Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Telefoon No. 314.
DU Blad verschijnt eiken Dinsdag, en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de
Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent.
Afzonderlijke nummers vijf cent. - Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Dinsdag 18 Januari 1916. No. 84. Negen en twintigste jaargang.
Advertentieprijs: Van één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer
tien cent. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen,
ingezonden stukken en advertentién gelieve men in te zenden ten kantore van
De Eembode, aan de Langegracht no. 13, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
Matigheid en Onthouding.
(Ingezonden.)
De opvoeding van het kind dus
ook de opvoeding tot matigheid
berust voor het grootste gedeelte
bij de ouders. Het persoonlijk voor-
beeld der ouders is in enkele gevallen
van groote waarde, maar in negentig
van de honderd gevallen is z'n kracht
grootcr in verbeelding dan in werke
lijkheid.
't Is gemakkelijk te begrijpen, als
men bedenkt, hoe weinig het kind
soms op de ouders gelijkt. Vader
is matig, de zoon 'n dronkaard. Of,
de ouders drinken <lc kinderen zijn
onthouders. Het voorbeeld heeft in
deze gevallen dus weinig uitgewerkt.
Ja, zal men zeggen, maar misschien
heeft 'n ander voorbeeld loer sterker
gewerkt, (iocd. maar waar zat "in dat
mlijk ill? In 't voorbeeld
den pci
ferkt
Natuurlijk Ui den
Hot komt het. dal het gezicht van
lollige drinkebroers den jongen, wiens
vader geheelonthouder is, ook tot
drinken brengtWel enkel en alleen,
omdat hij een zwak schepseltje is. die
noch wilskracht, noch zelibchecrsching
bezit, om het voorbeeld van z'n vader
te volgen, maar zich geheel overgeeft
aan z'n neigingen. Ken modern mensclt-
je, product van omstandigheden, wiens
lot door de omstandigheden bepaald
wordt en die zich door de omstandig
heden laat regeeren. Juist een, als we
d'r aantreffen in zoovele romannetje*
van de zooseelstc rang. van die mach-
lelooze strijders, die helden wot den
van droeve levensdrama's,
Zóó moet d mcnscll niet zijn. Hij
moet de omstandigheden des levens
behccrschcn. Hij kan kiezen, want hij
Hij bepaalt dus hel „lot" en niet om-
gekeerd. Hij dient z'n eigen goede ik"
hoog te dragen, ook m de haehelijkstc
oogcnblikkcn.
Ziet ge, oudersUw k ïdercn dit te
leeren i* uw weik, uw groote plicht
van uw zonen mannen tc maken, die
hun goede ..ik" niet verloochenen en
"e genoe
gens
i op t
olïere
lijk geluk en ziclevrede. dat is uwe
zware taak. I>an voe.lt gij uw kinderen
niet alleen op tot de deugd van ma
tigheid en onthouding van sterkedrank,
maar lot alle deugden.
Wat vertelt nu hel leven Wij zul
len een voorbeeld noemen. I)e kinde
ren krijgen in huis geen sterkedrank.
- Mooi, zoo hooit het. Maai als ze
grooter geworden zijn. op de labrick
werken, en 's Zondags al wat zakgeld
krijgen, zijn ze d'r als de kippen bij.
om dit om te zetten in bier of jene
ver. Dat hoort zoodat is iets heel
natuurlijks, tneencn ze. En naarmate
ze meer geld krijgen, drinken ze ook
meer. Vreemd en ze zijn toch zoo
netjes opgevoed.
Maar uu komen de drankbestrijders-
vcrecnigingen. Ze zullen vechten tegen
dien duivel, die 't volk bij de keel heeft.
