iVPHPia .J l Jim
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKENI
KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT
DINSDAG 8 JANUARI 1918 31E JAARGANG, No. 79
Dit Bind verschijnt Dinsdag- en Vrildae-
■niddag. Prijs per drie maanden 60 cf
bulten de slad Amersfoort 65 ct. Afzonder
lijke nrs. 5 ct. per exemplaar. Abonnementen
kunnen elke weck ingaan, doch opzegging
van abonnement moet geschieden vóór den
aanvang van een nieuw kwartaal.
Wijsbegeerte.
i.
Pluriformiteit.
Ad 1 c. Twee dingen die elkaar
uitsluiten, knnncn gelijk niet waar
(pluriformiteit) Averrocs in de middel
eeuwen, James, een amerikaansch wijs
geer, Dr. A. Kuijper ten onzent zijn
vertegenwoordigers van de leer der
pluiifurmiteit.
Wij stellen daartegenover: Het essen-
titfele van de waarheid is haar eenig
heidHet oordcel wordt uitgesproken
uil de betrekking die een zaak indivi
dueel heeft. De waarde van ons oordeel
hangt af van de betrekking die een zaak
voor ons heeft.
Het grootste deel van onze oordeelen
zijn geen waardeeringsoordeelen,
B.v.Lamp in de zaal. Heeft
Christus bestaan of niet, nooit kunnen
wij het zoo wenden dat de uitspraak
van dat feit afhangt van persoonlijke
smaak.
Als wij dus aannemen, a. dat ons
verstand waarheid kan kennen, b. dat
een openbarisgsgegeven absoluut waar
is, wat een teeks andere waarheden
veronderstelt, c. dat pluriformiteit der
waarheid onmogelijk is; twee tegen
strijdige dingen ku men niet tc gelijk
waar zijn dan volgt met ijzeren con
sequentie dat tussehen een openba-
r'*l!sBcBcven en ons verstand gceri
tegenspraak kan zijn.
Het Valicaansch Concilie zegt: schijn
bare tegenspraak is mogelijk Tegen
spraak kan komen, a. van ons verstand.
De menschelijke rede is aan dwaling
onderhevig. Het privilegie van onfeil
baarheid wekt een storm van veront
waardiging. Juist een bewijs dat wij de
feilbaarheid van 's menschen rede er-
h. Wij kunnen iets voor een open-
baringsgegeven houden wat het niet is.
De mcnsch kan zich voor allerlei
sententies beroepen op den Bijbel, een
bewijs dat er een explicator rnoct zijn.
Zeker is dat nint altijd een college
van personen, dat bleek wel in het
proces van Galilaci.
Ad 2. Betrekking tussehen wijs
begeerte en geloovcn,
Is een rede-wetenschap postiief af
hankelijk van een openbaringsgegeven
NooitOnze rede is het kenmiddel om
tc zoekenwanneer onze zintuigen be
paalde stof tot onderzoek leveren dai
hebben wij ons verstand te gebruiken
om de ooicaken der dingen te bepalen.
Is er geen enkele afhankelijkheid?
Er is een negatieve (indirecte) af
hankelijkheid tussehen redewetenschap
en Theologie. Wanneer gij nu metred?-
onderzock tot een conclusie komt en
aan de andere kant staat een open
baringsgegeven en zij komen heiden
niet overeen, dan schuilt de fout in
het redeonderzoek, omdat dc rede kan
dwalen, Alweer verontwaardiging. Bijv.:
Als gij zoudt zeggen de menschelijke
AFGEDWAALD.
i.
Huiselijke zorgen.
Wij staan op een kleine binnenplaats
en kijken door een venster in een ve
trek van het benedenhuis.
Van de zoldering af hangt eer
lamp, die haar licht werpt op een le
senaar. In het overige gedeelte van Ir
vertrek heerscht bijna volslagen dui
lernis. Alleen op cenigen afstand va
het venster speelt het maanlicht op
den vloer.
