AMSTER1AMSCHE BANK
1 500,000— 51 Obligaties
Bijkantoor Amersfoort Korte gracht No. II.
N. V. Centrale Crediet-
Landbouwbank
Uitgifte van
KATHOLIEK NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT
KANTOOR LANGEGRACHT 38. AMERSFOORT
VRIJDAG 4 OCTOBER 32* JAARGANG No. 84
EN OMSTREKEN
bultcif ficr8l!d Amersfoort 70 et. Afzonder-
'jl,e elke wpïk *Cmp aar-^bonnementen
kunne „fJ.lL ,cel< lnKann. doch opzevpinp
wn, yüór den'
fiere
huOM
zagen,
geheeie,
(JlTigdf
,_Mr.
alle |J,
welke
hubbl
Octifer. Rozenkransmaand.
I n'
Tn dadels naderden de beide vloten
-a-eenfcder. 'tls één uur in den mid-i
'[®»n 7den October 1571. Een vloed
v-u *ht werpt de zon over de hon-
de sSfi"'schepen, met duizende krijgers
Cypruld. Christenen en Mahomedanen
handel met het wapen in de vuist ge-
VeJd op het dek. Op beide vloten
durfdtlht een angstwekkende stilte. Op
de "gigeveu tceken vallen de Christen-
ten. Hen, met Don Johan aan het hoofd,
peeacfe knietfu en roepen met luider
hulp, lden Almachtige te hulp, en gelijk
cigeaJus het hun gezegd had, groeten
sich^/*'Allerheiligste Maagd Maria, moe-
;-*-^an Christus, die op dezen titel
Uilig is bij God. Dan staan zij op,
Jertrouwen op den bijstand des
"t" .kanonschot, door het Turksche
altschip afgeschoten is een ut-
aan liet adres van den Christen-
aiidant. Don Johan antwoordt
rn kogel van zwaar kaliber. Nu
Strijd begonnen. Van alle zijden
lU, de schepen dood cn verderf j
-*st gebulder der kanonnen wcer-
als donderslagen over de vlakten
laburigc eilanden. Ondertusscheri
taak tien dc schepen elkander al meer
l)e soldaten beieilcen elkaar
:i hunne musketteu, en nu is
niooiddadig pelotoavuur dat
invang neemt. Tot nu toe hadden
iristenen den wind tegen, doch
laps draait hij en jaagt de dikke
Dtftampen naar den kant der Turk
waren [vloot. Deze tracht ziek te werpen
-*le uiterste vleugels der vijanden,
wijle is dc foituin haar gunstig
li'ikci vleugel moesten 8 Veue-
schepen tn <lcn beginne bak-
i doch spoedig heelt Rarburigu
de overhand en dwingt de
diers op cig-n verdediging hedaclil
Doiia. die het gevaar aan-
s bemeikt heeft, hebben de Tur-
hlzelfs dit voordeel niet. Gedurende
j tijd gaat Don Johan met hot cen-
recht naar het vijandelijk admi-
N'u beginnen de schepen van
sina, W zijden te erteren en weldra zijn
Ij bodems vlak bij elkaar. De strijd
viijwBl* thans schip tegen schip, maa tegen
i In deze verwarring kan men alleen
J flc blanke wapens gebruik maken.
•B bloed vloeit bij stroomen in zer
jlvetll haar rood op vele mijlen af-
Juhaalds. Tweemaal wordt Don Johan
'r het Turksehe admiraalsschip terug-
bij een deidc poging maakt
ich meester van. Vijfhonderd
l, die het verdedigden, zijn
overwtfallen. Ali l'asja zelf sneuvelt dapper I
en ideinle. Don Johan, met het zwaard
i Coie ééne en de Pauselijke banier in
Cv mnupiicie hand, springt op de brug.
gr, olt He halve maan van den standaard
Tiecbt daaraan de vlag met het kruis,
opende: zege I zege! de ovcrwtn-
is onsU cn de triomfkreet plant
»^i voort tot aan de uiterste flanken
pa *jfCliristen-liodenis.
