den Eersten
Nederiandschen
Katholiekendag
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT
VRIJDAG 19 SEPT. 1919 33» JAARGANG No. 50
DE EEMBODE verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week in
gaan, doch opzegging van abonnement moet
geschieden vóór den aanvang van een nieuw
Stenografisch Kaadsvcrslag der gemeente
Amersfoort dón gulden per Jaar.
AD VEHTENTIËN 20 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld
adveilceren.
Advcrtciitil'n moeten des Dinsdags en des
Vrijdags vóór 10 uur worden bezorgd.
Bezoekt
to Utrecht.
op 23, 24 en 25 September.
Aan het Secretariaat, Jnnskerk-
liof, zijn verkrijgbaar, 11a in
zending van het bedrug per
postwissel, kaarten voordcOpe-
ningsvergaderlng op 23 en de
Sluitingsvergadering op 25 Sep
tember a 50 centvoor de
Avond vergaderingen op 23 en 24
September a 25 centkaarten
voor alle Sectievergaderingen ft
25 ceni. Tevens belast liet Secre
tariaat zich met liet bezorgen van
logies.
IMItiig PrsgiiHibtik voor SO tl.
Binnenland
Ons Parlement.
Begunstigd door prachtig weder
Dinsdag de zitting tiet Stnien-Geneia
^pfecics 1 uur begaf de Koni-gi
vergezeld van den Prins, zich in i
gouden koets naar de R:ddci/,aa!. Lanj
den g< heclen weg, welke de stoet nar
stond achter een atzettingshaag v;
militair...
gepakt, die bij ha i
paar hartelijk 'u cj i-r.
De openings
De c mstandigh' d
zijn in menig 1
de laatste j h
Mij vervult
gons God, dut Hij 1
de verschrikkii
willen sparen. L
pal R* .>taan om on
hanvihu-ee. l)e dw|
lijkhcid d.r N .1 1<
do m.I. in d: b-,i
hun p'iclit j gems I'
heid cn tot vo'il.
de reeling vu:, lie u
ooilog ons land geo
nigt.:
n.i hel
tl.i-ikbnaihc'd j
Vaderland v<„
den oorlog ll-
ding, waarvan onze verhouding tot Hul-
git' den invloed onderging, cn waarbij
lk geroepen werd voor de rechten en de
belangen van den Staat cn voor zijne
zelfstandigheid met nadruk op te komen.
In intrige gemeenschap met mijn gan-
sclie voli; gaan Mijne gedachten uil
naar Limburg en Zceuwsch-Vlaandc-
ren, in wier trouw en aanhankelijkheid
de hechtheid cn de kracht onzer natio
nale eenheid ondubbelzinnig tot uit
drukking kwamen.
Nadat de totstandkoming van den
Volkerenbond zal zijn verzekerd, zal tic
toetreding van Nederland aan uwe
goedkeuring worden onderworpen.
Vertrouwd mag worden, dat de over-
zecschc aanvoer der meest noodxake-
lijkc producten voor afxienbarcn tijd
verzekerd is. De levensmiddelen voorzie
ning blijft intusschsn, in verband met tie
belangrijke prijsstijging. Mijne volle
aandacht eischen.
Ofschoon in belangiijke mate dc
werkloosheid afgenomen is, zal toclr
hel noodige verricht worden, om door
het uitvoeren van werken en het bevor
deren van ontginningen de atbeidsgcle
geilheid tc vergrooten.
Dc uiterst kostbare maatregelen,
welke dc verzorging van de geestelijke
cn stoffelijke belangen van Mijn volk
vordert en de bij voortduring hoogt
stand van de prijzen, stellen eisehen aan
's lands schatkist, die Mij met groote
zorg vi rvullc.il. Ondanks de bevredigen
de opbrengst van 's Rijks middelen cn
den invloed van dc met Uwe mede
werking bereids tot stand gebrachte
maatregelen tot versterking van inkom
sten, wijst de raming voor den komen
den dienst een belangrijk tekort aai'.
