Ice Cieaj Mal
Lunchroom .Princssso]
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
DINSDAG 14 SEPT. 1920
34sU JAAROANQ No. 48.
Kantoor: Langagracbt 38, Amarsfoort
DB EEMBODB verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moet
Kichicden voor den aanvang van een nieuw
artaal.
Prijs per drie maanden 10.90 Bulten de
gemeente Amersfoort 10.95. Afzonderlijke
num.ners tO ct.
AD VERTBNTlflN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid b(| geregeld
adverteeren.
Advcrtentlên moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 9 uur worden bezorgd. Een be
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Luiheid, en vooral denk-luiheid
is de zekerste weg om je zelf en
je omgeving ongelukkig temaken.
Binnenland
Te Deventer is de alg. vergadering
Sehouden van het Kruisverbond in het
.ariabisdom Utrecht, onder leiding van
den heer Suring uit Maarsen. Vertegen
woordigd waren 59 afdeelingen.
Uit het jaarverslag bleek, dat de Bond
136 afdeeelingen telt, Nieuwe afdeelin
gen werden opgericht te Beltrum, Kuinre,
Den Hoorn en Groningen, terwijl en
kele om financieele onmacht werden
opgeheven.
De financieele toestand van den Bond,
die niet ongunstig is, zal door de in
uitzicht gestelde Rijkssubsidie aanmer
kelijk beter worden.
Tot hoofdbestuursleden werden geko
zen de heeren Th. Bianchl^-Amersfoort.
(aftredend), P. J. Th. Dieges Utrecht
en F. J. R. van Otterdijk, Enschede,
terwijl als voorzitter werd herkozen de
heer Suring voornoemd.
Aan het H.B. werd opgedragen op
de eerstvolgende Alg. Verg. uitvoerige
plannen aan te bieden voor de stich
ting van 'n Diocesaao.Bureau ten dienste
van de propaganda voor het Kruisver
bond.
De contributie werd bepaald op 10
cent per lid boven 16 jaar, met ver
goeding van '/j der reiskosten, als over
't afgeloopen jaar.
Voor de in te treden nieuwe periode
werd het volgende werkprogram vast
gesteld
1. In elke afdeeling van 't Kruisver
bond worde een Jongensbond opgericht.
2. In dien bond worden alcohol
cursussen gegeven aan de hand
een handleiding, te verkrijgen, door het
uitschrijven van een prijsvraag door So-
briëtas.
3. Bevordering van het stichten van
alcoholvrije lokalen door de Kalh.
stands- en vakorganisaties (waarvoor
gemeentelijke subsidie kan worden
gevraagd).
4. Door den persoonlijken invloed
van de leden van 't Kruisverbond worde
aangestuurd op alcoholvrij vergaderen
van alle sociale, politieke en charitatieve
vereenigingen.
5. Het uitlokken van alle maatrege
len, weike door gemeentebesturen ge
nomen kunnen worden ter bevordering
der drankbestrijding.
Aangenomen werd o.a. een voorstel
van de Friesche Prop. Commissie
te trachten een zoodanige wijziging der
Drankwet te verkrijgen, dat ook zullen
vallen onder de verschillende beperken
de bepalingen door de gemeentebestu
ren vast vast te stelten inzake tap ver
bod, sluiting op bepaalde uren of dagen
enz. OP voorstel van de afd. Arnhem
werd besloten pogingen in 't werk te
doen stellen tot bet alcoholvrij maken
der kazerne en daarnaast het «droog
leggen van de omgeving der kazerne,
Bij de rondvraag werd een motie
aangenomen, voorgesteld door de afd.
Winterswijk, waarin de wensch werd
uitgesproken, dat alle leiders, zoowel
geestelijke als wereldlijke, hetzij vau
stands-, vak- of liefdadigheidsverceni-
glDgen, zich zullen aansluiten bij de
dran k bestrij ders vereenigin ge n
In een bestuursbijeenkomst is tot se
cretaris in de plaats van den heer Wes
terman aangewezen de heer P. J. Th.
Dieges. Hel correspondentieadres voor
zaken, gemeld hoofdbestuur rakende,
is vanaf heden Staalstraat 35, Utrecht.
De opleiding der dienstplichtigen
met een eigenlijke eerste oefening zal
volgens de nieuwe plannen plaats heb
ben door bet beroepskader in oefenings
eenheden zij brengen hun herhalings
oefeningen door in de oorlogsverbanden,
welke naar mate dit gaandeweg moge
lijk zal blijken, meer en meer met te-
servepersoneel geëncadrccd zullen wor
den. Hiervan zal op den duur een be-
teekende vermindering van beroeps
kader het gevolg zijn.