De drank is vergif! „Och ja", hoor
eentje zeggen, „dat moet je
gelooven die en die en die krij
gen hun borreltje wel I" 'n Holle
fraze dus voor domme mcnschen. Ze
laten zich niet dwingen, O nee I Zij
weten het zelf wel. Als men ook al
'n keertje tc veel krijgtZc zou
den op 't laatst den werkman alles
afnemen 1
Maar wat mankeert dan zoo'n volk
Is enkel dit't hapert '111 aan wils
kracht. De mcnschen laten zich te
binden door gewoonten en ge
bruiken. Zij voelen de kracht niet, zich
:r van los te maken, want incn mocht
:r mee spotten. Ja, die „men" heeft
log zooveel tc zeggen over het individu
Ouders, denkt gij er wel aan, dat
tier het zwaartepunt ligt van uw hec-
icn arbeid 't Kind tc lecren wils-
sracht en zclfbcheerschiiig. Uw kind
;e leeren zellontzegging. zooals Chris-
lu» ons die geleerd heeft en waarin
.Ie Heiligen Hem zijn nagevolgd.
Een kind zoekt altijd genot. Het i*
3-ing voor alles, wat lijden heet. En
:och zal het een* moeten leeren lijden,
wil het bestand blijven legen nadeelige
iivloeden van buiten. Waarom hem
lan niet vroeg geleerd het genot vnn
leltontzeggiug. Al» het dorst heeft,
vraagt liet drinken. En moeder geeft
hem water, of melk, ul kolfie. Maar
moeder moest cr eens bijzeggen ...Nou
moet je nog eens een half urntje
wachten met diinken'ns kijken, of
je ook 'n sterke jongen bent". Dan
moet er een kracht in 't kind aan 't
werk gaan een kracht, die zich zeer
kan ontwikkelen en die van eenvoudi
ge mcnschen helden gemaakt heeft.
En het belangrijkste van de zaak is,
dat die krachtsontwikkeling voor den
jongen een waar genot is en prikkelt
'tot herhaling. Du hoeft ge mair
te passen op velerlei gebied en
voedt wctkclijk op tot matigheid
onthouding in den ruimstcii zin. m. a.
w. lot zelfbeheerschiug.
Als hier de ouders van doordiongen
waren, dan zou veel kwaad uit de
wereld trekken. Dan zou een jong ge
slacht ontslaan, steik in den strijd. En
ie in deze richting werkt, werkt
uchtbaar zelfs bij zulke typen, die
dc drankzucht als 'n ziekte mee op
wereld hebben gebracht. Dit is ook
weg. die drankzuchtigen
Uit het Buitenland.
Van den Oorlog.
Montenegro,
dat nagenoeg geheel bcz.et is, teekende
wapenstilstand met Oostenrijk.
Keizer Wilhelm.
Verliezen.
De Wiener Zcitung publiceert
en bericht, volgens hetwelk de
«liezen van het Italiaansche leger
tan het Ooslenrijkschc liont tot 1
December bedragen hebben OOO.CXK)
man aan dooden, gewonden en ver
misten. derhalve een derde van het
effectief.
Dt Zwitserschc bladen publicecren
een bericht uil l'anj*. dat de verhezen
in liet Franschc leger in Galipoli aan
ilc Kamer werden opgegeven ais be
dragende drie vijfden van de ont
scheepte Hoepen.
Blnnenlandsche Berichten.
genez
Hun
kracht en zelfbeheerschiug sterken door
allerlei middelen en op allerlei gebied,
anl die zonder oefening in andere
vallen ineens z'n drinkgewoonte wil
aanvallen, zou een krachttoer uithalen,
laast bovenmenschclijk is. Zij,
zich belasten met het redden
drankzuchtigen, moesten daar rekening
mee houden en niet den moed laten
zinken, als 't weer eens „mis" is.
En ten laatsteMen moet waardee-
ren het ontzaglijk nut, dat dc drank-
bestrijdersvereemgingen stichten,
moet toch bedenken, dat de
kbrisic en zekerste weg tot het doel
is de hierboven geschetste het volk te
leeren door zelfbeheersching te komen
tot volmaaktheid.
