Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag en wordt uitgegeven door de Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abon nement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Dinsdag 12 Sept. 1916. No. 47. Dertigste Jaargang. Advertentieprijs: van één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer tien cent. Voor incasso wordt vijf cent in rekening gebracht. Billijke tarieven bij geregld adverteeren. Alle mededeelingen, ingezonden stukken en advertentiCn gelieve men in te zenden ten Kantore van de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen. Vrede. Misschien zal een of ander mees muilen, „Vrede op aarde" I Maar hoort ge dan niet alom het gedonder der kanonnen Zijt gij dan blind voor de schellc bhksems der spattende granaten Merkt gij dan niets van de schroot- en kogelregens, die van Oost tot West op Europa ncderbikkelcn En gij durft spreken van „vrede". Zeker, we durven daarover spreken, Ook nog te midden van een oorlo£s- brand zooals nimmer le voren op Je wereld. Maar dan natuurlijk in de be- teekenis, door Christus-zelf in dit woord „vrede" gelegd. Want letten wij er wel opde ware vrede van den Christen besta hierin overal en altijd „cerc aan God" te geven. Wie dit doet. is waarlijk een „man van goeden wil". Wie daarnaar streeft, bemint God „met geheel zijn hart. met geheel zijn ziel en geheel zijn verstand", en zal ook te midden der wederwaardigheden een vrede kunnen smaken, zooals de wereld dien niet geven kan, een voor smaak van wat ons „in den hooge" is weggelegd. Meer vrede genoot b.v. Petrus, in den kerker met ketenen beladen, dan Koning Herodes Agrippn in zijn schit terend paleis, gelegen op het zachtste rustbed. Meer vrede genoot de gevangen Paulus op reis naar Kome, ook toen ontzaglijke stormen het brooze vaartuig tegen de rotsen dreigden te verpletteren, dan de van angst weg-krimpende sol daten en schepelingen, wien te Kome geen bang gericht te wachten stond. Meer vrede om ietsuitdcgeschiedenis van ons vaderland le noemen ge noot in 't gezicht van den dood, ge durende den schandelijken nacht van 1572, de waardige Franciskaan Nicolas Pieck vóór de wrecde marteling hem door de Geuzen toegedacht, rustig den slaap der rechtvaardigen slapende, dan de verachtelijke tiran Van der Marck inet den laaghariigen Jan van Oinacl en verdere trawanten luin voorgenomen moorden met drinkgelagen vierend. Ons verwondert het dan ook in gee- nen deele, dat nog zoolang niet gele den, een niet-katholick den H. Fran- ciscus van Assisi als den gclukkigsten menach der wereld prees. Niet, wijl Kranciscus geen smart, geen leed, geen wederwaardigheden kende, Maar I'ranciscu» was in alles en altijd de man „van goeden wil", in alles en altijd slechts zoekende de cerc Gods. Dit deed Item te midden van armoede cn vernedering een vrede smaken, zoo als de wereld niet kan geven. De voeding in Europa. De oorlog heeft voor de voeding van Europa groote en toenemende moeilijkheden veroorzaakt. In een schrij ven aan de N'. Koltcrd. lit, wordt er op gewezen dat het voedsel verbruik in het begin van een ooilog het not- male gebruik verre overtrelt. Men meent dc tnilliocncn legers in zeer ruime mate van het noodige te moe ten voorzien en verstrekt dus meer dan voor hetzelfde aantal personen in vredestijd bcnoodigd zou zijn. Dan nog gaat bij het zich op cn neer bewegen der legers veel onherroepelijk verloren. Ook wordt door familie cn vrienden een groote hoeveelheid voedsel ter aanvulling toegezonden. De verkwis ting in zoogenaamde „Llebensgaben" schijnt in hel begin in Duilschltmd on gehoorde proporties le hebben aangc- Hij toeneming van verbruik komt een afneming van productie en van aan voer van buiten. Dit laatste ook zij het in veel mindere mate bij de landen, die niet v.in de zeezijde zijn