Veevoeder-bureau
„UTRECHT"
I. Neltas
„Pfaff" Naaimachines ,7
Coop Stoomzuiveifabriek „HOOGLAND".
Van der Graaf Co.'s B.v.d.H.
Kennisgeving.
P. LEENARDS,
Aanspreker
h. W. Timmermans
Liefdewerk
Joh. Reinboud
LOUIS HAULS
Haarden - Kachels.
Voor huishoudelijk ge-
bruik, Naaisters, Am-
bachtslieden en voor
fabrieksinrichtingen. -
Varkensmarkt 5
AMERSFOORT.
Vertegenwoordiger te AMERSFOORT:
h. J. Reems, Lieve Vrouwestr. 24-26.
Hooggepasteuriseerde volle melk per Liternesch f 0.12
Heerlijke roomkarnemelk per Literf004
per Literfleschf0.05
Hooggepasteuriseerde zeer vette koffieroom per Liter f 1.20
slagroom f 1.50
Roomboter onder Rijks-controle thans per K.Q. f 1.75
Karnemelksche pap per Liters-reforinfleschfO.ll
YOQHURT-SWAAB per halve Literfleschf0 20
De Diricteur.
W. H. GUDDE.
Zij, die in Goud, Zilver, Horloges, Bloedkoralen of aan
verwante Artikelen, nieuw of oud, iets degelijks wenschen
te koopen, tegen zeer billijken prijs, overtuigen zich eerst bij
J. van Wessum, Goudsmid, Immuhu is, tawtai.
N.B. Speciaal adres voor den boerenstand voor
Gouden en Zilveren kappen, Naalden, Boeken en Spelden.
Ruime keuze. Billijke prijzen.
Naamlooze Vennootschap
AMSTERDAM.
Correspondenten over de geheele wereld.
VERSTREKKEN
Inlichtingen op allerlei gebied.
BEZORGEN
Adressen - Agenten - Agenturen,
Incasso's.
Op verlangen van een deel mijner Cliëntèle zal het
Magazijn voor Kippenvoeder
Stoovestraat 30 te Amersfoort
voortaan ooR WOENSDAGS-MIDDAGS van 2 tot 7
uur GEOPEND zijn.
Beleefd tot een bezoek ultnoodigend.
C. VAN DORT Gz.
W BestelblIJetten voor Veehouders en Aan
vraagformulieren voor Handelaren, Aankoop-
vereenigingen en andere Organisaties voor de
October-levering van Veevoeder (BEHALVE MAYS)
zijn van Woensdag 13 September a.s. af ten Kan
tore van het Veevoeder-bureau CATHARIJNES1NGEL no. 49
verkrijgbaar tegen betaling van 2 Cent per bestel-biljet,
per aanvraag-formulier en per inlcgbiljet.
Aan hen, die per brief bovengenoemde biljetten aan
vragen. zonder het vereischte betalingsbedrag en fran-
keeringskostcn daarbij in te sluiten, wordt een en ander
als verreken-pakket toegezonden.
Alleen bestellingen en aanvragen op deze
officieele formulieren zullen door de Vee-
voeder-bureaux als geldig worden erkend.
Voor al het Vee, ook voor Pluimvee moeten
bestel-biljetten worden ingevuld, welke biljetten door
tusschenkomst van Handelaar. Winkelier, Aankoop-vereeni-
ging of andere Organisatie bij liet Veevoeder-bureau
worden ingediend.
Het Veevoeder-bureau „UTRECHT"
J. Das Dzn., tc Utrecht.
Th. A. van eyck,
C. Hooghiemstra.
A. j. Looxma van W'elderen Baron Rengers,
te Amersfoort.
M. J. L. Baron Taets van Amerongen, Renswoude.
LIEVEVROUWESTRAAT 31,
AMERSFOORT
beveelt zich beleefd aan als
in itnnimtn van BEGRAFENISSEN.
Schilder en Decorateur
Langegracht Ameislocit.
tol Verspreiding van goede lectuur
onder de Kath. Huisgezinnen.
De St. Vine. Bibliotheek tc
Amersfoort, verzoekt bij deze
beleefd aan hare geachte geloofs-
genooten om gelezen lectuur,
het zij oningebonden weekbladen,
Katholieke Illustratie», Stuivers
magazijn of Kinderweekblaadjes.
