Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken.
H. L. A. Dullaert Co.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Telefoon No. 314.
Dit Blad verschijnt elket\ Dinsdag* en Vrijdagmiddag en wordt uitgegeven door de
Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent;
voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke
nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Vrijdag 14 April 1916. No. 4. Dertigste Jaargang.
Advertentieprijs: Van één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel méér
tien cent. Voor incasso wordt vijf cent in rekening gebracht. Billijke
tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen, ingezonden stukken en
advertentiën gelieve men in te zenden ten Kantore van de Directie van De Eembode,
Langegracht 13, Amersfoort, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen!
J. B. SCHEUER
AMERSFOORT.
Langegracht 9 - Telefoon 254.
Administratie- en
Effectenkantoor.
Aankoop en verkoop van
Effecten, Verzilveren van
Coupon*. Sluiten van pro
longatie.
Kantoor geopend van 9—3 uur.
Op Golgotha.
Lien tweede kiachtc. Nog geen
[teug verkoelde
Zijn hectc tongHem kwelt, Hem
brandt de dorst 1
De wondkoorts, die door 'l vccgc
lichaam woelde,
Maakt, dal de Lijder, als Hij lang
haam sterft,
Van alle smart d i e smart het foltrcndst
[voelde
Maar acliZijn Harte, dat verkwik-
[king derft,
Zijn Harte, dat naar wederliefde
ismachtte,
Terwijl het ons Gods liefde weer ver
derft.
Het klaagt veel r
r die bitter-zoete
[kiachtc I
Het lijdend Hart van mijn Beminde
[smeekt
Der wereld, die Zijn zielendorst vcr-
i verachtte,
[Terwijl het door de dorre lippen spreekt!
Om laafnis voor Zijn brandende be-
Naar liefde. O, als de lans dat Hart
idoorstcekt,
Dan zal liet allen, die van dorst
Het water bieden, dat voor ecuwig
[laait
Liii 't brandend smachten immer z
O Jesus, Die aan mijn arm harte gaafl
Dien zoeten dorst, laat m ij U w
[Harte drenken
Zoo Uw genade mijn verlangen staaft,
Zal ik voor liefde wederliefde schenken
Politiek.
Geweldige, wereldschokkende gebeur
tenissen zijn de feiten van den da-
gflijkschcn dag geworden.
Stormen loeien, zooals de wereld
vóór dezen tijd nimmer aanhoorde. Ge-
heel de wereld bijna is één groot schouw-
tooncel geworden, waarop een treur
spel wordt afgespeeld, zoo geweldig
tragisch, zoo ontzettend aangrijpend,
dat alles leeft onder den indruk van
dat grootsch maar schrikwekkend ge
beuren. Tranen vullen de oogen van
duizenden, een huiveringwekkend ge
voel van haat en afkeer bezielt de
volkeren.
Geen kleinigheden kent mi
't is alles in grootcn, maar vcrschrik-
kclijken stijl, wat zich aan ons oog
vertoont.
En ook de volken, welke vrij bleven
van den krijg, die soms schiji
aandoenlijk te zijn voor alles
wcrcldtooneel te aanschouwen biedt,
t ok zij leven geheel onder den
den indruk.
Waren de laatste alarmeerende be
richten geen duidelijk bewijs, dat ook
ons land, hoe rustig en schijnbaar zon
der veel gevoel van Europa's grooten
strijd, geheel leeft onder den indruk
van dien strijd.
g|De oorlóg regeert regeeringen
individuen, geesten en gemoederen
en behccrscht alles met kracht
geweld.
En geen wonder, dat ook wij leven
onder zijn heerschappij, want de levens
vraag van zijn of niet zijn is
1813 nooit zoo dringend gesteld dan
juist in deze tijden.
Van alle zijden door de oorlogvoe
renden omringd, bemoeilijkt in handel
en wandel, met verdachte sympathien
bejegend, schijnt het of vrede en oorlog
voor ons enkel afhangen van het eigen
belang der oorlogvoerenden,
Ja ook wij leven in een grooten tijd
i maken op ons klein grondgebied
schokkende dingen mede.
