Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. - Prijs per drie maanden
zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor
incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar.
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van
abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Dinsdag 10 Juli 1917. No. 29. 31"" Jaargang.
Advertcntiün: Prijs per regel 12'/. ct„ met bewijsnummer. Voor incasso
wordt vijf cent per maand-nota inrekening gebracht. - Billijke
tarieven bij geregeld adverteeren. AdvertentiCn moeten Dinsdag-of
Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembodc worden
bezorgd. Mededeellngen, Ingezonden stukken en advertentil'n te zenden
aan de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort.
Binnenlandsche Berichten.
den huurprijs naar
1 Januari 1916. Vo<
De kosten der Distribuliewct zullen
in het eerste half jaai van 1917 het
bedrag van 42 millioen gulden niet
overschrijden.
Bij den gemeenteraad van 's-Gra-
venhage is een voorstel ingediend tot
het vcrleenen van vergunning om een
standbeeld van Johan de Witt op te
De Kegcering heeft mededeeling
gedaan van haar bemoeiingen tot be
houd van de veilige vaargeul voor de
schepen in de Noordzee.
Het Kamerlid Licftinck is overleden,
de nestor onzer Kamerleden.
Hij was vroeger predikant en stond
bekend als een voorman der Neder-
landsche vrijmetselaars.
Huurcomml88ie.
De Huurcommissiewet is in werking
getreden, en heeft ten doel te voorko
men, dal de huurprijzen der woningen
van lageren prijs worden opgedreven
op onrechtmatige wijze.
De huisbaas mag voortaan voor zijne
woning niet meer huur vragen dan hij
er op 1 Januari 1916 voor omving,
'zoo niet de Huurcommissie dat goed-
Is een woning vóór of op 1 Januari
1916 niet verhuurd geweest, b.v. dat
de eigenaar ze bewoonde, dan schat
de Huurcommissie voor deze woning
deu toestand op
een nieuw ge-
>uwde woning na 1 Januari 1916,
geldt de huurprijs, waarvoor de woning
voor het eetsl is verhuurd.
Heelt dus de huisbaas-vetliuurder nik
1 Januari 1916 den huurprijs eener wo-
ning opgeslagen, dan moet hij, zuodra
er eene Huurcommissie is, binnen ééne
maand na de instelling er van, 'n ver
zoek richten tot die commissie voor
deze woning de huurprijs, goedtc keuren,
ofwel de huurprijs verlagen tot dien
van 1 Januari 1916.
Eventueelc schatting van den huur
prijs moet eveneens binnen ccnc maand
worden aangevraagd. Keurt de Huur
commissie den hoogeren huurprijs niet
goed, dan geldt de huurprijs door de
commissie vastgesteld.
De verlaging door de commissie be
paald, werkt terug tot het tijdstip door
de Huurcommissie te bepalen, maar
dit tijdstip mag niet vroeger zijn dan
16 October 1916.
Hij, die na 2 Juli 1917 voor het ecist
eene woning wil verhuren, welke vóór
Ot op 1 Januari 1916 niet is verhuuiil
geweest, wendt zicht onafhankelijk van
do huurwaarde der woning, vooraf tol
dc Huurcommissie met het scluiltelijk
verzoek den huurprijs van 1 Januari
1916 van die woning te schatten.
Dc Huurcommissie keu: t den hooge
ren prijs niet goed, zoo de verhuurder
niet aannemelijk mankt, dat dc hoogt re
huuiprijs redelijk is in verband melde
normale huurwaaidc op 1 Januari 1916,
vermeerderd met de hoogere uitgaven,
die hij ter zake van <1: woning heeft
te bestrijden. In bijzondere gevallen
echter kan de Huurcommissie dc ver
hooging op anderen grond goedkeuren,
zoo haar blijkt, dat de huurder met de
verhooging instemt. Keurt de Commissie
den hoogeren huurprijs niet goed, dan
stelt zij zelve het bedrag vast, waar
voor de woning mag verhuurd worden.
