DE EEMBODE KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT DINSDAG 27 MEI 1919 33* JAARGANG No. 17 Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs v per drie maanden 75 cl. Afzonderlijke nrs. 5 ct. Abonnementen kunnen elke week in gaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Stenografisch Raadsverslag van Amersfoort f I.— per jaar. Advertentign 15 cent per regel. Billijke tarieven voor haadel en idustrie bij gere- Seld adverteeren. AdvcrtentiCn moeten Dins- ags en Vrijdags vóór 10 uur worden bezorgd. De Hmersfoortscbe Raadsverkiezing. (Ingezonden.) Dank zij de leugcncanipagnc van dc S. D. A. P. en het plichtsverzuim van vele Katholieken zullen 6 zetels in den Gemeenteraad met rood worden be kleed. Gelukkig Amersfoort, en vooral gij, arbeiders, want voor u zal nu een lijd van aardsch geluk aanbreken, jammer dat gij nog niet meer kracht hebt kunnen ontwikkelen om ook de rechuche en vooral de Katholieke zetels te bemach tigen, want dan was de toekomst voor u misschien nog schitterender dan in de gemeente Zaandam Immers alleen van de S.lï.A.P'ers hebt gij heil en steun te verwachten, zooals een Rcomsch Katholieke Ar beider in een ingezonden stuk van hel verkiezingsorgaan Stemt Rood der afd Amersfoort van de S.D.A.P. duidelijk Dat zoo'n ingezonden stuk en nog wel van een Roomsch-Ksthoüeken Ar beider (wie lacht daar?) in den smaak viel van de rocde-alleen-gcluk-aar.- brengende partij, blijkt uit het onder schrift dat de redactie als van zelf sprekend daaronder meende te moeten plaatsen. Volledigheidshalve laat ik hieronJer dat ingezonden stuk met onderschrift volgen, omdat ik vermoed dat niet alle Katholieke arbeiders Stemt Rood voer de verkiezing hebben ontvangen, want dan zou zeker de Roomsehe lijst, vul gens de opvatting althans van de S.D. A.P'ers, veel minder stemmen hebben bekomen. I da ....s ernstig den toestand onder de oopen te zien, waaruit wij dan onze conclusies moeten trekken, ten einde te bepalen, wie wij snze stem zullen geven. Bij dit onderzoek moeten wij overwegen, wat de verschillende raadsleden voor ons, arbeiders, ten uitvoer hebben gebracht. Na een en ander overwogen te hebben, moeten wij wel toegeven, dat juist die can didates die ons tot in den treure vanaf den preekstoel aanbevolen worden, altijd, zoodra zij eenmaal door de arbeiders gekozen in den raad zitting hebben genomen, tegen diezelfde arbeiders sta3n, wanneer er voor de arbeiders iets te bereiken is. Zoo hebben wij voor kort geleden nog gezien, hoe de bij uitstek reactionaire heeren KROES c. s. stelling nemen tegen de gemeentewerklieden, toen het voorstel ter sprake kwam om voor die categorie van arbeiders den a c h t u r e n d a g in te voeren. Volgens die heeren waren de kos ten te groot voor de gemeente. Zouden nu diezelfde arbeiders weer hun stem uitbrengen op die reactionaire raads leden, die niets anders op het oog hebben en wiens eenigste doel is d* arbeidende klasse er onder te houden Dal zou toch wet verregaand dom zijn! Neen mannen, laai U niet misleiden, maar stemt allen die candidaten die zelf ook ar beider zijn en onder leiding van een arbei derspartij staan. Dat zijn de candidaten der S. D. A. P. Nu zult ge zeggen.Maar wij hebben toch ook onze arbeiders op de lijst staan VICTOR. Met zijn achttiende jaer in eene wijnhandelzaak getreden, was hij latei eigenaar van verschillende wijnbergen in Frankrijk en aan