Katholiek Nieuws- en /Advertentieblad
Omstreken.
voor Amersfoort en
DE EEMBODE
Vrijdag 19 Februari 1915.
No. 91.
28e laargang.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de
Vereeniging De Eembode te Amersfoort. - Prijs per drie maanden Mig cent -
Afzonderlijke nummers drie cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan doch op
zegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw' kwartaal
Telefoon No. 314.
Advertentieprijs: van één tot vijf regels veertig cent. Elke regel meer zeven en een
halve cent. Reclames: tien cent per regel. Advertentiën in het redactioneel
gedeelte vijftien cent per regel. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Aile
mededeelingen en advertentiën in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Ontwikkeling.
Dc wintertijd met zijn lange avonden
brengt telken jare in de verschil
lende steden dc ontwikkelingsvcrccni-
gingen als „Geloof en Wetenschap"
enz. opnieuw in actie.
Belangstelling is er, veel belangstel
ling misschien, maar niet voldoende
bij velen is de belangstelling al te pla
tonisch en bij sommigen zclls ontbreek;
ze geheel. Eli deze onvoldoende be
langstelling is oorzaak, dat dergelijke
vereenigingen wezens zijn van zeer tee-
re constitutie, die ook al gauw aan
locilarmoedc en spierzwakte gaan lijden.
In ieder geval, 't verschijnsel van
minder resultaat dan men aanvankelijk
hoopte en ook verwacht had. is alge
meen bij vereeniging :n van dit soort.
Men behoeft b.v. maar dc jaarversl.v
gen te lezenéén litanie van klachten
over slechte opkomst door heel hei
relaas van den verslaggever hoort men
die hinderlijke klacht, als 't krassen van
dc stift bij gramophoon,muziek,
ICn toch zulke vereenigingen verdien
den beter. Maar ook hier geldt„on
bekend maakt onbemind' voor wat
men in 't geheel niet of slecht» ge
deeltelijk kent. voelt men weinig be
langstelling.
De meeste Koomsche jonge mannen
bescifcn niet bet nut van dergelijke ver
eenigingen, Veten staan van geen en
kele untwikkcliugs-vcreenigiiig alt lid
opgctcckcml. en onder de leden ont-i
breekt bij velen dc vaste overtuiging. I
dat in onzen militanten lijd het hdmaal-
•eliap een eisch is van liet goed
Koomscll zijn, omdat men thans in den
tijd van onomwonden antithese moei
moet weten dan het a. b, c van ons
diepte. Het moderne intellect gaat
groot op zijn brceden blik, maar 't
krijgt een duizeling, als 't eens waagt
te schouwen in de diepte van dc groo-
te vragen, die eigenlijk toch het leven
bchccrschcn. Het moderne weten ziet
niet diep, liet kan slechts zien in de
breedte over de vlakte en daarom is
iet zoo oppervlakkig.
Kn toch niets is verderfelijker dan
ippcrvlakktglicid in ons kennen. Op-
icrvlakkiglieid in geloofskennis voert
ut onkunde, en deze onkunde ontneemt
ns dc waardeering voor wat het hoog
te i* in ons leven, zij maakt ons er
onverschillig voor cn onverschilligheid
naaste weg tot trouweloos plicht-
Intussclien hebben wij zooveel on-
'riciidclijk* gezegd van de moderne
■nlwikkelings/ucht, dat 't eer een waar-
ichuwing dan een aanbeveling lijkt voor
ontwikkebngsvereenigingen. Wat wij ge-
••gil hebben, lijkt misschien erg op '1
inplakken vaneen waarschuwing-blije!j meunen va
besmettelijke ziekte: Ontwikkeling''.] Wij geloot
Maar dat is toch niet zoo. Op zich j tinging wei g
zucht naar kennis ,jur waarheid
filtreert door het geloof, het goddelijk
licht, zuivert inen het licht der weten
schap van alle minwaardige elementen
in zulk een laboratorium werkt men
alleen met 't pure onvervalscbte licht,
liet licht van zuivere samenstelling.
In zulk een kring corrigeert men dus
Ie moderne verlichting door ze tc con-
entrccrcn cn te liltrcercn. Met dit gc-
'olg dal ons licht rustiger, zekerder
dringender is. Men
De houding der Regeering.