Ibe strijd is beslist. 1 let centrum van
li vijand is doorboord, de rechter-
ugcl ijlt weg en ook de linkervleugel
:kt zijn heil in de vlucht, zoodra de
proerder bemerkt dat het centrum
'Christenen koers xet raar zijne
epen. Ali ontsnapt met slechts 40
al dc anderen zijn genomep,
verbrand of In de diepte verdwenen.
Binnen het korte tijdsbestek van ruim
arvv-iUren 40000 Turken gesneuveld,
ÖOOO gevangen gemaakt; 12.000Chris
tenslaven, d,c al, roeiers aan de banken
waren vastgeketend, herkregen de vrij
O'J
vL^'
In b<
zii d
w3f
te vindr
vtir ndtl
gc: f*
Deze zeeslag behoort tot de belang
rijkste, die er ooit ter wereld werden
geleverd. Geschiedschrijvers als Ranke,
moeten erkennen dat er bij den slag
van Lepante iets wonderbaars heeft
plaats gegrepen. Deze dag, zegt Cer
vantes, is de schoonste dag, dien de
mwen hebben aanschouwd.
Dc slag van Lepante knakte den trots
der Muzelmannen, en toonde
wereld dat de Turksche vloot
overwinuelijk was. Vnn dezen dag da
teert liet verval van hunne macht.
Dc Sultan weigerde, bij het vernemen
m dc nederlaag bij Lepante, godu-
lende drie dagen spijs en drank. Hij
vertoonde zich niet in liet openbaar er-
wilde niemand ten zijnent ontvangen.
Eu dï Paus Deze was liet, zooals
Marctus getuigt, die als een andere
Mozes, door zijne handen ten kemel ill
het gebed op te heffen, de overwinning
had beslist.
Boven stipten wij /eeds aan hoe dc
Paus met allen aandrang Gods hulp
vooral door tusxehenkomst der Koningin
van den allcrheiligsten Rozenkrans, had
ingeroepen. Voor ditzelfde duel had dei
H. Vader, zonder acht te slaan op zijn
hoogen ouderdom, zichzelf veel vasten
en nachtwaken opgelegd, en onder het
storten van tranen, vurige gebeden op
gezonden. Die verstervingen had hij
verdubbeld, toen de vloot op het punt
was den vijand te ontmoeten. Gedu
rende die dagen schreef hij aan da
kloostcrgemccnten en andere religieuze
instellingen van Rome uren van gebed
voor, gedurende welke men elkander
afloste, zoodat zonder ophouden des
daags cn des nachts, den Hemel eer
heilig geweld werd aangedaan. De Pair
zelf bracht den nacht voor den strijd
en den volgenden dag in het gebed
Tegen den avond ecnigc zaken mei
Muzzutti behandelende, hield hij eens
klaps op, opende het venster en hiel
de ougen ten hemel op. Xa eenigs
oogenblikken in die huuding te hebben
doorgebracht, deed hij het venster dicht,
zag Muzzolti aan en sprak,,'t is nu geen
tijd oin zaken af te doen, ga God be
danken. want onze vlaot ontmoet 4c
Turksche schepen en in dit uur heeft
zij de overwinning behaald."
Vol verbazing gaat Muzzotti aan
stonds heen aan de deur gekomen,
keert hij zich even om en ziet den 1'aus
geknield voor het kleine huisaltaar, met
gevouwen handen Gode zijn dank be
tuigen.
Pas een maand later kwam de koerier
met de vreugdevolle tijding te Rome
Ofschoon middernacht, spoedt hij
naar het Vatieaan. "Paus V staat
aanstonds op, loopt naar de kapel om
God te bedanken voor de bevestiging
van het nieuws, dat hij vroeger op
wonderdadige wijze had ontvangen.
Ook elders, en vooral op plaatsen,
'nar zich heiligdommen aan Maria ge-
ijd, bevonden, stegen hartelijke dank
gebeden naar God's troon. Aan dc
de machtige voorspraak van God's
Moeder toch. schreef men allerwcgc
deze schitterende zegepraal toe. In die
moeite volle dagen werd de H. Maagd
als liet ware met gebeden bestormd,
en vooml met het Rozenkransgebed,
Als een bijzonderheid is liet ter ver
melding waard, dat de strijd op liet-
zelfje uur beslist was waarop de Broe
derschappen van den ld. Rozenkrans
hunne processies en andere devoties
hielden.
