en Advertentieblad
Katholiek Nieuws-
voor Amersfoort
en
Omstreken.
Commanditaire Bankvereeniging
H. L. A. DULLAERT Co.
\1
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de
Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent.
Afzonderlijke nummers drie cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch op
zegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Telefoon No. 314.
Vrijdag 4 Juni 1915.
No. 19.
29e laargang.
Advertentieprijsvan één tot vijf regels veertig cent. Elke regel meer zeven en een
halve cent. Reclames: tien cent per regel. Advertentiën in het redactioneel
gedeelte vijftien cent per regel. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle
mcdedeelingen en advertentiën in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen
t piste! en Evangelie.
Tweede Zondag na Pinksteren
LES uit den eersten brief van den 11.
■postel Joannes III, 13- 18.
Zeer geliefdenVerwondert n niet,
zoo de wereld u haat. Wij weten, dat
wij uit den dood tot liet leven zijn
overgebracht, dewijl wij de broeders
liefhebben. Die niet liefheeft, blijlt in
den «lood. Al wie zijnen broeder haat.
is een moordenaaren gij weet. dat
geen moordenaar het ecuwig leven h;cft
in hem blijvend. Hierin hebben wij de
liefde Gods gekend, dat Hij zijn leven
voor ons gegeven heeft; ook wij moe
ten voor «le broeders ons leven geven.
Indien nu iemand «ie goederen dezer i
wereld heeft en zijnen broeder gebrek
ziet hebben, en zijn hart voor hem
sluit, hoe blijlt de helde fiods in licmr
Mijne kindcrkcns! iaat ons niet liefheb
ben met woord ot met de tong. maar
in daad en waarheid
EVAXGKLlli
volgens den H. Lucas XIV. 16 -L'-t.
In dien lijd sprak jesus tot de Pita-
rizcëc deze gelijkenis: Zeker man richt
te een gioot avondmaal aan en noo-
digile velen. En tegen het uur de»
avondmaal» zond hij zijnen dienaar om
den genooiligden ie zeggen «lat zij zou
den komen, daar alles reeds toebereid
was. Doch zij begonnen zich allen ge
lijkclijk te verontschuldigen. De eerste
zcide tot hem: Ik heb eene landhoeve
gekocht en moet noodzakelijk uitgaan
om die te bezien ik bid u. houd mij
voor verontschuldigd! Een ander zcide:
lk heb vijf koppel ossen gekocht en
ga ze beproeven il: biii u, houd mij
voor veiontschuldigdEn een ander
zcide: lk heb eene vrouw getrouwd,
en daarom kan ik niet komen.
De dienaar nu keerde terug en bood
schapte >lit zijnen heer. Toen werd dc
huisvader vertoornd en sprak tot zijnen
dienaar(ia haastig uit na.ar^ de i-tr.v
armen en kranken en blinden en kreu-
dcHeerhet is gêseliie«l gelijk gij
bevolen hebt. en er is nog plaats. En
de heer spiak tot den dienaar: Da uit
naar de wegen en heggen, en dring
hen binnen te komen, opdat mijn huts
vol worde Doch ik zeg u. dat geen
van die mannen, welke uitgenoodigd
waren- mij" avondmaal proeven zal.
.1. B. SCHEUER
AMERSFOORT.
Langegracht 9 - Telefoon 254.
Administratie- en
Effectenkantoor.
Aankoop en verkoop van
Effecten. Verzilveren van
lonealtc.
Kantoor geopend van 9—3 uur.
weging bij hen altijd.
Ze zijn gelijk aan i
de z
itemen en stelsels opgebouwd
door valschc proleten en verdwaasde
wijzen worden ontwricht en vallen
uiteen elk ««ogenblik.
En op elk moment komt ei nieuwe
hoop en nieuw geloof, maar in de
go! ven van het modernisme verdrinken ze.
in de wereld van het wijde denken
wordt geen rust gevonden en niets
wordt er gehoord dan de sterile echo
van Let eeuwige verlangen.
Velen zijn in hun twijlcl
«Idh.i,
i gegrepe
hebben
Evangelie zijn in staat liet zwijgen op
te leggen aan liet vrije onderzoek, dat
eert en twijfelt.
