N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten Incasso's - Deposito's
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 9 Jan. 1923 - No. 80
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoor t Lan(e(racht 38, Ataoraloort
ABONNEMENTEN kunnen elke week in
gaan. doch opzegging van abonnement moet
kwartaal T°°r aanvang van een nieuw
Prfla per drie maanden 11.00 Buiten de
gemeente Amersfoort 11.10. AfzonderlSke
nummers 10 ct.
ADVBRTBNTIÊN 25 cent per regel. BlllBkc
tarieven voor bande! en n|verheid b( geregeld
adverteeren.
AdvertenttCn moeten Dinsdag en VrQdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Er is bij ons altijd een kleine kring
van tnenschen, en meestal niet
van de eerste klas, die wel eens
zullen zeggen hoe het gaan moet
en die er eene eigen particuliere
Huisorde van katholieke
diensten op na houden.
De malaise
in den boerenstand.
(Ingezonden.)
De slechte tgden hebben reeds lang,
ook op het platteland hun intrede ge
daan aan alle zijden worden reeds
financieele klappen uitgedeeld, die het
menigen boer moeilijk zal maken zijn
hoofd boven water te houden. Wat
staat nu den landbouwer te doen, om
de nadeelige gevolgen van dezen crisis
te verminderen Herinneren wi
eens, wat hij deed in de rampzalige
dagen van omstreeks 1880 tot 1890.
De zandboer zette voortaan zijn eigen
geteelde producten om in hoogwaardi
ger artikelen en legde zich toe op 't
maken van betere melkproducten, deed
meer aan de fokkerij en roesterlj der
varkens en breidde zijn hoenderstapel
uit, zijn groot vee werd door ingevoerde
keuringen, fok- en contrAlevereenigingen
verbeterd'aankoop-coöperaties van
kunstmeststoffen en veevoederartikelen
waarborgden hem goede waar voor zijn
geld, terwijl de boerenleenbanken elkan
ders steun en hulp zouden worden.
Bijtijds heeft men toen ingezien, [dat
met het verloopen van het getij ook
de bakens dienen te worden verzet. Dat
moet ook thans geschieden, ofschoon
nog vele landbouwers dat pogen maar
al te vaak niet willen steunen, doch
zelfs tegenwerken of lijdelijk aanzien.
En hiermee bedoel ik vooral het ver-
eenigingsleven, de gezamenlijke aankoop
van meststoffen, veevoer en machines,
en liet onderwijs.
Wie een trouwe bezoeker van ver
gaderingen is zal steeds tot zijn leed
wezen ontwaren, dat het bijna altijd de
zelfde leden zijn, die aan den oproep
van het Bestuur trouw voldoen. Het
grootste deel blijft dus weg omdat zij
het groote nut dier bijeenkomsten niet
willen inzien en het gevolg hiervan is,
dat de besluiten, zonder hen genomen,
in deze wegblijvers hun grootste be
kritiseerde™ vinden. Zouden ze ter ver
gadering geweest zijn, misschien waren
diezelfde besluiten ook met hun groot
ste toestemming genomen, wellicht
hadden zij op hun voorstel en raad
gewijzigd of verworpen kunnen
Daarom moge de hoop gewettigd z^n,
dat zij, die altijd schitteren door afwe
zigheid Jzich eens 'bekeeren en steeds
ter vergadering gaan, waar zij hooren
kunnen, wat de Regeerders van het land
l bestuursleden hunner vereeniging
>or den boerenstand doen.
Vervolgens moeten de boeren mee
werken tot een bloeiend coöperatief
vereenigingsleven. Alle aankoop van de
landbouwbenoodigdheden moeten door
de vereeniging plaats vinden, opdat de
noodige werktuigen en producten zoo
goedkoop mogelijk op de boerderij
moeten aankomen als vertrekken. De
De weg tusschen voortbrenger en ver
bruiker moet zoo kort mogelijk zijn.
Samenwerking moet er z$o, coöpera
tieve aan- en verkoop moet de leuze
zijn. Een mooi terrein tot samenwer
king is ook de boerenleenbank.
