PRIMA WIJIEN
J. VAN HAMERSVELD Jr.
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
DINSDAG I JUNI 1920.
34»te JAARQANQ No. 18.
Kantoor: Langafracht 28. Amersfoort.
DE EEMBODE verschijnt Dinsdag- t
in een nieuw
ABONNEMENTEN kunnen elke
gaan, doch opzegging van abonnement
geschieden voor den a
kwartaal.
Prijs per drie maanden f0.90 Buiten de
gemeente Amersfoort (095. Afzonderlijke
nummers 10 ct.
ADVERTENTIËN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid b(j geregeld
adv.erteeren.
AdvertentlCn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 9 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Geld, genot en eer, zijn morgen
vaak niet meer: ze duren opzijn
langst tot aan het kerkhof.
heeft zal de mensch niet scheiden" wil
men de echtscheiding al makkelijker
maken. Wij echter wij torsen dien last
tot aan 't graf, dooh anderen we pen
hem af en nemen een nieuwen op met
de bekende gevolgen hoe makkelijker
echtscheidingen, hoe meer ongelukkige
huwelijken, echtbreuk enz.
Roomeche proceasifin mogen er niet
gehouden worden, dan op een afge
legen en afgesloten hoekje, niet door
Heeren straten, waar wel de roode
■an van Troelstra in massa-optochteo
wordt rondgedragen.
Ossendorp eisoht de politieke, staat
kundige neutraliteit in de school d.w.z.
een zelfde respect bij de jeugd voor
Troelstra en Wijnkoop als voor onze
Koninginde communist Ravenstein
wil de christelijke deugden verboden
en eischt het kind op voor den
Aansluiten.
Bij de christelijke en katholieke fiac-
ties waren geen principieele bezwaren
tegen het vrouwenkiesrecht zoodat het
er met vlag en wimpel doorging.
Kiesrecht is hier kiesplicht tevens. De
Evenredige Vertegenwoordiging was
ingevoerd en voor de goede werking
daarvan moet gezorgd worden dat
allen ook weikelijk naar de stembus
gingen. De stemplicht beteekent dat
de vrouw eventueel ter stembus uitge-
noodigd er op den bepaalden dag
naar toe gaat en den bovensten candi-
daat der Roomsche lijst zwart maakt.
Een en ander op straffe van anders il
aanraking te komen met den kanton
rechter. Uit hoofde van ziekte of an
dere gewichtige reden kunt ge u bij
den Burgemeester verschoonen maar
als geldige reden komen groote wasch,
schoonmaak e. d. niet in aanmerking I
Nu zou men desnoods de boete
voor over kunnen hebben, doch v
ons Roomschen is er nog zoo iets
moreele stemplicht. De wereld staat
op d'r kop. God beware ons voor den
rooden heilstaat waar roof, moord
hongersnood en allerlei ellende
orde van den dag zijn. In Rusland
heerschtte vroeger een almachtige
Czaar, maar de wreedste alleenheer-
scber daar, was nog een lam bij de
huidige bloedhonden der revolutie.
Vroeger werden de wetten daar te
lande (liet altijd rechtvaardig toegepast,
thans zijn er echter heel geen
meer. In de woningen der armen
er ook wel gebrek en kommer
doch nu sterven er uit alle volkslagen
duizenden den hongerdood.
Wie zich aan een ander spiegelt,
spiegelt zich zacht.
Hier hebben we ook verblinde
volksmenners. Een Troelstra wou hier
in November 1918 de revolutie.
Achter de Regeering stonden onze
kamerleden d. w. z. de mannen door
óns gekozen. Dat was de kracht
Ruys c.s. en hoe meer zulke vertrou
wensmannen er worden afgevaardigd,
hoe sterker elke regeering staan zal
tegen volksmisleiders.
Begrijpt ge nu waarom stemrecht
nog meer stemplicht is Elke stem
helpt medestrijders bezorgen aan de
Regeering, terwijl iedere stem die ge
haar onthoudt onze armee verzwakt.
Van één stem zelfs kan 't afhangen of
de Ruysen blijven regeeren dan wel
Troelstra's roodste terreur komt. Over-
In strijd met het
steunen die vijandig staat tegenover het
bederf; de missies hebben terecht uwe
liefde en uw hart, maar door de Icies-
steunt ge een Regee-ing die niets
wil dan 't goud der schatkist beschik-
lar stellen voor de kerstenlog van
Wanneer dus binnenkort in de stads-
parochies en elders vergaderingen wor
den gehouden om te geraken tot de or
ganisatie van alle kiezers, vrouwen en
:n, in parochiale afdeelingen,
beseffe men het belang der zaak.
