Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314. sSÉI» Vrijdag 13 Augustus 1915. No. 39. Negen en twintigste jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de
Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent.
Afzonderlijke nummers vijf cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
AdvertentieprijsVan één tot vijf regels vijftig cent. - Elke regel meer
tien cent. - Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle inetjedeelingen,
ingezonden stukken en advertentiën gelieve men in te zenden ten kantore van
De Eembode, aan de Langegracht no. 13, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
Maria Hemelvaart.
Zondag is 't de gloriedag der He-
melkoniuginne.
Salve Kegina
De H. Maagd Maria is de uitverko-
korene, onder mitlioericu van men
schep, die den Koning der Koningen
inochl baren. Nooit heeft in eeriig
mcnsch de goedheid des Heeren zulk
een volheid van genade ingestort als
in haar geen mensch heel t aan zulk
een overvloed van genade beantwoord
met zulk een volkomenheid van ver
diensten als Zijde gezegendste der
vrouwen werd de heiligste der heiligen.
Vandaar prijzen Haar alle geslachten
der aarde als aller Koningin Al wat
schitterde op aarde in glans van schoon
heid, van zielenadel en hartendcugd, is
slechts een zwak spiegelbeeld van
haar volmaaktheid.
Vereeren wij haar als de Moeder
Gods, zetelend aan Zijne rechterhand
in heerlijkheid en majesteit als de
moeder van den Hemelkoning, als
's hemels gekroonde Koningin.
Om haar liefde, groot en innig als
van geen andere moeder om haar
macht, welke alles vermag van het
Hart van God.
Maria heerscht in den hemel door
haar smcekende almacht en haar veel
omvattende liefde.
O, die vereering van der hemelen
Koningin in een eindetoozen krans van
gebeden, in hooggestemde lofgezangen
en feestreden, die in alle taal en op
allerlei wijze haar grootheid en liefde
verhalen in plechtige processies naar
haar talloozc genade oorden lange stoe
len met hooglaaiende geestdrift, van
kinderen, die hun moeder zoeken, van
onderdanen, die hulde gaan brengen
aan bun Koningin.
Maar er is thans te schrille legen-
stelling tusschen het rijk der eeuwige
vreugde met zijn nooit eindigend on
verstoorbaar vreugdgezung. en de aarde,
een rijk van droefheid en rouwe, van
waar krijgsrumoer en weegeklaag op-
schreit leu hemel.
Hier staan rijen van menschenbroe-
ders tegenover elkander met doodsliaat
m hun blikken hier zweelt de doods
engel ovei de landen en maait jong
leven weghier werpen ijzeren massa-
moorders hun doodend lood uit onder
de meusclienliicr schroeit d.- oorlog*--
lakkei der menschen weelde CD geluk
weg, hier verkecren de glanzende men-
schenwoningen in sombere lijkenhuizen
en de lachende beemden cn weiden in
droeve doodenakkers vol onbegraven
lijken.
De treurmuziek van zuchten en klach
ten schreit omhoog van de aaide, welke
een der ergste rampen druktde oorlog.
Keeds over duizenden gezinnen is de
rouw des doods gezonken en duize
den anderen beven van angst voor d<
rouw, die komen kan.
Moeder van barmhartigheid 1 In den
weemoed dezer dagen roept ons hart
meer naar hulp en troost, dan dal het
woorden vindt van hulde ei
zoekt niet de Koningin, maai
der: Mater niisericordia.
Moeder van barmhartigheidzoo
weeklaagt de aarde, luister naar ons,
die tot Iroepen, zuchtend en wecncrid
in dit dal van tranensla uwe zoo
barmhartige oogen op ons, die toch
jwe kinderen zijn.
:es onze voorspreekster bij uw
Zoon en bepleit voor ons met moe
derlijke welsprekendheid vrijspraak van
Gods gerechte straf I
Behoud voor ons den vrede en geef
in de anderen vrede cn rust terug.
Moeder gedenk de duizenden, die
L' minden en eerden, en nu ten strijde
zijn opgetrokken, of den strijd nog af
wachten met uw naam op hun lippen
r naar de duizenden, die achter
bleven in de stille verlatenheid hunner
woningen, waaruit een vader of broe
der of zoon wegtrok, en diezonder ophou
den smeeken tot uwe barmhartigheid.