den Moezel ge worden en dreef thar.s eigen zaken op groote schaal. Men kan gemakkelijk raden, dat Van Mcenen hem de ver zorging van zijnen wijnkelder opdroeg Doch Majoie nam deze opdracht niet aan, dan onder voorwaarde, dat Victor en Guste vooraf naar Chaudfoutainc zouden komen, om eeu -onderzoek in loco«, zooals hij 't noemde, naar het gehalte zijner wijnen in te stellen. Van Meencn moest deze voorwaarde aan- Den volgenden morgen maakte de dokter het zoo kott mogelijk met zijn krankenbezoek. Zjjne afwezigheid werd door Majoie ijverig benuttigd, om de loftrompet over zijn beste vriend te steken. »En weet gij, mevrouw, dus besloot hij zijne lofrede, -wat zijn hoogste titel op eene onbegrensde hoogachting blijft Victor heeft eencn man van mij gemaaktaan zijn voorbeeld en om gang schrijf ik het beetje goed toe, dat er misschien in mijne Walenborst te vinden is. Victor is eigenlijk mijn Doch dat zijn arbeiders, die aan den lei band van hun remmende superieuren loopen. In de Tweede Kamer zitten ook de Katholieke arbeiders vertegenwoordigers, doch wat deden zij toen het voorstel tot verhooging van het ouderdomspensioen ter sprake kwam? Toen lieten zij ook de arme oudjes met een aalmoes afschepen, zonder -;n woord van profest te doen hooren. Hef moet eiken arbeider toch wel ver dacht voorkomen, dat hij eiken Zondag weer opnieuw van den kansel hoort verkondigen, dat wij in katholieke organisatiea moeten en op katholiek* candidaten moeten .nen en daarbij op de meest leugen achtige wijze dc S. D. A. P. hooren be lasteren. Dan moet men ten laatste toch wet be seffen, dat het niet alleen bezorgdheid is voor de ziel van den arbeider, maar meer angst voor dc macht der arbeiders en be zorgdheid voor den geldzak van den arom katholieke arbeiders nioogt gij u laten gebruiken alt stemvee voor de geldmannen, maar moet ge uw stein uitbrengen opeenrooden candidaat, omdat hij alleen uw belangen kan beharti gen, aangezien het ook z ij n belangen zijn. EEN ROOMSCH KATHOLIEK ARBEIDER. Onderschrift. Het spreekt vanzelf at wc dit artikel, dat ons door een katho liek arbeider werd toegezonden met het verzoek dit in ons 2de verkiezingsblaadje te plaatsen, gaarne opnemen. We mesnden dit artikel voor onze propaganda te moeten aanwenden, omreden O. 1. daarin zoo duide lijk naar voren komt, dat er tenminste onder de katholieke arbeiders ook nog mannen gevonden worden, die begrijpen, dat aan de b. D. A. P. de arbeidersbelangen volkomen zijn toevertrouwd. Katholieke arbeiders, Stemt Rood. Hebt gij het gelezen, Roomsch-Katho- lieke Arbeiders Welnu rijt gij liet dan niet met -mij :ns dat dit stuk eene grove beleedi- ging is voer den R. K. Aibeidsstand en dat dit stuk van A tot Z gelogen Is en alleen kan vloeien uit een schrij- verspen der Partij van Haat, Revolutie en ongeloof r Die Rocmsch-KathoPekc-Atbeider- Inzcnder weet wel beter wat van den- kansel in onze Kerken als een waar schuwend woord tegen de S. D. A, P. wordt vei kond- gd. tenminste als hij wel eens iu onze kerken komt, doch dat betwijfel ik en ik vermoed dat die Roomsch-Kathcüeke-arbeider inzender alleen bestaat in hit brein van di S. D. A. P., of dat hier een vergissing in het spel >s cn het geen Roomsehe doek een Rooden arbeider zal zijn. Enfin, vergissingen zijn menscheljji zegt Troelstra. Ik verdenk tenminste geen enkelen Roomsclien Arbe:der van zulk onwaardig en onwaar geschrijf, Neen, dit