Van de uitspraak der Huurcommissie
staat beroep open bij den Kantonrechter,
De Huurcommissie kan zoowel huur
der als verhuurder oproepen om voor
haar te verschijnen en kunnen zij zich
doen bijstaan of vertegenwoordigen dn'or
een gemachtigde.
Gemengde Berichten.
Oorlogsberichten.
hervatting van hel Russisch öf-
feiiBiet, dat met een bijzonder gioote
krachslinspanning gepaaid ging, heeft
den Kus geringe voordeden op
geleverd. die m geen enkel oplicht van
belcckenis kunnen worden genoemd,
die dan ook in gccncrici event' dtg-
licid staan tot de offers, waarin, c /.ij
werden gekocht. Zooals de Russische
legerleiding zelf heeft eikend waren
de geleden verliezen buitengewoon hoog.
Wanneer men de verschillende overwe
gingen, die tol liet weder opnemen der
vijandelijkheden kunnen hebben geleid
nader ouder de oogen ziet, dringt zich
vanzelf de onderstelling op, dat dit
offensief niet ondernomen werd op eigen
wensch der Russische legerleiding, In
tegendeel men is eerder geneigd tot de
conclusie te komen, dat hieraan veeleer
een krachtige druk van de zijde der
Entente ten grondslag ligt. Als bewijs
hiervoor zou alleen reeds het feit kuit
en gelden, dat achter dc Kussiscln
ifanlcrie groote afdcelingen cavatcrii
aren opgesteld, wier taak het zou zijn
Iroependeelen, die soms neiging lot
wijken mochten toonen, niet geweld
Nieuwe Russische aanvallen in Oost-
Gulici
Een Britsche mijnenveger liep in de
Middcllandsche Zee op een mijn en zonk.
De soc.-democraten cischtcn van
den Duilschen Rijkskanselier een nauw
keurige regceringsvciklariiig inzake- de
oorlogsdoeleinden en de bereidheidnot1
den vrede.
Ongeveer 20 Duilsche vliegtuigen
wierpen opnieuw bommen op Londen.
Vliegtuigen der geallieerden wierpen
bommen op het Duitsche induslneg.
bied (VVestf.den).
zijn
nslukl.
Tc Dordrecht heeft de politie drij
vende gevonden in de Merwcde liet
schip „De Twee Gebroeders geheel
verlaten. Bij onderzoek kwam aan het
licht, dat diefstal aan boord gepleegd
was en dat een kastje was openge-
btoken, De 66jarige schipper de 15-ja-
rigc schippersknecht werden beiden
vermist. Onmiddellijk stelde de politie
een onderzoek in en te Rotterdam
werd dc schippersknecht aangehouden.
Bij de politic bekende de knecht
diefstal te hebben gepleegd en den
schipper te hebben vermoord. Later
evenwel trok hij zijn bekentenis in. De
politie vond het lijk van den schipper
hel was gewikkeld in een zeil, de
beencn en armen waren met touwen
iwonden. Het hoofd was verbrijzeld.
Aan het lijk was een touw bevestigd,
een anker hing,
Tot lid der Zuivcl-commissie voor
Zeeland ia o.a. benoemd C. v. Westen,
landbouwer te Zicrikzee. Terzelfder tijd
n men in de bladen lezen, dat C.
W., landbouwer te Zierikzce. was
Mordeeld tot zes maanden of f.KXX)
boete wegens te lage belastingaangifte.
Geen wonder, dat er op deze manier
op het platteland zoowat niets terecht
komt van een naleving der regccrings-
Iregclcn inzake voeding enz.
Een heer fc Sliedrecht had bij het
schoonmaken van zijn geweer 't onge-
ik, zich door 'l hoofd te schieten,
tengevolge waarvan hij is overleden.