Hij, die gelden over heeft, brenge ze
heen, want ze hebben daar een so
lide verblijfplaats en kunneo tevens
zijn buurman soms een redmiddel in
den nood vormen.
Maak dus steeds een geregeld ge
bruik van deze bank.
Een ander voornaam punt is kennis
van het boerenvak, die geleerd moet
worden op landbouwcursussen en
-scholen. Hij, die in dezen tijd nog
onverschillig staat tegenover het land
bouwonderwijs in al zijne geledingen
begrijpt zijn plaats in de landbouw-
wereïd niet, want 't zijn bekende ge
zegden «kennis is macht«, en «kennis
is gemakkelijk te dragen*. Hoe meer
ontwikkeld, hoe meer men in staat is
den strijd om het bestaan tot een
goed einde te brengen. Hard werken
alleen is niet voldoendeook onze
hersenen moeten gebruikt worden.
Werken uit sleur en werken, omdat
vader en grootvader 't ook zoo deden
is geheel verkeerd.
Is men niet weet, hoe en waarom
gebeuren moet, kan men het ook
goed doen. Daarom, landbouwers,
bezoekt trouw de lezingen, die gedurig
worden gehouden, steunt in alle op
richten met woord en daad het land
bouwonderwijs in al zijne vertakkingen.
Bezoekt zelf, als 't eenigszins kan,
Ie cursussen in bemestingsleer, vee-
roedlng, veekennis, pluimveeteelt, mei-
:en enz., zend uw zoons of dienstbaren
laar den landbouwcursus, waar hun it
bijzonderheden over vele takken van
het boerenbedrijf de noodige theoretische
kennis wordt bijgebracht, die misschien
enkele onnoodig achten wegens hun
jeugdige onervarenheidofachteloosheid,
en liever hun avonduren gaan slijten bij
Pietje- of Mietje-buur, zoodat de kost
bare tijd nutteloos verloren gaat.
Gij, vaders en moeders uit den boe
renstand, wend al uw invloed a
knechts en arbeiders
wegen, de noodige kennis van hel
boerenvak op te doen daar, waar dat
gedaan wordt. Cursussen volgen alleen
zelfs niet voldoendelandbouwcou-
aten moeten gelezen worden, waarin
buitengewoon nuttige zaken gedurig
behandeld worden, waarin de werkzaam
heden van den Boerenbond worden
besproken, zoodat men ook zien kan,
wat er gedaan wordt voor de betaalde
contributie.
Wie zijn toch altijd de grootste
«pruttelaars* tegen contributie-betaling?
Zij, die het minst in de vergaderingen
komen, die het Bestuur en de trouwste
leden de kastanjes uit het vuur laten
halen.
Gij, boeren, denkt er wel a
juist bij teruggang der tijden, alle
toepassingen en veranderde werkmetho
den, het staan of vallen van het be
drijf beheerschen, dat een krachtige orga
nisatie van zeer groote waarde is en
dat de ontwikkeling der aankomende
boeren en boerinnen in zulke benarde
tijden een der hechtste steunpilaren is.
Voorzeker zijn de tijden donker, doch
laten de boeren schouder aan schouder
in hunne vereenigingen de
boerenbeiangen bespreken en naar bui
ten trachten te volvoeren, laten zij zelf,
hunne zoons en dochters volop profi
teer en van het vele, dat theoretisch
practi5ch wordt geleerd, dan zullen
moeilijkheden van dezen tijd over-
wlnbaar zijn, din kan het pas begon-
n jaar een keerppnt zijn van donker
licht.
«Een optimist.*
i
Binnenland.
Jacht.
De jacht op waterwild, met uitzonde
ring van de jacht op watersnippen, in
de prov. Utrecht, zal worden] gesloten
op Woensdag 31 Januari, met zons
ondergang, na welken tijd ook het
kooien niet meer zal mogen worden
uitgeoefend, terwijl de kooi-eenden op
gesloten of gehokt moeten zijn tot
Mei 1923.