Tot eeuwige herinnering aau dat
glorievol feit werd bij de litanie
de H. Maagd de ccretitcl gevoegd
van: nuxiliuni Chrislianorum, hulp der
Christenen.
Later, onder Leo XIII, in-1883, werd
het Rozcnkransfeest verheven tot ven
leest der '.'de klasse en gelaste Z. H.
dat in alle kerken der wereld, gedurende j
de maand October, dagelijks de Rozen
krans zou gebeden worden. Zoo wordt
October thans de Kozenkransmaand
genoemd.
volksvertegenwoordiging Invloed op den
gang van taken moet worden gegeven.
Na het aftreden'van Von Hertling zal
prins Max van Baden als rijkskanselier
optreden.
Uit het Buitenland.
zijn
har gift
uit omT
der.-- f II
- Hetl
Kapitaal34.237.500.
Reservefonds 22.300.000.—
Bijzondere Reserve f 2.000.000.--
Uitvoering van Effectenorders
Credieten voor Handel en Industrie
Rentevergoeding voor Deposito met I dag opz. 2 Va "U
langere termijnen volgens overeenkomst.
DE OORLOG.
De toestand.
Wit de diepere oorzaken gewei
zijn van d e even onverwachte ais
scherpe wending aan het gevechtsfront,
moet de tuekomst ieerenvast staat
reeds dat we hier met iets veel ernsti
ger» tc doen hebben dan een toeval
lige reeks van ongelukjes of 'n paar
misslagen die weldra weer goedge
maakt kunnen worden.
De tegenslagen der Centralen aan
het westelijk front dragen den omnia-
kenbaren stempel der overwinning van
den sterkere op den zwakkere. Er
moet aan den Duitsclien kant wat ont
breken luttele tijd zou anders hun
ongeluk niet zóu doorgaand, zóó on
afgebroken hebben kunnen zijn.
Eerst aan de Marne en de Aisne,
daarna bij Atrecht en Kaïnesijk, bij
Atrnentie.es, bij Lens. bij Saint-Mihiel,
e* laatstelijk in Champagne en bij
Ypercn overal worden hun «on
neembaar sterks linies alt
stuk veor stuk losgewrikt. Ook de
hulp der Oostenrijkers kan met baten.
Zelfs aan den Yser, in bet sedert lang
door inendaties beheerachte gebied,
voor grootc krijgsverrichtingen geheel
ongeschikt geworden, zelfs op dit ge-
wichtige terrein, vlak naast de Bel
gische kust worden de Duitsche stel
lingen achteruitgedrongen. Gaat dat
zoo dan wordt de verdere bezetting
Belgi# rechtstreeks bedreigd in-
:t is dat reeds nu het geval. Ka
overal verliezen de Duitachcr» duinen,
den, tienduizenden manschappen ali
krijgsgevangenen, en hun tocb niei
eer overmachtige artillerie wordt
raar geteisterd
Men tal na ia dc Duitsche regeeriagt-
kringen wel bitter berouw gevoelen,
een half jaar geleden zich niet krach-
iger te hebben vorzet tegen de raili-
aire nevenregeeriag.
Al |s 't niet uitgesloten dat een op
flikkering van de oude militaire energie
der Dmtschcrt den Geallieerden nog
handen vol werk geeft, dat hier of daar
de Centralen nog eens aan den win-
neaden kant komen, wie de gebeurte
nissen op de oorlogsterreinen in de
ifgeloopcn maanden oplettend gevolgd
leeft, mo .t wel tot de slotsom gekomen
:jjn dat deze voor de Centralen hache
lijke toestand geen besliste zwenking
ten hunnen gunste meer kan nemen.
Zij staan er in dat opzicht ander» voor
dan vroeger hun tegenstander». Noch
reserves aan mensclicn, noch reserves
aan materiaal of voorraden staan hun
dienste, teekenen van uitputting en
■lapping lijn onmiskenbaar, mis
schien la.it thuis zelfs de algemeene
ilitaire leiding te wenschcn over; in
het binnenland heerscht steeds moei-
lijltor bedwongen ontevredenheid, verzet
en zelfs tweedracht.
