BIBB. BROM,
Electrische
Installaties.
DE EEMBODE
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
Dinsdag 27 October 1914. 28' Jaargang. No. 59.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- cn Vrijdagavond en wordt uilge-
geven door de Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per
drie maanden zestig cent. Afzonderlijke nummers drie cent.
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abon
nement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314.
Advertentieprijs: van één tot vijf regels veertig cent. Elke regel
meer zeven en een halve cent. Reclames: tien cent per regel.
Advertenliën in het redactioneel gedeelte vijftien cent per regel.
Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mcdedeelingen en
advertentiön in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen
Mï
i niets verdienstelijker doen
uiranten verspreiden, voo/al
onder den werkenden stand. Gc moet
sclirilt tegen schrift stellen, opdat dit
machtig wapen tot verderf ook diene
tot redding. LEO XIII.
Bij de Tooverheks vanEndor.
Apologetische bijdrage
van Jac. J. Zeij, S. J.
Alle soort van middelen, bij de hei
denen in gebruik. 0111 verborgen of
toekomstige zaken te weten te koinen,
had God ten strengste aan de Israëlie
ten verboden.
Lev. nj, 26: Gij zult niet waarzeg
gen, noch acht slaan op droomen.
Lev. i<j, }i Wijkt niet af tot de too-
venaars en vorscht niet na bij de waar
zeggers, om niet verontreinigd te wor
den door hen. Ik ben de Heer, uw God.
Lev. 20, 6; Wanneer iemand afwijkt
tot de toovenaars en de waarzeggers
en met hen afgoderij pleegt, zal Ik
mijn aangezicht stellen tegen hem en
hem dooden uit hel midden van zijn
volk.
Ütttl. li'. io Kn er worde on
der u niemand gevonden, die zijn zoon
of zijn dochter toewijdt met hem ol
haai door het vuur te laten gaan ol
die waarzeggers ondervraagt cn acht
gei-ll op droüiueii «li vourteekeneii,
en niemand zij toovenaur en bezweer
der. eu niemand raadplege orakels en
wichelaars of vorsehe naar de waar
heid bij de dooden. Want dat alles
verfoeit de Heer en om zoodanige
misdaden zal Hij hen hij uwe intrede
iu hel beloofde land verdelgen. Vol
maakt zult gij zijn eu onberispelijk met
den Heer. uwen God. Die volken, wel
ker land gij zult bezitten, luisteren
tiaar wichelaars en waarzeggers maar
gij zijt door den Heer uwen God, an
ders onderricht.
'legen dit uitdrukkelijk verbod vuu
God in, heelt de ongelukkige koning
Saul, na ander bijgeloovig bedrijf,
waarzegster geraadpleegd.
|)c l'hilistijncn hadden namelijk hun
troepen verzameld om op Ie nekken
tegen Israël, en Saulus wilde raad we
len en den uitslag kennen van den
krijg.
In het stadje kndor, niet ver van
Nairn en van den berg l abor, woonde
een vrouw, die over een waarzeggende
geest beschikte, en er ook gebruik van
maakte, doch in liet geheim, daar ko
ning Saul vroeger, op Gods bevel, de
toovenaars en waarzeggers uit hel
land had laten uitroeien.
Saul echter wilde geholpen zijn, hoe
dan ook en toen hij had uitgevorscht,
dat er te lindor een waarzegster in het
geheim werkte, verkleedde hij zich,
kwam des nacllls bij haar en zeide
Voorzeg mij dc toekomst door
den waarzeggenden geest, en roep
voor mij op, wien ik u noemci
Doch dc vrouw antwoordde,
waarschijnlijk gewoon was aan iederen
bezoeker te antwoorden, om
uit te lokken en niet verraden te
Zie, gij weel al wat Saul gedaan
heelt, en hoe Inj de toovenaars cn
waarzeggers uit hel land heeft uitge
roeid. Waarom dan legt gij mij een
valstrik, 0111 mij te laten ombrengen
Zoowaar de Heer leeft, antwoordde
Saul, er zal u niets kwaads overkomen
n deze zaak.
Gerustgesteld vroeg nu de vrouw
Wien zal ik voor u oproepen r
Koep Samuël voor mij op.
