DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28. AMERSFOORT
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1919 32« JAARGANG No. 102
TWEEDE BLAD.
De aanstaande
Verkiezingen.
Het vorig jaar bij de Algemeene
Kamerverkiezingen heeft de Katholieke
Staatspartij zich kranig gehouden.
Dank zij de gebeden, door talloozen
gestort, dank zij de plichtbewuste, krach
tige leiding der besturen, dank zij de
- op enkele uitzonderingen na
eendrachtige samenwerking der kiezers,
werd de eenheid in d« partij bewaard
en brachten we het tot 30 zetels in
de Tweede Kamer.
En thans
Thans worden we weer ter stembus
geroepen, en hebben we te zorgen,
dat we zooveel mogelijk Katholieken
brengen in de Provinciale Stalen en in
de Gemeenteraden.
Wat de Provinciale Staten betreft,
gewezen hierop, dat deze kiezen
de leden der Eerste Kamer, en dat het
dus van de samenstelling der Provin
ciale Staten zal afhangen, of onze
Eerste Kamer, die rechtsch is, ook
rechtsch blijven zal.
Derhalve, kiezers, L'w best gedaan I!
Verleden jaar ging 't mooi. 't Moet
nu nog mooier gaan
En daar is reden voor I
Verleden jaar moesten we nog een
rechtsch Ministerie zien te krijgen
thans hebben we een rechtsch Kabinet,
en een goed ook ea moeten zien
het te behouden.
Zorgen moeten we, dat onze Christe
lijke Regeertng houde den steun van
een rechtsche Eerste Kamer zorgen
moeten we, dat uit het getal der uit
gebrachte rechtsche stemmen blijke,
dat de groote meerderheid van ons
volk achter de Regeering staat en niets
liever verlangt dan die Kegeering harte-
lijk te steunen.
En ook daarvoor is alle reden.
Wij hebben toch eene voortreffelijke
Kegeering I
Wie durft het ontkennen
Zeker, deze Kegeering kan niet weg
nemen de gevolgen der erfzonde, deze
Regeering kan oas niet reeds hier op
aarde den hemel bezorgen.
Wat zij wél kan
Zij kan, voor zoover van haar af
hangt, bevorderen, dat de levensvoor
waarden der burgers, wier lot haar is
toevertrouwd, toedanig zijn. dat zij hun
aardsch bestaan zoo goed mogelijk
kunnen maken, tevens veilig kunnen
heensturen naar hun eeuwige bestem
ming.
En dat doet zij.
Zij heeft ons tot dusverre bewaard
voor revolutie, voor die verschrikke
lijke ellende, waarin Troelstra en rijn
aanhangers oas volk hadden willen
storten.
Zij heeft ontvouwd haar schoon en
kloek program, waaruit blijkt, hoozeer
zij de stoffelijke n geestelijke behoeften
van ons volk kent en die bevredigen wil.
En in den korten tijd sedert haar
optreden heeft zij reeds getoond, dat
het haar ernst is met de uitvoering van
haar program.
Evenais de vorige Christelijke Kabi
netten vertoont lij eene heerlijke activi
teit op sociaal gebied, en dat niet voor
cénea enkelen stand, maar, gelijk 't
een Christelijk Kabinet, dat de wet van
rechtvaardigheid en naastenliefde hul
digt, past, voor alle standen.
Bij de discussion in de beide Kamers
der Staten-Generaal is nu reeds ge
bleken, hoezeer de werkzaamheid van
deze Kegeering ten behoeve van Arbeid,
Middenstand en Landbouw wordt op
prijs gesteld en gewaardeerd.
Ea dan het Onderwijst
Deze Regeering zij heeft het
reeds met de daad bewezen zal,
als wij haar slechts steunen, het zoo
ver weten te brengen, dat allen voor
hun kinderen dat onderwijs kunnen be
komen, dat zij in geweten verplicht
zijn aan hun kinderen te geven.