■or de rede alleen wordt «ie Bijbel
ceil Babel, met duizend talen «lie el- j
kander niet verstaan.
In the stemmen van Kabel hebben
geklonken «lie van Luther en Calvijn I
en Hendrik VIII. Ze staan naast vl-|
li.oi.jcr met evenveel gezag en niet j
t 'alvinist en Anglicaan.
Heele scharen van menschen zijn I
■it gevolgd en dezelfde Bijbel houdt'
dié verwarring van Kabel'.meer
ruimen dan «1c Schrift auteurs en
boeken telt.
We hebben ze zien voorbijtrekken.
i naar de droomgedachten van Indië
n toch in liet Nirwana «le rust ti
ndeti. die het leven niet bood.
Maar ok «ia
r zullen
den. want yoo
twijfel e
hu dat is de
Kerk.
St. Aogustim
ai zei
geloovc;
zag «lei Kathol
ekc Kerk
heenbracht".
Du gezag a
leen kan
den uitgebreid. In verband hiermede
heeft de Holl. Spoor besloten 40 goe
derentreinen. veniceld over alle lijnen
uit den dienst te nemen, teneinde het
steenkolen verbruik niet te doen toenemen.
Lijkverbranding.
De minister van Justitie acht geen
d.:n aanwezig om bij zijn ambtgenoot
.an Binncnlandsche Zaken aan te drin
gen op wijziging der begrafeniswet ten
behoeve van de lijkverbranding, waar
thans voldoende waarborgen aanwezig
tij" legen ccn uit justitieel oogpunt
mgcwenschtc lijkverbranding.
Kippe praat-
In een der vele protest vergaderingen
clige papen-vrees belegd,
heele
:ij loopcu dcnzolldcn weg
als die zijn voorgegaan.
Dok de Joden hebben den Bijbei,
van Engeland en Duitscltlniul. van
ankrijk ca Italië, en zij zijn
De eenige weg.
Vr üor den dwalenile op godsdienst
terrein '.ijn er ten slotte maar twi
lijnen le volgen.
De eene loopt uit op Kome, «le a
dere op den twijfel.
I'oien. (ialicië, Rusland en
Aliika. en zij zijn talmudist.
I we niet verder zien dan de
theologische faculteit van Leiden
.oor de ccn school, maakt, wordt
een volgende bestreden.
:ls heeft gesteund op de getuige-
er eeuwen, op een leergezag «lal
randerlijk is en zich onleilbaar
.ar ontbrak lccraarsmaclit.
eenheid kenden ze niet.
ideiwoipcn aan uc schommelingen
ei weifelingen van «le reih', zijn ,v
.laag wal anders «luu wat zc giste-
Een
•r.le
Pascal heeft reeds gezeg.i. dat
Christus «k: twijlcl de w.,arheu
leiden, Troosten en sterken onze ziel,
makt naar vrijheid en licht, naar
hopen cu welen.
Vrij willen wij zijn. Maar als we
allen verdwalen en kwijtloopcn
den t
igeu 1
el, dan s
t methode e
iischen
haa
de wetenschap
•rdc.
leesten zijn den weg reeds gcloi
aar liet land van den twijfel.
Met den Bijbel ia de hand staal
inline
i Kena
Wam
geest.
Ze slaan
en brokkelen
r hen gaai. sk
en godde
ilOT
De Keil; geef: ons zed,
lijkhcid, zij biedt ons leeri
inr voorschriften geeft ze met een
perieur, absoluut en onfeilbaar gezag.
Zij heeft het woord gesproken, dat
onfeilba
ge en
dat beeft durven doen.
„Onfeilbaar ben ik",
lijkc woord, dat of dwa
tar «le dwaasheid houdt geen
en «le Keik staat, en staat rccih
en. En «lic de Kerk haar dwaas
hebben verweten, ze zijn lieengc
en die zich van haar hebbc:
gescheiden, ze zijn gestorven en die
i haar dood
ze -.ijl) «net meer.
En altijd jong. c
altijd apostolisch ir
bolnm in de hand
op hel Concilie v.
haar opvolging van
schoppen, geluigt z«
J heilig,
zelfde s;
te meekreeg
Binnenlandsctie Berichten.
