11. van Hamersveld Ir. I |Am ste Ibrou werïj| DE EEMBODE KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT ÊN OMSTREKEN DINSDAG 26 OCT. 1920 «•U JAARQANU Ne. 60. Kaotoor i L«njBfr«cht 38, Amerifoort verschijnt Dinsdag- ei ABONNEMENTEN kunnen elke week In. gaan. doch opxegalng van abonnement moei {eschleden voor den aanvang van een nieuw wartaal. Pr|Ja per drie maanden f0.90 Bulten d< gemeente Ameraloort 10.95. Afzonderlijke nummers 10 ct. AD VBRTENTlfiN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid 6|J geregeld adverteeren. Advertentlën moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 9 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. De menschen zijn niet allen hetzelfdeen daarom is het onzin te zeggen een ieder hetzelfde" Verstandig kan alleen heeten „een ieder het zijne". Drankmisbruik. Overduidelijk bl|)kt, soowel uit wal we om ons heen alen gebeuren als uit de bladen, dat in ons land het drank misbruik is toegenomen sinds het einde van den oorlog. Hierbij doet tich het verschijnsel voor, dat het drankgebruik zich hoe langer hoe meer verplaatst. Ter wille van hel goede voorbeeld hebben vele ambtenaren, kooplieden, fabrikanten, onderwijzers, leerar-.n zich voorgenomen geen sterken drank meer te gebruiken. Anderen maken een uiterst matig gebruik ervan, omdat zij een uitgaaf voor sterken drank be schouwen als een weelde-uitgaaf, die zij in dezen duren tijd kunnen achter wege laten. Ook onder de handarbeiders zijn er honderden, die zichzelf het gebruik van sterken drank geheel hebben ontzegd. Het zijn meestal de beste vaklieden, de mannen die vooruit willen, degenen die prachtig sorgen voor de belangen van hun gezin. Maar tientallen handarbeiders zijn sinds enkele jaren erger dan ooit te voren verslaafd geraakt aan den alcohol en bedrinken zich gedurende enkele dagen van de week. Sinds het einde van 1918 is aan de meeste arbeiders vrijaf gegeven op Za terdagmiddag en dit heeft velen in de verleiding gebracht, om nog meer te drinken dan vroeger. Het is zd6 erg geworden, dat de Minister van Arbeid gemeend heeft een onderzoek te moeten instellen naar het verband tusschen de vermeerdering van het drankmisbruik en de invoering van den vrijen Zaterdagmiddag. Spoedig zullen de resultaten van dit onderzoek bekend worden. Iedereen kao gevallen van schan delijk drankmisbruik in zijn omgeving aanwijzen. Menig arbeider, vooral menig onge trouwd arbeider, die «een goede week gemaakt heeft», acht het een soort plicht *8 Zaterdags en 's Zondags een groot deel zijner verdiensten in den vorm van jenever, bier en brandewijn, door zijn keelgat te jagen. Al het verdirode weekgeld moet binnen acht dagen op. Wie het niet opmaakt aan sterken drank, vergooit het dikwijls aan siga retten en sigaren van de duurste mer ken, aan minderwaardige vermakelijk heden, aan waardelooze prullen. Hoeveel mist de nieuwe maatschappij die wij thans zien groeien, in vergelij king met de oudere, die ten ODder ging en waarop zooveel gescholden is. Zij mist vooral de levenskunst. De «goede weck» met »veel geld- verdienste» wordt door hondeiden en honderden arbeiders besloten met een dronken dag. Geen van hen begrijpt, dat hij met al die gewonnen gelden bezig is, zijn levensgeluk moedwillig kapot te slaan. Ir is jarenlang geroepen, dat het proletariaat recht had op een mensch- waardig bestaan, op een beter leven. Maar hebben wij niet te vaak ver geten, dat met geld alleen nog geen menschwaardig bestaan te maken is? Wij verheugen ons allen erover, dat de kans op levensgemakken voor dui zenden en tienduizenden aanmerkelijk verhoogd is. Is het dan niet ellendig, dat zooveel mannen, op den drempel van een nieuw bestaan. slch zelf en hun stand ont- eeren door geldverkwisting en lichaams ondermijning