DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
DINSDAG 20 APRIL 1920
34*te JAAROANll No. 6.
I
Kinteor: LanKCgracht 28, Amerafoort
IDE EEMBODE verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moei
geschieden voor den aanvang van een nieuw
/«wartaal.
Prijs per drie maanden f0.90 Buiten de
gemecnle Amersfoort f0.95. Afzonderlijke
Stenografisch Raadsverstag der gemeente
Amersfoort voor geabonneerden f 1.25 per jaar.
ADVERTENTIEN 25ecn( per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld
advertccren.
AdvertentiCn moeten Dinsdag en Vrijdag1
vóór 9 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Zoo iemand bescheiden blijft,
niet slechts als hij geprezen, maar
ook als hij miskend wordt, dan
is hij het inderdaad.
Strijd.
Een beginselstrijd lean in bepaalde
omstandigheden minder scherp zijn,
soms zelfs niet principieel schijnen; wel
kan ter practische bereiking van een
bepaald doel samenwerking mogelijk
zijn men denke aan de politiek,
waarin vroeger samenwerking met de
liberalen, in de toekomst wellicht
met andere paatijen moge'ijk is r
zulks een toenadering wordt slechts
geboren uit een toevallig samentreffen
van practische b< langen, en moet uiter
aard eindigen, zoodra een der twee
partijen die belangen niet meer op den
voorgrond schuift.
Waaruit dns volgt, dat, wanneer wij
in het gewone maatschappelijke leve i
voor de katholieken een heviger strijd
voorzien dan te voren, de oorzaak
daarvan niet ligt in principieele rede
neB, noch ook in de personen van onze
tegenstanders, maar in een samenloop
van uiterlijke omstandigheden.
De economische en maatschappelijke
verhoudingen, die de menschcn hon
derdmaal meer dan vroeger van elkaar
afhankelijk maken, en met elkaar in
betrekktng en in botsing brengen
de altijd levendiger wordende politieke
en vooral sociale actie, die vanuit alle
richtingen wordt gevoerd
de voortdurend uitgebreider deelne
ming aan wetenschap en kunst, die de
katholieken gaan toonen
de steeds vernuftiger vindingen der
techniek, die alles onder het bereik van
allen brengt
de altijd volmaakter communicatie
middelen op stoffelijk en geestesgebied,
waardoor alle gedachten, denkbeelden
en gebeurtenissen onmiddelijk gemeen
goed wordende overal sterker zich
uitende zucht om te leer-n en te weten,
wat naast zeer verblijdende resultaten
ook een treurige oppervlakkigheid mede-
eindelijk ook de steeds gevaarlijkcr
consequenties, die een levensbeschou
wing zonder God gaat tiekken, omtrent
datgene, wat in het dagelijksch leven
voor „fatsoenlijk" of „niet-falsoenlijk",
voor geoorloofd of niet geoorloofd kan
doorgaan tengevolge van al deze
en dergelijke oorzaken worden steeds
meer personen in den strijd betrokken,
en zal de antithese tusschen katholiek
en niet-katholiek zich openbaren op
punten, die telkens dieper in het practi
sche leven ingrijpen, telkens suggestie
HENKIE.
Neen, zij had het altijd aan haar man
overgelaten, en na zijn dood zorgden
een paar mannen voor het ophalen
van het geld en zoo, bepaald nette
menschen, nooit een onvertogen woord,
nooit onbekwaam.
Als zij bij u zijn«, wilde de rector
haar kwaad toeduwen, »cn dan zullen
zij wel pruimen in huil mond steken
om niet naar drank le ruikenmaar
bij spaarde haar, medelijdend; daar stond
nu weer zoo'n schepseltje voor hem,
dat het goed meende, maar te diep in
haar persoonlijke devotie zat inge-
moffeld, om rond te zien, wat er in de-
wereld rond haar bij anderen ontbrak
zij moest worden wakker geschud.
»U weet dus niet wat daar gebeuit?
Dan zal ik wel eens wat vertellen.
En hij nam haar mee naar de spreek
kamer van het klooster, en vertelde.
Wat het mevrouwtje daar vernam,
zij heeft het later aan niemand van
haar rist douces amies intimes durven
openbaren, van ongezonde samenlevin
gen, geestelijk en lichamelijk ongezond
en nog zooveel meer en haar
schuldige nalatigheid vreesclijk I,
als zij dat alles dertig jaar vroeger had
moeten uanhooreD, was zij zeker dauw
ver inwerken op de groote menigte.
