H. NEFKENS Hootd Agent Adler Rijwielen Tel. 330 en 110.
Cl!
it Nog niet voorgekomen! 4*
In't begin van het Seizoen wederom nieuwe Prijsverlaging
van Duitsche en Engelsche Rijwielen.
AMSTtRDAMSCHE BANK
J. J. SMIT,
Belgische
Anthraciet en Eierkolen
J. C. VAN DER LOGT
Moor Groenhuizen
F", v. cl. Werf en Rijnders
P. Leenards
P. J. Landman
Schoppen, Schoffels, Harken, Heg- en Snoei-
scharen, Waterslang, Sproeiers, Gieters enz.
J. J. NAGELHOUT
Vluthktrwei 12 Amersfoort.
Leeraar M. O. Boekhouden.
Opleiding voor examens, voor de practtjK
In fabrieksboeKhouden en banKboeKhouden
Firma Wed. W. SMIT. limpethinnenpoort 3, ImkImiI.
het Soliedste en Goedkoopste
:s voor alle Soorten Goud
Zilver en Uurwerken.
Voorhanden een Prachtige en
'me Sortee-
w n g Cantelie Goud, alsook
Sloten, Kruizen, paritres. coillers
w brochen, bellen, knopjes.
Ketting Eetpl, Kctgpen Boeken, Naalden, Spelden, Bloed
j Koralen, alsmede houden Trouw-, Fantasie-en Zegelringen,
s Zilveren Beugels, Gemonteerd Kristal, Rozenkranzen, Servet-
banden, Lepeltjes, Schepjes, Armbanden, Flacons, Horloges
in Goud, Zilver en Nickel, Kettingen, Horloge-armbanden
- Pendules, Regulateurs, Wekkers met en zonder muziek
j Fantasie klokjes, Barometers, Enz. Enz
e Je adres voor de Boerenstand.
Speciaal adres voor Massieve Verlovings-en Trouwringen.
Reparatie van Goud, Zilver en uurwerken worden
billijk, spoedig en vakkundig uitgevoerd.
Inkoop van oud Goud en Zilver
OPGERICHT 1871 Kapitaal f55.000.000
TELEFOON 176 Reservefonds f 41.000.000.—
Bijkantoor Amersfoort, Kortegracht 16
I Uitvoering van Effectenorders - Crediefcn voor handel
en industrie - Behandeling van alie Bankzaken.
SAFE DEPOSIT
RENTEVURÜOED1NQ voor DEPOSITO op alle
termijnen volgens overeenkomst.
Horlogemaker-Qoudsmid - Krommestraat 12
Ruime keuze HORLOGES, PENDULES, KLOKKEN, REGULA
TEURS, WEKKERS, en BAROMETERS. Prachtige sorteering
GOUDEN- en ZILVEREN WERKEN, als: Gouden Zegel-, Fantasie-
en Verlovingsringen, Brosjes, Knopjes, Colliers, Armbanden, Scapu
lier-Medailles, Horloge-Kettingen Cantilie-kruizen, Slolen, Bellen
Kettingen, enz. - VAKKUNDIOE LEPARATIE-INRICHTINO voor
alle soorten Uurwerken, Goud en Zilver, ook Cantilie-Goud.
Zeer sollede, billijk en onder garantie.
N.tt. Hoogste waarde voer oud Goud en Zilver.
Elke week, elke maand, elk kwartaal een bedrag
geplaatst op een spaarboekje der NUTS-SPAARBANK, en als
huishuur, hypotheekrente, belasting, schoolgeld enz.
betaald moet worden, haalt U het geld op, het was veilig
bewaard en heeft bovendien rente opgebracht.