Te Ophemelt I» afgebrand een
boerdtrij. Dc ongeveer 72-jarige. alleen
thuis zijnde zuster, kwam bij de poging
redding van twee veulens, in de
tmmen om. Ook zijn afgebrand twee
dc nabijheid staande boerdetijen.
Als uw jongen is blijven zitten
Straf uw jongen positief, noch negatief,
als zijn vlijt voldoende is. Bij zijn min
der verstand behoeft hij waarlijk niet
nog het les d, dat -zijn vacantic hem
vergald wordt. Denk niet Ie gauw aan
verandering van studierichting of school.
Met kalm volhouden komt veel terecht.
Bejammer uw kind niet, dat het nu zijn
vriendjes verliest. De jeugd is elastisch
duit gauw i ieuwe vriendschap. Maar
uw eigen kind, dat wel bevorderd
is, dat het zijn klass>tgenooten die niet
meegegaan zijn, niet vergeel. Bet
het feu en tracht niet door bezoeken,
klachten en dergelijke middelen nog
een herziening van 't besluit te krijgen.
Een leeraarsvergadering neemt haar
besluit na ernstig zakelijke ovctw
ging. (School en Leven).
Men meldt dat Duitschland, ondanks
de blokkide. over voldoende grond
stoffen beschikt om voortdurend nieuwe
te maken. Wat het gebrek aan
betreft, herinnert aan, dat er in
Duitschland rijke zwavelkieslageri zijn,
die tijdens den oorlog eerst goed in ex
ploitatie zijn genomen, en bovendien is
tien er ccnigc maanden geleden in ge
daagd zwavel en zwavelzuur langs chc-
mischen weg uit Rips te product-ren.
Niet alleenis er zwavel genoeg voor den
leanmnaak, ook voor het vervaardi-
vnn superfosfaat e;t andere kunst
meststoffen is er ruim voldoende en bo-
tdieti worden er nog groote partijen
zwavel naar neutralen uitgevoerd.
In Duitschland is besloten met u
mogelijke middelen dc schapenteelt
bevorderen. Men was van mcening, dat
Duitschland zich in dc schapenfokkerij,
zoogoed als in de vee- en varkensfok
kerij, o taf to- k dijk van liet buitenland
kunnen maken.
Graaf en Co.'» Bureaux voor den Han
over de week, eindigende 7
Nederland uitgesproken 16-
-nten tegen 13 faillissementen
dezelfde wetk van hit vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 7 Juli 1917
faillissementen tegenover 576
467 1
hetzelfde tijdperk van het vorige jar
De Burgemeester noodigt ieder, die
Portland-Cement, gips en tra» onder
Ich heeft, uit daarvan opgave te doen
het Levensmiddelenburcau.
De Minister van Landbouw heeft
goedgevonden vast te stellen een
imumprij» voor Regecringsviseh In
gebakken toestand van 80 et. per K.G.
Aan D. J. M. van Kesteren, tijde-
werkzaam op het Levensmiddelen-
bureau is tot herstel van gezondheid
maand verlof verleend,
Tegen den verminderden prijs
ct. zijn aan het Secretariaat der
R. K. Kiesverecnigiitg Recht en Orde
verkrijgbaar gesteld exemplaren der
Brochure Bungaerts over Evenredige
Vertegenwoordiging.
De plaatselijke afdccling
K. K, B'. uw vakarbeidersbond vergadert
Vrijdag 13 Juli, half acht in den R. K.
Volksbond. De agenda vermeldt o. m.
Inleiding door den Hoofd-Bcstuurder,
het innerlijke wezen van den
Bouwvakbond en Bestuursverkiezing.
Uit de arbeiderswereld.
Katholieke en Proteslantsche trans
portarbeiders hielden een propaganda-
rergadering in lokaal Dc Zaaier.