Allen moeten dan trouw ter vergade
ring komen of zich althans opgeven
lid.
Zulks is van gfoot belang, zooair
bier werd aangetoond.
Een en ander overwegende, zal elke
Katholieke vrouw wel duidelijk zijn het
groote belang van aansluiting bij de
R.K. Kiesvereeniging, waardoor bevor
derd wordt dat géén stem voor ons door
onkunde of misverstand verloren gaat.
Eendrachtige samenwerking is er
noodig, door allen lid te worden en
samen te vergaderen. In zoo'n kiesver,
kunnen er candidaten voorgesteld, be
sproken en gekozen worden, 'l Gevaar
is bij afzijdig houden niet denkbeeldig
dat ge, uw eigen hoofdje volgend, niet
'olgens de lijst stemt de kiesver. en
inze eenheid gevaar zouden gaan loopen
Principieele voorlichting is noodig.
Ook voor de vrouwen zelf, zijnde bare
positie geleidelijk verbazend gewijzigd.
In allerhande richtingen zijn ze 't open
bare leven binnengekomen, zoo dat het
ondoenlijk lijkt te beslissen over haar
der baar. Ook door 't stemrecht telt ge
vol, dames. Toont dat ge dat op
prijs stelt, vereenigt U in de Roomsche
Kiesvereeniging. Want geen onge
schoolde soldaten kunnen we gebruiken
en ge zijt nu, met verlof, nog onge-
driide recrutcn, die in de kiesvereeni-
ging geleerd moeten worden het stem
buswapen goed te gebruiken.
e kiezeressen tellen vooi
honderd, zei Pater v. Ginneken terecht.
Op mogelijke vragen en bezwaren
s staat het niet gek 't is toch
nieuwigheid, 'k ben niet graag voc
voel niet voor vergaderen en dan nog
met de mannen samen moge
dienen, dat oen gekke, grillige mode
bij de dames op .weinig verzet stuit,
dat ook deze nieuwigheid wel gauw
went, dat men in mode-aangelegen-
heden de primeur niet vreest en blij
kens uw lidmaatschap van M. V.
tegen vergaderen als zoodanig
ernstig kunt opzien, terwijl mannei
wier snor of tabaksrook ge anders ook
niet schrikt, toch heusch wel geen be
letsel voor u zullen zijn I
Ieder lid worde propagandiste bij
familieleden en kennissen. Ook hier
ruimte en volop werk voor wat m
in andere vereenigingen zelatrices
pleegt te noemen. Ook dit werk
schoon, misschien schooner dan n
nige andere goede zaak.
Door de Mariavereeniging helpt ge
de drankbestrijding, hier stelt ge
tegenover het geestelijk delirium v
anarchisme en socialisme door 't lid
maatschap van de Voortplanting des
Geloofs werkt ge mee aan de bekee
ring der heidenen door de Kath.
Kiesver. wordt de slagboom wegge
nomen tegen de geloofsvoortplanting
in eigen land niet minder nuttig dan
de kindsheid werkt de roomsche kies-
door de rechtsche regeering te
Amersfoort
Binnenland
De vereeniging van Dagblad-Direc
teuren heeft een vergadering gehouden,
uitsluitend belegd in verband met den
voor het courantenbedrijf zoo ernstigen
toestand door de ongekende stijging
van de papierprijzen ontstaan. Op de
vergadering werd aangetoond, dat voor
velen alleen de papierkosten van hun
blad belangrijk meer, soms het dubbele,
van den netto-verkoopprijs bedragen.
Zonder hel nemen van zeer ernstige
maatregelen is, zoo werd betoogd, de
ondergang van vele couranten volstrekt
Naar „De School met den Bijbel"
bericht, zal de Minister van Onderwijs
het toelatingsexamen H. B. S. en
gymn. het Fransch als toelatingseisch
voor het eerst in het jaar 1921 laten
vervallen.
R. K. Huisvestingscomité
(afd. Oostenrijk.)
Vermoedelijk vertrekt 15 of 17 Juni
i. weet een kindertrein naar Weenen.
Oostenrijksche kinderen uit Amers
foort en Omstreken, die met dien trein
willen vertrekken moeten hiervan vóór
bondag 6 Juni kennis geven
Jorissen.
Het 2de transport kinderen voor
Amersfoort en Omstreken kan in de laat-
helft van Juni of begin Juli worden
verwacht. Zij die nog een Oostenrijksch
kind willen huisvesten moeten hiervan
zoo spoedig mogelijk kennis geven aan
het Comité.