De jacht op watersnippen zal worden
gesloten op Zaterdag 7 April.
Het weispel van kwartelen met steek
garen of vliegnet zal mogen worden
uitgeoefend van 18 April tot en met
18 Juni 1922.
Room8che drankweer.
Door Z. D. H. den Aartsbisschop van
Utrecht is voor het Kruisverbond in het
Aartsbisdom tot lid van het federatief
bestuur van Sobriétas herbenoemd de
heer Th. J. H. Bianchi te Amersfoort.
Gelderacbe vallai.
De beer Keurschot, lid der Staten
van Gelderland heeft inzake (de ver
betering van de afaatering der Gel-
dersche Vallei het jBlgende voorstel
ingediend
«In velband maÈH vele bezwaren,
welke aangevoeld z^n tegen de voor
genomen wflze van ontwatering jder
Geldersche Vallei en met de mede-
deeling van Ged. Staten van Utrecht,
dat spoedig met de uitvoering der be-
malingswerken kan worden aangevan
gen, besluiten de Provinciale Staten van
Gelderland tot benoeming eener com
missie bestaande uit drie leden der
Provinciale Staten, één lid van Ged.
Staten en den hoofdingenieur van den
Provincialen Waterstaat, aan welke
wordt opgedragen een onderzoek
stellen in den ruimsten zin, nat
ingekomen bezwaren en van haar be
vindingen rapport uit te brengen
zomerzitting.*
Oom-
ij waren abeiden(strenge ouders, die
bun kinderen niet te veel vrijheid lieten.
was geen kroeglooper, maar
daarom nog niet drankvrij, want in huis
werd dikwijls wat gehaald. Totdat hij,
bij een bruiloft, toch zoo stevig proefde,
paar gedienstige buren noodig
n hem veilig naar huis te loodsen,
En bij schaamde zich toen
meenend man hem hier over aansprak,
hem radend den borrel geheel te laten
san. «Och, weigerde hj, dit wat
igelukje, het oveikomt me niet me
«Laat toch geen druppel drank i
huis komen, wat een voorbeeld
je kinderen.*
Mijn kinderen die leeren wel dat
zij zich netjes moeten gedragen Ze
moesten eens probeeren, te laat of
onbekwaam in huis te komen, daarvoor
:bben ze het hart niet in d'r lijf 1*
Dom, want wat zou die vader moeten
antwoorden, als een van zijn jongens
toch onbekwaam thuis kwam bad bij
niet alle recht van spreken verloren op
dit punt En moeder, die de kinderen
geregeld wat in die flesch liet halen
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/, - 5%
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort
Amersfoort
Grondbedrijf.
Aan het feit, dat de heer Hoffaod
wethouder van financiën der gemeente
Amersfoo't is, en als plicht-getrouw
partijgenoot z'n districts-blsd, de roode
Toorts met copie steunt, danken de
ingezetenen van Amersfoort, die raadslid
noch gemeente-dienaar zijn, financieele
bizonderheden over het grondbedrijf,
anders wellicht nimmer zouden
hebben vernomen.
Op loffelijke wijze zorgde de Lijder
der zaken aan den Westsingel wel telken
jaren voor otficieele staten vol gecijter,
Wethouder Hofland, levert
mentsar.
Wij lezen dan daarover in zijn lijf
blad o.ro. het volgende
-Het grondbedrijf maakt over 1921
voor het eerst een sl-cht figuur. Het
'erkelijk vetlies bedraagt f 56.439.52.
Het bezit aan grond, waarvan de
boekwaarde nog voor ruim f 100.000
meer als de daarop rustende schuld in
de balans voorkomt, laat de beschrijving
i dit geringe verlies nog toe,*
Uit de bedrijfsresultaten blijkt dat
gemeentebestuur baar eigen instellingen
een belangrijk aandeel heeft doen bij
dragen aan «winst* op verkochte
gronden.
«Zoo heeft o.a. de Gemeentereiniging
gekocht van het Grondbedrijf 21300
M» lot een prijs van f53.250, waarop
is genoten van f 29023. Aan
den grond voor «Goed Wonen* aan
Soesterweg is f 27.799 winst ge-
Dank zij deze winstposten is het
gelukt de winst- en verliesrekening met
het betrekkelijk gering verlies te sluiten.