Het is dan ook allesbehalve hart
verheffend het kleine gedoe aan te zien,
:e in deze dagen de Tweede
den tijd zoek maakt. De linksche
meerderheid dier Kamer, overtuigd van
den ernst, den hoogen ernst der tijden,
heeft gemeend den volke een groo'sch
schouwspel te moeten leveren en het
is haar gelukt werkelijk een groteske
vertooning te voorschijn te brengen I
De machtigste gebeurtenis van het
jaar 1916. welke zijn schaduwen reeds
verre vooruitwerpt, is voor de linker
zijde de verkiezingen voor de Provin
ciale Staten.
Deze moeten haar een meerderheid
de Eerste Kamer bezorgen. Deze
gebeurtenis overtreft en zal overtreffen,
volgens hare opvatting, alle mogelijke
oorlogsfeiten en de vraag ..Krijgen we
oorlog of krijgen wc het niet" schijnt
lang zoo gewichtig niet als die andere
.Krijgen we de Eerste Kamer of krij-
op die vraag een bevredigend
antwoord te vinden, moet den wil des
volks worden voldaan, moest ment
het proletariaat voor zich winnen.
De invaliditeit*- en ouderdomswet
in Talma werd weggemoffeld en nu
ui de leuze van 1913, Staatspensioen,
t werkelijkheid gaan worden.
De wet werd ingediend cn geleek
op alles, behalve op Staatspensioen.
Het bleek een treurig misbaksel te zijn,
hetwelk in geen enkel opzicht Talma
verbeterde.
heeft een dooie aan een rijks
daalder vroeg de oolijke heer Rood
huizen toen Dr. Kuyper dat geld aan
70-jarige wilde geven en diezelfde
heer Roodhuizen blaast nu van den
over de heerlijkheid der Ouder-
domsrentewet, welke niet een rijksdaal
der (neen dat was veel te weinig
maar twee, zegge en schrijve tw.ee gul
den aan een zeventigjarige (en dus
ilgens mijnhcers eigen verklaring
m dooie) geeft.
Dit wetsgedrocht moest nu behan
deld worden, opdat de Eerste Kamer
nog tijdig gelegenheid zou vinden het
verwerpen. En dan zal het ach-
weegeroep over de snoodheid van die
rechtsche eerste Kamer, die de heer
lijke weldaden, welke de linkerzijde aan
den armen man wilde geven, verwierp,
kunnen beginnen.
Laat de oorlog woeden, laten wij
dag aan dag leven als op een vulkaan,
bij alle groote gebeurtenissen, welke
is opschrikken, voelt de linkerzijde niets.
De grootste vraag blijft voor haar
Zullen wij stembussucces hebben
jeees moet beieikt, koste wat
het kost, al is het met een grof bedric-
hen, die zij heet te zullen
helpen in hun nood.
Wij leven in een grooten tijd,
dien grooten tijd laat Neerlands Kamer
meerderheid geheel de wereld haar
.orme kleinheid zien.
Holland op zijn smalst 1 T, G,
werke volgens plicht en geweten, naar
mate van zijn kracht en invloed daar
mede. In het bijzonder de liefda
dige vereenigingen stellen zich tot taak
door samenwerking met hel reddings-
comité den zoo noodigen, onmisbaren
steun te verlecnen. En dit kan geschic-
den door bij gevraagden onderstand
steeds ernstig te onderzoeken of ook
drankmisbruik in het spel is. Door vcr-
eenigd optreden zal veel te bereiken
zijn. Van die. samenwerking hangt alles
af, daarmee slaat of valt deze nuttige
instelling.
Boehenkeur.