Op den lessenaar ligt een groot
boek opgeslagen. Daarover buigt zich
een kaal hoofd, vlijtig zoekend, om
zich een oogenblik later snel op te
heffen. In dc oogen lezen wij onge
duld.
Dit hoofd behoort een man van tus
sehen dc vijftig en zestig jaren. Hij is
gezet en zwaarlijvig, zijne geheele ver
schijning maakt den indruk van goed
hartigheid, Deze.man is mijnheer Georg,
de bockhocder en cenige klerk van
koopman Leder. Va» zijn veertiende
jaar af is hij op geen ander kantoor
geweest dan dit, eerst heeft hij zijne
leeijaien gehad onder mijnheer Leder
zaliger, daarna is hij kleik geworder
en eindelijk heeft dc jonge heer, toe
hij zijnen vader in de zaak opvolgdi
den klerk tot boekhouder en almacli
tigen ministei op het kantoor
is niet onstoffelijk, dan mout gij
edcpioces onderzoeken, en daarom
dat de Katholieken niet vrij
zegt
zijn.
Wat is vrijheid, vrij zijn in het algc-
een wil zeggen, wanneer men niet
bepaald is tot één ding. wanneer wij
een keuze hebben tussehen twee.
Bij ons denken vrij zijn, betcckent,
dat wij twee verschillende wegen op
kunnen gaan, dat wij twee uitkomsten
kunnen krijgen.
De vrijheid van het denken, kan dat
>it het privilegie zijn om te mogen
dwalen?
Dc vrijheid van het willen, kan dat
hierin bestaan, te mogen willen wat
moreel niet goed is b.v. een jongen
zou zeggen „ik ben niet vrij," als dc
uilkomst van de som bepaald is.
Vrijheid is een privilegie, een gunst,
c een redelijk mcnsch bezitmaar
de gunst kan toch niet tot uitkomst
hebben, wat tegen de rede is. Het aan
tal uitkomstengcvallcn kan grooter zijn,
door zwakte van het verstand; daar
door knn men hetgeen verkeerd is, voor
aar houden.
Vrijheid van denken kan, nóch mag
beteekenen, de vrijheid hebben om ook
het verkeerde tc denken.
Wat moreel niet goed is te doen,
gaat niet. Door zwakte van wil, kan
mand verschillende wegen opgaan,
ie vrijheid van den zwakzinnige is
grooter.
Heeft onze tegenstander vrijheid van
denken als hij zegt, als hij opeischl le
mogen denken 2X2 5?
Het vrije denken is niet gnenxcions,
dat kan liet nooit beteekenen. Wij
hebben te denken wat waar is. De
'aarheid is de grens. Wie het verder
'il uitzetten, eischt een absurditeit.
Omdat wij het ware willen denken,
verwijt men ons, belemmert gij de
l'ijhcid van denken. Wij komen nu tot
:n geheel andere kwestieWie heeft
r waarheid? Welke uitspraak ia de
iste We willen dit in vrede be
slechten waar wij tegen protestecren
is, dat men zegt dat wij niet vrij
denken.
De practische consequenties uit de
verhouding tussehen Wijsbegeerte en
Theologie zijn
le. Practisch is er maar een klein,
ofschoon heel gewichtig gebied waar
de openbaring ons bepaalde waarheden
leert, enkele gewichtige waarheden,
die richting geven voor het feitelijk
menschenleven b.v. er is een God, er is
een zielzij zijn maar een heel klein
hoekje. Men behoeft zich niet ongerust
maken over de vrijheid van denken.
2e. Practische conclusie. Degenen die
s lastig vallen, omdat wij ecnigc
practische conclusies uit de openbaring
aannemen, zijn zeifin eindeloozen strijd
gewikkeld in de cssentiëele levensvra
gen. Als wij den strijd in vrede willen
beslechten, laat men ons dan eerder
benijden, dat wij steun zoeken
openbaring,
3r. Practische Conclusie. Nic
moet liet ons kwalijk nemen, maar ieder'
zal moeten erkennen, dat het zeer prin-
cipiccel is, de waarheid te verkondigen.
ons leeft de drang om onze over-
iging anderen in te storten. Als wij
Sceptici waren, zouden wij het niet
doen. Wij willen liet hoogste goed der
waarheid anderen mededcelcn.
zijnen geheelen handel gemaakt.
