Groote Prijsvermindering
ROSIER en BRANDT, Krommestraat 12.
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREREN
DINSDAG 18 JAN. 1921
Md» JAARGANG No. 84.
Kantoor i Laniagracbt 38,
DB EBMBODB verschijnt Dlnsdag-
Vrl|dagmlddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moet
{eschleden voor den aanvang van een nieuw
wartaal.
Prijs per drie maanden (0.90 Bulten de
gemeente ^Amersfoort 10.95. Afzonderlijke
ADVERTENTIÊN 25 cenl per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld
adverteeren.
AdvertentiSn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 9 uur worden beztygd. Een be
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Wat spreekt ge van halzen en stak
kers I" „Een iegelijk heeft zijne gave
van God", zegt de apostel. En even
dwaas als het zou zijn indien Iemand
die 170 pond weegt een ander wou min
achten die slechts even 150 pond kan
halen, even ongerijmd, onzinnig en
schuldig is het, indien ik den taffen
moed heb, om ook maar eenigszins
minachtend neder te zien op de „kruk
ken en brekebeenen", gelijk men ze dan
noemt, d.w.z. op die eenvoudigen en
kleinen naar geest of hart, wier rang
niet verder reikt, wier greep God de
Heere niet ruimer maakte, en die nu
Binnenland
Op 1 Januari werd het Bureau In-
terneering van het Departement van
Oorlog opgeheveo.
Tot de zorgen van deze Afdeelingen
behoorden niet alleen die voor de
legeriDg, de voeding, de kleeding, de
geneeskundige verpleging, kortom de
zorgen van stoffelijken aard, maar gelet
op de püchteo, welke onze neutraliteit
ons oplegde, diende ook,voor de be
waking der geïnterneerde buitenland-
sche militairen afdoende gezorgd
worden.
Dat dit alles veel omvat heeft, moge
blijken uit het feit, dat alleen over
onze Zuidelijke grens meer dan 36,000
vreemde krijgslieden gekomen zijn.
Naar gelang van de nationaliteit, v
toe zij behoorden, werden zij vo<
melijk in de Interneeringsdepots^ te
Groningen, Gaasterland, Oldebroek,
Harderwijk, Amersfoort, Zeist en
Bergen (N.H.) ondergebracht. Een an
dere, niet minder belangrijke taak van
de Afdeeling Interneering was om zoo
veel mogelijk te voorzien in de gees
telijke behoeften, welke deze van hun
gezin gescheiden mannen van verschil
lende ontwikkeling, gemoedsstemming
en leeftijd in hun noodgedwongen ledig
heid gevoelden.
Daarom werden allerwege cursussen
van practischen en theoretischen aard
geopend en gelegenheid gezocht, om
de geïnterneerden onderwijs op het
gebied van kunst of wetenschap te
doen genieten, terwijl door de oprich
ting van cantines, muzi< kgezelschappen
en bibliotheken, door bevordering van
sport en tooneelvoorstellingen getracht
werd het leven in depóts te verzachten
en aldus eene tevreden stemming
onder de gr Interneerden te handhaven.
Teneinde het onderhouden en ont
wikkelen van de vakkennis te begun
stigen, werd gelegei heid gezocht r m
de geïnterneerde vreemde militaire in
verschillende plaatsen van ons land in
de nijverheid, landbouw, administratie,
kortom op elk gebied, aan werk
helpen, mits zulks niet geschiedde op
zoodanige wijze, dat het loon van den
Nederlaudschen werkman daardoor ge
drukt werd, al welke zorgen de afdee
ling interneering veel te doen gaf.
Dat de vreemdelingen nog ren
dige verdienste genoten hebben, kari
blijken uit het feit, dat b.v.
glsch cx-geïnteroeerden reeds
drag van 7millioen gulden is uitbe
taald geworden of bij de Belgische
Nationale Bank voor hen werd betaal
baar gesteld. Nog op andere wijze
werd aan geïnterneerden de gelegen-
heid gegeven om hup vakkennis te
onderhouden.
