DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
DINSDAG 13 SEPT. 1921.
35ste JAARGANG No. 49.
KantoorLanicegracht 28, Amersfoort
DE EEMBODE verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moei
Ecschleden voor den aanvang van een nieuw
wartaal.
Prijs per drie maandenf 1.00 Bultende
gemeente Amersfoort fl.10. Afzonderlijke
nummers 10 ct.
ADVERTENTlfiN 25 cent per regel. Blllflke
tarieven voor handel en nijverheid bi] geregeld
adverteeren.
Advertentien moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
De wetenschap is inhoud; de
kunst geeft dien inhoud den vorm.
Binnenland.
In diverse buitenlandsche bladen
komen berichten voor, over een hoef
ijzer-affaire van den Ex-kroonprins van
Duitschland op Wieringen waarin de
veronderstelling wordt uitgesproken, dat
de Kroonprins met liet vervaardigen
van hoefijzers bij den hoefsmid J, Luyt,
aldaar, een winstgeveoden arbeid ver
richt. De zaak staat als volgt
De Kroonprins maakt met behulp
van smid Luyt, hoefijzers. Deze ver
koopt de hoefijzers voor 10 gulden per
stuk. De helft van dat bedrag is voor
Luyt, en de andere helft voor den
Kroonprins. Var, tijd tot tijd rekent Luyt
met den Kroonprins af en dan draagt
de Kroonprins zijn aandeel terstond
over aan_ Burgemeester Kolf alhier, met
de opdracht dat geld te bestemmen
voor zieken en armen in deze gemeente.
Nabij den huize Herlnckhave was
Lotbar, de jongste zoon van douairière
Bonninghausen van Herinckhave op de
jacht, toen hij een konijn zag. Daar het
wild onder de sliuikcn kroop kon hij
het niet onder schot krijgen. Hij nam
zijn geweer om het konijn met de kolf
dood te slaan. Daarbij brak het geladc
wapen, zoodat de jeugdige jager de
volle lading in den buik kreeg en
middellijk den geest gaf.
Uit de Memorie van Antwoord inzake
de Grondwetsherziening, blijkt, dat het
voorstel tot opheffing van het processie
verbod door de Regeering wordt terug
partijen waren vertegenwoordigd, tot'de
opheffing heeft geadviseerd en de Regee
ring het toelaten der processies als een
geheel zelfstandige quaestie aan de
Staten-Gencraal had voorgesteld, wordt
het voorstel samengekoppeld aan de
regeling van 'de financieele verhouding
tusschen de Kerkgenootschappen en den
Staal. Al is het leggen van dit verband,
met het oog op de ulgemeene politieke
situatie in den lande, een begrijpelijke
en voorzichtige regeeringsdaad, toch zal
dit) uitstel van recht door Katholieken
pijnlijk worden gevoeld. Te meer
dat in de Staten-Generaal voor de op
heffing een meerderheid bestaat.
Het Episcopaat heeft besloten
»Het aan den dag tredend streven
der vakorganisaties tot het doen op
heffen van algemeene aanbestedingen
van bouwwerken en het verkrijgen van
rechtstreeksche aanbesteding en aan
neming van de onderdeelen, acht het
Episcopaat ongezond en verderfelijk en
besluit dit bij het uitvoeren van bouw
werken der rekenplichtige Besturen niet
Naar aanleiding van
Tweede Kamer en Prov. Staten"
Baron de Wijckerslooth schreef Kleere-
kooper In hCt-Volk:
«Waar een man met een sterke over
tuiging, géén schipperaar. En een onaf
hankelijk man Maar niets van die voor
name minachting voor andermans heilig
dom. Niets van die laatdunkende zelf
heiliging tegenover de vreemde zonde.
