IJSVERMAAK
met „Vedea" Sporttruien
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
VRIJDAG 2 DEC:. 1921.
35ste JAARGANG No. 72,
Langecracht 28, Amersfoort
DE BEMBODB verschijnt Dinsdag- cn
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moei
Scachleden voor den aanvang van een nieuw
wartaal.
Prijs per drie maanden 11.00 Bullende
gemeente Amersfoort 11.10. AfïonderUkc
nummers 10 ct.
ADVBKTENTIBN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld
adverteeren.
Advertentlün moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD
Rerum llovarum.
De Encycliek «Rerum novarum* is
geschreven voor alle lijden, ook voor
onzen lijd. Maar ook van dit document
geldt, dat men de geschriften moet be-
oordeelen d'après leur date.
Wanneer iemand in ons vaderland
voor een vergadering, door een mach
tige organisatie samengeroepen, zonder
nadere verklaring en met propagandis-
tischen opzet, met pathos den passus
ging declameeren over de enkele be
zitters, die »de massa's van het prole
tariaat een juk opleggen, dat slechts
weinig van dat der slaven verschilt.,
zou niet de Paus, niet de democraat,
maar de demagoog door zijn mand
Wel, omdat de pauselijke woorden
worden toegepast op sterk gewijzigde
toestanden, voor welke zij niet meer
gelden.
De grootste lof, zegt Rector Geurts,
welken men de »Rerum Novarum. kan
toezwaaien is wel dit getuigenisdat
zij door hare uitwerking, door de ver
betering, welke zij in het arbeidersbe
staan teweeg bracht, zich zelf tot op
zekere hoogte overbodig en tot een
anachronisme heeft gemaakt.
«Wil men waar zijn, dan mag
dit niet voorbijzien,.
Het was voor onze snuggere boeren
boeren, die niet snugger zijn, worden
hoe langer zoo meer zeldzame exem
plaren om zich een stuip te lachen,
als zij sommigen van de heerijet hun
wijsheid hoorden uitkramen. Zoo kon
hel voorkomen, dat een meneer inspec
teur zich op den mouw liet spelden,
dat de op den zolder geborgen haver
nog moest dienst doen als zaadkoren,
terwijl hij zich met beide oogen had
kunnen overtuigen, terwijl hij langs de
velden tufte of peddelde, dat de ge
zaaide haver reeds overal tien vijftien
centimeter hoog was opgeschoten.
E i dan die wettelijke plagerijen.
Als er nog meer wetten komen als
d; vleeschkeuriogswct b.v.. tullen dt
Haagsche weigevers, die den boer reeds
zoo onsympathiek zijn wegens de een
zijdig hooge belastingen, waarmede zij
hem In 'l heden drukken en in de toe
komst bedreigen (denk aan het wets
ontwerp betreffende de Grondbelasting)
op het platteland nog meer in d scrediei
geraken.
(Jit den Omtrek
Botrtiuaritvtn
Het gebeurt wel eens, dat eenvoudige
en ongeletterde menschen in zeker op
zicht werkelijk het recht hebbem om op
•deftige, geletterde personaadjes uit de
hoogte neer te zien en dat zij van dit
recht gebruik maken ook.
Voor onze boeren op het platteland
waren op sommige tijdstippen onzei
jongste geschiedenis de >heeren> en
vooral de «heertjzs* uit den Haag.
niet zoo zeer onbegrijpelijke of gehate
als koddige figuren. Wat in de laatste
oorlogsjaren uit de Residentie op den
boer werd afgestuurd om hem te con
trffleeren cn menigmaal ook te kwellen,
leek soms op geen wijsheid.
Jongelui, die pas dc banken van de
Hoogereburgerschool verlaten hadden
en nog niet droog achter de ooren
waren die geen stier van een os, geen
ruin van een merrie, geen haver van
gerst, geen gerst van tarwe wisten te
onderscheiden, kwamen permantig naar
het platteland afzakken om den boer
in zijn handel en wandel te bespieden,
zijne schuren en graanzolders, stallen
en kelders te inspecteeren.
Baarn
De nieuwe ijsbaan achter het Kaas
Kliaspark is voor het publiek operige
sleld. Van de gelegenheid werd zeer
druk gebruik gemaakt, vooral nu ver
schillende scholcD de kinderen vrijaf
hadden gegeven.
e rivier de Eem is dicht gevroren,
zoodat dc vrachtbootdienst van Baarn
en Eemnes op Amsterdam is gestaakt.
