DE EEMBODE KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT DINSDAG 4 JUNI 1918 32E JAARGANG No. 19 r\it Blad verschijnt Dinsdag- en Vrf middag. Prijs per drie maanden 61 builen de stad Amersfoort 70 cl. Afzonder lijke nrs. 5 cl. per exemplaar. Abonnementen kunnen elke weck ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. GOED DOEL. Ongeveer 400 soldaten, waaronder vele Katholieken, minder ernstige zieken, zijn op het oogenblik opgenomen in het Hospitaal in het Patronaat aan het Zand en „Eben Haëzer" in de Muurhuizen, welke beide gebouwen als Hulp-Hospitaal dienst doen. Bijna bij ieder bezoek aan deze inrichtingen geven velen der patiënten aan onder- geteekende hun verlangen te kennen naar goede lectuur, vooral boeken. 't Is te begrijpendag in dag uit niets te doen. En waartoe leidt deze verve- ling bij zoovele jongelui van den sol daten-leeftijd Gaarne dot ik daarom een beroep op de goedheid van de Lezers van dit blad voor Amersfoort cn Omstreken. Velen van U hebben wellicht voor dit doelverschaffing van goede lectuur aan de zieke soldaten van het garni zoen Amersfoort, een kleinigheid over. Anderen hebben thuis nog boeken die zij gemakkelijk kunnen missen al zijn ze niet mooi meer, het komt er niets op aan. Weest zoo goed, wat gij geven wilt te bezorgen aan de R. K. Militairen- vereeniging Zand 37. (geopend des avonds van 4'/j— 9'/a uur). Namens de zieke soldaten U dankend. Amersfoort, Juni 1918. den winter om er papier-turf van te maken. Als 't eenmaal zoo ver is. zal ik wel zien of hooren, wat ik doen moet, redeneeren ze. Dat de Katholieken 'n eigen beginsel program en een program van uitgebreide werkzaamheden hebben, welke ten doel hebben de verhooging van 't geestelijk "i stoffelijk heil van volk en land, daar in weten ze heelemaal niets af. Op vele punten is het volk wel politiek aangelegd, maar in 'n anderen zin. Dit natuurlijk niet als grief bedoeld, want zijn honderd verklaringen voor. Voor de meesten is St. Paulus' woord ook op dit gebied waar„hoe zullen ze gelooven, d.i. iets van de zaken af weten, als hun niet gepredikt wordt." Velen houden niet van politiek. De meest eenvoudige uiteenzetting in evenredige vertegenwoordiging maakt velen al wanhopig. Op vergaderingen duikelden zwaar- •ichligc spietsen over slapende hoof den heen. Ze hebben meegeklapt en meegetrapt als 't ging over de „gouden deuren van de diamanten eeuwigheid," aar soesden dan maar verder. Daar moet dus gewerkt cn hard ge werkt worden om met gezamenlijke inspanning het groote leger van Room- schc kiezers te bereiken. Vóór de Stembus. Kapelaan Van Dorp wijst er in „De Bazuin" zeer juist op, dat er nog veel en hard moet worden gewerkt aan de voorlichting der kiezers, die straks zul len aanwijzen, hoe of de Tweede Ka mer zal zijn samengesteld. De groote massa weet van politieke zaken zoo weinig af. Vooral de om standigheden hebben bijgedragen, dat de mecsten zich al bitter weinig lieten gelegen liggen aan 't geen in de Tweede Kamer verhandeld werd. Men hield hoogstens Posthuma z beetje in de gaten en de genrobiliseerden hoorden 'n enkelen keer den naam Loudon noemen, maar overigens de aandacht meer gevestigd op de rijst en boonen van de regciring dan op de regeering zelve. Men weet heel vaag, dat de leden van de Tweede Kamer nu eens anders dan anders gekozen zullen den, dat nu veel meer personen het kiesrecht hebben, hoogstens dat ze verplicht zijn om te kiezen, wijl er an ders iets met ze gebeurt, misschien wel rechtszaken, maar hoe dat heele zaakje nu precies in mekaar zit, weten ze niet Misschien hebben sommigen 'n boekji gekocht over evenredige vertegenwoor diging, maar, hoe gemakkelijk te vat ten ook alles geschreven was, 't ging toch alles nog boven hun pet. Ze gen zooveel cijfcrljes dansen, dut "t boekje of blaadje maar weer weg gooiden of bewaren voor den komen- Gemengde Berichten. Diefstallen alom. ij het politiebureau te Rotterdam