Giro en chequeverkeer met
alle plaatsen van ons land
GR00TE OPRUIMING
J. GROOTENDORST - Hof 20
DE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
VRIJDAG 5 NOV. 1920
34sts JAAROANO No. 63.
Kantoor i Laaiegmcht 38, Amaraloort
DB BBMBODB verschijnt Dinsdag- et
Vrijdagmiddag.
abonnementen kunnen efte week In.
gaan. doch opzegging van abonnement moei
geschieden voor den aanvang van een nleuvi
Prijs per drie maanden 10.90 Bulten de
gemeente Amersfoort (0.95. Afzonderlijke
ADVBRTBNTlfiN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld
De beste staatswetten helpen
niet, als de burger* niet zedelijk
en verstandig worden opgevoed.
Binnenland.
Dr. Tagore, een heidenach wijsgeer
dichter, opvoedkundige enz. had, zoc
lazen we in de Veluwsche Bladen, zijr
vaderland Indië verlaten, om z^n
ideeën te gaan propageeren in West-
Deze man is ook in ons vaderland
en in onze vaderstad geweest en
zenden menschen verdrongen zich,
cie woorden van dezen volgeling
Boedha te hooren.
En velen dwepen letterlijk
dezen heiden.
duistere frases ook wel eenige mooie
dingen heeft gezegd. Ook stellen wij
een heiden als hij, welke zich toch
afhankelijk weet van een hoogere
macht, veel booger dan menig z.g.
Christen, die met allen godsdienst
heeft afgerekend.
Maar toch achten wij het een be
droevend teeken des tiJHs, dat de hei
denen weer zendelingen uitzenden, om
het z.g. Christelijk Europa weer hei-
densch te maken en dat hun
woordeu op duizenden olijkbaar een
grooten indruk maken.
Dr. Niemeljer, een bekend modern
predikant zei al, dat hij zich meer
verwant gevoelt met Dr, Tagore, dan
met orthodoxe Christenen. Men moet
er zich das maar op voorbereiden, dat
deze dominéé, als hij tenminste een
eerlijk man is, eerlang weer heiden
gaat worden.
Maar waaraan is het toch wel toe
te schrijven, zoo vraagt men, »dat deze
Hindoe zooveel ->anhanger9 heeft.*
We geloovcn, dat de oorzaken vooral
de volgende zijn
le. Dr. Tagore is een vreemdeling,
en wat uit verre landen komt, is i
mers altijd aantrekkelija.
2e. Hij is soms vrij onbegrijpelijk
vele menschen vinden een rede eerst
mooi, als ze er geen sikkepit
snappen.
3e. De behoefte van niets-doende
dames van zekeren leeftijd (overschot)
(al Dr. Tagore's vereerders zijn haast
allen dames om iets te hebben,
mee te dwepen.
En vooral, de geestelijke armoede
van ons tegenwoordig geslacht. >Men
heeft God, iden springader des leven
den waters* verlaten. Het koude, dorre
materialisme, bevredigt niet, terug-
keeren tot 't Water des Levens wil
men niet. En men neemt zijn toevlucht
tot surrogaten van godsdienst zooals
Dr. Tagore biedt.
<!l Aan ile
»Dan treft me dus 'n ander vonnis*,
vroeg Tremai-Naik bitter. »Kent gij
geen medelijden, gij tijgers
Dat is geen vonnis. Wee
die man op Raimangal landt.
•Wat moet ik dan doen
Kougli antwoordde niet. Met het
hoofd tusschen zijn handen dacht hij
Ik heb 't« zei hij eensklaps.
Weet ge een middel?*
•Ik denk 't.«
•Spreek
•De kapitein zal den waterweg naar
Raimangal kiezen.*
Naar alle waarschijnlijkheid,
Tremai-Naik.