Hel Centraal Stembureau heeft ter
voorziening in de vacatures van lid van
den gemeenteraad, ontstaan door hel
bedanken van Van Gardern en Lcijgraaff
benoemd verklaard Jhr, H. W. Roëll (C.-
H.) en C. W. Vermeulen (R'-K.).
Alhier woidt vanwege de commissie
tot organise eren van tentoonstellingen
in het Lyceum van 27 November tot
12 Dec.-mber eene tentoonstelling ge
houden van reclameplaten, verpakkingen
en kleiner handelsdrukwerk.
Etmncs
In den ouderdom van 43 jaar over
leed Zondagnacht plotseling A. v. Isielt
te Binnendijk, sedert vele jaren klokke
nist van den gemeentetoren in dit dorps-
gedeelte.
Op de vaart en het vijvertje bi,
-Eemiust. werd Zondag reeds druk
schaatsen gereden. De baa i op de vaart
echter met mooi, daar de motorboot
in den bsuttschipper Vrijdag nog naar
Amsterdam vertrok,
De meeste deelnemers aan den uit-
houdingsiit van «de Motorwereld, pas
seerden d:s nachts onze gemeente. Dit
ongewoo-i bednjf deed vele inwoners
uit den slaap opschrikken. Vooral In
de omgeving van de Kerkstraat was
en hierover niet best te spreken.
Oidertrouwd; M. C. v. Dijk en C.
Knoppers.
Overleden: Merischja v. d. Brink, 80
jr., wed. v. N. Brundcl Albrrtus v.
Issell' 43 jr., echtg. v, T. v. Kijden.
Eeusden
In het dorpje Leusden is een gezin
an negen personen door den huis-
igenaar uit de worung gezet. Drie dagen
n drie nachten hebben die incnschen
vertoefd in een strooien hokje aan
3 Een tpistii lil kil int 1812.
En zich tot den sergeant keerende,
die driftig begon te worden Mag ik
weten wat gr hier eigenlijk komt doen?
Ik kom alleen om uw pakezels
te hebben voor een reisje.
Zoo, en neem nu eens aan, dat
ge ze niet krijgen kunt.
En waarom niet, vroeg de mili
tair. verbaasd eo veitoornd
impertinente antwoord.
Omdat geen Kranschman ooit
mijne ezels zal bcrijdeo, al was het ook
Napoleon zelf.
Dit hoorende, grepen de soldaten
naar hunne wapens, terwijl Juan y Medio
zijn geweer aanlegde en den eerste den
beste die hem durfde naderen, be
dreigde.
Medio Juan kioop in zijn ang9t onder
de toonbark en riep: Doe toch geen
dwaze dingen, Chanca, zet dat geweer
weg!
Op 't zelfde oogenblik naderdt
Ftansch officier, vergezeld van een
aantal soldaten, de deur en onmiddellijk
lieten de militaiten die zich in het pak
huis bevonden, de wapenen zakken, in
afwachting van hetgeen de officier sou
bevelen,
Dc sergeant ca dc ofieicr wisselde»
Rijksstraatweg luischen Amersfoort en
Arnhem daarna heeft een ingezetene
van Leusden, die timmerman is, Zatcr-
dag een houten hu'je voor de stakker,
gebouwd. Bij gebrek aan een burgerlijk
armbestuur in de gemeente, heeft hei
kerkelijk armbestuur het gezin van het
noodige voedsel voorzien, want er wa.
absoluut niets in huis.
Soest
Onze plaatsgenoot H. van Sitter,
aangesloten bij de Po-'dutven-Ver-er I.
ging »Oe Zwa'uw* br'haatde met s|J-ie
inzending postduiven op de Baarnsch-
Pluimvee tentoonstelling, den eersten en
tweeden p$*.
Maandag 12 December zal ten raad
huize worden aanbesteed het ophalen
van asch en vuilnis gedurende 1922.
De beide uitvoeringen door dc St.