Wij vinden hel allen hoogst redelijk
dat de verschillende oorlogvoerende
landen een redelijke en, zoo noodig,
strenge censuur toepassen op kran
en boeken, die in het land verschij-
of brieven enz., die naar andere
landen worden verzonden. Welnu hel
het 'gaat hier over particuliere en oe-
conomische belangen. Maar is het nu
zoo vreemd, dat dc Katholieke Kerk,
die de overtuiging heeft alleen de waar
heid te bezitten op godsdienstig ge
bied, ook cene redelijke censuur uit
oefent op alle boeken en geschriften,
welke door hare kinderen worden uit
gegeven of welke niet-katholieken op
haar terrein trachten te importeeren
an hare kinderen voor te leggen?
i hier nog niet hoogere belangen
op het spel
En als die Kerk haar absolute ver
oordeeling uitspreekt over boeken, die
geschreven zijn met de bedoeling om
het geloof cn de goede zeden barer
kinderen, en dan ook streng verbiedt om1
dergelijke geschriften ter hand te ne-
handelt zij dan niet zooals men
een goede en bezorgde Moeder,
de hoogste belangen harer kinde
ter harte gaan, mag en moet ver
wachten
bijzonder algemeen vormend middel
baar cn voorbereidend hooger onder
wijs bijdragen uit de openbare kas wor
den verleend.
Weer oorlogsbrood.
De Minister van Landbouw heeft
maatregelen moet nemen om de
niglieid van het tarwe-verbruik te be
vorderen en daarom bepaald dat de
ilfabrikanten voorloopig geen tarwe-1
bloem mogen maken.
Uiterlijk met ingang van Tweeden
l'aaschdag, zal slechts bruin taiwebrood
mogen norden gebakken behalve dan
voor hen voor wie om gezondheidsre
denen het gebruik van bruinbrood niet
raadzaam wordt geacht.
De Minister is zoo naïef te mogen
verwachten, dat zoodra algemeen bruin
tarwebrood zal moeten worden ge
bruikt, dit voor hen die te voren ge
wend waren, wittebrood te gebruiken,
geen reden zal wfK om zich te be
dienen van het goedkoope bruine tar
webrood dat op de broodkaarten wordt
'erkrijgbaar gesteld.
De Tubantia.
In verband met de verkregen aan
wijzingen omtrent de vermoedelijke
oorzaken van den ondergang der Tu
bantia is de medewerking der Duitsche
Regeering ingeroepen tot het vaststel
len der feiten.
Uit het Buitenland.
Van den Oorlog.
Engelsch oordeel.
Minister Asquith zeide aan een feest
maal naar aanleiding van de rede van
den Duitschen Rijkskanselier Mijn ant
woord aan den Rijkskanselier is een
voudig, dat dc geallieerden wenschen
het oude België herleefd te ziel
vast besloten zijn dien wensch tot
kelijkheid te maken.
Wij zullen niet dulden dat België bij
voortduring lijden zal tengevolge van
den moedwilligen en schandelijken inval.
De vrijheid van België moet worden
teruggegeven 'en wat vernield is t
worden hersteld.
Rond Verdun
blijven de Duitschers opdringen. Het
aantal sedert 21 Februari gevangenge
nomen ongewonde Franschcn bedraagt
meer dan 36,000.
De militaire medewerker van het
Tagebl. stelt in het licht, dat de Fran-
schen aan de handhaving van het front
bijzonder beteckenis hechten, om
Duitschers den weg VerdunParijs te
versperren.
Binnenlandsche Berichten.
Redding van drankzuchtigen.
>or velen wordt het reddingswerk
ran drankzuchtigen beschouwd als
lisyphus-arbeid, een hopeloos werk
dronkaard bekeert men tóch niet.
Erkend moet worden dat het een moei
lijk werk is, dat dikwijls teleurstelling
baart, maar hopeloos is het nitt. Dat
blijkt uit dc feiten neergelegd in de
jaarverslagen van verschillende consul
tatiebureaus van Helmond, Breda e.a.
ons land en het buitenland. Waar
andersdenkenden schitterende resultaten
bereiken, moeten de Katholieken, be
zield door een hooger beginsel, niet
achter- maar veeleer vooraan staan.