Wij Katholieken dus Katholiek onder
wijs. Daarom ook deze Regeering
hartelijk gesteund I
Daar is meer.
Deze Regcering erkent God, houdt
met Gods Wil en Wet rekening, ook
in hrt Staatkundig leven.
De 19e en begin der 20e eeuw hadden
aan de wereld steeds meer stoffelijke
welvaart gebrachtde wereld ver
vreemde zich echter meer en meer van
God, erkende Hem niet als de Gever
van al dat goedsde oorlog kwam
en thans ellende cn rampspoed
over de beschaafde, ontwikkelde wereld.
Nu gaat er komen een nieuwe tijd.
We hebben thans een regeering, die
God openlijk erkent, getuige o.a. den
biddag, door haar uitgeschreven.
Welnu, door haar te behouden, willen
we gaarne met haar uit liefde tot God,
aan God de eere geven die Hem toe
komt, oek op openbaar terrein, ver
trouwende dat ook in den nieuwen tyd
Gods Zegen, waaraan ook in het open
baar leven alles gelegen is, ons vader
land ten deel zal vallen.
Daarom deze Regeering gesteund
vooral als Christelijke Regeering, die
naar wij bidden en vertrouwen, als
zoodanig met Gods hulp ons vader
land tot heil zal zijn, in geestelijk en
stoffelijk opzicht.
Komen sociaal-democraten pogen U
ler te halen met hen saam te gaan,
begeeft U niet in gesprek mei hen.
Herhaaldelijk bielden zij goede maat-
-egelen tegen, denkt aan de Talma-
wetteowerden zij uitgenoodigd on
:e regeeren en hun woorden eens ii
daden om te zetten, dan weigerdet
zij, en konden ze er een enkelen keer
niet langs en moesten se wel, dan
brachten zij het er af, zooals wethouder
Wibaut in Amsterdam.
Katholieke Kiezers, de tijden zijn
jaar en ernstig I
Bedeakt dit ook bij deze verkiezingen.
Distributie.
Het woord begint met «dis» en is
is uit den boose. Denk maar aan
dis-harmonie en dis-orde.
Sn hoe spoediger we er ons van
kunnen los maken, hoe beter.
Want zo heeft verschrikkelijk duur
gewerkt, en in verhouding tot de hooge
kosten op verre na nist de resultaten
opgeleverd, die ze had kunnen hebben.
Keken eens op, wat ze ons kos!,
zegt de »H. P.« Al die ambtenaren in
bun duur gehuurde bureaux met hun
bergen brandstof en bureau-heboeften
i bergen duur papier bekladdende.
De diilributie-instclling cn alles wat
daarmee annex is, heeft over het al
gemeen een slechten roep by het volk.
Meo heeft zooveel gehoord van knoeierij,
dat men bijna niemand van de distri-
butie-menschcn en de bevoorrechte
consenthouders, fabrikanten cn groot
handelaars meer vertrouwt, hoewel
natuurlek slechts de minderheid een
blaam kan treffen.
De regeering, voorgelicht door haar
adviseurs, heeft heel wat domme dingen
uitgehaald, doordat men op de regee-
igsbureaux op het gebied der praktijk
n nijverheid en handel van toeten
noch blazen weet. De bureaucraten
bleken als gevolg van den invloed der
bureaulucht op de meeste zaken geen
practischen kijk te hebben cn gingen
maar al te vaak hun licht opsteken bij
belanghebbenden. Waren dit grooten
in hun soort, dan legden dezen het er
dikwijls op aan, de kleineren voor nu
en naar ze denkelijk hoopten, ook voor
de toekomst «kapot» te maken. Advi
seurs met algemeene kennis, gladde lui,
menschen met een sneus», met voel
horens had men moeten hebben, enke-
Tiaar. Menschen, die bij de beoor
deeling van een prijs weten, waar de
winst opboudt en de woeker begint.