afgesloten. De schrijver stelt daarom dc vraag of niet een ramp Europa dreigt, op het gebied van de volksvoeding. Dc normale aanvoer uit Rusland is voor geheel West-Europa afgesneden. Voor aanvoer uit Zuid-Amerika ont breekt de vcrcischtc schecpsruimte zoo dat veel graan daar eenvoudig waar deloos wordt cn verloren gaat. Noord- Amerika, heeft in het afgcloopen jaar veel van het ontbrekende aangevuld. Thans is van die zijde lang geen ge lijke aanvoer te verwachten. Na erop gewezen te hebben, dal in Rusland door liet alcoholverbod het vleeschgebruik dermate is toegenomen dat dc veestapel van Europecsch Rus land van -KJ millioen sinks in 1*313 verminderd is tot 31 millioen stuks op 1 October 1915, geeft de schrijver als zijn mccning te kennen, dat ook de onzijdige landen die door hun ligging den grootcn transportweg dc zee in een bevoorrechte positie schij nen tc verkceren, door groote gevaren worden bedreigd. Door torpedeering meer nog door mijnen zijn een aantal schepen verloren gegaan. De naaste weg naar de graanproduceerendc landen is versperd. Bovendien worden graanschepen herhaaldelijk aangehou den. Laatstelijk zelfs schepen met maïs in Engeland gedurende zes weken, een termijn, lang genoeg 0111 dc lading tot volledig verderf te brengen. Er dreigt gemis van broodkoren en vooral ook van voedsel voor het vee. Van alle zijden hoort mco, dat de boeren ophouden varkens te lokken. Rund vee is in ruime mate voorhanden, doch de middelen om tilt rundvee gedurende den winter te voeden, ontbreken. De veestapel zal dus zeer belangrijk moe ten worden ingekort, want een kteinc, goed gevoede veestapel is altijd voor melk- cn vlceschproductie meerwaard dan een groote hongerlijdende veesta pel. De vraag van de volksvoeding dringt zich als een dreigend spook op aan oorlogvoerenden en neutralen. De productie vermindert door het dikwijls.ontbreken van de bekwaamste bedrijfsleider» en door gemis van ar beiders. Ook door vermindering van dc hoeveelheid mest. lin dit niet alleen in de oorlogvoerende landen. Onze schepen met Chilisalpcter zijn in het voorjaar aangehouden, met het gevolg, dat o.a. de aardappeloogst belangrijke schade lijdt. Hel onontbeerlijke super fosfaat gaat ontbreken, omdat de pyriet (tot de bereiding vereischt) niet wordt dooi gelaten. Dc productie vermindert aan alle zijden. Ook dc aanvoci. De behoeften nemen toe, althans in de oorlogvoe-: rende landen, Dc schrijver meent ten slotte, dat io de oorlug nog lang duurt, Europa et voor een hongersnood zal gespaard blijven. Hij acht dan ook de grootste waakzaamheid een dringenden eisch. De courant. is geen partij, noch op gods dienstig, noch op politiek terrein, die niet allereerst zorgt een blad tc hebben m hare richting, Dat blad moet dan ook dienen om de beginselen, welke worden voorge staan, ingang te doen vinden, om vol gelingen voor de partij te winnen. De krant immers is de huisvriend, de vertrouweling, die geregeld zijn le zers bezoekt, hun zijn zienswijze me dedeelt en opdringt. De krant spreekt redeneert met hen, zij geeft haai beschouwingen, zet haar meenmg uit- ovcr dc gebeurtenissen, de vragen den dag; In één woord, zij licht lezers voor bij alles, wat hun be langstelling kan wekken. En het spreekt wel van zelf, dat die voorlichting gegeven wordt in den geest, in de richting van het blad, overeen komstig de beginselen, welke door het blad worden voorgcst.,an. Wat dit voor de Katholieken bctec- kent tt een .Katholiek, die een trouw lezer is van onkatholieke bladen, mis schien onbewust, maar zéér zeker, ook temt hij trouw zijn godsdiensiplich- ,vaar, geen oprecht katholiek is in zijn oordeel over tie groote vragen van den dag zoowel op godsdienstig als politiek terrein. Dat hij noodzakelijk de toewijding verliest, waarmee hij als Katholiek dc Katholieke zaak