Moeder van barmhartigheidWereld-
zonden hebben een wereldramp afge
roepen. maar ach, denk om de on-
schuldigen. die nu reeds mede lijden,
op wie de naweeën lang nog drukken
zullen, heb medelijden met de kinde
de vaders en moeders, die luin
onderen offeren gaanmet de
ren. die weduwen worden Zie
hocvelen reeds onder de strallcnde hand
Gods zich vernederd en verbeterd heb
ben reeds menig hart door den nood
gedrongen heeft den weg teruggevon-
naar God en uw hart reeds me
nige mond, die hel bidden verleeid was.
heeft het gebed der kinderjaren opnieuw
"amcld en gebeden lot onzen Va-
in den hemel en tot t", toevlucht
zondaren.
loeder van den Vredevorst, breng
vrede terug in ons midden.
Mariavan liet innig mededoo-
vao uw Moederhart, van de kracli-
voorbede uwer Koninginnen),iclit
hopen wij, op dezen uwen gloriedag,
den vrede terug.
Salve Kegina. Mater Miseiicordiae.
ta et spes nostra, salve.
Gegroet Koningin. Moeder van Barm
hartigheid, ons leven en onze hoop.
wees gegroet
huiswaarts te gaan urn vernietiging
door Engelsch geschutvuur te ontgaan.
Het bericht merkt cynisch op: „Kr
;rd slechts onbelangrijke schade aan
gericht. Een man. 8 vrouwen cn 4 kin
deren werden gedood, 4 mannen.
ouwen en 2 kinderen gewond."
Op hun beurt vertoonden Kr
vliegers zich boven Zwcibrücken
St. Ingbert
In Zwcibriickei;
15
ontploltmgeii w
bert wcrJej 8 personen gedood en
DcEngclsche torpedovernieler ..I-:- n\"
in de Noordzee gezonken 4 oio
eren en 22 manschappen zijn gered.
'verigens blijft het nieuws van hel
Westfront zuinig binnenkomen.
Beide partijen houden elkaar in be
denken de
dwang. De
FuMxehen
ren te door
Duitschers
iju op hun
-taai verder
tc rukken
In liet Ar
ibreke».
zonnerwoud
zijde kwaï
rschijnlijk
dagen een geweldige
1 Juilsche poging tot doorbraak op hel
Westelijk front
Mislukte deze, dan zouden de verdere
Duitsche operatics tot het voorjaar blij-
Het
begrijpelijk, dat i:
zijde de lotcceniig v
de bondgenooten ge
i geweldige M
raak op hctjH
de verdere H
.oorjaar blij-
dbe^oevc'nj^i
Bankvereeniging H. L. A. Dullaerl Co.
Kr beslaat dus veel kan-, dat v
een nieuwe ontzet
ende slachting
biu-
nenkort te wachten
is. Maar Je tv.
udcr
oeren.
Men ral zlcli hei
mieren, zoo ze
t de
militaire deskundige
van dc N.l't
er bij herhaling op
is gewezen, J
Bondgenooten roo
zij ooit tn -lc
tegenheid waren, o
i ue Üuit-clie
1 r.mkrijk et: Bclgi
te verdrijver
dit
tijden» de periode.
hel
doen. Nu erhter is
die gclegcnheii
de pogingen deed. om de bemiddeling
,ian den lJaus te krijgen voor de be
nd,lage
den
legen d<
pocdigcr.
Die moet
al r
door
terug.
Er
hun slag
rslagea
Wurscha
korte rustperiode te moeten verwachten
dc gang van zaken is anders. De Kus
wordt opgejaagd gelijk het wild door
den jager. Steeds verder trekt hij Kus
land binnen.
De correspondenten van de bladen
melden: Wanneer men in de gelegen
heid
dc Kus
.ogen t
J. B. SCHEUER
AMHRSDOORT.
Langegracht O - Telefoon 254.
Administratie- en
Effectenkantoor.
Aankoop en verkoop van
Effecten. Verzilveren van
Coupons. Sluiten van pro
longatie.