Niets van dat tergende verguizen van
alles, behalve het eigen, dat niet aliijd
Roomsche bi'onnen in de Kamer
vreemd is
En bovendien een afschuw, een walg,
gruwen bij dezen Katholiek var,
alles wat naar schimpen en smalen,
schelden en persoonlijk besmeuren
:weemde. -Als hij zooiets hoorde of las
lit eigen kring, dan schaamde hij zich,
;n hij zei het
«Een fijue kerel I Als ze allemaal zoo
varen, in dien kring, in die partij, in
dien hoek der samenleving èn in
de Andere dan zou de wereld toch
:en beetje anders zijn
Uit den Omtrek
Jicbttmid
Verleden Woensdag werd de tweede
plaatselijke tentoonstelling van fokvee
gehouden door de fokvereeDiging Achter
veld e.o.
Meer dan 100 dieren stonden aan de
lijn en de belangstelling uit de fokkers
wereld bleek zeer groot,
Al het aangevoerde vee verkeerde,
ondanks de langdurige droogte in goede
conditie.
De rubriek vaarskalveren, haast alle
dochters van Godèrt, was hink bezet.
De verbeterde invloed van deze ver-
eenigingsstier was daar duidelijk zicht
baar. Al liet de uniformiteit nog iets
te wenschen over, wat niemand ver
wondert als hij de verschillende typen
van moeders ziet, de collectie in haar
geheel mocht gezien worden. Er waren
zelfs verscheidene zéérgoede kalveren bij.
Aparte vermelding verdient hier de
inzending van den Heer P. v. d, Hengel.
Deze had er zijn geheelc span kalveren,
10 stuks, alle door Godert. De minste
van het span was nog ruim voldoeode.
Zulke inzendingen moeten er meer
komen, op onzen fok veedag. Zij geven
een duidelijk beeld van hut ovcrervings-
vermogeu van den stier en zijn als
zoodanig zeer leerzaam. De eereprijs,
aan dit stelletje toegekend was ruim
verdiend.
De slierkalveren konden ons minder
bekoren wat losse bouw, soms haugeDd
kruis en slappe rug waren
voorkomende gebiek.n.
De pinken, de weinige in 1920 als
kalf door de tongblaar gespaard, waren
haast alle aanwezig. Kwaliteit goed.
Het viel ons op, dat enkele exemplaren,
n 1920 als laat, vrijnietig kalfje
op den veedag zagen, tot heel aardige
pinken waren uitgegroeid met kenmer
kend goeden rug en lendenen en beste
Het gehalte van de koeien is sinds
verleden jaar vooruit gegaan. Het blijkt
dat enkele nieuwe leden goed vrouwelijk
fokmateriaal bezitten.
Godert heeft het van 't jaar zeer goed
gedaan. De zware,diepe stierimponeerde
bepaald door zijn rechten rug. breede
lendenen, beste ribbenpartij en-dc diepe
Ook Charles, de tweede vereenigings-
stier viel ons mee. Het is eer, krachtig
gebouwd beest, dat men het niet kan
ien, dat hij een zeer druk seizoen
circa 250 dekkingen achter den lug
heeft. Bedriegen we ons niet dan zal
deze goed gezonken stier in deze streek
goed fokken.
Ter opluistering -wareo ingezonden
2 koeien van niet-icden. Kan een dezer
dieren met best kruis, goede melkteekens
rij wel adel, eigendom van het St.
Jozefsgesticht, werd een eervolle ver
melding toegekend. De heer Blom zond
«buiten mededinging* een stiefkalf met
beste ruglijn en kiuis, goed gestopt dier,
doch iets rond van dijen eu wat licht
in beenwerk.
Vermeiden we tenslotte de inzending
prachtige varkeus van «De Giindborsi*.
Een fokstation van 't Veredeld Duitsch
Landvaiken in 't verschiet.?...
Door den Beschermheer den Heer
Burgemeester van Leusden eu Stouten-
burg en door da prov. commissie waren
flinke bedragen voor geldprijzen ter be
schikking van 't bestuur gesteld.
De Heer J. A. Knottenbelt van Vinken-
hoef was zoo welwillend zich geheel
belangloos met de keuring te belasten.