moot dienen, omdat hij omtrent ilc Katholieke Kerk, haar itreven cn haar werken verkeerd, of en minste gebrekkig is ingelicht. Uit het Buitenland. Van den Oorlog. Db toestand. De Midden-Europeeschu mogendhe den en hun bondgenooten moeten zich overal tegelijk geducht weren. Te midden der felle branding blijft Duitschland, ongebroken overeind staan. Benauwend echter Is het voor dien strijder, meent de militaire medewerker van do N. Ct„ dat het daardoor slechts in geringe male in dc gelegenheid is om zijn zwakke satellieten, waar dit noodig is, met krachtige vuist te steu nen. Dit is thnn» meer noodig dan ooit, vooral voor Oostenrijk-Hongarijc cn ongetwijfeld ook voor Bulgarije, die op den langen duur en op eigen mid delen aangewezen onder Ruslands sla gen zouden bezwijken. En dat zeker, nu ook Rumenié is gaan meedoen. I)e Duitschers hebben de Oostenrij kers altijd in GaliciC en aan dc Karpa- then bijgestaan en dikwerf als deze op het punt waren tc bezwijken, weer op de been geholpen. Het waren voornamelijk dc Duit schers, die de „affaire" in Servié in een ommezien opknapten, nadat Oostenrjjk bij de eerste poging jammcrljjk had gefaald. De Duitschers wierpen met de Bulgaren dc geallieerden aan het Mace donische front uit huuT»jerna-stellingen. Kortelings waren /Ij het weer, die het sein gaven tot den concentrischen op- marsch legen de stelling om Saloniki en schouder aan schouder met de Bulgaren oprukten door Gricksch- Macedonitf. Ondanks de moeilijkheden, waarin zjj tegenwoordig verkeeren, rukken zij zoo waar ook weder met de Bulgaren de Dobroedsja binnen en vallen het Ru- meensche Donaufronl aan. Berlijn seint de telegrammen over de krijgsverrich tingen in Frankrijk, in Galicit', bij Saloniki en in de Dobroedsja, ten be wijze dat liet Duitsche hoofdkwartier overal en in alle operatién de leiding zich wist te trekken. Zijn troepen zijn overal vertegenwoordigd, waar moet worden doorgetast, doch door den geweldigen druk, die daarop bij voortduring in het Westen wordt uit geoefend', kan die vertegenwoordiging behalve dan in Frankrijk, waar het om de eindbeslissing gaat, niet ande dan zwak zijn. Tegen Duitschland» wil en dank wordt er al maar meer hooi op zijn vork geladen welhaast moei zelfs den gespeirden arm van Gerinania te zwaar worden; Nog houdt zij het volhoe lang nog eer zij, overladen, wankelt en neerzijgt? De berichten welke van het front in de Somme binnen komen, stern en overeen wat betreft de belangrijk heid der verliezen, door de Duitschers geleder, gedurende den laatsten aanval. Het aantal Duitsche gesneuvelden ge vonden in gangen, loopgraven en schuilplaatsen is belangrijk. Het getal iler gevangenen alleen door den Frr~ sehen ten N'. en ten Z. van de Somi sedert 3 September gemankt, bereikt geleidelijk 7/00, waarvan een honderd tal officieren. Roemanié. Roemenie was nog voor korten tijd n weinig ontwikkeld land. De voor- ima geslachten leefden met hun per- ion en hun gedachten in het buiten land; zij verteerden hun geld in Parijs of op Fransche badplaatsen. Hun land bestond maar weinig voor hen, Dat begon grondig te veranderen in Jen tijd der vernieuwing voor het Bal kan-schiereiland, ongeveer in het jnnr l'X)7. Datzelfde jaar is ook de tijd van den grooten boerenopstand die wel .geweld weid onderdrukt, maar toch dc noodzakelijkheid van een groote hervorming toonde, De strooming neemt toe, naarmate de jaren vorderen en de beroering op het Balkan-schiereiland aangroeit. Een nieuwe partijvorming heeft plaats. In 1910 stichtte Take Joncscu, een hervormings-ministeric. Het was geheel tegen den zin van den Koning. Volgens den Koning waren twee partijen voor het land voldoende, de liberalen en de conservatieven. Zij wis selden elkander geregeld af, wanneer men vond dat zij en de ambtenaren door hen