iet Buitenland.
Van het Vaticaan.
De „Osservatore Romano", een offi
cieus Pauselijk orgaan, bevatte dezer
dagen de volgende mededeeling
Teneinde alle weldenkende, onpartij
dige personen van alle landen op hun
hoede te doen zijn tegenover commen
taren en willekeurige uitleggingen
de gedachten van den H. Stoel, i
nen wij het intervieuw van den Paus
met een buitenlandschen journalist, dat
dezer dagen in de bladen gepubliceerd
en besproken is, niet zonder
mogen laten voorbijgaan.
Wijzen wij er op de eerste plaats
op, dat er een essentieel onderscheid
is tusschen publieke en officieele do
cumenten van den H. Stoel en parti
culiere publicaties.
De gedachten van den H. Vader,
wat het huidige Europeesche conflict
betreft, zijn niet twijfelachtig, wijl zij
herhaaldelijk en duidelijk uitgedrukt zijn
in verschillende pauselijke documenten,
te weten de encycliek van den lsten
November 1914 'de rede op Kerstmis
tot de kardinalen; de consistoriale toe
spraak op 22 Januari 1915talrijke
brieven van den H. Vader aan kardi
nalen en bisschoppen en de brief van
25 Mei aan den kardinaal-deken.
Deze publieke en officieele documen
ten geven de gedachten van den Paus
en den H. Stoel absoluut juist
en de laatsten nemen daarvoor dan
ook de volle verantwoordelijkheid op
zich. De andere documenten, n.l. de
particuliere publicaties, waarmede wij
ons vroeger beziggehouden hebben en
ook die. waarover nu gesproken wordt,
kunnen bevatten en bevatten inderdaad
verschillende onjuistheden, welke
zoo klaarblijkelijk zijn. dat haar onjuist
heid onmiddellijk in het oog valt. Wij
meenen dan ook. dat wij deze
der behoeven aan te duiden.
DE OORLOG.
Nu Rusland eenigen tijd noodig zal
hebben om zich te herstellen van de
nederlaag, welke het heeft geleden,
voelt de Engelschman zich genoopt
tot grooter krachtsinspanning.
Fabelachtige getallen van 250.000
granaten per dag een zevenhonderd-
vijftigvoudige toeneming vergeleken bij
den aanvang van den oorlog
den genoemd.
Het komt er dus nu op aan
de grootste hoeveelheid lood er.
zal hebben, haar kan omgieten
projectielen en deze dan met
meest mogelijke snelheid naar
overzijde kan werpen.
Dat is de moderne vortn
krijgsmansidealen.
De aanhoudende pogingen tot doorbraak
der Duitsche linicn in België en Noord-
Frankrijk baten niet. F.r vallen dooden
en gewonden bij duizenden verwoes
ting en vernieling wordt allerwege aar
gericht, waar verandering in de positii
der partijen komt niet.
Hoewel de Russen in de laatste da
gen zich weer aanvallend richten tegen
de hen achtervolgd hebbende Duitschers
en Oostenrijkers blijkt toch wel, dat ze
de partij verspeeld hebben.
Dc Italianen liepen zich bebloede
koppen tegen de zwaar versterkte
Oostenrijksche stellingen en kunnen
Ze willen nu aan de Dardanellen
een beetje helpen.
Op een bemachtigen van Constant!-
nopel is nog hoegenaamd geen kans
de lurken houden 't onder Duitsche
leiding langer uit dan vermoed werd.
Servië is inmiddels bezig Albanië in
tc palmen.
De val van hemberg.
De beteekenis van den val van Lcm-
berg is zeer groot, omdat de koper
en zinkmijnen en petrotcumbronnen
hierdoor zijn heroverd. Er zijn reeds
mijnwerkers gezonden tot heropening
van dc koper- en zinkmijnen
hoeve der Duitschers.
subsidie f275 bedraagt, tc wijzigen,
zoodat gelezen wordt, dat de Rijkssub
sidie slechts f 225 behoeft te bedragen.
Ten slotte wordt voorgesteld, aan
de gemeente Utrecht in de stichtings-
kosten vaa een Rijkslandbouwwinter
school een subsidie te geven tot een
bedrag van f27.000.