Zoo zijn onder leiding van de af
deeling Interneering op verschillende
plaatsen in ons land met van staats
wege beschikbaar gestelde gelden,
land- en tuinbouwbedrijven gesticht,
welke meerendeels onder de voordee-
'waarden, waaronder zij opge
richt waren, met winst uitgevoerd zijn
geworden en waarvan de stoffelijke
opbrengst in de dagen van voedsel
schaarste ten goede kwam
voeding van de op zoo ongewenschte
wijze met vele duizenden vermeerde
bevolking van oos land.
Het batig saldo van deze bedrij'
vermeerderd met de winst' verkregen
uit de cantines, die voor de geïnter
neerden in de verschillende depóts en
groepen waren opgericht, heeft onze
regrering, welke de risico, di: aan dit
beheer verbonden was, ten volle droeg,
echter niet willen behouden, noch bier-
uit voordeelen willen toekennen aan
Nederlandsche militairen, welke in
eenig opzicht aan die bedrijven of
caotines zijn verbonden geweest, doch
heeft dit geld een nobele schenking
uitgemaakt aan die natiën welker land-
genooten aan de vorming van het ver
kregen voordeel hadden medegewerkt.
Alzoo is oolangs b.v. aan de Belgi
sche regeering, van welk land, de ge
ïnterneerden alhier het talrijkst verte
genwoordigd waren, de som van
f 185.000 aangeboden, welk geld daar
lande zeker een nuttige bestemming
rrkrijgen zal.
Wat nu de geïnterneerde paarden,
icrtuigen, kanonnen, geweren, muni-
in, vliegtuigen enz. enz. betreft, ook
hierop moest orde gesteld worden.
Behalve het Duitsche materieel hebben
al die strijdmiddelen ons land verlaten.
Tenslotte zij nog melding gemaakt, dat
door de zorg der afdeeling interneering,
een nauwkeurige ar.nteekening en ver
antwoording geschiedde van de belang
rijke uitgavon, wilke de interneering
der vreemde krijgslieden ons land heeft
opgelegd. Moge de dag niet verre zijn,
dat deze millioenen door debetrokken
regeering in onze staatskas zullen
worden teruggestort.
In de Eerste Kamer wees me
zonderling beleid der Regeering inzake
den aankoop van vliegtuigen. De 100
vliegtuigen toch, waarvoor laatstelijk
is gecontracteerd komen het Rijk op
f42,000 gulden per stuk te staaB, ter
wijl dezelfde machines bij advertentie
in de couranten zijn aangeboden vóór
2000 gulden per stuk.
Er wordt gemeld, dat door den
hoofdingenieur der H. S. M. te Am
sterdam, 20 zware goederentrein-loco
motieven zijn besteld, waarvan bij af
levering der machines blijkt, dat deze
achinesniet over de bruggen
mogen," wegens te zware asbelasting.
Indien men dit van te voren had nage
gaan en deze machines besteld met 4
gekoppelde assen in plaats met 3, dan
hadden ze de bruggen wel kunnen pas
seeren. Men kan ze nu alleen op baan
vakken zonder bruggen gebruiken, hoe
wel ze daar weer niet aan bet doel
zullen beantwoorden, aangezien ze
ongeschikt zijn voor moderne goede
rentreinen van 1500 ton. Ieder dezer
machines kost ongeveer f78.000.
De brandweer werd gewaarschuwd
voor een brand op het Kastanjcplein
te Amsterdam. Het vuur, dat ontstaan
op de derde verdieping, was gauw
gebluscht. In de alcoof vondl de brand
weer echter twee meisjes, vijf en zes
jaar oud. Vermoedelijk hadden zij met
lucifers gespeeld, en is daarbij het bedde-
goed io brand geraakt.
Voorzichtig' is de droeve tijding- van
de dood harer beide kinderen aan de
moeder, die tijdens 'den brand afwezig
i, meegedeeld.
