s
Katholiek Niéuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Ris
Telefoon No. 314.
■pit Bla<t verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag en wordt uitgegeven door de
^ereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent
voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke
■rjiuinmers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch
■■bzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Vrijdag 8 Dec. 1916.
No. 72.
Dertigste Jaargang.
AdvertentieprijsVan één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer
tien cent. Voor incasso wordt vijf cent in rekening gebracht. Billijke
tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeellngcn, Ingezonden stukken cn
advcrtcntiCn gelieve men In te zenden ten Kantore van de Directie van De Eembode,
Langegracht 13, Amersfoort, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
J. B. SCHEUER
AMERSFOORT.
Langegracht 9 - Telefoon 254.
Administratie- en
Effectenkantoor.
longatie.
I Kantoor geopend v
8 December.
t Pat.
|T ct wn* in 'l jaar 1854, di
|1 Pil» IX nan de wereld plechtig
r Mikluardc cn 1. >t leerstuk ^stempelde
de Onbevlekte Ontvangenis van Maria.
Trrwijl ter cenc zijde het diep-ge-
>vigc volk eeuwen lang zijn geloof
n Maria's verheven voorrecht beleden
id, verhief zich aan de andere zijde
Rn felle beweging tegen het plechtig
idigen van het leerstuk der Onbe-
Ontvangenis van O. L. Vrouw.
Wel was de beweging toen niet meer
'sterk als tijdens de middeleeuwen
waren de bezworen niet meer *00
ar en da moeilijkheden niet meer
groot als in hel begin der zeven-
sijde eeuw, maar bij sommigen vond
h. leerstuk toch nog tegenspraak.
Doch de tegenstand werd alras'toc-
■uichine en blij geloof.
was op den ÖjDec. ,1854.
9 uur opende zich de poort
in",,het Pauselijk Paleis en verscheen
inge en statige processie der kerk
ten in Sint l'ieter. Honderd-iwee-
vgi uiig tonden te Rome geschaard
den stoel van Petrus.
;n bonte menigte golfde door de
(beuken van Sint Pieter, vrouwen S11
n, monniken, priesters en soldaten,
midden van die lange, breede
rijen van Bisschoppen en Kardinalen
zat op een zetel, rustig en kalm, de
I Vader der geloovigen, de Herder dei
I volkeren, do Paus van Rome, de ne-
ff gen de Plus.
'an toen de laatste tonen va» der
eni Creator" waren weggestorven
s de onfeilbare Leernar van zij:
el op. Alles zweeg. Met ongeduld
ademlooze stilte wachtte de menigte
op ile geloofsbepaling. Een groot lio-
ïklijk woord zou worden gesproken,
en wist het en luisterde. Want een
Jer "wilde Jicn klank hooren cn be-
.jren in zijn ziel.
I Helder en pleclitig klonk Zijn krach
tige stem voor de roerloos zwijgende
menigte en sprak Hij de onfeilbare, de
'alles voor reuwig beslissende woorden
„Wij veikl.iicn, verkondig.?
nab 1. dat d- leer. die houdt, dat de
Alleizaligstc M iag'1 Maria in hot cc
(Égenblik barer ontvangenis, door
bjjzo U:re genade en een bijzonder
VOorr. eht van den Almachtigen God,
1 alle vlek tier erfzonde gevrijwaard
Kbleef, door God is geopenbaard en
f-'derhalve door alle geloovigen vast en
standvastig moet geloofd worden."
En nauwelijks zijn deze woorden
gesproken, of een daverend gejuich
barstte los, een juichen als een lang
ingehouden stroom van vreugde en liefde.
Met geestdrift werd deze afkondiging
door de katholieke wereld ontvangen,
en niet het minst door het katholiek
Nederland.
Allen hoopten,* priesters cn leeken,
dat dat leerstuk, dat heerlijk geheim,
het punt van aitgang zou zijn van een
tijdperk vaii voorspoed en vreugde
voor de kerk van Christus en geheel
ile Christenheid.
Toch lokte de plechtige afkondiging
v.ui liet leerstuk der Onbevlekte Ont
vangenis een lievig protest uit in Ne-
[lerhml van de zijde der Jansenisten
cn Protestanten.