Nieuwe Staalsleeniny.
et bedrag i> nog niet beken
Spoorwegen.
,d resp.
,anl: Juli
door
trad ook als spreker op de heer A. H.
C. Kip, eand. tlicol. te Utrecht. Wel-
beitend uit de verkiezingsdagen van
1613. toen hij in Amersfoort en omge
ving het „Koomsche Spook" vcitoondc.
iiij verklaarde, dal het prote.steeren
dat men hier «loet als „protestanten",
■t negatief i- alleen, maar men legt
getuigenis .il v.kir iels.
„Men getuigt voor het karakter van
ze natie, haar geschiedenis en ook
or het recht, grondwettelijk gewaar-
„Dat «le Paus grooteren invloed wil,
gebleken bij gelegenheid van «le
Vredesconferentie.
Reeds dep ersoon, dien de Regcering
zond om <lc zaak voor te bereiden
:st wantrouwen wekken niet omdat
beer Nolens geen eerbiedwaardig
persoon zou zijn. doch omdat hij be-
:n geheel en al behoort aan een
■atie. die geen persoonlijkheid
erkent en haar verplettert, als cr 7.'
voordoet in haar midden. Met V
zegt spreker„nooit vrede r
e". en met Luther„hoe dichter
bij Rome. des te slechter Christen".
N'a zulk een voorlichting was de ve
gadcring natuurlijk dadelijk bereid e<
protest-motie aan te nemen en dc heer
Kip kan weer elders gaan kakelen
„een organisatie, die geen persoonlijk
heid erken: en haar verplettert als er
zicii een voordoet in haar midden"
Hollandsche zorg voor Belgische
vluchtelingen.
I)e centrale commissie tot behartiging
van de belangen van naar Nederland
uitgeweken vluchtelingen, heeft aan den
minister van Binncnlandsche Zaken
kort v'oorloopig verslag uitgebracht i
treilt de vluclitelingeiibcweging in
derlaud. lil dat verslag wordt als vrij
zeker aangenomen dat ongeveer een
miltioen vluchtelingen naar Nederland
de wijk hebben genomen, en wel 500,000
vin Noor.l-Brabant, 450.000 via Zee
land en ongeveer 70.000 via Limbur;
Dank zij een Deensche gift va
I .T23.ÜUJ aan «Ie Ned. regeering ter
hand gesl :K! voor den wederopbouw
van België en voor werkverschaffing
aan Belgische vluchtelingen, werd «le
commissie in staat gesteld aan de vluch
telingen werk te geven zonder daar
mede in concurrent t«- treden met dc
Nederlaudsche werkkrachten.
In overleg met den regeeringscom-
missaris te Uden, werd besloten tot liet
bouwen van uitnecmbare huizen, voor
zien van eenvoudig meubilair, «lie na
afloop van den oorlog aan Je Belgische
regeering zullen worden overgedragen,
ten einde deze in België in de metst
geteisterde streken als tijdelijke wonin
gen te kunnen doen opbouwen. De
Belgische regeering van haar zijde werk
te eveneens mede door de commissie
kundige vakmannen te bezorgen, onder
leiding de werkzaamheden plaats
hebben. De huizen worden bewoond!
«loor lien, «lie zich gedurende het kanip-i
'even in het bijzonder hebben onder-
icheidcn.
Aangezien iiet Deensch fonds niet
illeen behoefde te worden aangewend
,'oor den letterlijken opbouw van België,
doch ook voor den moreelen, zoo achtte
de commissie het zeer gewenscht scho-
en in te richten voor de mannen en
.vakscholen voor de vrouwen. Deze
icholen zijn opgericht in de vluchtoor
den te Xunspcet en te Ede, eveneens
Gouiia, doch aldaar met de gelden
tier Zwccdsche gilt van f5000.
Op de school te Gouda wordt F. ansch,
Engclsch en teekenen onderwezen, er
itjtt 4 onderwijzers op het oogenblik
in een iUÜ-tal leerlingen. Aan die te
Ede wordt alleen Eransch onderwezen.