L., Jan. 1916.
De Armenwet.
Indien men de beginselen 'Ier Armen
wet duidelijk wil formulecren. komt als
eeiste beginsel dit aan de orde liij de
vei/.orging der armen gaat de arbeid
der bijzondere en kerkelijke liefdadigheid
vóór de openbare.
Dit blijkt duidelijk uit de mcinorU
van toelichting, door minister Heems
kerk op zijn wet gegeven.
Als er echter een tekort is moet di
Staat aanvullen. Ook m de wet zelf
lieedt du eerste beginsel sterk op den
voorgrond, hetgeen blijkt uit de «rit.
_'8 en «9. In art. 1'8 staat duidelijk,
dat het Buig. Armbestuur moet infor-
ceren, of elders geen steun te krijgen
In dc nieuwe Armenwet k<
beginsel veel sterker uit dan
oude Armenwet, la het nieuwe artikel
worden ook genoemd de bloedvci wanten
n deze worden genoemd nog
larliculiere cn kerkelijke liefdadigheid
n in ecu slotartikel wordt zelfs n:
drukkclijk bepaald, hoe verhaal op di
bloedverwanten is te krijgen. Het zo
nschelijk zijn indien van deze bep:
ling eens wat algemcener werd gebruik
gemaakt, wijl dan het beginsel der wet
icrker tot zijn recht zou konten.
Het is in liet zedelijk belang van het
'olk, opdat dit beseft, dat het zelf zijn
familie heeft te ondersteunen.
:er de familie niet kan steunen,
volgt de particuliere of kerkelijke lief
dadigheid en eerst daarna de openbare.
De burgerlijke liefdadigheid kan vol
gens de wet niet gaan toetsen, waarom
de particuliere of kerkelijke liefdadig
heid niet steunt.
Zoodra de arme kan aanlooncn dat
particuliere of kerkelijke liefdadigheid
hem niet steunen, begint het werk
n het Burg. Armbestuur.
En als dit begint, inoet het dit goed
doen, vandaar het tweede beginsel
Als de openbArc armenzorg moet op
treden, heeft zij zich te houden aan de
beproefde en goede regeling, geldend bij
departiculiere en kerkelijke iiefdadigheid.
Art. 29 der Armenwet is de beste
regel, die iedere amenverzorger zich
kan stellen. Alle armenzorg zij indivi-
cjeel, terwijl steeds ook moet getracht
worden den arme zoo spoedig mogelijk
weer tot zelfstandigheid tc brengen.
Dit art. 29 slaat dan voornamclijk
op de huishoudens, waar jongeren zijn,
die het gezin er weer op zouden kunnen
helpen. Zelfs zeer ruime giften zijn
volgens de wet voor dit doel niet uil
gesloten.
Indien men het ondersteundegezin niet
kan brengen tot zelfstandigheid, moet
het Burg. Armbestuur zich beperken
tot het noodzakelijke. Art. 29 heeft
iet» nieuws gebracht n.l. uitbreiding
van de taak van hel Burg. Armbestuur,
doordat steeds moet worden getracht
het gezin op te herten en zelfstandig
tc maken.
Het derde beginsel houdt in. dat dc
arbeid der instellingen van liefdadigheid
slechts een onderdeel is van de
groote taak der hulpverschaffing.
Dit is zeer juist gezien, wam
vaak hebben zich meerdere instellingen
cl afzonderlijk gehouden,
it was onjuist gezien,
armoede is een sociaie kwaal op zjch
zelf. Deze moet worden bestreden itfet
alleen door de Overheid, maar door
der die zich beweegt op liefdadig
Voor ieder is die taak echter niet
hetzelfde. Het Burgerlijk Armbestuur
heeft de armoede te bestrijden, terwijl
de kerkelijke en particuliere liefdadigheid
speciaal den persoon zoekt.
Maar ofschoon dc taak verscheiden
is. komt elke verzorging in hoofdzaak
toch op hetzelfde neer.