Teneinde te kunnen voorzien in de
behoefte, welke aan deugdelijk verlof»-
kader, ook in de hoogere rangen, be
staan zal, zal niet alteen aan de oplei
ding en verdere vorming der verlofs
officieren groote zorg besteed moeten
worden, maar zal bovendien aanwijzing
van den meest geschikten tot het vol
gen der opleiding mogelijk moeten zijn.
Opdat van den verkorten eerste-
oefeningstijd ten bate van de opleidiog
der recruten ten volle partij getrokken
zal kunnen woiden, moeten deze dage
lijks aan de oefeningen kunnen deel
nemen en dus van huishoudelijke diens
tee gedurende de oefeningsuren vrij ge
steld.
De opkomst onder de wapenen der
recruten zal op zoodanige wijze in
ploegen plaats hebben, dat steeds vol
doende geoefenden onder de wapenen
zijn om bij eventueelc mobilisatie in
verschillende daarvoor benoodigde
diensten te voorzien.
Mgr. dr. W. H. Nolens bereikte zijn
zestigsten verjaardag. Hij heeft zich met
groote beslistheid aan elke huldiging
willen onttrekken, reden waarom deze
verjaardag in stilte voorbijging,
Het is der politie te Wormerveer
gelukt, de daders ra de helers te arres
teeren van een belangrijken diefstal van
ongeveer 80.000 K.G. lijnkoeken, welke
ten nadeele van de firma Jurgens waren
ontvreemd. Naar men weet, had dezer
en ook een diefstal van ongeveer
XX) K.G. copra plaats ten nadeele
dezelfde firma.
Naar men mededeelt, io het café-
restaurant «Krasnapolsky* te Amster
dam verkocht aan de Rotterdamschc
Bankvereeniging.
In de Raadsvergadering van Middel
burg was een verzoek ingekomen van
17 vergunninghouders om f 100 en van
een om f 105 schadevergoeding uit de
gemeentekas voor hetgeen zij door het
tapverbod met de kermis minder hebben
ontvangen.
Amsterdam telde op 1 Juli 650.758
toners, van wie 314.8""
335.878 vrouwen.
De gasfabriek te Wijk bij Duurstede
wordt met ingang van 1 Nov. a.s. voor-
loopig gesloten.
Te Bussum is in publieke veiling
gebracht de bekende uitspanning van
ouds genaamd »Oud Valken veenbe
staande uit koffiehuis, boerderij enz.
onder de gemeeate Naarden. Koopers
waren J. H. J. Kaarsgaren te Hilversum
voor f24.600.
Buitenland.
In de gevangenis van PottvlUe i*
een neger na een weigering van voedsel
gedurende 43 dagen gestorven. De neger
was tot 28 jaar gevangenisstraf veroor
deeld, welke straf hij onrechtvaardig
vond, en derhalve liever wilde ver
hongeren, dan gedurende rijn geheele
leven in de gevangenis te zitten. De
autoriteiten lieten hem zijn plan kalm
uitvoeren.
Engelsche fabrikanten hebben groote
5
Belgifi verbindt zich nauw met
Frankrijk en de Vlamingen zien dat
verbond met ergernis.
De Vlaarasche soldaten, die in oor
logstijd tachtig procent uitmaken van
het Belgische leger, vertikken 't naast
de Fransche koloniale troepen uit Se
negal en Marokko voor Fransch im
perialisme te vechten en te vallen.
De vereenigingen van Vlaarasche
oud-strijders, en andere Vlaamsche
groepeerragen hebben talrijke protest
moties naar de regeering gestuurd. En
ook niet-Vlaamsche partij-organen,
trekken te velde tegen het Fransch-
Belgisch militair verbond.
Een eerste stap brengt altijd een
tweeden mede, en bier vreezen wij,
dat een economisch verbond weldra
zal volgen. Dit ware een uiterst ge
vaarlijk spel, want hel Franiche be
schermingsstelsel kan met den Belgi
schen vrijhandel onmogelijk samengaan,
en moesten de hooge Fransche tol
rechten ingevoerd worden, dan
zouden wij al de vreemde afzetgebie
den, buiten Frankrijk, voor Bel
gischen handel sluiten.
