Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
Kantoor: Langegracht 28, Amersfoort - Tel. No. 314.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden
zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor
incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar.
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van
abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Dinsdag 25 Sept. 1917. No. 51. 31s,e Jaargang.
Advertentiën: Prijs per regel 12'/i ct., met bewijsnummer. Voor incasso
wordt vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke
tarieven bij geregeld adverteeren. Advertentifin moeten Dinsdag- of
Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden
bezorgd. Mededeclingen, ingezonden stukken en ad.vertentiën te zenden
aan de Directie van De Eembode, Langegracht 28, Amersfoort.
Uit het Buitenland.
Van den Oorlog.
In Vlaanderen hadden de Duitschers
weer een feilen Engelscnen aanval te
doorstaan. De Brit bracht alle man
schappen en alle materiaal, waarover
hij beschikken kon, in het vuur.
Na de geweldige voorbereiding lieten
de Engelschen aan de bestorming slechts
een zeer kort roffelvuur voorafgaan,
dat echter onbeschrijfelijk hevig was.
Daarop gingen zij in verschillende op
eenvolgende golven met dicht aange
sloten reserves tusschen Langemarck
en Hollebeke over tot den aanval.
Tusschen de stormkolonnes schoven
zich tallooze tanks vooruit, die met
kanonnen en mitrailleuses onophoude
lijk vuurden, terwijl een zwerm van
vliegers in de lucht om de meerder
heid streed.
Reeds in het trcchtervcld der afweer-
zonc, waar een verbitterde, wanhopige
strijd begon, werd de aanvalskracht der
Engelschen gebroken. Wel gelukt het
dezen in de richting Paeschendat-I
Geluvelt terrein te winnen, maar in het
kruisvuur der Duitsche mitrailleuses, die
plotseling in de flank en den rug der
Engelschen uil trechters en loopgraven-
nesten opdoken en het spervuur der
Duitsche batterijen bleef ook hier de
Engelschen aanval steken.
In dadelijk geopende tegenaanvallen
werden de Engelschen teruggeworpen
in de trcchtervelden der afweerzone.
's Nachts schoten de Engelschen on
ophoudelijk met kanonnen van alle
kaliber, om van 4 tot 6 uur 's ochtends
ecu roffelvuur te onderhouden tct koste
van ontzaglijk veel ammunitie.
Dc verliezen der Engelschen zijn
ontzaglijk,
Binnenlandsche Berichten.
Een wetsontwerp komt waarbij be
langrijk Itoogere bedragen voor de
levensmiddelenvoorziening in het laatste
kwartaal van 1917 en voor het jaar
1918 worden aangevraagd.
Er bestaat geen reden tot vrees, dat
er in den aanstaanden winter gebrek
aan boter zal zijn.
Voorgesteld is de verhooging der
weduwen en weezenpensioonen van
Rijksambtenaren te doen ingaan op 1
Januari 1916.
De Spoorwegen.
De spoorwagens blijven nog rollen
doch de dienst wordt weer beperkt.
Besloten is met ingang van Woens
dag het goederenvervoer telkens des
Woensdags geheel stil te zetten,
Dc goederendienst is dus des Woens
dags dezelfde als des Zondags.
Het verkeer tc water zal meer dan
tot nog toe de spoorwegen van haar
goederenvervoer moeten ontlasten, het
geen echter ook daar wel op moeilijk
heden zal stuiten.
Mocht ook deze maatregel nog niet
voldoende zijn, dan zal overgegaan
worden tot nog ingrijpender beperking
van het goederenvervoer op de spoor
wegen en bovendien tot verdere in
krimping van het personenvervoer.
De kolen voorziening is thans zeer
geringwat nog aankomt is gruis en
een geringe hoeveelheid Hollandsche
kolen, doch daarmee kan het huidige
verkeer niet worden onderhouden, nu
de treinen zeer lang en zwaar zijn.
Er staat dus een nadere beperking van
de spoorwegdienstrcgeling te wachten.
Goedkoop Schoeisel.
Omtrent dc verstrekking van goed
koop schoeisel kunnen de volgende in
lichtingen wordeu gegeven.
Het aanvankelijk denkbeeld om schoe
nen te doen vervaardigen, is prijsge-
Thans is als stelsel gekozen 't be
schikbaar stellen van bons, die door de
winkeliers in mindering zullen worden
gebracht van den winkelprijs. De per
sonen, die voor deze voorziening in
aanmerking komen, ontvangen dus een
bon, waarmede zij naar den winkel gaan.
