Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 28, Amersfoort - Tel. No. 314.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden
zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor
incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar.
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van
abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Dinsdag 4 Sept. 1917. No. 45. 31ste Jaargang.
Advertenttën: Prijs per regel 12 V2 ct., met bewijsnummer. Voor incasso
wordt vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke
tarieven bij geregeld adverteeren. Advertentiën moeten Dinsdag-of
Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden
bezorgd. Mededenlingen, ingezonden stukken en advertentiën te zenden
aan de Directie van De Eembode, Langegracht 28, Amersfoort.
Heer. geeft vrede in onze
dagen I
Voor den vrede wordt gewerkt en
gebeden. Maar wordt er ook boete
gedaan
Wij hooren en merken daar zoo
weinig van. En toch is zonder eenigen
twijfel de boetvaardigheid niet het
zwakste middel om God te verbidden.
I)e geschiedenis van het Oude Ver
bond bewijst het doorloopend. En ware
het anders, dan zou in Christus' Kerk
gedurende 20 eeuwen aan de verster
ving niet zooveel waarde zijn gehecht.
Zoowel onze H. Vader Benedictus
als onze Bisschoppen hebben dan ook
tijdens dezen ontzeUenden wereldramp
reeds herhaaldelijk tot boete aange-
Boctvaardigheid kan op allerlei ma
nieren worden geoefend. Zij behoeft
niet in „water en brood" te bestaan
om inderdaad een ware versterving te
zijn. Iets laten, wat men gewoon is
of wat tnen gaarne doet, is dikwijls
al 'n heel offer.
De groote Kardinaal Mcrcier wees
in een redevoering over het alroho-
lisnie te Luik op de onthouding van
alcoholische dranken.
„Gij. katholieken, die weel, wat de
christelijke versterving van u eisclit,
en die, om uwe gezondheid, denkt dc
vasten niet tc mogen onderhouden,
waarom zoudt gij u van wijn en bier
niet onthouden op die dagen, waarop
gij gebruik maakt van de toelating der
Geestelijke Overheid
,,Wic onder u zou zich deze ver
sterving niet kunnen getroosten
„Gij, geloovigen, die dikwijls te
biechte n gaat, wat wederhoudt u, aan
uwen biechtvader te vragen, dat hij u
in plaats van een gebed, waartoe n
niet dc minste opoffering noodlg is.
tot voldoening één dag of twee ge
heelonthouding van aicoliolischen drank
zou opleggen 1
„Hoevelcn zjjn er onder u niet. Me
vrouwen, die voor de dagelijksclte zon-
dcu in een gatuche weck voldoen niet
drie Weesgegroeten
„Waarom legen onzen tlelabcMuur-
lier dan met gezegd, dal we denken
sterk genoeg te zijn voor strenger
bncteplcgiiig Waarom zelf de Sacra-
inenteele voldoening niet aangevuld
met in 't stil en eenvoudig weg voor
eenigen tijd uit vrijen wil al te zien
van wijn. bijzonderlijk van de fijnere
soorten als Bourgogne, Champagne en
heel liet stel wijnsoorten, die op bezoek
ol bij hel nagerecht plegen romige
schonken tc worden
Ziedaar ook de boetedoening, welke
wij bedoelen en waarvoor wij de aan
dacht van Koomsch Nederland vragen
om de komst van den vrede, waarnaar
de wereld snakt, te helpen verhaasten.
Wij doen dit volstrekt niet in de
eerste plaats als drankbestrijder. Wij
zijn gewoon zaken van zaken tc ouder
Het vierde gebod
Voor den tooi van deze schaar had
Brugge zijn goudlaken, Utrecht zijn
scharlaken fluweel, Indië zijn goud,
Spanje zijn Corduaansch leder, Italië
zijne kunstwerken in niello en drijfwerk
geleverd, en al ware de maliënkolder
van Adolf van louter goud geweest,
hij zou niet meer opgemerkt zijn ge
worden dan het onbeschrijflijk kostbaar
gewaad van Lodewijk hertog van Sa-
voyen, die aan het hoofd van den
Bourgondische!) stoet reed.
De ontmoeting was voor het oog
zeer hartelijk, doch noch Adolf noch
de zijnen konden hun wrok onderdruk
ken over zooveel schatten verspild te
zien aan dc dienaren van ccq vorst.
