mI Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. Kantoor: Langegracht 28, Amersfoort - Tel. No. 314. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Dinsdag 18 Dec. 1917. No. 74. 31»tc Jaargang. Advertentieni Prijs per regel 12'/» ct., met bewijsnummer. Voor Incasso wordt vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. AdvcrtentlCn moeten Dinsdag-of Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden bezorgd. Mcdcdeellngen, Ingezonden stukkon on advertentiün te zenden aan de Directie van De Eembode, Langegracht 28, Amersfoort. HET DUBBELTJE. Het wrolrt me, dat het dubbeltje voor het Centrale Propaganda-bureau nog niet overal op tafel ligt. Weet men dan niet, dat wij ai De cember schrijven December 1917 Dat in Mei de candidatcnlijsten moe ten worden ingeleverd? Dat dus at het verkiezingswerk in die enkele maanden gedaan moet zijn? En goed gedaan, tienmaal beter dan vroeger In dien zin tenminste, dat er tien maal meer moet worden afgewerkt. En nog is er het Centrale Propaganda- bureau niet. Spreek dat nu niet tegen door te zeggen, dat het bureau tenminste voor- loopig bestaat, omdat de heer De Wolf van Amsterdam door den Algemeenen Bond van Kiesverjenigingen is aange wezen om te trachten, ongeveer zon der geld en zonder hulpmiddelen, de propaganda voor de grootc Katholieke Staatspartij tc organiseeren. Daarmee is het R. K. Propaganda- bureau niet gesticht. Aan de stichting ervan moet begonnen worden. En dat in bijna Januari, terwijl zes maanden een verkiezingsstrijd zal moeten uitgevochten worden, die als een keerpunt in de geschiedenis der politieke partijen kan worden beschouwd. Katholieke geestdrift en katholiek plichtsbewustzijn, ik zou neiging hebben je te beschimpen, ware hel niet, dat er voor je tragen zin verontschuldigin gen zijn aan te voeren. Het is oorlogslijd, nietwaar? Doch of de Duitschers deze telrng winnen of de Engelschen, wij buiten ifen wereldbrand blijven, zal in Juni over de toekomst der Katho lieke Staatspartij worden beslist. Er zal gekozen worden volgens een nieuw stelsel, iedere Nederlander van 25 jaar, ook de armste, als hij maar niet een bepaald rechterlijk vonnis ach ter den rug hoeft, zal kiezer worden en iedere kiezer zal verplicht zijn de stembus te gaan. In 1916 waren er ruim een millioen kiezers, doch bijna 1'/, millioen man nen boven dc 25 jaar. Die l'/j mil lioen zullen bijna allen kiezer worden, wat een vermeerdering geeft 400.000 kiezers. In 1913 hebben er 768.000 kiezers gestemd, in 1918 zullen alle kiezers verplicht zijn om te stemmen, zoodat er dan, gerekend met de wettelijke ver ontschuldigingen, minstens l'/j millioen stemmen zullen worden uitgeoracht. Dat is niet precies het dubbele van het getal van 1913, maar het scheelt toch niet veel. In ieder geval bewijzen deze cijfers, dat de politieke partijen voor een reu zentaak staanhet hervormen harer organen (de|kath«lieke kiesverenigin gen) naar de eischca van het nieuwe kiesstelsel, de Evenredige Vertegen woordiging, en liet bewerken van die honderd duizenden nieuwe kiezers. Van de nicuwaangekomen, versche, pas gebakken kiezers. Eu van de trage en saaie massa der onverschilligen, die door den stemplicht voor het eerst naar de bus worden gejaagd. En begrijpt nu bijvoorbeeld ditals de Katholieke Partij dertien-, veertien- of vijftienduizend stemmen minder uit brengt, dan scheelt haar dat een zetel. Alle stemmen van het geheele land orden bij elkaar geteld, en als er dus in dit dorp 10, in het andere 50, in deze stad 300 katholieke stemmen ver loren gaan, dan Is men gauw over het cijfer, dat een katholieken zetel verlle- :n doet. Er mag geen enkele katholieke stem verloren worden over het geheele