Saimiël was een groot profeet ge
weest en de laatste der Rechters over
Israëlhij had, op Gods bevel, eer
tijds Snul lot koning gezalfd en hem
met raad cn daad bijgestaan Saul was
had
1 hij
bij zijn
ijfticn jaar geleden, had Snmuël
hem van Godswege aangekondigd, dat
hij 0111 zijn trots en ongehoorzaamheid
ju verworpen worden.
l)e vrouw begaf zich nu achter
lorhang, doch, alvorens nog haar
lovcrformulcn en bedriegerijen begon-
311 te hebben, ziet zij ineens ee
werkelijke verschijning van Saimiël.
Ze geelt een gil en denkend, d<
nachtelijke ondervrager wel Saul
II uioesl zijn. die haar op hcctcrduad
III waarzeggerij wilde betrappen, eu
geheel benauwd duur iels, wat bo-
haar kiacht lag, liep ze van achter
gordijn tot Saul
Waarom hebt ge mij mi-Ie
Gij zijl immers Saul zeil.
Vrees nietriep Saul, die
niets zag. Wat ziet gij
Een rechter zie ik oprijzen
ilcu grond.
Hoe is zijne gedaante
is in et-11 mantel gehuld.
Zoo w.is Siimuël gewees
tijdens zijn leven op aardi
laatste ontmoeting. Saul den rilg had
gekeerd. De ongelukkige koning,
overtuigd, dal Samuël achter hel j
dijn was. boog zich op zijn aangezicht
ter aarde en wierp zich neder.
Door God verlaten cn ver
heeft Saul in zijne radeloosheid door
duivelskunsten raad en troost hopen
inden bij zijn voormaligeu vriend
r deze. wellicht zijn grootste zonde
draft God hem op de meest gevoelig!
wijze: Hij zendt hem Samuël, echte:
'et als raadgever cn trooster, maai
s verkondiger van zijn ondergang.
Samuël zeide nu lot Saul, die vóói
liet gordijn plat ter aarde lag
Waarom hebt gij mij in mijne
gestoord, 0111 mij te
komen
- Ik ben zeer benauwd, a
Saul want de l'hilistijuen voeren krijg
tegen mij, en God is van mij geweken,
en heeft mij niet willen aanhooren,
noch door den dienst der profeten,
noch door droomen. Daarom heb ik
gerocpcn om mij te verkondigen
t ik doen moet.
l'ocn zeide Samuël
- - Waarom ondervraagt gij mij. ter
wijl de Heer van u geweken en tot
mededinger is overgegaan Dc
zal 11 doen, zooals Hij door mijne
bediening gezegd heeft, en zal u hel
koningschap uit de hand scheuren cn
het geven aan uw naaste, aan David.
Omdat gij niet gehoorzaamd hebt aan
het woord des Heercn en den toorn
zijner gramschap met hebt voltrokken
aan Amolelc, daarom heeft de Heer u
hetgeen gij thans ondergaat aangedaan.
En de I leer zal ook Israël met u in
dc handen der l'hilistijncn geven, en
morgen zult gij en uwe zonen bij mij
zijn bovendien zal de Heer ook het
leger van Israël in handen der Philis-
'ijncn overleveren.
Na deze voor Saul zoo verschrikke
lijke woorden verdween dc verschijning
Ecnige annteekeningen kunnen hier
van nut zijn.
1. Dezelfde Heilige Schrift, die ons
deze geschiedenis bewaard heeft, ver
oordeelt de raadpleging, door Saul ge
daan, met deze woorden „Aldus stierf
Snul wegens zijn ongerechtigheden,
omdat hij overtreden had het gebod,
hetwelk dc Heer had gegeven, en liet
11 had. ja zelfs de
had geraadpleegd en
Wij, Katholieken, hebben een geheel
ander verkeer met de overledenen, dat
heel wat troostvoller en verhevener
'oordceliger is, en waarvan wij 't
bestaan eiken dag belijden in dc twaalf
attikelcn des Geloofs „Ik geloof..,,
de gemeenschap der Heiligen
had
Ie verschijning v;
irden loegeschrevi
In der waaizegsti
t linie bezweringen lie-
sCllijlieildiMi 7
lijk vervuld,
«spelde geli
afhankelijk
•nschen. dan dal
voren had kun-
:t. 1 >oi»rzoek heel de 1 ieiligc Schrift,
en „uil geen enkelen ge wijden tekst
blijkt niet zekerheid, dat toovcn.mi-
iloor hun duivelskunsten in werkelijk
heid geesten van afgestorvenen kon
den oproepen, ofschoon de invloed
van den duivel bij hun werk wel in
het spel kan zijn geweest."