J. van Santen, H. van Buul en "H.
Hejjkanip, richtten twee jaren na de
igmaverklaring tot alle katholieken
het Koninkrijk der Nederlanden een
herderlijk onderricht over de Onbe
vlekte Ontvangenis der H. Maagd
Maria," waarin zij o.m. met hun drieïn
een andere leer tot dogma verklaaiden,
namelijk, dat de Paus in zijn dogma
verklaring dwaalde
De wufte wereld spotte toen en spot
ig met de dogma-verklaring der On
bevlekte Ontvangenis.
/.ij gaat op In het zinnelijke, in het
stoffelijke, in het wat van deze wereld is.
Jaren zijn sindsdien vcrloopen. En
<g staat het .leerstuk steeds, in deze
:uw van slof-vergoding, van verdon
kering van het bovennatuurlijki
het ideaal der ware grootheid voi
"ol gratie 'en poSzie, wonderbaar
zacht, blanker dan de sneeuw der
bergen, zuiverder dan de stralen der
zon rijst Maria op voor de bllkl»
ieder katholiek.
Toen voor een lulve eeuw ruim, zij
lvi? zich kwain openbaren op dc
Massabicila-iols te Lourdes aan de
ongeletterde Bernadctte Soubi-
d i» verschijnt zij in blank gewaad,
gesluierd, geteekend met al de sym
bolen der reinheid en als zij zich zelve
aandient, dan weet zij geen andere
woorden dan „Ik ben de Onbevlekt
Ontvangene."
Zij is, gelijk Gujdo Gczetlc
Maged onbevlekt,
Nog schooner duizendmaal
Als 't daglicht dat den morgen wekt,
Vol perels cn coraal
Met fierheid inag de Kerk op Ha;
wijzen, Haar ten toonbeeld verheffen,
ter beschaming cn ten troost. Nergens
toch is men bijna veilig meer, ge-
schuilen overal.
■O schoone Onnoozelhcid
Waar zijl gij nog te vinden i
Of tref ik nergens meer
Uw aanschijn
Ten toonbeeld van zoovele»die
onder haren smettcloozen mantel schui
len willen 0111 het kleinood der zui)
heitl te bewaren.
Ter beschaming der dwalende»
I chtzinnigen, die zich werpen op het
glansrijke wereldsche, dat strak-
Uit het Buitenland.
somberen zal in een poel van wee. tralen gemaakte krijgsgevangenen
hun, die strijden een goed heenkomen hebben gezocht
mouten hard of onder den druk gaan I naar het Ooiten,
in verleiding. I Van de vele kwaden, waaruit de
Zij is het schild. Kucmeensche legerleiding tc kiezen had,
Zij verzekert de overwinning. heeft ze het kleinste gekozen.
l)al onze bede daarom steeds zijHet veroverde gebied van Roemenië
Koningin, zonder zonde ontvangen, zullen de Duitschers „susnlltzcn" naar
d voor ons. ze meedeelcn. AI is de sympathie met
de rcgecring gering, die op verovering
van gebied uittoog, toen zij meende,
lat haar tegenstander zich niet meer
«ou kunnen verwaten, rn al xHn in-
eaovcr de nederlagen die hel lariu heeft
geleden, niet in staat bijzonder mede
lijden tc wekken, ja al spreekt het van
zelf, dat ou Duitschers zullen pogen
traden autt graan en olie op
die hun uitnemend to p.-u
zullen komen, liet voornemen het land
stelselmatig te gaan e*p!oilocrcn, be-
looft Roemenië niet veel goeds,
Zal men ook hier een oorlogsbelas-
ting gaan heffen evenals in België waar
de maandëlijksehc bijdrage van 40 op
50 milltoen is verhoogd?
Van den Oorlog.
De Russen hebben hun minister van
buitenlandsche zaken, die wei wat voor
vrede-sluiten voelde, aan den dijk ge-
hem vervangen door een be
windsman, die praat van doorvechten
't bitter end.
Trepof, zoo heet de nieuwe man,
verklaarde, dat de verbonden staten
Rusland Constantinopcl beloofden,
■lat de hoofdstad van 'iTurkschc
rijk met 't land er om heen het doel
w-aarvoov de Kus vecht.
Constantinopcl is altijd een gewild
artikel bij den Rus geweest. Vandaar,
lat mi, na het noemen van den prijs.