Terwijl vroeger tal van strijdpunten
konden worden uitgevochten door de
leiders der partijen, en de betrekkelijk
weinigt ontwikkelden, die hunne ge
dachten oiderlijk konden uitspreken of
op papier brengen, waarbij het groote
publiek dan tamelijk koud bleef, of
hoogstens fungeerde als belangstellend
toeschouwer, worden tegenwoordig alle
elementen der samenleving, die tot de
jaren des verstands gekomen zijn, ten
strijde opgeroepen de geestelijke en
de leek, de middenstander en de groot
industrieel, de patroon eu de werkman,
de gehuwde zoowel als de ongehuwde
Maar niet iedereen is het gegeven,
steeds zelfstandig en uit overtuiging te
handelen.
Bij iedere algemeeue actie, zij hewege
zich op sociaal, wetenschappelijk, poli
tiek of godsdienstig terrein, zijn ei
hoogstens 10 pCt, menschen die geheel
zelfstandig denken en loopen de rest
denkt mee en loopt mee, met en onder
den invloed van de anderen.
Dit feit is wel een beschamend
vernederend bewijs voor de beperktheid
van onzen menschelijken geest, die im
mers maar een schepsel en onvolmaakt,
door de erfzonde daarenboven ver-
duistetd is.
Wie aan de waarheid ervan twijfelt
ouderzoeke zichzelven en kijke ook ee
ind in zijn eigen omgeving.
Hoe komt het bijvooibeeld, dat
:t eene mlllieu van hoogontwikkelde
menschen algemeen en met hartstocht
een persoon of zaak zóó,
ander evenwaardig mtllieu juist
andersom gesproken en geoordeeld
Het komt, omdat, ten spijt van alle
ontwikkeling, de meerderheid meeloopt
achter een minderheid.
onze tegenstanders merken wij
dat gebrek gauw genoeg op, m;
kan goed zijn, nu en dan te t
teeren, dat het bij en met ons
niet anders gesteld is.
Ofschoon niemand zich erov
hoeft te schamen, want het is c
gemeen menschelijk verschijnsel.
Wanneer wij dus een strijd tegemoet
gaan. waarin ongeveer alle katholieken
zijn betrokken
wanneer die strijd in hoofdzaak door
ieder op eigen gelegenheid moet wor
den gevoerd en volgehouden, omdat
de omstandigheden, waarin dc heden-
daagsche samenleving ons plantst, voor
iedereen verschillend zijn
ranneer daarvoor noodig is, dat er
veel mogelijk uit zelfstandige over
tuiging en niet krachtens een machinaal
program worde gehandeld
maar wanneer ten slotte bij een groot
deel van het menschdom dat handelen
uit overtuiging in geringe mate en als
het ware slechts latent aanwezig is;
Wat moet er dan gedaan worden
Er moet door de gehcele samen
leving heen een kern worden gevormd
kloeke, zelfstandige katholieke
:n en vrouwen, jongens en meis
jes die moeten door woord en voor
beeld de anderen leiden, aansporen en
desnoods voorttrekken.
Een ijzersterke organisatie, die overal
ha'e vertakkingen cn tevens hare con
trole heeft, moet al die krachten con-
:ren op dit ééne punteen krach-
frissche godsdienstzin in het
huiselijk, en een doelbewuste en voort
durende uiting daarvan in het maat
schappelijk leven.
gevallen.
Binnen een week kr .gen alle hu
t «De Slurf* een bordje op hun ra
getimmerd onbewoonbaar verklaard
daarna werden zij afgebrokrn, en binnen
een paar jaar stonden op hun plaats
gebouwd geriefelijke aibeiderswoningen
>or-één-gezin.
Naar haar patrones liet zij het noemen:
Sint'-Barbara-hofjc
Uok voor Henkie heeft zij gezorgd:
bij dc Broeders op school, later op een
roomschcn timmermanswinkel.
Toen er jaren, jaren daarna een
euwe opzichter kwam wonen in het
grootste huisje op hel hoekje, een jonge,
pasgetrouwde mafl, wisten de buren
van h-rn te vertellen, dat die indertijd
op het hofje was groot gebracht, ma
toen heette het nog »De Slurf*.
JO.S VAN DINTHKR, S.J.
11 Uil Ui ftmschi Uuèlii
Het kasteel stond d:
overeenstemming met
hel Bretonsche landschap,
tint der muren, de kasteelen
in puin neder liggen,
Ijzeren en verroeste balkon,
der half verbrijzelde trappen,
liren.
volmaakte
strengheid
en torens,
het ojide
de treden
het geheel
Binnenland
Uit de nflicieele cijfers blijkt, dat
in 1918 dc Gemeente Amsterdam aan
Burgerlijke Armenzorg ten koste legde
7millioen gulden, voor instellingen
en maatregelen ten behoeve van de
hygidne 5.2 millioen en aan onderwijs
ruim 8.26 millioen.