Kantoor geopend van 9—3 uur.
Uit het Buitenland.
DE OORLOG.
:n groep Duitsche luclltschcper
ondernam een reisje naar de Engelsch.
oostkust, distribueerde daar wat brand
bommen en werd toen genoopt ijling:
terugtrekken, dan wordt het
klaar en duidelijk, dat hier van een
wanhopige terugtocht sprake z\chtei
de donkere terugtrekkende kolonne ziet
urige strepen van brander.de
sleden en dorpen.
Oneindig droef is het beeld.
Van liet stadje Krylow zijn alleen
de kerk en twee kleine winkeltjes staande
gebleven. Wladimir Wolynski is zonder
reden vernield; 12.000 Russische on
derdanen zijn hier door hun eigen ver
dedigers dakloos gemaakt.
Het gehcelc centrum is platgebrand,
aar de buitengebouwen, die voor
militaire doeleinden van groot gewicht
zijn, bleven behouden.
Achter Wladimir Wolinski ziet men
reeds Werba branden en vliegers con-
itccren dat immer verder oorwaarts
de richting van Kowc reeds een
lurglocd te zien is.
Hieruit blijkt dat de Kus alles plat
brandt op zijn doortocht.
Arme bevolking, wat moet er
worden in den naderenden konden
lussischen winter! Dc mogelijkheid v
oepcnonltrekking aan dit oorlogst
:in neemt voor de Duitschers steeds toe.
l)at deze dan zullen worden ge;
en naar het Westelijk oorlogsteri
og voor de Midden-Kuropcesche
hebben de Kngelschcn cn 1-
niet, Zij hadden daartoe niet voldoende-
troepen en vooral geen munitie, doch
die middelen hadden zij moeten hebben,
nu zij den strijd eenmaal hebben aan
gebonden cn door willen voeren. Even
goed hadden zij die moeten hebben
als de Duitscheis van wien Hervc schrijft
Met bitterheid moet nier. het aanzien,
dat de Duitscheis ondanks hun grootc
operatie, tegen de Kussen tóch nog
over de noodige middelen beschikken,
om in de Argomien en aan den N scr
den indruk te geven, alsof zii het zijn.
die het o"ensief in handen hebben.."
Vat Kranschen en Engelschen niet
der bitterheid aanzien, kan bii ons.
onz.ijdigcn, niet anders dan bewondering
ekken en is waarlijk niet geschikt,
het vertrouwen te wekken, dat
'rauschman en llril de eindoverwinning
I let kernachtige devies der Duilschcr-
luidt|: „Kricgf.ihren heisst angreifen"
Dat liet hun daarmede ernst is. hebben
den aanvang in het Westen ge
toond. Slechts noodgedwongen was het.
dat zij daar tot een defensieve houding
'leslotcn. Zij misten de kracht
gelijktijdig offer sief in het \V«
het Oosten.
In het Oosten, waari'dit gemakkelij
ker ging. hebben zij ten volle naar die
gehandeld. Thans ligt dc mach-
Eus ernstig gewond ter aarde. Al-
is .hij zich weder geheel hersteld
oprichten, is het West
En toch, er gaan vredesgeruchten 1
De Times vernam dat Duitschland
in Rusland Galicic en dc Dardancllen
iu hebben aangeboden met waarbor-
:n voor de integriteit van zijn grenzen.
Duitschland zou Egypte krijgen en
doven dit af te staan aan Turkije.
L'it kringen van het Vaticaan wordl
gemeld, dat Duitschland voorbereiden-
vrede, waarbij België zou wordet
j ruggegeven.
Zoowel Duitschland als Oostenrijk
zouden grooten tegenzin hebben gcopen-
j baard tegen een nieuwe wintorcampagnc.
Binnenlandsche Berichten.
Uitvoer.
De Minister van Landbouw heeft
ige goedgevonden te bepalen, dat, alleen
ge- ontheffing van hel verbod van uitvoer
dai I van rundvleescli wordt verleend
«cn lc. voor gedroogde, bevroren en
tdc I gezouten organen
voor verduurzaamd rundvlcesch
zooveel het. vermengd met var-
•leesch. ui den vorm van worst
consent van den directeur van
het disinbutiebureau van varkens en
varkensvleesch wordt uitgevoerd.