De houding der Kegccring tegenover
de vraag, welke de gedragslijn der
scheepvaart in de komende dagen zal
moeten zijn is deze. dat dc Kegccring
dc scheepvaart geheel vrij heeft gela
ten in dc beslissing, of deze met liet
oog op de Duitsche verklaring en
waarschuwing, haar schepen in dc als
.'gevaarlijk gekenschetste gedeelten der
'il iatcn
d.rprr, „c K,g«,irg h«i, ,ld, durbj onl-
in iLimyin «I t- d,„,. ho„lrn „-„r
/ck„. ,1, «„endup. m ben,- doo,
icheepvaart te volgen gcgedragslijn.
opgevat, is ecu product dei
i-vcnals dc diamant cn dc parel.
Alleen goochelaars kunnen zonder
jcite bet goud uit dc neuzen van
hun publiek tc voorschijn toovcren,
maar naar liet goud der waarheid moet
diep cn moeite vol gegrav
Maar al gaat dc zaak misschien al
een» te diep. 't daarom nutteloos dc
behandeling der kwestie te volgen Wc
«lat
cd i,
t laborator
geen kwaad, integendeel
Men bellucfl ons Katholieken met te
beschuldigen van zulk barbaiisme, dal
wij als de roodhuiden ill de steppen,
de geleidingen van 't licht der weten-
ichap afsnijden. Neen. overal waar on-
Je school naast de kerk, de school i-
dc dependance, 't complement, 't lihaal
de kerk.
oct al 't voorgaande niet afschrik
ken van hel lidmaatschap van een ont-
uikkclingsvcrccniging Neen, integen
deel. In zulk een kring heeft men een
:ldcl tegen het verwarrende, het
Br
gaat
i zucht
veten.
Cielijk men postzegels verzamelt of o
munten, zoo verzamelt men tegenwoor
dig wetenschappen. Men noemt dal
ontwikkeling.
't Is «Ie vraag of dit woord juist ge
kozen i». Als men de ellenlange p
bjj.
Wat imiiu
recniging
Up de een
'rolg van" de
veten
gran
r uitge
Bide o
dcrwijsinrichtuigcn leest, dan vraagt
rnlcr
met om wikkeling. I
.orden heusch als Ivgyp
jonge hersc
lisclie muil
vracht van e\anienvvli)dscls, die iedere
viije beweging van die hersens onmo
gelijk maken en alle liooger wetenschap
pelijk leven vciMikkcn.
'l Is misschien niet zoo liecl verme
tel te beweren, dal de moderne ont
wikkeling, die heden ons schoolwezen
bchecrsclit, misschien door haar ei
zijdighcid, baar uniformiteit, haarov
lading juist de ontwikkeling der p
sooniijklicid cn der karakteristieke
ginalitcit tegenhoud'. De ontwikkeling
van ons hcdcndaagsch onderwijs, 't is
'n confectie-pak, er zit geen persoon
lijke snit in.
De moderne onlwikkelingszucht heeft
zeker zijn bedcnkelijkcn kant. Door al
dat opgepropte weten tooncn onze h
sens hunne elasticiteit; maar, men w<
elastiek wordt als men liet uittrekt
hoe langer hoe dunner. Zoo ook met
<le kennisde kennis wordt
breed, maar o zoo dun.
De moderne ontwikkeling
slechts in de breedte, maar nic
doet n
e plaa
dcrfclljkei
eigen o
li de werk-
ilgen. te zien hoe itigewik-
ichiftingsproces der waar
heid van de dwaling. Dan komt men
tot de erkenning, hoe lichtvaardig cn
gemakkelijk sommige moderne slag
woorden en conclusies maar als apo
dictische waarheden van mond tot mond
cn van krant to» krant gaan. Men zal
er uit zien. dat 't ontwarren der waar
heid uit dc dwaling maar niet zoo een
voudig i<. ais 't pellen van een noot
of liet afwikkelen van een ulevelletje.
In ieder geval kan men er uit zien. dat
zijn overtuiging niet maar op los zand,
maar op diepe kuidccting rust. En dit.
ook maar zeer in 't algemeen, uit eigen
beschouwing tc weten, is reeds veel.
'onvermijdelijk ge-1 L_I 'erdoor licb ik de eer U tc he-
ic zucht 'tiaar veel |1 richten dat ik geopend heb
bea.n.iur.'.'n,'""'ÏÏÏSÏpïïjeen SALON voor
en Haarsnijden te
j Atelier voor Dames-Haarwerken
Minzaam aanbevelend,
Henri G. Smeeing, Coiffeur
Arnhemschestraat 13
kijken in dc grootc lcvi
leert
perv'lakte.