ligt op het oogenblik voor f12 000 bont opgeslagen, bij de groote br-nt- diefstallcn van verschillende firma's daar ter stede ontvreemd. Te Heerenveen is gevankelijk bintjen- gcbracht een persoon, verdacht van inbraak en diefstal van ongeveer f 10.000. Een zevental verdachten van den grooten manufacturen-diefstal en ver scheidene inbraken te Tilburg het ontvreemde beloopt een bedrag van f 10.000 zijn ter beschikking gesteld van de justitie te Breda. Op een scheepswerf te Vlaardingcn is een 33-jarige scheepstimmerman, toen hij werkzaam was op een boni- schip, overboord geslagen en verdron ken. De man laat een vrouw met 7 kinderen achter. Op 4 en 20 Juni zullen van Tiel cn op 7 Juni van Oldenzaal telkenmale 400 veulens per extra-trein naar Duitsch- land worden verzonden. Naar wordt medegedeeld, moet liet aantal militairen, die uit klein verlof vrijwillig naar den troep zijn terugge keerd, reeds ongeveer 160Ö0 man be dragen. Dc groote werkloosheid en bij velen zelfs de groote moeilijkheid, om behoorlijk aan woning, voeding en klee ding te komen, zijn oorzaken, dat men de kazerne of het kantonnement pre fereert boven het eigen huis. Wegens totaal gebrek aan grond den zijn thans alle fabrieken der na Gelderman te Oldenzaal gesloten. Circa 1400 arbeiders zijn daarbij be trokken, waarvau sommigen nu grond werk voor firma verrichten. Te Maastricht is een 10-jarige jon gen, die door een ouderen met steen op het hoofd was gegooid, het spelen, des avonds in het ziekenhuis dc gevolgen overleden. Amersfoortsche Nieuwsberichten. Zaterdag zal het besluit betreffende den vrijen Zaterdagmiddag voor ge meente-werklieden in werking treden. Politiezaken. Er werden weer eenige rijwielen ont vreemd, o. a. een bij het distributie- Tegen drie personen is prcces-verbaal opgemaakt wegens overtreding der Trekhondenwet. Tegen een man die een overtreding in de Motor- en Rijwielwet pleegde cn op vordering niet van zijn rijwiel af stapte is proces-verbaal opgemaakt. Verder tegen twee personen wegens mishandeling en tegen een derden we gens belecdiging van een politieagent. In arrest gesteld is 's nachts ccn zwerver, die bij bakker Stoové een winkelruit had ingegooid met een zwaren steen. Ds. H. Teerink herdenk'. 6 Aug. zijn 25-jarig predikambt in de Geref. kerk. 21 jaar was hij te Amersfoort in be diening. Naar aanleiding van het raadsbe sluit be" ende oprichting gemcente- winkei, zal door „Handel en Nijverheid" ,de Hanze" een protcslvcrgadering worden belegd in „De Keizerskroon" op Woensdag 5 Juni a.s. 's avonds 8 uur. Dc vergaderde aandeelhouders der Middcnstands-Credietbank voor Amers foort en Omstr. hebben de Balans, winst verliesrekening 1917 goedgekeurd. Het dividend werd bepaald op 5 pCt. Dc hecren A. R. Veenslra, E. van Vollenhoven en H. Noorman werden als commissaris herkozen. Donderdagavond wordt bij gunstig het eerste zomer-conccrt op Ami- gegeven. Begin September zal alhier het 23ste Gezondheidscongres worden ge houden onder leiding van den burge- cester van Amsterdam. Het congres zal behandelen De in vloed van den oorlog op de sterfte in Nederland cn het ontwerp voedscl- Ingeval er tijd beschikbaar is, zal op verzoek van de gezondheidscommissie te Briclle de wenschelijkheid worden besproken, dat wettelijk de bevoegdheid der gezondheidscommissie zal worden vastgesteld om zich een technisch ambtenaar toe te voegen voor het toe zicht op de uitvoering van dc woning wet en de Bouwverordeningen. Een grootsche hulde werd school opziener Stamperius Zaterdag in Aini- citia gebracht bij de herdenking van zijn 40-jarige werkzaamheid bij het onderwijs. Onder het zeer groote aantal vrien- :n cn vereerders, werkzaam bij bet onderwijs in en buiten het arrondisse- of staande daarbuiten, merkten o.m. op de heeren Verhoef, wet houder van Onderwijs te Amersfoort, Veis Heijn, als voorzitter van het Chr, Onderwijs, een deputatie van het bestuur der R. K. Jongensscholen, dc Eerw. broeder-overste van „St. Louis" met 'enige broeders, de burgemeester van Soest, de comm. tot wering van school verzuim en leden van het Plaatselijk Schooltoezicht in deze gemeente. 