land. Het hoogste moet bereikt. Want het cijfer, dat wij in 1918 zul len bereiken, zal voor een verre toe- beslissen over de kracht onzer Katholieke Staatspartij. Wat wij in 1918 verliezen, of niet meenemen, krijgen wij in 1922 niet meer mee. En wal nu meegenomen wordt, blijft bij ons. E» besef nu een andere moeilijkheid, dat heele stteken van ons land, waar de Katholieke Partij tot nu toe gemak kelijke overwinningen behaalde, zullen moetco mee vechten in den beginsel strijd tussehsn de politieke partijen van Nederland. Dat deze grootc vleugels onzer partij, vroeger in plaatselijke ge vechten den vijand bedwingend, nu in het vuur van den algeineenen .vlag moe ten gebracht worden, terwijl velen van hen nog niet weten, welke ernstige taak hun wacht. Bedenkt dan, dat er zoovele duizen den kiezers moeten geworven worden de Katholieke Partij, naar de partij toegehaald, en afgetrokken van dc lok kende stem des vijands; dat al deze kiezers, de nieuwe en de oude en d onverschillige, in dc kiezersorganisati moeten worden ondergebracht, dat heel de parlij dan met de tucht en den strijd lust van een goed georganiseerd leger zal optrekken ter verdediging van het katholieke beginsel in de staalskunde niet voor dezen of genen persoon, maar voor het katholieke beginsel wat weernoodigmaakt.dat al die honderd duizenden Katholieken geleerd en be grepen moeten hebben, waarover het in Juni gaan *talen zeg dan nog. dat al dat werk, bet leiden cn ervan, het vooruit stuwen en opjagen niaar moet worden overgelaten amateurs, her cn der venpreid Nederland zonder onderling contact, hier 'n groep bij elkaar, daar geen en kele, ginds een stem in de woestijn., terwijl onze tegenstanders gesalarieerde propagandisten hebben, er meerdere aanstellen, desnoods een voor iederen kieskring! Katholieke geestdrift en katholiek plichtsbewustzijn, ik zou op je geschimpt hebben, zoo de buitengewone tijdsein- Handigheden je traagheid riet luidden irontschuldigd. Maar ik neem geen vcrontschuldigin- :n meer aan, nu ik je gezegd heb, nar het op staat. Nu je weet, wat er binnen enkele maanden nog gcbcurcp moet. en welke grootc belangen er op ,het spel stann. Wil je nu alles aan f.et .oeval ovci- laten, aan den toevnlligcn ijver van een plantsclijken propagandist, die hier is i daar ontbreekt Of besef je. dat er een Centraal Bureau van propaganda noodig Is, een goed georganiseerd, stevig gegrondvest Bureau, met een directeur aan het hootd, die zich aan het werk der poli tieke propaganda 'geheel geven kan, zijn levenstaak van zal maken? Besef je dat, zorg er dan voor. Zorgt, dat alle kiesverenigingen haar contrib' tie met een dubbeltje per lid verhorigen zooals het bestuur van den Algemeenen Bond van R. K. Kies- 'erccnigingen dat heelt voorgesteld :n dat alle kiesvcrcenigingen zich ver binden dit dubbeltje eens per jaar te storten voor het Centraal Propaganda- Bureau, Zorgt ervoor, katholieke geest drift en katholiek plichtsbewustzijn. op dat ik je hcrkcntie in je oude kracht i love naar je goede daden. Het dubbeltje moet op tafel En spoedig ALB. VAN DER KALLEN. Uit het Buitenland. Van den Oorlog. Ontegenzeggelijk hebb :n de Engel hen een groot moreel succrs belianld, en ze Jeruzalem veroverden,' doch de strategische betcekenis van de ver overing van Judeu r et zijn hoofdstad niet groot. 