1I0 vechtlust, die verminderde, weer
Voorloopig ziet het er niet naar uit.
dat de Rus z'n hartewensch ra» in ver-
idling ziet gaan.
De Rumenen, die drie maanden ge
leden den doorslag zouden gevpn ten
nudeele van Gernuinla en Co., zijn
goeddeels verslagen en de vijand rukte
reeds de ichoone hoofdstad Bucharest
De aanvallen der Kussen, tot
lichting van den druk op de Koen:
sche legers, beantwoorden niet aa
doel. De aanvankelijke terrein)
weder grootcndeels prijsgegeven
worden het Oostenrljksche K-uerbericht
Jceld mede, dat de tiocpcn door iniii-
van tegenaan vallen alle plaatselijke
irdcclen der Russen tc niet deden,
!oo is met Boekarest de vierde En
tente-hoofdstad in handen der Centrale»
gevallen 'Brussel, Belgrado, Cettinje.
Boekarest I Iets meer dan drie maanden
dat Kocmeniö's deelneming aan En
tente zijde van dien kant begroet werd
Is de waarschijnlijke genadeslag voor
Ie Ccntralcn cn nis het voorspel van
Kusland's opma, clt naar den Bosporus,
is ilc hoofdstad van den "vierden
kleinen bondgenoot onder vijandelijk"
bezetting gekomen. Het oogenblik-
scheen voor Reeineniü zoo uiterst guns
tig. toen Duitschland c.s, in Augustus
slechts nauwelijks den druk kon
rstaan. zoodat vermeerdering der
gevechtskracht met een vcrsch leger,
beloofde de schaal te zullen doen over
slaan. Maar inplnats daarvan nam voi)
M.'ckensen «Ie leiding in handen van
Idtocht met het nu bekende ge
volg.
Men mag a.innem'cn, -Int de Duitsch-
Oostenrijksch-Hongaarsche troepen -
versterkt nut Bulgaren en Turken
ng Bucharest om het zoo te
zeggen binnengewandeld zijn. terwijl
de Roemt ensche strijdkrachten ver
minderd met het aantal door de Cen-
Bankvereeniging H. L. A. Dullaert Co.
AMERSFOORT - Scherpenzeel Soesl
LANGEGRACHT 30 - TELEFOON INTERC. 363.
Verhuurt loketten In hare brand
en inbraakvrije „UPS "-kluis.
MP^* Unnrnc zullen RUSSISCHE Coupon» met
mantels per I Januari 1917. zoo mogelijk vddr
December n. ter verzilvering worden ontvangen.
Inderdaad, wat met Bclgi» passeerde
is niet aanlokkelijk. Het Duitsche re-
gccritigsoigaan, ontkent dat de be.oftc
die gouvernem baron Von Hnenc in
1914 nficgde. zou zijn geschonden door
de thans plaats hebbende wegvoerin
gen. Die belofte diende slechts om de
bezorgdheid der naar Nederland ge
vluchte Belgen weg 1» nemen dat zij
of sommigen hunner uit militaire ov
wegingen naar Duitschland /ouden vu
den gevoerdterwijl wal thans inct
werklooze of niet-werkwilllgc Bjlgen
gchrurt uit sociale beweegredenen gr
schiedt.
Kort gezegd: er werd beloofd dat
er niet weggevoerd zou Vrorden (om
reden A); er wordt niettemin wegge
voerd (om reden B). Ergo ia du be
lofte niet geschonden
De berichten over de wijze waarop
.du maatregel door het Duitsche bestuur
in Belg!» wordt toegepast, mogen ten
deele overdreven zijn, zij laten geen
mogelijkheid va'n twijfel over dat die
maatregel hard cn onrechtvaardig is.
.Dat er bij het aanwijzen van de weg
te voeren mannen op ruwe wijze cn
zonder poging van schifting tussclien
wciktoozen en Uibcidcnde of werkwil
lige mcnschcn is tc <vcrk gegaan, staat
vast. Het werd van Duitschen kant
zelf bevestigd door de inededeeling dat
den arbeider» die „bij vergissing" naar
Duitschland waren vervoerd, vergun
ning zou worden verleend terug te
keeren.
gepreekt naar aanleid<ng van het weg
voeren van Belgen.