Als middelen bij het reddingswerk
gelden in de eerste plaats het aanleg
gen van een lijst van drankzuchtigen,
dan geregeld huisbezoek, hen aanspo-
ren tot geheelonthouding (het eenige
redmiddel), het geven van practische
wenken, wijzen op de godsdienstige
middelen, bet uitreiken van drankbe-
strijderslectuur, hen trachten af te hou
den van verkeerde makkers, hen bren
gen naar een Geheelonthouderslokaal.
Dit werk zal succes hebben. Ieder
Geruststellend.
at,;che Regeering heeft
klaard er nooit aan gedacht te hebben
de onzijdigheid van Nederland of de
onschendbaarheid van zijn grondgebied
li ic tasten,
Ouurtetoeslag.
Het wetsvoorstel omtrent den duur-
tctocslag aan ambtenaren is in dien
zin door de Regeering gewijzigd, dat
de toeslag in plaats van 6 pCt. zal
bedragen 8 pCt. van het loon cn dat
de kindertoeslag wordt van f5 tot f7.
Uitstel.
Wegens het voorkomen van geval-
n van nekkramp in verschillende ge
meenten, is de opkomst van de lich
ting 1916 en landstorm uitgesteld.
Het onderwijs.
Verschenen is het tapport der Bp-
rrcdigingscommissie i. z. het onderwijs.
Het nieuwe grondwetsartikel 192 be
paalt o. m., dat het bijzonder algei
vormend lager onderwijs, dat aa
bij dc wet te stellen vobrwaarden vol
doet, naar dcnzelfden maatstaf als het
Regeeringszorg
De reg-ering, die voor den import
m tarwe en meel zorg draagt, waar
voor volk en schatkist tot heden een
slordige 25 millioen geofferd hebben,
bewijst, zegt een schrijver in het Han
delsblad, in de wijze waarop zij dit
bedrijf thans voert, hare wetenschap
totale afwezigheid van oorlogsge-
door stelselmatig, niettegenstaande
gunstige markten, de voorraden hier
beneden peil te brengen, in het bizon
stelling Amsterdam. Deze
zijn opzettelijk dusdanig
minderd, dat van Amerik. meel er geen
lood meer beschikbaar is. Van de drie
meelfabrieken in de stelling Amster
dam heeft de fabriek Ceres" niets
neer beschikbaar. De fabriek Westza-
len en Laan levert hoogstens de helft
'an het benoodigde. Alleen de fabriek.
.Holland" is in staat aan de dagelijk-
sche vraag te voldoen. De rogge-voor-
raad is zoo uitgeput, dat de rogge-
broodiabrieken moeten sluiten. Nu is
het toch glas-helder, concludeert de
schrijver, dat indien er ook maar het
minst gevaar bestond of zelfs indien
de Regeering niet de bijna wiskundig-
ste zekerheid had, dat Nederland bui
ten den oorlog bleef, de minster van
Landbouw voor wiens verantwoorde
lijkheid de graanverzorging in Neder
land is, had weten te voorkomen
schaarschte aan granen gelijk thans
hier bestaat, en die nog gcruimen tijd
voortduren, alhoewel de
tarwe en meel niet door
Engeland beperkt is, zooals trouwens
door de aanvoeren van het vorige jaar
gebleken, die voor tarwe grooter
aren dan eenig jaar te vo
Dr. Ariëns-fonds.
Het Dr. Ariëns-fonds van de Ver-
miging tot bevorderiug der verple
ging van Katholieke drankzuchtigen in
Nederland, is thans de f 70.000 gepas
seerd.
gift werd ingeschreven op
27 October 1906. in het eerste jaar
kwam in over de f 11.000. De op
brengst van den Bloemendag in 1911
bedroeg f50.000.
Het Nationaal Comité voor den bloe
mendag ten bate van het Dr. Ariëns-
fonds heeft nu bepaald, dat de Bloe-
iendag die in 1914 niet doorging en
i 1915 niet gehouden kon worden, op
24 September 1916 zal plaats hebben.
De opbrengst zal geheel strekken
t redding van drankzuchtigen, i
oprichting van een Sanatorium
vrouwen en van een Reclasseerings-
gesticht.
