DOUGLAS
PRIJSVERLAGING
L. POSTMOUWER
Hotel-Restaurant „Ter Horst"
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 10 Nov. 1922 No. 64
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoon Langefracht 28, Amersfoort
verschijnt Dinsdag- en
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moet
geschieden voor den aanvang van een nieuw
kwartaal.
PrQs per drie maanden f 1.00 Bulten de
gemeente Amersfoort f 1.10. Afzonderde
""aDVERTENTIÊN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en n|verheld bij geregeld
voor o uur woraen bezorgd. Een bep:
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Welk een schoon doel, de ware
zelf regeeringde orijheid der kinderen
Gods! Maar wie heeft de eerzucht
met ernst daarnaar te streven
Gemengde Berichten
In een beschouwing over de specu
latie in Duitschieod, g; f Het Centrum
dezer dagen een goede definitie van het
begrip «verdienen».
Verdienen en verdienen zijn twee.
Men verdient geld door arbeid, geeste
lijken of stcffelijken, door iets te beden
ken ofte doen, wat de wereld verrijkt,
verbetert, verhoogt.
Maar men verdient iets anders, als
men speelt en gokt met hetgeen door
anderen werd voortgebracht. Wanneer
enkel de zenuwachtige barometernaald
bepaalt, wie moet betalen en wie mag
ontvangen. En zoolang het besef niet
is doorgedrongen, dat we hier te doen
hebben met een onchristelijken Mam-
mondienst, zullen de geneesheeren ver
geefs al hun wetenschap en kunde be
proeven.
Tusschen Bunde en Weener, twee
Oost-Friesche (Pruisische) plaatsen in
de nabijheid van Nieuwe Schans werd
kermis gevierd. De kinderen mochten
zich laten draaien in een caroussel
tegen 3 aatdappelen per rit en wie
abonneerde voor een dag gaf een pond
spek. Op deze wijze zamelde de ker-
misman zijn winterprovisie in.
Te Didam kwamen ten huize van
den daglooner Wenting, drie Duitschers.
Zij grepen de vrouw des huizes, die
alleen thuis was, knevelden haarde i
bonden haar een doek voor den mond.
Een der onverlaten hield de ontstelde
vrouw een revolver onder den neus en
onder bedreiging met den dood werd
werd zij genoodzaakt haar geld aan te
wijzen. De mannen namen de contanten
mede en namen de vlucht. De woning
staat achteraf op de Beeksche heide.
Te Zaandam wilde een juffrouw aan
het postkantoor een postwissel betalen
doch had verzuimd het formulier van
een zegel te voorzien. Toen zij hieraan
had voldaan en weer voor het loket
kwam, moest zij ervaren, dat haar por-
ter.ionnaie, met f85 aan geld, die zij
even had laten liggen, verdwenen was.
In het dorp Beesd in de Betuwe
zijn naar schatting 8000 mud appels
bevroren.
De firmanten eener cargadoorsfirma
te Rotterdam zijn gearresteerd.
Het houdt verband met beweerde
verduisteringen, waaronder een der voor-
e deze zou zijn, dat zij een be
drag van nagenoeg tien duizend pond
sterling, haar overgemaakt door de
Engelsche stoomvaartmaatschappij, die
zij vertegenwoordigden en dat dienen
moest voor betaling aan de gemeente
voor de buur van loodsen en kadeter
reinen, voor dit doel niet hebben afge
dragen, doch ten eigen bate aangewend.
Een werkman te Bocholt, die van
zijn werk komend,zijn weekloon op
tafel had gelegd, kwam, nadat bij even
was weggeweest, tot de ontdekking,
dat zijn zoontje het geld in de bran
dende kachel had gestopt.
Radeloos over dit verlies, nam hij
in een eerste opwelling van drift het
kind mee naar buiten en hakte het
een bijl de twee handjes af. Op het
gejammer van het kind, kwam de
moeder, die in de keuken het tweede
kindje waschte, buiten en schrok
danig van hetgeen zij zag, dat zij door
een beroerte werd getroffen en dood
bleef.
Tenslotte moest de man nog
dekken, dat het kind, dat door de
moeder in de keuken was achtergelaten,
intusschen in de waschtobbe was ver
dronken.
Zes personen maakten een uitstapje
per auto in de omgeving van Berlijo.