:cn. Daar toch
.te punten van 't godsdienstig en1
mnntschappclilk leven breed en veelzij
dig behandeld en blijft 't ons dan nog
duister, dan kunnen we vragen ctl zoo
ons zelf volop licht verschaffen en de
meest duistere punten hel belichten.
Maar men doel meer. Men spreekt
van valscli licht als een voorwerp van
twee zijden door licht van verschillen-
samenstelling belicht wordt. In zulke
;rccnigingcn nu wordt gecorrigeerd
het valschc licht, waarin de moderne
beschaving de kwesties zetdc wild
:n schietende stralen der
moderne verlichting worden opgevan-
iconccntreerd op één punt n.l.
de goddelijke wnarlieid de goddelijke
waarheid, dat is het brandpunt, waar
door alle stralen worden geleid.
kring nog meer
doet, «lat is het licht der moderne be
schaving versterken door hel licht des
Dichters cn schilders spreken
gezeefd licht, als zij een screenen open
lichtval willen aanduiden de uitdruk
king is leekcnendwij zouden willen
zeggen, dat men in een ontwikkclings-
kring liet licht der moderne wetenschap
De Rijkemiddelen.
Het overzicht van de opbrengst der
Rijksmiddelen over dc eerste maand
van het nieuwe jaar is verschenen. Bij
dezelfde maand van het vorige jaar
blijft deze f 1.300.641.87ten achter.
Uit de invoerrechten werd f 198.030
minder ontvangen.
Van de accijnzen bedroeg die op dc
suiker f8<54.000 meer. De wijnaccijns
Steeg met f3000 en die op het ge
slacht met 04.0TO, doch het gedistil
leerd bracht 1.621,000 minder op.
Stijging der graanprijzen.
Door de rcgecriiig zijn grootc par
tijen graan aangekocht, teneinde verze
kerd te zijn. dat in het land geen ge
brek aan meel zal komen, wanneer dc
oorlogstoestand nog ernstiger mocht
worden. In de inaand Januari is echter
slechts een gedeelte van het graan,
dat ile regeering volgens contract uit
Amerika moest omvangen, in Neder
land aangekomen.
Hel onmiddellijk gevolg van een en
ander is, dat verschillende grootc meel
fabrieken. cenigen tijd moesten stopzet
ten bij gebrek aan tarwe. Ook bij de
bakkers deed zich het gebrek aan meel
reeds ernstig gevoelen. Di; behoeft
echter geen reden te zijn tot ongerust
heid. daar er grootc hoeveelheden graan
zijn opgeslagen, waardoor in de be
hoeften zou kunnen worden voorzien,
dien inderdaad gebrek zou dreigen.
:ndicn is dezer dagen weer een
niet tarwe in Nederland aange-
'aardoor verschillende fabrie
ken wederom kunnen werken, zij het
look slechis voor korten tijd.
v uitgcvallc
rvaardlgd i
Binnenlandsche Berichten.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is na afdoening
•r Staatsbcgrooting 1015 tot nadere
bijccnrocping gescheiden.
Aangenomen werd een motie van
den lieer Colijn, uitsprekende dat de
oorgenomen wijziging der subsidie-1
egeling van het onderwijs op J;
voorhands niet behoort te won
uitgevoerd.
'tWerd tijd.
Onze levensmiddelen.
Hoe lang ook de oorlog moge duren,
of hoe kort, en welken loop de zaken
mogen nemen, zeker is, zoo lezen
in dc N. Ct„ dat er op den duur v
geheel Europa en ook voor ons land
tijd zal komen, die de voorziening
noodzakelijke levensmiddelen
moeilijk maken zal.
Nu is er weinig mogelijkheid
m graan te zaaien dat had vó<$r den
■inter moeten geschieden.
Maar er kan nog zeer veel worden
gedaan aan den verbouw van aardap
pelen cn vooral van peulvruchten.
Een voordeel is daarbij, dat de oogst
irdappelen reeds betrekkelijk vroeg
kan plaats hebben terwijl boonen reeds
- zeer goed voedsel vormen, wanneer
og niet rijp zijn, doch als slaboo-
kunnen worden genuttigd. Deze
kunnen ook zeer goed worden ge
kweekt in de kassen en bakken, welke
gewoonlijk voor komkommers en der
gelijke worden gebezigd.
Zou het nu niet dringend aanbeve
ling verdienen dat onze kweekers de
teelt van fijne gewassen zooveel mo
gelijk lieten liggen, om liever zoo
groot mogelijke hoeveelheden voedsel
te produceercn.