De afval van Bulgarije is voor
Duitschland cn Oostenrijk erastiger ramp
in tieu verloren veldslagen.
Het reeds met militaire onmacht ge
slagen, in Palestina en den Kaukasus
nog maar slapjes aan den oorlog mee
doende Turkije wordt daardoor van het
blok gescheiden, cn bijna zeker iri den
'val meegesleept.
L'it Parijs komt een opgaaf van de
buit. sinds het begin van het offensief
gemaakt. In twee en een halve maand
3669 kanounen cn 230OO inachinege-
eren. Daarbij werden 250000 gevangc
n gemaakt.
En inmiddels doen de vliegers hun
werk om dc stemming binnen Duitscli
lands grenzen te drukken, lederen dag
vliegen moderne Ainerikaantche ma
chines, zeer groote vliegtuigen, over
de Rijnstreek tusschen Keulenen Uiu-
sel en werpeu hun bommen op do
fabiiekca, dichtbij de groote bevolkings
centra. In Sept. zijn 30 luchtaanvallen
geteld, juist lederen dag één. Nu on
dervinden de Duitsche burgers wat het
wil zeggen under een deigclijke voort
durende bedreiging te moeten leven.
Schoorvoetend komt men in Duitsoh-
land onder den druk der omstandig
heden tot het besef dat het regeerings'
stelsel moet worden herzien en aan de'
Binnenlandsche Berichten.
Vlmoh.
De minister van landbouw heeft be
paald, dat de maximumprijzen vau
rundvlecich en bet verbod van bet ver-1
voer van versch rund- en kalfsvleesch
tot nader te bepalen datum buiten wer
king worden gesteld.
Rantsoen Peulvruchten.
Dc minister van landbouw heeft,
ingang van 8 October, tot nadere i
liondiging vastgesteld een hoofdelijk
rantsoen voor peulvruchten van
K.G. per vier weken.
Prov. Staten en Gemeenteraden.
Het volgend jaar worden op grond
in de nieuwe verkiczingsvoorschriften
der grondwet de Provinciale Staten ea
de gemeenteraden ontbonden.
De candidaatitclling voor de Prov.
Staten zal plaats hebben op 25 Febr.
De nieuwe Staten treden op op Dins
dag 1 Juli.
Voor de gemeenteraden is de can-
didattstclling op Dinsdag 8 April. De
nieuwe raden treden op op Dinsdag 2
September.
Pluimvee- en elerer.-zwendel.
Naar wij vernemen hebben zoowel
r. J. de Vrieze als mr. Alfred Levy
beslag doen leggen op de gelden der
vermaarde Pluimvecverecniging in ver
band met tegen die vereenig'iig aan
hangige vorderingen.
Melsjos-Patronaten.
Tc Arnhem vergaderde dc federatie
van Meisjes-patronaten in het Aartsbis
dom onder leiding van Deken van der
Waarden van Almeloo.
l-> zijn thans in dc ruim 300 pato-
het Aartsbisdom ruim 30j
chiA van
patjfct*
Ifzljn
Y
het B'e-it
openingswoord herinnerde del
titter aan bet doel der Patronaten
te «ijn een instituut voor op
voeding, minder een schooliostelling.
De moeilijkheden welke zich hij het
Putronaalewerk voordoen tullen zonder
twijfel overwonnen worden, wanneer
«ij blijven vragen om deo steun de»
Allerhoogsten.
Gemengde Berichten.
In hel hulppostkantoor te Castricum
is uit ecu brandkast ongeveer f700
gestolen. De dief heeft deu sleutel van
dc kast in de slaapkamer van den brie
vengaarder uit zijn daar hangenden
broek weggehaald.
Te Bufsum heeft de politic
6 tal personen aangehouden, afkomstig
uit Amsterdam en Hilversum. Het
tal dat, in dienst van het Rijk, besig
is met ijxorvlechton op een militair
rk nabij den watertoren, maakte zich
schuldig aan diefstal van ongeveer
3000 Kg. ijzer op verschillende tijd
stippen. Een zeer groot deel van het
gestolene is bij opkoopers reeds in be
slag genomen.
Tc Rotterdam is in den nacht inge
broken bij een tinna op de Leuvehaven.