Des nachts keerde men met groo'e
snelheid terug. De hoed woei den
chauffeur van het hoofd. Hij greep
doch verloor daardoor de machi
Je auto, die is sloot reed en over
den kop sloeg. Twee personen bleven
dood liggen, de vier anderen kregen
niet doodelijke verwondingen.
Een bewoner van een villa te Hit-
sum had ter bewaking van huis en
hoi een bloedhond aangeschaft. Hij
legde zich zeer gerust te slapen. Toch
is er deo eersten nacht reeds iel3 ge
stolen, nl.de bloedhond I
Van de lagere scholen te Londen
zijn 550 ondernijzeis in staking gegaan,
omdat zij 10 pet. loonsverlaging zouden
krijgen, l'l.m. 10.000 kinderen hebben
daardoor gedwongen vacantie.
Tot nu toe zijn 63 lijken te voor
schijn gebracht uit de Reilly-kolenmijn.
Noord-Amerika.
Later werden 33 overledenen naar
boven gebracht. Men gelooft niet, dat
er nog meer overledenen zijn. In dit
geval zijn 86 personen omgekomen. De
de mijn opgesloten arbeiders hebben
inhopige pogingen io hel werk ge
steld om te ontkomen aan de verstik
kende gassen.
W. van Amsterdam, die een
wakend oog io 't zeil houden over waar
't betreft de prijzen, die in de gemeente
voor de eerste levensbehoeften worden
gevraagd, hebben nagegaan hoe de
toestand op het gebied der brandstoffen-
voorziening thans is. Uit verzamelde
prijscouranten is|hun, gebleken, dat zeer
zeker van een piijsafspraak onder de
belangrijkste handelaren te Amsterdam
kan worden gesproken, ten einde aan
de afnemers een hoogere prijs te kunnen
vragen, dan bij handhaving v in de vrije
loncurrentie mogelijk zou zijn.
In verband hLrmee hebben B. en W.
'oorgesteld om, indien de noodzake
lijkheid daartoe blijkt, huisbrandstoffen
aan te koopen, ten einde deze aan de
ingezetenen tegen den kostenden prijs
verstrekken, met het doel prijsregelend
op te treden.
De loonsverlaging in de textiel
industrie gaat 4 December in.
Wegens mond- en klauwzeer worden
de rundveemarkten in Zuid Holland
gesloten.
De verliezen bij Teis en Co's Handel
Mij, vorderen afschrijving van het ge
wone aandeelenkapitaal.
Io Turkije heerscht groote verwarring.
Bij Tsjanak rukt de Turksche gen
darmerie op naar de Britsche linies.
Te Konstantinopel is door de ge
beurtenissen een handels- en fioancieele
In de Fransche Kamer heeft Poir,caré
verklaard, dat de bezetting van Rijnland
eerst wordt opgeheven, als Duitschland
zijn verplichtingen heeft vervuld.
In veiband met het onderzoek, dat
de regeering instelt naar den omvang
van den nood, waarin de tuinbouw ver
keert, heeft de provinciale commissie
uit de veilingen in NoordHolland
nagegaan den totalen omzet in deze
provincie gedurende de maanden Juni
tot en met September 1921 en dezelfde
maanden van 1922. Daaruit bleek dat
in die 4 maanden over 1921 in totaal
f14 878 623 en in 1922 slechts
f3.496 371.63 was omgezet. Het ver
schil is wel groot, vooral daar de be
bouwde oppervakte over 1922 nog is
uitgebreid.
Naar aanleiding van de in hechtenis
neming van den advocaat Mr. Q. te
Maastricht, wordt nader gemeld Ge
noemde advocaat was curator in het
faillissement coöperatie «Limburgia».
Hij ging zelf failliet en werd vervangen
door Mr. Ch. Vrijeus. Hij had, curator
zijode, een 100-tal leden van die coöpe
ratie in rechten aangesproken tot vol-
stortiog van hun aandeel, in zijn kwaliteit
m procureur.
Q. had Mr. Vrijens gevraagd hem als
procureur die zaak te laten behandelen,
wat hem toegestaan werd. De Recht
bank had die 100 vorderingen toege
wezen. Hij (als procureur) had die men-
schen geëxecuteerd, die in zijn handen
betaald hadden f39000. In plaats dit
geld af te drageji, heeft hij Bit ver
speeld in Spa en Parijs. Het geheele
bedrag, dat hij verduisterd heeft be
draagt f55000. Hij heeft zich zelf aan
gegeven
Amersfoort
Oaze vroegere stadgenoot, de Wel-
eerw. heer A. Th. G. Hamers, kapelaan
der St. Ludger-par. in deElinkwijk bij
Utrecht, is door Mgr. den Aartsbisschop
belast met de voorbereiding tot oprich
ting eener oieuwe parochie te Biltboven.