Uitslag als volgt
Koeien, le prijs, Jetje van de «Stich-
ing*. 2e prijs, Lena van de «Stichting*.
3e prijs, Lena van K. v. d. Munt.
'zen I. le ptijs. Wilhelmina van
d. Hengel. 2e prijs, Gonda van
de Stichting.*
Vaarzen II. le prijs, Nellie van K,
d. Munt. 2e prijs, Willempje II van
v. d. Hengel.
Pinken, le prijs, Poppca van W. v. d.
Hengel. 2e prijs, Leentjc II van C. v.
Daatselaar, 3e ptijs, Mina II van K.
d. Munt.
Vaarskalveren I. le prijs, Mooilje vau
K. v. d. Munt. 2e piijs, Duitje II van
van Daatselaar.
Vaarskalveren II. lc prijs, Geertje
in Wed. Visser, le prijs, Drikje van
J. H. Soesbergen. 2c prijs, Stijntje II
,n P. v. d. Hengel,
Vaarsknlveren III. le prijs, Leentje
van C. v. Daatselaar. 2: prijs,
Johanna II van J. v. d. Geer.
P. H. D.
Baarn
Alhier overleod plotseling, terwijl hij
zich per rijwiel naar het Station vt
Centraal Spoor begaf, A. N. J.
Rossem, sedert 20 April 1898 Ontvanger
dezer gemeente.
tioogland
Geboren Petrus Jacob, z. v. H. Brou-
er en G. van Wee.
OndertrouwdA. Schoonderbeek
C, Brakcrs,
Overleden Wilhelmus van de Hoef,
Soest
De Amsterdamsche Bank opent
de gemeente Soest de inschrijving op
cene 6'/, pCt. Geldlecniug groot
f 590000, nomin. in smkken van fJOOO
nominaal, tot den koers van 99'/apCt.
zij is opengesteld op Donderdag 15
September 1921, van des voormiddags
'ot des namiddags 4
Amsterdam te haren kantore, te SoeBt
kantore van den Gemeente-Outvau-
en te Baarn ten kantore van de
beeren La Porte Co.
Utrecbt
De Kon. Nederl. Pakketvaart-Mij. heeft
u terrein aan het Merwede-kanaal
aangekocht, waarop eerlang de Zee
vaartschool zal verrijzen ter opleiding
jongelui voor deze maatschappij,
zooals dit nu te Amsterdam plaats
heeft.
Door den architect Brrlage is met
den directeur van Gemeentewerken, een
uitbreidingsplan van de gemeente Utrecht
ontworpen. Het was met teekeningen
op de Jaarbeurs geëxposeerd. Het opent
geweldige persp ctieven voor Utrecht
stad voor 450.000 tot 800.000 in-
ers en als waar centrum, ook op
handelsgebied, van Nederland.
Kaasmarkt. Aanvoer 151 wagens,
wegende 33060 Kg. Eerste kwaliteit
f 70aA f73.50. Tweede kwaliteit f65 k
f69.50. Rtjksmerk f68 i f77. Handel
Amersfoort
De Volksuniversiteit der gemeente
Amersfoort heeft 't programma voorl
tijdvak 1 Oct. 31 Dec, van dit ji
met goedkeuring van Burgemeester
Wethouders der gemeente Amersfoort
vastgesteld als volgt.
L. F. de Beaufort: De verspreiding
der dieren over den aardbodem. Met
lichtbeelden.
Willem Brouwer, sierkunstenaar te
LeiderdorpKunst-inzicht. Speciaal
bouwbeeldwerk met lichtbeelden.
Prof. dr. H. IJ. Groenewegen Twt
grondstukken van onzen geestelijken
Arts L. Hcyermans, directeur van
:n gemeentelijken gezondheidsdienst
Amsterdam: Ziekten der arbeiders.
Dr. H. van der Hoeven Jr., te Utrecht;
Kinder-zielkunde, schets geestelijke ont
wikkeling van het kind.