Er zijn zoo alles saam millioenen
'eggesmeleu. Nu laatstelijk weer mst
die spek-historie, Onze beroepshande
laars zouden diep te beklagen zijn als
lóó zaken moesten doen.
Denkelijk koopen de Engelschen nu
versch spek in Amerika voor lageren
prijs dan ij ons het oude spek leveren.
Laten we de rekening opmaken.
De regeering begint met 90 cent per
kilo toe te leggen, maakt f 10.800.000;
de distribueerende gemeenten leggen
er samen f 1.200.000 op toe, als ze
het spek kunnen plaatsen.
Lukt dat niet, dan is het zeer d*
vraag of het Rijk het terugneemt.
Iftissit«aetic.
De wereldmissie is een eisch van de
volstrekte waarheid van den godsdienst
van Christus. Eeu godsdienst die geen
missie heeft, geeft zich zelf prij9. Eea
godsdienst die zich als de alleen ware
godsdienst uitgeeft, moet missioneereo.
Hoe dieper derhalve in het hart van de
Katholieke Christenheid de overtuiging
vastgeworteld is van de absolute waar
heid van den Katholieken godsdienst,
des te meer zal zich de drang naar de
Katholieke missie-actie uiten. Geestdrift
voor de missie was daarom reeds
het begia af de vrucht van een diepe,
ndige geloofsovertuiging. Tijden,
rln de missiegeest in de kerk ont
brak, waren altijd door «en stilstand
van het godsdienstig leven gekenmerkt.
Ia het H. Land schijnt er sinds de
verovering door de Engelschen weer
nieuwe actie te beginnen. De Domini
canen zouden besloten hebben hun
Bijbelinstituut te heropenen, de As-
sumptionieten en më^^rs betrek-
ken weer hun kloosters.
Ia Japan gaat het missie werk aiet
dan zeer langzaam vooruit. Japan telt
slechts 75000 Katholieken, de voor
naamste oorzaak daarvan is zeker geld
gebrek en de afwezigheid van een groot
gedeelte der priesters, die onder dienst
sijn (geweest Groote hinderpalen zijn
hierde toenemende materialistische
tijdgeest en de pogingen die worden
aangewend tot in eerherstelling der
verschillende in het land bestaande
heidcnsche eerediensten.
zes maanden tijds werden alleen
het Aartsbisdom Utrecht 48000
iwe leden aangeworven voor de
Genootschap tot Voortplanting des
Geloofs. Op sommige plaatsen hebben
alle communicanten zich laten insschrij
ven als lid. Moge dit voorbeeld ingang
Meer zorgen meer eer.
Pater Borromaeus de Greeve, gaf
ns deze waarheid ten beste, die hy
stelde tegenover de ontaarding van het
huwelijk Voor ons Katholieken, blijft
gelden „Liever zorgen dan zonde
liever martelares, dan zondaresliever
met acht kinderen op een bovenhuis,
dan met twee op een villa, als God
het geeft".
Inderdaad, zoo moet het zijn liever
zorgea dan zonden.
Maar dikwijls is er iets, dat nog
zwaarder te dragen valt dan zorg. Dat
is de onverholen minachtiag, die onze
tijd heeft voor den mcosch, niet met
zorg, maar zonder veel geld. Het is
tegenwoordig schande met rijk te zijn
en helaas, tellen wij ook al te veel
katholieken, die niet alleen vergeten
:ijn dat Christus gezegd heeft „Wee,
den rijke", maar die voor de wereld de
leugen huldigen„Wee, den niet-rijke",
imers zij minachten hem.
De juiste waardeering van „geld" is
:n zaak, die ook onder de onzen v
beterd moet worden! En het is n
genoeg, dat men theoretisch schijnt
weten, dat waarlijk niet het bezit v
geld en goed de waarde vormt van d
mensch, maar dat men ook practisch
ophoudt den neus hoog op te trekken
tegenover den broeder, die met de
fortuin minder gezegend is. Want het
kan zeer goed zgn dat het juist daar
door toch feitelijk de meer gezegende is.