De nieuwe parochiekerk zal worden
gesticht op een terrein eenige minuten
gaans verwijderd van het station Bilt-
hoven, gelegen ter zijde van den spoor
weg, ongeveer ter plaatse waar vroeger
't Biltsche meertje zich bevond,
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort brengen ter openbare kennis
dat de Wethouder J. W. Jorissen belast
zal zijn met de voorbereiding der werk
zaamheden betreffende den Keurings
dienst van vee en vleescb en daarvoor
den regel voor het publiek te spreken
zal zijn ten Gemeentehuize des Woens
dags van iedere week om 2 uur.
De R. K. Onderofficiersband <St.
Martinus», Afdeeling Amersfoort, ver
zond een uitnoodiging voor de feeste
lijkheden ter viering van het 12'/,-jarig
bestaan der afdeeling op 12 Nov.
Het programma geeft aanl: des mor-
MOTOR
RIJWIELEN
2»/, P.K. 2 versn. voetpl. f725 - 2s/« P.K. 3 v. kickst. frictie 1850
6P.K. f1340 - Zijspan f525.
3Va P K. Toermodel f1195,
4 P.K. 3 v. Kickst., Frictie f 1050, zijspan f 470.
Alle modellen compleet mei Terryzadel en Duo f60.- hooger.
(Jtrechtschestraat 25, Tel. 81 Amersfoort.
Amersfoort, Utrechtscheweg 2 Bondshotel A. N. W. B. Telefoon No. 22
Uitstekende gelegenheid voor Lunch
en Diner - Prima Keuken.
gens onder de H, Mis van 8 uur, alge-
nc H. Communie voor de leden
den bond met hunne huisgenooten.
(H.H. Onderofficieren worden verzocht
zooveel mogelijk in uniform aanwezig
te zijn, ook des avonds bij de feest
vergadering).
Des avonds 7 uur precies feestver-
gadering in het Patronaatsgebouw aan
't Zand waaronder Causerie met licht
beelden over Rome te houden door den
Zeereerw. Heer Padberg, Aalmoezenier
in de 2e Militaire afdeeling.
Verder muziek en zang.
Door den Directeur van Openbare
Werken werd aan Burg. en Weth. mede
gedeeld, dat de restauratie van den
O. L. Vr. toren méér zal kosten dan
het oorspronkelijk geraamde bedrag.
De spits en haar draagvlak verkeerden
zeer slechten toestand, welke eerst
tijdens het breekwerk aan bet licht kwam.
Dientengevolge was er op 1 Januari
1922 van het toegesfane crediet van
f 258.000 in totaal reeds veiwerkt
f 236 738 855. Het resteerende bedrag
f21.000 is thans geheel verwerkt, ter
wijl de onderstaande werkzaamheden
nog moeten plaats hebben
Restauratie carillon en pij-
rs en het maken van een
euwen klokkenstoel f 16000
Atbreken binnen- en bui
tensteiger 3.500
Restauratie Muurwerk in
de klankbordnissen 15.000
Omkleeden van de brug-
ijzers in een drietal vensters
et koper 2.500
Restauratie balustrade
gaanderij 1.700
Salaris opzichter, huur
hijsch- en ander hulpmate-
10.000
Totaal der kosten i 48.7000
Van den Minister is de toezegging
ontvangen, rijkssubsidie aan te vragen
:en bedrag van 50pet. van de som,
mee de raming vaa f 270.000 mocht
worden overschreden. Volgens B. en W
verdient het aanbeveling, tegelijk me
de restauratie eenige wtrkzaamheden t<
doen plaats hebben buiten de eigenlijk!
Wil men het speelwerk geheel com
pleet hebben en daa.bij het veel arbeids
loon vergende opwinden met bandkracht
van de notentrommel doen ophouden,
dan zal moeten worden overgegaan tot
de aanschaffing en plaatsing van
een electromotor Jmet automatische
afsluiter voor het mechanisch opwinden
van het speelwerk. De kosten worden
geraamd op f550.