Alles van dien aard wordt
dankbaar in ontvangst genomen
en dcsvcrlangd gratis afgehaald.
J. H. Verheij, Voorzitter
Kon. Wilhelm.str. 46,
F. J. Willen borg. Penningm.
Krommestraat 3.
11. Graansma, Secretaris
Stationsstraat 15a.
Amersfoort,
Eerste Amersfoortsche
Begrafenisonderneming
NEUWSTRAAT 14
AMERSFOORT
Telephoon 293.
Billijke doch vaste
De r. K. Openbare Leeszaal en Bibliotheek aan de Kamp
straat no. 18 tc Amersfoort is eene doelmatig ingerichte
lees- en studiegelegenheid welke geheel kosteloos toegan
kelijk is voor alle personen boven 18 jaar.
Boeken en tijdschriften op elk gebied voor lederen be
zoeker gratis ter lezing.
v, TRECHT
BKEEDESTRAAT 20
Teleloón 400.
Belast zieh met het aan-en verknopen van Effecten en In
schrijvingen grootboek: liet verzilveren van coupons, Int
geven en nemen van golden op prolongatie, het plaatsen van
gelden il dépositio op korten en langen termijn, liet verschaf
ten van eredietbrieveu en reUwissols, het voeren van admi
nistratief beheer, het fourneeren en plaatsen van vreemd geld
en van cheques op het Binnen- en Buitenland.
Hiermede vestigen wij uwe aandacht op onze groote sorteering
HAARDEN, KACHELS, enz.
LAGE PRIJZEN.
Al onze Haarden en Kachels worden gratis geplaatst, daar
aan onze zaken een smederij verbonden is.
Aanbevelend, Haarsma& Schaars
Langestraat 45, Tel. 400 H^ogsweg 14, Tel. 378.
Zomerdienst van
Spoor- en tramwegen.
Van Amersfoort naar Utrecht:
5.40** 7.12 8.1« 8.25*+ 0.17
0.30 10.14* 11.23 12.0 n 1.27*
2.5* 2.43 3.30* 4.") 5.24 5.45 1)
0.10* 6.56* 7.22* 7.33* 8.20
8.57 D 10.4 10.17 10.23,
Van Amorsfoort naar Amsterdam
6.27 7.6 7.36+ 7.50 8.13
8.32 9.13 0.38 10.18 1 1.39
11.44 12.10 1.8 1.36 2.35 2.48
3.47 4.0+ 4.1» 4.23 5.2 5.23
5.401) 6.23 0.34 7.35D 8. 8.21
8.47 D 0.18 10.16 10.22 10.40.
tj Zon- en feestdagen.
Van Amersfoort naar Apeldoorn:
7.48 8.27 D 0.57 10.41 D
11.46 1.56 2.25 4.14 5.45
7.54 9.7 10.43
Van Amersfoort naar Nijmegon
6,27 8.9 9.26 10.31 11.44
1.6 3.46 4.10 6.20 7.58 10.38.
Van Amersfoort naar Zwolle:
6.58 7.30* 8.5 8 30*0.20 10.11
10.35 D 10.44* 11.49 1.—* 2.28
3.15 4.48* 6.26 6.21D 7.20 8.42
0.40 10.50*
Aankomst te Amersfoort:
Uit Utrecht:
6.43 7.27* 8.01 8.18 D 8.36*
9.14 10.1 10.22* 10.30 D 10.57
11.40 12.57* 1.53* 2.21 3.10
I 4.- 4.46* 5.55 6.12 6.19 D
1 7.15 7.44 8.38* 9.26 10.45*-
12.19*
Uit Zwolle
I 7.1 7.53+* 8.11 9.13* 9.35
110.11* 11.18 12.5 D 1.23*2.38
13.34* 4.5 5.19 6.53* 7.18 D
;8.16 9.50* 10.— 10.11.
Uit Apeldoorn
8- Q.OQ 0.31 11.14 1.36
3.06 5.37D 6.23 7.30 8.42D 10.7.