De gasfabrieken, banken van leening,
vischwinkels, bet girokantoor en dc
woningbouw kosten 1.14 millioen, ter
wijl de reserves van deze diensten
ruim 850 mille achteruitgingen.
Op 1 Juli 1918 waren er 16245 amb
tenaren en werklieden.
Voor elk 40-tal Amsterdammers,
waakt cn zorgt en zwoegt en zweet
dus één bezoldigd lid der Gemeente.
Uit Hoogezand wordt bericht, dat
een landbouwer die verhuizen ging en
een grooten voorraad gezouten boonen
en kool voor eigen rekening had in
gezet, de gchc-le partij, voor een
waarde van f 7000, in een sloot heeft
geworpen.
Te Wormerveer zijn behalve suiker-
kaarten, uit de papierfabriek. De Een
dracht, voor f 3000 aan verfstoffen ge
stolen. De daders zijn gearresteerd.
Deze blijken andere diefstallen op hun
kerfstok te hebben.
Er is bepaald dat de aanstaande
tiende algcmeene volkstelling ten doel
heeft de aanwijzing van allen, die te
middernacht tusschen 31 December
1920 en 1 Januari 1921 hun werkelijk:
woonplaats binnen Nederland hebben.
Het houden der volkstelling Is op
gedragen aan de gemeentebesturen.
Ieder, die op het tijdstip der telling
of geduteude de bewerking van de
uilkomsten der telling in Nederland
aanwezig is, is verplicht, alle van hem
verlangde opgaveu te verstrekken.
Groote hoeveelheden suiker d
Telegr. verneemt, ruim twee honderd
duizend zakken welke voor de raf
finaderijen te Amsterdam bestemd
waren, zijn door de staking niet n
Amsterdam getransporteerd, doch
fiet productieland (Cuba) wederom
de hand gedaan.
Te Oldebroek heeft een veehouder
binnen een week 9 stuks runderen en
eenige lammeren aan mond- en klauw-
■V verloren.
Als gevolg van den grooten voor
raad worden te Uden (N. B.) thans
groote partijen aardappelen verhandeld
tegenplm. 3 cent per pond.
boot «Koophandels aan de IJselkaile
te Kampen een bedrag van circa f 55
ontvreemd.
Tot dusver was het niet gemakke
lijk, om de buitensporigheden, waaraan
de Communisten zich ook in ons land
herhaaldelijk schuldig maakten, straf-
wettelijk te vervolgen. Indien het thans
ingediende wetsontwerp tot bestlijding
van revolutionnaire woelingen wordt
aangenomen krijgt de Officier van
Justitie in de hand een middel, om de
onruststokers en kwaadwilligen onscha
delijk te maken.
Buitenland.
In het Roergebied wordt de kolen-
productie opnieuw ijverig voortgezet.
komt goed inet de droefgeestige som
berheid der plaats overeen.
In 1793, bewoonde de markies Trése-
guidy PloUerneck met zijne twee zonen,
zijne schoondochtei cn zijne kleinzoon,
die nauwelijks twaalf jaren oud was,
dit kasteel. De markiezin de Tréseguidy,
zijne echtgenootc, was sedert verschei
dene jaren dood, Deze oude en brave
familie bemoeide zich weinig met de
buitenwereld. In het begin van zijn
huwelijk had de graaf de Tréseguidy
zijne vrouw naar de feesten te Brest
medegenomen, maar na den dood zijnet
moeder had hij die pleizierreisjes ge
staakt, en wijdde hij zijn leven geheel
aan de studie en aan den godsdienst.
De baron, zijn broeder, eenige jaren
jonger en van eeoe minder strcDge
borst, had het leven gevolgd van
edellieden van zijnen tijd. Hij had drie
of vier jaren aan het hof van Lodewijk
XVI doorgebracht. Maar hij was daarna
de kale oevers komen bewonen,
zijne Kindsheid was voorbijgegaan. Het
eene opmerkelijke zaak I Het groot
aantal ridders uit Bretagne nam
geen deel aan het weelderige leven van
Lodewijk XIV noch van Lodewjk XV.
De gemaakte vroohjkheid, de geestige
losbandigheid dezei eeuw, kwam slecht
de fierheid en met den ridderlijken
In Italië wordt de stemming tegen
over België zeer onvriendelijk, wegens
de Belgische kwajongensstreek te
Frankfort.