Frankrijk zit met een massa oorlogs
tuig dat dood kapitaal vertegenwoor
digt. Nu komt men heel naïef vertel
len, »dat in de kazerne van Damme
te Rijsel vijftig Belgische soldaten zijn
aangekomen, die daar drie maanden
zullen verblijven, om de behandeling
leeren van tanks. Verder heet het,
dat tezelfdertijd een afdeeling Fransche
moDiteurs naar het kamp van Beverloo
vertrekt, om daar de Belgen te onder
richten in de behandeling van dezelfde
oorlogstuigen.
België wordt dus de romtr.-lzolder
voor den afval van de Fransche oor-
logstuigfabrieken. Het beetje kapitaal
Duitschland is dus niet bestemd
den heropbouw van het land,
maar zal eenvoudih verhuizen naar de
brandkasten van de Fransche munitie
potentaten.
Het kantongerecht van Dusseldorp
een reuzen-proces beginnen tegen 48
spoorwegarbeiders, die beschuldigd
worden van groote spoorwegdiefstallen
op het goaderenstation, die tijdens den
oorlog en daarna, zelfs in tegenwi
digheid van spoorwegbeambten en
ployés plaats vonden. De schade be
loopt millioenen.
De directie van de Kruppfabrieken
Maagdenburg heeft bij het rijkspatent-
bureau een patent aangevraagd voor
een uitvinding, waardoor het mogelijk
wordt uit verbrandingsproducten. taoold-
zakelijk asch, opnieuw brandstof
maken. Bij verleening van het patent
het mogelijk zijn, bij een gebruik
ongeveer 100 millioen ton en een
overschot aan verbrandingsproducten
millioen ton, uit dit jlaatste on
geveer 2'/i millioen ton nieuwe brand
bare kolen te maken.
kaaosche fabrieken door de arbeiders
worden gedragen. De costumes kosten
tusschen 47 Am. cents -en 1 dollar.
Men schat dat ze ongeveer 8 tot 10
weken gedragen kunnen worden, waar
na te als oud papiet verkocht zullen
wordan.
De politie te New-Vork heeft een
complot ontdekt, hetwelk tot nu toe
reeds voor 1 millioeo dollar paradijs
vogel- veeren vanuit Noord Amerika in
Amerika heeft binnengesmokkeld.
Amersfoort
45 ct per glas OT
Onilorwijs.
(Ingezonden.)
Een ingezonden stukje in een der
vorige nummers van «De Eembode
bedoelend belangstellend-vTagen naar
de resultaten van den arbeid der R. K.
Onderwas-Commissie, geeft aanleiding
dese zaak eens nader te bespreken.
Het rapport door den trouwen Eem-
bode-iezer bewaard en weer eens bij
zijn informatie afgedrukt is nog Mtijd
rapport, en aan de uitwerking na aan
vaarding is blijkbaar nog niets gedaan.
Over het algemeen is er in Amersfoort
bg de katholieken weinig mede-leven
met de school. De kinderen worden
school gezonden, maar van
levendige belangstelling in het wel en
wee dfr scholen is weinig te bemerken.
Toch zal niemand kunnen ontkennen
dat gezonde belangstelling der ouders
een onmisbare factor is bij den zoo
zeer gewenschten opbloei van het R. K.
Onderwijs. En het was een opzichzelf
verheugend teeken dat de belde groote
Standsorganisaties van Werklieden en
Middenstanders indertijd besloten
samenstelling der R. K. Onderwijs
commissie. Niet minder verheugend
was het.te ontwaren, dat ook de School
besturen volle medewerking verleenden
bij de samenstelling, en hunne afgevaar
digden met instemming de conclusies
van het rapport bekrachtigden.
De na dien tijd aangenomen onder-
wijs-wiDe Visser bevat bepalingen
die naar onze bescheiden meening een
enkele wijziging der punten noodig
maken, maar de groote lijnen blijven.
Dat de Commissie thans een rust
poos houdt, zal vermoedelijk moeten
worden toegeschreven aan het feit, dat
verder werken onmogelijk is, zoolang
de Schoolbesturen niet daadwerkelijk
toonen te willen werken aan de uit
voering.
Want ik kan mg voorstellen, dat de
leden er feesteigk voor danken te ver
gaderen en te beraadslagen over de
verdere uitwerking der punten, wanneer
hun niet afdoende bigkt, dat de zaak
met ernst wordt opgevat en aanvaard.
Afgescheiden van het bedoelde rap
port, brengt de invoering van de nieuwe
schoolwet De Visser tóch verandering.
Zoo zal voor vele Roomsche
gezinshoofden een verlichting bg
schoolgeldhcffing komen.