Joan Koning, oud-Hoofdredacteur
in het Soerabaya's Handelsbladvoor
drachten over Nederl. Oost. Indië. Met
lichtbeelden.
Dr. G. H. van Senden te Leusden
Inleiding zedekunde.
J. Visser, directeur van het Rijks
opvoedingsgesticht te Amersfoort
«Onze Kinderwetten en het verwaar
loosde en misdadige Kind.*
Albert VogelVoordrachtskunst in
dienBt der letterkunde. Met voorbeelden.
Evenals vorige jaren is de vergoeding
lor het volgen van een geheelen cur-
s bepaald op fl, f2, of f3, naar be
lieven van de inschrijvers.
Gelegenheid voor inschrijven zal
den gegeven op Maandag 26, Dinsdag
27 en Woensdag 28 Sept, a.
:r aan te kondigen plaats e
Voor het tijdvak 1 Januari 1 April
1922 volgen leergangen te geven door
Dr. Gerard Brom te NijmegenJust
Havelaar te AmersfoortDr. A. de
Vletter te 'sHage; Prof, dr. H. Brug-
mans te Amsterdam C. R. de Klerk
Amsterdam en rar. G. W. Sannes
's Gravenhage.
De door genoemde docenten te be
handelen leerstof zal na definitieve
vaststelling en goedkeuring van het
programma, vóór Kerstmis worden ge
publiceerd.
De Utrechtsche Waterleiding maat
schappij, die hier neven de gemeentelijke
waterleiding wordt geëxploiteerd, publi
ceert dat zij haar bedrijf in de gemeente
Amersfoort blijft voorzetten en dat zij
water blijft leveren en aansluitingen aan
hare leiding tot stand brengt tegen de
prijzen en tarieveD van vóór den oorlog,
welke prijzen en tarieven nimmer door
haar zijn verhoogd geworden.
Nadere inlichtingen worden verstrekt
door den vertegenwoordiger J. E. van
Nie, Utrechtschestraat 37.
Marktbericht
Appelen f6 a f20 per HL., Peren
f7 a f25 per HL., Zandaardappelen
f5 k f6.50, Hoendereieren f 13 if 14.75
per 100 St., Graaboter f3.10 a, f3.50
per Kilo, Kippen f 1.50 a f2.75, Kuikens
f3 k f6, Piepkuikens f0.50 A fl.30,
Oude eenden f0.80 a f 1.40 per stuk,
Tamme konijnen f 0.70if 1.80, Duiven
f 0.60 a f 1.20 per paar, Magere Varkens
f40 i f74, Zeugen f 85 i f 180, Biggen
'10 i f25.
Aangevoerd waren 150 heet. Appe
len 80 heet Peren 90 heet. Zandaard
appelen 80000 stuks Hoendereieren
250 kilo Grasboler; 50 Magere Varkens
150 Biggen 40 Zeugen.
- Burgerlijke Stand-
Geboren Jan, z. v. R. Jetten en M.
de Gans Hendrik, z. v. H. Wenne-
kens en J. M. de Rooij Martha, d. v.
G. Lusink en A. R. Rust Laura
Maria Henriette, d. v. J. van Otterdijk
en L. H. E. Beeren Jan Evert, z. v.
G. J. Vreeman en E. Heetveld Hen-
drika Janna, d. v. J. Priem en H. Vasten-
burg Petronella, d. v. D. van de
Vis en H. van Breumelen Alijda,
d. v. J. Kuit en M. H. D^khorst
Wilhelmus Jeannettus, z. v. A. van den
Burg en L. Volp Jozeph Franciscus
Marie, z. v. C, Haars en T. H. M.
Kalkhoven Willem, z. v. C. H.
Valkenburg en W. L. Boerwinkel
Hendrika Theodora Margaretha, d. v.
K. W. van Doorn en J. M. van Beek
Everdina Jacoba, d. v. S. Spijker
en A. van de Grift Hendrikus
Johannes, z. v, A. den Ouden en A.
van We8sum JohaDnes Gerrit, z. v.