Op de Engelsche oorlogschepen,
ten minste op die, welke voor de In
dische wuteren bestemd zijn, hebben
wij boDdgenooten. Gij gaat naar Cal
cutta en laat u inlijven op den oorlogs
bodem, waarover ae kapitein het bevel
voert.*
•Ik
Zijt ge bang
•Tremai-Naik weet nog niet wat vrees
is. Maar 'meent gij, dat de kapitein mij
niet meer zal herkennen
Een lachje krulde Kougli's dunne
lippen. >Een Indiër kan óf een Maleier
Na ernstig verzet van eenige Raads
leden besloot de gemeenteraad van
Epe, vergunning te verleenen de open
bare wegen in Gortel door hekken af
te sluiten, tot wederopzeggens toe, om
dat door Prins Hendrik geen afdoende
maatregelen zijn genomen, de wilde
zwijnen op zijn domein te houden.
Als eerste nummer eener serie-uit-
;ave «Onze Wetgeving* verscheen bij
ieo uitgever R. K. van den Berg te
Baarn, de wet op het Lager Onderwijs
toegelicht door den Schoolopziener
L. C. T. Bigot. Een zeer practische
handleiding voor allen die met de Onder-
wijswetgeving te maken hebben of
belangstellen in de regeling dezer voor
volk zoo gewichtige aangelegenheid.
Als een nieuwe pakkende reclame
r hare wascbmiddclen van goede
reputatie gaf de directie van Pleines'
.Zeepfabrieken te den Dolder een kleu
rige reclameplaat uit, waarop staat af
geheeld hoe een man met een kruiwagen
waarop een Pleines' kist in verbazing
starende naar een vliegmachine over
waachgoed rijdt van een vrouwtje
dat op den achtergrond met begrijpe
lijke ontstemming 's mans afwijking zief.
Op den Groesbeekschen weg, voor
zijn woning, is de luitenant-kolonel
Hartmaan door een in snelle vaart
rijdende auto aangereden en kort na het
ongeluk overleden. De auto reed door,
doch de bestuurder werd later opge
spoord. Het bleek te zijn de 17-jarige
D. te Nijmegen, die zonder rijbewijs
reed met de auto van zijn vader.
In den nacht is te Borne de laatste
goederentrein uit Hengelo door
keerden wisselstand, op een kopspoor
gereden en ontspoord. Het personeel
sprong er af, behalve de remmer Quinte-
meyer uit Almelo, die in zijn hokje
werd doodgedrukt. Ben baanwachters
huis werd omgereden.
Toen de landbouwer D. L te Marien-
waerd bezig was op een hooiberg,
waarbij de knecht behulpzaam was,
hadden zij bet ongeluk van een aan
zienlijke hoogte te storten, vermoedelijk
door het uitglijden van enkele schooven
haver. L. zelf was bewusteloos en bloed
de uit neus en mond. Hij is reeds aan
de gevolgen overleden. De knecht was
kennis, doch had overal pijn en bleek
n rib gebroken en de heup te hebben
gekneusd.
Een landbouwer is op weg naar de
markt te Zwolle zoo door zijn paard
tegen het hoofd geslagen toen hij het
dier een dek wilde overwerpen, dat hij
zonder tot hewustzijn te zijn gekomen,
korten tijd overleed.
Buitenland
Ierland is 3 maal zoo groot
Nederland, doch telt slechts 4 millioen
ners. Vroeger was 't inwc
aantal 8 millioen, en de vermindering
wijt men aan de houding der Engelschi
Regeering.
De overweldiging van Ierland door
Engeland was indertijd wederrechtelijk.
Ernstige gevolgen had de Unie tus
schen Ierland en Engeland. Het gevolg
was het vertrek van de groot-grond
bezitters, die hun geld betrokken uit
de Iersche bezittingen en in Erigetaad
gingen verteren. Industrie en handel
gingen achteruit en het volk zelf emi
greerde.