Bijna alle soorten bruine en witte
boonen zijn daarvoor geschikt. Ook
tuinboonen dienen niet te worden ver
geten en deze hebben het voordeel
dat ze niet bevriezen, zoodat ze nu
reeds in den vollen grond kunnen wor
den gelegd
Een groot gedeelte van dc landerijen
voor bolienkweek zouden aldus pro
ductief kunnen worden gemaakt en ook
het wellicht niet onmogelijk een
deel van de hooger gelegen weilanden
om te spitten of ie ploegen en
het verbouwen van aardappelen,
erwten of kool te bestemmen.
Zulke pas gespitte weidegrond be
hoeft bovendien het eerste jaar slechts
zeer weinig meststoffen te ontvangen,
wat alweer een profijt kan worden ge
noemd.
Er behoeft niet aan getwijfeld te
worden of al deze teelt zal dc moeite
i kosten loonen.
De aandacht dergenen, die kunnen
ledewerken aan het voortbrengen van
voedingsstoffen, zij daarom ten drin
gendste op dit belang gevestigd.
Over het mesten en uitvoeren
van varkens.
Een week geleden, heeft door de
pers een bericht de ronde gedaan waarin
i. werd betoogd, dat niettegenstaande
de hooge prijzen der zware varkens,
het mesten, met het oog op de
schaarschte en duurte van liet mest-
■oer, nog niet voordeelig geacht wordt,
zoodat de varkenshouders hun varkens
iver ongemest tegen lager prijzen
■rkoopen, dan gemest tegen hooge.
Verder, dat de Nederlandsche con
sument tot nog toe goedkoop varkens-
'lccsch had kunnen eten, zoo hij af
stand had willen doen van zijn gewoonte
'leesch van zware varkens te
schen en genoegen had willen nen
hetgeen gebruikt wordt door den
Ecgelscliman, die toch waarlijk kies
keurig genoeg is op het vleesch dat
hij eet.
Daar is op beide beweringen heel
at af te dingen, schrijft de firma Wed.
van Engerschot Co. te Rotterdam
het Hbl.
Dat de varkeusmesters hun onge-
este varkens opruimen, komt uitslui
tend door de enorme vraag naar dit
soort varkens voor Engclschc rekening
(in de voorgaande week 20.000 stuks.)
En wat de tweede bewering betreft,
de kieskeurige Engelschman vraagt
rleesch varkens om het bekende Bacon
(ten behoeve van zijn geliefkoosde
Ham and Eggs,) de Hollandsche arbei
der vraagt het spek. (dus zware var
kens.) om het uitgebakken spek als
vleesch en het spekvet als saus te
bruiken bij zijn karig middagmaal.
lorme stijging der varkens, en
dus ook der spek- en vlecschprijzen, zul
len hem ook dit nog ontnemen.
Vraagt Engeland buitengewoon veel
vleeschvarkens, Duilschland koopt se
dert de laatste twee weken alle vette
varkens, die maar te krijgen zijn
buitengewoon hooge prijzen, omdat
iedere gemeente in het Duitsche Rijk
opdracht heeft voor voldoende provi
andeering te zorgen voor 1915,
noodig voor 1916,
Indien de commissie, belast met
ding van mensch cn dier, zich eens
liet voorlichten door verschillende var
kensslagers, welke vleesch en spek-
prijzen er getfischt worden om een
varken van 88 .-1 92 cent per K.G.
inkoop zonder verlies te verkoopen,
laat staan er winst uit te halen dan
zal onze Minister van Landbouw na
overleg met deze commissie zeer
zeker tol de overtuiging komen, dat
beperking van uitvoer van geslachte
varkens een dringende noodzakelijk
heid is.
omzet der varkensslagcrs der
laatste weken bewijst duidelijk, dat de
middenstander en de arbeider niet ka
pitaalkrachtig genoeg meer zijn, de
steeds stijgende prijzen te betalen, en
deze achteruitgang beteekent voor me
nig slager den ondergang.
Wil onze Minister zoo waken, dat
de varkensmester voldoende winst maakt
dan spreekt het vanzelf, dat zijne Ex
cellentie het bestaan der varkenssla
gers ook eens ter harte mag nemen,
Wij zijn pricipicel tegenstanders van
geheele sluiting daar dit voor den var
kensmester ruïneus is, maar hier vraagt
het geheele Nederlandsche volk dat er
onmiddelijk gehandeld wordt voor de
toekomst, in plaats van de winsten uitslui
tend en alleen voor den varkensmester.