Zuiniger leven.
In alle landen, waar oorlogsleeningen
gesloten worden, jubelt men liet luide
uit, dat het gevraagde bedrag ver ovei
teekend is. Geld genoeg 1
Dat is maar schijn, zegt „De Stand'
De kenner weet wel, dat hier vera:
ming achter schuilt ci bereidt zich reeds
voor op een mogelijke débilcle, welke
de vrede straks mocht brengen.
Vandaar de algemeene roep
Bankvereeniging
AMERSFOORT - Scherpenzeel Soest
LANGEGRACHT 30 - TELEFOON INTERC. 363'
Verstrekken en nemen gelden tegen
effecten-onderpand.
Verhuren loketten in hun „Lips"
brand- en inbraakvrije kluis.
Die weelde, zegt het blad, is het
grootste kwaad. Van uit de hoogere
standen woekerde zij allengs door in
de lagere kringen.
Het leven „boven zijn stand" is een
moreele zwakheid van onze samenle
ving geworden. Zelfs in het noodzake
lijkste zich behelpen, om maar weel
derig naar buiten te kunnen komen. En
steeds voor/zichzelf en voor zijn gezin
vóór alles bedacht zijn op vertoon,
was de leuze geworden.
Van dit „boven zijn stand leven,"
blijkt men nu vooral het zeer ernstige
gevaar in te zien.
Vandaar het protest dat nu tegen de
weelde uitgaat en zulks niet alleen in
de minder gegoede landen, maar zelfs
het overrijke Engeland.
Het droeve is maar, vi eest het blad,
dat de philanthropie nu ook maar al
te vaak onder de weelde-artikelen zal
worden gerekend.
En de groote magazijnen, die
de weelde moeten bestaan, krijgen de
armoede voor de deur.
Gemengde Berichten.
Oproer. Tusschen Batavia en Buiten
zorg hielden een tweehonderdtal inlan
ders, onder het
Turksche vlag, een betooging tegen de
belastingheffing. De politie versterkt
met infanterie viel de betoogers aan.
Een der oproerigen werd gedood, 70
werden gevangen genomen.
Opstootjes. Te Leiden hebben
stootjes plaats van militairen. Een
infanteristen weigerden wegens gemis
verlof dienst te doen en gingen
den haal. Er volgde een jacht op
hen door de stad en de meestea wer
den ingesloten en naar 's-Gravensteii
overgebracht.
Tarwe. De geringe tarwevoórraad ii
land is aan verschillende omstan
digheden te wijten. Tengevolg van dei
slechten oogst van 1915 kon de tarwi
worden opgeslagen
moeilijkheden met de Holland-
Amerika-Lijn. Daarbij kwam de aan
houding van verschillende met tarwe
geladen schepen, de langere vaar
de Noord, waardoor de aanvoer werd
vertraagd.
Gezonken. De Columbia, die op 3'
lijl Oost van de Galloper-boei op ei
mijn is geloopcn, was op weg v:
Baltimore naar Amsterdamzij had
4300 ton maïs. voor de regeering
boord.
Aangespoelde mijn.
kelijken slag on
Met ei
chinist was nog tijdig van de machine
gesprongen.
Papiornood.Vren gevolge van den ook
in Frankrijk heerschenden papiernood
hebben bijna alle Parijsche bladen in
gemeen overleg besloten, van nu af
nog slechts met vier pagina's in plaats
van zooals tot dusver met zes pagina's
verschijnen.
Oe wol. Vanwege het algemeen hoofd
kwartier wordt medegedeeld, dat dit
jaar alle inlandsche wol voor het leger
zal worden gevorderd.
Uit Portugal wordt langs een omweg
bericht dat de burgeroorlog zou zijn
ontbrand. Enkele provinciën zouden
volslagen oproer zijn. Het leger
weigert aan den oorlog deel te nemen.