BIJ het eeuwfeest van den grooten Katholieken werker Jos. Alberdingk Thijm zij.i verschillende bijzonderheden omtrent zfjn levenswijze bekend ge maakt. En daaruit bleek, dat deze man - - die ook getracht beeft, den Am- sterdamschen handarbeiders wat meer levenslust te leeren bi|na geen kwartier van zijn streng ingetogen en toch blij en vroolijk leven weggooide. Ook in zijn vrije uren deed hij zijn arbeid, den arbeid die hem lief w voor letteren en kunsten. Zooals deze groote Nederlander voorbeeldige katholiek-van-de-daad heb ben duizenden en tienduizenden der Nederlandsche burgerij zichzelf een ware levensvreugde verschaft in ma tigheid en soberheid. Waarom zouden de arbeiders niet hetzelfde kunnen doen, nu zij ge lukkig in betere levensomstandig heden komen te vetkeeren De besten onder hen doen immers reeds zool De typografen door zich toe te leg gen op de beoefening der vakstudie dc timmerlieden door met hun kin deren iets moois te vervaardigen voor hun eigen huishouden de ververs door een frissche kleur te brengen in kamers en gang de lederbewerkers door kleine ge bruiksvoorwerpen te maken voor hunne ouwen en kinderen tientallen van hen en van andere vakken door aandachtig een courant, een tijdschrift, een boek te lezen en aldus mede te leven met de stille den ars der menschheid. Dat is levenskunst. Ons volk moet leeren minder te praten minder te drinken en meer te denken. Binnenland. Jacob van Campen. Het standbeeld van Jacob v. Campen, dat thans in een der nissen aan den voorgevel van het Stedelijk Museum te Amsterdam werd geplaatst, is, zoo schreef architect Weismann in de Bouw wereld een late hulde aan dien ver maarden bouwmeester. De beeldhouwer A. - Hesseliok, die het maakte, slaagde er wel in het trotschc, dat van Campen kenmerkte, in de figuur te doen spreken. Van Campen heeft een tijd van roem gekend, doch sedert hij in 1654 tot het Roomsche geloof zijner vaderen was teruggekeerd, werd hij doodgezwegen. Hij moest het voltooien van het Am- sterdamsche Stadhuis aan degenen, die tegen hem hadden samengespannen, overlaten en zich terugtrekken op zijn buitenplaats Randenbroek bij Amers foort, waar hij den 13den September 1657 in vergetelheid stierf. Vondel maakte toen zijn grafschrift, it in de kerk te Amersfoort onder n gedenkteeken, door van Campen's ven betaald, werd geplaatst. Doch de eester geraakte in het vergeetboek, al herdacht Huygens hem in twee der ooiste verzen, die hij schreef. In 1848 heeft de Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst op den 28 sten October het tweede eeuwfeest van den dag, dat de eerste steen aan het stadhuis gelegd werd, gevierd. Toen is ook aan Jacob van Campen hulde ge bracht. J. A. Alberdingk Thijm maakte van Campen in 1861 tot den held van eea intisch verhaal, waardoor weder de aandacht op den kunstenaar werd ge vestigd. En toen een tiental jaren later buurt Y Y werd aangelegd, bedoelde en den meester te eeten, door zijn ,am aan een der straten in die wijk geven. Zulk een eer heeft van Campen ker Diet begeerd. Ondertusschen was er van onzen ver maarden bouwmeester maar heel wtinig bekend, zelfs de plaats zijner geboorte wist men niet. Amersfoort en Haarlem werden beide als zoodanig genoemd. Een "nderzock toonde iu 1901 aan, dat heel wat van de weiken, die uil «syn rederyeken sinr» ontsproten zijn door het nageslacht aan anderen werden toegeschreven. De figuur van Jacc.b van Campen werd grootscher, dan men gedacht had. Maar het mysterieuze, waardoor zij tot dusverre werd gekenmerkt, verdween toch niet. Want van Campen heeft voor zijn eigen loem niets gedaan, hjj heeft geen regel rchnfts nrgtlatrn «n <s e zelfs niet legen opgekomen, toenanderen zich met zijn vréren looiden. Kunnen wij nu op een «Rembrandt- onder onze