In het -Nbl. v. h. N*. schrijft een
varkensslager
-Mij duDkt het spelletje de Neder
landsche Regeering helpt de boeren
zoo goed mogelijk aan mals, om met
de hiervan gemeste varkens onze na
buren te helpen eelt nu lang genoeg
geduurd.
Het telkens weer herhaald gezegde,
anneer de prijzen niet hoog zijn, kan
:t mesten niet uit en wordt in 't ge
heel niet meer gefokt zal nu ook wel
uitgediend hebben. Er rest dunkt mij
dan ook niets anders dan dal de gren-
evenals voor zooveel artikelen,
vleesch gesloten worden.
Uit het Buitenland.
DE OORLOG.
Vanaf Donderdag 18 Februari zou
Duitschland met alle ten dienste staande
machtsmiddelen Engeland in zijn scheep
vaart bestrijden.
De Duitsche waarschuwing in ver
band hiermede tot dc neutrale staten
gericht, gaf tot veel geschrijf aanleiding.
Menschcn die niets zeiden toen
Engeland indertijd probeerde de neutrale
scheepvaart te stremmen, pruttelden nu
geweldig tegen den Duitschcr, die om
den hongerdood te ontgaan zich in al
zijn geweldige kracht gaai teweer stellen.
Midden in een tijdperk van eentonig
heid en sleur, door den loopgraven strijd
in Frankrijk en België in het leven ge
roepen, is tengevolge van 't Duitsche
dreigement een periode van spanning
doorleefd, cn zoo zal het zelfs een op
luchting zijn, als hel dan eindelijk maar
eenig» dagen over den 18en heen is.
Dan zal men althans weten, waar men
Er zijn er die beweren dat de Duit-
schers niet in staat zullen zijn Engeland
ernstig te schaden, met andere woorden,
dat die heelc waarschuwing maar bluf is.
Maar toch, een ernstige krachtige
lat, die reeds heeft getoond, over
welke geweldige machtsmiddelen hij
beschikt, die de wereld reeds in stomme
23
FEUILLETON.
LIEFDE EN WRAAK.
Een geschiedenis uit Oud-Vlaanderen.
Genoeg sprak zij tot Maria, „genoeg,
kind I Zwijg I Uwe woorden doen
mij pijn zij roepen de engelen hier,
en ik, die der. duivel toebehoor, ik
lijd ach ik lijd vreeselijk door hunne
onzichtbare tegenwoordigheid. Zwijg
verlaat dit vertrek, Hans, neem i
dochtertje mede cn breng het bij hare
moeder zeg haar, dat zij moeten gaan
bidden, want ik wil geen onheil orengen'
over het dak van het gastvrije huis.
waarvan de meester niet geweigerd
heelt, mij, dc gevloekte, tc ontvangen...
Gij zijt een man, een moedig cn sterk
man, kom bij mij terug, Hans Crumb
brugghe."
Terwijl zij nog sprak, sloeg het op
dc hangklok half twaalf. De groote
torenklok beantwoordde dit met haar
dof gebrom, waaraan zicb de stemmen
paarden der onderscheidene stadsklok
ken, die door den afstand verward
dooreen schenen te galmen. Op liet
zelfde oogenblik verlichtte een bliksem
straal de kamer en begon dc donder
tc rommelen.
ts maakte godvruchtig een kruis
Ie, het hart vervuld v.in ontzetting,
met het meisje weg om liet bij hare
moeder te brengen.
Bij zijn terugkeer zette bij zich zonder
een woord tc spreken op een sl
neder, terwijl Sicgbrit in lievige op
wondenhcid de kamer op cn neder ging.
Eensklaps ratelde er wede
geweldige donderslag.
„Hans," sprak zij, voor den ontstelden
koopman stilstaande, „hoort gij het
signaal van mijn meester, die mij roept?
De bliksem flikkert, dc donder ratelt,
de duivelen brullen. Reeds dringen de
pijnen der hel in mijn hart. dat zij
gedurende dc eeuwigheid moeien fol
teren. Hans I nimmer zal ik mijn Duiveke
wederzienik ben voor ecuwig van
haar gescheiden Wee i ^wee 1
veel verwoedheid en bloeddorst mijne
laatste wraakneming voortgezet, zoi
God mij misschien vergeven hebben
Misschien zou Hij mij berouw cn hoop
geschonken hebben. Nu is er geen
zaligheid meer voor mijNiels dan de
bel en hare folteringen, die nimmer
een einde zullen nemen Odoor het
geen ik in dezen stond lijd, begrijp ik
de geheele uitgestrektheid van hare
ijselijkheid I"
„Sicgbrit, beproef te bidden, beproef
liet in naam van Duivcke I"
„Zwijg, spreek dien reinei
uit. Hij doet mij lijden.