Wat moest de vorst zelf niet zijn
Karei zelf had zich omgeven inct al
den luister, welke hij kon ten toon
spreiden, doch hij zelf was de eenvou
digheid in persoon. Hij droeg een har
nas, het geliefkoosde kleed van dezen
strijdbaren vorst, zelfs ais hij te midden
der zijnen votkeerde. Doelt wal hem
boven allen deed uitschitteren was
zijne krijgshaftige houding, zijn leven
dig en donker oog, dat iedereen eer
bied afdwong, zijn gebieder de bewe
gingen, zelfs als hij zich moeite gaf
Thans wilde hij dit wezen, en Adolf
gevoelde zich gestreeld over dc ont-
scheiden. Zoo ook hier.
Volmondig geven wij toe, dat op
verschillende andere manieren dc ver
sterving kan worden beoefend.
Vasten en vleeschderven laten ieders
gezondheid en werkzaamgeden niet toe.
Maar alcoholische dranken kunnen zon
der nadeel voor lichaam of geest, zon
der schade voor de werklust of werk
kracht worden gemist. Hel zal misschien
aan de zinnelijkheid niet meevallen.
Doch is dan ook juist de versterving!
en daarmee ook de verdienste om uit
te boeten niet grooter
Men leze eens aardachtig het vol
gende gebed
„God, mijn Vader, om mijne liefde te
toonen jegens U, om eerherstel te doen
voor de beleedigingen L' aangedaan,
om het heil dei zielen te verwerven,
maak ik het vaste voornemen, vandaag
geen wijn te drinken noch bier noch
eenigen bedwelmenden drank.
„Deze versterving draag ik u op in
vcrceniging met hel offer van Uwen
Zoon Jezus Christus, die zich tot Uwe
glorie dagelijks slachtoffert op het Al
taar. Amen."
7.. H. de Paus verleende den 29cn
Maart 1904 ccn aflaat van 300 dagen,
toevoegclijk aan de goloovigc zielen
en iedcren dag te verdienen. Is dit
geen krachtige aanbeveling der geheel-1
onthouding als middel van versterving r
Mocht het in deze benarde tijden
veelvuldig worden toegepast, een nieuwe
gevoelige slag zou aan het alcoholisme
worden toegebracht. Dat kan niet uit
blijven. Maar zou ook dil juist niet
aangenaam zijn aan het hart van God
en den Hemel niet ccn heilig geweld
aandoen: De wetenschap, dat het
alcoholisme een verwoede vijand is
van het katholicisme dat liet drank-
misbiuik godsdienst en goede zeden
ondermijntdat het diinken vele ver
wijdert van God, Kern en Priesters;
dal liet overmatig drankgebruik in ccn
woord 'n bron is van ongerechtigheid
en zonde biedt voor deze veronder
stelling een goeden en aannemelijkcn
De wereld is vol van het bemidde
lingsvoorstel van Paus Benedictus. Kn
als rechtgeaarde Katholieken betaamt
het ons do vredespogingen van onzen
H. Vader op alle manier n l Meunen.
Daarom geven wij ons boete-idee aan
allen in ernstige en welwillende over-
weging, en hopen, dat het uitgestrooide I
zaadje in goede narde moge vallen.
Pater II.DKI ONSUS,
Mmde broedei Kapucijn.
Aan den arbeid.
Met de nadciing van de wintermaan
den nadert ook de tijd van llitlkett
ai beid voor de openbare zaak.
Vooral in dezen winter tnoel diep
besef van verantwoordelijkheid ons
sporen tot werkzaamheid.
De groote strijd over de vraag, of
het regeeringsbelcid in ons vaderland
in christelijke lichting zich verder zal
ontplooien, moet na dezen winter Woi-
den uitgevochten. En dat deze strijd
allerhevigst zal zijn, dat alle legen-
Karei bemerkte deze verandering
onmiddellijk en toonde zich milder dan
hij zelf wilde.
De Bourgondische en Gcldersche
heeren naderden insgelijks op het
voorbeeld hunner meesters meer tot
elkander, cn hen zoo bijeen ziende,
zou men niet gezegd hebben, dat bei
den elkaar in den grond van de zaak
haatten.
In het gevolg van Adolf bevond zich
een man, die de kleeuij van een ridder
i van minderen rang droeg en wien*
oogen wantrouwend en bespiedend ir.
het ronde staarden. Eensklaps reeken
den zij toorn, gemengd met verbazing,
want hij had onder de Bourgondiërs
een man herkend, die bij daar niet
gezocht zou hebben.