Nuts-Spaarbank Amersfoort
Utrechtscheweg 9
J. Knoop, 93, G.K, v
G. Flierl, 88, E.L. vj
H. Klok, 90, N.H., van
A. Gooszen, 63, N.H.,
P. Ridder, 59, N.H., vat
H. Martin, '81, W., v
ZATERDAGAVONDS 6V,
n 10-1 uur, 3—4V,
uur. - ZATERDAG-MIDDAG GESLOTEN
ingaande rente 3.60%.
Cokesprijzen gelijk aan die der Gasfabriek
Brandstoffenhandel Telef. 726 Kruiskamp 28
Apparaten
Kwasten
Riemen
Zeep
LAVENDELSTRAAT 11 (hoek Havik).
Piano's, Orgels en Vleugels Kunstspel Piano's
Verhuren Inruilen - Stemmen.
Speciale Reparatie-ateliers,
Muziek in alle uitgaven.
Hand»! in Gedistilleerd
Wijnen en Likeuren.
Voor de Winteravonden en Feestdagen
vestig ik uwe aandacht op onder
staande artikelen
Punch, Cognac, Rhum,
Advocaat,
Boercnjongers en Meisjes,
Witte en Roode Wijnen,
diverse buitenlandsche
Likeuren, en vooral
MASSA'S SCHILLETJE.
Aanbevelend,
S. H. Massa
Tcieph. 292, Havik 4
F. H. Lomans
Utrechtschestr. 15, Tol. 483
Amersfoort
tlicln Muiiili Barna
licht- in Mlinstillitii
ModornejBllksembeveiliglng
AmersfoortsnhB R. K.
Begrafenisonderneming
Speciaal adres voor bediening
in alle klassen.
limirtiiislriil 38 - Imnslwl
Heiligenbergweg 5 - Amersfoort
HUIS- EN DECORATIESCHILDER
BEHANGER
AMERSFOORT
Gevestigd.
G. Koevoets, 87, R.K.. van Amsterdom naar Langegracht 14.
Gondfrnoy, 53, N.H.. van Amsterdam tiaar M. Withoosstr. 5.
Mayer, 65, EL., van Zandvoort naar Koninnelaan 1, arb.
Soest naar Verhoevenstr. 17, tuinman.
Duitschlard naar Soesterweg 361, slager,
Nijkerk naar Breestraat 5, timmerman,
-nn Vlissingen naar St. Ansfridusstraat 2
Benschop naar Heiligenb.weg 10.
Leeuwarden naar Miereveldstr. 4, leeraar.
F. Schulze, 81, van Amsterdam naar Arnh.weg 12, bedr.leider.
P. GrU-chke, '78. N.H., van Bussum naar Hoogl.weg 22, id.
C. Plomp, 87, N.H., van Gorinchem naar Langestr. 3, winkelchef.
Francijnlje de Boer, 58, D.G., van Soest naar ld. 94.
A. v. d. Berg. 00, N H„ van Amsterdam naar Kaz. V, serg.
Helena Herder, 06, R.K., van Hoogland naar Woest.weg 18.
Maria Blcijenberg, 83, R.K., van Wervershoof naar Puntenb.laan 52
IJbelije v. d. Berg, 04, N.H., van Leeuwarden naar Mierev.str. 4
A. v. d. Berge. 98, R.K., van Rotterdam naar Leusderweg 74.
Wed. P. van Driel, 72, N.H., van Amsterdam naar Brouwcrstr. 19.
T. Kamerbeek, 00, N.H., van Leusden naar Utr.straat 20, stalkn.
J. v. d. Velden, 96, N.H., van Leiden naar Inf.kaz. I, serg.
D. v. Wijk, 72, N.H., van Harderwijk naar Coninckstr. 3, ladingm.
A. v. Dolder, 02, N.H,, van Veenendaal naar Bisschopsweg 64.
Klaasje Woudenberg, 05, N.H., van Nijkerk naar A. Paul.laan 31.
Adriaria Sleeking. 05, R.K., van Zandvoort naar Nieuwstr. 4.