Een vredesconferentie te San Rerao
zal beslissen over het lot van Turkije,
waarvan maar luttel weinig zal over
blijven.
De roode rooverhoofdman Hoelz ia
voortvluchtig, zijn benden zijn verslagen,
gevangen ol geïnterneerd in Saksen,
De geallieerden overwegen maat
regelen om Duitachland te ontwapenen,
en het te beletten kolen uit te voeren,
zoolang de bepaalde hoeveelheden aan
de Entente niet zijn uitgeleverd.
De Engelsche mijnwerkers hebben
accoord gekregen met de regeering,
zoodat staking voorkomen is.
Italic onderhandelt met Sovjet-Rus
land over het volkomen herstel der
wedcrzijdschc betrekkingen.
De Zwitsersche regeering wil haar
grondgebied ontzeggen voor het hou
den van een communistisch-revolution-
In Spanje hebben zeer bloedige
stakings-incidenten plaats gehad.
Amersfoort
Tot bestuursleden der vrijzinnig-de
mocratische Kiesvereniging Gemeen
tebelang zijn herkozen P. C. Dekker
en H. van der Knoop, en gekozen in
de vacature Oostermnn, G. J. Wlchman.
Voorzitter is kapiteiu Kooyman.
Vrijdag 30 April ter gelegenheid
van den verjaardag van Prinses Juliana
wordt in Amtcitia een Kinderfeest uit
sluitend toegankelijk voor kinderen van
leden der Oranjevereeniging gehouden
De dames Th. v. Dam, G. P. Dub.
ber, Ch. M. G. Gasman en A. Koen-
ders slaagden te Utrecht voor het exa
men van onderwijzeres.
Met voorzitter Krook willen ook de
heeren van Schaik en v. d, Burg ah
bestuursleden van de Vercenlging Han
del en Nijverheid bedanken.
De R. K. Wcrkliedcnvcreeniging
„St. Joseph" houdt eene feestvergade
ring ter gelegenheid van het patroons
feest op Zondag 25 April in het ver-
eenigingsgebouw.
's Morgens om 7 uur H. Mis voor
levende en overleden leden in dc Pa
rochiekerk O. L. Vr. Hemelvaart, Lan-
gegracht onder de H. Mis algerneene
H. Communie.
's Avonds 7 uur samenkomst in het
vereenigingsgebouw. Rede van
Zeerecrw. Pater H. Ermann, S.J. Zang
en tooneelsspel.
Deze l-'eestvergadering is uitsluitend
toegankelijk voor leden en leden van
de parochiale afdeelingen van ,,Dc Jor
ge Werkman".
Geboren Hendrikje, d. v. B. Elze
naar en G. de Bree Jan Wilhelmus,
z. v. J. H. Geitenbeek en A. Beeke
Willem Christiaan Maria, v. W
J. F. A. Ribberink eu H. C. C. M|
Cornelissen - f «hannes Quirinus An'
tonius, t. v, K. W. v. Doorn en J. M
van Beek.
OverledenAaltje v. Clooster 84 j.
echtg. van H. G, Putman Helena J.
Blom, oud 12 j.
ernst dezer jonge lieden
Na de wereld gezien te hebben,
waren de twee jonge lieden naar het
kasteel wedergekeerd, en deelden zij
de afzondering van hunnen vader. Dc
graaf sloot zich na het ontbijt in zijni
bibliotheek op, of las het huisgezin iet:
godsdiertstig voorde baron ging te
paard uit, gevolgd van zijn bediende
en eenige honden, om in het bosch te
jagen. Wat mevrouw dé Trcseguidy
betreft, zij nam plaats aan de zijde van
haren schoonvader, die slechts zeiden
zijnen armstoel verliet. Gedurende deze
lange eentonige dagen, liep de kleine
Raoul met den zoon eens visschers,
Janekin geheeten, rond het kasteel, of
wel hij plaatste zich tusschen den
kies en zijne moeder.
In den zomer, ging de familie in het
bosch of langs het strand wandelen
van tijd tot tijd zetten zij hunne wi
deling tot Conquet voort; maar
gebeurde zelden, daar de beenen van
den ouden markies zulk eene wande
ling niet altijd toelieten. Indien de
Tréseguidy echter dit uitstapje maakte
ging hij met zijne kinderen in de hut
van janekin den visscher wat uitiuaten.