Uit Nijmegen
7.54 9.10 10.15 11.39 1.5
3.20 6.20 7.30 7.58 ..5..—
10.13.
Uit Amsterdam
6.17 7.36 7.57 8.22D 9.149.24
9.34 10.17 10.28 10.37 11.19
11.39 12.57 1.48 2.22 3.12 3.44
3.57 4.11 4.42+ 5.40 5.55+ 6.18
6.54 7.50 8.34 0.3 0.36 10.32
11.36 1.12.
Van Amersfoort over Soester-
berg naar Zeist:
7.10 8.19 9.29 10.33 11.24*
12.21 1.15 1.47 2.40 3.32 4.12
4.40 5.47 6.48 7.35 8.40
10.— 11.58.
Aankomst te Amersfoort uit
Zeist en Soesterbcrg:
6.55 8.8 0.10 10.26 11.18
11.58 12.54 1.21 2.35 3.25 5.53
4.43 5.32 6.20 6.54 7.33
0.51 11.53.
Van Nijkcrk naar Barnevcld
eti Ede:
7.16+ 8.56+ 9.53 12.4 1.28+
2.31 5.16 6.41 8.15 10.5.
Van Barneveld naar Nljkerk
6.10+ 7.20+ 8.26 10.30 12.33+
1.57 4.22 5.49 7.13 9.08.
Van Baarn naar Utrecht:
6.15+ 7.51 8.35 10.5 11.12
12.18 1.20 2.33 3.20 4.30 5.26
6.20 7.08 8.10 9.47.
Van Utrecht naar Baarn:
7.25+ 9.25 10.25 11.25 12.30
1.28 2.35 3.24 4.30 5.40 625
7.12 8.45 10.18 11.10.
Van Soest naar Baarn (tram).
Van Soest Kcrkcbuuri8.10
0.50 11.1 1.— 2.20 3.40 4.50
5.30 6.10 8.— 9.45.
Van de halte X. C. S. 7 minu
ten, van hotel Trier 17 minuten
later. Ar,uk. Baarn station 30
minuten later.
Van Baarn naar Soest (tram).
Van Baarn Station H. S. M.
0.15 10.32 11.35 1.50 3.10 404.
5.35 6.14 6.50 8.40 10.25.
Van hotel Trier 12 minuten en
van Halte N. C. S. 22 minuten
later. Aankomst Kcrkcbuurt Soest
30 minuten later.
Locaaltrcincn.
Niet op Zon- en feestdagen.
I) D-treinen met tocslaghc-
Het voedsel.
E enige jaren geleden prijkte te»
tegenheid van een feestmaal
dier- plant- en oudheidkundigen o.a. de
volgende gerechten op het menu
Vlecsch van een voorhistorische»
mammouth.
Brood uit graan der Egyptische py
ramiden.
Wijn uit
Is het nii
gevonden.
Meen nu niet dat het verlangen
eens te weten, of Steentijd-incnschen
mammouth-carbonaatjes, de Egypte-
naren kadetjes, de Pompcjanc» en Her-
culancn bekertjes verorberden, n
nu niet, dat dit verlangen enkel
culinair zoude zijn; o neen, daar zit
terdege heel wat wetenschap aan
Zou zelfs in dezen uithongcring-
log de kennis van wat onze
voorouders zooal verorberden,
schien niet ooit van eenig nut kunnen
zijn
Wat cr van dit alles zij, dit is al
vast zeker: men moet respect lubben
voor de mannen die omtrent de voor
vaderlijke menage zooveel wisten op
te doemen en alzoo ook in verschil
lende andere vraagstukken van weten
schappelijk belang licht hebben ge
bracht.
Hoe ver dan die nasporingan rei-
ken? Tot vierduizend jaren vóór Chris
tus verder kon men niet komen, hoe
ijverige eu nijverige pogingen ook zijn
aangewend. Wel bestaan cr natuurlijk-
weer zoogenaamde wetenschappers,
die in hun zoogenaamde wetenschap
pelijke werken, zelfs van veel oudere
tijden van alles en nog wat weten tc
vertellen, over ook de gerechten dier
dagen en dat met een zekerheid als
hadden zij dagelijks mee in de gaar
keuken gestaan en dagelijks aange
zeten aan 't opgediende maalmaar
hoe apodictisch die heeren daarover
ook mogen schrijven, altemaal is het
onbetrouwbaar wat ze hieromtient ver
tellen zoo onbetrouwbaar als honder
den andere zaken in die van aap-tot-
mensch-boeken uitgebazuind.