Hoewel het invoeren van progressie
bg heffingen van rgics- en gemeente
wege bg onze menschen veelal met
instemming werd begroet, was van zoo
danige heffing op eigen terrein, door
verschillende omstandighedeu, nimmer
sprake.
Dat kan nu veranderen bg de bef-
fiog van schoolgelden, waardoor menig
Roomsch gezin financieel zal worden
gebaat.
Ook de uit vroegcren jaren overge
ërfde verdeeling der schooljeugd in drie
klassen, aangeduid door 't meerder of
minder financieel bezit der ouders, zal
in de toekomst practlsch niet te hand
haven zgn.
De leermiddelen, die tot nu op enkele
Roomsche schoten ten deele ten laste
der ouders kwamen, worden in de toe
komst evenals op de openbare scholen
gratis verstrekt. De niet in het belang
van goede onderwijsresultaten zgnde,
maar door gebrek aan middelen ge
boden zuinigheid bg aanschaffing van
leermiddelen kan plaats maken voor
een wei-overwogen, oordeelkundige aan
koop van alles wat noodig is, geheel
in overeenstemming en naar de wgze
waarop de openbare school steeds op
kosten van dis algemeene kas weid ge
outilleerd. RECTA VIA.
Z. D. H. de Aartsbisschop van
Utrecht heeft benoemd tot Kerkmeester
der parochie O. L. Vr. Hemelvaart
(vacature wgien den heer C. M. M.
Verm'olen) den heer Eraile Botti.
Hedenavond half acht recollectie voor
oud-retraitanten en leden van retraite-
penningvereenigingen in de parochie
kerk van den H. Franciscus Xaverius
aan het Zand.
Wegens vertrek naar het buitenland
A. E. Weasels van Mee
geren ontslag als secretaris der Com
missie van voorb
nisatie van het R. K. Bijzonder onder
wijs te dezer stede.
De Ontvanger der Registratie en
Domeinen zal 28 September bg inschrg-
ving verkoopenVier houten logies-
barakken, twee houten .Waschloodsen,
drie houten Privaat- en Waschloodsen
en een houten Cantinebarakaanwezig
op het terrein van de infanteriekazerne
en aldaar te bezichtigen den 20 Sept.
1920 van 10-12 en 2-4 uur.
Donderdag zal de officiecle inge
bruikneming plaats vinden der nieuwe
gebouwen van den reinigingsdienst
Een auto reed door een motor
defect tegen een boom aan den Soes-
terweg even voorbg Birkhoven. Van
de drie inzittende dames kregen er 2
beenbreuk, terwgi de derde een
ernstige hoofdwonde opliep. Nadat dr.
Aghina een voorlsopig verband had
gelegd, werden de dames per zieken
auto naar het St Elizabeths gasthuis
gebracht.
m Aan de
Kammamoerri begon te zoeken,
rechts naar links, van links naar rechts,
en van boven naar beneden, zonder
iets te vinden. Reeds twgfelde hg eraan
den put te vinden, toen hg zich op
eens voor den muur bevond, die zich
naar zgn meening midden in de grot
verhief. «Dat moet de put zgn,* mom
pelde bg. Hg betastte met de handen
den muur en bemerkte, dat deze na
ongeveer twee meter een weinig boog.
Hg liep er rondom heen, sprong op
de kromming en keek nnar beneden.
Hg zag Diet3 dan de duisternis. Hg
liet een geweerkogel naar beneden
vallen. Na twee seconden vernam hg
een doffen klank. «Goed! De bron is
niet erg diep en droogMeester l
riep bg.
Tremal-Naik nam het meisje zacht
op en kwam naderbg. «-Nu?» vroeg hg.
«Het geluk dient ons. Wg kunnen
afdalen.*
«Is er een trap
«Ik geloof van neen ik zal eerst
afdalen.*
Hij bond een koord om *gn middel,
gaf fiat eenc einde aaa Tremal-Naik
en liet zich naar beneden gigden. Na
hoogstens een vierde minuut bereikten
;ijn beenen een grond, die hol klonk.
-Geef acht!* meester, riep hg.
«Hoort ge niets verdachts vroeg
Tremal-Naik.
«Ik zie en hoor totaal niets. Reik
ig het meisje toe en spring dan
beneden. Het is niet meer dan een
voet of acht.*
TremBl-Naik deed wat hem verzocht
vas, en sprong toen naar beneden.
Denkt ge, dat zg ons hier vinden
zullen vroeg hg den Maharat.