4, Onwillekeurig kwam ons de gescln mis van de heilige stad in Palestina herinnering. In de oud-Egyptische tijden Jeruzalem, de stad van David, die op den Zionsberg zijn residentie had ge vestigd. Salomon deed er op de be roemde „Moriah" zijn tempel bouwen, die het middelpunt zou vormen va' het Jodendom. Christus zelf heeft de stad door Zijn omwandeling gewijd en geheiligd door ij'i offerdood. Weik een rol heeft de stad niet ge speeld in de geschiedenis der nuti- Hoe kon ze volken in geestdofi brengen, hoe is er geweend over haar verlies. Van dat dc profeten haar be zongen tot op den huidige.) dag toe, bezielt ze de gedachten van alle Chris tenen, omdat zooveel dierbare herinne ringen, maar harde lessen ook, aan haar naam v -rbondc') zijn. Jeruzalem kende meermolen de ver schrikkingen van don oorlog. Toen Christus over haar weende in groote droefheid, oindut zij niet luisteren wilde stem van Huren Meester, zag Hij al de ellende en jammer, die ko- in veertig jaren na Zijne kruisdood, don het geestdriftige tijdvak der kruistochten. Jeruzalem was vurig begeerde buit van hen, die uit trokken om de stad aan de Mohamme danen te ontrukken. In 1187 echter werd ze weer door sultan Saladin ver overd en sedert bleef ze, met ren korte onderbreking vi-n 1229 tol 1244, toen keizer Frcdcrik II haar voor de Chris tenen herwonnen had, in onchristelijke handen. Nu hebben de Engelschen Jeruzalem veroverd, doch al tc groute jubel hoeft n 't Christenhart niet op tc gaan. De Heilige plaatsen immers werden door de Turken mot dc meeste angst valligheid ontzien en de Christenen genoten er dc meest volmaakte vrijheid. Volgens veler mecning zal de ver- overing zelfs voor de Christenen geen voordeel betcekencn, Dc Engelschen toch veroverden de stad niet om er den Chrlstcnnaam te doen zegevieren er bestaat integendeel het vermoeden, dat de stad na den oorlog aan de Joden zal gegeven den cn of de Israëlieten dan de Chris tenen dezelfde vrijheden zullen laten als tot nu toe de Turken deden, muR betwijfeld worden. De zionistische beweging, in den lantsten tijd zoo sterk wassende, is niet zender gevaar. Rusland wordt verscheurd door bur gertwisten. De mannen van Lcnln, die de hoofdstad baas zijn, winnen ook n invloed op het land. Dat niet alleen tegenstanders daarvan te lijden hebben. ook de vreemdelingen, meer in het bijzander dt Engclsclntii, blijkt uit een telegram uit Petrogrud, waarin gezegd w«rdt, dat meer dan 150 Engel schen, waa'bij vrouwen en kinderen gevangen gezet zijn, als tegenmaatregel wegens liet gevangen houden van Rus te Londen. Flnls. Men meldt uit Tilburg dal de uit sluiting geëindigd is op voor de werk lieden aannemelijk gcaclilc voorwaarden. Dit alles is neergelegd in een collectief "idscontract geldig voor een j; Binnenlandsche Berichten. Amersfoortsche Nieuwsberichten. Het klokkenspel van den O. L. Vrouwc-toren geeft nu bij heel uur „Kent gij het land" en bij hult' uur „Peins niet altijd over morgen." Ueidi mclodit'n uit den bundel: „Kun jc zingen, zing dan mee." Door liet bestuur van de voetbal club H. V. C. is besloten om in hel voorjaar, ter gelegenheid van de ope ning van het aleuwc voetbalterrein den Socsterwcg. schoolwedstrijdcn organiseeren, waaraan leerlingen (elftallenvan alic scholen in deze ge le kunnen deelnemen. De gemeenteraad vergadert v ar voor 't laatst heden avond 7 uur i zul dan o.m. behandelen Benoeming leden Commissie». Benoeming lid Commissie Toezicht Lager Onderwijs (vacature Mr. Verhoef). Verleciicn ziekteverlof Mej. G. van Kalken. Voorlooplg afwijzend advies op het adres van de Openbare Leeszaal om de Hoogcre Burgerschool af te staan )or openbare leeszaal. Afwijzend advies op het verzoek s in E. van Vollenhoven tot tankoop van gemeentegrond aan de .uygens- laan. Voorstel tot vaststelling der Veror dening tot beperking van het herbetg- bczock door jeugdige personen. Kaasmarkt. Aangevoerd 7 wagens bevattende 1100 K,G, Kaas. Prijzen f60.— 18 f61.