4. l'it het feit. dat God verbiedt,
■louden te raadplegen, volgt volstrekt
niet. dat zulks mogelijk is, maar
dat dc wil om zich met hen in
danige verbinding te stellen, in strijd
is met de door Hem gestelde i
en aanleiding kan zijn lot bedrog
den duivel. De duivel heeft er natuur
lijk belang bij, dat de meuschcn iets
doen, wat God verboden heeft, en
daar hij, zooals de ondervinding leert,
en de H. Schrift bevestigt, voor een
leugentje niet bang is. kunnen we vei
lig deze gevolgtrekking maken: zóó
waar is, dat er bij de beoefening
het moderne Spiritisme verschijn
voorvallen, die nóch aan bedrog,
nóch aan zelfbedrog, nóch aan onbe
kende natuurkracht der slof of der
stof levende mcnschen kan worden
geschreven, - dan zijn die ver
schijnselen 't werk des duivels, cn niet
zielen.
I.angestraat 27, Amersfoort.
Vertegenwoordiger
van het Ingenieurs-Bureau
Nicolaï Lebret
Utrecht.
Binnenlandsche Berichten.
Het Ministerie.
Minister Bcrtling is afgetreden als
ninister van imanciën. Zijn opvolger
s uir, I rcub, «lie minister van landbc
lijvcilicid cn handel was. Deze mini
zal tijdelijk de beide dep
Minister Bcrtling was de zwakste
broeder van 't iiiiuislerstel. De liberale
Nieuwe Courant zegt dat indertijd zijn
opneming de eenïgc bij de samenstelling
van het Kabinet begane vergissi
geweest, en dat hij zich nu terugtrekt
van een post waarop hij noch vóór noch
na zijn benoeming ooit ecnige aanspraak
heeft kunnen doen gelden.
Vluchtelingen.
De minister van liinnenlandsche
Zaken heelt ter kennis van de buigt
ters «loeit brengen «lat het bij
hem geen bezwaar ontmoet dal vluch
telingen zoo uuudig voor rijksrekening
worden ondergebracht bij particulieren.
Daarbij zal echter de grootste zuinig-
heul betracht moeten worden en geen
vergoeding kunnen worden gegeven
boven een bedrag van fO.ftO per dag
cn per persoon.
Paarden.
I )e uitvoer van paarden is verboden.
Van dit verbod is uitgezonderd de
uitvoer van ruinen, die den leeftijd van
20 maunden nog niet hebben bereikt
cn nog niet gewisseld hebben,
veulens niet ouder dan één ja
zoover daarbij iu acht gcnoiv
den de voorschriften door de .Ministers
vast te stellen.
Kaas.
Regcering heeft niet de bedoeling
voor geruimen tijd allen uitvo
kaas uit Nederland onmogelijk te
maken. I)c Minister wenscht echter
maatregelen te nemen, waardoor be
reikt wordt, dat voor de binnenlandsche
consumptie eene voldoende hoeveelheid
kaas tegen den door den Minister vast-
gcstelden prijs beschikbaar blijft. Daar-
is het noodzakelijk, dat alle uitvoer
een oogenblik verboden wordt en
overzicht opgemaakt wordt van
dc op dat oogenblik in ons land aan
wezige hoeveelheid kaas. Zoodra deze
hoeveelheid geïnventariseerd is. zal
door den Minister bepaald worden.
>r welk gedeelte van de voorradige
nog te produceeren kaas de uitvoer
zal kunnen worden toegestaan.
Dank.
Kardinaal Mercier zond een schrijven
111 den Aartsbisschop van Utrecht,
aarin werd dank gezegd voor de be
szen gastvrijheid.
Het gansche Ncdcrlandsche volk
komt zonder onderscheid van mccning
of godsdienst, een hartelijke hulde toe.
midden van hartverscheurende
van het afscheid, zoo schreef
Kardinaal Mercier, was hel voor ons
■aderhart een machtige troost, te ver-
icmcn, hoe edelmoedig onze zoo
liepbedrocfde bevolking in Nederland
onthaald werd,
Zegcne God onze Noorderbroeders
lor hunne milddadigheid tegenover
ize medeburgers Moge een zoo be
wonderenswaardige zïelegrootheid op
nw en ons volk Godes zegen, die ons
op dit oogenblik zoo onontbeerlijk is,
crvloedig doen nederdalen
Waarschuwing.