Misschien, maar de verdediging
gemakkelijk.*
Zou hier een uitgang zgn
Ik geloof 't nauweigks, doch late:
zullen we ons daarvan overtuigen.*
«Goed, ik zal nu een wasfakkel aan
steken, die ik bij mg heb, en zal eerst
trachten Ada bg tc brengen.* Hg nam
het meisje op en droeg haar eenige
schreden verder weg, terwijl de tgger
in de put sprong en zich neervlijde
naast den Maharat. Van zijn boven
kleed ontdeed hg zich en liet daarop
het hoofd van het meisje rusten,
waarna hg een kleine wasfakkel ont
stak. Een blauwachtig licht verlichtte
den onderaardschen put. Deze was
zeer ruim en de wanden waren ge-
deelteigk gesprongen.
Tremal-Naik boog zich bevend over
het meisje heen. Haar diamanten pant
ser schitterde ia het zwakke licht. Haar
hoofd was gskoud en lykbleek. De
oogen waren gesloten, de gelaatstrek
ken verwrongen, de lippen half ge
opend. Zg leek een doode.
De slangenjager streek zacht de
lange zwarte haren uit haar gelaat en
beschouwde haar een oogenblik aan
dachtig, daarbg zelfs den adem inhou
dende. Daarna legde hg een hand op
haar voorhoofd, en bg deze aanraking
zuchtte het meisje zwak. «Ada I
Adariep bg.
Langzaam hief 't meisje haar hoofd
omhoog, opende de oogen en keek
Tremal-Naik verbaasd aan. Een kreet
ontsnapte aan hare lippen.
«Herkent ge mij, Ada?* vroeg de
slangen jager.
«GijGg hier, Tremal-Naik!-
stotterde het arme meisje. «Neen
i, dat is onmogeigk. God geve,
dat het geen droom is.« Zij liet haar
hoofd op de borst zinken ea barstte
in tranen uit
«Neen, 't is geen droom I* riep zg
lachend cd weenend tegelijk. Ja, gg
*gt het werkeigk, gg Maar waar
ben ik? Vanwaar deze helle
den? Vanwaar die fakkel? Ik
bang, Tremal-Naik.*
«Gg zgt bg mg, Ada, veilig
vganden. Vrees Diets, want ik verde-
Wg zgn dus niet alleen
«Neen de dappere Kammamoerri
Darma zgn bg ons.*
De Maharat viel op de knieën voor
het meisje en kuste de hem toege
stoken hand.
«Meesteres 1* zei Kammamoerri,
«mgne goede meesteres, ik ben uw
slaaf. Doe met mg wat ge wilt. fk
zou gelukkig zgn, mijn leven voor uwe
vrgheid op te offeren en* Hg hield
plotseling op en richtte zich overeind.
Een naderend geraisch drong nu tot
hen door.
«Komen >g vroeg Tremal-Naik,
die met de linkerhand Ada's hand
drukte en met de rechterhand
pistool greep. De tgger knorde zacht.
Een licht geruisch weerklonk boven
hunne hoofden. Plotseling verstomde
het geluid.
Meester I* mompelde Kammamoerri,
■laas het licht uit.*
Tremal-Naik gehoorzaamde en diepe
duisternis omringde hen. Hetzelfde ge-
druisch klonk nogmaals boven hun
hoofden en verstomde weer. Ada
beefde zoo hevig, dat de Indiër het
ook bemerkte.
Ik beu hier om u te verdedigen,*
hg. Niemand zal naar beneden
durven komen.*
-Wat zou dat zgn vroeg Kamma
moerri weer.
Weet Ada 't niet?*
-Ik heb dit geruisch wel eens meer
gehoord,* antwoordde het meisje,
maar kon nooit ontdekken wat het
was, noch hoe het ontstaat.*
De tgger kaorde weer en staarde
naar de opening van den put. «Kam
mamoerri I* riep Tremal-Naik, er na
dert iemand.*
<Ja, de tgger heeft het gehoord.*
.Bigf bg Ada, ik zal zien of zg
naar beneden komen.*
Het meisje klemde zich aan hem
ist en beefde van vrees. «Tremal-
Naik I Tremal-Naik 1* mompelde sg
nauweigics verstaanbaar.
«Vrees niets, Ada I* antwoordde de
slangenjager, die op dit oogenblik zich
zoo sterk gevoelde, dat hg het tegen
een massa worgen zou hebben opge
nomen. Langzaam naderde hg, met
geiadea geweer en het mes tusschen
de tanden, de opening van den put.
De tgger volgde hem brommend. Nog
geen tien schreden had hg afgelegd,
toen bg zacht gefluister hoorde.
Wordt vervolgd.