God, die medelijden heeft, in 't bij
een Brahmaan worden.*
iGoed. Wanneer zal ik gaan
Dadelijk, anders komt ge te !aat.<
'Is de rivier vrij
'Ja, alle soldaten zijn verdreven.*
'Goed dan, geef mij kleeren, eet
boot, en laat mij dan inijn gang gaan
Calcutta ga ik niet, dat 's me ti
gevaarlijk. Ik zal onderweg wel op
't schip komen,*
Kougli, Tremal-Naiks listigheid ken
nende, antwoordde daar niet op. Hij
wenkte den slangenjager hem te volgen
in het aangrenzend vertrek. Toen beiden
weer te voorschijn kwamen was Treinal-
Naik onkenbaar. Zijne bruine huidkleur
was groenachtig-geel geworden, als die
van een Maleierzijne oogen schenen
veel grooter te zijn zijne tanden, voor
kort nog zon wit als ivoot, waren zwart
Op het hoofd droeg hij een vuilen ver
sleten hoed. Kougli nam een zond-rling
gevormden ring van zijn vinger, die op
een kleinen steen de geheimzinnige
slang droeg,
Het is voldoende, als ge dezen ring
vertoont aan een onzer leden,* zei hij.
Alle Thoegs zouden tot uw dienst zijn.
Tremai-Naik stak hem aan een vinger
der rechterhand. Zeg mij nu nog, hoe
de beide vrienden op het oorlogsschip
de •Cornwall* heeten, want dit is het
zonder met een katholiek volk, wekte
een groot man op, een O'Connell,
zooals Hij in Nederland een Schaep
man opwekte, om het land het katho
liek onderwijs te geven. O'Conneti,
die den druk van Engeland gevoelde,
was opgevoed te Londen co aldaar
advocaat geworden. Zijne voorvaders
waren Iersche koningen geweest. Deze
O'Connel nu wilde bet Iersche volk
emancipeeren en wenschte in het bij
zonder de katholieke emancipatie. En
inderdaad heeft hij de Emancipatiewtt
door gekregen. Waren de Ieren tl
□iet zoo heetbloedig geweest, dan wi
de zaak lan^a constitutioneéteïT weg
zóódanig geregeld geworden, dat de
Unie met Engeland zou zijn he/ioepen.
Er kwam echter een Jong-Iertacd, dat
als de Sinn-Feiners nltec door geweld
wil bereiken. Het bereikte echter i
door opstand en hongersnood
de Iersche bevolking gedecimeerd tot
de helft. j
Na O'ConnéU ontstond er een nic
beweging, n.L het land in handen der
boeren te brongen.
Vervolgens kwam de nationalistische
partij onder aanvoering van Parnell.
Het was deze gelukt de Home Rule in
het Engelsche Lagerhuis er door te
krijgen, dank zij Gladstone. Maar het
Hoogerhuis stemde alles af.
Na hem Blond Redmond op het
zelfde standpunt als Gladstone en As
quith van den tegenwoordigco tijd gaat
nog verderAsquiih heelt in «.914 de
Home Rule van Ierland er door ge
kregen, maar door den wereldoorlog is
de wet niet uitgevoerd. Van Engeland,
zoo sterk voor is, om aan
dere volkeren zelfbestuur te geven, is
dit zeer te verwonderen.
Sinn-Fein* beteckent wij-zelve..
Eerst bad deze beweging de bedoeling
de Iersche industrie te beschermen,
later werd ze een staatkundige
partij, welke afgevaardigden koos, die
echter niet naar Engeland gingen.
De tegenwoordige Sinn-Feiners, de
terroristen, zijn geen goede katholieken;
de meesten opgevoed in Trijüty
College te Dublin en zijn meest al
et geloovig.
Ierland is een boerenland, maar de
Engelsche lords willen het land ii
banden houden en daardoor beeft
Ierland geen toekomst.
De gesosialiseerde Oostenrijkschi
industrieels bedrijven zullen wegens
ienlijke verliezen, waarmede zij
werken, dezer dagen worden verkocht.
Een motorboot, waarin een bruids
paar met het gcheele gevolg w
gezeten, stootte bij Lofoden op een
klip en sloeg lek. Allen geraakten te
water en elf personen verdronken, waar
onder het bruidspaar, de moeder en
twee zusters der bruid,
Uit Weenen wordt bericht, dat
Oosteurijksch geleerde, pro
fessor Max Marguier, aldaar op 65-
jarigen leeftijd is overleden.
Hij is letterlijk van hooger gestorven.
In dcc laatsten tijd leefde hij in een
pension voor 400 kronen per maand
(een waarde hier ter lande van slechts
enkele stuivers) en hij was te trotsch
om onderstand te vragen.
