria.
welke een zekere vrijheid laten, wat
betreft het „condimentum" zooals vel.
hetzij spekvet, hetzij reuzel in plaats
van boter ,cf. S. Off. 1 Maii 18^5 ap.
Lehmkuhlll I. n. 140X. Zoo ook het
19(W I.e. door Mgr. Schaepman aan
gehaalde antwoord der S. Poenitentia-
op de vraag„aux jours de maigre
strict esl-il permis d'etnployer l'huile
dans laquelle on a fail frire la viandc. -
noins, ceia est-il permis les
jours de simple abstinenceliet guns
tig antwoord luidde„Oui ita agunt.
inquietandos", il.i. „wie dit
doet. late men rustig begaan."
Pacht-contract.
De Nederlandsclie Boerenbond verte
genwoordigende ruim 67.0DÜ leden, heeft
adres aan de Tweede Kamer ge
zonden in verband met de conclusie,
meerderheid van stemmen aangc-
en op de algemeene vergadering
den Boerenbond ten aanzien van
het wetsvoorstel, door de sociaal-de
mocratische Kamerfractie ingediend tot
wijziging der artikelen van het Burger
lijk Wetboek betrekking hebbende op
de huur van landerijen.
De Ned. Boerenbond wenscht even
redige vermindering der pachtsom voor
alle onvoorziene toevallen bij meerder
jarige pacht, als buiten de schuld van
den pachter in een der jaren een derde
den oogst is vergaan, bij eenjarige
pacht een vierde van den oogst ver-
Hij is van oordeel, dat een wijziging
in genoemde artikelen in den geest
ut deze conclusie in het belang is
in den landbouw in zijn geheel en
alt de pachtboeren iu hel bijzonder
FEUILLETON.
OE BEVRIJDING DER ZWARTEN
„Wal komt gij op dit uur doen Ik
mag de pooit nog niet openen."
„Maar ik moet er in. ik heb zaken
in dr stad te verhandelen."
.Kimi met zonsopgang terug."
„Dat kan ik niet doen. mijn vriend,
gij weel heel goed, dat ik dan aange
houden en misschien wel doodgescho
ten zou worden."
„Dat is waar, de arme jongen wordt
als een wild dier vervolgdhij is een
rechtschapen man. verleden jaar heelt
hij mijn vrouw genezen. Wat zegt gij
ci van, vrienden, zou ik opendoen
„Als gij wilt. ja; maar gij draagt
de verantwoordelijkheid van; .ils dc
luitenant hoort, dat wij hein binnen
gelaten hebben, worden wij gestraft."
„Hij slaapt als een os en zal ei dus
niets van lioortn."
Dit /.eggende, opende de wachter de
Albert ging er langzaam door, zoo
doende konden cenige ucgeis uclitei
hem binnensluipen, lip hetzelfde oogen
blik wierp hij zich op den wachter
zijne negers maakten zich vat
soldaten meester.
„Houdt u stil of gij zijl kinderen des
doods," /eide hij op geilciiiplcu Rion,
terwijl hij evenals zijne negers den ge
vangene een zakdoek in den mond
itoptc. „liet spijl mij. dat ik u t
aanhouden, maar wij zullen u
kwaad doen."
Onderwijl had Zambo met een troep
negers de andere wachters gevangen
genomen, dit ging zeer gemakkelijk,
ut alle soldaten waren ingeslapen,
loeit Albert deze stelling li.nl inge-
ncn, zond hij ze naar icdcrcn post der
J. om dc wachten op dezelfde tn;
overvallen. Ken uur daarna w
alle posten door Albert overrompeld;
hij ging eerst zien of alles in orde w
en liet overal een twintigtal mannt
achtermet de rest van zijn troep ging
hij naar Court-I Iousc, waar het garni
zoen lag en liet het omsingelen.
Lenige negers namen de schildwach
ten gevangen, die zich in de macht
van den vijand bevonden, zonder dat
zij er erg in hadden.
Albert liet er een voor zich brengen.
„Hoeveel man zijn eriitUourt-House:"
„Ongeveer honderd."
„Dal is niet mogelijk."
„De anderen zijn gisteren vertrokken,
om deel te nemen aan een strijd legen
generaal Mae-C'leHan."
Albert beval loeit toortsen aan te
steken en liet zich in de zaal brengen,
waar de soldaten sliepen. Deze werden
krijgsgevangen gemaakt, voor zij hun
bed konden verlaten. ZuO ging 1
nacht voorbij.