Een boerenhofstede bij Amsterdam
werd verkocht voor f460 301 terwijl
deze verleden jaar werd opgehouden
voor 1594,000. Het „Hbld" deelt nog
mede dat de gemeente Amsterdam de
koopster is.
Buitenland.
In Ierland deden de fersche rebellen
i aanval in Donegal. Een afdeeling
Sinn Feiners deden een aanslag op een
trein, welke troepen vervoerde. De tl tin
ontspoorde, doordat er groote keien op
de rails waren gelegddaarna werd een
heviggeweervuurgeopend op de troepen.
Bij het vallen wan den nacht werd
de stad Dublin in opschuddiag gebracht
door zware ontploffingen. Deze werden
veroorzaakt door vier bommen, welke
geworpen werden naaT een militaire
auto, welke potitlemannen vervoerde.
Ook revolverschoten gingen af. Na de
bommen geworpen.te hebben ging de
troep op de vlucht onder het vuur van
de politie. Twaalf bommen, een aantal
revolvers en een hoeveelheid ammunitie
werden gevonden in een kinderspeel-
in in een van de parken.
Gewapende en gemaskerde mannen
brachten bij Thurston een auto tol
i, waarin bedienden van een bank
i. Zij verdwenen met 1200 pond
sterling. Een polilie-inspecteur werd
vermoord, toen hij een huis bezocht te
Granard. Het huis werd later in brand
gestoken.
In Engelsch-Indifi tobt de Brit m
de inlanders. Er is oproer en verzet
vele districten. De politie staat mach
teloos tegenover de oproerige beweging.
En zijn gebouwen in brand gestoken.
De troepen zijn opgeroepen.
Allahabad, waar 't het ergst is, ligt
het noord-westen van Vóór-Indifi en
is de hoofdstad van een dichtbevolkte
landbouwstreek. Volgens de Engelsche
bladen is de oproerige beweging onder
de landbouwende bevolking in het
noorden van Voor-Iodie het gevolg van
politieke agitaties. In Engeland be
schouwt men de toestand als ernstig.
De Vereenigde Staten, wier ontzag
lijke vluotplannen de hoop hebben doen
verdwijnen, dat na den krankzinnigen
wereldoorlog aan de steeds meer opge
dreven bewapening der volkeren, die
de landen op den duur ruïneert, einde
lijk een eind zou komen, trekken nu
ineen* een pacifistisch jasje aan. Zij
willen gaan ontwapenen, maar het be
richt klinkt hoopvoller dan het verdient,
want de ontwapening betreft alleen bet
leger. Harding, de aanstaande president,
voorstander van vermindering, n.l.
150 000 man, dat is zoo iets van
het vierde gedeelte van het Belgische
leger. Maar over de vloot wordt niet
gesproken.
Wie meenen mocht, dat Amerika,
it met zijn ontzaglijke machtsmiddelen
de wereldpolitiek beheerschen kan,
thans hel goede voorbeeld van ont
wapening heeft gegeven, nu het zijn
legeT wil verminderen, loopt alle kans
zich blij te maken met een doode musch.
Want Amcrika's vlootpiogram zal de
andere groote zeemogendheden Japan
en Engeland, ook weer tot nieuwe
krachtsinspanning drijven en evenals
vóór 1914 blijft de noodlottige wedijver
in bewapening bestaan.
Wegens vergevorderd seizoen worden alle voorradige Kachel
en Waschfornuizen, Veevoederketel tegen VEEL VERMIN
DERDE PRIJZEN OPGERUIMD.
Amersfoort
Onze stadgenoot, de heer P. v. d.
Eijnden, vérificateur der gemeente-
finaDCiên, is in gelijk ambt benoemd
te Maastricht en heeft deze benoeming
aanvaard.
Geboren Johannes Lambertus, z. v.