Aan de vrouwen wordt les gegeven in
hel patroonknippen en in zang.
Met 5 Juni worden de werkzaamhe
den der Rockefeller Foundation, voor
het de naai- cn breiklassen be-
«ergenomen door de Xederland-
sche regeering en de regeling
bcbecr daarvan is toevertrouwd aan
de centrale commissie. Op het oogen-
genblik bestaan er 30 klassen, ver
spreid over het heele land. waarvan de
groolstcn te Rotterdam, Amersfoort,
Xunspcct, L'dcn, Ede, Gouda, Bergen
op Zoom, Middelburg en Kloostcrzande.
Het aantal der in werking zijnd*
naaimachines bedraagt bijna 500. liet
aantal naaisters 1115.dat der breisters
totaal dus 3790 vtou
daardoor dagelijks aan het werk worden
gehouden.
De naaimachines zijn door de Rocke
feller Foundation belangloos in gebruik
gegeven aan de Xederlatidschercgecring.
Dc plaatselijke comités hebben het recht
de helft der vervaardigde goederen
voor zich te behouden, terwijl dc comité'
van die plaatsen, waar grootcre naai
scholen gevestigd zijn, slechts een derde
te hunner beschikking ontvangen. Hel
resteerende is bestemd ter uitreiking
aan de vluchtelingen in de vluchtoorden
of aan geinterneerde Belgische soldaten.
Teneinde een denkbeeld te kunnen
geven van het verwerkte materiaal zij
vermeld, dat van 2 Januari tot 1 Mei
1915 voor ruim f53.000 aan wol en
voor bijna f41.000 aan andere grond
stoffen werd verwerkt.
Behalve de reeds genoemde groote
giften van f235.000 en fl 10.000 uit
Denemarken en f5000 uit Zweden kwa
men nog diverse andere giften in, w.o.
een van l 10.000 uit Zwitserland, totaal
'tot een bedrag van f558.990.25.
Ned. Anti-Oorlog Raad.
Ook in Spanje heeft zicll een orga
nisatie gevormd in den geest als de
X. A. O. R.Prof. Altamira van de
Universiteit van Madrid cn Comte de
lorre Velez namen de leiding op zich.
Het bekende minimum Program van
de „Centrale Organisatie voor een Duur-
zamen Vrede" werd aanvaard. Invloed
rijke lichamen sloten zich reeds aan.
Men bereidt een nationale propaganda
voor, die ook in het Spaansch-sprekende
deel van Zuid-A merika gevoerd zat
Alg. Bond R. K. Kiesvereenigingen.
lot voorzitter van den Algcmeenen
Bond van R. K. Kiesvereenigingen is
gekozen Jhr. mr. O. F. A. M.
Xispen tot f
Uit het Buitenland.
Russische tegenspoed.
In den loop der maand Mei zijn op
het Zuid-Oostelijk oorlogsterrein 303
officier»" 'Jaooao
i 258.869
i gevangen
genomen 251 kanonnen cn 576 i:
chinegeweren buit gemaakt.
De doorbraak door het Russische
front is, behalve aan de dapperheid
van de troepen, in de eerste plaats te
danken aan de groote overmacht,
waarmee dc artillerie den strijd voorbe
reidde. Een nieuw type houwitser van
Skoda heeft vooral verwoestend gewerkt
op vestingen cn loopgraven. Het is ccn
15 centimeter houwitser, waarvan dc
granaten met ecrasit gevuld zijn. Ieder
projectiel woelt 450 kilogram aarde op
cn doodt of wondt alles in verren om
trek. Deze nieuwe houwitser vernielt
AMERSFOORT. Langegracht 30 scherpinzeti soest.
Telefoon 363. Telegramadres: „DULLAEiRT".
Effecten Coupons Prolongatiën
met en ronder onderpand.
K00PEN en VERK00PEN 4 pCt., 4'|, pCt. en S pCt.
Obligatiën van Kerkelijke Leeningen.
FEUILLETON.
Dfc lijfeigene.