Bovendien zijn regelingen in voorbe
reiding, die geen uitstel kunnen lijden
en toni; aanzienlijke vermeerdering van
uiig-.ven tlOodig maken.
Afgescheiden van deze onvermijde
lijk,- uitzetting van uitgaven, is het met
I, p 0p den finaiieiiclcn d uk, dien
dt. b t:r gen reeds op Ons volk leggen
I-u1:.-:! leggen noodzakelijk, dat
Ren van nieuwe uitgaven tot het
sic beperkt worde.
.1 et kiijging van de dringend noo-
digc ve:sl Thing der middelen zullen in
eiste pbats dc te dien einde bij U
üt-iido wetsontwerpen Uwe a:
ducht blijven vragen.
[Verdi :t voorstellen worden ill f
dhcid gebracht en zullen U binr.i
kort worden aangeboden.
"iuibij slaan op den voorgrond c>:
Ti:'!-- ï'u'v "v"-."ïwt"•.rh'f'v
uitwerp bereiken tot regeling vair
het bewaarschnolonderwijs.
Op het defensie-vraagstuk blijft Mijne
volle aandacht gevestigd. De oplossing
kan eerst ter hand genomen worden,
wanneer omtrent de internationale
regeling, door den Volkerenbond be-
rogd, meer zekerheid zal zijn verkregen.
Met kracht zal worden voortgearbeid
inn de in uitvoering en vooibereiding
ijnde groote Waterstaatswerk' n, wnar
door de belangen van het verkeer in
ïoge male zullen worden gebaat.
Nópens dc clectri'citeits-voorxiening
in Rijkswege zullen, naar vertrouwd
ag worden, spoedig voorstellen gc-
t.on worden.
Op de bevordering van het luchtvaart-
verkeer is Mijne aandacht gevestigd.
Hit is nor,dig, aan enkele tijdelijke
egclingcn, dm onder den druk rlcr.tijds
omstandigheden ontstaan zijn, ten blij
vend karakter te gevendaarmede zal
tilgeheclc herziening dier regclir g- r.
gepaard gaan. Zoo zal de Noodborch-
wcl moeten vervangen worden door ei n
regeling ter voortdurende bescherming
van onze bosschen tn zal ter vervanging
der binnenschepenwet ccne wettelijke
regeling van.het bimienscheepvaartbc-
drijf worden voorgesteld.
Eene nieuwe jachtwet zal worden
ingediend.
Regeling der winkelsluiting bij de Wet
in voorbereiding.
De mogelijkheid tot het verkrijgen
in kleingrondbe/.it dier i tot onderin
in tot de landbouwarbeiders te woi-
den uitgebreid.
Voorstellen tot bevordering van dc
stccnkolenproductie zullen U onverwijld
bereiken.
Ingediend zullen worden voorstellen
t wijziging van de Woningwet, tot be-
vordeiing van dc vreedzame bijkgging
van Arbeidsgeschillen, tot regeling van
de Arbeidsbemiddeling cn tot regeling
m dc Werkloosheids vet zeker ir.g.
Een Lar.dbouw-Arbeidsvvet.c n Ls
>uw Ongevallenwet, alsmede voor:
ten b,tuffende dc Ziekenverzorging
brak niet af.
I, lustchen kost de wet 2'/? millioen
per jaar dit is 11millioen meer dan
st-Talma.