Valsche zilverbons.
De Minister van Financiën brengt ter
kennis, dat opnieuw ecnige valschc zil
verbons van f 2.5® (nieuwen vorm) zijn
aangetroffen. Deze bons dragen als se-
rieletters B. D. en als nummers 18323.
Het verschil met dc echte bons is
duidelijk hieraan tc zien dat
le. op de valsche bons geen water
merk voorkomt. Zooals bekend, is op
echte bons, indien men tegen het licht
houdt, het watermerk „2.50 zichtbaar.
2e. op de valsche bons komt de
blauwe ondergrond niet voor. De
ondergrond van de valsclie bons is
licht geel. op de echte bons daarente
gen licht blauw met figuren van zeer
licht gele kleur.
Aangezien valsche bons niet door
het Rijk zullen vergoed worden, zal het
publiek, ter voorkoming van geldelijke
schade, goed doen, nauwkeurig op de
hem aangeboden bons toe te
Ned. Anti-Oorlog Raad.
Het Hoofdbestuur van den „Neder-
landschen Anti-Oorlog Raad" deelt
de, dat in de dezer dagen gehouden
Bestuursvergadering is besloten, gevolg
te geven aan het verzoek, tot het uit
schrijven van een Algemcene vergade
ring van den Raad in verband met het
aanhangige Wetsontwerp tot uitbrei
ding van den Landstorm.
Een vergadering van den Raad,
ke hoofdzakelijk aan de bespreking hier
van gewijd zal zijn. zal worden gehou
den op Zaterdag 3 Juli a.s. te 2 uur,
te 's-Gravenhage, in „Pulchri Studio".
Lange Voortiout.
In de vergadering zullen lev
dcre mededeelingen worden gedaan
omtrent de internationale „Centrale
organisatie voor ceil duurzamen vrede'
De nieuwe auditeur van de nuntiatuur.
Z. H. dc Paus benoemde tot audi
teur van den Pauselijkee Nuntius
Brussel mgr. Tacci l'orcelli, die lev<
als Internuntius bij ons Hof is geac
crediteerd, den Hoogeerw. lieer mgr.
Clemens Micara, tot dusver auditeur
in Argentinië.
Binnenlandsche Berichten.
Tegen de Landstormwet
zijn de socialisten een agitatie begonnen.
Tc Rotterdam betoogde mr. Mendels,
dat men moet protesteeren, omdat
deze wet op zichzelf een onding
is, niet uit dc Kegeering zelf voortge
komen, maar uit drang, geoefend door
het adres der 22. Het is een wetsont
werp dat niet past in het kader der
mobilisatie, en zal een ontwrichting v
den economischen toestand ten g.
volge hebben. Mr. Mendels vreesde
daarenboven dat het wel iets van blij ven
den aard zal zijn. Het proletariaat
heeft aan andere dingen grooter be
hoefte dan aan legeruitbreiding.
Provinciale Staten van Utrecht.
Gedeputecide Staten stellen voor. oir.
uil den post onvoorzien der begrooting
voor 1911 ,e betalen een bedr..g
van 1407.98',,, zijnde de tweede ter
mijn eeticr aannemingssom der verleg-
Lone van den grintweg Maarn—Leusden.
Voorls stellen Ged. Staten voor om
hel besluit waarbij bepaald werd, dal
aan dc Barbiers- en Kappersbond ten
behoeve van een cursus voor vakop-
Icidiug een subsidie van 1 J) wordt
verleend onder beding, dat de Kyks-
kabels voor het clectriciteitsbedrijf.
Voorstel van B. en VV. om dit jaar
de kermis niet te houden. Verkoop van
1100 M' bouwterrein tegen f 1.75 per
1. van Hoogcvest.
Liefdewerk Oud Papier
In het ons toegezonden jaarverslag
het liefdewerk „Oud Papier" vin
den wij aangaande de afdeeling Amers
foort liet volgende vermeld
,Ook door den druk der moeilijke
tijdsomstandigheden ging deze afdeeling
achteruitdoch kon zij toch 36,985
K.g, vergaren in bet afgeloopen jaar.