Jasper van Kuiicnbiiig wiet» deze
uiting gold, zag eveneens den man
aan, en mompelde binnensmonds
Dirck Hackfort 1 Hij bied' Item aan
kijken en las iu dat onheilspellend oog
de gevolgtrekking, welke d. ze uit zijne
tegenwoordigheid daar trok, Hij las er
uit, dat Dirck Hackfort vermoedde,
waarom Adolf naar Hcsdiu omboden
was, alsmede zijn besluit om te doen
wat in zijn vermogen was, ten einde
te beletten dat de tusschcnkomst van
Karei den Stoute in hel geschil 'us-
schen Aroout en zijn zoon, voor laatst
genoemde noodlottig werd.
standers, hoezeer ook onderling ver
schillend in meening, te hoop zullen
loopen om het écne gemeenschappelijke
doel de rcgeeringsmacht te bereiken.
hieraan twijfelt wel niemand meer.
Onze zaak is het, te zorgen, tijdig
gereed te zijn.
Er mag niets aan onze organisatie
en verdediging ontbreken.
Tijdig gereed zijn, dat is onze
laak. Wie meent, dal men hiertoe
wachten kan tot de laatste maanden,
vergist zich deerlijk.
I>e groote beslissing moet reeds
dezen winter vallen in de stille voor
bereiding. Twijfelachtige kiezers dienen
bijtijds bewerkt én overtuigd ie worden.
Dit alle» is moeilijk en tydrootfend
werk. maar noodzakelijk.
Uit het Buitenland.
Van den Oorlog.
Terwijl men aan het front in 't Oorten,
Westen cn Zuiden elkander og voort
durend bestookt om hel totaal der snm
aan dood' n en gewonden immer hooger
op te voeren, blijft de vredesstcm met
onverhoord.
Directe cn volledige instemming aan
allo zijden mocht men op 's Pausen
oproep van de verdwaasde oortogs-
menschen niet verwachten, doelt !i-iale
afwijzing bleef toch ook uit.
Amerika, was 't eerst met z'n ant
woord gereed.
Dat antwoord is niet afwijzend maar
niet veel omhaal gesteld.
Allerlei mooie zinnen ->vcr democratie
en vrijheid zouden den goedgeloovigen
lezer doen denken, dat Anicnks weet
en wil wat recht cn menscliclijkhcid
Wat wij immer lergtnd vonden voor
elk eerlijk gemoed is de huichelachtig
heid waarmee zelfzucht en gelddorst
schuil trachten tc gaan achter 't recht
en dc liefde.
Zoo ook hier weer.
Anrcrika's nota aan den Paus is een
iri vrcdlievcnde betuigingen gehulde
nieuwe oorlogsverklaring, niet aan het
Duitscbe volk. dat WiNon wederom
vriendelijk toelonkt, maar tot de Duit
sche regi-ciirg, Wilson verklaart:
„Wij kunnen het woord van dc
tegenwoordige regceidrrs van Duiwch-
land niet beschouwen als een waarborg
voor iets wat van blijver detï aard moet
zijn. tenzij liet uitdrukkelijk wordt ge
steund door een zoo klaarblijkelijke uit
drukking van den wil van de bedoe
lingen van het Duitsche volk zelf.'
Wij kunnen hierin niet anders zien
dan een uitltoodiging tot het Duitsche
volk om revolutie te maken en den
keizer aan den dijk tc zetten.
Uc neiging van het Amerikatinsche
volk oin 's lands zonen ;n dollars op
te offeren voor het heil va» andere
democraticn (zonder stoffelijk voordeel
van welken aard ook) is nil uw.
Omstreeks 1843 begon Amerika een
oorlog tigen Mexico om Texas. Kieuw
Mexico cn California een half wereld
deel in tc palmen, en nadat met
de ontwikkeling van dit „strffelijk voor
Dirk Hackfort had geen rust meei
toen hij eenmaal den jonker van Kui
lenburg gezien hau. Gebruik makende
van het gedrang, dat bij de voorstel
ling der wederzijdsche edellieden aan
de vorsten ontstond, trachtte hij Jaspet
op zijde te komen, en deze die zijne
bedoeling ried en hem gelegenheid
wilde geven zich te uiten, week niet
van zijne plaats.
„Heer Jasper," suisde Dirck Hack
fort, „ik wist niet dat gij een verrader
d'Artdlon greep met de rechterhand
den arm van Jasper, om hem tot
kalmte aan te manen, doch keerde
zich daarbij geheel tot Hackfort en hem
in de oogen starende, fluisterde hij
„Zwijg, of vrees voor uw hoofd 1"
Hackfort zag den ouden ridder ver
baasd aan, maar deze vervolgde even
„Van Bukercque heeft met zijn hoofd
geboet voor dc euveldaad, waarin gij
zijn helper waart."
Ditck Hackfort verbleekte, doch
slechts een oogenblik. Eeu uitdagende
spotlach speelde op zijne lippen.
d'Arlillon suisde opnieuw
„Dirck Hackfort I"
De aaugesprokene verbleekte op-
„Straatroover 1" fluisterde de oude
edelman.