't Was den voorzitter der Feestcom missie een groot genoegen, zoo'n tal komen, die den jubilaris hulde en sym pathie kwamen betuigen. Talrijk was het aantal sprekers, die allen, als om strijd, den lieer Stamperius huldigden als onderwijsman, als letter kundige en als pnedagoog. De lieer Onvlee, hoofd der Chr. School te Baarn, sprak namens het onderwijscorps in het Arrondissement. Hij prees in den heer Stamperius den schoolopziener, vriend en paedagoog. Hoog worden in den heer St. gewaardeerd, den ijver en takt, waarmee hij optreedt, en zijn volmaakte onpartijdigheid. De heer Kielstra, arr. schoolopz. in Utrecht, sprak op treffende wijze den jubilaris toe namens de schoolopzieners uit het District Utrecht. Namens de afd. „Amersfoort" van Hoofden van openb. scholen in Neder land trad op het podium de beer Prins van Amersfoort, die de verdiensten beschreef, welke de schoolopziener had op gebied van practische opvoedkunde, cn kinderlectuur, welker baanbreker de heer Stamperius is geweest. Dc heer van Buijtencn, Hoofd der R. K. Jongensschool aan de Borstraat, irad op voor de R. K. Onderwijzers. Hij als een der jongstcn van dezen tak van onderwijs, heeft door invloed van den heer Legdeur (Wcleerw. Frater Andreas) den schoolopziener leeren kennen als den oapartijdigcn school opziener, en hij spreekt den wensch uit, dat dit voorbeeld navolging inoge vinden tot 's lands raadszalen in den Haag. Tal van heeren, vertegenwoordigend organisaties of corporaties op onder wijsgebied, huldigden schoolopzienei Stamperius achtereenvolgens, o.a. d< heer A. Veen, namens de Commissie it wering van schoolverzuim, die hem rijdde een warm woord van waardeering. Groot was het aantal sympathie betuigingen, dat telegrafisch was toe gezonden. Goed bedacht was het, dien stroom m complimenten af te wisselen mei enkele sclloone zangnummers, die on der directie van den heer H. Hazen- donk werden uitgevoerd door een ge legenheidskoor van onderwijzers cn onderwijzeressen. Voor de sluiting dankte de heer Stamperius, zichtbaar getroffen voor al die bewijzen van belangstelling, voor dc prachtige cadcaux en bloemen hem geoffreerd. Bijzonder in den smaak viel dc hulde gebracht door jongejuffrouw Pluim, die namens de kweekelingcn van de Rijks- normaalschool alhier, een prachtige gravure aanbood. Dank bracht hij zijn leermeester v. d. Lcij, en ook bijzonder den heer Kielstra i de otticieele vertegenwoordigers in gemeente- en schoolbesturen. Hiermede was de plechtigheid einde. Namens het ondcrwijzerscorps uit dit arrondissement werd den feeste ling aangeboden een prachtig bureau- itre en een album, waarin de na der schenkers, een waar kunststuk, gecalligrafcerd door den heer Horns- veld uit Baarn. De vrijzinnig-democratische kiesver- eeniging Amersf. Gemeentebelang, heeft besloten in den kieskring Utrecht in het bijzonder tc werken voor de candida- ur van Van Bcrcsteyn. Tot bestuurslid is gekozen C. Rui tenberg. In een der lokalen der openbare school aan de Beekstraat is een mili tair tehuis geopend voor soldaten die niet in een der confessionecle tehuizen willen komen. Wethouder mr. dr. Ver hoef verheugde 't bij dc opening dat het Dag. Bestuur der gemeente een steentje heeft kunnen bijdragen. Doch dit lokaal is 6lcchts tijdelijk in gebruik gegeven en met 1 September a.s. zal eigen gebouw worden ingericht. Vrijdag sloeg een paard op hol, dat door de Zevenbuizen de Hof op rende. Plotseling sloeg het tentwagentje waarvoor het paard gespannen was om, zoodat het een eind werd medegesleurd. Het paard werd door twee mannen voor den winkel van de Jager tot staan gebracht. De beide inzittenden, een boer met zijn dochtertje, werden er uit geslingerd. Gelukkig bleef de man on gedeerd, het meisje