Zij betalen den winkelprijs, vermindert
met het bedrag dat de bon aangeeft
de winkelier teekent op dc bon een
verkoopsverklaring en ontvangt tegen
inlevering van den bon het aanvullend
Deze voorziening behoort beperkt te
blijven tot volks voorziening.
Dc koopcr betaalt dus ten hoogste
voor mansschoenen f 6, voor jongens-
schoenen f5, voor kinderschoenen
f 1.50, voor vrouwenschoenen f3.50.
Een valsclie verklaring van den win
kelier stelt hem. behalve aan evenlueele
strafvervolging, bloot aan onmiddelijke
schrapping van de lijst van winkeliers,
bij wie met bons kan worden gekocht.
Voor klompen zal dc regeling in het
algemeen dezelfde zijn als voor schoei
sel. Er zullen bons worden verstrekt,
waarvan de houder bij den winkelier
:al kunnen krijgen een paar mansktom-
jen voor fÓ.OÜ, een paar vrouwen-
klompen voor f 0.50. een paar jongens
klompen voor f0.40 en een paar
kinderklompen voor f0.30.
winkelier zal tegen inlevering van
den bon ontvangen fü.60
paar mansklompcn, 0.55 voor
vrouwenklompen, f 0.45 voor een paar
jongensklompen en f 0.35 voor een paar
kinderklompen.
"er gezinslid zal één paar schoenen
jaar volgens deze regeling verkrijg
baar zijn. Het aantal paren klompen is
in verband met het productievermogen
der klompenindustrie nog niet
stellen. Yoorloopig zal met één paar
per gezinslid worden begonnen. De uit
voering dezer regeling zal onder toe
zicht der gemeentebesturen geschieden.
:r niet voldoende boter zal aanwezig
:ijn, zoodat op groote schaal boter
wordt ingeslagen. Naar wij vernemen,
aat er geen reden tot ongerustheid
men in dc wintermaanden gebrek
boter zal hebben. Van regcerings-
wege is niet minder dan 2.400.000
K.G. inmaakboter opgeslagen.
Amersfoortsche
Nieuwsberichten.
Gemengde Berichten.
De politie te Middelburg heeft aan
gehouden een 55-jarigen onderwijzer
uit Nieuwnamcn, die zijn standplaats
verlaten had cn verdacht wordt van
verduistering van f 35.000 als kassier
der Boerenleenbank aldaar.
Tal van huismoeders vreezen, dat
In antwoord op de bemerkingen van
raadsheer Nieuwendijk met betrekking
tot de uitgave van de distributicbndc als
advertentieblad, schrijven B. en W. dat
zij tot deze uitgave zijn overgegaan
nadat de Consumenten-Commissie er
op gewezen had, dat het van liet
grootste belang was. dat iedci inge
zetene ontving de officiccle publicaties
i het Levcnstniddelenburcnu zij had
zich van vergewist, dat ook de
Brandstolïencommissie een spoedige
irschijning van zulk een blad op prijs
stelde.
Daar het nu uitgesloten is, dat alle
ingezetenen zijn geabonneerd op een
plaatselijk blad, vonden zij vrijheid om
heen te stappen over bezwaren ont
leend aan concurrentie met dc be
slaande bladen het is oen algemeen
belang dat allen kennisnemen vai
doelde publicaties en dc Directie
het I.cvensmiddclcnbureau heeft er bij
haar moeilijke taak aanspraak op dat
ieder dc voorschriften kent cn niet
alleen geacht kan worden ze te
kennen.
Men schrijft ons
ln de Vrijdagavond gehouden verga
dering van dc Commissie voor dc Cen
trale Keuken is met algemcene stem
men dc volgende motie aangenomen.
,,De Comm. enz., gehoord de bespre
kingen, spreekt als hare mccning uit
dat zoo spoedig mogelijk de Centrale
Keuken gereed behoort te zijn cn dat,
zoodru blijkt, dat de middenstand op
andere wijze niet in hare behoeften kan
voorzien, de centrale keuken ook ge
reed moet zijn voor het bereiden vat
spijzen voor den middenstand."
Voorts werden vele mcdcdeclingei
gedaan omtrent de vordering van dc.
inwendige regeling, het distributieplan
en het aan te stelten personeel,
Dc keuze van de plaats zal dezer
dagen haar beslag krijgen cn zoo spoc-
dig mogelijk zal daarvan dan mede-
decling gedaan worden.