't Eerst kwam aan 't woord dc pro-
pagamhst W. Strijbos Pzn., die de toe
standen in dc arbeiderswercld voorheen
(hans schetste, en aantoonde dat
organisatie dringend noodig is om v
:n verbetering te behouden
Volgens mededeeling v
a der
Amsrsfoortsche
Nieuwsberichten.
Spreker nummer 2 was dc lieer \V.
Mooyman, die de noodzakelijkheid
aaneensluiting in vakgroepen onder-
Prijsverlaging van vele artikelen
'olgens dezen spreker na den oorlog
liet te verwachten. Dc vrouw zal de
:oncutrente worden v;-n den man. Toe
stand.-tl kunnen ontstaan die den
nadeelig zijn en daaitegen moet
dc vakvereeniging waken.
Negen mannen werden voor d
ganisatie gewonnen.
De afd. Amersfoort van den R. K.
Bond van personeel van Openb. Licht
en en Bedrijven kon in haar laatst
irgadcring twee nieuwe leden instal-
teeren. De voorzitter gaf verslag
den Bondsdag te 's Hermgunbosclt. En
verder passeerde men den avond met
dc bespreking van grieven tegen de
nieuw ontworpen loonregeling. Een
drukke rondvraag was 't «lot.
Kaasmarkt. Aanvoer 47 wagens met
12125 Kilo. Prijzen: f49.— a f54.
per 50 Kilo. Gestempelde f 53.— A
l55.per 50 Kilo. Handel matig.
De Recluseeringsvereeniging voer
Amersfoort en omstreken ia tot stand
gekomen met het doel door daadwer-
kclijken en morcelcn steun
Personen, die in de gevangenis heb
ben gezeten, weder voor hun mnat-
schapp.-lijk leven geschikt te maken,
te voorkomen, dat personen, die
roorwaardelijk" zijn veroordeeld, voor
eerste maal in de gevangenis te
recht komen
aan personen die voorwaardelijk
vrijheid zijn gesteld, mogelijk te ma
ken, dat zij aan hen gestelde voorwaar-
zich tot dc Ingezetenen om
financicclen steun.
Het Rijk geeft een locslag op iedcren
gulden contributie, zoodnt het niet zon
der liclar.g is, welk bedrag men aan
contributie ontvangt.
Het bestuur is samcng< «tcM als volgt
L. A. Baron van Ittersum. Voorzitter,
Mej. E, J. van Voorst Vader. L. J.
Luycx. Ds. J. Visser, H. Tccrink.
Mr. J. K. II. «Ie Beaufort. Mr. H. J. M.
van den Bergh. Rector L. J. H. Tecuwen.
K. Tooling. Ds. A F. L. van Hengel.
Secretaris.
Woensdagavond vergadert ten Raad-
huize de algcmqtne commissie voor
de demonstratie lichamelijke opvordlng.
Donderdagavond zwemfeest in de
zweminrichting, georganiseerd door de
Amersfoortsche /.wem- en Poloclub
Neptunu».
Tot directeur van het bijkantoor
Amersfoort der Amstcrdanische Bank
is benoemd D. Bender.
De heer N. Groot, voorheen bij het
Amersfoortsch Wissel- en Effectenkan
toor. is verbonden aan dc directie van
liet bijkantoor der Nationale Bankver-
eeniging.
Bij bare beschrijving van plaatse
lijke industrie naderde Antcrsf. D.ngbl.
de Stoomtapijtfabriek van dc firma
Hamers en Van Beek. Aan de be
schrijving van dien tak van plaatselijke
nijverheid ontlecnen wij het volgende:
Tugc overlevende vnn de vroe-
talrijke weverijen is de tapijt-
iabrick van Hamers en Van Beek in
de Coninckstraat.
De bloeiende industrie v.in de be
roemde Amersfoortsche keper is ge
heel ten grondt- gericht, dc handweve
rijen konden het niet bolwerken toen
dc machine het bedrijf revolutioneerde
en dc keper zelf werd verdrongen door
flanel en tricot.