Het bestuur van den Boerenbond
heeft lien leden ernstig gewaarschuwd,
dat zij zich niet zullen schuldig maken
aan smokkelarij van paarden. Niet
alleen dat zij zich schuldig maken aan
grove ondankbaarheid tegenover de
regcering, die de landbouwers op alle
•gelijke wijzen wil helpen, doch het
zelfs een punt van overweging uit
maken of zoodanige leden niet van
hel lidmaatschap vervallen moeten
verklaard worden, daar zij het bestuur
belemmeren in de maatregelen ter
•erkrijging van mildere bepalingen
'oor de landbouwers.
Uit het Buitenland.
DE OORLOG.
in hel Oostelijk oorlogsterrein ge-
:n Russische berichten over het
terugdringen van de Duitsche troepen
bij Warschau.
Toegegeven moet worden, dal de
Duitsche troepen hier wat geleden
hebben.
Overigens is langs liet verdere front
tot de Knrp.itlien toe. de toestand niet
beslissend gewijzigd.
":er cn meer blijkt, hoe de slag
evenals in Frankrijk, het karakter
een vestingoorlog krijgt, waarvan
de beslissing lang. zeer lang kan duren.
Aan het front in Zuidwest Hclgie en
Noordwest Frankrijk werd in de laatste
dagen wel zwaar gestreden. Vele aan-
FEUILLETON.
ONTVOERD.
Daar liet door 11 teruggeëischtc hor
loge evenals uwe beurs," zei de
commissaris, „terug gevonden zijn, is
het duidelijk, dal de jongen, dien men
beschuldigd heeft gestolen te heb
ben, onschuldig is en oogenblikkelijk
weer in vrijheid moet gesteld worden.
Ik denk, mijnheer de graaf, dat gij te
vreden gesteld zijt, nu gij wet
bezit hebt, wat n toebehoort
zal ik 11 niet langer ophouden.
Na deze woorden verwijderde de
graaf zich,
Toen lichtte de commissi
lot Pntilus
„Wat jou betreft, vriend,
wil ik even spreken."
l'.nilus maakte eene diepe buiging
voor don ambtenaar, als wilde hij hem
bedanken voor dc groote eer, welki
hij hem aan deed en ondanks zijn erns
kon de politie-beamhtc niet nalaten te
glimlachen over de losse, bevallige ma
nieren van den Zigeuner. Op een wenk
van llom trokken allen zich terug, uit
gezonderd l'aulus, cn onze held werd
naar zijne kamer teruggebracht door
zijnen vriend, den politieagent. Hij bleef
ei evenwel niet lang alleen, omstreeks
twintig minuten later trad l'aulus bij
hem binnen.
„Hier ben tk," zeide hij, „viij als
11 vogeltje in ile lucht I Eerlijkheid
toch eene scltoone zaakBen je
el van dezelfde mccning. Heracles
„Ik ben bang, dat bij deze gelegen
heid je eerlijkheid niet boven verden
king verheven is." antwoordde Hera
cles. terwijl hij op zijn kameraad een
droefgeesligcu en etnstigen blik wierp.
„Je zult toch niet kunnen ontkennen,
dat je «le beurs en het horloge van
den jongen edelman gestolen hebt met
de bepaalde bedoeling hen te behouden
en niet hen terug te geven."
l'aulus begon hartelijk te lachen.
,AVat ben je slim F' hernam hij.
„Maar laten wij dat terzijde; want als
ik je hel tegenovergestelde zeide, zou
je noch mijne woorden noch mijne be
tuigingen geloovcn. Ik zal mij dan ook
"c sparen een twistgesprek met
gaan. Doch wat waarlijk en
zeker isik ben alleen bij den coni-
verschcnen. 0111 je de vrijheid
terug te geven. Aldus heb je mij niets
te verwijten cn het zou zeer verkeerd
van je zijn. op mij te knorren."
„Ach I Paulus, als je je met even
veel eer gedrocgt, als je voor mij vriend
schap en goedheid toont, dan zou je
ongetwijfeld dc beste kameraad zijn.
dien men verlangen kon. Doch on
danks het verdriet, dat ik er door
ondervind, zullen wij moeten scheiden,
beste Paulus, want ik kan het onino-
plichten verzuimt. Door voort le leven
jouw gezelschap zou ik deelgenoot
je kwaad worden."