De kardinaal zeiiir. dat de laatste
of vijf weken misschien de stnar-
clijkste waren geweest van zijn leven.
Honderden had hij in tranen gezien.
Wat in Engeland gebeurde Is ook'
niet bevorderlijk voor ecu spoodigen
ten te vinden zouden zijn, traden af
worden vervangen door ctu troepje
iverzocnlijken, die hel oorlogsvuur
uur aanblazen.
Uit Griekenland komen geen be
trouwbare berichten.
Afgaande op wat uitlekte, 11
nm-men «Int Vransche soldaten, die
in Athene Grickscli krijgsmatcriaal wil
den nemen van de Grieken klop kregen.
Kr sneuvelden "enige Pranschcn.
De geest van wrevel tegen de on-
bcschaumdhuilen van Engel-dien eli
l'ranschen neemt bij de Grieken toe.
Alle Griekscho handelsschepen zijn
in beslag genomen.
De Fransclie» dreigen nu Athene
pint te schieten, waarbij zc dan op hun
beurt schuldig worden aan kunstschat-
hoogheemraadschap volgen» de Rijks-
wet staat oi der toezicht van Gedepu
teerde en niet van Provinciale Staten,
hebben deze toch op voorstel van den
heer Kroes na ampele discussies be
sloten een commissie' van onderzoek
tc benoemen, waarvan de heer Jorisssn
deel uitmaakt.
Vervolgen» is ruim gediscussieerd
ter een voorstel van Va 11 Leeuwen,
11 voortaan de provinciale rekening
te laten onderzoeken in een telken jare
daartoe tc benoemen commissie, met
ile bedoeling deze uit zooveel mogelijk
dezelfde menzchcti te laten bestaan,
zoodat deze In dat werk routine krijgen.
Het voorstel bedoelde, om den Staten
leden meer gelegenheid te geven zich
In de zaken in te werken.
Het voorstel werd met groote meer
derheid verworpen.
Duurder reizen.
Ingaande 1 Jan. a.s. worden alle
Eerete Kamer. reizigers-en bagaget..rieven mot 20 pCt.
Tot lid van de Eerste Kamer voor, - o„hnni«i.ii,i
Groningen is gekozen de landbouwer I J
J, Ti, vVestetdijk, beboerende tot de 'J"»* «hrcef dr. Kuyper In zijn
parljj der Vrijzinnig Democraten.
Tweede Kamor.
Binnenlandsche Berichten.
den misschien
edeslui-
Bij de behandeling dei Grondwets
herziening heeft de Kamer de zitting-
duur van den gemeenteraad op 4 jaar
gebracht, met gelijktijdige aftreding vun
alle leden.
Een goode oploieing.
Minister Van Gijn heelt zijn ontslag-
iiivrnge ingetrokken.
Hij blijft hut departement van finan
cial besturen.
Prov. Staten ven, Utrecht-
In dc eerste vergadering der wintcr-
zitting is een levendig debat gcvocid
naar aanleiding van het rapport va»
Gedeputeerden over den stormvloed
n 13 14 Januari j I. lit dat rapport
:rd gewag gemaakt van het feit, dat
verbeteringen en restauraties door
het hoogheemraadschap de Bunscliotcr
Veen- en Vcldendijk niet geh-.elopdu
wenschte wijze geschiedde. Meer dan
n Statenlid drukte cr dan ook zijn
•es over uit, of door gemelde her-
'Hingen 'nu wel toekomstig gevaat
11 worden afgewend. Ofschoon het
Standaard, en kan door ons niet v
den opgegeven, zoolang 't ideaal ni»t
bereikt la.
Het verschil met de oude lezing is
1 alleen, dat we voor ons onderwij»
meer subsidie zullen verkrijgen.
Wanneer? Dit bleef in petto, want
elke poging, om desa'.nganndc eeltige
zekerheid te verkrijgen, faalde.
Het gaat nu af op goed vertrouwen.
Het amendement, d.u op zekerheid
doelde, trok men I11, en zoo ook het
amendement om 't leerplan vrij te
houden.
Du verklaringen, die dc Regccring
ter elfder ure gaf, schijnen daartoe
vrijheid tc hebben gegeven.
Ons blijft dit gewaagd voorkomen.
niets hopen wc liever, dan dat de
irdero toekomst onze vrees beschamen
moge."