R. Pothoven en W. van den Broek
Aarlje, d, v. W. van Zoeren en M.
Kraak Joseph Lambertus, z. v. H.
Bovee en C. Houtveen Elberta, d. v.
van Soeren en G. van den
Berg.
GehuwdR. Kruithof en M. Floor
-A. van IJzendoorn en A. van de Bieze-
js L. W. Scheerder en E. O.
Schmidtz C. vsn Liempd en C. M.
Spiekerman M. vao Sprakelaar en
H. Floor A. de Boer en C. C. Bos-
caljon J. J. den Ouden en G. A.
van Doornik E. van de Vis en F.
de Man H. van Breene en H. Greef-
horst.
Overleden Lamberdiena, E. WallieD,
29 jr., echtg. van W. Schaftenaar
Anna van Hoogevest, 34 jr., ongeh.
Karmpje van Hoff, 49 jr., echlg. van
D. van Kooij Jacobus van Hoei
69 jr., ongeh. Hendrikje Muinen,
64 jr., ongeh. (Ermelo). Hubregt J.
Hubregtse, 44 jr.. echtg. van L. van
Prooye Hermine C. M. van Gijen,
3 mnd. (Soest) jhr. Abraham D. T.
Gevers van Kethel en Spaland 10 mnd.
Cornelia W. Gurk, 64jr., ongeh.
Johannes Hoefsloot, 3 w. Adolphina
A. Delfortrle, 36 jr., echtg. van T. J.
de Raadt.
Seneraal Eamoricièrt.
Een levensbeeld door Jos. P. H. Hamers.
1.
Life of great man all remind us,
We can make our life sublime,
And departing leave behind us,
Poot prints in the sands of times.
Longfellow (Psalm of Live).
Reeds zes en vijftig jaren zijn ver
dwenen in den rusteloos vlietenden
tijdstroom, sinds de Dood zijn ijskouden
kus drukte op het voorhoofd van den
man, wiens leven wij in vogelvlucht
gaan beschrijven. En toch, de geheu-
genis leeft nog voort onder de ouden
van dagen aan den beid, die zijn schat-'
ten van moeizaam verworven krijgsrot
met kinderlijke vreugde nederlegde a
de voeten van den Paus-Koning Pius
IK, nog eenmaal den degen uit de
scheede trok, hem in de stralen van
Italië's gouden zonne schitteren deed,
maar thans in dienst van het heiligste
recht ter verdediging van het onver
vreemdbaar erfgoed van Christus' Stede
houder op aarde, den Paus van Rome.
Het is voor den beoefenaar der Ge
schiedenis een genot, het werken en
streven gade le slaan eener edele,
krachtige mannenziel en de in in kleur-
rijke afwisseling opdoemende tooneeien
barer glorierijke daden, van haar
:n en strijden, aan het geestesoog te
en voorbijgaan.
Onze tifaualeke tijd is er op uit, de
energie van menig man met slaven
ketenen te. omspannen, maar ook meer
dan één man verbrijzelt die ketenen
forscheo ruk, en biedt ons dan, ter be
schaming van den in loome
zonken wereldling, het heerlijk schouw
spel aan eener omzetting van onwrik
bare beginselen in kloeke daden,
een leven, gewijd aan alles wat goed,
schoon en edel is.
Zulk een man was generaal Lamo-
ricière, in moed en volharding, in op
rechtheid en onkreukbare eerlijkheid
jegens God en de menschen.
Nooit was het het hem vergund,
enkele zijner ondernemingen tot vollen
wasdom te zien gedijen, co tóch, steeds
zette hij den moeizamen strijd voor zijn
overtuiging, tot zijn iaatsten ademtocht,
onverschrokken door.