werd den winkel ran voornoemde firma binnengedragen. - Toen de heer J. A. v. M. zich na illoop van 't voetballen op het Rapi- dilas-veld wilde verklecdcn, vermiste hij zijn nieuwe portemonnaie, bevattende ruim f 16. Ofschoon hij lang bleef zoe. ken, niets werd teruggevonden. Blijk baar vonden dc dief(ven) het tc ge vaarlijk het horloge mee te nemen, omdat de naam vau den bezitter er in gegraveerd is. Althans men had het geopend op eenigen afstand weggewor pen. Dit is niet het eerst, dat uit de gardc-rob: iets is verdwenen. Door den architect Van Schaik werd Utrecht onder genoodigde aanne- rs aanbesteed het bouwen van een fabriek aan de Eemstraat, alhier, ten behoeve van het Ingenieursbureau Huy- gen en Wessel te Rotterdam. Ingeschreven werd als volgt (meten zonder verfwerk) Kok. Utrecht f78.800 en f76,400; L. J. Hemels, f 79,723 en f77,163; J. van Aken, Utrecht f80,449 en f77,549; Van Oord, id. f80,210 cn f77,440; Bre- dero, id. f81,600 en f78,200; Jernsen, id. f81,900; v. d. l'luijm en Gielen, Rotterdam f81.960; Hoogeveatf82,126 en f77,400; Bollen, Utrecht f82,320; Ruitenberg, f82,426 en f78,400; Noor- f82,980 en f77,650; van Alphen Doesburg, Utrecht f83,000 en ,000; Pontsen, id. f83,824 en 180,924; Wiesinan, id. f84,449 en f81,300; Woudenberg, id. f85,000; van Oostrum, id. f85,140 cn f82,100; Nachtegaal, id, f86,450 cn f81,950; A. C. Beijer f95,000 cn f90,400; Van Ooijcn, Utrecht f96,780 en f91.982; Gebr. Westerhout, id. f104,000 en f99,000. In aansluiting met 't bericht betref fende een hollend paard, kunnen we nog melden, dat de oude man die op den Weverssingel bewusteloos is neer gevallen Zaterdag is overleden. - De Amsterdamsche Bank geeft voor 'ijf millioen gulden nieuwe aandcelen lit. - Vrijdagavond vergaderde dc „Jonge Wacht in de bovenzaal van den R. K. Volksbond. Aanwezig waren 35 leden. EENE JAARMARKT IN DE EERSTE 6) HELFT DER ZESTIENDE EEUW. „Het is maar, dit moet je gelooven cn ddt moet je gelooven, en wai vraag ik je?" „Ik weet het niet," antwoordde Be rend onnoozcl, „ik denk omdat de Paus „Och kom, altemaal gekheid 1 Dc Paus weet niet eens dat we in de wereld zijn. Menschelljkc vondenDe Bijbel alléén moet het fondament van ons geloof zijn." Daar Jan zag dat Berend onbewe- gelijker was dan hij gedacht had, zeide hij, als tot een zeker lokaas„Als de nieuwe leering ingang vindt, wordt de oorbiecht ook afgeschaft." „Daar zou men al veel om doen," zeide Berend, die in zijne kortzichtig heid niet begreep dat de biecht alleen tot heil der mcnscheu is ingesteld en geenszins het minst voor de leeken, en niet tot ccne straf. Het gesprek, waar de onnadenkende kuiper bijna niets van begreep, begon hem hartgrondig te vervelen, er was alleen de nieuwigheid cr var hem het geheim van Lecndert eenigtn tijd had doen vergeten, en terwijl Jan hem dikwijls plaagde, wist hij er toch wel róóvcel van, dat hij hem nu eens ecne onaangenaamheid kon doen, cn daarom begon hij met zulk een ernstig gezicht als hem mogelijk ...Maar wil ik je nu eens wat tellen „O ja wel," zeide Meindertz, die stellig meende dat hij het een of ander, tnieuweleer betrefh-nde,zou vernemen. „De blccke Lecndert, die toch een knappe man is, zal dezen avond Godeliva, de mooie dochter van mei Evertz, dansen." Meindertz stond als versteend en liet het gloeiende ijzer uit de tang vallen van verbazing en gramschapdaarop zeide hij„Het mocht wat, praaljes, men heeft u wéér wat op de mouw gespeld, onnoozcle bloed!" „Zoo," zeide Berend, „en Leenden heeft het daar zoo even mij zelf gezegd." „Dan slaat hem de donder!" zeide dc smid en sloeg met den hamer op het aanbeeld dat het dreunde. „Dac zal ik beletten. Als dat waar is, dan heeft die oude nachtuil er ook de haud inwant buiten zijne toestemming zal Godciiva zoo iets niet beloven. Daar zal je mcér van hooreu," zeide hij met eene geheimzinnige grijns, en toen ging hij zich als eeri razende haasten, de paarden beslagen te