Zoo verdwenen de Amersfoortsche
bedrijven en bedrijfje*, het eene na het
anderealleen de firma Hamers en
Van Beek wist tijdig de bakens te
verzetten cn zich met alleen staande
te houden, doch ook gestadig uit te
breiden.
Maar du keper moest er aan gege
ven worden. Het tapijt kwam er voor
de plaats.
Het was in 1872, dat de gebroeders
D. P. en A. A. Hamer» in hel perceel
Langestraat Itock Nicuwstra.it hun wil-
27
FEUILLETON.
Het vierde gebod.
Maar daar aan het hof van hertog
Arnout klopt een hart van angst en
vrees voor mij. Gij kunt mij niet wei
geren voor een oogenblik Machteld
weer te zien."
„Mijn jonge vriend," was het ant
woord, „gij dwingt mij tot fcene open
baring, die ik zon gaarne voorloopig
geheim voor u had g>. honden. Wel
nu, Machteld is niet meer te Grave.
Zij
Met een ingehouden kreet van ver
bazing sprong Jasper op en bleef zijn
zegsman aanstaicn.
„Zij is," vervolgde deze, „door >-cn
Bourgondisch ridder opgelicht. Blijf
bedaard, mijn jonge vriend, denk aan
ons beider veiligheid en hoor verder.
Deze maagdenroover is een oude ken
nis van ugij hebt hem op den Velp-
schen weg gewond toen ge in handen
van Vincent van Meurs zijl gevallen.
Er is hier echter geene wraak in het
spel, want de ridder had het plan
vrouwe Margaretha, heer Arnouts doch
ter, te rooven en haar naar het Bour
gondische hof te voeren. Machteld
heeft zich echter voor hare gebiedster
opgeofferd en met geen enkel woord
aan haar roover te kcnne.i gegeven,
dat hij zich vergist had."
„Daaraan herken ik dc edele Mach
:ld I" riep Jasper.
De andere lueld Item met een ge
baar tegen. „Gelukkig, vervolgde hij,
„heb ik de ontvoering kunnen b.-littcil,
„Hebt gij dat gedaan riep Jasper
weder, „O, ik dank u, gij sche: kt mij
het leven. Reken op mijne ec-u
dankbaarheid."
I" suisde de zonderlinge
mij spreken, du tijd dringt, lk
heb haar uit de lutndc' van haar
voerder gered en vreezumlu vo
•aak van Philips va i U .ur-.-c
inr eene schuilplaats bezing.I,
en-and haar zal zoeken."
„O, ik dank u, waar is zij -
Jasper do ha den van den tnovi
grijpende.
„Beloof mij /onder mijne «oorken-
geei e p 'ging te doen om haar
naderen, e i ik zal het u zeggen."
Jasper schudde het hoofd.
„Beloof," herhaalde do man, „want
ik wil ii gaatne omtrent dit punt de
meest volkomen zekerheid verschaffen."
Jasper aarzelde. „Ik beloof liet," sprak
hij eindelijk, „spreek" „Onder de hoede
van enkelen mijner getrouwen heb ik
haar naar 's Hertogenbosch laten bren
gen, waar zij voor tijd cn wijl
schuilplaats heeft gevonden in
Begijnenklonster. lk moet echter i
vertrekken. Zeg mij, wilt ge -: -g e,-i
Grave bezoekengij kunt het doen.
Doch eiken dag tijd verloren kan alle-
verloren zijn."
„O, laat mij hertog Arnout een enkel
Kitd toespreker bij al' de beproe-
gen, die mij bezoeken, heb ik een
woord van troost en opbeuring noodig
n verder slandva-dig te blijven
;n strijd."