Juist klinkt de stem van hertog
deel" eenigen tijd heengegaan was, ont
waakte het besef, dat nog andere
stoffelijke voordeden voor 't grijpen
lagen aangezien slechts zwakke staten
dit streven in den weg stonden. Hawaii
werd geannexeerd, hoewel de grondwet
alle koloniaal bezit verbiedt, als in strijd
met dc rechten van den mensch. In
hetzelfde jaar werd ruz.ic gezocht met
SpanjeCuba heette een gevaarlijk
broeinest naast Amerika'* deur precies
zooals Servië in 1914 een brodnc.it
heette naast Oostenrijk'* deur. Dus werd
Cuba „vrijgemaakt" d. w. onder de
bescherming der Unie gesteld. Portorico
werd eenvoudig bij hel gebied der Unie
gevoegd, eti niet de Filippijnen ge
schiedde hetzelfde.
Wilson heeft zijn antwoord ingeleid
met dc bekende beschuldigingen omtrent
het ontketenen v.in den strijd.
Een jong voIk als het Amerikaansche
is haastig in zijn oordeel en zoekt gaarne
eenvoudige oplossingen.
Hoe moeilijk het echter is thans reeds
ecu oordeel tc veile», bewijst o. 3. hel
Kusruchc proces Soechomlit.of. Uit de
verklaringen van beschuldigden blijkt
rhans dat er is geknoeid en gckovkeld
in de Russische legeeringsbureaux toen
in 1914 de wereldkrijg dreigde. De
Czaar werd bedrogen door eerzuchtige
generaals, die ten oorlog dieven cn
keizerlijke tcmper-b-vcicn achterhielden.
Binnenlandsche Berichten.
De E rste Kamer heeft het wets
ontwerp betreffende de Expoit-Centrale
met 24 tegen 4 stemmen goedgekeurd,
Nederland heeft het aanbod van
Duitschlaiid. om staal te leveren voor
den bouw van Ncderlandschc schepen,
afgewezen.
De Eerste Kamer heeft hel voorstel
tot verhooging der minimum-salarissen
der onderwijzers aangenomen.
Koffie, thee enz.
Dc verkoop van thee mag 14 Sep
tember weer beginnen. Tot dien datum
is dus in dc winkels geen thee te ver
krijgen. Van 14 September af kan men
hetzij een half ons koffie, hetzij ecu
half ons th e koopen, wanneer men
inlevert het middengedeelte een er brood,
kaart voor de 10ste weck. welke 12
September afloopt.
Wat de wink-.li.r< aangaat, deze
kunnen aan hun leveranciers tegen
inzending der door hen ontvangen
bioodkaartcn v» -i dc 26ste weck
ons koffie oi 9ns thee per kaart
betrekken. luiti<*clicn H het mogelijk,
dat er winkel zijn. >li-- op 2 September
geen voorraad koffie of thee meer
hebben.
Deze zullen aan de pakkers, bt an
ders of handelaren kunnen .vragen hut:
koffie en thee »f te leveren bij wijze
van voorschot. Die leveringen zullen
dsn later door toezei ding van brood
kaarten moeten worden beantwoord.
Ook bij dc tltcc- en koffie-distributie
heeft men weder als maatstaf voor het
toe te kennen rantsoen dc samenstel
ling van het gezin aangenomen, d.w.z.
Karei boven allen uit.
„Bij Sint-Joris, neef Adolf 1" riep hij,
wij zullen ons hier niet langer ophou
den met plichtplegingen, waarvan ik
het geheim toch niet versta."
Bij deze woorden nam Karei Adolf
gemeenzaam onder den arm en stapte
met Item, ter zale uit, gevolgd, door
den ridderstoet.
Van deze gelegenheid maakte de
heer d'Arlillon gebruik otn tot Jasper
te zeggen
„Mijn jonge vriend, ik raad u bij het
maal niet tegenwoordig te zijn. Tracht
onbemerkt het hof te verlaten en zend
een bode aan vorstinne Calharina, wel
te verstaan 's herlogs dochter, dat zij
haar oom hier heen zende. Ik weet
nog niet wat hertog Karei zal doen,
maar ik verzeker u, dat Adolf trie: van
hier gaat voor dc Bu'ensche kerker
zich voor zijn vader zal ontsloten heb
ben. Heer Willem van Egpiont kan
hier groote diensten bewijzen, om
Adolf over te halen, vooral als deze
gaat inzien, dat hij in nood verkeert.