Stellig verwachten wc, dat de
Amcrsfooitsche Katholieken Zondag
Amersfoortsrlie
Nieuwsberichten.
f EUiLLETOli.
zwaar U, ging dc jongen verdergeef
het e
Ni hie
Van Heiden tot Christen.
In hu'ic nabijheid leunde legen cen
Her pilaren een jongeling als honderd
man g' kleed, wiens gelaat ernst en
vastbei .idenhcid uitdrukte.
Als Germanicus naderde, verliet hij
vlug zijne leunende houding om den
heersdier zijn groet te brengen,
gfcjeiv/ligr edelman, zcide Getmanicu»
laat mij U bekui 'I maken met den d-.|>-
;en jongeling, die in de K' 1
llr
Ca»»
zijn
s Chae
toeg de schcl'i*
ih, is de d»|>t
B K'j 1
jjvbaloveiide k
Maar r
dig gelaat
u'i
II ik U b
maker
wal de wereld vni
lia.vntelooze ongebonden
«ettelijke cn ongeloofelijkr
rlossen zou, door Caligula
om te brengen, sprak hier
ieuwsgiciig 0
.Zwijg, ondeugend kind, - riep Gcr-
iiffenden toon.
«Het .schijnt ntij toe. zeide Augu'
s, dc vergadering overziende aller
gesprekken staakten dat rondom
ns Europa, Axië en Afrika vertegen-
•oordigd zijn. De jeugdige Herodes
>ct zijne vrienden mag voor Aziü gelden.
Gij. voegde Augustus den mi
ie naast Ttbcriu» stond, kom
Egypte. niutVaar1
«Machtigegebieder, h- ruam d,-
ik kom tut hui land, waarvan In t
Babylon een» de hoofdstad was
Zoodra deze man den mond geopend
had. vurblerkti- Sejanus, cn li
flnistinrnd. zeidc hijIk hub uw
tattt gehoord, gij-ziji
Ik >>rn riirasyllu*. Magus de
kundige.*
Sejanii
visgers iloor zijn br>:
Weet gij wel
Herin»» niet zijt E:
meermalen, a's gij des nachts rij.it d,
hoeven van uw paard met stroo f
1'hrasyllU) ontsnelde.
Denkt gij. ging Sejanus voort,
ik niet ledrien stul te Formia lu-l
ilcrzocht dien eig-.-n,nacht, wa»-i:
li-1 wisselen van verdere opmerken
liisschcit deze waardige lieden werd|
verhinderd, «loowlat Augustus midi
gemec rie aandacht wederom liet woord
ilk denk, zeide hij, dat wij allen
heugd zijn den grooun Dionysius, den
klhener, te kunnen hooren
Een luide goedkeuring was het ant-
voord van dat scherpzinnig cu weten-
chappelijk gezelschap,
In uw wijsbeheerte, ging Augustus
/oort, zijn twee hoofilbegiusclcn
ben ik niet minder nieuwgierig dan
d 'daarvoor dergelijke
ifdoend»
lij zegt. 1
crucht, gelijk Cicui
eidc.r' godheden.
slechs een enkele
I, die
oil I:
011 beginn
dat
s lachte, streek met de blanke
de waarachtige Koning nller Koningen
dc gever is van alle» wat bestaat, en
dat hij zelf mets ontvangt. Hij heeft
geen lichaam, maar isecn zuivere, hel-
ligc geestalle» in zijn weit., ca geen
grenzen kunnen 'kunnen of zullen zijl
macht of kennis bepalen. Terzeifdertiji
verwerpt gij "hut begrip, in sommige
Griekse!)" systemen aangenomen, dat
hij de ziel is van liet zichtbare heelal,
un het heelal zijn lichaam, Gij zegt,
dat hij vrVjr alle dingen, en daarvan
geheel onafhankelijk, beslaat, en
[alle* noodzakelijk van hem.athaiigt.I»
I liet zoo niet
Ja, antwoordde Dlonysius, dat
ijn vaste Overtuiging. -
Dit dan, zeidc Augustus, is de eerste
na.;, waarover ik U wensah te lioo-
11 ile tweede of de kracht, die in
der onzer denkt, zich herinnert, rede-
meert, en zich xelvc bewust is, zal
blijven leven of sterven bij onzen dopd,
gelijk Plato, Xenopon, Cicero, en nog
vele andere buitengewone geleerden
groote denker» zoo stijf hebben
volgehouden.*
Ach. zcide Dioiisiu» met welluidende
item, terwijl aller ongeil zich op hem
rcsllgdoi, indien ili. God mij niet bij-
.taai, zal ik niet beickend zijn voorde
aak, die gij, Augustus, mij hebt op
(elrgdwant ik ben niet waanHg het
'i -. der werp Ie bihiuiilel) n waarover gij
nij wcnscht tc hooien. Gij weet, lun
vele geleerde personen m on» Europ
achtend verlangen licbbu
uitgezien naar een goddelijk wezci
ïcnscliun, zal verschi
den acht.