Wij behoeven nauwelijks hier te ver-
klaren, dat wij de overtuiging hebben,1
dat deze afdeeling, die reeds sedertja-
ren met ons samenwerkt, haar achter
uitgang schitterend zal inhalen. Daar
voor blijft de werkzaamheid van dil
energieke bestuur ons borg!"
Het centraal-bestuur betaalde in 1914
f31.242,01 aan werkloon, waardoor
•ordt bewezen dat het steune
liefdewerk, werkverschaffing aan velen
bevordert.
In het geheel werd in 1914 ingeza
meld 2.417.238 Kg.
Eleclriciteit.
In het vakblad De Ingenieur schreef
de werktuigkundig electr. ingenieur
Erens over muntmetersysteem cn koe-
telooze installatie.
In verband met de exploitatie van
het kabelnet te dezer plaatse, geven
weer de conclusie van zijn
betoog
„Het meest doeltreffende middel
voor liet populaiiseercn der electrische
verlichting, speciaal tot het verkrijgen
van een algemeen gebruik hiervan in
de kleine woningen, is het kosteloos
aanbrengen van huisleidingen. Zoolang
een gemeente niet principieel afziet
van het maken van winst uit dc ge
meentebedrijven, moet het coinmerci-
eele karakter van het electriciteitsbe-
drijf gehandhaafd blijven en mag dc
gemeente geen verlies lijden, ook niel
op de stroomlevering in de kleine
woningen. Deze voorwaarde gedoogt
niet dat het inuntmetersysteem te
zamen met kostclooze installatie worde
toegepast, en men is in het laatste
geval aangewezen op gebruikmaking
Amersfoortsch Nieuws.
Onderwijs.
Tot onderwijzers aan dc Christ,
school aan de Blanlcenheimstraat zijn
benoemd J. J. Opstelten. te Neder-An-
deil cn H. Leijcndijk, te Leiden. Zij
vervangen den onderwijzer Dijksterhuis,
die het onderwijs verlaat en den onder,
wijzer Snoek, die benoemd is te
venhage.
Gemeentebedrijven.
De rekeningen ovtr 1914 va
bedrijf der Gasfabriek, der Waterleiding,
der elcctriciteit en van liet Grondbedrijf
zijn op de secretarie ter lezing gelegd
en in druk, tegen betaling der kosten,
algemeen verkrijgbaar.
Ko8telooze inenting.
Ter kennis van belanghebbenden
wordt gebracht, dat voor ieder de ge
legenheid tot kostelooze inenting wordt
gegevca op Woensdag 7 Juli a.s. des
namiddags ten drie ure, in eenc locali-
teit van het voormalig werkhuis a
den Westsingcl. Uitdrukkelijk wordt
de aandacht op gevestigd, dat bij aa
melding liet vertoonen van een trou
boekje of geboortebewijs gewensclit
Gemeenteraad.
Dinsdagavond om 8 uur vergadert
de gemeenteraad. In behandeling ko-
Voorstellen over verlaging va
maximuin-aantal vergunningen voc
verkoop van sterken drank in liet klein,
het aanwijzen van bepaalde wijken,
waar geen; vergunningen tot den ver
koop van 'sterken drank in bet klein
mogen worden verleend en het vasi-
stellen eener verordening, houdende
eischen, waaraan eenc lokaliteit moet
voldoen om in aanmerking te komen
voor eenc vergunning tot den verkoop
van sterken drank in het klein v
gebruik ter plaatse van verkoop of
verlof tot den verkoop van alcoholhou-
dfenden, anderen dan sterken drank,
Zulks naar aanleiding van een drietal
ingekomen adressen. Nieuwe verorde
ning gemeentelijk grondbedrijf. Afwij
zend advies op liet adres van bewo
ners Parallelweg om verbetering v;
dien weg. Voorstel om over le gaan
t sloopen van dc Hofstede „Vleut-
rgen" aan de Barchman Wuijticrslaan,
Voorstel om aan J. van Keulen,
nier van de verbetering van
r.-chtzehen weg, een rentevergoeding
tc beulen voor liet tc laat ontvangen
•an hem toekomende gelden als gevolg
•an omstandigheden buiten zijn schuld.