Karei ging zijne gasten voor naar
eenc zaal. welke wel in slaat was dc
kleine vorsten met verbazing te slaan.
Espresselijk voor de leesten van het
Bourgondisch hof gebouwd, geleek dc
zaai eer voor reuzen ingericht te zijn
dan voor gew-v- .t„r..,n;"»rn, d«cb
dat een kind van 13 maanden dezelfde
hoeveelheid krijgt als een volwassen
persoon, terwijl het toch volstrekt over
bodig om voor jonge kinderen thee en
koffie beschikbaar te stellen.
Niet alleen, dat gezinnen met kleine
kinderen door die regeling worden be
voordeeld boven gezinnen zonder of
met volwassen kinderen, maar de voor
raad zou zeer zeker langer strekken,
ais met de werkelijke behoeften van
zulke jonge kinderen werd rekening
gehouden.
Postpaketten.
De maximuni-iahoud der postpaket
ten is verhoogd lot 45 d.M3., geen der
zijden mag een grootere afmeting heb
ben dan 103 c.M.
Hel maximum der aangegeven waar
de wordt gebracht op f 1000.
Het recht voor paketten met aange
geven waarde wordt gelijk aan dat
voor brieven met aangegeven waarde.
Zoowel gewone pakelten als pakket
ten met aangegeven waarde kunnen
met verrekening worden belast.
Het maximum van het verrekenbe-
drag wordt verhoogd tot f 500.
Voor verrekenpaketten wordt bij de
ler-post-bezorging per pakket een recht
geheven.
Voor de bewijzen van ter-post-bezor-
ging. welke van gewone paketten wor
den verlangd, wordt per pakket een
recht van 5 cent geheven.
In druk.
Er lagen zestig Hollandsche schepen
in Amcrikaansche havensen die sche
pen welke misschien mogcD vertrekken,
zijn zóó lang opgehouden totdat de
kostbare lading giaan bedorven, al
thans voor menschelijk ongeschikt ge
worden is.
Dat de „groote democratische repu
bliek" ons dat aandoet, die twee en
een half jaar heeft gewacht voordat zij
zich in den oorlog mengde, en nu ten
strijde is getrokken „voor het Recht en
voor de Democratie", dat zet de kroon
op het werk.
Een goede les voor de uaïven on
der ons.
Wij welen het nu, wij zullen het nu
ook voelen in onze maag, wat de wel
luidende of schetterende leuzen waard
zijn, die beiderzijds gebruikt worden om
liet publiek gewillig mee te krijgen en
om het eigenlijke streven te verbloemen.
Nu men. wederrechterlijk, de blok
kade van den tegenstander uitoefent
duor ons land heen want natuurlijk
is dat, en niets anders, dc reden van
Amcrika's houding is het nu wet
overeenkomstig onze waardigheid dat
wij lankmoedig en lijdzaam voortgaan
inet het voeden var» zoovele vreenide-
lingen, die ons schrale rantsoen nog
schraler maken 'r Men versla ons wèl
de ongelukkigen die geen andere toe-
viuch: hebben dan ons land. zooals
Belgische vluchtelingen en ontsnapte
krijgsgevangenen, mogen ten allen lijd
zelfs een te dunne boterham met ons
d.-elen; maar dc slordige verkwisters
die er óók nog zijn, en anderen die
onze openbare mecning verpesten door
hun geschrijf, of zij die een zéér ver
lui was niet haar omvang, welke de
Gcldersche edelen een kreet van ver
bazing deed uiten.
„Neef," teide Karei aan het gast
maal, „bedenk dat p.ij de gast zijt van
Karei, hertog van Bourgondië, wiens
vader in zeer nauwe betrekking stond
tot heer Arnout. Ik ben een christen
vorst, cn zweer u bij alles wat mij
heilig is, dat ik geene poging zal na
laten, om u over te halen, dc boeien
van uw vader te breken, cene daad
welke niet alleen gebiedend wordt ge
vorderd voor de eer van uw naam,
maar ook door alten, die in Europa
het hart op dc rechte plaats hebben
VI.
Aan het hof van Karei den Stoute
verbleef destijds Philippe dc Contmines
een man van de raadszaal, een ellen
dige klerk, zooals Karei hem later
noemde, doch een man met een scherp
verstand en een verzier.den blik.
De ontvangst van Adolf van Gelder
en alles wat daarbij had plaats gehad,
hadden hem een plan doen vormen,
dat zijn genie inderdaad waardig was.
Reeds den dag na hei feest had hij
den ouden lieer d'Arlillon. wiens be
kendheid met dc Gcldersche toestanden
hem zeer ter stade kwam, bij zich
ontboden.
Wordt vervolgd.