Verder zal de speeltrommcl moeten
worden uitgebreid tot 70 hamerlichters
met de noodige hamers, draden enz.
waa-van de kosten worden geraamd
op f6000.
In verband hiermede stellen B. en W.
voor het crediet voor de restauratie van
den O.L.-Vrouwe toren ad f258.000 te
verhoogen met f67.250 en alzoo vast
te stellen op f325.250, waarvan ten
laste der gemeente f 105.900 en teo
laste van het Rijk f 159.350.
Ter voldoening aan de Gemeentewet
hebben B. en W. den Raad aangeboden
de Rekening der Inkomsten en Uitgaven
van de Gemeente Amersfoort, voor den
dienst van 1921.
Blijkans_d£,uitkonist bedraagt bet totaal
der gewone ontvangsten f2,67.932,71.
Het totaal der gewone nitgaven be
draagt f 2 834.459.55s, waaronder het na-
deeligsaldo van den gewonen dienstmaet
worden vastgesteld op 1136.526.84s.
Zij meenen te mogen opmerken, dat
tegenover het nadeclig saldo van
f 136.526.84s op de gewone huishouding
der gemeente een nog invorderbare
achterstand van f116 551,42s valt te
boeken, waarvan f93.753.81 op rekening
van den Hoofdelijken Omslag is te
stellen.
Dientengevolge kan het nadeelig saldo
van den gewonen dienst der gemeente
huishouding voor zoover dit uit de ge
meenterekening kan blijken, gesteld wor
den op f136.526 84s f 115.551.42s
f 20 975 42.
Evenwel z>l dit nadeelig saldo der
gemeentehuishouding nog verhoogd
moeten worden met onafgehaalde rente
en afl jss ng rente over 1921 f 1052.50
rente over vorige jaren f456.25,
f 1508.75; afirssing over 1921 f7000;
aflossing over vorige jaren f9000,
f16000, f17508 75.
Bovendien zullen nog moeten worden
gedekt de in een bij gevoegd rapport va i
Verificateur vermelde verliezen op ge
meente-bedrijven tot een bedrag van
f 164.205.53, zoodat het werkelijk na
deelig saldo moet wordee gesteld op
f 202.689.70. Aangezien van dit bedrag
bij de vaststelling van de gemeente-
begrooting voor het dienstjaar 1922 op
UIT HET VERLEDEN.
19
Teen evenwel de aanval begon, was
hij naar beneden gesprongen, en met
een: «Verrader, Vos van Berkenheim,
geef u overl» was hij Heer Ogier ge
naderd.
Heer Ogier was eigenlijk een lafaard,
doch nu gaf de vree' hem moed en
kracht, en weldra lag Derk ontzield op
den grond.
«Verrader», schreeuwde nu Geert, en
besprong hem van achter.
Fel was de worsteling tusschen deze
twee, doch toen Geert over eenen wortel
sttuikelde en viel, nam Heer Ogier de
gelegenheid waar en doorstak ook dezen
aanvaller.
Daar zag hij enkele roovers vluchten
hij begreep wat er gebeurd was.
Als een gejaagde haas snelde hij naar
zijne tent, besteeg zijn ongezadeld paard,
en ontvlood met de snelheid van den
wind.
Toen de henker kwam, om ook den
verradei in handen van Koning Willem
te leveren, was Heer Ogier reeds mei
zijn paard in den Rijn en bezig, om al
zwemmend den anderen oever te be
reiken.
De roovers hadden zich moedig ge
dragen, en honderden waren in eeDigc
minuten gesneuveld. Gevangen-geven,
hiervan wilden ze niets wetenze namen
óf de vlucht, óf ze streden tot ze dood
erbij neervielen.
Slechts één gevangene was er, en wel
de aanvoerder der heele bende. Voor
Koning Willem gebracht', vroeg deze
hem: «Wie zjjt gij
«Ik ben Ridder Herman, Heer van
den Wolfsburg. Spaar mij het leven,
Heer Koning, en ik zal u zeggen, wie
uwe geheime vijanden zija.
«Genade, o genade,» kermde de ge
vangene, en kroop als een worm in het
stof, voor de voeten van den jongen
Koning.
«Breng wegI Breng weg!» beval hij
-De henker hange hem aan den eersten
boom den besten I Wegl Weg!»