Rogge.
Door den minister van Landbouw is
r bevordering van het voor brood
beschikbaar hebben van voldoende
eelheid rogge tot de burgemce-
circulaire gericht, waarin o.a. wordt
gezegd, dat in gemeenten, waar van
:rbouwde hoeveelheid rogge ol
minder voldoende is voor de brood-
lorziening. de zorg voor deze geheel
in het gemeentebestuur zal
Worden in de hier bedoelde gemeenten
geen maatregelen getroffen, zoodat per
rekening geen voldoende rogge
aldaar is gebleven, dan moeten zij ni
trekking van rogge of van tarw
meel voor goedkoop bruin brood do-
bemiddeling van den Minister rekenen.
In gemeenten waar 3-s der verbouwde
'et voldoende is om in dc be
hoefte aa:i rogge voor brood
zal rogge moeten worden bijge-
koclit, waarvoor de Minister door I
middeling van de roggccommissieben
is medewerking te verleencn.
Dc Minister doet een beroep op
krachtige medewerking van de burge
meesters om zooveel mogelijk langs
vrijwilligcn weg te bevorderen, dat
rogge, welke door landbouwers niet in
eigen bedrijf noodig is en evenmin
voor plaatselijke consumptie behoeft te
worden geleverd, uitsluitend aan het
Kijk wordt verkocht.
Weerbelasting.
n aangaande
ontwerp-weerbelasting op te leggen
degenen die persoonlijk geen dienst
plicht vervullen dus ook aan vrouwen-
gezinshoofden of daarmee gelijkgestel-
den dat deze belasting zeer matig
zal zijn en de totaal opbrengst daarvan
niet meer dan een half mil-
lioen zal bedragen.
Reizen.
Met 1 October zullen de kilometer-
boekjes op de spoorwegen niet meer
nbepaald geldig zijn, maar zal evenals
toegcr een K.M.boekje van 1000 K.M.
en geldigheidsduur van 12 maanden
ii van 500 K.M. 6 maanden geldig
heid hebben.
De H. IJ. S. M. heeft bepaald, dat
abonnementskaarten voor werklieden,
ook op andere dagen der week dan
Maandags mogen afgegeven wor
den, indien bij de aanvraag is gevoegd
:rklaring van een arbeidsbeurs,
dat de iu de aanvrage gedane opga-
.t zijn, cn weigering wegens te
late inlevering werkloosheid zou doen
ontstaan of bestendigen.
Amersfoortsch Nieuws.
Goedkoope visclt.
~e prijzen der goedkoope visch,
Gemeentewege beschikbaar gesteld
bedragen veelal 11 en 12 cent per
pond voor schelvisch en schol, terwijl
heden de prijs van schol, verkocht in
vischwinkels hier ter stede,
Gemeentewege 15 cent per
pond bedroeg.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat vroegtijdige bestelling gewenscht
is. Daar de visch alleen in veelvouden
van 100 pond minstens 2 dagen van
te voren door den Keuringsdienst
wordt besteld, kan het voorkomen,
dat bestellingen, die den laatsten dag
nl. Maandag of Donderdag binnenko
men, niet allen kunnen worden uitge
voerd. bij gebrek aan visch.
Vroegtijdige bestellingen voor Dins
dagen en Vrijdagen is dus gewenscht.
Aanbesteding.
Door den heer architect Herm.
Kroes werd namens het bestuur van
het St. Anna-Gesticht te Hilversum,
onderhands aanbesteedperc. I. het
:gbrekcn van een overdekte speel
plaats en het maken van een nieuwe
crdekte speelplaats met bijgebouwtje
pciceel n, het maken van een vloer
Kir het schoolgebouw met bijbehoo-
rendc werken. Ingeschreven werd het
laagst door Van Leersum. perc. 11'2080
perc. II f375.
FEUILLETON.
DE LIJFEIGENE.
HUtorUchTOmanlltche lafereolun
uit de 8e eeuw.