schrijven moest dienen om aan dc Roomsch-Katholicken afbreuk te doen en helaas, wij moeten con- eren dat de snoode toeleg maar al te goed is gelukt. )i heeren van de S. D. A. P., gij hebt een smaad geworpen op de Roomsch-Katholieke-Arbeiders, doch daar trekt gij U niets van aan, immers bij U geldt de leuzeHet doel heiligt dc middelen. Gij hebt in Uw vuistje gelachen om de oanooz-lhiid van enkele Roomsehe Arbeiders, doch gelukkig wisten de sten hunner wel beter wat de R K Raadsleden voor hen hebbeu gedaan nog steeds doen wanneer het hun belang geldt. In uw verkieziagsorgaan -Stemt Rood., wordt dan g.zegd:' Zoo hebben wij voor kort geleden nog gezien, hoe de bij uitstek reactio heeren Kroes c.s. stelling namen tegen de gemeentewerklieden toen bet stel ter sprake kwam om voor die categorie van arbeiders dm achturen- opvoeder geweest, meer, duif ik zeg gen, dan Monsieur Lamy.- Van Mecnen deed des namiddags zijnen gast tot Arnhem uitgeleide, waarheen een dringend schrijven van den eersten gasthuisdokter hem ont boden had. Na eencn warmen hand druk en een hartelijk »tot weerziens* met Majoie gewisseld te hébben, spoedde hij zich naar het hospitaal. De eerste dokter kwam hem reeds buiten de poort te gemoet. Een zonderling geval, collega*, begon hij, «dezen morgen werd hier een soort van landlooper binnenge bracht, die in zijn nachtverblijf van den achtsten rang, terwijl hij met de vlakke hand de vliegen op den witten muur doodde, eenen spijker voor een dier insekten aanzag cn er met kracht zijne hand indreef. Men moest den spijker uit den uur rukken om de hand te begrijden men trok hem uit de wonde, doch de hand begon ep te zwellen en vervol gens de arm. Ik heb den armen drom mel beide moeten afzetten, om bloed- rrgiftiging te keeten, docli 't was reeds te laat. De man is reddeloos verloren. Sedert hij zelf daarvan over tuigd is, roept hij den ganschen tijd u, en beweert dat bij verloren, dag in te voeren. Volgens die heeren waren de koeten te groot voor de gemente." Neen, Arbeider*, dit ie gelogen. In die Raadsvergadering heb ik gezegd omtrent toeslag en arbeidsduur het volgende Dat de nood hoog is, erkennen wij daarom heb ik op een vorige raads zitting ook gezegd, verhoog den toe slag voor die salarissen die bet werke lijk noodig bebbeu cn waarvoor ook een noodtoestand is geschapen ge worden, enz. .,Dan M. de.V. hebben wij hier in het schema alleen rekening gehouden met de salarisherziening, maar ik geef u toch de verzekering, dat wij binnen korten tijd misschien zullen moeten komen juist laDgs geleidelijken weg, zooalt de heer Nieuwendijk gezegd heeft met een 8-urendag. ,,Maar dat u dat op zijde zet, althans niet in behandeling wenscht te nemen, dat heeft tnijn volle sympathie. „Hoe gaarne ik ook daaraan zou ilicn mede wetken om dat gedaan te krijgen, dien 8 urendag, geloof ik toch, dat voor de geheelc gemeerte Amersfoort, dus waaronder ook be grepen zijn de werklieden, wij dezeD eisch vcorloopig buiten bescbouwiDg moeten laten, totdat wij betere gegevens hebben omtrent den economischen toe stand over ons gcheele land. „Want is de economische toestand in ons land in disorde, dan zal toch de werkman erkennen dat ook zijn toe stand in disorde is en niet goed kan zijn." Uit deze wootden van het steno grafisch verslag blijkt duidelijk genoeg dat door mij, ten opzichte van den 8 urendag, geen woord is gesproken over de groote