Bewusteloos werd de lafhartige Roof
ridder, die zelf tegenover zijn uitgeplun
derde slachtoffers nooit medelijden be
toond had, weggesleept.
Een Geestelijke trad hem nader, en
»t cr in dat vreeselijke halve uur in
dat menschenhart gebeurd is, wie zal
hel zeggen?
Toen de gestelde tijd om was, kwam
Heer Hugo van Langerak met zijn volk
den gevangene halen. De henker had
spoedig eenen hoogen eik gevonden;
de wapenen van Heer Herman werden
voor zijn aangezicht verbrokenzijne
wapenschild stuk geslagen.
«Brandt Brand!» klonk het geroep
opeens, en weldra sloegen uit enkele
afgelegen tenten de vlammen uit. De
vluchtende roovers hadden naar het
schijnt, nog tijd gevonden om dit werk
te verrichten.
Eerst gerechtigheid geoefend, en dan
brand biusschen,» sprak Heer Hugo van
Langerak. «Wij moeten zeker zijn, dat
hij ons niet ontsnapt.»
Aan het bevel werd voldaan, doch
de brand nam zoo overhaast toe, dat
en zich den tijd niet gunde, om te
;n of de roover reeds bezweken was.
Een man kroop nu uit het hout, sneed
het touw los, en liep met het lichaam
van Heer Herman heen. Spoedig zat
hij er mede te pBard, en na eene wilde
vlucht van een uur lang, voelde hij op
leven in het lichaam, dat hij voor
dood mede genomen had.
Komaan,» sprak hij, «dat zal waar
lijk zijn leven nog gered hebben, waar
ik al tevreden was met zijn lichaam.»
Hij hield het paard stil, steeg af en
legde het machtelooze lichaam io het
lange gras, dat nat van den najaars
dauw was.
De redder liep naar eene beek, schepte
zijnen helm vol water, eo goot dit bij
gedeelten in den mond van den ge
hangene, die langzaam bijkwam.
«Waar ben ik vroeg hij toen met
«In goede handen,» sprak de ander.
•Ik ben uw vriend Joris van den Rots
burg. De Papenkoning zal er gek van
opkijken, als hij hoort, dat gij het toch
nog ontkomen zijt.»
«Maar hoe hebt gij dat toch gedaan
gekregen vroeg Heer Herman, die
langzamerhand geheel tot zichzelven
>Na de vlucht ben ik in het donker
teruggekeerd, en toen ik hoorde wat
gebeuren zou, stak ik den brand in
eenige tenten. De verwarring, die hier
door oDtstond, deed den beul half werk
verrichten, en zoodra waren ze niet heen
den brand te biusschen, of ik sneed
touw door en vluchtte met u.«
Ik zal den dienst, dien ge mij be
wezen hebt, nooit vergeten,» zeide Heer
Herman. «Kunt ge mij nu niet thuis
brengen
«Mijn burcht ligt dichter bij, en ik
wil er zijn vóór dat een van mijn volk
teruggekeerd is. Kom, wij moeten heen.»
Beiden namen weer plaats op het
paard, en eer nog de najaarszon den
volgenden morgen boven de kimmen
rees, was Heer Joris langs een pad, dat
hem alleen bekend was, binnen zijnen
burcht gekomen, waar hij, zonder door
iemand gezien te zijn, weldra met den
geredde in een keldervertrek onder den
burcht binnentrad.
«Blijf hier even,» sprak Heer Joris.
«Ik zal licht halen.»
De ander geloofde hem en bleef staan.
De deur viel achter Heer Joris dicht,
en nu opende deze in de deur een
klein luikje.
«Luister eens, Herman van den Wolfs
burg,» sprak hij lachend.
«Ik luister,» zeide deze met eenige
angst. «Wat is het?»
«De mannen, die deze keldergewelven
maakten, zullen aan niemand meer ver
tellen waar ze zijn, want ze leven niet
meer. Slechts twee weten deze gewelven
en ik zelf zal u eiken morgen eten en
drinken brengen, en u alleen dan de
vrijheid geven als gij mij zegt, waar
gij de tweemaal honderdduizend mark
zilvers, die ge als losgeld aanboodt,
geborgen hebt.»
«Dat zeg ik nooit, neen nooi»!« liep
Heer Herman.
«Dan blijft ge hier tot uwen dood
gevangen, oude vriend!»
Het luikje viel dicht, en Heer Herman
was alleen.
(Wordt vervolgd.]