J. Vsenboer, 03, R.K., van Apeldoorn naar Aldegondestr. 55.
Margaretha Schei tenia- Hecre, 63, D., v. Ginneken n. Beekenst.l. 48,
Johanna Hammcrschimdt, 84, E.L., van Duitschland n. Utr.w. 138.
J. W. Rijkse, 11. N.H., van Amsterdam naar Hellestr. 73.
M. Meines*, 00, N H., van Amsterdam naar Muurh. 7.
Amsterdam tl
,n Laren (N.H.) n
;au Amsterdam n
J. Louman, 14, N.H.,
H. v. Puiten, 99, N.H., v
B. Roodestein. '12, R.K.,
H. ten Hoove, 96, N.H., van Norg r
G. Kernkamp, 92, R., van Utrechj r
r Tesselschadelaan 3,
r Bolleweg 7, arb.
ar KL St. Jansstr. 1.
r St. Agathastr. 8, arb.
r P. Bothlaan 50, verpl.
Eva Klein, 83, N.I., van Nijkerk naar Nieuwstr, 22.
Cornelia Breunesse, 93, G.K., van Baarn naar Kamp 83.
Evt ratda v. Eykelenburg, 00. R.K., v. Har der wijk n. Bissch.w. 161
F. Houbaer, 98, R K., van Venlo naar Langestraat 62.
Jacoba v. d. Veer, 13, N.H van Duitschland naar P. Borstraat 17
J. Groenhuizen, 96, RK, van Utrecht naar Langestraat 38.
Aleida Lepenliorst, 95. N.H., van Almelo naar Ev. Me ijst er weg 11.
Theodora Martens, 00, N.H. Valburg naar Lageweg 73.
Calhaiiua Spijers, 96, N.H., vau Hemmen naar P. Borslr. 23.
Klasina de Vries, 78. G.K. van Helder naar Bernulfusstraat 41
Amsterdam naar Kamperb.poort 2
's Hage naar J. v. Oldenb.laan 17
n Nijkerk naar Arnh.weg 216, schipper
an Amsterdam naar Muurh. 44
Arnhem naar Weltevreden 9, arb.
an Diepenveen naar Zuidsingcl 30
/an Soest naar Woest.weg 131'
Duitschland naar B. Wuyt.laan 55
van Utrecht naar Arnh.weg 67
Bunschoten naar P. Bothlaan 52
I, 96, NH. van Vught naar P. Bothlaan 52
G. Grootkop. 98. R K. -
j. v. d. Wal. 21, R.K. van
G. v. d. B;rg, 94. N H. va
Lewina Telman, 88, R.K v
A. de Enting, 92, R.K. van
Anna de Lange. 98, R.K. v
I. v. Kwawegen, 07, N.H.
L v. R'iitenbeek, R K. van
Johanna Burgers, 10, N.H.
Y. Tol, 93. N.H.
Christina Vri
00, R.K. van Nijmegen naar Berkenwcg 23, sergeant
Theodora Gadella. 98, R.K. van Utrecht naar Beikenwcg 23
A. v. d. Braak. 98. R.K van Zalt Bommel r.aar Gaslaan 94
M. Feenstra, 95, G.K. vau Delfzijl naar Liend.weg 4, boekhouder
N. Zijlstra, 94, N.H. van Bergen op Zoom n. J. v. Oldenb.laan 17
A. Aldenkamp, 77. N.H. van Zeist naar Hoogeweg 33
C. Klomp, 98. C K. van Rotterdam uaar Gr. Haag, arb.
F. Karskens, 88, R.K. van Amsterdam naar Langestr. 10 koopman
G. Versteeg, 76. C C. van Utrecht naar Hellestr. 25
A. Mundemakers. 99, N H van Amsterdam naar Inf. kazerne IV
W. Rietveld, 87, N.H. van Amsterdam naar Inf. kazerne IV
J. Hakkaart, 98, N.H. van Amsterdam naar Inf. ka*;r
M. v. d. Linde, 00, N.H. van Amsterdam r
H. Molken boer, 99, R K. va» Amsterdam n
C. v. Rooyen, 94. N.H. van Amsterdam na
J. Jansen, 99, R K. van Amsterdam r
r Inf. kazerne IV
ar I„f. kazerne IV
r lof. kazerne IV
r I. f. kazerne IV.