«Dat er toch nog een verlies was in
:erwil der genoten winsten op ver
koop grond heeft verschillende oor
zaken. Zoo heeft men in 1919 een
huidje verdeeld voor dat de beer was
geschoten. Men heeft toen op verkocht
haventerrein f 13154 winst geboekt hoe
wel deze grond nog niet was overge
dragen. Nu is dit nog niet het geval
en heeft meD bet veiliger gevonden
deze winst terug te boeken. De poging
premieleening te sluiten
behoeve van het grondbedrijf, heeft vorige
f3350 gekost, terwijl kosten op andere
leeningstransacties nog f 1410 vroeg.
Voor gewone rente op leeniDgen, welker
saldo schuld op 1 Jan. '22 nog f 2.959.446
bedroeg, was f 179.346 noodig.
«Critiek op het beleid van het ge
meentebestuur zal niet uitblijven.*
«Het belangrijke,winstcijfer ad f 29000
op den verkoop aan de gemeente
reiniging heelt diens kapitaal eerst zeer
belangrijk doen stijgen. Het jaarlijks
tekort op de reiniging bedraagt pl.m.
f140.000, waarvan f20025 rente op
geleende kapitalen. Een onderdeel van
dit bedrag ad f 1500 komt voor rekening
van evengenoemde f 29000 winst. Toe
gegeven dat de gemeentereiniging om
gekeerd aan het grondbedrfif verkocht
o.a. 36000 M' k f 10, dus voor f 36000,
wat een belangrijke verlichting van
lasten voor eerstgenoemd bedrijf geeft,
dan nog .is een belangrijke «winst* ten
behoeve van het grondbedrijf gepro
duceerd, waaronder de «winst- en ver
liesrekening over '21 een veel ongun
stiger beeld zou vertoonen. Commercieel
is er ook al iets over te zeggen, indien
zooals hier het geval is, het grondbe
drijf verkoopt (bouwblok X2ÖQ voor
f 6.03 en f 2.60 de M'., en inkoopt ten
name van hetzelfde blok voor f 10 en f 2.
Overzicht van de werkzaamheden
der arbeidsbeurs gedurende 1922.
Afdeeling voor mannenAanvragen
van werkgevers 1002; aanbiedingen v.
werkzoekenden 3154; aantal plaatsingen
848(over het jaar 1921 waren deze
cijfers resp. 1126, 2950 en 884).
Afdeeling voor vrouwenAanvragen
van werkgevers 188aanbiedingen v.
werkzoekenden 275 aantal plaatsingen
92; (over het jaar 1921 wares deze
cijfers resp. 181 en 236 en 69).
Overzicht van de werkzaamheden
der arbeidsbeurs gedurende de maand
December 1922.
Afdeeling voor mannen; Aanvragen
van werkgevers 33 aanbiedingen van
werkzoekenden 846 aantal plaatsingen
30 (over de maand December van het
vorige jaar waren deze resp. 78, 779
en 65).
Afdeeling voor vrouwen. Aanvragen
van wei kgevers 16; aanbiedingen van
weikzoekenden 45 Aantal plaatsingen
2(over de maand December v
n deze resp. 20, 51 en 7.)
j HET EINDE.
Den eersten keer, dat ik haar zag,
dacht ik aan de engelen, maar later
ik hoop er geen zonde mee te doen,
mijnheer maar ik dacht, als ik haar
zag aan de H. Maagd Maria. Er was
een schilderij in de kapel van Brenthall
van een Spaanschen meester, zeide men.
«Van Murillo, misschien
«Juist. Dat was het beeld van Me
vrouw James Brent.
Geen eagel, maar een vrouw die kon
lijden en weencn en smart verduren
die rein en vlekkeloos ons arme sterve
lingen niet vergat tnBar deel in
lijden nam en voor ons zou bidden.