amendementenrecks van Duys en
ras naluiirlijk nog royaler, doch
har! geen succc. Aan de linancieele
kracht van dit kabinet komt ook
een einde,
t ondeiweip vrijwillige otldcrdoins-
verxekering vond weinig verzet. Men
verwacht er niet veel van. In Beigit! is
't ook mislukt,
l iusschcn is nu voor 65 jarigen het
uitzicht op de rente geopend zonder
tc betaald hebben. De premie is
jens gering, doch de pogingen
r tc maken, om zezcifsoO-jarigcn
premievrij d-_ rente tc Intrn genieten
leden schipbreuk,
S'a.lat in dc omgeving van Hoofd-
(lc vorige wedt een demonstratie
gehouden met „Cleveland tractor"
z.g. „tank") als trekkracht bij het
ploegen ter vervanging van paardcti-
kraclit, hebben thans reeds cenigc land
ers zich een dergelijke tractor aai;
geschaft cn kan men die o.a. dagelijks
in liet land van den landbouwer Cltr,
Biesheuvel aan den IJ-weg in weiking
srMen ploegt er, zoo nooriig, mee
t een diepte van 50c.M., een weikje,
aarvoor men anders zeker zes of
ve-a paarden gebruiken moet, terwijl
en verbaasd staat over dc schitvrende
ruimten,
Ook voor het eggen cn andere moge
lijk'- la-.dbcuwwerkzaamheden, waarbij
trekkracht te past komt, is deze „tank"
-kend gcscluk.
i' g'
n zijn
bereiding,
De toestand der Indische geldmidde
len maakt het opleggen van verschil
lende belangrijke nieuwe lasten nood
zakelijk, waartoe bij dc eerlang in tc
dienen begrooting voorstellen zullen
worden gedaan.
Mede zijn in dit zittingjaar te
wachten voorstellen, om op J.wiraut
mine Regentschappen, onder liet b
Ü|Mh|hi ijl Cl
VljUgtl'l
•k 1 Li3
b. ti. tï i-
liet Ovec-I
liditeitswct cn de
ligc oudeidomsvi
1. de Troon:
km digdn dv Ke g
zich I.iai-t
wij/rgir-g dei
'HET KIND DER ARMOEDE
Gij ui), i
door het
een-I' hm
kling der
veracht-..bjlc t:'u-i -i Mu-u: wilde gij
ook d.-.'.c hoo.-.tc hckl.mme:. N
Fcodor li»l -nc woorden om te
antwoord-n.
W.iarn.U.-'i f.b R do
»/oeht gij i t liever
menschcn ui! uwen aai
schikt zijn t't rucdi lijdi
geen blik slaan op lk
CX lot bedrog waart gij niet t
trolsch - In -nam dc advocaat slrcn;
Maar toen hij den schaamteblos o
zijne wangen zag, bij wat zacht»
voor: doch staken wij dit gesprek 1
ik was bij ccne rslc mmm.-
streng, om u tc bi-wij-.cn, dal ik u
ongenegen ben. Ik
vriend beschouwen,
daad helpen.*
i des
rijde had dc inwcrkir.gtredi
litlcd. In* Kegeerlrg kw:
tul trr.de
appMIjk
zij -Je
ilv.'k. -
den jongt-ii.g
d'lijk: «Lij
!kkig, arme jongeling I
looft de metischen mt
uw gemoed I Ik
°?lk
l drong o
Op een landgoed nabij dc stad had
oen knecht zijnen heer in doft cenigc
vingers afgehouwen, en hem boven
dien nog vijf messteken toegebracht,
waai van echter gccnc doodeiijk was.
g11jistv spanning. D.
i cm d.r eerste edelen
ivl, hij bekleedde hoog'
*'m w fi buitendien zee-
lit dm algemeen dat d>
ten tij.
j beslis-
Mv
die a.
"U
N.V. Centrale Crediet-
en Landbouwbank
AMERSFOORT. Kortsqr. 19, Tel. In». 363
UTRECHT, Tal. Interc. 460,
S'iEST, Van Weedostr. 206, Tel. Int. 6
SCHERPENZEEL, Tel. Interc. 6.
Talegramatlroe „Credo".
VitsliiUtn ig gcmikkiliika iioiwnifa cridiatin aan dan Until
Safe Deposit.
Koele tc Manrsen hield ccne rede
Een Katholiek instituut voor
godsdicnst-poyehologie».
Spr. wil niet dadelijk komen tot hel
voorstel, om zulk eer. instituut op stel
sprong op tc richten, dit zou zeer
ontactisch zijn, nraar gaarne zou hij
dut een commissie werd benoemd,
die dit vraagstuk nader kan onderzoeken.