2 Dagen van druk voor de R.K. Kerk.
Door T. PLUIM.
Reeds in 1416 stelden de buurmeesters
namens de buren (de ingezetene»)
inkomsten van den piiester voldoende
bouw ter beschikking, om jaarlijks 25
gulden pacht te kunnen opbrengen, ter
wijl de Priester zooveel grasland zou
kunnen krijgen, dat hij twee koeien en
een paard zou houden kunnen. Verder
beloofden zij twintig voer tuif (steen
kolen kende men nog niet) kosteloos
naar de pastorie te zullen vervoeren,
mits de Pastoor zelf de turf kocht en
liet graven.
Groot lijkt ons dit bedrag niet tor,
maar in d en tijd was alles zooveel goed
kooper dan »u en vertegenwoordigde
25 gld. een vrij aanzienlijke som. D
Pastoor van 'l St Janskcikhuf had 40
Rijnsche gulden, die van Huizen en Blari-
cum in latere jaren elk nog maar 16 gld.
Zoo was dus met de wedde van den
geestelijke in Hilversum althans ceu
begin gemaakt, cn daarom besloot men
tot den bouw van een kerk over te
gaan, en wel op de plaats der kap I,
zooeven reeds genoemd. Zij was al
spoedig gereed en werd aan St. Vitui
toegewijd.
Ni.;l lain; daarna, n.l. op 1 Maar,
I 1424, werd Hilversum dan ook waa-dig
gekeurd, door den landsvorst Jan van
Beieren tot zelfstandige gemeente te
worden verheven, m.a.w. het werd «ai
jl.aren afgesch iden en kreeg een eigen
bestuur van schout en schepel
De inkomsten van de geestelijken be
stond;» nog lange jaren gedeeltelijk
ook in i atura, d.w.z. in wat de land
bouw of de veeteelt opleverde. Zoo
lazen wij, dat 100 jaar na de stichting der
kcik, n.l in 1535, de toenmalige Pastoor
jaarlijks o.a. iitving acht mudden rogge
Ti vici mud gerst, die de tiendpachters
hem moesten leveren d.w.z. de tienden
om Hilversum werden verpacht cn de
ptchter moest bovengenoemde hoeveel
heden rogge en gerst aan de pastorie
afstaan. Toen ter tijd heette de pastoor
Wilh- Imus Radbodus Buggbeiuc», te
Naardt-n g-boren. H$ was gekomen
van Leider-, waar hij pcnitciiliaris
(buclitvader) van het St. Michilshuis
«a-, geweest, het convent der Francis-
k;,r er Zusters. Onder deze Pastoor brak
tlHervorming uit.
I'i 1581 moest op last der hooge
Regeering de kerk op den Brink van
Hil versum door de Roomsche ontruimd
worden en aan de Hervormden afge
staan, hoewel de overgroote meerder-
d d: Katlv k-ik gcoouw bleef. Het-
■Ifde geschiedde op Kerstavond ook
in Bjam, Soest, Eembrugge en Isselt
I (bij Amersfoort. Juist toen de viering
van het Kerstfeest zou aanvangen,
dreven de Hervormden op last der
Staten de Katholieken uit de kerk en
bedreven er, volgens een tijdgenoot, den
geestelijke Mich iel ab Isselt, allerlei
heiligschennis.