Christenen moeten, ook door een
ivere waardeering van wat in werke
lijkheid menschenwaarde is en door op
te houden met aan botte goudvcreering
te hechten, het leven vergemakkelijken
van hen die omdat zij zielenadel en
deugd het hoogste stellen, in zwaardere
zorgen leven. Ia werkelijkheid immers
verdienen zij meer eer en hoogachting.
Binnenland.
Social* wslgeving.
Minister Aalberse veiklaarde
Tweede Kamer, dat bij de herziening
der ongevallenwet, die spoedig zou
komen, voorzien wordt, bij art. 27'
de noodzakelijkheid om invaliden wéér
tot arbeid in staat te stellen. Duurte-
toeslagen bleef de min. voor de inva-
liditeits-rentc-trekkers in strijd aohten
et 't beginsel der wet.
Ziekte-behandeling zal de min. voor
stellen naast de ziekte-verzekering, voor
allen die beneden zekere economische
positie zijo.
Alles wordt voorbereid om de ziekte-
'crzekcring spoedig in te voeren voor
de Raden van Arbeid, die er aanvan
kelijk ontzaglijk veel door te doen krij
gen, worden ambtenaren speciaal op
geleid. De Min. zal ook een kleine
staatscommissie voor dit doel instellen.
Oratzent de Radeowet ontraadde de
min., vooral omdat de werkgevers de
premién zullen moeten betalen, den
arbeiders de meerderheid in de Raden
,n Arbeid te geven.
B^ de wijzigingen der Invaliditeitswet
zal worden bepaald dat ook aai
rn na 't 70s jaar zullen geldig
Ter zake van de ouderdomsrente
bleef de min, voornemens viijwillige
terzekering voor te stellen. De min.
hoopte dat waar allen eigenlijk hetzelfde
willen tot een vergelijk te komen.
Niemand behoeft zijn idealen of be
ginselen daaitoe prijs te geven. Hoofd-
doel voor den Min. was de economische
positie van den arbeider te verbeteren.
De Min. is zoover gegaan als zijn be
ginsel toeliet.
Da Achturaawat.
Minister Aalberse deelde een en ander
mee omtrent de achturenwet die op
komst is. De landarbeiders zijn er niet
in opgenomen, omdat afsonderiyke
regeling van hun arbeidstijd veel vlugger
kan geschieden. Zij zullen worden opge-
imen in de landbouwarbeiderswet.
Het wetzontwerp bevat speciale hoofd
stukken betreffende broodbakker ijen,
winkels, kantoren, apotheken, koffie
huizen en hotels en verplegings-inrich-
tingen.
Dienstboden zijn in de regeling niet
begrepen. Mevrouw Groeneweg bad
regeling van vrije dagen voor de in
wonende dienstboden en van den ar
beidstijd voor uitwonende gevraagd.
Maar de minister gaf als zijn meeoing
kennen, dat ingrijpen in een stuk
i het gezinsleven in geen geval oor
baar ware in ten wet, die voer onder
nemingen is gemaaktal is het dan
ook, zoo schertste Z. Exc., tegenwoor
dig een heele «onderneming» om' een
huishoudco op te zetten. Doch boven
dien gaat de arbeidersbescherming uit
van de arbeiders als de economische
zwakkere partijen dat is de dienst
bode tegenover de huisvrouw lang Diet
meer. Mea zou eer het tegendeel kun-
zeggenImmers er is voortdurend
veel meer vraag dan aanbod van dienst
boden. In 1917 waren er ruim 2000
aanbiedingen tegenover 7000 aanvragen.
Te Erp werd in den nacht inge
broken in de boerderij der gebr. Bier
twee samenwonende landbou-
82 en 75-jangen leeftijd. De
daders verbraken het luik van een
uairaampje. en kwamen in de kamer,
vaar de gebioeders te zamen sliepen.