- p. 50 K.G. Gestempelde id. id. 50 K.G, Handel matig. Het monument op den Berg, be doeld als een gedenkteeken van Bel gische dankbaarheid ann de Neder- landsche natie voor de gastvrijheid in land ondervonden, Is nagenoeg voltooid. Alleen de parkannleg cr om heen zal nog wel wat tijd vorderen, "et monument is ontworpen door Belgischen architectdc uitvoering geschiedde in biksteen -n maakt een mnssieven Indruk. Het bestaat uit twee deelen, het hoofdwerk, de 14 M. hoogen uitzichttoren, en een voormuur op ecni- gen afstand en lager plan, verbonden door twee brcede, met heggen om zoomde paden. voormuur stelt voor het lijden België, de bovenbouw de verhef fing, de opbeuring van het lijdende volk door NcdirUnd, Beide werken dragen reliefs In me talliek beton, ontworpen door den beeldhouwer Krop. Het onderdeel dtsagt 3 riliefstukken. Het rechtsche symboliseert België, ver rast door den oorlog, men ziet bnjo* netten gericht op een groep soldaten burgers. In den uitersten rechtschen hoek van het centrum een springende bom, de bevolking vlucht, en het ge heele middengedeelte geeft episodes uit deze vlucht. De meest llnksche figuur wenkt de vluchtelingen op Ncderland- scheu' bodem. Nederland woidt gesym boliseerd in de Gastvrijheid en Ver- Aan den hoofdbouw ziet men de werken der opheffing, symbolen van den atbeid. Het middenrelief geeft een beeld na den vredekinderen jubelen tusschen een vrouw, die ui den tijd den landarbeid heeft verricht, en een sol daat. die nu weer achter den ploeg komt. Hoog daar boven de Vlaumsehe Leeuw, uitgemetscid in dc stecnen. Aan den voet van het bouwwerk een waterpartij, tc midden van uitge bouwde bakken, bestemd voor blocmcn- versieriag. Aan den achterkant het Vredes-ymbool met welvaart en over vloed. Aan weerszijden lelden trappen boven, afgesloten door hekkrn in TOBY LOUVET. 12) „Zeer goedmaar ik heb beschuldigdgij hadt niet het vrije gebruik van uwe zinnen." „O I wat dat betreft, neen 1" riep de weikman diep geroerd uit, „maar Hat komt er niet op aanwat gij daar zegt, is edel. Zie, ik gevoel dat ik u liefheb, dat ik u met lijf en ziel, in het leven en den dood toebehoor. Ik ga kleederen voor u halen, u tc hui brengen, en daarna.,., daarna kunt gij naar welbehagen over mij beschikken..." „Bedaar, bedaarsprak Albert glimlachende, „laten wij er ei denken ons te droogenlater zullen wij den tijd hebben zamen te praten." Daarop in zijn zak tastende, haalde hij er eene porte-monnaie uit cn reikte die den werkman over met de woorden „Ga nu terstond op het plein eene vigilante halenzoo men u soms niet wil opnemen, zeg dan aan den koet sier dat hij ruiin betaald zal worden en geef hem des noods geld vooraf keer spoedig terug." De last werd snel uitgevoerdeen kwartieruurs later legden onze beidt drenkelingen in een vigilante den weg af, welke de Tuileriën van de rue Vanneau scheidt. Over de brug dc.» Saint-Péres rijdende, keek Louvct door het portier en zcide „Daar is het, en nog zoo kort ge leden. „Thans, nu gij wal bedaard zijt," zeide Albert, „moet gij mij eens de aanleiding tot dat wanhopig besluit medcdcelcn." „Wel I ik was beschonken ziedaar alles I" „Maar weet gij dan niet, dat indien het de taak is van de vrouw om voor de kinderen en den pot te zorgen, het daarentegen die van den man is om te arbeiden ten einde dien pot te vullen en dc kinderen te klecden „Dat is zoomaar indien dc arbeid niet komt?" „Welnu i dan gaat men tot hem hij ontbreekt nimmer aan dengctie, die hem met ijver zoekt." „Misschien ook wel waarmaar dt kameraden Dc slechten stoitcn d> goeden in het verderf. Toch wil ik mi XIX. Niemand had het cenigzins nngc one uur opgemerkt, waarop Albert huis gekomen was. Men was er aat gewoon hem een gedeelte van zijni nachten te zien doorbrengen bij zieken cn bij andere gelegenheden in de wereld, want zijne liefde voor de armen, geput uit de godsdienstige opvoeding, die hij ontvangen had cn versterkt dooi het lidmaatschap der Vereeniging den H. Vincentius a Paulo, deed hem niet zijne maatschappelijke verplich tingen uit het oog verliezen. Hij beval, Louvct eene slaapplaat' op den zolder aan te wijzen en hem andere klecderen te geven en verzocht dien laatste zich tegen acht uren bij hem te laten aanmelden. 