kosten van de gemeente en dat ik niet ben tegen den 8-urendag, doch gaarne zal medewerken tot invoering daarvan, mits langs ge- leidelijken weg. Deze verklaring heb ik ook afgelegd in een der vergaderingen van de R. K. Kiesvereeniging en op dat standpunt sta ik nog en blijf ik staan. Wanneer eenmaal openbaarheid zal worden ge geven aan de gehouden besprekingen in de vergaderingen der Raadscommis sie van de Rechtspositie en Salaris regeling der Ambtenaren en Werklieden en in de gecombineerde vergaderingen van die Commissie met het Georgani seerd Overleg waarvan ik Rapporteur ben, dan zal het arbeiders en amb tenaren voldoende blijken, dat er ook nog andere Raadsleden en zeker niet het minst de Roomsehe voor uwe belangen waken en ze verdedigen dan die van de S. D. A. P. DieRoomich-Katholieke-Arbeidcr in „Stemt Rood" zegt verder „Daarom Katholieke arbeiders moogt „gij u niet laten gebruiken als stemvee „voor de geldmannen, maar moet gij „uw stem uitbrengen op een Rooden „candidaat, omdat hij alleen uw belangen „kan behartigen, aangezien het ook zijn „belangen zijn." Wat een hoogmoed, zelfverheffing en egoisme spreken uit deze woorden. Ter wille van de waarheid ben ik verplicht U een ander bewijs te leveren. In de Raadsvergadering van 13 Nov. 1918 wsrd door B. en W. een voorstel ingediend om een crediet vanf 25.000 toe te kennen voor steun aan de thuis komende militairen bij het wederkeeren eeuwig verloren is, wanneer bij vódr zijnen dood u niet spreken kan.« -Zijn naam vroeg Van Meenen met zekere spanning. »'t Is een zekere Strauch, een Duit- scher die betere dagen moet gekend hebben.* Het gelaat van Victor betrok, eene diepe plooi werd in zijn voorhoofd thans zichtbaar en zijn oog klikte somber. <Ik giste het reeds*, zeide de gast huisdokter, »die man voelt zijn gewe ten uwen opzichte belast.* Hij is de booze geest van mijn leven geweest 1* riep Victor uit. Wees gij de goede geest van zijn uiteinde,* hernam de andere, »hoe groot zijne schuld mag wezen, bedenk, collega, dat de stem onzer passiCn voor de sombere majesteit van den dood moet verstommen.* Von Mecnen drukte hem de hand. »Gij hebt gelijk,* sprak hij met be wogen stem, »breng mij bij den onge lukkige ik voel de kracht in mij, hem te zien en hem voor alles vergeving te schenken.* Eenige oogenblikken later stond hij de afdeeling der kosteloos verpleeg den voor eene eenvoudige ijzeren krib. Eene laatste levensvonk kleurde het ia- in de burgermaatschappij. Het zou mij te ver voeren indien ik al het gesprokene hierover zou ver melden en daarom deel ik alleen mede dat door mij werd voorgesteld voor dat doel een blanco credit/ te verleenen en dat dit voorstel door B. en W. werd overgenomnn en door den Raad z. h. st. werd aangenomen. Dit was dus geen voorstel van een Roode maar een Roomsehe en nog wel van de zoo reactionaire Krees zooalt „Stemt Rood" zich uitdrukt. Ook het geschrevene in „Stemt Rood" omtrent de Schoolvoeding en kleeding ie geheel verdraaid. Waarom «temde ik tegen School voeding van het kind I Omdat ik dit systeem in lijnrechten strijd acht met mijne opvatting ten opzichte van het gezinsleven, hetgeen ik meerdere malen in de Raadsvergaderingen heb uiteen- Waarom verzwijgt gij te zeggen wat gij toch weet Omdat het dan zou blijken dat ik voor het schoolgaande kind nog meer wilde doen dan het voorstel vroeg, doch oader voorwaarde, dat dit werd gegeven thuis