Voortaan hadder; dus de Roomsche
ook in Hilversum geen kerk ni er en
slechts in 't geheim konden zij hun
eeredienst uitoefenen. Niet vóór 1618
lezen wij. dat er in Hilversum weer een
geregelde bediening door onverschrok
ken geestelijken plaats had, natuurlijk
nog steeds in 't geheim. Bij ontdekking
werden de preislcrs gevangen genomen
en eerst tegen zware» losprijs ontslagen.
Dit geschiedde bij in dien tijd (1598)
in Baarn, waar pater Vlamiux zijn
zuster wilde bezoeken, maar door den
schout op Sotstdijk gevangen werd
gezet. De geestelijke wilde zich niet
laten loskoopen en is in zijn kerker
als martelaar gestorven. Zij', lijk werd
des nachts in de kerk van Baarn, dus
toen in bezit der Hervormden, begraven.
Men ziet aizoo hieruit, dat in die lijden
de Roomschen tc Baarn geen eigen kerk.
n ook zelfs geen eigen kerkhof hadden.
In 1618 woonde er in Ankevei
ee:t onversaagd geestelijke. Barlhoidus
(d.w.z. Ingel ot E-'gcl) geheeten e
Amsterdam geboren. Hij was licentiaat
in de beide rechten, d.w.z. op nog
één examen na was hij meester of
doctor in de rechten en kon daarom
nu reeds lessen geven. Van Ankevecn
uit bediende hij. niet als pastoor, doch
als missionaris de geheele omgeving
Naarden, Bussum, Biaricum, Hilversum,
Kortenhoef en Vreeland, want >n al deze
plaatsen was gee.i kat li >liekc kerk toe
gestaan. ('s-Gravelarid bestond nog niet.)
11 1642, toen tijdens het bestuur van
den meer verdraagsamen Balju v van
Gooiland, den bekenden Muiderdrost
P. Cz. Hooft wat meer oogluiking werd
gedaan, kreeg heer Ingel voor zijn
drukken werkkring een welkome» bij
stand. De Etrrw. Timotlicus Spoixni-
(d.i. Tijmeri de Zaaier of Saeyer) weid
toen zijn assistent. Deze was in 1588
te Biaricum geboren eu licentiaat
(doctorandus) in de godgeleerdheid. Nog
in 't zelfde jaar volgde hij heer Ingel
in Hilversum op cn ontwikkelde daar
zulk een groote werkzaamheid, dat er
nog jaren later van hein gesproken
werd en men zijn afbeedsel in menig
huis zag hangen. De omliggende, reeds
genoemde plaatsen bediende hij ook
daarbij veikleedde hij zich naar men
z<gt als boerenknecht om aan de
A-gttsoogen der politie te ontgaan.
Zooals ik reeds zeide, de Drost van
Muiden, Pieter Cz. Hooft, was jegens
andersdenkenden verdraagzamer dan zijn
voorgangers en deed vaak een oogje
dicht. Ja, ik heb ergens gelezen, dat hij
vooraf heimelijk een wenk gaf. wanneer
de politie eeo huis zou komen door
zoeken, ol er soms (ie Roomsche eere
dienst werd uitgeoefend Dan werden
het altaar en ander kerkgerief voor
enkele dagen in veiligheid gebracht.
Maar ook de Stalen zelf werden op
den duur wat minder streng. Zoo werd
het langzamerhand regel, dat de Katho
lieken een eigen kerkgebouw mochten
inrichten, mits dit uiterlijk geheel op
een gewoon huis geleek en niet in 't
durp zelf stond. Voor deze gunst moest
echter jaarlijks een bepaald bedrag aan
den Schout betaald worden 11 Zoo
kregen de Roomschen hier in Baarn
eveneens omstreeks 1618 een groote
boerenwoning in het buurtschapje Zand
voort in gebruik, waar later, toen de
lijden nóg verdraag amer werden, het
eerste kerkje verrees, dat daar tot 1860
nst heeft gedaan (en waar ook de Hil-
sumsche kinderen gedoopt werden.)
(Wordt vervolgd,)