Het bestuur der parochiale kiesver
eeniging »St. Henricus* (Soesterweg-
kwartier) is samengesteld als volgt
P. van Buitenen, voorzitter; W. v.
Coelen, secretaris, Stellingwerfstraat 12;
Mej. J. Oudejans. 2e secretares, Punten-
burgerlaan 30; C. van Drie, Penning
meester, BirktMevr. v. d. Boom, alg-
functionarisse, Tuinstraat.
Zij, die zich willen aansluiten bij de
K. Kiesvereeniging zullen aan boven
genoemde adressen gaarne worden ge
noteerd.
VANAF f 1.35 PER FLESCH
VRAAGT PRIJSCOURANT.
De bliksem is ingeslagen in de
an L. H. te Heesch. Het huis
brandde geheel af.
Te Schijndel is een huis ten gevolge
in het inslaan van den bliksem, een
prooi der vlammen geworden. Ook de
inboedel ging verloren.
Te Babberich liep een zevenjarig
zoontje van een arbeider ais gewoonlijk
langs den weg een koe te hoeden. Het
knaapje had het koetouw
lichaam gebonden toen onverwacht het
anders kalme dier op.den loop ging.
Over wegen jen heggen, door slooten
en greppels liep het rund in v
vaart verder, het arme knaapje
zich sleurend. Toen na een lange jacht
eindelijk het kind bevrijd werd, was het
overdekt met wonden. Men vreest
zijn leven.
Te Veenendaal is brand uitgebro-
j in de boerderij, bewoond door H.
D. Het geheele perceel, dat slechts
laag verzekerd was, werd een prooi
der vlammen. Van den inboedel werd
nagenoeg niets gered.
In het Woolderbroek, onder Delden,
werden twee paarden die v
ploeg gespanen waren, door den blik
sem getroffen en gedood. De bestuur
der van den ploeg bleef gelukkig c
gedeerd.
De landbouwer Nieuwenhuis kw>
brik van de Leidsche markt
gereden. Op de brik die de eigenaar
zelf bestuurde zaten zeven personen.
Even voorbij de Spanjaardsbrug schrikte
het jonge paard, het sprong op z$ en
reed met wagen en al in den Rijn.
Drie personen sprongen nog intijds
in het rijtuig, 4 geraakten
Van het viertal drenkelingen werden
'ee levenloos opgehaald. Ook het
paard verdronk.
- Door notaris Knoppers werd geveild
Heerenhuis met erf en tuin (Muur
huizen no. 7) opgehouden f7900.-
Blok van drie woonhuizen (Joh. Diest-
:aat 9-7-5), H. Niesen f9740.
Vier terreinen aan de geprojecteerde
raat in het verlengde van de St. Ans-
fridusstraat. Een perceel F. Volmer
f2300.en 3 perceelen J. Meijers
f5140.—
Tien woningen met schuurtjes en
tuin (Flierbeekstraat 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
9 en 10) R. v. Beeie f11340.—
Vier woonhuizen met grond (Woes-
teijgerweg 127, 129, 131 en 133) de
'27 en 129 aan B. Zwaaf voor
2600.nr. 131 aan Ph. M. Putman
f1300.— en 133 aan H. Zwaaf
voor f 1280.
Twee woonhuizen (Leusderweg 206
en 208) werden uit de hand verkocht.
De heer Van Weezei Errens, leer-
aan Gymnasium en Hoogerburger-
school is benoemd in de commissie,
belast met het examineeren van hen,
akte van bekwaamheid ver
langen voor het handteekenen,
De R. K. Werkliedenvereeniging
»St, Jozef» houdt eene Ledenverga
dering op Vrijdag 4 Juni, des avonds
half acht. De agenda vermeldt o.m.
Behandeling agenda Centrale Raads-
ergadering.
Burgerlijke Stand
GeborenBernard, z. van M. J.
Bruyel en S. M. A. Blanken Hu-
bertus Adrianus, z. van H. A. Pothoven
J. H. Costermans Wouter Jo
hannes Samuel, z. van W. van der
Meuten en H. J. de Groot Gerar-
dus Antonius, z. van R. A. van der
Linden en R. van Doorn Hendrik, z.
H. Timmerman en N. Blyerveld
Gijsbertus, z. van J. Veenendaal en
Brandsen Everardus Albartus, z.
t H. W. Arler en G. v. Hoeven
Johan, z. van A. Hendriks en J. M.
in der Griend.