..Zooals ge wilt, zeide dc tooveti
hoofdschuddend. „Geve God, dat wij
- iet tc laat komen. En nu, houd u
aan onze afspraak, lit zal Vincent gaan
meededen, dat gij u aan mij verraden
hebt, wat uwe gevoelens omtrent
Adolf zijn, Gij blijft echter het tegen
deel vei- zen cn nog morgen verlaten
wij beiden voor altijd dit kaste;'
Vaarwel."
Zooals de genoemde Hcnrick de Mi
voorzien had, gebeurd-- liet. Vincent
schonk Item volkomen geloof, wat hij
wellicht ill andere omstandigheden nie'
zou gedian hebben. Zijn zoogenaamd'
vertrouweling had hem wel is waa
het eerste bericht gebracht van ziji
ruwnardschap, hetgeen door latere
berichten bevestigd was geworden hij
had Item zeer zeker menigen goeden
rand gegeven ten opzichie va-i dc
Nijmegenaars, die voor alles Adolf
aanhingen en hem zelfs menige waar
schuwing gedaan omtrent de hertoge
lijke troepen, die liier en daar in zijn
gebied waren gevallen, maar nicttcgen
de dit alles was den graaf ook
duister gebleven cn was Hcnrick
de Mo! hoogstens voor Item
bruikbare spion geweest. Maar zijn
rtrouwelii g speculeerde in alles
hij deed op de hccrschzucht van zijn
gebiederhij wist den graaf eene toe
komst af te malen, die geheel
eciistemde met de groote plannen,
vaarvan hij droomde en dewijl
lij op dit punt niemand anders ooit
vertrouwd had dan zij l vader, nlrce dc
lioogu mate zijne ijdelheid, dat
ccnuk-ling hetzelfde inzicht in de
toekomst had ais hij.
Wie Hcnrick de Mol dan ook mocht
zijn, zeker is het, dat al zijne daden cn
neigingen zich rondom Machteld Schim-
ipenninck samentrokken, zoodat dc
bescherming, welke hij Jasper
Kuilenburg verleende, geen anderen
oorsprong kmi hebben dan de .gene
genheid welke Machteld voor dezen
jonkman koesterde.
Dank zij zijne kunst om verschillend)
gcstnlton aan tt: nemen, kon hij zich
ovcrnl vertoonen cn dus meer op dc
hoogte zijn van vele toestanden. Hij
had daarenboven legen Jasper gespro
ken van zijne lieden, die het nicisj-
vcilighcid hadden, waaruit men mug
besluiten dat hij nog over andere
middelen beschikte om zijne plannen
n uitvier te brengen.
Zeker is het, dat Vincent van Meur»
hem onvoorwaardelijk geloof schonk
en hem den volgenden dng met zijn
gevangene liet vertrekken. Zij sloegen
den weg naar Grave in, verbleven
aldaar een dag cn brachten er dc
vreugdevoile tijding van Machtclds
tdding, zonder daarbij de naam haar*
tdders te noemen zoo had het de
zonderlinge man gewild cn vertrok
ken toen naar Nijmegen, waar zij
hoopten Adolf tc vinden. Onderweg
erhaalde Hcnrick wij zullen Item
'Oorloopig dezen naam blijven geven
het beleg van Deventer en Vcnlo
cn dc gevolgen daarvan alsmede alles
wat daarmee in verband stond en
:.-ide Jasper woord voor woord de
boodschap voor, welke hij Adolf zou
overbrengen. Hij had daarbij vele
tegenwerpingen van den jongeling tc
bestrijden, wien het tegen de borst
stuitte een dubbulhartigc rol te spelen,
doelt die hij eindelijk wist tc overtui
gen van dc noodzakelijkheid, wilde hij
dc zaak des hertog» bevorderlijk zijn.
Henrick droeg ditmaal de kleuren
,n een schildknaap, dewijl Jasper door
hertog Arnout tot ridder was geslagen,
om later met meer plechtigheid in die
wnardigheid bevestigd te wotden.
Wordt vervolgd.