door mid- lel van de oudera om de liefde en ichting van het kind ten opzichte van zijn ouders te behouden. Maar dat is juist iets wat niet in uw kraam te pas komt, neen, het kiod moet reeds in zijn prille jeugd leeren beseffen, dat anderen beter voor hem zorgen dan zijn ouders, dat kweekt iets anders dan liefde. Wijs mij ecna aan waar het staat, dal door de heeren Koning, Ooaterveen, Stadig en mij op de woorden van Wet houder—Verhoef „die kinderen lijden gebrek gezegd is „Wat gaat o i» dat aaD." Dat kunt gij niet, omdat het niet waar is. Raadpleeg het Stenografisch verslag van den gemeenteraad betreffende de zitting van Dinsdag 27 Nov. 1917 en ge leest op het stuk kindervoeding het volgende door mg gesproken „Ik ben er niet op tegen, dat er extra voeding wordt verstrekt, maar wel heb ik bezwaar tegen de wijze waarop zal geschieden en dat te meer, omdat de ouders verplicht zijn hun kinderen voldoende te voeden. Wanneer hun de middelen of de gelegenheid daartoe ontbreken, M. de V., dan zou ik toch niet anders toegewezen willen zier, dan zooals in het voorstel van B. It W. Dan zou ik het teominste door middel van die ouders aan de kinderen verstrekt wilen zien, omdat het gevoel van plicht door dit systeem zoo licht wordt weggenomen. „Wij kunnen hetzelfde op een andere wijze zeer gemakkelijk bereiken, waar wij toch in het bezit zijn van een cen trale keuken. Vroeger werd door middel van de spijsuitdeeling ook spijzen ver strekt aan kinderen van behoeftige ouders en wanneer wij op diezelfde wijze voortgingen met bet eten tenr ste in de gezinnen te verstrekken niet op school, dan zou ik er mede accoord kunnen gaan. Tusschen de kin deren onderling geeft het ook eenigs- zins een wanverhouding. Men heefi kinderen, die reeds in hun prilste jeugd een soort eergevoel bezitten, waardoor zij zich schamen om aan de school voeding deel te nemen. Dat is ook wel gebleken. Kinderen, die het werkelijk noodig hadden bleven er van weg, omdat zij van kindsbeen af een diep gevoel van eer hadden. Ook de liefde tot hun ouders wordt op deze wijze verminderd. Een kind voelt zich eenmaal altijd aangetrokken tot diegene die het verzorgt of die het b.v. lekker nijen geeft. „Daarom stel ik voor de volgende motie „Ondergeteekende atelt voor, aan be hoeftige gezinnen, waarvan school gaande kinderen, ter bevordering van het onderwijs, extra voeding behoeven, voor die kinderen het voedsel uit de Centrale Keuken gratis te verstrekken." Voorloopig zal ik het bierbij laten, doch ik hoop R. K. Arbeiders die zich door „Stemt Rood" en door andere propaganda middelen van de S. D. A. P. hebben laten misleiden, tot andere gedachten zullen komen en in de toe- komit het Roomsehe vaaDdel trouw zullen blijven, want vergeten wij toch niet, dat alleen door eendrachtig samen werken door ona een sterken dam kan worden opgeworpen tegen den rooden vloed, die steeds hooger «tijgt en niets ibeproefd zal laten om om vaderland een zee van ellende te doen ondergaan. Dit gevaar wordt helaas nog niet genoeg gevreesd, zelfs niet door die genen die aan anderen, door buane positie in de Maatschappij, een voor beeld voor trouwe plichtsvervulling moeten geven. Werd dit beter begrepen, dan zou het toch niet kunnen voor, komen, dat Roomsehe burgers, zooal* bij de laatste verkiezing is gebleken, zonder eenige reden hun stemplicht hebben verzuimd. Beseffen zij hunne ntwoordelijkheid nu nog