Mijnheer Georg was een trouwe ziel.
Aan een huwelijk had hij nooit gedacht,
hij was geen drinker en ge>n speler,
aar wijdde al zijne krachten aan dc
tak van den heer Leder.
Jaar uit jaar in ging hij dezelfde
wegen. Op Zondag naar de kerk, eiken
dag naar het kantoor, 's avonds
delde hij op den stadswal in den zi
in den winler, bij zonneschijn, regen
sneeuw. Daarna dronk hij zijn glr
bier of wijn.
Deze avond was hij in geen goede
luim, wat echter zelden voorkwam.
Hij had mijnheer laten verzoeken,
op het kantoor te komen. Twee, drie
maal had deze zich laten roepen, voor
hij kwam. Eindelijk trippelde hij het
kantoor binnen: een grijs mannetjr
met heldere, verstandige oogen.
„Mijnheer Leder," reide de boek
houder, „mijn boek klopt niet me
kas."
de kas kan niets ontbreken,
antwoordde de koopman snel. „Als
niets anders is, dan hadt ge me n
behoeven te laten roepen."
Mijnheer Georg fronste de wenk
brauwen en beet zich op le onderlip.
„Wees zoo goed nog eens r
tellen," vervolgde de koopman,
als ge niets anders meer tc behande
len hebt, wcnsch ik u goeden avond.
En weg was hij.
De boekhouder keek nog naar d
Binnenlandsche Berichten.
Het Brood.
Opnieuw circuleert in de pci
bericht dat binnen cenigen tijd het
broodrantsoen zal worden verminderd
dier voege, dat de geldigheidsduur
der broodkaarten zou worden verlengd
m 11 tot 13 dagen.
Hoewel dc beperkte hoeveelheid
broodmateriaal, indien de voorraad niets
buitenaf wordt aangevuld,
gcr lijd zou kunnen nopen tot verlenging
van den duur der broodkaarttr
op het oogenblik niet het vi
daartoe over te gaan.
Onvoldoends.
Toen de Engelschc g .-wonden uit
dc Duitsche krijgsgevangenschap ver
lost via Rotterdam hu swaarts werden
gevoerd, bleek dc hulpdienst zeer on
voldoende.
sr aanleiding van de schromelijk*
irring, welke zich bij de over
brenging der gewonden aan boord
heelt voorgedaan, wijst „Het Volle'
erop, dat het daarbij „weinclde var
allerlei pralende autoriteiten", maa
dat niemand begreep, dat er een ernstig
verantwoordelijk werk te verrich-
„Welnu. aan deze lieden zijn onze
Nerkrlar.dsche soldaten overgeleverd in
geval van oorlog, als zij verwond ra
ken. Heel de ziekenverzorging in li -t
leger is slechts op vredesvoet ingericht
en aan het Roode Kruis is de zorg
overgelaten voor de tienduizenden bed
den, die er in geyal van oorlog meer
noodig zijn. Men siddert bij de ge
dachte, da; onze jongens in liet mill-
ire pak het slachtoffer zouden worden
in hel gepruts dezer dilettanten.
Wij mogen van geluk spreken, dat
het Roode Kruis bij het vervoer der
Engelsche gewonden eens verplicht is
;eweest een staaltje van zijn kunnen
c- geven. Het is een staaltje van zijn
mislagen onkunde geworden.
Elk uitstel van onmiddellijk ingrijpen
:ou hier misdadig onverantwoordelijk
:ijn.
Intusschen vraagt men zich in stom-
ne ontzetting af, hoe het wel met dc
verdere organisatie der landsverdediging
zal zijn, nu geheel toevallig bleek, dat
na drie-en-een-half jaar mobilisatie dc
gewonden-verzorging nog de stumpe
rigste warboel is. En men overdenkt,
aan wat voor leiders en organisators
de honderden milliocnen guldens ter
besteding zijn gegeven, die in deze
drie-en-een-half jaar nu als mobilisatie-
kredieten zijn toegestaan. Aangename
gedachten zijn het niet, die ons daarbij
bekruipen."