De taak der Overheid it op de e<
plaats om armoede te voorkomen.
Het kenmerkende onderscheid
schen de drie soorten van instellingen
is te vinden in het verscheiden doel.
De Staat heeft ten doel dc bevolking
sterk te houden de particuliere liefda
digheid ziet in de eerste plaats den
misdeelde» medeburgerde kerkelijke
barmhartigheid ziet in den ar
lijdenden mensch. Met elkaar
deze drie echter één geheel en
ten elkander aanvullen.
Deze gedachte stond ook op den
wgrond bij de nieuwe Armenwet.
Men moet steeds met elkander ov>
eggen en blijven overleggen en indien
het kan, moet slechts ééne vereeniging
den steun uitreiken. Eén moet er slechts
me gezinnen optreden, anders
komt er geen vertrouwen lusschen de
bedeelden en de ondersteuners. Deze
samenwerking is in 't belang der
i der Armenzorg.
De eenheid van doel legt
Overheid de taak op den arbeid der
instellingen van liefdadigheid te bevor
deren en de samenwerking tot stand te
brengen.
Een royale subsidie echter
gemeentekas is de slechtste dienst, dien
bewijzen kan aan de instellingen
liefdadigheid. Daarom kunnen de
subsidies niet zoo gemakkelijk gegeven
worden.
Eene goede instelling der Armenwet
de Armenraad en de voornaamste
kracht daarvan moet gevonden worden
de goede werking van zijn bureau.
)it moet een vraagbaak worden voor
iedere instelling afzonderlijk. De wet
zelf zegt daar niet veel van.
De Armenraad is op zich zelf eigen
lijk niets cn hoe meer hij niets wil zijn.
ie meer hij wordt.
De Armenraad moet slechts zijn tot
dienst cn hulp van alle liefdadigheids-
istellingen in de gemeente.
Vandaar dat het plan besproken zal
orden om een gids samen te stellen.
De Armenraad heeft ook tot laak een
jaarverslag te maken. Men ziet dan dat
iedere instelling slechts een onderdeel
.n het groote geheel en dat is van
groot belang. Bovendien geeft dit jaar-
slag een beeld van den algemeenen
toestand in Kijk of gemeente, hetgeen
groote beieekenis heeft voor de welvaart
,n een volk.
Bij de algemeene steunbeweging is
gebleken, dat men zich moet aansluiten
bij de beweging op sociaal gebied als
vrlaoosheid verzekering, volkskassen
nz. Om dit echter te kunnen bereiken,
moeten de arm verzorgers zich zelf eerst
vereenigen.
De overstrooming.
De laatste dagen der vorige week
brachten groote rampspoed
lage landen aan de zee.
Geweldige stormvlagen zweepten
ote watermassa's tegen de zeedijken
waterkeeringen op met zoo ontzet
tende, titanische kracht dat ze op vele
plaatsen bezweken.
In Groningen en Friesland, Noord-
i Zuid-Holland. Utrecht en Gelderland
veral dijkbreuk en overstrooming,
groote ellende en ontzettende verliezen.
Hel meest hadden wel de Zuiderzee
kusten te doorslaan.
Alle dorpen en stadjes langs dat
anders zoo kalme binnenwater gelegen,
'erden nu zwaar, ontzettend zwaar
getroffen.
Behalve de schade aan de watei-
staatswrrken aangericht, hebben de
landbouwers, veehouders en visschers
materieele schade van millioenen
Door den geweldigen stormvloed is
n gedeelte van den spoordijk, waar-
ier de lijn naar Dordrecht loopt weg
geslagen, Hierdoor was het treinen-
verkeur met het Zuiden totaal verbroken.
Doch het ergste worden door deze
dijkdoorbraak getroffen de bewoners
den Varkenoordschen polder. De
.es langs dien dijk en in den polder
staan geheel onder water en de be
woners moesten om hun veege lijf te
redden, overhaast de vlucht nemen.