Dit is nu al de tweede bekende
Europeesche geleerde, die van honger
en gebrek gestorven is, de ander was
de beroemde Russische taalgeleerde
Sjaomatof te Petrograd.
De opmerking, die naar aanleiding
van den hoogerdood van den Ierschen
eenige schip, dat nog beschikbaar is.<
•Paiavan en Biadoer.*
Deze namen zat ik onthouden. Hebt
ge mij nu nog iets te bevelen
Als ge ons verraadt, geven we Ada
aan de vlammen prgs.*
Tremai-Naik antwoordde niet, i
haastte zich naar de rivier, waarop ge
lukkig nog een kano dobberde. Hij
greep naar de roeispanen en voer de
rivier af. Tegen den middag bemerkte
hij in de verte een rookwolk, en meer
naderbij kon hij duidelijk onderscheiden,
dat het schip een oorlogsschip was.
Ongetwijfeld moest het de «Cornwall*
wezen, want welk oorlogsvaartuig zou
om dezen tijd de rivier opvaren, wijl
alles in het binnenland lustig was?
Tegen den middag was hij nog onge
veer vijfhonderd schreden van het oor
logsschip vei wijdird. Nu was 't het
juiste oogenblik om te handelen. Hij
wachtte tot het fregat achter een bocht
verdween, wierp zich toen naar bak
boord en sloeg zijn bootje om, zich
vastklemmende aan de kiel.
Help I Help riep hij met
schrille stem. Snel werd op het fregat
een reddingsboot uitgezet. Deze vloog
over het water, terwijl het fregat lang
zamer voer. In vijf minuten werd de
schipbreukeling bereikt. Deze greep de
COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING
H. L. A. DULLAERT Co.
Amersfoort - Soest - Utrecht - Steenbergen - Noordbroek
wegens uitbreiding mijner zaak -:
Alleen onze bekende kwaliteiten. Spotprijzen.
Burgemeester is gemaakt, dat over
dien* dood zoo veel meer drukte is
gemaakt dan over den niet minder tra-
gischen dood van zoo velen die in
het be chaafd Europa van honger ster-
is maar al te waar.
Daar de volgelingen weigerden toe
te 9taan, dat de lijkkist van den ver
hongerden burgemeester Mc. Swiney
naar Cork in plaats van naar Dublin
vervoerd werd, heeft de politie zich
genoodzaakt gezien hen, waaronder de
zuster van den burgemeester, van de
lijkbaar te scheiden; de kist is daarop
ingescheept voor Coik, terwijl de rouw
dragers hun tocht naar Dublin voort
zetten, waar de oorspronkelijke begra-
fe: isplannen zijn uitgevoerd met een
leege lijkwagen, in tegenwoordigheid
van een ontzettend groote menigte vol
gelingen.
Daar het spoorwegpersoneel te Queen
own weigerde den trein naar Cork te
voeren onder militair geleide, heeft de
admiraliteit een Bleepboot gerequireerd,
waarop de kist naar Cork is gevaren.
Amersfoort
Een onzer geëerde Lezeressen_had
a3n het R. K. Huisvesting-Comité, afd.
Oostenrijk, inlichtingen gevraagd. Het
kan dienstig zijn bet antwoord af te
drukken omdat er wellichripleegouders
zullen zijn die eenige pakketten willen
sturen aan hunne kennissen of pleeg-
kindertjes aldaar.
„Ingevolge uw verzoek om inlich
tingen deelen wij U mede, dat op 20
November a.s. gelegenheid bestaat
de bedoelde liefdesgaven met on
kindertrein te verzenden.
Ter uwer inlichting diene, dat de
goederen voor 15 November a.s. aan ons
Bureau Zuid-Willemsvaart 63 's Bosch
moeten worden gezonden, met duidelijk
adres van bestemming.