Watderick, verwonderd over d
lof, dien de koning hem gal. zag
hem als verbijsterd aan.
Pepijn hernam „ik zal de bepalin
gen die de verschillende maatschap
ueliike toestanden regelen, ter zijde U fe
een. Warderick, ik neem u op in mijne
koninklijke lijfwacht; ik zal u een rijke
schenking doen m mijn domei» le Se-
nougij verdient geplaatst te women
ouder de rangen mijner dapperste stnj-
'"De jongeling boog zich diep om den
koning te bedanken voor de ongehoor
de gunst, die Item geschonken werd.
Maar hij wist welke verü.enste lm had
,-n gelooide dat hij dc uitzondering,
.lm In in ten deel viel, verdiende, want
r w re i a vrijgemaakte lij!--
oenen voorrechten geschonken van een
icn maner moesten verschillende
geslachten elkander opvolgen, om d«
schande der slavernij uil te wisschcii.
Met rechtmatigen trots blikte Drebau
op zijn zoon, die door den koning tot
zulke hooge waardigheid verheven werd.
De oude lijfeigene dacht daaibij onge
twijfeld aan zijne lange jaren van lijl
.cliap en zijne nederige afkomst
rwonderde er zich over, dat War
derick zoo plotseling den onmetelijke!
alslaud had kunnen overschrijden, dn
den lijfeigene van den lende scheidt
Op het oogenblik tint Pepijn, welver
diende hulde brengende aan het held
haftige gedrag van Drcbans zoon, hem
onder zijne lijfwacht opnam, verto
zich ecu kauieili—r van het paleis,
boodschappend-, dat een leude ou
onverwijld gehoor ver iocllt,
„Dat bij wacht-antwoord.li
vorst.
„Heer, hij dringt er op aan ter;
toegelaten te worden hel is een
uwe gvlrouwste strijdmakkers."
"ui" leude' van Mello."
Hij het huoreu van dien gevreesden
naam verbleekte Valtruda, en moes
Hahiimuns vrouw b .ar ondersteunen
Die naam herinnerde haar aan de langi
en vreeselijke jaren van gevangenschap
in Drogho's kasteel; maar een bli'
zich licetl slaande, stelde zij zicll ge
rust. Omgeven door vrienden, beschermd
door den koning, had zij niets me
vreezen, en het was nu de beurt
den grooten misdadiger om te sidde
ren. Drogho's naam maakte geen ge-
riugeren indruk op de uveiige aanwe
zigen, maar liet was een indruk van
blijdschap en vei wonderingallen be
grepen, dal de storm eindelijk over hel
hoofd van den schuldige zou losbars-
en wenk beval Pepijn
Warderick zich in de rei der Icudcn
plaatsen, eu zich daarna tot den
kamerheer wendende, zeide hij
„Laat den leude binnenkomen.'
Drogho kwam met vasten stap bin-
11, met trotschheid door de reie
achten cn dienaren van liet koninklijk
verblijf tredende; zijne oogen. stout op
t gevestigd, zagen alleen de
hij verwaardigde zich niet zc
op dc aan wezenden lc slaan. Hij ging
ilrecht op den troon toe. Er lie.
ene diepe stilte in de zaal; bei!
een ijskoud gelaat, zag de koning
i, die zich nog in de gunst
zijns
•ende t,
heugen. Eensklaps ontroerde Drogli
hij outwaaide Hahriman, Valtruda, An-
Ihclmus, allen, die hij zoo wreedaardig
vervolgd had. Bij dien aanblik lieg.
hem zijne tegenwoordigheid van gets
en stond hij even stil, doch iel» te
stond weder herstellende, hoopte hij
zicli door zijne gewone onbeschaamd
heid le redden cn ging weder voo
waaits; doch nu hield Pepijn hem ni>
ccn gebiedenden wenk staande. Gclie
verrast scheen de booswicht de erns
tige beteekenis van dat stomme bevel
niet te begrijpen, cn de prins belastte
zich met de taak het hem uit te leggen.
„Drogho," sprak hij, „gij kunt hier
s.echts als beschuldigde verschijnen:
:genwoordighcid der ongelukkigcn.