'erkman was er stipt op het bepaalde uur: overmeesterd do >r di rienis nas hij eerst ingeslapen spoedig gewekt door akelige droomen, te weeg gebracht door de aandoeningen cn tooneelen nacht, was hij gaan liggen f >ver de verandering, die thans in zij' evenswijze zou plaats grijpen. „Indien gij gewerkt hadt in plaats ran te drinker), indien gij in i' ichoot van uw gezin geleefd hadt plaats van uw avonden met deug nieten door te brengen, die u in verdcif gestort hebben, ZOildt gij dit oogenbiik geacht door uw patri: bemind door uwe vrouw cn uw li idc Abort tot Lmvct wet deze i. ch in hel studeervertrek bevond. „Die arme kleine I" sprak voor het eerst een traan wegwisschende, „toen ik hem sloeg, had ik ongelijk hij wilde d: ll.and niet tegen zijn vader opheffen, maar hem d: ffesch ontruk ken, die zijne moeder had kunnen duoden. Ik heb dit heden nacht be grepen, toen ik mij het tooncel gisteren herinnerdede wijn had miji verstand beneveld." i „De drank? helaas, ja, mijn goede vriend, hij is de grootste schuld van hu kwaad onder de arbeidende klasse." Maar gij hebt het gezegd de les zal goed werken. Komaan I wat zijt gij voornemens van daag te doen? Wilt gij niet eerst naar huis gaan? men 1 cr wel ongerust zijn over uw ijven." „Te drommel I" antwoordde Lni „ik heb hen beiden te slecht behan deld dan dat /.Ij naar mij zouden X" plicht de vergiffenis vt vrouw tc gaan nfsmecken en niet haar te verzoenen." lenig-: uren later was Louvct terug tiad het kabinet van den graaf bi: i. Zijne trekken waren verwrongen, zijn grlaat doodsbleek. Grootc God!" riep Alben uit, In dien staat ziende, „wat deert u „Ik beu een nietswaardige, ccn ellen- deling; mijne vrouw heeft mij niet willen ontvangen en mij wegg,-j sagd terwijl zij nuj den moordenaar haar kind noemde." ..Uw zoon? zou hij dan gestorven zijn aan de gevolgen van uwe kastij ding?" „Neen, maar woedend over dc onder gane mishandeling, heeft hij het huis verlaten en zijne moeder heeft hem vruchteloos gezocht." „Wij zullen hopen van niet," sprak Albert, de vercclde handen van den i iwerkman ia dc zijnen drukkende; „hct| zal ccn jongensstreek wezen, uitgelokt door uwe cenigzinsruwe behande ling maar wij xullcn hem wel weder- vindonik ga terstond naar de pre fectuur van politie en van daar naar den patroon van uwe werkplaat», ver volgens naar uwe woning. Ik wil u verzoenen met uwe vrouw en uw patroon. Intusschcn kunt gij u hier te hui» achten. Kom tot bedaren, gebruik wat eten en stel van uwe zijde de noodige nasporingen in het werk. „Ik geloof, dat gij te goed zijt voor een ellendeling, die zulks niet verdient; maar ik wil in alles uw raad en uwe bevelen volgen." De jonge graaf en de werkman zagen elkander des avonds wederde vrouw had cr in bewilligd haren man e ontvangen, dc patroon Louvct terug te nemen, maar van Toby was geen spoor ontdekt. De werkman hervatte daag* daarna zijn arbeid cn zag zijne vrouw -veder; nogtans was de ontmoeting droevig en koud. Dn vcrgiffcnl* was slechts met de Ippcn geschonken; eene vrouw kan mishandeling vergeven, eene moe der vergeeft nimmer het vcilica van haar kind. „Zult gij dan altijd zoo blijven?" zeide haar man somtijds tot haar wanneer zult gij mij uwe vriendschap hergeven Woidt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1917 | | pagina 1