Vcrbetciing Bisschopsweg en om;
ing. Voorstel tot aankoop van do ji
ccelcn St. Agathastraat 22, Walikersteeg
j, 5 en 15, Uolderstraat 16 cn 18
Bolderstraat 20 tot en met 3.' it:
het belang van de volkshuisvesting.
Voorstel onbewoonbaar verklaring wo
ningen I loninckstraat 97 99, 101 cn
103, 89/93, <>l en 95, loebehoorcn-
aan E. dc Neeling.
Aanvulling verordening, voorwaarden
levering elcclrisclic stroom. Verstrek-
van een crediet voor den aankoop
te Woudenberg, en het
school met vier lokalen aan ue i
.Holevoet".
Utrecht. Door de alhier gehouden al-
gemeene vergadering van aandeelhou
ders der Utr. Lokaal Spoorweg Mij. is
het dividend over 1914 bepaald op
3.97 pCt. en dr. E. van Weideren baron
Rengcrs als commissaris herkozen. De
algemeene vergadering van aandeel
houders der N'ederl. Centraal Spoorweg
Mij, heelt het dividend over 1914 be
paald op f2 per aandeel en F. B. 's Jacob
herkozen.
- Door Notaris Bremmer zal op Dins-
jaar tijds in wagens der Staatsspoor
wegen gevonden goederen, 't Is een
allegaartje van 1138 parapluies, 376
wandelstokken, fotografletoestellen, kij
kers, bontwerk, kleedingstukken. reis-
bcnoodigdheden, tasschen, boeken, ge
reedschappen, gouden en zilveren voor
werpen.
De Heer Messchacrt is voornemens
eene reeks Kerk-Concerten in Neder
land te geven, met een programma,
uitsluitend aan Bacil gewijd. Den mu
ziekliefhebbers in ons land wacht dus
uitgelezen genot.
et concert alhier zal plaats hebben
op Vrijdag 9 Juli, in dc Pieterskerk,
avonds 8 uur.
De voortreffelijke organist Evert
Cornelis zal bij deze concerten zijm
medewerking verleenen.
De concerten zullen plaats hebben
onder de leiding van het concertbureau
Hans Augustin.
Op dc kaasmarkt wa
voerd 174 wagens kaas.
wegende 50634 kilo.
Men besteedde voor eerste kwaliteit
14 5 f48; tweede kwaliteit f30.50
143.50; Rijksmerk kaas f42 f47.5
i gewone
menlstarief."
Aanbesteding.
abonn
werd de bouw van ee-
nieuw Roomsch ziekenhuis aanbesteed.
On<e stadgenoot de aannemer G. van
Nes, schreef daarbij in vuur f9O.8Ü0.
Laagste iuschrijfster was de lïrma
Schiphorst en Philips, te Haarlem
voor f77,393.
No9 Jungunt Rosae
De algemeene vergadering der ver-
eeniging met bovenstaanden Latijnschen
naam werd te Arnhem gehouden.
Aan haar danken we ons Rosarium
of den rozentuin aan den I'aralelweg.
De voorzitter deelde mede, dat de
door de vereeniging gestichte Rosaria
te Utrecht, Den Haag en Amersfoort
zicll in een steeds drukker bezoek ver
heugen. Zondag 20 Juni werd liet Ro
sarium te Utrecht bezocht door 5000
personen.
Dc burgemeester van Auicrsloo
deelde mede, dat het Rosarium me
en meer een waardevol bezit voor
gemeente blijkt te zijn.
Aanbesteding
Door den architect Poilioven wor
Woensdag liet bouwen van ccu du
bel woonhuis aan dc Barchman VVu
ticrslaan aanbesteed.
Eene openbare lezing
zal worden gehouden op 1.
om 8 uur in „Amicilia" door den ac
countant Cor Visser, over de Alge
meene Borg-Maatschappij voor den
Middenstand. De toegang is vrij.
Bijen.
De Afdeeling Amersfoort van de
Ver. tot Bevordering der Bijenteelt or
ganiseert eene Bijenmarkt op 30 Juni
cn 1 Juli a.s. in liet Bijenpark „Amers
foort", gelegen aan den Arnhemschcn
weg tegenover „het
l'remiën ad f5.worden uitgeloofd
voor den grootstcn
grootsten aankoop.