Bij meer vraag naar erwten, boo-
ncn, rijst, gort, havermout cn bak- en
braadvet, is een wijziging in de rege
ling voor die artikelen, alsmede voor
zeep, ingevoerd. Ieder moet kaarten
invullen, waarop vermeld wordt de
naam van den leverancier cn het aan
tal leden van het gezin. De bedoeling
berekenen voor hoeveel klanten
dc winkeliers voorraad moeten hebben.
De klanten hebben dan waarborg dat
de winkelier allen kan voorzien.
De Zeistcr Sportvcrccniging zal
7 en 14 October wederom drave
rijen houden op Birkkovcn. Ook zou
de Kenncmer Sportclub nog plan heb
ben een Zondag in October op Birk-
hoven te laten draven.
Donderdag is te 's-Gravenhagc liet
onderzoek in zake de onregelmatighe
den bij den uitvoer van pluimvee her
vat. Hel onderzoek wordt geleid door
de Rijkscommissie van Toezicht, ter
wijl rnr. Th. Heemskerk bij het verhoor
der getuigen aanwezig is. Aan mr.
Heemskerk is als secretaris toegevoegd,
r. Del Campo.
Naar de Tel. meldt, is de hoofdin
specteur Smits, hangende het onder
zoek, door de Rijkscommissie geschorst.
De Directeur van het Levensmid
delenbureau maakt bekend, dat deze
week op bon No. 35 Varkeasvleesch
kan worden verstrekt.
De beperkte treinenloop is oorzaak
dat het goederenvervoer met groote
moeilijkheden gepaard gaat en som
mige stations overvuld zijn met bela
den wagens. Van hier b.v. kunnen voor-
loopig geen wagenladingen worden
verzonden.
Ter jaarvergadering van
riabond werd medegedeeld dat deze
bond in samenwerking met het Kruis-
verbond een emjuétte heeft ingesteld
het bier- en wijngebruik op de
R. K. Internaten van het Aartsbisdom.
L'it de ingewonnen informaties blijkt,
dat het gebruik van alcoholische dran
ken, op de vrouwelijke Internaten ten
minste, is afgeschaft (Amersfoort en
Bussum maken een uitzondering).
Drie nieuwe bestuursleden werden
gekozen: mej. E. van Berkel, Utrecht;
mej. Th. Wiegerinck, Montfoorlcn
mevr. E. BianchiTliics. Amersfoort
(herbenoemd).
Gemeenteraad.
Aan den Raad doen Burgemeester
en Wethouders de volgende voorstel-
i mcdcdcelingen
J. Veldhoen, hoofd der school
Beekstraat verzoekt vrijstelling van de
verplichting tot het bewonen der wo
ning, behoorendc bij dc school en hem
in de plaats daarvan in het genot te
stellen van een vergoeding, met het
oog op den gezondheidstoestand zijner
echtgcnoote.
Voorgesteld wordt dienovereenkom
stig te besluiten ingang 1 November
aanstaande.
Sigarenwinkeliers verzochten het slui
tingsuur voor sigarenwinkels te willen
verlengen of den verkoop van sigaren
en sigaretten in hotels, koffiehuizen
dergelijke inrichtingen te willen v
Als reden voert men aan, dat
koffiehuizen enz. na 8 uur sigaren
sigaretten worden verkocht, waardoor
aan de sigarenwinkeliers veel schade
wordt berokkend.
Eerst moet getracht worden door
scherpe contróle in samenwerking met
de belanghebbenden bezwaren uit den
weg te ruimen. Bij mislukking daarvan
zou een verbod van verkoop in calé's
e.d. in overweging kunnen genomen
Aangeraden wordt toe te treden tot
de Nat. Vereeniging tot steun aan
miliciens door f 200.— Ineens te
storten.
De Vereeniging stelt zich ten doei,
zooveel mogelijk te voorkomen, dat
dienstplichtigen, tengevolge van dc
vervulling hunner verplichtingen hunne
betrekking verliezen cn voorts hulp te
verlecnon aan hen, die, mede door
hun gedrag, steun verdienen doch ten
gevolge van de vervulling hunner dienst
plichten hunne broodwinning verloren
en na hun verblijf onder de wapenen
in behoeftige omstandigheden ver-
Mej, E. M. van Hamersveld vroeg
eervol ontslag als onderwijzers in de
nuttige handwerken aan de Openbare
Lagere School G.
Openlucht-meeting der R. K. Drank
bestriJders-Commis8iën „Eemiand."