Joseph Jongelingen vereeniging zijn uit
stekend geslaagd. B-ide avonden wa*
de groote zaal propvol. Het drama
Widukind de Afgodendienaar. werd
prachtig uitgevoerd. De nieuwe krachten
die hierbij optradm, bleken voor hunne
taak ten volle berekend. Ook thans
kwam het talent van den Heer Alders,
die voor de aankleeding van het drama
en voor de telkens andere belichting
der apotheose gezorgd heeft, schitterend
uit. De symphonic onder leiding van
Horvers luisterde de avonden weder
door hare musiek gezellig cn verdien
steljjk op.
De woorden van wahrdcering en lof,
door kapelaan Galama tot de mede
werkenden gesproken, waren verdiend.
Geboren Aernout Elbert z. van j.
G. A Batenburg en van B. M. F
Stoffels Nicola»» z. van C. Uijland
en van C. Grift Fiancizcu. Josephus
s. van F. J. Klaasen en van G C.
Bieshaar Gerrit, z, van G. DoCter
en van K. Pieper Theodora Catha-
rina Kngelbcrtha d. van W. v. Apel
doorn en van E. L. ,H. Cavallni
Christina Cornelia d. van G. Haage en
van C. Hamatra Hidde Hero z. van
G. C. Heringa en van J. Veersenia.
OndertrouwdJ. Smit en H. P. F.
van Zwieten J. C. van Agterveld
en H. Klschot - H. van Velzen en
M. van Soest.
GetrouwdW. van Worcum en W.
Mossink.
Overleden: Jacobus Antonius Alber
lus Muller oud 44 jaar, cchtgeaooc van
A, J. Gundelach Geertruida Maria
van Soest, oud 58 jaren, echtgenoote
van H. van 't Klooster.
Missiedagen te Amersfoort.
Op initiatief van het Amersfoortsch
Missie-Comilé en met goedkeuring
de Parochiale Gecste-J'-beid der stad
van het Diocesaan' u-.ssie- Comité,
lullen te Amersfoort missiedagen ge
houden worden den 4, 5 en 6 Fe
bruari e.k.
De Hoogerrw. Heer L. A. F. X.Fock,
deken heeft het voorzitterschap van
het Eere Comité aanvaard, terwijl var
het Uitvoerend Comité voorzitter is dt
Zeereerw. heer C. Hartman, pastoor
penningmeester de Weleerw. heer W,
Boerma, kapelaan, en secretaris de
beer E. Boekcnoogen Langestraat 2.
't Programma is als volgt opgesteld
ZATERDAG 4 FEBRUARI's Na
eenige woorden in het Fransch, daarbij
telkens wijzende op de beide Juans,
waarvan de een nog altoos met zijn
geladen buks de wacht hield, terwijl de
ander, bespeurende dat de vrede her
steld was, weer van onder de toon
bank was weggekropen.
De officier, op Juan v Medio toe
tredende, sprak hem in het Spaansch
aan en zeide: .Gij vergist u, mijn
vriend. Wij zijn niet gekomen om uw
ezels te stelen, Wij wenschen ze alleen
voor dezen nacht te huren om cenigc
vaatjes kruit naar Xeres te transpor-
Ziet ge wel, Chanc», dat deze
Senjores met vriendelijke bedoelingen
kwamen, riep Medio Juan uit.
Gij zult goed cn vooruit betaald
worden, zeide de olficier, terwijl hij zjjn
hand in den zak stak.
Al gaaft ge 'nte ook zooveel
ponden goud als ik zeil weeg, dan zou
ik de Franschen nog niet voorthelpen,
hernam Juan y Medio op trotichen
Neem geen notitie van dezeo man,
zeide zijn compagnon, hij weet niet
recht wat hij zegt. Sluit het contract
maar met mij, Senjor, en ik zal u
brengen al is 't ook aan 't eind
ét werelé.
Amersfoort
Drie Is gcooeg, maar ge
zelf ook mee.
Zooals de edele hecren
kiezen.
De officier, die haast scheen te heb
ben, gaf drie goudstukken aan Medio
Juan, zeggende: «Neem dit al vast,
at ons nu geen tijd meer verliezen,
Toen Juan y Medio het goud zag
blinken, zette hij zijn geweer bij den
voet en kwam naderbij Zijn compag
non zeide haastig«Chanca, gij zult
de deur wel aeluer ons sluiten, niet
Hij wenkte tegelijk met di
oogen naar de kolenmand, waai in he
geld verborgen lag.