Overleden Johanna Margaretha van
uinen, oud 8 weken Jan van 't
Hof, oud 69 jaar ongehuwd.
Op de markt
Zandaardappelen f4.a f 5.per
hectoliter. Hoendereieren f 11.a
12.50 per 100 stuks. Grasboter f 2.50
k f 2.70 per Kilo. Kippen f 2.a
f 3.50 Piepkuikens f 0.60 k i 1.75
Tamme Konijnen f 1.— k f 2.50 per
stuk Duiven f 1.50 k f 1.80 per paar.
Magere Varkens f 100 f 150 Drach
tige Zeugen f 250 a 400 Biggen f 30
k f 60 Zeugen f 180 f 250 per stuk.
Aangevoerd waren ongeveer 10 heet
Zandaardappelen f 90,000 stuks Hoen
dereieren 250 kilo Grasboter30 Ma
gere Varkens200 Biggen 40 Zeugen.
De afdeeling Amersfoort van den
R. K. Bond v. Spoorwegpersoneel hield
een Ledenvergadering. De Vooratter
spreek zijn leedwezen uit over de op
komst der vergadering, hoopt toch dat
dit in het vervolg beter mag worden.
De Voorzitter bedankte de leden
voor den schitterende opkomst op den
Bondsdag gehouden in den Haag, en
doet een verzoek om den vakafd. ver
gaderingen en vergadering Raad van
Algevaardigden, ook in groote ge-
talen te bezoeken. Nog wordt dank
gebracht aan leden die onze overleden
Bondsbroeder Westervoorde naar zijn
laatste rustplaats hebben gebracht, ook
er een dankbetuiging ingekomen
de Weduwe. Toen kwam ter tafel
punt 3, Verslag Conferentie met de
Directie. De uitslag was treurig, en
werd verslag voorgelezen v. h. Hoofd
bestuur. Het Bestuur stelde voor aan
igadering om een motie aan het
Hoofdbestuur te zenden:
»De afd. Amersfoort in vergadering
bijeen op Donderdag 27 Mei j.l. be
treurt dén uitslag van de op 26 Mei
j.l. gehouden conferentie spreekt haar
vertrouwen uit in de leiding v. h. Hoofd
bestuur en vertrouwt dat alsnog al het
mogelijke in het werk zal worden ge
steld om te verkrijgen datgene wat
billijk is.»
Dit werd door de vergadering goed
gekeurd.
Ook was er een verzoek ingekomen
in Oostentijk, voor steun van den
Oostenrijksche Spoorwegkinderen, en de
Voorzitter hoopte dat deze Steunlijsteo
prachtig volteekend mogen wordeD.Hier-
na Installatie van 7 nieuwe leden, de
Heeren Wolf, v. Zetten, Termaten,
Moors, Dijkslag, v. Doorn, v. d. Riet.
De Voorzitter bracht zijn hulde aan den
propagandaclub voor het stoere werken,
en in een sciioone rede gelukwenscht
met hun lidmaatschap, het toetreden
van telkens zoovele nieuwe leden, is
zeker wel een bewijs dat meer moed
komt om toch lid te worden van de
Roomsche Vereeniging, daarom steeds
voorwaarts. Alles herstellen in Christus.
Hij hoopt dat zij trouwe leden van St.
Ratadl mogen zijn en blijven. Punt 4,
Verkiezing afgev. en plaalsverv. v. d.
v. A. werden gekozen v. 't Erven
De Adviseur behandelde nog twee
vragen die waren ingekomen op gods
dienstig terrein. De Voorzitter sluit den
rgadering met Chr. groet.
MEDAILLES.
4)
De herbergier moest voorover buk
ken en eenige stonden nadenken
Graaf nog dieper, gromt hij, op
z'n minst nog een halven meter...
Wringt g'em niet dadelijk den
„strot" dicht.
Als je klaar bent.
En de drie kerels vervolgen stilzwij
gend hun werk.
Vijf minuten later houdt de herber
gier op
Waar heb je de ijzeren staaf
gezet? vraagt hij aan een der jongens.
Achter Ie deur... Waarom?
Ik ben van gedachte veranderd
ik zal hem de hersens inslaan in plaats
van hem te wurgen den oude 1
En hij gaat de herberg binnen
de ijzeren staaf te zoekenhij zoekt
eenige stonden, doch komt dan
den tuin weer inhij heeft nie
nen vinden 1
Maar dan gaat een der jongens met
hem mee, en na 'n minuut komen beide
weer terug. De herbergier heeft nu
ker den staaf, maar hij wil zich eerst i
eens verzekeren of de kuil gereed
't Is goed, fluistert, hij: ik
hem warm en wel naar beneden smij-
stopt hem gauw den kuil in vóór
dat hij stijf isdat gaat zoo gemakke
lijker dan gauw de aarde en den mest
erop en dan op een drafje naar binnen,
hoorD'r hoeft maar iemand langs te
komen om het in de gaten te krijgen
Dus, alles is klaar?