Hij ging op een ouden houten stoel
zitten, terwijl zijne zonen en dochter
op den kant der bedstede of op de
Bij de verkiesing voor twee Hoofd
ingelanden In het Eerste District van
het Heemraadschap de Eem, gehouden
te Woudenberg, ia herkozen E. van
Kolfschoten Bzo. te Woudenberg, en
dc gekozen Burgemeester van Kens-
woude.
de verkiezing van een Hoofdin
geland voor het Vierde diatrict is her
kozen A. Hilhorit Axn., te Soest
De Emmabloem-collecte sal Woena-
dag 21 April gehouden worden.
Men deelt ons mee, dat de commiaaie.
samengesteld door de S.D.A.P. en den
Aincrsf. Rest. Bood, welke zich op haar
beurt tot taak geateld heeft de moge
lijkheid te onderzoeken om m den salen-
nood alhier te voorzien, 13 April eene
conferentie heeft gehad met Burg. en
Wcth. ten einde het door haar inge
diende adres toe te lichten.
De Commissie heeft in een uitvoerig
betoog de aandacht van B. en W., ge
vestigd op de ontstentenis van een ge
schikt gebouw, waarin het groeiende
rmgingsleven zich voldoende kan
ikkelcnde stad breidt zich uit,
vele menschen uit groote plaatsen komen
zich bier vestigen en misten zeer veel,
ook op 't gebied der kunst. Groote
toor.eelgezelschappen worden door het
gebied aan zalen geweerd, want Amers
foort ia Amicitla reeds lang ontgroeid.
De Commissie was van meening dat
de plicht der gemeente was om
in dit opzicht eena ieta te doen
«ie gemeenschap en sprake ten
slotte de wensch uit, dat B. en W. in
gunstigen zin zouden beslissen en een
gebouw stichten waaraan reedt zoo
lang behoefte bestaat.
en W. verklaarden weliswaar over
tuigd tc zijn van de noodzakelijkheid
doch achtten het voor hen niet doenlijk
in gunstigen zin op het adres te
beslissen.
Vergadering van het College tot de
Directie van den Slaperdijk met Ge
ërfden van dat Waterschap op Dinsdag
27 April te elf en een half uur, in >De
vergulde Zwaan.,
Wanneer bij ongesteldheid of on
geval ambtenaren of werklieden in dienst
der Gemeente afwezig blijven, ia hun
de verplichting opgelegd hiervan den
zelfden dag bericht te zenden aan den
daarvoor aangewezen gemeentegenees
heer of zoo mogelijk zich op diens
spreekuur aan te melden. Voor deze
Voor deze contróle is aangewezen
Dr. Groneman, Utrechtscheweg.
Donderdag 22 April 1920 zal op
het militaire oefeningst-errein op de
Leusdensche Heide een schietoefening
met scherp met een batterij houwitsers
gehouden worden.
De vurende batterij zsl zijn opgesteld
ongeveer in de lijn reservoir waterleiding
op de Stompert, Piramide van Auster-
litz en plm. 800 M. Z.O. van den straat
weg naar Amersfoort en zal Zuid
oostelijk schieten.
De onveiDge strook zal zijn afge
bakend door roode vlaggen en een lijn
van posten met witte vlaggen.
Wanneer geschoten wordt, zal op de
ijzeren uitkijkpost nabij het spoorweg,
kamp de nationale vlag geheschcn zijn.
Vermoedelijk zal het schieten ongeveer
11 uur voormiddag aanvangen en om
12 uur 30 namiddag eindigen.
Verder wordt de aandacht gevestigd
op het gevaar eventueel niet-gesprongen
projectielen aan te raken of op te rapen.
tafel van hunnen gastheer plaats namen.
De jonge Raoul maakte zich dit op
onthoud ten nutte, om met zijn speel
makker Pieter janekin het dorp te door*
loopen.
De bewoners van Conquet ontvingen
het bezoek van hun ouden heer altijd
met vreugde, zij gingen hem te gemoet,
als zij hem bemerkten, en vergezelden
hem tot aan de deur van Janekin. De
Tréseguidy hield veel van die brave
lieden, zij waren de gezellen zijner
kindschheid geweestlij kende hunne
geschiedenis en hij kon den jongen
lieden duizend voorvallen uit het werk
zame leven hunner vaders verteilen.
Wanneer de markies Tréseguidy in
hel dorp kwam. haastte zich Janekin
zjne hut schoon te maken I hij hing
zijne vochtige netten in de zoo, maakte
den vloer, met mosselschelpen, schelp
dieren en voren bedekt, schoon, legde
een schoon laken op tafel, en gaf aan
tijn visschershuishoudeo een schjn van
orde en netheid. Waren deze toebe
reidselen in haast gemaakt, dan trok
hij zijn zondagsvest cn schoenen aan,
en liep met de roode wollen muts in
de hand zjnc gasten te gemoet.