M. v. Loveren en A. v. de Nautena
Teuntje Antonia, d. v. W. v. de Klas-
horst en A. Groot.
Overleden Johanna G. Heiligers, 27
jaar, echtg. v. H. W. L. Petrick
Jannetje v. de Hee, 67 j., wed. v
r. Diermen.
Marktberichthoendereieren f 10
f 13 p. 100 st.hooiboter f3.30 a f3.50
p. kg.; duiven fl.70 h f2 per paar;
kippen f2 4 f4, kuikens f4 a f5.50,
piepkuikens f 1.20 4 f2.50, oude eenden
f 1.50 a f2.50, wilde konden fl.30 A
f 1.50, tamme konijnen f2 i f4,50,
magere va'kens f60 h f90, zeugen
f150 A f220, biggen f20 A f36. p. st.
Aangevoerd waren ongeveer 90.000
hoendereieren, 300 kg. hooiboter, 12
magere varkens, 100 biggen, 30 zeugen.
Een beeld van de werkloosheid
geeft de gemeentelijke arbeidsbeurs
de volgende aanbieding van werkzoe
kenden 2 ateliernaaisters, 3 confectie-
naaisters, 1 constructiebankwerker, 1
bankwerkershulp, 1 behanger-stoffeer
der, 2 boekdrukkers, 2 broodbakkers,
2 costuumnaaisters, 93 grondwetkers,
1 gasfitter, 9 borstelmakers, 2 chauf
feurs, 2 dekophslers, 1 buffetjuffrouw,
1 expeditieknecht, 5 mann. kantoor
bedienden, 2 vrouw, kantoorbedienden,
2 kleermakers, 4 letterzetters, 1 lood
gieter, 4 loopknechts, 72 losse arbeiders,
1 machinist-bankwerker, 1 meubelm.
leerling, 1 motorhersteller, 3Jlompen-
sorteerders, 1 electromonteur, 2 ciga-
rillomaaksters, 2 metselaars, 12 men-
belmakers, 2 hulpmonteurs, 56 opper
lieden, 2 rijwielherstellers, 1 huisschil
der, 7 schoenmakers, 64 sigarenmakers,
10 sigarensorteerders, 1 slager, 10
straatmakers, 1 halfw. metselaar, 2
straatm. handt,, 2 meubelbeitsers, I
scheerster (textiel), 2 plakkers, 5 strip
jongens, 2 tabakswerkers, 17 timmer
lieden, 1 voerman, 1 werkvrouwen, 1
winkeljuffrouwen, 1 halfw. timmerman,
2 ieerl. timmerlieden, 1 schoeosnijdcr,
2 schoenzwikkers, 1 ujfpftalaeri 1 mach.
schoenmaker, 1 smid-vuurwerker, 3
wevers, 1 beeldhouwer, 1 leeri. beeld
houwer.
De gemeeoteraad is bijeengeroepen
tegen Donderdag 20 Jan., des avonds
uur. De agenda vermeldt:
Ingekomen stukken« mededeelingen.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot vaststelling der begrooting
dienst 1921.
De opmerkingen door enkele leden
de afdeelingen van den Raad over
de gemecotcbegrooting gedebiteerd,
"den door B. en W. beantwoord:
Zuinigheid is hoogst gewensebt, om
den druk der belasting niet hooger te
maken dan tengevolge der lijdsomstan-
"gheden reeds is geschiedt."
Nsar hunne overtuiging geschiedt de
administratie aan de afdeeling bevolking
zeer correcte wijze.
Zooals reeds is medegedeeld, zal de
gedachte hulp voor den gemeente-
3 het a
cretarie-verband komen te staan, m.a.w.
bij zal niet tot een der afdeelingen be-
hooren, doch zelfstandig moeten werken
io overleg met den secretaris. Dat thans
minder hulp voor den secretaris noodig
is, dan in den Distributietijd kan niet
worden toegegeven. Immers het werk
voor de distributie ging bijna geheel
buiten de secretarie om. De hulp was
al eerder weoschelijk geoordeeld, maar
werd telkens uitgesteld met het oog op
de tijdsomstandigheden. Het Gemeente
belang laat iotusscheo verder uitstel
niet meet toedaarvoor worden de
werkzaamheden te omvangrijk. Het ligt
de bedoeling van B. en W. een per-
in in den rang van Hoofdcommies
aan den secretaris toe te voegen.