krijgen. „Kom," zeide Berend, die, toen hij zijn kwaad zaad uitgeworpen had, zijne gehccle kracht had verloren, „ik zal mij eens wat gaan opknappen I" „Je kunt voor mijn part naai duivel loopen, als je wilt 1" grauwde Jan hem baloorig na. ra. Toen Godeliva -net hare dienstmaagd de kerk binnenkwam, was deze reedi geheel bezetwant vele vreem delingen, vooral uit den omtrek, namen deze gelegenheid waar oin ccn: stad" in dc kerk tc gaan en het patroon feest of de gedachtenis aan dc inwij ding der kerk godsdienstig te vieren, alvorens zij de jaarmarkt, die bij deze gelegenheid gehouden werd, bezochten, zich de noodige dingen, waarvan toen ter tijde vele het geheele jaar ar niet nicer te krijgen waren, aan te schaffen. Bij voorkeur bezochten zij de Buurtkerk, dewijl Gisebcrt van Hacrle, de onderpastoor, het sermoen zoude houden en hij voor een schooncn pre diker. vooral in die dagen, te botk stond. Zij bereikten echter met weinige moeite hare plaats, daar bijna ieder voor het lieve nici9ju uit den weg ging en (le meeste aanwezigen haar kendcr cn wisten dat haar stoel, wanneer e dienst gedaan werd, bijna nooit onbe zet bleef, Nauwelijks lag Godeliva geknield, of de tooncn van „een klein Posilieflcen" rolden zachtkens door de gewelven vai de in alle opzichten stichtende kerk. Al de geestelijken, die aan dc kerk verbonden waren, met nog drie of vier genoodigden, die gekomen waren om het kerkwijdingsfeest op te luisteren, kwamen met statigen tred de kerk binnen. Vele bloemen en kleine sieraden weiden gebruikt, die door Godcliv: zelve bewerkt waren. Ohoe verhcugdi haar dit, en hoe opgetogen volgde zij dc ceremoniën van dc plechtige Mis, cn met hoeveel ijver deed zij haar gebed, hetgeen trouwens door de meeste aanwezigen met niet minder ingetogen heid werd verricht 1 Na het Evangelie beklom hecrGisc- bert het spreekgestoelte. Aller oogen waren op hem gericht, velen met deel nemende aandacht bezield, eenigen nieuwsgierige vitlust bevangen, eens te hooren wat de priester in deze dsgen van beroering wel wagen zou te zeggm. Na met waardigheid het tuckcn des kruisen gemaakt te hebben, sprak hij onder de diepste stilte „Zclus Domus Dei comcdit me, dc ijver voc~ hethuis des Hecren heeft mij verslonden. Wij zullen enkel liet hoofdidee c sommige punten van zijne rede wcé. geven. Te lang toch zou voor ons bestek de schooiie toespraak duren, dewijl heer Giscbert zich weinig scheen tc bekommeren of zijne boorderen j later dan gewoonlijk het geval wa de markt hunne zinnen aan ijdclheden zouden vergapen. Hij schetste in het algemeen hel verdienstelijke en het grootsche, om prachtige tempels en torens, als bijzon dere woonhuizen Gods, te stichten of met eigen hand te helpen bouwen. „Verre vau ons," zeide hij, „dat wij in een volstrektcn zin God in onze tempels zouden willen besluiten, doch hoe zielverheffend is het niet, wanneer eene stad of een dorp nadert cu verre dc spitse aanschouwt met haar kruis, en hier op onzen prachtigen, niajestucuzen Dom onzen beminden St. Maarten ziet, die, als een voorbid der tuschen den Hemel en onze stad, met zijn gedeeldcn mantel ons als be schermt „Hoe vertroostend", zeide hij verder, „is het te denkende mieren hebben hare holen, dc musch heeft haar dak. wij hebben onze kleine wo ningen, God heeft zijn zetel in ons midden I Fier mogen wij wijzen op den prachtigen bouw, wiens voltooiing wij lieden herdenken. Gelukkig hij, wien het gegeven was er met eigen hand aan tc arbeiden, en, al stond ook niet het „bid voor hunne ziel" achter hunne namen geschreven, wij zouden zc toch niet vergeten in ons gebed, nu zij reeds lang op het dichtbij gelegen kerkhof rusten. Hopen wij dat zij in den Hemel het loon voor hunne werken zullen ge nieten I Ook zij, vervolgde hij. die door fraaie werken te schrijven of andere giften hunnen cijns brengen, ijveren voor het huis des Heeren". Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1918 | | pagina 1