bouwmeesters bogen, de 17e eeuw dacht er niet aan, van Campen tot den «Raphael» in de architectuui uit te toepen. Zf bewonderde des mees tcr« weik zoolang hij bij »de heeren- in dc gratie was en vergat hem, toen hij die gunst had verbeurd. Amsterdam beeft nu van Campen geëerd op betere wijze, dan toen hc hem tot peetvadci van een leelijki straat verkoos. «Cieraet en heeft hier geen Het cierlyxte van all heeft hij sich zelfs [gegeven, Hij, die de steifflickheit des tijds sal (overleven In d'onversterfllickheit van oly en van Doch nu de schilderijen van Jacob van Campen grootendeels verloren zijn gegaan of misschien op naam van andere meesters zijn geplaatst en ook zijn gebouwen deels zijn gesloopt, deels verminkt, is zijn s.tndbeeld zeker een «cieraet», dat Huygens niet zou misprijzen. »W§ hebben gelegenheid gehad zoo schrijft de Nederlander om in den laatsten tijd herhaaldelijk te ervaren dat jonge menschen die goede loonen hadden aan hun ouders, die dan soms van eenig Armbestuur afhankelijk :n, niet meer dan een derde van hun loon afdroegen, een bedrag waar voor ze nergens onderkomen en ver zorging zouden viDder, gelijk ze die thuis hebben. Vraagt men dan waar de menschen de rest van hun geld laten, dan is het antwoord in de ite gevallende bioscoop, en' jonge meisjes vooral, de opschik Het gevoel dat de kinderen in de eerste plaats geroepen zijn om voor de ouders te zorgen, althans mee te zor gen, schijnt gaandeweg af te slijten de gemeenschap moet het maar doen. En zoo is er in menig opzicht al geen verandering van onze Staatsorde in de socialistische meer noodig, om te komen tot een toestand, waarbij een staatsburger van de wieg tot het graf aan de vaderlijke zorgen van den slaat (of van de gemeente) en zijn ambte naren overgelaten wordt. Al wat ideëel 1 wat aan het karakter bouwt, ai zelfverloochening eisebt, wordt r en meer als onnoodige ballast beschouwd zorgen wil men niet meer de ouders wen'.chen g<^:n kinderen van wege de zorg, en de kinderen verwij zen hun ouders liever naar «de be deeling» dan dat ze zélf met-zorgen en boven al moet de Staat zorgen, dat de loonei) stijgen om aan de zorgen voor vermaak en kleedij het hoofd te bieden. De wereld verwacht misschien iets, ior verbetering van den economischen toestand van conferenties en geleerde vertoogen, door staatslieden en econo men met groote kennis en toewijding ipgesteld. Maar zoolang er niet een krachtig verzet komt legen het groeien en het aankweeken vooral, van de zelfzucht waarvan de kiemen liggen in elk menschenhart, en die we dan ook niet alleen bij de arbeiders aantreffen, loolang zal de wereld zien dat zij in hare verwachtingen bedrogen uitkomt». Hollandsch Missiewerk. Een der opmerkelijkste verschijnselen >n den laatsten tijd is de missieactie, welke als het vuur in een hooiberg vlammend hoog oplaait en snel om zich heengrijpt. Nieuw Pinkstervuur schijnt uit den Hemel gekomen, om in duizenden edelmoedigezielen apos- tetgeest te storten en ze heen te voeren uaar heidensche landen, waai de velden blank staan van den oogst. Wie liefde heeft voor zijn H. Geloof i met overtuiging dagelijks bidt «laat toekomen Uw Rijk», kan voor deze issieactie niet onverschillig blijven. Wat men bij dit alles niet vergeten Dat er tegelijkertijd even hard dient gewerkt te worden avn het behoud des Geloof9 in eigen vaderland. Zal missieactie een blijvend resultaat kunnen opleveren, indien men hier verliest, wat men ginds gaat brengen 't Zou toch allerdwaast zijn, om met kostbare offers den Schat des Geloofs naar heidensche landen te brengen, terwijl men dien in eigen land langzaam maar zeker laat stelen. Even hard is dus noodig apostolaai in eigen land I Hoevele parochies komen w- kort, men det.ke anti onze zich snel uitbreidende steden