Dete kamer binnenkomende schotea
de onverlaten onmiddellijk in de rich
ting van de slaapstede. De kogels
troffen niet Daarop ontstond een
zware worsteling tusschen de broeders
en de inbrekers. Ook moet een drr
broeders nog geroepen hebben»Ik
ken jullie toch wel kerelse, waarop sij
hem het doodelijke schot gaven.
Men heeft hem later in het achter
huis gevonden, met het hoofd op den
zoldertrap, een schot in de rechter- en
linkerzijde en nog een schot in het
onderlijf.
De andere broeder wilde ter hulp
snellen, dokh werd door een der in
brekers meermalen in de beenen ge
schoten.
De dienstbode was onder haar bed
gekropen. Toen de dieven weder het
huis ingingen is zij door een raampje
der aangrenzende kamer de buurt in
gevlucht en riep om hulp. Niemand
durfde echter onmiddellijk medegaan,
daar de dienstbode waarschuwde, dat
niets gedaan werd dan schieten.
De buren bliezen op den hoorn. Op
dit geluid hebben de moordenaars het
bet hazenpad gekozeo.
rerst werd de gewonde gehol-
zijn beenen verbonden. Per rij
tuig werd hij naar Veghel vervoerd,
sar onmiddeljj': een been moest ge-
nputeerd worden.
Niets is echter door de vlucht ont
vreemd. De fnmilie heeft ruim f 3000
aan contanten in huis gevonden, waar-
f 1300 aan zilver, verborgen onder
den vloer van een zijkamer.
De jacht op eenden in de provincie
Utrecht is voor dit jaar gesloten Vrij
dag 28 Februari, met zonsondergang,
na welken tyd ook het kooien niet
meer zal mogen worden uitgeoefend,
terwijl de kooieenden opgesloten of
gehokt moeten z$n tot 1 V
staande.
De jacht op ander waterwild <n de
provincie Utrecht zal worden gesloten
Zaterdag 5 April a.s. met zonsonder
gang-
De zilverbons van f2.50 van het
oude model kunnen tot en met 15 Maart
tot elk bedrag tegen wettig betaal
middel worden ingewisseld bij de be
taalmeesters, de oatvangers der directe
belastingen en de postkantoren (met
inbegrip van de bijkantoren).
Ben treurig ongeluk had te Terburg
hlaats. Het 12-jarig zoontje van De V.
al spelende te dicht bij de
wieken van den riTOen met het gevolg,
dat hij een slag van een der wieken
tegen zijn hoofd kreeg. Het kind
onmiddelijk dood.
In de Zorgvlietstraat in Den Haag
een misdaad gepleegd. Ia het per
ceel no. 37 woont de 66 jarige vrouw
S„ van wie bekend was, dat zij eenig
geld bezat. Er werd aan de deur ge
klopt, naar het heette door een be
ambte vaD de gasfabriek. Twee man
nen, een burger en een militair, wierpen
de oude vrouw op haar bed en bon
den haar het hoofd in een kussen.
Daarna bonden sij haar nog een nacht
japon om den hals. De dieven ver
wijderden zich met f75 er eenige
gouden sieraden ter waarde van f 100.
Gelukkig hebben de bovenburen de
vrouw kunnen redden zij was bewuste
loos.
Ingezonden.
(Buitsa verantwoordelijkheid der Redactie.)
de Redactie van de Eembodc.
M.
Wil zoo goed zijn onderstaande in
r veelgelezen blad te plaatsen. By
voorbaat dank.