Dat volgens zeggen* aan de Cen
trale Boekhouding krachten overcom
pleet zijn, kan niet worden toegegeven.
De post voor doorloopend bedeelden
door het Burg. Armbestuur lijkt ons
voldoende, omdat verwacht mag wor
den, dat de uitgaven zullen kunnen
verminderen, op grond van de betere
contróle.
Het komt B. en W. niet gewenscht
voor de post van f 1000 voor huwelijks
voltrekking terug te nemen.
Het is juist, dat voor de volkstelling
onderwijzers tot tellers zijn benoemd,
zulks in overeenstemming met van
hooger hand ontvangen wenken.
Aangaande de opheffing van den
rang van de nachtwakers kan binnen
korten tijd een voorstel verwacht worden.
Een plan tot verbetering van den
Parallelweg is in voorbereiding.
HARRY SHARPE
16
Ben's oogen glinsterden. Hij vergat
al de pijp in zijn knie.
»'t Is heel wat, wat je me daar ver
teld hebt, en als het goede gevolgen
heeft, waaraan ik niet twijfel, dan zul
je er voor betaald worden. Heb je een
flauw idéé wat het doel van hun tocht
is? Hebben ze zich nooit iets laten
ontvallen?*
Nan bedacht zich een oogenblik.
Zij hebben zoo iets gezegd van
voorzichtig zijn ten opzichte van D.
Of nu D. een persoon of een zaak is,
dat weet ik niet, en meer heb ik ook
niet kunnen ontdekken.*
Ben vloog overeind
»D. beteekent Dol'yl* schreeuwde
hij, uitgelaten van vreugde. «Ik moet
ze achterna, ik moet ze niet uit het
oog verliezen, ik zal Dolly vinden 1 Dat
is zoo klaar als een klontje! Hoera! I*
Ben holde naar het venster, maar
zag niets meer van zijn vrr volgers.
»Ze hebben het opgegeven I* riep hij
uit, »Nou moet ik wegik kan hier
niet langer weikeloos blijven. Ik most
naar huis terug gaan en een vriend
van me zien op te duiken en dan
ga Ik er op uit en ik vind Dolly I Maar
neen, als Ik eerst naar huis ga, dan raak
ik de Carkins kwijt, ze komen me
te ver vooruitik moet ze dicht op de
hielen blijven.*
De jeugdige spion had op dit oogrn
blik haast meer verschillende plannen
gedachten dan hij verwerken kon
«Het is gevaarlijk voor je om de
Carkins te-achtervolgen,* zei Nan.
«Het zal gevaarlijker voor de Carkins
zijn om mij achter zich te hebben,*
antwoordde Ben. «Maar ik kan nu niet
langer blijven kletsen. Wil je me eens
wijzen hoe ik beneden moet komen
Hola I ik geloof dat je vriendin daar
aantocht is, ik zal het raam dus
aar uitgaan, dat is de kortste weg.*
Nan volgde hem en opende nu het
venster.
«Pas op, hoor de Carkins zijn
:vaarliik,< fluisterde zij.
«Ik zal mijn beide oogen goed open
mijn mond gesloten houdendat is
de berie manier om voi r* cht'g te zijn,*
twonrdde hij.
Voorzichtig liet hij zich langs eenig
latwerk naar beneden glijden, klauterde
toen over een er vlak bijzijnden muur
kwam terecht In hetzelfde strijdperk
waar bij Lon Carkins had overwonnen.