Uit den Omtrek.
Baarn- Dc 74 Belgische vluchtelingen,
die hier riog verblijven, hebben van
liet plaatselijk hulp- en intichlingscomiu
bericht ontvangen, dat door gebrek aar
middelen het comité niet langer in staal
is voor hun huisvesting cn verzorging
bij de burgerij zorg te dragen. Aan de
vluchtelingen werd dc keus gelaten naar
België terug tc keeren of naar ccu vlucht
oord te gaan.
Harderwijk. Met ingang van 1 Aug.;
is opnieuw benoemd tot schoolopzie
ner in het arrond. I iardcrwijk, J. Has-
pers te Arnhem.
Het internceringskamp alhier is
weder geïsoleerd. Kr heeft zich een
nieuw geval nekkramp voorgedaan.
Leuaden. Bij Kon. besl. is toestem
ming verleend aan mr. J. K. H. dc
Beaufort, burgem. van L-nuden en
Stoutenburg, om tot 1 Mei 1916 te
Amersfoort te blijven wonen.
Dc aichitcct Pothoven zal voor
rekening der gemeente Woudenberg
op Dinsdag 13 Juli a.s. len raadhuizc
aldaar aanbesteden
Het bouwen van een schoolvertrek
met bijkomende werken aan d>' school
Gemengde Berichten.
Spoorwegongeluk. Het vrceselijk ongc-
ik met den sneltrein 140 van Zwolh
aar Utrecht op Vrijdagavond heeft
icli als volgt toegedragen.
Een klein eind voorbij de spoorbrug
ver den IJsel en nog voordat liet sla
tion Hattemnierbroek is bereikt, splitst
de lijn zich in een spoor naar Utrecht
i een naar Apeldoorn.
Direct op den avondsneltrein volgt
m locaaltrein naar Hattem in dezell-
richting. Wanneer de sneltrein Hat-
teinmerbroek is gepasseerd, wordt de
lijn veilig gemeld en kan de locaaltrein
van Zwolle vertrekken.
De sneltrein was bijna den wissel
gepasseerd t -en deze werd overgehaald
cn vijl wagens het hoofdspoor verlieten
en dit vuor Apeldoorn gingen volgen.
Een 3e kl. wagon stond met de voor
wielen reeds op het spoor Utrecht, toen
hel achterste gedeelte genoodzaakt werd
de lijn Apeldoorn te volgen.
Doordat de wagon draaischijven be
zit, kwam het rijtuig dwars te staan,
sloeg om en knapte af. Hel volgende
rijtuig, le en 2e kl., werd gedeeltelijk
vernield, het beschot werd er afgerukt,
dc rails werden verzet en tic wagon
zakte scheef.
De overige wagens bleven op de rails.
l)e omgeslagen 3e kl, wagon lag
lie sporen en versperde
van I verbrandden.
je Te Swalmcil, is een arbeider
in 't hooiveld door den bliksem gedood,
De bliksem sloeg in een hoop hooi,
te Overschie nabij een boerderij. De
boerderij bleef gespaard.
Te Nieuw Tonge is de bliksem ge
slagen in een ledigstaanilc woning
zonder brand te veroorzaken.
Ook een hooischelf, aan den Her-
kingschcndijk is door liet hemelvuur
getroffen en totaal afgebrand.
In het Brielsch Nieuwland werd een
koe door hel hemelvuur gedood.
In het groenteveilinggebouw le
Brielle sloeg de bliksem in het veiling-
lokaal zonder schade aan te richten.
Ook sloeg de bliksem iu den molen
„de Pink" te Koog a/d Zaan. Dc
ien beliep veel schade aan dc binnen
zijde van den Kap,
Vrijdagmiddag is de vrouw van een
wisselwachter te Oss in haar woning
i tafel door den bliksem getroffen
gedood.
Vrijdagmiddag sloeg de bliksem
bij den veehouder Zijp te Holijslool
vernielde eenige meubelen en een wieg,
een oogenblik tevoren een kind
slapen. Onder de wieg sloeg de
bliksem in den grond.