7«„ verhief de keuze van geheel
Z-j Fiankiijk een nieuw stamhuis, door
roem van «bic heldengeslachten
s i,,t «len troon verheven. De vcr-
gadcring beval Kil.lerik af te zetten,
valsclielijk koning genoemd word.
volgens werd Pepijn niet liet 11.
lisin'a tut Uonk.g gezalfd.
VIII VOOR OEN RECHTERSTOEL
DES KONINGS.
Hahiiman woonde de feestelijkheden
van l'epijns zalving bij, maar «le nete
lige toestand, waarin zijn gezin ver-
keerde, benam hem de lust aan deal-
gemccnc vreugde deel te nemen. Zoo-
dra dc koning recht kon spreken
de vrije man cr op bedacht, zich
zijn rechterstoel tc vertonnen en
zocht gehoor, hetwelk hem dadelijk
1 verleend. Hij verscheen voor den
vorst, alleen gewapend met zijn goed
recht; Pepijn troonde plechtig in tic
groote zaal van het kasteel van
sons; terstond bij zijn binnenkc
kreeg Haliriman een droevig voorge
voel omtrent den uitslag; «ie lcudc
van Mello vergezelde den koning, en
ccn boosomdigc glimlach vertoonde
zicli op liet somber gelaat van Droglto,
toen hij den vrijen man bemerkte. Deze!
Ii:i«l zijn toon medegebracht als ge
tuige in de zaak. die beslecht zou wo
den, en ook om den vorst dc dienste
den jongeling aan te bieden. Ai
thclmtts volgde zijn vader, zootlai «Ie
lende Item met terstond opmcrkli
zijn oogen vestigden zich eerst op den
zei
Hal
vadei
I Ic 1 Ijl
tcrstoel getreden waren. Droglto
stelde bij het zien van Antliclimis, be-
scliouwde hem oplettend en verbleekte
van woede, terwijl hij langs zijn
gen knevel streek, Xa een korten blik
op huil machtigen vijand geworpen le
hebben, zagen zij slechts den koning
aan, in wiens handen hun lot. de vrede
van den huiselijke» haard en wellicht
zelf hun vrijheid berustte. Pepijn kende
Haliriman niet; nochtans ontving hij
hem met welwillendheid, want di zoon
van Karei Marti I bsminde de gerech
tigheid.
„Wat verlangt gijvroeg hij hem.
„Vorst," antwoordde de vrije man,
„ik roep uwe bescherming in, want ik
ben schandelijk benadeeld."
„Deel mij de zaak «lau nu
zal recht gedaan worden aa
klachten, zoo zij gegrond zijn."
„Zij zijn h.-.;de eenvoudige
zelling der leiten zal In I il gemakke
lijk bewijzen."
„Spreek dan onbewimpeld."
Gedurende «lil gesprek, beet de leuile
die al dadelijk begrepm had dal
sprake was van hem. zijne lippen v
wocde aan het bloeden; hij moest het
zicli echter laten welgevallen, de akte
van beschuldiging a.m tc hooren. die
ongetwijfeld tegen hem ingebracht zou
worilen. want hij mocht den aanklager
niet in «Ie rede vallen, alvorens ge
hoord te hebben waarvan er sprake
was. Aangemoedigd door dc vriende
lijkheid «les kotiiiy.s, ving Haliriman
„lk bez.il eene hoeve, een vrijen
grond, welken mijne voorzaten aan m"
overgedragen hebben."
„In welke landstreek
,.ln «Ic vallei, die door de Theraii
bcspoeUl wordt aan den voet van «lei
heuvel van Mello."
„Gij woont alzoo bij het kasteel va:
Droglto, een mijner getronwste gezellen."
„Juist," hernam de vrije man, die bij
deze aanmerking sidderde. „Sedert
gew eken," ging hij voort, „heeft
rooverbende zich tan mijn grondgebied
meester gemaakt en mijne woning in
brand gestokenvervolgens wierpen
zich de roovers op mij en de mijnen
op het oogenblik dat wij aan den brand
ontkwamen. Dank de genegenheid mij
ner lijfeigenen, die tot mij tc hulp kwa
men, ben ik en mijn oudste zoon. die
gij voor u ziet, aan de handen
lovers ontrukt, maar mijne echtge
note. mijne twee overige kinderen en
lijn oude vader, weleer een tier dap-
ei ste strijders van Karei de Grooten,
bleven in dc macht der roovers. Den
volgenden morgen echter werden zij
losgelaten men lia«i het op mij ge-
„Wie heeft «lil stout bedrijf ge
pleegd vroeg de koning verontwaar
dig*!.