Ti-t leden dezer commissie'werden
benoemd Dr. Roels, Dr. Hoogveld, Dr.
Bockclman en Dr. Sloct.
Bij Zar.dvoott kwam i
:i-rs van de electrischc tram in aan
:--g met een paal der clectrisch'
•iding. Hij werd zóó gewond, da
aan de gevolgen is overleden.
Buitenland
De 17-j3iigc G. v. D, reed met een
i.wagen langs de buitengracht
het Kajt-.el Haarzuijlens (bij Utrecht)
het paard, bij het uithalen voor
ander rijtuig schrek en op hol
j, De v jci man raakte daarbij onder
der wagen kreeg (ie wielen over het
am. li.wendlg gekneusd werd hij
s: to naar ha Smt-Anloiiiusgnslhui:
ie Utrecht vervoerd, waar hij weldrt
overleed.
De Apologetischs Vereen. Petrus
"anisiiis hield tc Utrecht hare 15e al
imecne ledonvergaderipg.
Nadat om .10 uur in de parcchie
ki'tlc van St. Willibrordus eene H. Mis
gelezen was voor de ziclcrust der ovcr-
i leden, hadden de sectie-vergarie-
li en de algemecne vergadering
uitslag der stemming voor het
bestuur was. dat gekozen zijn dc al-
tredende leden en de heer Coibórete
Rjjsenburg.
De weikzaan heden van het inlich-
i gsbureau breiden zich al meer cu
teer uit.
Niet minder dan 913 algemeene aan
lagen en 157 bijzondere kwamen naar
a- leiding der advertenties in dc groote,
niet Icnjholltke dngblaelen binnen.
"De !.-.lnjke bezoeken van zoekende
kisdenkerden op het seminarie Rij-
:burg hadden ten gevolge, aai 22
:ner overgingen tot de Katholieke
Ktik.
Tachtig andersdenkenden zijn in voc
durende briefwisseling ntel den scci
tans, een tiental zijn in de leer bij ei
R. K. Priester.
Onze lezers weten dat in Hongarije
ecnigen tijd dc Communisten of tc
Bcltjcwikcn baas waren. Een Hollander,
die dat daar meemaakt-r, vertelt er 't
volgende van
Ongemoeid heeft men de burgerij
niet gelaten, wel voortdurend gekweld.
Het requireoren van woningen, het op.
zcttclijk bijeen laten wonen van on
gelijksoortige elementen, was op zich-
'f reeds een kwelling. Bij vooikeur
rden bijv. publieke vrouwen inge
kwartierd in gezinnen met volwassen
dochters. Bolrjewik r-f niet, meii
gedwongen zijn medeburgers als partij
genooten te beschouwen cn .-Is commu
nistische broeders te begroeten. Deed
men het niet, dan Een der regis
seurs der opcr.a trad voor het voetlicht
om een wijziging van het program
te kondigen cn toonde karakter genoeg
om zijn tocspiank aan te vangen nu
het gebruikeiijko «Dames cn hccrer.
Maar: «Partijgctioolen klonk dreigend
een terechtwijzing uit du zaal. Scherp
repliceerde de regisseur: «Mijn partij
genooten lies ik zelf?, en hij voltooide
zijn mededeeüng. Voor deze mst
dinatie werd hij evenwel met gevange
nis gestraft. En zoo ging het met alles.
Men moest zich in elk opzicht schikken
dc opvattingen cn de man"
der roode hccrcn.
Op de arbeidursbijcenkoniMcn werden
de toehoorders openlijk tot m
moord opgehitst. Een voorstel oi
stadskwartieren waar de wclgesteldcn
net geweld te ontiuimen en
de huizen daar door arbeiders tc laten
gebutiken, werd met gejubel ontvangen
De Roemenen vonden, bij het ont'
zoek, dat in het parlementsgebouw
gesteld werd, een kelder vol lijken. 1
menschcn waren in den keider opge
sloten, en hangende het z.g. gerechte
lijk onderzoek vergeten. Daar
rij zich Op geen enkele wijze met de
buitenwereld in veibinding konden stel
len, zijn zij van honger en dorst om
gekomen.