De plaats was verlaten en het huis
scheen eveneens ledig. Ben keek v
zichtig door een raam, toen nog door
tweede, eindelijk gelukte het hem
en open te schuiven en zoo kwam
hij weder in de woning. Spoedig was
ij overtuigd dat Lon en de horrelvoet
afwezig waren, misschien wel bezig met
hem op te sporen. Hij dacht aan den
landlooper en overlegde waar die wel
gebleven zou zijnop dit oogenblik
herinnerde zijn maag hem, dat hij ver-
bazenden honger had. Hij vond de pro
visiekast en maakte kennis met Nan's
kookkunst.
Toen zijn honger gestild was, ging
hij voor het raam staan, wat op straat
uitzag, en daar bemerkte hij Lon Carkins
zijn vader, die op het huis afkwamen.
•Ik zal me hier verbergen tot ze
weg zijn en ze dan dadelijk achter
'olgeneen jachthond achler een paar
■ossen zat er niets bij zijn,* was Ben's
overpeinzing, terwijl hij haastig naar een
geschikten schuilhoek omzag.
HOOFDSTUK X.
De schaduw.
De vroege schemering ging in duister-
s over en van uit de kast waarin Ben
zich had verscholen, hoorde hij duidelijk
hoe de Carkins bezig waren met toe
bereidselen voor hunnen nachtelijken
tocht te maken. Toch had hij er nog
achter kunnen komen, hoe zij
Brooklyn zouden gaan, toen hij duide
lijk het geratel van een oud huurr^tuig
vernam, dat voor de deur stil hield.
«Dat is zeker hun equipage, daar wil
ik 'n cent om verwedden,* zei Ben tot
zichzelven. «Hoe zal ik ze nu volgen?
Ik wil ze niet uit het oog verliezen,
inste niet lang achtereen.*
De groote diepe kast, waarin hij zich
bevond, ontving licht door een zeer
klein raampje, waar hij zich, toen hij het
beproefde, ju;st do erheen kon werken.
De afstand van daar tot den grond was
echter te hoog om naar beneden te
kunnen springen. Op goed geluk af
klauterde hij op het dak en daar onder
vond hij dat de brutalen de halve wereld
uen, want al spoedig bemerkte hij
bl'ksemafleider. Zich daarlangs te
laten glijden was voor een jongen als
i slechts een kleinigheid. Het groót-
gevaar was, dat men hem van uit
of ander venster in het oog zou
krijgeo maar gelukkig bevonden zich
aan dien kant geen enkel raam,
dat Ben behouden op den grond
landde. Het huurrijtuig stond nog steeds
te wachten, en Ben hield zich zoo veel
hij kon in de schaduw van het huis.
Juist op dat oogenblik sprong de
koetsier van den bok om iets L~°
tuig in orde te maken. Het rijtuig was
een gewone gesloten vigilante, met een
portier aan weerszijden, en terwijl de
koetsier al zijn aandacht bij de paarden
bepaalde, gleed Ben als een schaduw
langs het rijtuig naar dat portier het
welk van het huis af stond.
Op hetzelfde oogenblik hoorde hij de
smmen van Carkins en zijn zoon aan
de deur. Zij zouden dus dadelijk in
stappen, er was geen oogenblik te ver
liezen, en wat hij ook waagde, hij zou
geen tijd meer hebben om zich terug
trekken. Ben wist dat de meeste rlj-
tuigen een soort van bergplaats onder
de banken hebben, waarin een jongen
van zijn grootte zich gemakkelijk sou
kunnea verschuilen. Als er zich echter
dit rijtuig niet zulk een bergplaats
bevond, dan was hij gevangen, want
hij wist dat hg geen tijd zou hebben
om er weer ongezien uit te springen.
Er was geen tijd tot beraad. Hij
opende het portier en tastte in de
duisternis haastig naar de verlangde
schuilplaats. Hg vond wat hij zocht,
ofschoon de kist of ruimte hall gevuld
was met allerlei riemen en ander
paardentnig.