Door den bliksem getroHcn, is te
Zuiderwoude tot den grond toe alge-
brand een boerenplaats.
Smokkelen. Sinds dc verklaring van den
dal smokkelarij de onzijdig
heid van het land niet in gevaar brengt,
het smokkelen van paarden aan de
Oostgrens weer enorm toegenomen.
Ongelukken. Te Kecuwilk had een
droevig ongeval plaats. Dc vrachtrij
der Sliedrccht passeerde niet paaid en
wagen een automobiel. Bij liet paard
loopende, werd hij door de auto in het
water gedrongen, waarna hij den wa
gen op zicll kreeg. Hoewel hij hier
spoedig onder uit gehaald werd, ble
ken de levensgeesten reeds geweken.
In den vroegen morgen heeft op
den Rijscnburgerwcg bij Leiden een
ernstig ongeluk plaats gehad, doonlat
twee motorfietsen in v die vaart tegen
elkaar opreden. Alle rijder
den van hun motor geslingei
student kwam ui een sloot terecht.
Ernstig verwond en in zorgwekkenden
toestand werden alle drie naar het Zie
kenhuis tc Leiden vervoerd.
Het i
mg-
voor de daarin zitlende
vrceselijk oogenblik zijn
de wagen dwars kwam
Drie militairen, die met verlof
huis waren geweest en een burger
den er uitgehaald.
Een heeft waarschijnlijk nog getracht
uit den trein te springen, maar liet por
tier zal dichtgeslagen zijn, toen hij het
open had, want men vond later zijn
afgeknepen been oiïder den wagon
rug. Hoewel hij er levend uit werd ge
haald, bezweek de ongelukkige jonge
man in het station.
Een anderen militair werd ook
been afgeknepen, maar deze bleel bij
kennis en was volmaakt kalm toen mei
hem bevrijdde.
Nog een derde is ernstig aan he
hoofd gewond en de vierde klaagt ovc
pijn in rug en lendenen.
De gekwetsten werden verbonden ei
naar Zwolle vervoerd.
Het ongeluk is te wijten aan ten adj.
chef die zelf den wissel te vroeg over
haalde. Het is een jonge man, pas uit
Putten naar Hatlemmcrbroek verplaatst.
De man was builen zichzelf toen hij
zijn vergissing bemerkte.
Nog dienselfden avond heeft hij zijn
vergrijp aan de autoriteiten bekend.
Het mag een wonder lieclen dat niet
meer personen slachtoffer zijn geworden.
Gelukkig had het verongelukte ticlnge-
deelle weinig passagiers, terwijl in den
regel die laatste trein veel menschcn
vervoert.
De R. K. geestelijke, die bij het
spoorwegongeluk gewond werd, is (Ie
weleerw. lieer Bernard Lowes, kapelaan
te Hilversum. Diens linkerbeen is ge
kneusd.
On weder, De bliksem trof Donderdag,
ochtend de spits van den toren der
Geref. kerk le Gorinchem. Een lange
Ulcioi' ontstond in de spits, waardoor
aantal leien naar beneden vielen
en houten balk werd versplinterd.
Tijdens een hevig onweer sloeg
-likscm In een boerderij te l'alcrs-
wolde. Alh-s brandde al; 7 kalveren
Nog grooter keitje. Dc beroemde Amers-
foortschc kei en de bekende Vuursche
kei hebben hun meester gevonden
een dezer dagen losgegraven kei v
zeer groote afmeting nabij de Urallosclic
brug. Bij het aanleggen van een wider-
pad van St, Janskerkhof naar de U'rai-
iosclic brug kwam inen langs den grij
zen rug van den rcuzenloopcrt. Nieuws
gierig werd gegraven. Thans is hij in
'u grooten kring losgegraven, zoodat
men er om heen kan wandelen, waar
uit blijkt, dat dc grootte omvang circa
Noodlottig misverstand- De milici
Krol werd toen hij van Ter Apcl
weg naar huis was te Muimckemoer
door twee douanen aangeroepen,
plaats van stil te houden zette iiij hel
op een ioopen, wat dc ambtenaren
hun vermoeden, dat zij met een sim
keiaar te doen hadden, versterkte.