In de kazerne van de republikeinsche
garde te Lissabon kwam het tot mui
terij, marinesoldaten moesten er bij
gehaald worden om de rust te herstel
len. Tusschen het leger en de marine
hcerscht een steeds toenemende vijand
schap. De angst van de bevolking in
de havensteden voor Duitsche duik-
booten is groot.
Onwillig. Naar men verneemt, zijn er
een aantal landbouwers die weigeren
de hun opgeldgde verplichting tot het
leveren van consumptiemelk na te ko-
n. De commisie van Toezicht heeft
verboden van deze landbouwers
kaas te koopen.
Treurig. Een 20-jarige stoker was in
de stokerij van een glasfabriek te Schie
dam, bezig met het smeren van de
machine, toen zijn kleeren door een
as werden gegrepen en opgerold, waar
door de man werd geworgd. Toen men
toesnelde om hem te bevrijden, was
de ongelukkige reeds dood.
Amersfoortsch Nieuws.
openbaar onderwijs uit de openbare oorlogvoerende landen om zuinig 1
kas wordt bekostigd. De wet stelt de leven, in elk geval de weelde in
voorwaarden vast, waarop voor het 'binden.
verschrik-
slag ontplofte te Loosduinen
zeemijn op het strand, die was
komen aandrijven en onder bewaking
was gesteld. Zeeofficieren brachten het
gevaarlijke voorwerp tot springen met
een springstof en een geleidedraad.
Een wolk van rook en zand steeg op,
die zeer ver te zien was. Eenige ramen
broeikassen vlogen door de luchtdruk
i scherven en in het gehecle dorp
rinkelden de
Ongelukken. Te Wt
zevenjarig knaapje met het hoofd
zwaren verhuiswagen geraakt,
waardoor dit lichaamsdeel verpletterd
werd en de dood onmiddelijk intrad.
In een machinefabriek te Enschedé
had bij het gieten van ijzeren ringen
een noodlottig ongeval plaats. Door
het springen van een der toestellen,
stroomde plotseling het gesmolten ijzer
uit den vorm, waardoor een viertal
beiders aan bceneu en voeten zeer e;
stige brandwonden bekwamen.
Te Lutten is de van Coevorden
komende nachttrein in de geopende
brug gereden. De locomotief kwam
recht in het kanaal
Regeeringsbrood.
De Burgemeester bericht, dat de
navolgende bakkers, wegens misbruik
maken van de verordening, regelende
de verkrijgbaarstelling van goedkoop
ongebuild tarwebrood geschrapt zijn
van de lijst der bakkers, die bevoegd
zijn goedkoop ongebuild tarwebrood op
broodkaarten te leveren.
D. Prins. Hof 2ó van 1 Mei—I Juni.
I. Gosschalk, Utrechtschestraat 26,
van 1 April1 Juni.
J. C. Kamphorst, Kamp 34, van
1 Mei1 Juli.
E. J. Elbertse, Kamp 9, van 1 Mei
A. Vonk, Havik 21, van 1 Mei—1 Juli.
J. Klein, Krommestraat 10. van
1 Mei—1 Juni.
J. v. Doorn, Laveudelstraat 10, van
1 Mei—1 Juni.
A. Stoové, Utrechtschestraat 24,
1 Mei—1 Juli.
Knuivers, Kamp 9, van 1 Mei—
Juni.
Naar men ons mededeelt zijn enkele
overtredingen geprovoceerd.
Veemarkt.
Aanvoer 20 stuks vee.
Prijzen: guste koeien f200 :i f230;
kalfkoeien f200 a f300; kalfvaarzen
f 180 a f 220. Handel matig.
Kalvermarkt.
Aanvoer 30 stuks. Prijzen f 10 a
f 20 per stuk.
Veiling.
Door not. Beets werd hier verkocht
een boerenhofstede, in de Birkt.
Perc. IBoerenwoning met hooi
bergen, schuren, erf, tuin, wei- en hooi
landen. f 10.200.
Perc. II: bouwland, f 10.000.
Perc. IIIhooi- en weiland (maat-
and), f 9.200,