„Kom, kom! hondje mond, llera-
:s, en vertel geen dwaasheden," nnt-
«trilde l'aulus met warmte, „ik be
lt je plechtig in «Ie toekomst zorg
vuldig naar de stem van mijn gewc-
le zullen luisteren, iets beters kun
an mij niet verlangen."
1 Is rins waar, zeker waar, «lat je
het horloge en de beurs van den jun-
cdclman hebt willen stelen vroeg
Heracles.
«een. niet geheel", nnrwoordde
l'aulus. „Minder 0111 hem te bestelen
om hem voor zijne ruwheid en
ihcid le onzen opzichte te slratTeu
heb ik hcill zijn horloge ontnomen.
Neen, hot was niet de zucht naar g> -
win. die mij tot deze daad aanzette,
maar het verlangen mij te wreken."
„Maar dat is nog slechter", hield
Heracles aan, „dan dat je eenvoudig
gestolen hadtwant in het laatste geval
zou je slechts ééne slechte daad bedre
ven hebben, terwijl je er nu twee be
dreven hebt diefstal cn wraak. I iet
7.ijn twee belangrijke fouten."
Paulus schudde het hoofd.
„Dat is eene zaak, die je me nooii
zult kunnen doen begrijpen," zeide hij:
„in elk geval als er van een foul
sprake is, heb ik haar wecrgocdgcniankt,
en ik, Kom kom Heracles knor
niet langer."
,lk beknor jc niet uit lust 1
1," hernam onze held. „mai
van je houd ik zou zeer gelukkig
zijn, als je beter werd cn je injc geest
:n je hart de verkeerde grondbeginsc-
en uitroeide, «lie je van je vrienden,
le Zigeuners, hebt overgene
vaarschuw jc vooruit, als j
:nken niet denkt als een eerlijk mensch
loet. dan zal ik je gecne berispingen
paren. Het is het minste, wat ik uil
iefde voor jc kan doen."
Dp dit oogenblik liet dc c<
is van politic de beide jongelieden
opnieuw voor zicii roepen. Daar 1'
lus met ecnige woorden over «Ie av
turen van zijn vriend gesproken had,
wenschtc dc ambtenaar er meer v;
te welen. Heracles voegde zich gaan
naar hel verlangen van den commi
sarishij verhaalde hem niet allo
dc gebeurtenissen, welke hij zich herin
nerde. maar ook die. welke hij
zijne pleegouders vernomen had. 'Ten l
slotte liet hij hem het portret zien, het
welk hij 0111 «Ion hals droog en deelde
hem zijn hooji cn vrees mcilc.
«Ie grootste oplettendheid toegeluisterd
luid. „jc leven is rijk aan zeer zonder
linge gebeurtenissen. Hoe? Ken jc nu
bepaald geen enkelen naam herinne
ren van hen, met wie je in jc prille
jeugd hebt geleefd
Heracles schudde droefgeestig het
,,'t Is om 't even. vriendje ver
volgde zijn ondervrager, als je moeder
nog in leven is, kun je cn moet je
haar vinden met al mijne krachten en
al mijne macht zal tk je daarbij hel
pen. Dc eerste zaak, die wij te doen
hsbbcn. is ilcu Zigeuner Roland in
onze handen te krijgen en om daartoe
te geraken kan niemand, naar mijne
ntccning, ons grooter diensten bewijzen
dan je vriend Paulus. Wel. il.ijn jon-
„en," zei hij, zich tot dezen wendend,
„wil je eenige pogingen in het werk
stellen, 0111 je kameraad te doen ge
raken tot liet groote doel zijns le
vens; het geluk zijne moeder terug te
„Zeker, ja, ik wil het," antwoordde
Paulus niet warmte. „Voor mij zeiven
zoek ik Roland reeds geruimen tijd,
maar tol heden zonder goeden uitslag.
II: hoop op een der volgende dagen dc
Zigeuner-moeder te ontmoeten cn ik
ben er bijna zeker van door hare hulp
mijn doel le bereiken."
..Spreek met haar, goede vriend, cn
«loc zooveel, als je maar kunt. Ik van
mijn kant ga inlichtingen inwinnen op
het kasteel, waar omstreeks acht jaar
geleden de jonge erfgenaam van zeer
rijke en adclijkc ouders in een vijver
verdronken is. Eene gebeurtenis van