Na onder leiding van de Propagacda-
club Leo XIII Zondag een bezoek te
hebben gebracht aan de R. K. Open
bare Leeszaal, kan ik niet nalaten hier-
iets te schrijven in uw blad. Toen
wij ongeveer half vier uur met een
20-tal leden van den R. K. Volksbond
aan de Leeszaal waren gekomen en
entree deden in de studiezaal
waren we allen reeds verwonderd over
too groot aantal boeken waaronder
werkeiyk prachtwerken waren. Ik durf
zeggen dat er alles is vertegenwoordigd
op het gebied vaft studie, godsdienst,
vakkennis, wetboeken enz., te veel om
e noemen. De Leeszaal is zeer
practisch ingericht. Wy hebben alles
in oogensehouw genomen van onder
tot boven. En ik kan dan ook niet
anders doen dan harteiyk dank te
brengen aan bet Bestuur der R. K.
Leeszaal voor de gelegenheid ons aan
geboden, maar vooral aan den Heer
Thien, die ons zoo helder heeft uiteen
gezet het nuttige doel van de Leeszaal
en die ons verschillende werken heeft
laten zien, vooral de voornaamste
werken.
Ik kan iedereen ten zeerste aanbe
velen een bezoek aan die instelling te
brengen en er geregeld te komen om
uw kennis te verrijken, vooral de werk
lieden moeten hier veel gebruik van
maken, aangezien deze nog wel eens
met verschillende vraagstukken niet op
de hoogte zyn. Men behoeft nu niet
meer te seggen «waar moet ik nu toch
eens heen gaan om dit of dat vraag
stuk te weten te komen". Alles is daar
viDden en kan men daar lezen. Als
:n lid is van deze instelling kan men
zelfs boeken te lezen vragen en mede
ten naar huis om te bestudeeren,
dat lidmaatschap kost maar een
gulden per jaar, daarvoor behoeft men
werkelijk niet terug te schrikken. Ik
beveel dus ieder aan lid te worden van
deze instelling.
Maar dit neemt niet weg. of men
I is of niet, men kan ten allen tyde
de Leeszaal gratis bezoeken, voor ieder-
in boven de 18 jaar is er toegang.
Dus nog eens, ik hoop dat in 't
irvolg in 't bijzonder de arbeiders
gebruik zullen maken van deze nuttige
instelling.
Nogmaals dank aan het Bestuur van
de R. K. Leeszaal, hetwelk dit stuk
Sociaal werk zoo boog beeft weten op
P. J. VAN KALLEVEEN.
Correspondentie.
v. H,, te Amersfoort.
In antwoord op uw vraag deelen
wy U mede, dat de stadhuisnaam
van bedoelde commissie is«Com
missie van bystand in het beheer van
de zaken in betrekking staande tot de
rechtspositie van het personeel der
gemeente en zyne bezoldiging».
Zy luistert ook naar den naam van
R. P. S. R. Commissie».
De Commissie is samengesteld als
'olgt: Wethouder Jorissen, voorzitter;
nr. L. Stadig, J. Overeem, A. van
Nynatten, H. Kroes, j, Haars secre-
Plsats ver vangende leden zyn C.
Ruitenberg- en M. R. N. Oosterveen,
Op uw overige vragen kunnen wy
et antwoorden. Klamp daarover een
Raadslid aan.
REDACTIE.
Retraitan In hst St. Alfonsni-
Retraltanhuia te Amersfoort.
69 Maart. Patronaatsleden, verg. f5.
1114 Maart. Ongeh. dames midden
stand, verg. f7.50,
15—18 Maart. Mannen eo Jongelingen,
trg. f 5.
20—23 Maart. Vrouwen en meisjes,
verg. 15.
2528 Maart. Vrouwen en meisjes
uit Hoogland.
29 Maart1 April. Heeren midden
stand, verg. f7.50.
36 April Ongeh. dames midden
stand, verg. f7.50.
710 April Vrouwen en meisjes,
verg, 15.
1417 April. Heeren.
1922 April Mannen en jongelingen,
verg. f5.
Beleefd verzoek sich aan te melden
by de Directie van het rctraitenhais.
By deelname wordt men verzocht
broodkaart en vet- of boterbon made