waar de noodige middelen outbreken, om doortastend op te treden I Men bedenke, hoe onze zielzorgers m vele gevallen als machteloos staan, omdat zoovelrn opgeslokt worden door den Rooden Wolf onder den ve kenden schijn van zoogenoemde trale bonden en vereenigingen hoe velen onverschillig worden en meege sleurd door ongeloof en zedelijke ver laging. bedwelmd als zij worden door den verleidenden sirenenzang der mo derne zinnelijkheid Wie dus gloeit van missieactie. toone even groote belangstelling voor moderne zielzorg, welke tegenwoordig voor een groot gedeelte bestaat in zich dagelijks opofferen voor Katholiek bonds- en vereeniglngsleven, palronaaU- werk, Derde Orde, H. Familie en Congregatie. Deze actie is noodzakelijk, om bij de practiseerenden bet H. Geloof te be houden en te vermeerderen, waarbij de retraitehuizen een niet genoeg te waar- deeren steun bieden. Voor hen, die jammerlijk hun H. Geloof verloren, of die het als een verwaarloosd bijzaakje beschouwden, is de volksretraite het moderne apostolaat in beteekenis. Wie telt de vele heidenen in onze stedenwie zegt, hoeveel heidensche kindertjes in de groote plaatsen van ons land opgroeien zonder kennis van God en godsdienst I Goddank, ook hier begint het morgen rood te schijnen. De Stichting van Pater Dr. van Gin- neken te Bloemendaal voor de bekee ring van Nederland zal haar werkzaam heid beginnen in den Haag, waar in volkswijk een huis is aangekocht, de Zusters van het beschouwende leven hebben de Zusters van het kende leven het voorgeschreven novi- caat gemaakt en zich bekwaamd vo< het zielcheil der heidensche kindenj) "in den Haag. Opmerkelijk is, dat onder deze we. kende Zusters verscheidene bekeer lingen zijn en wel uit het Leger des Heils dus voor dit werk bifzondeT geschikt. Apostolaat ook in eigen land! Tegenstellingen. Een neger, die bij iemand een wit voetje heeft. Een keukenprinses, die wei een potje mag breken. Een blinde, die de zon in bet water .n zien schijnen. Een normaal mensch, die zich zelf 'er het hoofd ziet, Een geheelonthouder, die voor vol aangezien wil worden en verlangt, dat men hem klaren «Sn schenkt. De Gezondheid. Het volgende ge dicht gemaakt omstreeks denjarc 1760 getuigt er van hoe ten dien tijde voor de gezondheid werd gewaakt. Indien gij lang, Gezond wilt Leeven, Mijd gramschap, droef heid zorg en nijd Want die z'n drift niet wil weerstreven, Leeft stervende, en Sterft voor den tijd. Verzaad u nooit in Middag-spijzen, Uw Avondmaal zij haast gedaan Dit is de Les der Waereldwijzen. Natuur eischt weinig tot bestaan. Drink nooit verhit: te koele Dranken. Verwarm u koud nooit buiten Maat, De onmatigheid maakt alle kranken. Te veel verandering is kwaad. Beweeg u veel, maar spaar uw kragten. Slaap nimmer langer dan 't behoord De Hevigheid Icreokt alle Magten. Te lange Rust, brengt Ziekten voort. Beteugel uw Genegenheden, En ken u Zeivenhoud de Maat. Volg uw Natuur, gebruik de reeden Zoo blijft gij lang Gezond in staat. |te|li[liitriit tuslurt Q Hoofdagent dor||j" Amersfoort Heden avond vergadert de gemeen teraad. Aan de orde is o.m. Onderzoek geloofsbrieven L. van Wijngaarden. Benoeming Directeur Bedrijven. Benoeming Hoofd inspecteur Bouw- i Woningtoezicht. Benoeming leeraar Handelsweten schappen Handelsdagschool. Benoeming leeraar geschiedenis irdnjkskunde Gymnasium. Benoeming hoofd openbare Meisjes- Voorstel tot onderverhuring vai lokalen van het Valkje aan het Bestuur der School voor Christelijk Nationaal Onderwijs. Voorstel lot het weder huren van lokalen van het St. Pieters en Blok- lands Gasthuis voor onder wijs-doel- Voorstel om een proef te nemen met gasverwarmmg in de school in de Lange Beekstraat en daarvoor een crediet te verleenen van f7000. Vaststelling besluit samenwerken met het Nut van het Algemeen omtrent hel exploiteeren van een spaarbank. Rapport onderzoek inzake Gemeente lijke Woningbouw. Verkoop bouwterrein verbindingsweg tusschen Koninginnelaan en Prins Frc- deriklaan 1538 M'. T. Sterrenberg f7700. Verkoop bouwterrein nieuwe laan tusschen Koninginnelaan en Prins F deriklaan 1180 M». 