Toch al een eerbiedwaardige oud
heid die van vierduizend jaren vóór
Christus, vindt L' niet Deuk er maar
eens even aan, dat dc oudvader Abra
ham naar men algemeen aanneemt,
pas ongeveer 2000 jaren later in Ka-
naan verscheen, d.i. op het eind van
het bronstijd-vak voor Palestinaen
toen koning David den troon beklom,
waren er zelfs al 3000 jaar verloopcn.
Zoo-lat de lezer wel zal moeten toe
geven een eerbiedwaardige lijd veer
tig eeuwen vóór Christus I En dan er
achter komer, wat de mcnschcn toen
gegeten hebben Waarlijk dien knap
pen. orivctinocibarcn navorscher ons
eeresalutI
Maarhooren we al vragen hoe
zijn de geleerden daar in 's hemels
naam achter kunnen komen
Menu's uit die dagen werden zij toch
niet machtig. Zeer zeker niet. Maar
hebben zc het dan uit geschriften
Ook niet. Die bestouden toch al even
min. Hoe men het dan heeft kunnen
achterhalen Ge zult het moeilijk ra
den. men heeft die wetenschap ge
haald ook wetenschap is ovcrai te
vinden nog meer dan poëzie uit
ilarmrestcn der Egyptische mummiën.
Bekend is liet, dat vooral graan-
vruchten rijk zijn aan kiezclzuurhou-
dendc cel wanden. Deze nu zijn geheel
erteerbaar in het nieiischelijk spijs-
kanaal. Onderzocht men nu de turf-
achtigc darmstukken der gebalsemde
lijken, dan kon men wellicht iets vin
den onder den microscoop, wat ons
uitsluitsel zou geven. En werkelijk I de
uitslag was verrassend. Men vond
alleen dc structuren der verkie-
(2000 v. Chr.) begon tc ontwikkelen,
verhaalt Tacitus, dat zij o.a. „tarwe-
en gerstebier" gebruiktenen over
Armenië schrijft Xenophon in zijn be
roemde tocht van dc 10.000, hoe men
daar met riethalmen het vocht en
dit niet zuinig - opzoog uit nauwe
kruiken. Ook Archilochus (700 v. Chr.)
trof in Klcin-Azië reeds echte
Waaruit men weer kan opmaken,
dat de liefde lot het Canibrii.usvocht
waarlijk niet zijn opkomst aan Mütichen
te danken heeft.
zclrlc ecihulsels terug van verschillende
graansoorten, maar zelfs beenstukjes,
die aan bepaalde visschen of viervoe
ters hadden toebehoord.
Dc geleerden hebben alzoo met ze
kerheid kunnen vaststellen, dat den al-
ouden Egyptenarcn twee soorten visch,
muizen, tarwe, gerst, gierst en wortel
stokken van een waterplant tot voed
sel verstrekten. En. heel merkwaardig
De tegenwoordige jeugd der Nijl-landen
peuzelt nog voor een goed deel ge
droogde visch, ja zelfs muil
als hun voorgeslacht van voor vijfdui
zend jaar En ook dc zoogenaamde
„aardamandclcn" worden nog gegeten
aan dc Middellandschc zee en in
Afrika, juist als in de dagen van olim.
Wij twintigsle-ccuwcrs van 't be
schaafde Europa hebben, zoo wij on
zen neus nog niet buiten tie bescha
ving staken moeite om on
vroegere toestanden in te denken. Vaar
laten wij cr eens even aan herinneren,
dat ook bij ons op dit gebied heel
wat veranderd is. Zou b.v.
vroegere Canlfaten ooit uit zijn graf
kunnen opstaan en zich alsdan dot
de Westlandsche tuinen een wand
ling veroorloven, zou hij dan niet vi
verwondering zijn handen in elkaar
slaan Wat een macht van
planten, die hem, eens bewoner dier
streken, totaal onbekend waren En
daarvoor behoeven wc nog niet eens
tot dc Canifatcn terug te gaan.