„Neen," riep Hans uit I
den duivel trotseeren. Al w
tot het laatste oogenblik be
proeven hein uwe ziel te ontrukken.
Bid, bid, bekeer u om Duiveke'
iksemstraal Ihkkcrde, vergezeld
ii ratelenden donderslag. Ver
blind door het licht, dat voor zijne
voeten in dc kamer sloeg, viel Crumb-
brugghe half bedwelmd voorover op
den grond, terwijl tegelijk dc hangklok-
en dc stads torenklokken met akeligcn
galm de twaalf slagen van middernacht
deden hooren. Langzamerhand werd 't
stiller, het gcdruiscli hield op, dc dondei
zweeg, en toen Hans zich eindelijk
-•en, ik zal
durfde oprichten, vond hij het lijk
Siegbrit op den vloer uitgestrekt liggen.
Met het goud, dat Siegbrit hem ge
geven had, stichtte Hans Crumbbrughe,
in de kerk van de H. Gudula, ten
eeuwigen dage, eene dagclijksche II. Mis
lor de zielerust van Duiveke Rijnhout.
io lang hij leefde, woonde hij die
deren ochtend met vrouw
deren bij.
Zijn leven, overigens, was lang, geëerd
en gezegend. Zijn groot vermogen, zijne
ondervinding, zijn gezond verstand
de grondige kennis, welke hij van
noordelijke landen bezat, maakten hem
niet alleen een der aanzienlijkste leden
van de Hansc, maar verwierven hem
ook de achting cn de gunst van Karet
die intusschcn Keizer geworden
meer dan een mocielijkc omstandig
heid werd hij in den rand zijns vorsten
geroepen en onderscheidde zich daar
door de wijsheid van zijne meening
en de voorzichtigheid van zijne raad
gevingen. Meer dan eens mocht het
hem gelukken, de van nature gestrenge
geaardheid zijns gebieders te verbidden
hij maakte vooral van zijn bemiddelen
den invloed gebruik, toen de Keizer te
Gent kwant, om deze stad voor hare
oproerigheid te straffen.
Omstreeks dien tijd verliet een der
ancn van Hans Crumbbrugghe Brussel,
m zich te Gent metterwoon tc vestigen.
Op het laatst der achttiende eeuw
roonde er in die stad neg een sche
pen, die den naam van Crumbbrugghe
droeg.
Chrlstiern betreft, ziellier het
einde van zijne geschiedenis.
In 1543 sloot Christiaan III, die
L-rederik opgevolgd was, na de ver
drijving van Christiern op den troon
Denemarken verheven, tc Spiers
overeenkomst met Karei den Vijf
den. waarbij bepaald werd dat de voor
malige koning voortaan met meer zacht
heid zou behandeld worden cn hij den
slottoren van Sünderburg zou verlaten,
onder voorwaarde nochtans, dat hij e>
volledigen afstand zou teekenen v
de rechten, die hij op de drie vi
eenigde rijken zou kunnen hebben.
Christiern bewilligde hierin zonder aar
zelen. teekende alles wat men wilde
en deed met bereidwilligheid afstand
van al zijne rechten. Tot bclooning voor
deze schandelijke en lafhartige onder
worpenheid legde men hem een jaar
geld toe uit de inkomsten var, het bal
juwschap Catlundborg en liet eiland
Samoë. Vier senatoren voerden hem
r dat baljuwschap, hetwelk men hem
verblijf aanwees, en hij sleet daar,
onder hun toezicht in een aan zins
verbijstering grenzenden toestand, de
dertien jaren levens, welke hem nog
geschonken werden.
Christiern, oi eigenlijk Christiaan, had
drie kinderenJohannes, geboren in
1518, werd in de Nederlanden opgevoed
door den vermaarden Cornelius Agrippa,
en stierf te Regensburg in 1532, op
denzelfden dag. toen zijn vader zijn
langdurige gevangenschap begon. Doro
thea huwde met Frcderik, den paiatijn-
schen KeurvorstChristina, na verloofd
te zijn geweest met Franciscus Sforza,
hertog van Milaan, huwde met Francis-
cus, hertog van Lotharingen.
I Qikds.