„De man die «kis heelt aangevatte
is zeer machtig ik zotl over alles ge
zwegen hebben, zoo ik niet nieuwe
aanvallen van zijnen kant vreesde. Dat
hij slechts wete, vorst, dat gij ons be
schermt. dan zullen wie genoegzaam
beveiligd zijn."
„Xoem hem slechtswij hij moge
zijn. ik zal teisl tnd het recht «loen /te
genpraten ik heb den scepter en «le
kroon der Franken niet ontvangen
straffeloos toe tc laten dal een
ntan beleedigd wordt."
Terwijl Pepijn sprak, verdonkerde op
schrikwekkende wijze Drogho's gelaat;
de woede, die uit zijne oogen straalde,
getuigde van den haat. dien hij tegen
zijn slachtoffer had opgevat.
Haliriman bemerktde vrceselijke
toestand van den lcudc, maar steunend
op de woorden van den vorst, ant
woordde hij op vasten toon. „Hij. «Lei
het bevel gaf om onze vrije domeinen j
te schenden, onze bolstede iti brand le
steken cn ons gevankelijk liet wegvoe
ren als misdadigers en slaven, is aan
uwe zijde gezeten het is «Ie letale
l)c koning, zicli niet streng gelaat
tot den beschuldigde wendende, zcide
„Wat hebt gij daatop te antwoorden
„Slechts een woord, Heer," zeide
de booswicht zonder aarzelen, „deze
man, door mateloozc eerzucht gedre
ven, lastert mij."
„Ik heb «le waarheid gesproken,"
riep Haliriman. „eti gij weet dit zeer
wel."
„Dat ontken ik." zeide Droglto, „mijn
woord heeft evenveel kracht al.» het
uwe. Welke bewijzen hebt gij voor de
feiten, welke gij mij met zooveel on
beschaamdheid ten laste gelegd hebt
„De bewijzen zijn mijn afgebrande
hofstede, mijn g« schonden domeinen,
«le aanval, welke gij op mijn persoon
gedaan hebt, deze jongeling kan van
dit alles getuigen." Ter geiijker tijd
liet de vrije inanAnthclmusnader komen.
„Wie is «lie getuige vroeg Pepijn.
„Dat is mijn zoon," hernam Haliri
man, na eene korte aarzeling.
„De getuigenis van ccn persoon is
niet voldoende." zeide koning, „de
brandstichting bewijst niets voor «le
schuld van Droglto."
„Mijn vader, mijne vrouw, mijn kin
deren cn mij ic lijfeigenen, kunnen des
noods, voor de waarheid getuigen,
1 hetgeen ik gezegd heb."
.Laat hen dan hier komen; dan
..„at gij daarna opnieuw uwe zaak
bloot leggen."
Xa deze woorden gaf de koning den
'jen man het tecken om te vertrekken.
Haliriman haastte zich om naar zijn
hofstede terug te Uecren. Binnen wei-
nige dagen verscheen hij andermaal aan
het paleis van Soissons. van zijne ge-
hcele familie vergezeld.
Baldon, de vader van Haliriman en
de oude krijgsman van Karei Martel,
verhaalde in bijzonderheden hoe bij
zelfs te midden der vlammen, die de
hofstede verteerden, op onbeschaamde
■vijze «loor de bandieten aangegrepen
ti in gezelschap zijner schoondochter
n kleinkinderen 'tot voor de poorten
an het slot Mello gebracht was.
De lcudc was bij hel verhoor tegen
woordig. met het voorkomen als zul
lende hij zegenpralend cn ongedeerd
aan dezen strijd ontkomenhij viel de
grijsaard in de rede. zeggende
„De Koning zal mij veroorloven
„au dien man tc vragen hoe hij mij
herkend heeft in den aanvoerder van
hen. die hein hebben gevangen gc-
Wordt voortgezet.