R. K. Caniiss! Propagandabureau.
Het propagandaorgaan „De Katho
lieke Partij" zal binnenkort worden af
gedrukt en verzonden.
Wij matten er de aanvragers op
tent, dat de zendingen onder rem
bours zullen geschieden en denkelijk
vóór den JOden Januari a.s. tc ver
wachten zijn.
De kicsvereenigingen en propaganda-
clubs, die hare aanvragen nog niet in
zonden, worden dringend verzocht, dit
spoedig mogelijk alsnog te
onderstaand adres,
it laatste geldt ook voor
brochurevorm uitgegeven rede.
Mgr. dr. W. H. Nolens bij de Alge-
mecne Beschouwingen der laatste
Slaatsbegrooting gehouden.
Verwacht wordt tevens een brochure
van den voorzitter van den Bond mr,
A. baron van Wijnbergen, getiteld:
Waarom stemmen op de Katholieke
Partij waarvan de juiste datum van
uitgave nog bekend zal worden gc-
Volgende sprekers hebben zich nog
beschikbaar gesteld, in den komenden
stiijd de katholieke partij van dienst
te zijn. Men brenge dus deze namen
lop de reeds verschenen lijst aan.
Het zijn de heerenG. Kroon, hoofd
Rj K. school, KrommenieP. Heilker,
hoofd eener school, Hoofddorp B. vair
Leeuwen, kapelaan Begijnhof, Amster
dam J. Schaepkens van Ricmpst Jr.
lid Prov. Staten, Maastricht C. Fop-
pele, Grldstraat 19, 's BoschA. Vie-
nings, hoofdred. „Nieuwe Zceuwsche
Courant". GoesA. van Rijen, Kór-
velschcweg 42. TiiburgA. H. Smul
ders, Drift 12, UtrechtF. L. D. Nivard,
Aleidisstraal 88, Rotterdam A. J. Locr
akker, wethouder, Schoten.
Nogmaals dringen wij er bij dc pro-
pagrndaclubs op aan de adressea der
dagclijksche besturen harer vereeni-
gingeii aan ondergeteekende op te
zender..
Het houden van een Nationalen
Propagandadag is in voorbereiding,
waarop de organisatie van kicskring-
propagnndadagen ter dege onder de
oogen zal worden gezien. Men zerde
dus de adressen zoo spoedig mogelijk.
Ondergeteekende brengt tenslotte
j langs dezen weg zijn hartelijken dank
allen, die hem zoowel financieel
moreel steunden. Wanneer men
hem dezen steun blijft schenken en
vooral de financioele bijdragen zullen
blijven vloeien hoopt hij binnenkort,
den socialist schen spot ten spijt, te
imien mededeclen
Dc stichting van Het R. K. Centraal
Propagandabureau is, zij het dan ook
in bescheiden vorm, financieel ver-
Ook dankt bij hen, die hem onge
vraagd adressen zenden, waar met
succes een beroep op steun kon wor
den gedaan.
B. TH. DE WOLF,
Spui 22, Amsterdam.
K. S. A.
Maandag vergaderde tc Utrecht de
Centrale Raad voor de Katholieke So
ciale Actie.
Verslag is uitgebracht van dc werk
zaamheden van het Centraal Bureau
i aanzien van de Vredesvoorstellen
n Z. H. den Paus, waarbij tevens
behandeling kwam een voorstel van
het Dioc. Comité in het Bisdom Breda
schrijven van de Utrechtsche
R. K. Werkliedenvereeniging.
Van het Centraal Bureau kwamen
volgende voorstellen in
le. tot het organiseeren van schrif
telijke cursussen over Economie en
Sociologie
betreffende de aanstelling van
Inspecteur van de K. S. A. en
tot het houden eener enquétte
betreffende den arbeid van gehuwde
vrouwen in fabrieken en werkplaatsen.
Gemengde Berichten.