11e douanen scholen eenige malen
in de lucht maar daarna op den mili
cien, die zich achter een boom ver
borg, K. werd in den buik getroffen.
Van den Oorlog.
Wat 't Frankrijk koet. De maande
lijksclie uitgaven, die thans 1340 mil-
lioen bedragen, zullen in het volgende
kwartaal 1870 millioen bedragen-
Vijf zoons geofferd. Op liet veld
eer, voor liet vaderland gevallen.... Zou
het zwaar beproefde ouderpaar, boeren-
menschen uit de buurt van Hanau, niel
eerder den oorlog vloeken, nu het, na
dat reeds vier zoons in den oorlog
waren gevallen, bericht kreeg dat ook
de vijfde zoon gesneuveld is? De zesde
zoon staat ook aan liet front. W;
zijn lot zijn
Gezond wonen. De gezondheidscom
missie tc Maastricht geelt daaromtrent
volgende de wenkenZoekt een drog<
woning en laat de zon er vrij in toe
treden. Slecht verlichte vertrekken zijn
ongezond om te bewonen. Licht
lucht zijn de eerste vcrcisclltcn v
een goede gezondheid. Slechte lucht
veroorzaakt bloedarmoede cn lichaams
zwakte. Zorgt voor goede luciltvcrvcr-
sching uwer woonkamers cn gangen.
Laat dag en nacht een uwer ramen
open. Voert de warmte in uw kamers
niet te hoog op. Zorgt, dat niet door
ciyen toedoen vocht ui uw woning ki
Droogt uw waschgocd en kinderdockcn
builen de kamers. Hangt geen overbo-
dige gordijnen voor uw ramen. Houdt
de woning stofvrij en vooral die plaat
sen, waar zich stof kan verzamelen,
als in kleeden, enz. Reinigt hij verhui
zing vooraf uw meubels. Betrekt gi
woning, alvorens de gaten in hel pi<
tcrwerk dicht cn de muren gewit zijn
en stelt die als eisch aan uwen ver
huurder. lil een zindelijke woning is hei
gevaar voor ziekte kleiner dan in
vervuilde woning,
Zonlicht. Laat dc zon vrij in uw
ning schijnen, cn wees niet tc bang
voor 't verschieten uwer goederen.
Licht cn lucht zijn de eerste vereiscli-
voor eene goede gezondheid. IJc
en open. Mei verschuifbare hortjes.
.Ike kamer 't raam open. Sleeh'
il veroorzaakt bloedarmoede c
I
lichaamszwakte.
Weg met de bedsteden.
Weg met dc gordijnen en deuren.
Slaapt in ledikanten, luchtig en frisch,
Droogt uw wascligoed en kinder-
doeken buiten. Niet in de kamers,
Wat I» doen om ue vliegen kwijt tl
raken? Zorgt In de eerste plaats zoo-
veel mogelijk, dat ze niet komen. Zoo.
als gezegd, dc vliegen vermecidercit
zich liet meest in mest- en vuilnisboo-
pen. Houdt deze daarom, zoo het u
ecnigzins mogelijk is, varf dd oinge-
ving uwer woning verwijderd.
En kunt gij een mest- of vuilnishoop
niet uit uwe nabijheid weren, zorgt
dan ten minste hem elke week op te
ruimen, en dekt de hoopen toe, b. v,
met plaggen of zoden. De larven der
vliegen hebben ongeveer tien dage
noodig om tot vlieg te worden. Woi
den mest cn vuil dus binnen de 10
dagen weggeruimd, dan wordt de ont
wikkeling van nieuwe vliegen belèt.
Kunnen de mesthoopen niet worden
weggeruimd, begiet ze dan met een
ruimeBhoeveclheid kalkmelk (versch te
bereiden door éen deel gebluschte
kalk te mengen met drie declen water)
of met een mengsel van gelijke deelen
petroleum-resldu, paraffine-olie of een
dergelijke stof cn water (vóór het ge
bruik goed le roeren Goede midde-
i zijn ook ruwe petroleum en saprol
een verdunning van 5 op 1U0 en
arvan 10 liter op iederen kubieken
:ter mest. Deze gaat daardoor
larde niel achteruit.