23 September, de vooravond van
O. L. Vr. der Slaven. Geen betcrea
dag hadden bovengenoemde Commis
sies kunnen bedenken om een meeting
te houden. Had menigeen des morgens
met een zekere angst van tijd tot tijd
naar den triestigen hemel getuurd en
daarbij verzuchtmoet het met dezen
dag nu weder even zoo gaan als voor
twee jaar, toen onze drankbestrijders
dag ook in het water viel, tegen hel
uur van opstellen klaarde de hemel
op en verdwenen de angstige blikken.
De hemel scheen het gebed te ver-
hooren, dat reeds des morgens was
opgestierd, toen de leden van het
Kruisverbond St. Franciscus Xaverius
gezamenlijk ter H. Tafel waren ge
naderd.
o kon dan ook dc optocht,
versierd met vanen en banieren en
opgeluisterd door twee muziekkorpsen,
aftrekken langs den voorgeschreven
weg, van af 't Zand langs den West-
singel, Utrechtschestraat en Asch van
Wijkstraat naar het meetingterrein, ln
den stoet zagen wij niet alleen de
kruisverbonders en leden der Maria-
vercenigingen uit deze stad. maar ook
declnciners(sters) uit Gooi- en Eem
iand. Omringd door duizenden nieuws
gierigen en belangstellenden werd het
terrein bereikt, waar weldra even vele
luistcrgrage ooren het podium omring-
't Is waar, dit spreekgestoelte
door onvoorziene omstandigheden
wat lang geworden, doch dit neemt
weg, dat ondanks dit euvel met
minder enthousiasme werd ge
luisterd.
Na opening door den voorzitter van
de meeting-commissie, die de aanwe
zigen het welkom toeriep, even terug
zag op dc meeting van 29 Augustus
1915, cn het zingen van het Wilhelmus
werd het woord gegeven aan den
eersten spreker, den heer Jac. Kamer
beek van Haarlem, die uiteenzette
,dc Beginselen der R. K. Drankbe
strijding."
In den breedc gaat spreker ns de
gevolgen van het drankmisbruik voor
jeugd cn ouderdom, dc gevaren waarin
degene zich bevindt die zich aan drank
misbruik schuldig maakt. Onze actie
49
Het vierde gebod.
Adolf bekwam weldra, toen Jasper
plots binnen kwam.
„Jasper van Kuilenburg I" riep hij.
Deze knikte.
„Zoo, Jasper, heeft uw meester Ka
rei u gezonden, om mijn doodstrijd
met uw spot nog pijnlijker temaken!"
Jasper wachtte geduldig dat Adolf
hem zou vergunnen een woord te spre
ken, en nu deze een oogenblik ophield,
maakte hij daarvan gebruik en zcide
„Heer Adolf, gij spreekt van sterven
wie heeft u gezegd, dat ge zult sterven
Adolf zag hem zwijgend cn verbaasd
aan. Toen stond hij op en Jasper bij
den schouder nemende, trok hij Item
mede tot voor het venster cn zcide op
«atieriken toon
„Zie I"
Jasper, die zeer goed wist wat daar
beneden gebeurde, zag Adolf vragend
„Veins niet!" riep hij. „Wat ziet ge?"
„Het schavot I"
„Ja, liet schavot, dat bestemd is
voor mij I"
Jasper begreep alles.
„Heer," sprak hij. „op dat schavot
zal morgen een Geldersman sterven,
maar een Geldersman, die niet waardig
Is dezen naam te dragen. Dirk Hack-
fort heeft nog één dag tc leven."
Adolf nam weer plaats en wees Jas
per eveneens een zetel aan.
.Mijn vriend," zeide hij, „verklaar
waarom Karei mij gevangen houdt,
s het soms mijn vader, die bij den
Bourgondiër aandringt zijn meest
duchten tegenstander onschadelijk
hem te maken
Jasper schudde het hoofd.
„Helaas," antwoordde hij. „dat dc
izalige strijd nog niet geëindigd is,
die reeds zooveel rampen over Gel
derland gebracht heeft I Laat mij u in-
tussclicn verzekeren, dat het uw lieer
vader is, die liet meest bij hertog Ka-
rel aandringt op uwe bevrijding. Karei
echter is zeer verbitterd op ti en wei
gerde kortaf."
„Dwaas, die ik was, dal ik in den
val liep I"
„En daarom," vervolgde Jasper zon
der op deze ondeibrektng te letten,
„heb ik een plan gevormd, om u
Zijne handen tc ontrukken."
„Gijl" riep Adolf verbaasd,
„Ja, lieer," antwoordde Jasper
voudig, „maar daartoe heb ik uw<
dewerking noodig,"
„Gij zoudt mij de vrijheid schenken,
of wat op hetzelfde neerkomt, deze
voor mij trachten tc veroveren."