In Rotterdam liep alles onder en in
:n polder nabij de stad zag een vader
ree zijner kinderen verdrinken.
„Kisten, kasten, stoelen dobberden
Rotterdam rond in de door het water
magazijnen, kachels en haarden
sisten uit, in de lunchrooms spoelde
de kaas van de kadetjes, en de melk
de kannen werd tot onherkenbaar
toe gewasschen, zoo brutaal als geen
melkboer 't ooit deed," zoo schreef
De Maasbode.
Een roeiboot kliefde de golven, waar
iders heel rustig de tram langs rijdt,
kwam terecht in een spiegelruit van
n vischwinkel, waar ze met den boeg
n heele schaal gebakken spieringen
blikjes sardientjes opschepte.
Kwieke kooplieden boden den anderen
morgen al overai biljetten aan met
.uitverkoop wegens waterschade" en
looit hebben uitverkoopsbiljetten min
der gelogen dan thans.
Maar 't moge voor hem, die in de
achterstad woont, misschien iets als een
lolletje zijn. voor de menschen die door
worden bezocht, is 't een
droeve bezoeking, die heel wat schade
veroorzaakt.
Later in Rotterdam overal ingezon
ken putten in de straten, omvergewor
pen lantaarnpalen, ontwortelde boomen,
daar glasscherven van inge-
Te Votendam is de toestand uiterst
kritiek geworden. De overstroomde
huizen staan op instorten en de men
schen zitten op de zolders.
Op het Tolhuisterrein bij Amsterdam
stonden duizenden runderen met versch
hooi voor zich, bewaakt door militairen.
Bovendien was er aan den Laanweg
nog een kamp voor schapen. Toen er
gevlucht moest worden, is het eerst
gedacht aan de koeiende schapen
zijn meer aan hun lot overgelaten en
honderden zijn dan ook verdronken.
Bij Kaldam is de dijk in het midden
gespleten en de binnenste helft is
door de geweldige kracht van het wa
ter een veertig meter ver het land in
gezet. Door de bressen in den zwaren
dijk stroomde het Zuiderzeewater als
Xiagara-waterva! het lage land
binnen.
Te Holysloot staan de huizen zoo
diep in het water, dat de schuitjes
de daken vastleggen. Men zag de
pramen heen en weer varen met ge
redde menschen en goederen de koei-
wemmen er achter aan. Heel wat
lag flauw tegen den dijk. Ver
scheidene boeien weigeren hun hofste-
:n te verlaten. Men zal zc per schuit
in levensmiddelen moeten voorzien.
De doorbraak bij Uitdam heeft een
lengte van ruim 300 meters. VVaterlafid
staat gemiddeld 80 centimeters onder
de binnenpolders gemiddeld
Daar staan de huizen tot
het dak in het water. Voor den boe
renstand is de ramp niet te overzien.
Van een enkelen veehouder in de ge
meente Ransdorp verdronken 45 koeien.
Tallooze doode schapen, lammeren
en varkens drijven rond. Alleen in
Waterland zijn 8980 hectaren land
overstroomd.
Later rijn benoorden het IJ nog
verschillende binnenpolders volgeloo-
pen, waardoor de waterstand in de
omgeving tijdelijk daalde.
Groote moeilijkheden leverde het
bergen van het vee, in Monnikendam,
FEUILLETON.
MARIA TER GOES.
Üe kruizen, die langs den weg sti
den, waren omvergehaald, de oude
kappelletjes, die aan de kruiswegen
stonden, waren verwoest. In het stot
geworpen cn verminkt lagen de beel
den der heiligen, die het volk eertijds
op die plaatsen vereerd had. Doch bij
het betreden van het Huis haars va
ders vergat zij die pijnlijke indrukken
en voelde dc aangename herinneringen
harer kinderjaren weder bij zich op
komen. Zij werd met hartelijkheid ont
vangen door haar vader, niet ge necn-
zemen eerbied door de oude dienaren,
en de eerste dagen gingen genoegelijk
voor haar voorbij.