In den Iteldcr hebben de dieven zich
meester gemaakt vau 12 aoupons stof-1
waarde van f 10,000.
In de St. Vitus-kerk te Hilversum
heelt na ceoe liefdadigheid,predicatie
pastoor v. d. Hengel, eene col
lecte, tea behoeve der armen van de
parochie, ruim f 2000 opgebracht.
Te Maarden zijn naar schatting on
geveer 50 personen zeer ernstig onge-
iteld geworden na het eten van lever
worst, welke verkrijgbaar was gesteld.
Een gedeelte is in beslag genomen
en ter ouderzoek opgezonden. Hoewel
geen doode'.ijke gevallen zijn geconsta
teerd, zijn de verschijnselen zeer cm-
ig en bestaan uit hevige bmkingen
hooge koorts.
Ter hoogte van Bcuningen, werd
c machinist van dc stoomtram onwel
n zakte ineen. Daar er op de tram
gceu stoker was, was de machine on
beheerd. In volle vaart reed zij de ver
schillende stations voerbij, terwijl liet
groote aantal passagiers in de grootste
onrust verkeerde. Bij de gevaarlijk*
bochten werden zij lievig door elkaar
geschud. Onmogelijk kon men deu ma
chinist bereiken, daar er een postwagen
tusschen de machine en de passagiers
wagens zich bevond. Ter hoogte van
Wloten kwam de machinist weder tot
bewustzijn, zoodat eeo groot tramon
geluk voorkomen kon worden.
Amersfoort Soest Utrecht
Maatschappelijk Kapitaal f 250,000
verdeeld in 250 aandeelen, ledér groot f IOOO.—
in coupures van f 1000 -, f 500 - on f 100-
met coupons I Januari en 1 Juli
tegen den koers van 100",,.
Ondergeteekendc bericht, dat zij tot cn met
Maandag 7 October a.s.
inschrijvingen zal aannemen op bovengenoemde uitgifte
op voorwaarden als vervat in het prospectus, hetwelk op
aanvrage ten hare kantoren verkrijgbaar is.
Commanditaire Bankvereeniging
h. L. A. DULLAERT Co.
AMERSFOORT - SOEST - SCHERPENZEEL - UTRECHT
heeft reeds bekend.
Op den Raam weg te 'e-Gravenhagc,
zijn 6 paarden, gespannen voor een
kanon, op hol geslagen, tengevolge
waarvan eenige militairen onder het
kanon terecht kwamen en meer of
der emstig gewond werden.
Op de plaats van het ongeluk te
Weatp ia de toestand aldusDc wag
gons cn dc tender (kolenwagen) zijn
reed» verwijderd. De locomotief is
rechtop gezet. Weldra zal met het her
stellen van de spooi'
worden. Verwacht v
een maand ook het andere spoor
Wee» p-Am sterdam) weer in dienst ge
steld zal kunnen worden.
Amersfoort.
Zooals Is medegedeeld heeft het
bestuur der R. K. Kleavereenlging Recht
en Orde, in verband m«t de aanvaar
ding van het nieuwe reglement, beslo
ten af te treden, teneinde d.- loden iu
de gelegenheid te stellen nieuwe be
stuurders a in te wjzen overeenkomstig
Ji nieuwe bepalingen.
De candidnatstelling is bepaald op
Woensdag 16 October a,des avond»
van ze» tot negen uur, unn liet secre
tariaat Langegracht 28.
leder lid ontvangt d.nrveer een op
roeping met stembiljet. Alleen /if die
door minstens tieu leden als candidaat
tiju voorgesteld, komen als zodanig in
tanmei king. Woensdag 23 Oct. heeft
dan. de stemming plaats. Het eerst
wordt uit de gestelde cundidatrn de
voorzitter gekozen vervolgen* de
overige bestuursleden.
Het oude bestuur was samengesteld
als volgtH. Kroes, voorzitterF. M.
Houbaer, vicc-voortittcrH. J. Mar
lens. B. Brom, C. Tuilhaf, S. Kraan,
J. J. Thlen.
avond* 7'/*
recollectie voor alle oud-ratraitan-
ten en, leden van rettaitepenningverce-
"Iglngen in de kerk van den H. Franc.