Baton-Rougi
morgens naar hunne kantoren gingen,
iston zij niet niet, wat te denken, toen
j het gruote plein der stad vol ge
wapende negers zagen en iu hun luid
den dokter Ereimnnn, dien allen kenden.
Maar zij bleven niet lang iu 't onzekere,
want de overwinnaar zond in alle stra
ten boden, die aankondigden, dat de
stad B.'iion-Kouge ingenomen cn bezet
door ile troepen van het Noorden
onder bevel van commandant Kreimann.
Het werd streng verboden de stad te
Alle inwoners van HAton-Rouge be
gaven zich naar de poorten der stad
om te zien ol' hel geen droom was, maat
'ze werden door de negers teruggezonden,
Vele planters der omstreken hadden
met hunne families cn slaven
schuilplaats in de stad gezocht,
dan toe hadden de slaven zich stil ge
houden maar 'oen zij zagen, dat hel
zwarte regiment als hulptroep door
Noorden was aangenomen, liepen zij
allen over naar liet leger, dat htm de
vrijheid bracht.
Een sombere stemming hcerschte
de stad de burgers werden bijeenge
roepen, men stelde zich dc vraag, of
't niet mogelijk zou zijn, den vijand
terug te drijven en de stad te hernemen,
maar de verstandige lieden begrep
dat zij zich hierdoor de wraak van den
commandant op den hals zouden halen
raadden daarom aan, zich iu
lang der stad te onderwerpen i
niet te storen. 1 leze raad werd
gevolgd. Albert meldde 's morgens zijn
wedervaren aan Mac-Ulellan, daarna
liet hij ile gevangenen bij elkaar komen
zond ze onder goed geleide
Zambo en Hannibal naar Millort. Hij
liet zijne negers in dc verschillende
huizen der stad inkwartieren. n«
■li eng verboden te hebben te plunde-
en, hij zelf ging naar het hospitaal,
vaar vele zieken waren. Ook aarzelde
hij niet in de stad naar dc zieken
gaan. die naar Item vroegenzoo kwam
het. dat dezelfde mcnscheu, die hem
als vijand verafschuwden, hem als dok
ter hel volste vertrouwen schonken.
Generaal Mac-Clellan verwachtte niet
veel van zijn regiment negers.
„Als 't goed geordende troepen wa
ren." zeide hij. toen hij met zijn adju
dant aan tafel zat, „konden zij ons een
gewichtige dienst bewijzen, door op te
trekken tegen Bilton-Koiigemaar wat
kan men van slaven verwachten* Zij
hebben altijd voor de blanken gebeefd
bij het eerste kanonschot zullen zij
vluchten." Juist op dit oogenblik kwam
een officier binnen, die den neger Zambo
aankondigde, deze kwam van wege
commandant Ereimnnn, om den gene
raal te spreken.
„Waarschijnlijk reeds een tijding, dat
zij niets kunnen uitlichten. Laat den
neger binnenkomen."
Zambo gaf hem den brief van Albert.
,AVai beteekent dat:" riep Mac-Clel
lan ten zeerste verbaasd uit; „Baton-
Rouge behoort ons: Onbegrijpelijk
Hij gunde zich den tijd niet. den brief
uit te lezen, maar liet Zambo vertellen,
hoe Albert de stad ingenomen had.
Hij kon zijn lach niet bedwingen toen
hij hoorde, welke verwarring er in de
stad heerschte op het oogenblik, dat
de bewoners, die op niets bedacht
waren, zich in de macht van den vijand
bevonden.
„Krachtigprachtig." riep hij bij elke
nieuwstijding, „dokter Ereimann dient
als generaal aangesteld te worden, ik
zal Item zijne benoeming zenden. Hij
moet tot nader order te Baton-Rougc
blijven cn in dien tijd zijn troep klceden
naar het model, dat ik u zal meegeven.
Laten wij er heengaan."
Hij ging naar de plaats, waar de
soldaten den vorigen avond overvallen
waren. De generaal prees de negers,
die dc gevangenen naar Milfort hadden
gebracht en dezen waren hierdoor niet
weinig gevleid. Zij vertrokken nog den-
zeilden avond, verscheidene hunner
hadden hun nieuw uniform aan. Zambo
en Hannibal, waarvan Albert iu zijn
brief bijzonder gewag had gemaakt,
droegen de uniform van hooftl-officier.
Wordt voortgezet.