Dc aristocraten zijn vooial met
bloedige felheid vervolgd. Tallooie ge
vangenen zijn, zonder vorm van proces,
met een steen om den hals, van de
Kettingbrug in den groenen Donau
geworpen. Later vond men stroomaf
waarts, buiten de stad, hun verminkte
lijken. De voormalige parlementsvoor
zitter Navay, die als gijzelaar naar
Boedapest werd gebracht, is onderweg
door roode solducn uit den trein ge
sleurd cn, om Item een lange en noode-
looze reis te besparen, zooals men zei,
bij een der tusschenstation9 neerge-
Ik zou eentonig worden wanneer ik
verder over de gruwelrn uitweidde. Ik
zal alleen nog vcttellen hoe de graaf
(i hij was in vroegere jaren
gezantschapssecretaris te 's Gravenbage
op rijn landgoed «afgemaakt» is.
Hij weid door een bende ontkleed,
onder dc oogen van zijn vrouw in
prikkeldraad gewikkeld en zoo over
den grond gerold. Nadat men Item op
do.ie wijze gemarteld had, hebben de
mcordc: aais hem met geweeikolven
doodgeslagen. Daarna rijn vrouw dood-
gebeuld.
En dit alles geschiedde in naam eo
ter verwezenlijking van hetschooneen
edele Communistische Ideaal I
daad gegeven hadden,
wrwi-it v-ni ci:-.-n aard, dat men.hoopte
.'.it de velzichtende omstandigheid
kwijtschelding zouden bewerken, Dc
beschuldigde was vrcugur lijfeigene
van zijn vader den graaf gewa-st.
maar dewijl hij den tegenwoordige
graaf van den dood redde, zooh.'uldv
vader hem zijne vrijheid geschor ken.
•'i d-t op papier zelfs bekrachtigd.
Ili-jbij schonk hij hum eene woning
en land. Zoo sndden er jaren van ge
luk voor l'ctcr lieen, toen eindelijk de
stel erfgenaam optrad. Het gevoel een
knecht dank schu'dig te zijn, pijnigde
don trotrchen graaf, en hij verzuimde
niets, om den armen Poter te 'laten
gevoelen, dat hij voor zijne daad reeds
genoeg betaald was, Peter leed gedul
dig elke bclecdiging, hetgeen don
graaf nog meer hinderde, want zijn
afkeer voor Poter werd strik
Deze gebeurtenis hoorde F
zijne waardin, bij wien hij at. «En het
slimste is,-: eindigde dc waardin, «dat
du arme l'ctcr zonder onderzoek ge-
votinisd zal worden, daar niemand
hem wil verdedigen.
Hoe bedoelt gij dat?« vroeg nu
Feodor.
-Wel.' wnlwootdde zij, hij brz.t
toch geen geld om ccn advocaat te
kunnen betalen.»
Maai wat zijn dc redenen, gotde
dat Peter in Offen gevoDIt'
tal v
jrden
i Fcodor.
die schrijver bij
:iat 's. heeft mij dit gezegd. Pc
ft tij zijne vrijheid ook de vergt
ning bekomen, om niet aan des G
ven rechtstoel ordcrworpen to ;.iji,
landheer heeft zich ook nu dadelijk
dun rechter moeten wenden. Maar
do arme Poter heeft geen verdediger.
•Waarom niet?* vroeg Feodor.
«Omdat hij arm is, en niemand wil
voor niets togen den graaf pleiten.