aangesteld, lang genoeg aan het regeeren waren geweest. Drie par tijen, die elkander spoediger moesten opvolgen en de rcgceringsbuit verdee- len, dat kwam te duur uit. De Roe- meniér, licht opgewonden, is uiterst gevoelig vooe welsprekendheid en er worden wonderen verteld hoe de gou- item van Take de menschenmas- weet te bezielen. Binnenlandscke Berichten. Maximumprijzen. Overeenkomstig den wensch van den minister zal aan dc maximumprij zen voor levensmiddelen streng de hand worden gehouden. Overschrijding wordt gestraft, hetzij met ten hoogste 4 jaar gevangenisstraf of f 10.000 boete, hetzij met hoogste 1 jaar ge vangenisstraf of 16000 boete, naar gelang opzet of schuld aanwezig is. Ook kunnen de goederen, welke boven den vastgestelden maximumprijs wor den verkocht, voor zoover zij den schuldige toebehooren, worden ver beurd verklaard. Suikar. Met 1 October komt overvloed van nieuwe suiker. Er zijn veel personen die suiker opgepot hebben, met het oog op den winter, en maar niet be grijpen dat zij de gemeenschap een grooten dienst bewijzen door hun op gepotte suiker in de komende drie we ken op te gebruiken of aan vrienden te verdeden inplaais van nog steeds maar geregeld te probeeren bij den winkelier pondjes of halfpondjes te krijgen. Bij de Tweede Kamer is ingediend het wetsontwerp tot afsluiting en droog making der Zuiderzee. Het omvat de uitvoering der wer ken noodig in de eerste plaat» tot af sluiting van dc Zuiderzee door een af»luitiiijk loopende van de Noord- Hollandsche kust door het Amstaldiep naar het eiland Wieringen en van dit eiland naar de Friesche kust bij Pieam. In de tweede plaats voot dc droog making van die gedeelten van dc af gesloten Zuiderzeen.l. een Noord westelijk. een Zuid-Westelijk, een Zuid Oostelijk en een Noord-Oostelijk gedeelte. Gerekend wordt bij het wetsontwerp op een tegemoetkoming aan de Zut- derzec-visscucrsbcvolkiog wegens de FEUILLETON. Van Heiden tot Christen. „Om daarin genoegen te hebben," antwoordde de andere. „Kom mede, Herodias," zeidc de vrouw met haar zwaarmoedig en toornig gelaaten beiden gingen den tuin in. De jonge ling, die tegelijk met hen gekomen was, talmde nog ccnlgc oogenblikken; en terwijl hij inet scherpen blik het prieel inkeek, sloeg hij met zijn zweep over dc koppen der bloemen, die groeiden langs den kant van het pad. l'lancina keek hem stijf aan, hij haar. Ten slotte ging hij henen zonder ecni- ge verandering in zijn gelaat. „Wat keken zij," zeide Agatha zachtjes. „Dat kennen zij bijzonder goed," zeide Plancina, „zij verwarren het een met het andereik geloof wel, dat ik ze ken, die vrouw „Zij keken om," merkte Agatlin op, die al haar aandacht aan hen ge schonken had. Plancina rijst op, gaat naar den in gang van het prieel en maakt voor hen ccnc kleine buiging. De vrouw in het kostbaar gewaad groette even te rug, en ging wederom vertier. Insgelijks haar zoon en itare dochter. „Zij gaan wederom weg," zeide Agatha, „zij houden er niet vati gij hen beziet." ,,'t Is ook een Romein," Iter Plancina, „die naar vreemdelingen ziet. Zij trekken altijd weg op eeno zonder linge manier. Maar waarom die Atti sche dwaasheid „Wat Attisch?" vroeg het hall Gi'icksche meisje. „Vciontrust u niet, mijn lieve, gij zijl geen echte Griek," hernam Plan cina, liet geslacht van uw vader en de naam, dien gij draagt, bewijzen liet duidelijk. Gij moet altijd Rome boven Griekenland kiezen. Want veigect liet die keuze hangt liet lm i dc II J nf." Agatha zette groote oogen op, was merkbaar verschrikt. Plancina verzachtte een weinig haar uiterlijk, en vervolgde aldus: „Ik geef u alleen cenc viicndclijke waarschu wing uwe moeder cn uw broeder hebben een rechtszaak aan het hof voor te s'.cllen. Daar bestaat eene ge hate ürickschc partij, die geheel ten doodc is opgeschreven. Zeg uwe moe