Maria ter Goes had reet
hurt- moeder verloren, die dc rcligieu-
sen van Kijnsburg vervangen hadden,
zij kenden haren vader bijna niet c
nog miader zijne familie evenwel w;
het haar bekend, dat zij in hei huw
lijk zou treden met een harer ncve
Herbert van Bagelaar, en dal plan vs
hare ouders, dal men haar reeds ze
jong had bekend gemaakt, was haar
zoo gemeenzaam geworden, dat de ge
dachte nooit bij haar opgekomen was
zich daaraan te ontrekken. Zij onder
wierp zich daaraan, gelijk men zich
aan het onvermijdelijke onderwerpt.
Hare ziel was eenvoudig, maar vurig
vurig en eenvoudig was haar geloof,
maar ccnc onwrikbare standvastigheid,
een onbi igzame moed verborgen zich
onder de gewone zachtheid van haar
karakter.
de verrassing en de aandoe
ning van de eerste dagen voorbij
ren en zij geregeld op alles kon acht
geven, verklaarde Maria zich dc angst
en tranen van tic abdis. De kettert
breidde zich schrikwekkend in 1 loilanc
meeste kerken waren onthei-
ligd, de aanhangers van Ualvijn pri
dikten openlijk cn verzamelden cc
al menschen om zich. eensdeels
lande uit degenen, die hel moe
derlijke juk der Kerk te zwaar vonden,
i een gemakkelijker godsdienstvorm
•chten cn anderdeels bvstaanden uit
degenen, die door politieke hartstoch
ten en zucht naar onafhankelijkheid
werden bcheerschl. Hervorming en vrij
heid waren één in het oog der vij.in-
i Spanje en het Calvinisme
breidde zich uit onder hut schild van
den haat, dietl dc hertog van Alba in
boezemde. Hel werd niet alleen ver
kondigd op de markten en in dc ver
woeste kerken, maar het drong ook
in de huisgezinnen, cn alras erlangde
Maria de droevige overtuiging, dat zij
alleen, in het huis haars vaders, aan
hel Katholieke geloof trouw was ge
bleven.
Een Duitsch predikant, Columbus
geheeten, die zich beroemde de vriend
schap van Calvijn in hooge male te
bezitten, was de trouwe gast geworden
van den baron Ter Goes. Hij oefende
in diens huis een verba-zenden invloed
uilde baron luisterde met buitenge-
wone aandacht naar al wat hij zeide
de dienaren bewezen hem den meest
meest mogelijken eerbied en sidderden
zelf voor zijn trotschen en gestreng!
blikken. Sombere woede, en onver
zoenlijke baat glinsterden in he
oog van dien man, en leidden zijn
gedachten en woorden maar hoe ge
ducht en vreeselijk hij ook in het oog
,n ieder was. Maria voelde dat
n moed bezat hem te weerstaan.
Alleen en verlaten in hel huis, dat
door de ketterij overmeesterd
zonder verdediging tegen haren vader
bruidegom, beiden Katholiek
li maar met geheel hun hart
ttieuwc sekte gehecht, zocht zij
n in haar hart, waar Jesus cn Zijne
11. Moeder lcclden met dc herinnerin
gen uil hare kindscheid, ett in haar
bidvertrek, dat de schuilplaats was ge
worden van dc godvruchtige boeken,
vrome afbeeldingen en relekwieên, die
dc blikken van Columbus tot verdel
ging veroordeeld hadden. Niemand liet
zij toe in dit vertrek, zelfs niet de
vrouwen die haar dienden. Haar vader
belette haar niet daar te gaan bidden
•cgenwellicht hoopte hij op
gunstige gevolgen van zijn eigen
beeld, en van de vermaningen va
lumbus, maar Maria, die zuive
alle hartstocht was en een rechtschapen
n verlicht oordeel bezat, liet
zich door geen sophismen verleiden
beschaamde soms met een enkel
woord de dwaling, waarin men haar
had willen wikkelen.