Ik ga mee, antwoordde de ander
E'i zooeven hebt ge g;z-*gd, dat
ge in geen geval mee wüdzt?
En nu zeg ik dat Ik wel meega
Hè, gij verandert elk oogenblik
van plan, hernam Medio Juan, ontc
vredeti de schouders ophalende en wel
wetende dat met zijn vennoot niet te
edeneeren viel.
Vlak tegenover de kolenschuur stond
de stal, waar de ezels waren. De die
ren werden gezwind opgetuigd en ge
zadeld, terw(Jl de twee steenkolen-
kooplieden een ruwca reismantel van
f6.-, f7.-, f8.-, f 10.50, f 12.— enz.
JOH. \?AN DIJK -116 LANGE5TR.
middags om half drie en vlet uur, in
het pationaat Zand, patronaat Borstraat
en gebouw der R. K. Werkliedenvcree-
niging, lichtbeelden over de Missiën
voor de kinderen, die ter katechismus
gaan. De toegangskaarten tot deze
voorstellingen worden gratis aan de
kinderen verstrekt op de katechismu*.
Des avonds om half acht, in het
patronait Zand: demonslratie van een
missickoffcr uitsluitend voor de zela
i «de Voortplanting des Gc-
loofs- en voor de leden van de zes te
Amersfoort werkende missieclubs.
ZONDAG 5 FEBRUARI's Morgens
alle vier de parochiekerken predicatie
/er de missiën door E. E. P. P. Mis
sionarissen. Des avonds om zei en
acht uur, in het patronaat Zand patro-
Borstraat en gebouw der R. K.
Werkliedenvereenigtnglichtbeelden
>er dc missiën voor volwassenen,
ntrée 20 ent.
MAANDAG 6 FEBRUARI: Des
avond* half acht groote Propaganda-
Vergadering in «Patronaat Zand. en in
Amicillai. Op ieder van deze parallcl-
ergadeiingen zal een rede worden ge
houden „m de liefde en den ij ver onder
de Katholieken voor het Missiewerk te
vermeerderen. Tevens sal cr een kinder
missiespel opgevoerd wordcu. Enlrée
50 ets.
Een uiivotrig programmaboek
dc Missiedagen is in bewerking.
Onze stadgenoot, de heer H. J.
Mariens, hoofd der R. K. Jongensschool
aan de Breeslraat, is benoemd tot hoofd
der R. K. school aan de Ceintuurbaan
Deventer, ingaande 15 Maart s.s.
Verschillende affiche's hebben onze
stadgenooten reeds verkondigd, dat op
Zondag 4 December, in het patronaats
gebouw aan 't Zand een spreekbeurt
zal vervuld worden door Max.
Voor lezers van het Katholieke groot
ad «de Maasbode, kan Ma* pater
in de Sande geen onbekende zijn.
Wie Zondags de Maasbode ter hard
neemt, leest ongetwijfeld de altijd
inierressante, actueele, en raak-geestige
Geloofsverdediging door M»X,
In wijde kring is hij een goede bekend*
door zijn Apologetische; brochure*
juist dezer dagen zeer waardeerend be
sproken in een der neutrale bladen, dus
van zeer onverdachte zijde.
Het kan niet anders, dan dat we
dezen priester, van wiens pittige en
geestige apologetische producten, wij
zou dikwijl» reeds genoten hebben,
a wien we zooveel slagvaardigheid
het weerleggen van allerlei moeilijk
heden, die gemaakt worden tegen katho
lieke gcloofs cn zedenleer, te ddnken
hebben het kan niet andeis dan dat
wij dezen priester eens de dankbare
hulde aandoen eener volle zaal.
Wel gemaltkelfk moet dit gaan, om
dat het niet denkbaar it bijna, dat iemand,
die hem kent als een der onovertrof-
fenen uit zijne geschriften, dezen
priester ook niet eens gaarne wil hooren.
H. B.
De onder-afdeling van «Geloof en
Wetenschap, hield Dinsdagavond 'n
literaire bijeenkomst.
oorzitter spreker, de heer Kamp
gaf 'n causerie over de middel
eeuwse Bcatrfssprokc cn haar bewer-
kingei. van Kutten en Boutens.
Na 'n histories inleidirkje ging spreker
over tot 'n artistieke beichouvtng van
dit Maria-mirakel en wees vooral op
de ffyn-ptychologicse opvatting van 't
onderwerp door de onbekende diebter.