T - E-ch werden d-- heer Huy<m:
en zijn echtgenoote gewekt door het
gerucht van een inbreker, die eerst met
een hamer en toen deze van den steel
vloog, met een hooivork met alle ge
weld in het bed sloeg, waar hij meende,
dat Huysmans te slapen lag. Deze
echter was overeind gaan staan en'op
zijn hulpgeroep snelde zijn knecht, een
krachtig geïnterneerd Belgisch soldaat,
ter hulp en greep den inbreker beet.
Ook Huysmans en inmiddels ter hulp
geroepen buren wisten den onverlaat
tc overmeesteren, die een Duitsch dc-,
serteur bleek te zijn, die kort geleden
in dienst was geweest van Huysmans
en met een bedrag aan geld spoorloos
was verdwenen. Na zijn gevangenne
ming werd ter plaatse nog een groot
mes gevonden. De bandiet bekende
aan het inmiddels overgekomen parket,
dat zijn plan was geweest Huysmans
tc dooden en zich van zijn geld mees
ter te maken.
Een jonge landbouwer op Wieringcn
was reeds lang berucht wegens zijn
woest rijden. Een kostbaar paard werd
met „arren" langs de bcsuccnwde we
gen zóó afgebeuld, dat het arme dier
niet meer kon. Toen het den woesteling
gelukte het oververmoeide paard
met geweldige zweepslagen tc doen op-
i, werd de verhitte martelaar niet
sneeuw ingewreven.
Te Weesp werd omgeroepen, dat
betooging zou worden gehouden
te protesteeren tegen het uitblijven
regecringsvet. Daarop trokken
eenige honderden arbeidersvrouwen en
ïcn naar het Stadhuis, waar een
deputatie .werd ontvangen door den
burgemeester, die beloofde dat vet be
schikbaar zou worden gesteld. Daartoe
werd vet bij de slagers in beslag ge-
In de woning van een veekoopman
tc Rotterdam werd in een alcoof een
64-jarige vrouw dood op bed gevorden,
terwijl de 24-jarige zoon die in de ach
terkamer sliep, bewusteloos was, beiden
tengevolge van gasontsnapping.
In Westerwolde (Gr.) zijn de laatst*
weken eenige vossen gevangen. Ook
vischotters zijn er bemachtigd.
Te Joure is het 6-jarig dochterlji
een schoenmaker met het hoofd
op den knop nan een stoel gevallen
tengevolge van den val overleden.
Er zullen eerstdaags 2500 stuks
mager rundvee naar Duitschland wor
den uitgevoerd. Van Duitsche zijde heeft
in de verplichting op zich genomen
V gelijk aantal huiden terug te leveren.
De woning van de familie Pelgrims
Bonwei is overvallen door een met
rieken gewapende dievenbende van 8
man. Ia een daarop gevolgd gevecht
werd de 38-jarige zoon des huizes ge-
Op de nieuwe staatsleening van
500millioen gulden is ingeschreven voor
625 millioen.
De aan den oorlog voorafgegane
crisis in het diamantvak en de oorlogs
periode zelf hebben den Diamanlbc-
werkersbond ongeveer f700.000 gekost.
Daarentegen verminderden de bonds-
inkomsten met circa f100.000 per jaar
tengevolge van lagere contributies, op
aantal van ongeveer 8000 betalende
jeden en met nogmaals f 100.000
deur, toen mijnheer Leder re< ds la
verdwenen. En hij schudde w«
het hoofd.
Daarna ging hij naar de brandk.
i lelde papier en g**ud- en zrlvi-igi-ld
eenmaal, tweemaal, driemaal, IJ
keer kon hij zich onmogelijk vergisl
hebben. Maar de som klopte niet met
zijn bock.
Met zijn geduld was het gedaan,
aar de klok van den toren sloeg
:ven uur. Hij wierp dc kast in 't slot,
tm er den sleutel af en borg hem
zorgvuldig in zijnen lessenaar. Den
sleutel van dezen laatste stak hij in
,'oen hij zijn kantoorjas, uittrok,
mpclde hij iets, en dit gebrom
duurde nog voort, nadat hij zij ic han
den gewasschcn, een andere jas aan
getrokken en stok en hoed genomen
had.