15900, W. T. H. Rhebergen. Verkoop bouwterrein Utrechtschen weg 3325 M*. 117000, Wed. C. L. Vlaanderen. Verkoop bouwterrein nieuwe laan tusschen Koninginnelaan en Prins Fre- deriklaan 1608 M'. f8100. Wed. P. van Achterbcrgb. Uitgifte in erfpacht van bouwterrein in de bouwvereenigiog Friscia. Advies verzoek rijwielpad bij het z.g. Zeisterspoor. Verzoek Woningbouw-vereeniging «Goed Wonen» om linancieelen steun voor den bouw van 145 ééngezins woningen en 2 winkelhuizen. Regeling jaarwedde Directeur van onderwijs en directeur geneeskundigen dienst. Voorstel tot vaststelling van een verordening tot regeling van het ge bruik -van het archief. Voorstel van Burgemeester en Wet houders tot wijziging van het raads besluit inzake verplaatsing van de eicrenmarkt. Alvorens over te gaan tot verdere rioleering en verharding van den Woes- tljgerweg, voor zoover deze een gevolg is van den bouw van woningen is een raming opgemaakt van de uitgaven die ten behoeve van dit werk zullea moeten worden geeaan. Het geraamde bedrag, gevoegd bi] hetgeen reeds ia uitgegeven voor ge noemd doel, vormt een totaal vu f 199.500. Het reeds verleende voorschot voor het in gereedheid brengen van den grond tot bouwterrein is groot f 129.710 zoo dat een verhoogd voorschot tot eerst genoemd bedrag van f199.500 moet worden aangevraagd. De hoogere ra- is een gevolg van verhooging arbeidsloonen en duurdere mate rialen. In verband met de eventueele ver betering van den thans in uitvoering zijnden woningbouw, is het noodzake lijk geblcke*. in het gedeelte waarlangs gebauwd wordt een zwaarder riool te leggen dan het geval zou zijn geweest* indien dit riool alleen was besterad voor afvoer van water van het thans bebouwde gedeelte. Het gaat niet op de meerdere kosten ad f8 per M. over 449 M. is f3592 te brengen ten laste van den woning bouw. Het bedrag kan worden betaald den buitengewonen dienst 1920. Geboren Aartje, d. v. G. v. d. Berg A. v. de Peut Hendrika Maria, v. F. Venhorst en A. Gouw Jacobus Everardus, z. v. J. Bosman en J. Krijoeo Theodoras, z. v. Th. J. Steenaart en Th. Uyen Teuntje, d. v, C. de Graaf en E. Adelaar. Donderdag, 4 November a.s., zal 's avonds 8 uur in het patronaat aan 't Zand de Secretaris van de Dr. Ariëns- Vereeniging, de ZeerEerw. Pater llden- fonsus, voor Kruisverbond, Mariaver- eeniging, de genoodigde vereenigingen van Liefdadigheid en anderen die er bg geïnteresseerd zijn, spreken over «Drank bestrijding en Armenzorg» en bijzonder over «Redding van Drankzuchtigen.» De uitgestelde opvoering: «dePastoor van Neu villclte» door Vincent Berghegge, zal voor de eerste maal plaats hebben op Zondag 31 October, terwijl van de 2e opvoering nog een nadere aankondi ging zal geschieden. De Regeeriugscommissaris voor de Rijksgraanverzameling in de provincie Utrecht, A. Looxma van Weideren baron Rengers alhier is op de meest eervolle wijze met dank van deze functie ontheven, met opheffing van zijn bureau. Tot boekhouder bij de Gemeente lijke Centrale boekhouding is benoemd L. A. Zevenbergen, hoofdklerk aan Gemeentewerken te Delft. Gewaarschuwd wordt voor het zoeken van coocs uit siDtels op het rangeer terrein van den spoorweg. Dit is zéér gevaarlijk. De locomotieven storten deze sratels in de Kern van het rangeer terrein en kinderen, die zich daar wagen, loopen voortdurend kans door een loco motief tc worden gegrepen en gedood.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1920 | | pagina 1