;ij maar al te wel kent, moest het
cd» gezegd hebben. Xuo lang gij
et gezuiverd hebt van de inisda-
die men u ten laste legt. zal ik
dulden dat gij in de rij mijner ge
trouwe leuden plaats neemt."
Een oogenblik van zijn stuk gebracht
ior die toespraak, herkreeg .Ie leude
—liter weldia zijne dri.-slh-id; hij duif-
de zelfs zijn oubeschaamden blik le
laten rusten op den groep zijner slacht
offers. Het zien van Valtruda en haar
zoon deed hem evenwel nogmaals ver-
bleckcnhij gevoelde, dat de enkele
tegenwoordigheid van die getuigen reeds
ecne beschuldiging was van den ge-
■luchtsten aard. Moeder en zoon be
hoefden niet le spreken om d n schul
dige tc verpletteren. Inliisschcii in de
zen hnchelijkcn toestand terstond zijne
pattij kiezende, werd hij van beschul
digde beschuldiger.
„Vorst," zeide hij. „ik kom juist een
beroep iloeu up uwe rechtvaardigheid.
Kei wijl ik aan uwe zijde s: -cd. mijn
leven, mijn bloed voor uwe zaak in
gevaar stelde, hebben de tot mijne be
zittingen beboerende lijfeigenen al dc
wetten geschonden, die hunne betrek
kingen inct Iuiiuic meesters regelen.
Niet .alleen hebben zij mijn grond ver
laten, maar zij hebben mijn kasteel
overrompeld, moorden geplc. gil in
mijne woning, mijne getrouwste drena-
hebben zi
ven gebrachtdaarna
mijne schatten de vlucht
lijfeigenen noe
ilde dc Koning, „behooren u
cn gij hebt noch recht op
hunne diensten noch op hunne getrouw
heid gij hebt mij eertijds schandelijk
1 eu mij medeplichtig doen wor
an core onrechtvaardige daad
Hahriman is een vrije man."
Drogho wilde volhouden en de be
weringen herhalen, die hem de eerste
maal zoo goed gelukt waren, maai
Pepijn viel Item in de rede
kasteel van Mello behoort i
ging hij voort, „hoe zoud'
g'J
iijleigeui
B-n ik
e behoc
-.waardige
vrocgtij.li;
vrouw, die gij moet kennen eu die daa
voor u slaat, heeft een zoon ter wc
rel.l gebracht; Aldrnda zoon nu, i*
lig.'* erfgenaam van zijn vader. Dc do
meinen, di-.gij beril. It-bt gji u dei
halve onrechtmatig toegeëigend."
Drogho poogde de identiteit vai
moeder cn zoon te loochenen; hij spral
onderschuiving, kuiperijen; maar
dc Koning viel hem met cene donde
rende stem in de rede
..Maar zie dan die vrouw aan be
schouw vooral dien jongman, liet le
vendige evenbeeld van zijn ongeluk
kige» vader, durft gij zijn afkomst te
loochenen Ik weel wel, dat gij moe
der en zoon hebt willen ombrengen,
na den echtgenoot en vader vermoord
te hebben; maar God heeft ze beschermd,
opdat zij tegen u zouden getuigen en
gij dc straf zoudt ondergaan, die uwe
euveldaden verdienen."
Kene doodclijke stilte hecrschte in
de vergadering: Drogho boog het hoofd
onder de verpletterende uiting der ko
ninklijke gramschap eu het algemeen
afgrijzen.
„Wal hebt gij op de legen u inge
brachte beschuldigingen tc antwoorden?"
vroeg Pepijn.
..Niet anders, d.in dat ik het slacht
offer ben van den afschuwelijkste!) las
ter," antwoordde de ellendeling.
„De bewijzen zijn klaarblijkelijk," bul
derde de vorst, „en gij durft van las
ter te spreken: Maar ik zal tot op het
einde, zelfs voor u. de door de wet
voorgeschreven vormen der gerechtig-
aeul ui acht nemen. Ik benoem dc hier
tegenwoordig.' lenden tot rechtbank
d it zij overluid spreken en verklaren of
'ij tl schuldig af hu-u, ja of neen."
Wordt voortgezet.