Vuilverzamclingen. als van oud stroo,
papier enz. moei men door verbran
ding vernietigen, alvorens zij den vlie
gen tol broeinest kunnen verstrekken;,
stort in riolen cn goten carbol of
chloorkalk werpt in de trechters der
i eene carboloplossing
inlgt kwispedoors dagelijks en
gedeeltelijk vol niet eenc vijf
procenlige carboloplossing. Kuil
slolte alles wat vuil en slof i
icdig en zoo volled.,; mogelijk, op.
}p die wijze zult gy de vermeerde-
g der vliegen aldocndc ku
tegengaan.
Door toepassing der hierboven
gegeven voorzorgen zal het zeer zeker
mogelijk zijn de vliegenplaag aanmer
kelijk in ie perken, maar toch zal cr geen
zomer voorbijgaan, waarin wij van hel
bc/ock dezer onwelkome gasten geheel
verschoond zullen blij'
Krijgt ge er in den
natst dan iu uwe vertrekken vlakke
borden, waarin een slappe oplossing
-an formaline (een theelepel op een
mrd water ol een aftreksel van kwa»-
iichout met suiker laten dc vliegen
zich verleiden om daarvan tc snoepen
zij den dood door vergil-
liging.
Wil
trek vs
■rdijven. zoo verbrande mé
:st met gloeiende kolen i
tenpoeder. De hierdoor veroorzaakte
dampen bedwelmen de vliegen, zij
vallen neer cn moeten dan wegge
veegd cn verbrand worden.
Tracht door de aangegeven nudde-
de vliegen in 't bijzonder uit de zie
kenkamer en van het bedje van uw
kind verwijderd le houden.
En vergeet vooral de zindelijkheid
niel „Waar geen vuil is, zijn geen
vliegen."
De lucifer, Ruim honderd jaar ishet geh
den sinds de eerste lucifer in gebruik ge
nomen werd. cn de tondeldoos ging
vcidrijvcu. cn op dezen hoogen ouder
dom beginnen jongere prqducten,
als de elcctriciteit en dc benzine-;
ntaatjes met cerlum-ijzeren vonkgevers.
zware concurcntcn te worden. Reeds
in 18(15 wordt melding gemaakt om
een soort lucifers te maken met be
hulp van witte fosforus, maar dit gelukte
niel al tc best cn in 1812 kwamen dc
eerste in gebruik, al is liet dan ook
heel wat anderen vorm, dan de tegen
woordige.
Die eerste lucifers hadden een kop
die gemaakt was uit een mengsel van
kaliumchuloraat en suiker of zwavel,
Veel opgang njaaklen deze lucifers
omdat deze vrij duur waren en
zwavelzuur ook vrij gevaarlijk in
gebruik is.
in 1832 kende men reeds de veilig
heidslucifers van den lateren tijd, met
een kop van kaliumchloraat en zwavel-
antimonium, die ontstoken werden door
ze te wrijven tusschen twee stukjes
schuurpapier. Deze lastige manier
gebruiken maakte dat ze weldra
vangen werden ,loor de gevaarlijke lu
cifers met witte fosforus in den kop
behalve deze sterk vergiftigde stof be
vatte dc kop ook nog salpeter of me
nie. om hem sneller te doen ontbran
den, en verder was ze vernist oi
voorkomen, dat ze van zelf kon
brandt li, Na dc ontdekking var
roude fosforus (die niet giftig is) vond
Bottelier dc veiligheidslucifers opnieuw
uit cn bovendien de wrijfvlakte van het
doosjetleac bestaat uil een mengsel
van fosforus en zwavelanlhnoniuni (of
bruinsteen)wrijft men er met den kop
ten lucifer langs, dan ontslaat
node fosforus een zeer geringe
hoeveelheid gele, die door de wrij
ving tegelijk ontbrandt, cn den kop
ook doet ontbranden, die weer
houtje aansteekt.
Merkwaardigerwijze had deze vinding
lluitsehland geen succes cn moest
uitvinder zijn fabriek liquideeren.
Mij zette echter eene nieuwe fabriek
in '/.weden, waar zijn fabrikaat be-
r °P prijs gesteld weid en vandaar