Na de pauze illustreerde hij dit met de
voordracht van enige fragmenten.
Ofschoon Rut ten's gedramatiseerde
beweiking bij-langc-na niet halen kan
bij de oude sproke, hsd de heer Kamp
hoven toch enige malen gelegenheid n
schone passage erin aan te wjjten ca
die dan voor te drsgen. Dankbaar er
kende hQ ook dc verdiensten die Rui' Va
drama voor 't hedendaags toneel t.
Boutens' itrofies gedicht kon hij ia
uitsluitend waarderen om de schone
klank-eigenschappen en fijn-ritmlese
kwaliteiten.
't Mooist van de avond waa wel de
deklamasie en vooral hièrom vonden
jammer dat slechts ruim-10 van
dc 100 leden aanwezig wareo.
Troosten spreker en aanwezige leden
et de geenszins in alien dele on-
gegronde troost: dat niet 't vele
goed is, maar 't goeie: veel. S.
Men schrijft ons
Voor »St. George, hield Kapelaan
Brouwer Wocnsdaggeen ontw kkelings-
avond. Een kijkj- werd gegeven inde
diverse kerken zooals Basiliek, Kathe
draal, Parochiekerk, Kapel, huiskapel
en het verschil tusschen deze gods
huizen op duidelijke wijze sangetoond.
Uitlegging werd gegeven betreffende
inrichting van de kerk, verschillende
symbolen op godsdienstig gebied
waaraan wellicht andeis niet zooveel
aandacht geschonken zou worden, of
althans slechts vluchtig worden bezien,
werden thans nauwkeurige» beschouwd.
Het verschil tusschen wijding en
consecratie van de kelk werd uitge
legd en omtrent andere diverse lear-
tijkc punten werd het geheugen nog
een* opgefrlscht of vollediger uitleg
setge omsloegen die hen tegen den
regen beschutte. Juan y Medio stak er
echter geen hand aan uit, toen zijn
compagnon druk bezig was met het ir
gereedheid brengen der toebereidselen
hij hield nog altoos sijn geweer bij
den voel.
- Laat die buks maar in het pak
huis, zeide de officier.
Neen, m(jnheer, ik ga nooit uil
zonder dit oude geweer, evenals een
ander altoos zijn wandelstok mee neemt.
En waar moet de reis nu naai
toe, Senjor, vroeg Medio Juan.
Eerst naar de Citadel, hernam de
officier.
De karavaan begaf zich op weg,
de boven- naar dc benedenstad
sloeg toen den weg in naar het fort,
dat aan de reede gelrgrti was, op on
gcvcer een kwartier afstand* van de
slnd.
Iedereen, die deze zwijgende groep
mannen ontmoet htdde. welke lang
zaam door de stille straten schreden,
en wier aandacht noch door het on-
weder, noch door den hevigen regen
afgericht werd van de langzaam voort
stappende muilezels, welke zij in 't oog
hielden, als waten reeds de kruitvaaijc»
op den rug der dieren bevestigd, sou
sich, door schrik bevangen, in een
"ft"
mag een goed geslaagden avond
heeten. waarvoor Katholieken nog heel
portaal verborgen hebben, niet weten
de wat dezen wilden. Nu en dan, als
de wind iets minder fel waa en de
donder zweeg, kon men de militairen
over de straststeenen hoorsn marchec-
ren en dan werd een venster voor
zichtig geopend om te slen wie bat
waren. De regenvlagen beletten de
Franschen de scheldwoorden en andere
belecdigende uitroepen te hooren, waar
mede hun vertrek begroet werd. Uit
een der ramen weid een schot gelost
cn de geweerkogel had bijna den ge-
pluimden helm van den sergeant mede
genomen,
De reeds bood, sis een bljksemitrsal
de duisternis brak, een'omzettend
schouwspel aan. Groots zwarte golven
rezen op, hoog at* hulzen en vielen
bijna op 't zelfde oogenblik meen,
brekende tegen het strand en vlokken
schuim opwerpendete midden van
het geloei der golven en hel ratelen
den donder luidde de havcnbel,
de arme visschcrheden die nog niet
binnen waren, te waarachuwen waar de
haven was.
(Wordt vervolgd.)