der, dat zij voorzichtig moet zijn cn zich niet bij die partij moet aansluiten wil zij den dood ontkomen. Want uwe moeder, die iets te vragen heeft, zeer geneigd zijn zich vrienden tc keu onder de Grieken. Indien zij dat doet, dan is zij zeker verloren, hoe machtig degene ook wezen moge, die deze gevloekte partij beschermt," Agatlin beeldc. en dc laatste woor den, „deze gevloekte partij", dreunden lang in hare ooren. „Wees niet beangstigd, mijn lieve kleine," vervolgde Plancina, „Ik spreek slechts de waarheid. Eenieder zal het zelfde getuigen, wien gij inlichtingen vraagt betreflende de partijen aan liet hof, ik heb mijn haat niet verborgen. Vreemdelingen van allerlei soort zwer ven rond. Zij kruipen door de achter deuren. cn doen hun invloed gelden op de wereld, waarvan de Romeinen lieer cn meester zijn. Wij worden ver trapt onder de voeten der Grieken, Joden en Chnhlcén do eersten slaan ons door hun welsprekendheid, kunst aanleg. en verstandelijke •ontwikkeling, de tweede voor bijgeloovlge hardnek kigheid, door toovcrij, waarzeggerij cn bedrog, Niet alles is bedrog, Ik geef het toewant mot mjjnc eigen oogen heb ik de duivel» gezien van Thrasyl- lus, den Bubylonisehen Griek." „Wat," riep Agatha uit, „hebt gij duivels gezien Wie is Thrasyllt» „Een toovenaar," „Wat is dat?" „Een man, die duivels cn gceslcn uit de lacht roept, zooals gij vogels roepen zoudl." „Hoe zien de duivelen eruit vroeg Agatha met belangstelling. „Zjj hebben ecnigc overeenkomst den mcnscb, maar in hunne ade- vloeit rood vuur in plaats van bloed, cn in hunne beenderen is wit vuur in plaats van merg. Zij schijnen nergens belang In te stellendiepe es is in hunne oogen te lezen. Ja, die oogen straalt eene onuitspreke lijke vree* en een buitengewone kennis, bronnen cn poelen vol vrees ca kennis schijnen zij, haat en onverschilligheid staan op hun gelaatnooit plooit het zich bij vreugde tot een lach, nooit wordt het vochtig bij droefheid. Deze schepselen schijnen iets groots te heb ben ondernomen, maar door een on- vci wachten en rampzaligen uitslag zijn zij met verplettering geslagen." „Wat cenc vrccsclijkc beschrijving, zeidc Agatha. De andere antwoordde niet meer want toen zij hun gesprek wilden voortzetten, kwam een jongeling in donkerbruin ilavcnklccd, den tuin der herberg in. HjJ keek en zocht in richtingen cn naderde tenslotte het prieel. Hij had een zeer aangenaam voorkomen, en een helder, verstandig oog, toch had hij bij die goede eigen schappen iets in zijn manier van doen wat aan onhandig cn vreesachtig den keu doet. Aan den ingang van het prieel maakte hij eene kleine buiging tegen Plancina, en zeide dut hij de drager was vun ecnige bevelen. „Bevelen, van wien?" vroeg zjj. Hij antwoordde, wederom een wei nig buigend, dat zijn naam Claudius Plancina stond haastig op, nain af scheid vai Agatha, cn drukte haar nogmaals op het hart hare bevelen en waarschuwingen niet te vergeten. Agatha zag haar de heiberg ingaan, gevolgd door deu «chooncn slaaf. Daarna ging zjj, tot hare zinnen ge komen, de trap op naar de kamer der moeder. Aanstonds vertelde Agatha alles aart Aglats, wat door haar en Plancina besproken was. „Ik denk, Hel kind, dal rij die >uw in haar schoon huis tusschen de wilgen en beuken op den bosch heuvel veel verdriet zouden aandoen, daarom...." Paulus komt binnen, en voor de tweede maal worden de gesprekken ergegeven. „Watzeide hij, „Is het ccne schande, liefde te hebben voor Grie kenland en bewondering te koesteren voor Athene Geeft men daardoor de voorkeur aan vreemdelingen en vreemde Invloeden Ik heb zelf In Griekenland mijne opvoeding ontvangen en durf gerust zeggen, dat Rome, bij alles wat het doet. ter school is ge gaan bij Griekenland. Wordt voortgezet.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1916 | | pagina 1