Zij had nog «iet uitgesproken, toen
Feodor opstond cn zijn hoed greep.
ik ben veihcugd.o antwoordde hij,
dat ik hier helpen kan I* Zonder aar
zeling verklaarde hij op het stadhuis,
dat hij dc verdediging van den be-
Amersfoort
De broodkaart 110e tijdvak (voor
wittebrood de bruin gekleurde) loopt van
19 tot cn met 22 September e. k. ter
wijl die van het 111e tijdvak (voor wit.
tebror-d de oranje-gckleurdej geldig is
van 28 September tot en met October
1919.
Van 22 September tot cn met 4 Oc
tober a.s. zal worden gedistristnbueerd: -j
Bon 31 alg. bonkaart, voor kinderen
leeftijd beneden jaar. su iter 7 ons.
Ban 21 kirdrimcclkaart, leeftijd '/j—2
jaar. kindermeel. I1', ons,
Bon 26 suikerknart, suiker 7 ons.
In een vergadering onder voorzitter
schap van den heer Leopold in hotel
..Menopole" gehouden is opgericht de
Algemecne Amersfoortsche Consumen-
ten-verceniging.
Alle aanwezigen op cón na linden
als lid toe. Een voorloopig bestuur
bestaarde uit dc hceren Leopold, vsn
Loenen, van den Eijndcn, Spelbergen
Schuitemaker zal maatregelen nemen
het doel der vereeniging spoedig in
zeer ruimen kring bekend te maken.
Reeds thans kan men zich bij genoem
de hecren als lid opgeven.
zich i
Het
xhu'.digdt
aangenomen, en de beslissende dag
over acht dagen bepaalt!.
Feodor gevoelde zich sterker, en
en hij zijne woning hetiad, gloeiden
nc wangen cn klopte zijn hart.
Het muct gelukken!- riep hij vol
Onafgebroken was hij aan zijnen ar
beid bezig, dikwijls ging hij naar den
cliCnt, om ver.:«enterde omstandig
lieden zijner schuld te It noren, die hij
do pleitrede inlaste. O hoe pijn'ijlt
ren nu de copiünzij roofden zoo
veel tijd 1 .Vaar toch moesten zij afge
werkt worden, war.t hij inoc«t eten om
te kunnen arbeiden.
Den dag voor <lc verdediging bracht
hij de copiL'n naar dun advocaat en
vernam toen, dat dute plot-elmg aan
rig bericht trof hem minder smartelijk,
want zijn binnenste was vervuld over
den volgenden dag. Op dezen bouwde
hij dc schoonste hoop, hij had als een
doldriftig speler zijne laatste bezit'ing
Ivan 'voltrouwen cn gtiuk op het v
selend rad van dien dag gelegd,
wachtte nu ecu volkomen geluk of
cr.ne geheele vernietiging.
Voor het weinige geld, dal hij be
zat, kocht hij brood en gebruikte dit
op zijnr kamer. Voorzeker geen weel
de ontbijt.
Het gewichtig uur brak san en
Fcodor trad met moed in de pleitzaal.
'rotssQn: «erstdrift ontging hem toch
cn heimelijk lachen en duisteren niet.
-Gij zijt wnni schijn lijk een bloed
erwant van den knecht Peter?* sprak
lc advc-kaat van den graaf, en keek
Fcodor zoo onbeschaamd aan, dal
roodheid van den toorn in
ht kwam. Het lachen kon hij
toen hij zijne armoedige
kleederen vergt leek met dc elegante
der rechters,
Dc schaamte van het oogenblik ent-
(loeide zijne geestdrift nog sterker. De
[voordracht, waarin dc beschuldigde
van inoordianv.il aangeklaagd en op
dc doodstraf aangedrongen werd, was
nogmaals voorgelezen, 's Graven pleit
bezorger had grüindigd cn vol ver-
wachiing zag men op Feodor. Met
inkelendc oogen en forschc stem
■gon hij zijne pleitrede.
Hij was zoo ovetwtldigend in zijne
geestdrift, zoo ovtttu-gend in zijne be
wijzen, zoo boeiend in de opnoeming
van zaken en recht, dat ieder den
vurigtteu wenseh koesterde, dat hij
mocht zegevieren.
Wordt vervolgd.