En Jacoba van Beieren zou, al ware
het ook in mindere mate, nog volop
'vinden om haar kennis van in-
'andschc tuinplanten san te vullen.
Kregen wij immers nadien niet uit
Amerika aardappelen, maïs enz.
Was de larwc reeds aan de aller
oudste Ejyptenaren in twee, drie soor
ten bekend, in n.o. Europa bedienden
tie Germanen zich daarvan zoo goed
n Azië de bewoners van het oude
Armenië. Van de Germanen wier ras
zich in den Europccschen bronstijd ploeg nog niet bekend was. Men ge
Ovct linzensoep kunt ge reeds le
zen in de geschiedenis van Ezau en
Jacob gij herinnert u immers, hoe
Ezau daarvoor zijn geboorterecht prijs
gaf maar al duizendc jaren te voren
werden linzen reed* in oer-Egyptc ge
bruikt. Dc veld-erwl in het oude Troje
door Schlietnann gevonden, kwam in
den ijzertijd naar Duitschland. De boo-
nen wildgroeiend in de landen rondom
den Nijl, golden 't jaar 10U0 v. Chr.,
volgens den Bijbel, als voedsel. De
tuinboon is een geschenk van Ame
rika. l'cenen of wortels kennen we
reeds uit oude paaldorpcn in Zwitser
land terwijl het vlas, kunnen wij hier
voorbij gaan aan toe voegen, al
heel vroeg in Egypte verbouwd,
dc oude Germanen iets buitengew
blecfwant meestal kleedden zij zich
dierenhuiden. De edele wijnstok
schijnt pas in 1400 v. Chr. te Orclio-
menos gekweekt tc zijn. Wel spreekt
Homerus van druivennat doorzijn hel
den bij Trojc gedronken maar dat
niet het edele nat van onze drui-
maar dat van een wild soort. Hoe
dat dan weet? Uit dc aldaar ge
vonden pitten.
Merkwaardig is nog ook dit
houdt cenigzins verband met de kook
kunst, dat in het Stecnen tijdvak de
bruikte voor den veldarbeid hakken
gemaakt van steen of rendiergewei.
Op vele onzer eilanden in «Je Oost
is men nog niet verder. Omstreeks
1000 v. Chr. had men al primiticvg
ploegen van brons, waarschijnlijk voort
bewogen door runderen. Ettelijke rots-
tcekeningen en echte overblijfselen uit
turfmeeren bewijzen dit vrij onomstoot-
lelijk vior Zweden en Dencmntkm.
De 11. Sulpicius Severus schreef
403 na Chr. een brief aan den H.
I'aulinus, waarin hij Item een kok aan
beveelt. In dien ouden aanbevelingsbrief
somt de eerstgenoemde alle spijsbe-
rcidingskunsten op van zijn bescherme
ling, en vergeet ook niet te vermelden
wat hem ontbreekt. „De knaap is ge-
noeg/aaam op de hoogte, om boonen
te koken, gewone bieten met azijn en
saus te kruiden, en een gewone mcel-
brij gereed te maken voor dell smaak
van hongerige monniken peper kent
hij niet, maar hij is ten zeerste bedre
ven in liet voortreffelijk doorcenstain-
pen van zoet riekende kruiden. Een
gebrek heeft hij, dat hij een hardhan
dige vijand is van alle soorten tuinen
want als hij daarin komt, dan maait
hij (als) met ceo zwaard weg wat hij
't eerste vindt, en heeft hst vooral ge
munt op het maluwekruid, waaronder
hij een ware slachting aanricht."
Door dit schrijven zien we, onder
meer, wat in 't begin der Christelijke
jaartelling, de keuken der monniken
an voornaamste spijzen bevatte.
In latere jaren tijdens de groote volks-
erhuizing leerde Denemarken het ge
bruik van bonnen en rogge. Vóór dien
tijd kende men daar twee soorten
tarwe, verder gerst en gierst, alsmede
de haver. In den tijd der Viking, der
Noorsche roofkoningen, bevatte het
dagclijksch brood veel buoneninecl,
zooals blijkt uit dc navorschingcn.