„Bedaar," sprak Jasper. „Ofschoon
hertog Karei alwezig is en de soldaten
het hier te druk hebben met het op
timmeren van het schavot, zou het zeer
raadzaam zijn alle voorzorgen van voor
zichtigheid te nemen."
Adolf knikte,
„Jasper," sprak hij, „gij zijt niet hier
gekomen in mijn belang, maar in dat
van mijn vader,"
„Of in dat van uw beiden." ant
woordde Jasper. „Heer Adolf, neem
spoedig eene beslissing. Ik zou ntijn
ccd van trouw schenden indien ik aan
uwe bevrijding medewerkte, wetende,
dat gij onmiddellijk weer naar Gelder
land zoudt trekken, om daar den ouden
strijd tc hervatten. Dit mag ik dus
doen. Maar wel mag ik liet doen als
ik uw ccd heb, uw vader tot zijn dood
met rust tc laten. Zweer dien eed, lieer
Adolf, en ik waag gaarne mijn leven
Adolf zag den jonkman lang sprake
loos aan. Eindelijk sprak hij
„Jasper, hut vcrwomlcit mij niet dat
mijn vader u op zoo Imogen sprijs
steil, gij weegt tegen een gelieclcn
heerban op."
Adolf stond op.
Jasper deed Adolf den verlangden
eed zweren. Zoodra dit geschied was,
ontdeed Jasper zich van zijne boven-
klcederen, en reikte deze Adolf over,
terwijl hij /.elf nog voldoende gekleed
was, om zich overal te vertoonen
der argwaan op te wekken.
„Dat is een Eransch costuum," zeidc
Jasper, „dat u in dc vlucht ter hulp
moet komen. Hedenavond om 9
zal ik u komen halen wij gaan san
buiten, want dc wacht zal ik i
schadelijk maken, en dan den weg
naar Kortrijk. Uwe Hoogheid heeft
volle vrijheid oin daar te blijven of
aar Frankrijk te trekken, doch zij zal
lij vergunnen, dat ik mij bij uw lieer
vader voeg."
Voor eenig antwoord drukte Adolf
den jonkman dc hand. waarop deze
uitrok.
Jasper had den prins ilc zaak als
er eenvoudig voorgesteld, ofschoon
zij dat lang niet was. Wekenlang had
hij er over gepeinsd en alle bijzonder
heden, welke hem van dienst konden
zijn, bespied. De avond vdiSr dc te
rechtstelling van den roover scheen
hem eindelijk 't geschiktst toe, vooral
toen deze samenviel met de afwezig
heid van Karei. Jasper had gezorgd
dat dc wachlun behoorlijk van
Des avonds even voor negen
trad Jasper de kamer binnen van
hem inct ongeduld heldenden Adolf.
Jasper reikte hem een mantel over
wandelende verlieten zij dc kamer. Zi
ontmoetten niemand in de breede gan
gen en bereikten, door niemand gexien
tc zijn, de straal. Dat was reeds c
half succes. Haastig stapten zij voi
waarts cn bereikten ccn huis, waar li
ccn man stond op te wachten, in wi
Adolf een zijner dienaars herkende.
Men trad liet huis binnen en ging
door een gang naar cenc binnenplaats
aar vier paaiden hun wachtten.
„In den zadelzeide Jasper vast
beraden. ,,lk rijd voorop, gij volgt mij
cn zwijgt, wat er ook gebeurc 1"
Het opstijgen duurde niet lang en
spoedig reed het viertal stapvoets de
poort van het huis uit.
„Gered," juichte Adolf zacht.
„Nog niet," zeide Jasper even zacht
cn liet er een waarschuwend sst I op
Men naderde de poort.
Op hot geroep van Jasper trad de
overste der wacht buiten.
„Open dc poort I" beval de jonkman
kortaf, hem een zegel toonende, waar
op deze de wapens van den hertog zag.
Dc krijgsman salueerde cn deed de
poort ontsluiten, en onder het „God
geleide u I" van den krijgsman reed
het viertal dc brug over. Toen zij deze
over waren, keerde Jasper zich op zijn
ros om en zeidc luid genoeg om door
dc soldeniers der wacht verstaan te
„En nu, ventre :'i terrc, hoeren. Ge
denk dat van onzen spoed het welsla
gen onzer zending afhangt, cn onze
heer hertog zal ons dank weten als
wij ons doel bereiken."
Wordt voortgezet.