Drie maanden gingen aldus voorbij,
Maria was alleen met haren vader,
ant Herbert had zich naar het leger
in den Prins van Oranje begeven.
DE PREDIKANT.
Op zekeren avond, nadat het avond-
maai zwijgend genuttigd was, stond de
baron op en zeide tot meester Colum
bus„Wacht mij, meester, ik wenschti
ii nog tc spreken binnen ccnige oogsn-
blikken ben ik bij terug."
Hij verliet het vertrekook Maria
stond op, na gebeden tc hebben
maakte zich gertcd de kamer te v
laten, toen de predikant haar met
woorden terughield „edele jonkvrouw
gelief mij de eer aan te doen ecnige
stonden mijn gezelschap te wezen."
,,De beleefdheid belet mij dit tc
geren," antwoordde zij kortaf cn
zich neder, tegelijk aan hare dienst-
bode, die het tafelgoed wegbracht,
teeken gevende zich naast haar neder
Columbus bewaarde een oogenblik
het stilzwijgendaarop sprak hij op
ernstigen toon „het is nu drie maan
den, geloof ik, geleden dat gij het huis
der moabitische vrouwen, waar gij op
gevoed werdt, verlaten hebt:"
„Gij bedoelt veronderstel ik, de be
vallige abdij van Rijnsburg?"
,Ja, de abdij van Rijnsburg, om mij
ir uw spreekwijze te schikken. Se
dert drie maanden hebt gij Babylon
r Jeruzalem verlaten, en ik vlei
dat het woord des levens, hetwelk
van mijne lippen hebt mogen
icn, niet zonder uitwerking op
ziel gebleven is."
.Inderdaad," antwoordde Maria lier,
ve woorden hebben mijne ziel goed
gedaan want zij hebben mij te nau-
gehecht aan de cenige ware Keik,
zichtbaar Opperhoofd te Rome,
fier onzichtbaar Opperhoofd in den
hemel woont."
.,Gij volhardt dus in uw afschuw
lijke dwaling, jonkvrouw Gij hebt mijne
woorden weerstaan: zult gij ookwr--
stand bieden aan het voorbeeld i
vaders
„Wat bedoelt gij
,,Ik wil zeggen dat de baron I'er
Goes morgen, om aan de Hervorming
een bewijs zijns geloofs cn aai
verdrukte vaderland een tecken
moed te geven de dwalingen
der Roomsehe Kerk in het openbaar
Binnen weinig tijds zal
Herbert de Bagelaar dat voorbeeld
volgen zult gij dan, alleen, tegen uw
vader en uw bruidegom in het strijd
perk treden?"
Maria was doodsbleek geworden,
e zij hoorde bevestigen, wat zij sinds
lang gevreesd had. De sombere
doordringende blik van den Calvi-
t verpletterde haar en scheen zich
verlustigen in hare smartmaar op
is moed vattenne, hief zij het hoofd
en zeide met vaste stem „Ik zal
strijden, als het moet, tot aan den
dood. God en Zijne H. Moeder zullen
mij bijstaan."
.Gij steunt op een gebroken riet,
u de hand doorboren zal," zeide
Columbus met een glimlach,
s liever verstandig en schik u
den wil van uw vader en echt
genoot de gehoorzaamheid is het
deel der vrouw."
Ja, de gehoorzaamheid, die het ge-
ten niet kwetst 1 Hoeveel heilige
martelaren zijn hunnen vaders niet on
gehoorzaam geweest om gehoorzaam
tc zijn aan God
„Gij zult u zelve ongelukkig maken."
„Indien het lichaam bezwijkt, zal dc
ziel waarlijk vrij worden."
Wordt voortgezet.