De lamp was uit, mijnheer Georg
wilde heengaan. Reeds strekte hij de
hand uit naar den in den mane-
lohijn blinkenden deurknop. Hij be
dacht zich echter, keerde zich
en trad terug naar de kast en
lessenaar en vergewiste zich, dat alles
goed gesloten was. Daarna eerst
liet hij het kantoor en het huis.
Wij gaan twee trappen op en treden
een vertrek binnen, dat evenals het
kantoor op de binnenplaats uitzici
Ige van het niet betalen door weik-
Mooie omzet. Ter Veilings-Ver-
eeniging „Over-Betuwe," te Eist (O.-B.),
bedroeg in 1917 de omzet f2.046 543.13.
Sommige kleine boeren in Noord-
Holland verkoopen hun vee alleen o.ti
van de hooge hooiprijzen te kunnen
profiteeren ofschoon men hooi voldoen
de heeft om den winter door te komen.
Te Purmerend gold het hooi onlang»
f90 per 1000 pond.
- Een Duitsche grenswacht bij Eys-
:n zou graag een hartsterking willen
aar van een „schnaps" was nergens
de omgeving iets r- bekennen. Eéi»
der soldaten bood zich aan, in Holland
gaan kijken. Met een kruik ging hij
door de eiectrische afsluiting naar
Meech, liet daar de kruik vullen en
aanvaarde den terugtocht. Kort bij de
grens werd hij door een paar commie
zen opgemerkt ;n voor een smokke
laar aangezien. Zij geboden hem halt
tc houden en daar hieraan geen ge
volg gegeven werd, klonken eenige
schoten. Een der kogels trof den on
gelukkige, die voor zijn makkers een
dronk had willen halen, in het hoofd,
zoodat hij, zonder eenig geluid tc geven,
dood neerzonk.
Amorsfoortsche
Nieuwsberichten.
Wij vernemen, dat bij de gezamen- 1
lijke kantoren der Nationale Bankvcr- 1
eniging op dc 4'/j Staatsleening,
oor een bedrag van ruim 25 millii en
is ingeschreven.
Op gewonen lijd en plaats hield
„Credo Pugno" (bereden wapens) haar
maandvergadering onder presidium >an
den directeur der militairen-vereeniging I
aan het Zand.
In zijn openingswoord wenschio de
voorzitter de aanwezigen een gelukkig
nieuwjaar en de verecniging een voort-
durenden ijver en bloei.
Na de lezing der notulen gaf dc voor- j
zitlcr een kort resumé van de Drcmi-
bervergadering van het plaatselijk Be-
Op deze bijeenkomst werd Kapitein
Schaepman tot voorzitter gekozen, ter
wijl daar tevens besloten werd de plaat
selijke contributie te verhoogen tot 12 ct.
De leden werden herinnerd aan de
algemeene H. Communie.
Tot nieuwen prefect voor het Cava-
lerie-Recrulen Escadron werd benoemd
de heer v. d. Ven.
Ten slotte werden dc leden aange
spoord tot bijwoning der vergadering
Vrijdag ten 7 urealsdan zal
Mr. Schretlen uit Utrecht komen sprc-
lieuwe kiesstelsel.
Benoemd tot leeraar aan de Rijks-
hoogere burgerschool, T. P. dejongh.
ootschap onder de firma
Wolter Dros is met ingang van 1
Januari 1918 ontbonden, met bepaling;
dat al de rechten en verplichtingen der
vennootschap jegens derden zijn over
gegaan uitsluitend op A. Dros
dat deze het recht heeft dc
zaken der vennootschap onder des
zelfde firma voor eigen gebruik voort
lamp verlicht slechts flauw de
rond staande meubelen wij zijn
zickekamer. Onrustig wentelt zich op
zijn bed Karei, de zoon van den koop
man, een jongeling van twintig jaren.