Verders deelen wij U mede, dat het
gewenscht is, geen artikelen die aan
spoedig bederf onderhevig zijn te zen
den, overigens is U aan geen gewicht
of inhoud gebonden.
toegestoken handen der matrozen beet
en sprong aan boord, terwijl hij stot
terde >Dank u wel, jongCDS*. De zee
lieden namen de roeispanen weer op
en roeiden terug naar het fregat. Een
ladder werd hun toegeworpen, en de
zoogenaamde Maleier, die hevig ker
mend zijn rol mooi speelde, werd voor
den bevelvoerenden officier gebracht.
Wie zijt ge?* vroeg deze hem.
«Paranga van Singapocr* antwoordde
Tremai-Naik, die nieuwsgierig rond-
Behoort ge tot de ben 'ining van
een schip
«Ja, tot de Hoena'i Bombay,
die voor vier dagen hond ijlen
de kust verging.*
«Bij volkomen kalme zee?*
«Ja, het schip had een lek onder de
waterlijn. De bemanning i9 verdronken,
wijl de reddingsbooten totaal onbruik
baar waren.
Hebt ge honger
Voor twaalf uur heb ik mijn laatste
scheepsbeschuit genuttigd.*
Holla 1 sir Brown, breng dezen ar
men duivel naar de keuken.*
Sir Brown, een oude zeerob met een
iBDgen zwaren baard, nam het eindje
eener sigaar uit den mond, nam den
valschen Maleier bij de hand en bracht
Billijks Repiratiiinricfatiia
Fa .L A.A. v.HAMERSVELS
Filiaal: ütrechtschestraat 25.
Burgemeester en Wethouders bren
gen ter kennis, dat Dinsdag 30 Nov.
1920 ten Raadbuize zal plaats hebben
eene verkiezing van drie leden van de
kamer van Koophandel en Fabrieken
te Amersfoort en zulks wegens perio
dieke aftreding van H. Meursing, S. v.
Vollenhoven en A. Dros. De stemming
geschiedt bij ongeteekende briefjes,
waartoe met het zegel der gemeente
gewaarmerkte stembriefjes tenminste
acht dagen vóór de., dag der verkiesing
door den Burgemeester aan de kiesge
rechtigden worden toegezonden. Den
kiezer, die zijn stembriefje verloreo of
er geen ontvangen beeft, wordt gele
genheid verschaft om er aan het stem
bureau een te bekomen.
et openen der stembriefjes ge
schiedt dadelijk na afloop der verkie
zing. Van onwaarde zijn briefjes, welke
niet zijn gewaarmerkt met het zegel
der gemeente, welke onderteekend s|n,
welke niet duidelijk een persoon aan
wijzen of waarbij of waaraan oudere
stembriefjes zijn ingesloten of vastge
hecht.
In hotel „Monopole" had de op
richtingsvergadering plaats van de R.
K. Gymnastiekbond in het Aartsbisdom
Kap. v. Wijck leidde deze vergadering.
Aanwezig waren Balver en Nijsten in
specteurs iich. ontw. en Brouwer af-
bem naar de keuken. Een bord vol
geuiige soep zette men Tremai-Naik
voor, die haar duchtig aansprak.
•Ge hebt een goeden eetlust, jonge
man*, zeide de oude lachend.
•Ik heb een leege maag. Zeg eens,
hoe heel dit schip
•Cornwall.*
Tremai-Naik keek den zeerob ver
baasd aan. «Cornwal* riep hij,
Bevalt u die naam nieQ»*
•IntegendeelIk herinner mij, dat
op een fregat, van denzelfden naam,
twee mijner vrienden ingescheept waren.
Nou Dat is een toeval, en zij heeten
Paiavan en Biadoer.*
Deze belde mannen zijn hier, jonge
vriend. Ik zal ze hierheen zenden.*
Sir Brown ging naar het dek, en
spoedig stonden twee jonge mannen
voor Tremai-Naik. De eene was lang,
mager, behendig als een aap de andere
was van middelmatige lengte, leek
meer op enn Maleier dan op ecu Indiër.
Tremai-Naik loerde rond of zij alleen
waren, dan stak hjj de rechterhand uit
|en toonde hun den ring. De beide
Indiërs vielen hem te voet.
•Wie zijt gij vroegen sij met doffe
stem.
•Een gezant van Soeyr-ian».*
Worn* vervolgd.