riet, nu alle kanten de gevaren ons, dut ook ben, omringen f Dat hunne handelwijze groote onte vredenheid heeft verwekt ie dan ook begrijpelijk want ook aan hen is het te wijten dat de S. D. A. P. de sterkste part) in onze gemeenteraad is geworden. Het ia treurig, maar waar. H. KROES. Amersfoort, Mei 1919 gevallen gele gelaat van den man, die daar reeds met den dood worstelde. Wellicht had de beklagenswaardige gaarne de band, die eens de schilderij van Victor verscheurde, die zijnen sol datenrok ontstal want die diefstal was ook het werk van Olto Strauch, zooals hij aanstonds aan Van Meenen zou bekennen, de hand, die einde lijk aan de politie deu weg naar het ouderlijke huis te Kranenburg zou wijzen, misschien herhaal ik, had hij die hand gaarne smeekend tot Van Meenen opgeheven, doch bij bezat z< niet meer 1 Strauch had echter zijn spraak nog behouden. Hij kon voo' den door hem zoo vinnig gehaten' diep verongelijkten de belijdenis, zijner schelmstukken doen en hem om vergeviog smceken. En van Meenen weigerde se hem ook niet. »Otto Strauch,» sprak hij, «alles zij u van harte vergeven. Moge God mij genadig zijn l« Amen*, besloet de gasthuisdokter, die van dit aangrijpend tooneel ge tuige was. eindigen, want wij kennen thans haren Amersfoort De Raadsverkiezing. De uitslag der gehouden stemming ior den gemeenteraad is voor ons, Katholieken, niet bevredigend. Dat wij ons bandhaven met vijf zetels niet in overeenstemming met hetgeen j zouden vermogen, indien er meer lensief^ras gewerkt. Ken zekere lusteloosheid kenmerkt den politieken toestand gedurende 't laatste jaar, en de menschen die zich arm maken voor veikiezingszaken n maar luttel in getal. De noodzakelijkheid eener goed ge leide actie over de geheele linie van het Roomsehe terrein ten behoeve rrationeele vertegenwoordiging van het Roomsehe volksdeel in de bestuurs lichamen wordt niet voldoende beseft. Velen zijn maar al te zeer geneigd it verkiezingswerk en bagatelle te beschouwen knutselwerk voor men- ichen die er hun zinnen op hebben gezet. De ontstellende aanwas van het socialistische element in onze bestuurs lichamen moge hen leereo, dat 't tijd wordt voor eene algenieene samen- erking, opdat de Katholieke partij flink kwaliteit en kwantiteit moge toene- en en aansterken. Niet bevorderlijk voor de Roomsehe eenheid en voor eene behoorlijke Room sehe machtsontplooiing is ook het ge harrewar tusschen personen, groepen en standen, hetwelk dc zaken vertroe belt en oorzaak van wrok en wrevel afloop voor de beide personen, die daarin hoofdzakelijk betrokken waren doch dit tafereel is te somber, om als 5lottableau dienst te doen. Zeggen we dus tot besluit dat er eene groote blijdschap heersebte in het huis van dokter Van Meenen, toen Mama Ostrowits overkwam, en dat Mevrouw Guste het met hare welspre kendheid zoo verre bracht, dat bij de eerste week eene tweede, en later bij deze nog eene derde en vierde werd gevoegdzoodat mama eene volle maand logeeren bleef. Toen, tegen het einde dezer maand, een brief uit Dusseldorp de heuglijke tijding bracht, dat majour Grovestins riiet langer op zijne schoonzuster wrokte, en tot bewijs daarvan, voo* twee dagen met Mi'chen zou over komen, toen steeg de vreugde ten top, en scheen het wel, dat geene enkele wolk den hemel van Victors geluk oog ooit verduisteren sou.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1919 | | pagina 1