\av. aan het Zand, Amersfoort.
D. MUmo-Slotk-1 - Dta.d,, X 0cl„b„,
holm vertrok met 1000 reizigers uit
Malmrt cn ant .poorde. Van de 24 wagens
bleven er slecht* 3 op het tpoor staan.
De overige 21 stortten van den dtyk.
Gedeeltelik werden deze tot splinters
geslagen, terwijl liet ander gedeelte der
wagens in brand geraakie. Tol dus. er
wordt hel aantal dooden op 100 gc-rhat.
Het duurde uren eer voldoend
riaal op de plaat* des onheil» wti
gekomen. In den verongelukten trein
bevonden zich ook 50 scho Ikinderen.
die na hun vacantie te hebben dootge-
bracht naar hun woonplaats terugkeer
den. Men ia van meening. dat het
ongeluk het gevolg is van dan zwaren
ragtaval der laatste dagen. De gehecle j
brief- en pakketpost. w.o. een groot
aantal brieven van waarde, is verloren
gegaan.
Te Zuidwolde is het Diaconie-
werkhui» tot den grond toe afgebrand.
De brand is gesticht door een der ver
pleegden, die niet goed bij /ijn hoofd
R. K. Volkszang.
A.s. Woensdag 9 October avonds
half nclit tullen de repetition van den
Volkszang weer beginnen in de Mutiek-
schoo". Krommeatraat.
Het bestuur is geslaagd den Zeer-
Eerw. Heer F. Stroetmnnn veor onzen
Volkszang te winnen, en zoo zsl dan
Z.Kerw. de leiding nemen.
Ofschoon het ledental toeneemt, zag
het Bestuur gaarne, dat vooral onder
dc beter gesitueerde Katholieken van
Amersfoort wat merr linantle-lc belang
stelling was, en als het kenkwam mede
zingen ep die avonden; ene bewijs
van sympathie gaf.
Immers wat beoogen wij met den
R. K. Volkszang i
Het doel is vrolijke, frissche liederen
onze mooie Hollandsche taal te bren
gen onder het volk. en wel zoodanig
it zo in het huisgezin, op wcrkplaat-
n en in hel openbaar gezongen worden.
De bundel Liederun uit dc LueuwerU
zijn alreeds populair. Straks krijgen wij
daar nog op een vervolg-uitgavc.
Waar gezongen wordt, heerscht vreug
de, en Juist in dezen drocvlgcn tijd,
gansch Europa siddert, over de
vrccsulijke rampen die de oorlog brengt,
de neutrale landen niet uitgezonderd,
ia het gaed vrolijke liederen te zingen.
Ons ledental is nu ongeveer 300,
maar dat kan voor Amersfoort niet
zijn machtige Katholieke bevolking veel
grootcr zijn!
Het bestuur houdt zich overtuigd,
d.»t nog vele Katholieken zich zullen
aangetrokken gevoelen als <<d t.ie tr
treden. De geringste contributie i* 23
cent pir jaar, doch wij hebben orlc
vele leden die fl.00 en f2.30 betalen.
Uit den aard der sa/Ir, zijn dz kus
ten altijd groot; zaalhuur, aanschaf
fen van liederen, en dan ccri of 2 maal
een groote uitvoering. Ik behoef het
U niet te zeggen: dat kost grid.
Men knn zich opgeven als lid bij het
Bestuur. HOUBAER,
Burgemeester en Wethouders stel
len voor een tijdelijkcn toeslag te geven
op de van gemeentewege genoten pen
sioenen onz. D>- kosten worden ge
raamd op f 15CO.—
Burgemeester en Wethcuders ma
ken bekend, dat door hen de aa te
noemen personen zij" aangesteld tot
..Ontvanger" die de bevoegdheid heb
ben geraapte biukcooolje» in ontvangst
tc nemen tegen betaling van het daar
voor wettelijk vastgestelde raaploon,
- 25 cents per K.G.
v. Beek, Soestetweg 29. G. Dries
man, Soesterweg 307. E. Rijn, Achter
de Heilige Geest 5. L. Schuring, Ach
ter bergstraat 54. G. Driccnhuizco, Krom-
mestraat 9.