In zijn jongelingsjaren was Lamori-
cière aanhanger van steeds wisselende
liberale ideeën. Maar zijn van nature
scherpe blik doorzag al spoedig i'e in
nerlijke voosheid van het Liberalisme,
dat in die dagen een regen
luidend klinkende orakel- en macht
spreuken strooide over de landen
Europa, over gewetensvrijheid, volks-
luvereiniteit en welvaart, de vrije Kerk
een vrijen Staat en dergelijke.
Vooral het huichelachtig gedoe
keizer Napoleou III tegenover den Paus,
het dubbelzinnig spel van den man,
die gelijk de god Janus uit de Fabel
leer, steeds met tweeërlei aangezicht
zijo rol speelde op het tooneel der
toenmalige Europeesche Staatkunde,
was oorzaak, dat LamoriCièrc's helder
ziend oog, het Liberalisme in zijn inner
lijke leegte doorschouwde.
Sylvester de Lamoriciè'c, de vader
in onzen held, streel in de voorsle
gelederen der Veudeeërs aan de zijde
van generaal de Charettc, terwijl de
vader zijner f rvid en toekomstige echt-
genoole, de republikein Robineau, aa
het hoofd van een regiment «Blauwen-
het zijne trachtte bij te dragen tc
onderwerping van hen, die streden vo<
hun God en Koning. Na het einde van
den oorlog in de Vendée, kwam het
huwelijk tot stand tusschen Sylvester
de Lamoricière en Adrienne Robineau.
Echter, waren ook de harten der
twee gelieven door den huwelijkstrouw
verbonden, de ideeën, de beginselen
der cchtgenooleD, toonden zich
van een harmonisch samengaan. La
moricière, de vader bleef altijd de Katho
liek van de daad, de koningsgezinde
Bretanjer, zijn echtgenoote. volhardde
in haar omwentelingsgezinde ideeën, in
haar vereering van de helden der
Frausche Revolutie.
Christophe Lean Louis, de zoon
i zoo weinig bij elkander passend
echtpaar, aanschouwde het levenslicht
te Nantes op 5 Februari 1806, en aan
zijn godsdienstigen vader, die de op
voeding van den begaafden zoon in
persoon leidde, totdat deze den leeftijd
van vijftien jaar had bereikt, heeft de
latere generalissimus van het pauselijk
leger het tc danken, dat de anti-gods
dienstige ideeën van ziju tijd, niet, of
slechts zeer aan de oppervlakte, wortel
schoten in zijn gemoed.
Maar de kille atmosfeer, der twijfel
zucht. waarvan het oudeilijk huis door
trokken werd en bleef, toen het stoffe
lijk hulsel van den vader
schoot der aarde was toevertrouwd,
deed de ontluikende bloesems
Geloof kwijnen in de ziel
jongen edelman.
Werd bij al geen volslagen onge-
loovige, zijn plichten als Katholiek
vulde hij evenmin.
Wél mag het als een slaand bewijs
gelden voor bet degelijk en vast karak
ter van Lamoricière, dat hij steeds
hardnekkig weerstand heeft geboden
aan den verderfelijken invloed zijner
ongeloovige leermeesters aan de lycea
te Metz en Parijs, die den talentvollen
jongeling voor hun atheïstische leerstel
lingen poogden te winnen. Lamoricière
beschouwde de godsdienstige vraag
stukken als tè gewichtig, tè verheven
vooral, ons zich door professoralen
woordenpraal en welluidendenkalheder-
bombast te laten overbluffen.
Door eigen en diepgaand onderzoek
wilde hij zich een vaste godsdienstige
overtuiging vormen.
Helaas, dit onderzoek stelde hij uit,
in dag tot dag, van jaar tot jaar.
Met dc borst legde hij zich in-
tusschen toe op de militaire studiën.
Twintig jaar oud ontving hij zijn be
noeming tot officier en werd bij het
corps genie-troepen te Montpeliier
ingedeeld,
Wordt vervolgd.
•j Het leven van grootc mannen leert ons,
dat wij ons leven naar hun voorbeeld moeten
1 inrichten en hoe wij gestorven »ijn, voetsporen
kunnen achterlaten in het tand der tijden.