Alles is klaar, duisterden de twee
Nu is het mijn beurt
De ossenkoopman, pal tegen den
uur gedrukt, hoorde, hoe de herber
gier zijn schoenen, uitdeedde eerste
trede der trap kraakte zachljeshij
kwam naar boven
Allebei door dikke duisternis omgeven,
hielden de twee mannen hun adem in
om elkanders tegenwoordigheid niet te
verraden
Op de overloop gekomen stond de
herbergier even stil, alsof hij op het
laatste oogenblik nog weifeldedan
opende hij met alle behoedzaamheid de
deur, en zachtjes op de teenen voort
sluipend, naderde hg het bed.
Maar vóór bij nog twee stappen ge
daan had, kwam de zware flesch spuit
water door een hopeloozen arm, waan
zinnig van angst gezwaaid, met een plof
op zgn hersens terechteen keer
twee keerals een bijl, die slag op
slag neerhakt op den eik, die niet val
len wil.
Eindeigk toch buigt de herbergier de
knie£n, zwaait zijn twee verwrongen
dan rolt hij, zoo lang hij is,'
diepen reutel op den vloer
dood.
Ben je klaar? fluisterde
der jongens beneden, die den verschrik-
kelgken knodslag gehoord had.
Voor alle antwoord rukt de koopman
den herbergier kiel en jas van 't lijf
trekt ze zelf vlug aan, hangt het lijk
zijn bemodderden en gescheurden blau
wen kiel om, wikkelt het kapotte en
bebloedde hoofd in een laken, en werpt
dan het lijk van den vader, geheel
omwonden naar beneden naar zgn
kinderen
Hg hoort hoe ze hem gejaagd naar
den kuil sleuren. Dan smgten zij, in alle
haast, zonder (e kijken de aarde er op,
en stampen het bij eiken schopvol goed
Maar de oogenblikken zijn geteldde
flesch is kapot en gansch vol bloed, op
goed geluk af grgpt hij degzeren staaf;
zonder den kostbaren hoed te ver
geten, waarin de bankbriefjes rusten,
daalt hij den trap af, gaat door de
leege gelagkamer, en vlucht den weg
op, in zoo'n opgewonden toestand, dat
hij geen wonden meer gevoelt.
Twee uren daarna stapten vier gen
darmen af voor de herberg van den
wijnkoopman, en achter hen volgde de
ossenkoopman in een rjtuig door
boer bestuurd.
De twee kerels zaten in een hoek
opgewonden te praten over I
dwijnen huns vaders, die nu zeker dol.
zinnig in het veld ronddoolde,
zakken vol bankbriefjes.
De komst der gendarmen nagelde
hen aan den grond maar als zj achter
de breede steken het nog altgd bloe
dende en gezwollen schaduwbeeld van
Koufman gewaar werden, dien zij dood
en begraven waanden, alsdan staarden
zij elkander aan, als in een spookdroom
verzonken, en naar een opheldering
zoekende.
Waar is je vader, vraagt plotse
ling de brigadier aan den oudste
Ik weet het niet!
Je weet het niet? Welnu, ik zal
En recht naar den tuin gaande:
Neemt een riek allebei, roept de
brigadier, en haalt daar dien mest weg
Gansch het dorp was achter de po
litie toegestroomd, en midden onder al-
gemeene onsteltenis ontgroeven de zo-
:n hun vader.
Zg hadden hem vertrappeld, het ge
laat stuk geschopt in hun haast om de
aarde er vast in te stampenen toen
het reeds gaDsch verslijfde lijk op
het tuinzand neerlei, overschreed de
opgaande zon den gezichteiuder, en
bestraalde heel de vlakte.
't Was alsoi zich Gods rechtvaardig
heid bg voorbaat ontegensprekeigk
schitterend openbaarde; en de ossen
koopman sloeg groot een kruisteeken
God vergeve u daarginds, lispelde
hg, zooals ik u reeds vergeven heb
Dan wendde hg zich tot de twee zonen
Jongens, ik raad je aan allebei
:n medaille te dragenik gciccf t'at
je het terdege noodig zult hebben.
EINDE.