>1 Kom
r zal I
l.iit
ais Pino
loovighciil durven buschilldi
mand hum beschouwen al» de dupe
«ener ijdole verbeelding of val) niets-
«eggende droomerijen. Pi»o, een be
kwaam bestuiiriiei en begaafd man, en,
liii duld" hut mij niet ten kwade, meer
»clierp dun toegevend, nok Piso deelt
in onze veiwaclitlug. Onze geleerde
vriend Strabo, dien ik naast mij zie,
>u ons kunnen verhalen, hoe aige-
leen reed» deze verwachting It sinds
iihcugeljUte tijden. VVM Is waar open
baarde zij zich in dikwijls geheel ver
schillende vormen, maar toch altijd
bleef de kern dezelfde onder dc talrijke
volkeren, wier dertig talen weerklinken
onder den onmetelijke» hemelboog van
Azië. Maar Domltius Afer wenscht mij
Ie onderbreken.*
Afer zeidc
Ik zie in, hoe deze van oude tijden
dagteekeiH-ndc verwachting, die vaag
door werelds overleveringen henen-
vloeit, cn lil' cen uiecr bepaalde ge
daante tot grondslag dient voor den
godsdienst des Joodschen volks, op
e .'nlgcrwjjta in vcibnnd kan staan én
met de onsterfelijkheid van het denkend J
beginsel in on», met du vraag of
een oneindige, eeuwige God bestaat,
die het heelal maakte.
Alleen zou ik met betrekking tot
die verwachting er willen bijvoegen,
hernam Dionysiu», dat, wanneer een
maal deze atgemeene weldoener ver
schenen Is, vele verheven begrippen,
die tol nu loc slechts het eigendom
waren van groote geusicn, waarschijn-
ichljnlijk gemeen goed zullen worden
vim de meest middelmatige», Ja van
«Ik ga nu over tot dc twee vragen,
waarvan Augustus het bewijs verlangt.
Maar eerst wil ik de ineeningen hooren
dezer schitterende vergadering. Ik zal
zc mijne zienswijze vergelijken. Hoe
denkt Amlstlus Labi* cr over -
-Ik weet geen woord, waarmede ik
lijn mcening kan uitdiukken. Ik denk.
dat alle dingen uitvloeien en tcrugkee-
ren tot hetzelfde w<zen. Wilde ik een
woord ontlecnen aan uw landstaal, dan
-Pantheïsmehet best de ve. schijn-
gelen van het heelal verklaren. Ieder
ding i» groei cn vervat, maar omdai
verval verderen gr ei bevordert, Is
ieder ding in zijn geheel ten slotte niet»
anders dan groei,-,
•Staat het groeien van alle dingca
onder een algemeen toezicht?- vroeg
Dionsysius.
-leder ding. hernam Lablo. staal
onder toezicht van zijn eigen natuur,
W:i ïtdoor hel niet kan veranderen, en
ieder ding van lagere orde itnat onder
het toezicht van cm ding van hoogere
orde. waarmede liet in betrek1.ing kan
komen. Aldus, wat de handeling ver
richt (activum) staat hoogcr dan dat
gene. wat de handeling ondergaat (passi
vum). Het is immers voortreffelijk een»
handeling, op iets ander» over te bren
gen, dit te besturen, te ver anderen of
bewogen te worden. De geest van een
bouwmeester, bijvoorbeeld, i» van hoo
gere orde dan het doode gewicht van
■jen tragen steenklomp, waarmede lif
leen gebouw optrekt.-.
Wordt vervolgd.