Zoo lang de oude heer bij zijn bed
zat, had hij zich baast niet bewogen,
en zijn gezicht bijna geheel onder hei
dek verborgen gehouden. Sedert zijn
vader echter gevolg gegeven had aan
het verlangen van den boekhouder,
was de zieke zeer onrustig geworden.
'as vrees en angst, die zicll
van hem meester maakten, en on
geduld.
Dat een jongeling van twintig jaren
ongeduldig is, als eene ziekte hem
dc legerstede boeit, bcgiijpen wij.
r waarom is er plotseling zulk een
angst gekomen in zijn gemoed
De ziekte had daaraan geen schuld,
ten minste de lichamelijke ziekte niet.
Aan onrustige en ongeduldige menschen
geeft men een kalmeerenden drank.
,De hand, die hem het verkwikkende
vocht reikte, behoorde aan Martha.
Deze was waarlijk eene Martha,
venals mijnheer Georg een oud, dier
baar meubel van het handelshuis, eene
verstandige, oprechte, door en door
brave en eerlijke dienstbode, sterk,
arbeidzaam, eenvoudig van
voor haar Karei door het
zijn geloopen.
Men mag wel zeggen, haar Karei,
ofschoon zij slechts dc dienstbode van
het huis was.
Een wurmpje van eenige weken was
deze Karei voor twintig jaren, toen dc
dood de woning van mijnheer Leder
niet voorbijging, en na zijn kort bezoek
een offer meenam, waardoor den koop
man bijna het harte brak. Hij zou geen
oogenblik geaarzeld hebben, om al zijn
geld en goed af te staan, als de dood
daarvoor zijn offer had willen vrijlaten.
Maar de kt us werd hem niet gelaten,
zoodat hij wel mee aanzien i
hoe de lieve oogen zijner goede
In dien tijd kwam Martha in het
huis. Zij was een meisje van twintig
jaren. Het hart deed haar zoo zeer,
toen zij de bittere, diepe smart aan
schouwde, welke in het rijke huis
heerschte. Zij deed geen stille belofte,
met hare geheele persoonlijkheid
zij dit huis des jammers binnen
gegaan, en alsof zij de moeder wan
het hulpelooze wicht, zoo wijdd*
al hare leedere opmerkzame zorg
zijne verpleging en opvoeding.
)it eenvoudig buitenmeisje, dat bij
hare goede ouders gelukkig gewei
was van den morgenstond haars leve
af, dat nooit door harteleed en komir
,was gekweld, h3d nimmer ondervonden,
wat voor een folterend ding het hart
kon zijn. Nu echter had iict opeens
zoo luid gesproken en zoo dringend
en gebiedend zijne cischcn gesteld,
dat Martha zich als met duizend on
verbreekbare banden aan het kind
voelde geboeid.
Waarvan het hart in de lentedagen
der jeugd dikwijls overvol is, van het
geluk en het leed der liefde, ook daar
van had Martha nooit iets ondervonden.
En cok sedert haar twintigste jaar had
zulke dingen niet gedacht en
deze zelf haar ook nog nooit
genaderd.
:s menschen hart heeft behoefte
liefde, het moet iemand of iets
beminnen. Vele harten beschermt de
goede God met eene heel bijzondere
g en spint de draden tussehen hen
rijn hart zoo vast en sterk en laat
zoo kleurenrijk schitteren, dat h=t
a nimmer in den zin komt, een
azen blik te slaan op dc bedriege-
lijke beelden der wereld en het geluk
een kind van God te zijn, van zich af
Anderen laat Hij door den Engel
bewaarder reeds vroeg over een be
paalden, vasten en juist afgebakende»
weg leiden, zoodat zij, geheel opgaan
de in een beroep, geen tijd hebben,
nieuwsgierig te zijn naar de dingen,
die in deze wereld geluk en leed
brengen in des menschen leven.
Zoo had Hij het ook met Martha
gedaan. Haar hart bleef stilstaan bij het
kind, voor wicn zij als dienstbode ceue
moeder zijn zou. Dc kinderkamer was
hare gansche wereld.
Wordt vervolgd.