Wij waren gewend dat Mr. Brent
onze woningen binnen kwam, geeD at
hutje, geen gasthuis voorbij ging, maar
er een glimlach, een vriendelijk woord,
eene geldelijke ondersteuning bracht,
doch Mevrouw Brent gaf m—
t de komst van den priester.
Zij legde dooden af, waar weinigen
onzer voor geld de handen aan zouden
uitgestoken hebben zij luisterde
de lange geschiedenissen van jammer
en ellende en haar glimlach was zonne
schijn haar te zien voorbijgaan verhief
onzé harten tot God.
Haar man belette haar
Wat was er in haar ook te beletten
Hij beminde haar. en zij mocht de
taak vervullen, die de vreugde haars
harten was.
Wij waren gewoon mijnheer Brent
geregeld in de Mis te zien, in de week
Zondags maar Mevrouw bracht
:1 van den vroegen morgen, een deel
i den middag en een deel
avond in de kerk door.
Ik verbeeld me dat zij daar liever
was dan in het prachtige BrentbalL
Nadat zij gekomen was, gaf haar
man het groot geschilderd raam aan
den zuidkant van de beuk en het orgel,
dat men van uren ver kwam hooren
en hij zei, 't was een gift van haar,
hem.
z'en verbinden, waarvan ik walgdeik
heb dat teere schepsel zien knielen aan
het bed van stervende zondaars, Het raam stelt de kruisiging
waar zij verbleekte van ontzetting, bij onze Lieve Vrouw er naast,
wat iö hoorde en zag; doch zij bad Voor mijn verhaal ten einde ismijn-
voor hen, cn wat meer is, bewees hun heer Clarckson. zal u beter begrijpen,
zoo veel liefde, dat zij ze voorbereidde wat dat schilderstuk nu aan de inwoners
Brentwood zegt.
et eerste jaar kwam er een doch
tertje, het volgende een zoon.
Eerst na verloop van zes jarec zag
:a derde kind, weer een z
levenslicht.
Wat er een g<juich opging in de
stad, wat vreugdevuren, wat klokken
gelui I
Maar eer de nacht viel, werd het
gejuich door geween vervangen,
somber geklep berichtte den dood
pasgeboren kind.
En toen Mevrouw Brent ons v
bezocht, zoo bleek en zoo zwak, t
wisten wij, dat James en William de
laatste gebroeders Brent waren, die wij
zouden zien; de toekomst is in Gods
handen.
Niattemin, de Moeder was gespaard,
en Mr. Brent was dankbaar voor die
gunst en zeide: BreDt en Zoon klinkt,
als men er aan gewoon is, zoo goed
als de Gebroeders Brent, en hij was
tevreden.
Om zich hier aan te gewennen, of
liever om zich in zijne teleurstelling
te troosten, richtte hij hier de Brent-
bank op.
Brentwood en heel de omtrek ver
trouwden daar zijn winsten veilig. De
aanzienlijken mengden er zich
burgers, jonge dokters en advo
katen met groote gezinnen, weduwen,
weezeD, naaisters, fabrieksarbeiders en
landbouwers en anderen dachten, er
is geen betere bank op de wereld.
Het zacht en vriendelijk karakter van
James Brent toonde zich hier als in
alle omstandigheden, niemand voelde
zich te gering of te onveimogend, om
bij hem zijn overgewonnen penningske
t te zetten.
Dikwijls, zeer dikwijls ga ik na bij
mij zeiven, mijnheer Clarckson, waarom
alles zoo is gebeurd, waarom God al
dat lijden, die schande en dat verdriet
heeft toegelaten.
Ik weet wel, de heet Brent was mild
tot verkwistens toe, maar als hij veel
geld besteedde voor zich zelveo, hij
besteedde veel voor anderen ook, en
maakte Gods huis even prachtig als
het zijne.
Gedurende een tijd was het, of Gods
zegen 't hem vergoldjaar op jaai
groeide zijn fortuin, en behalve den
dood van zijn jongste kinden de zwakke
gezondheid zijner vrouw, scheen de
beker van zijn levensgeluk tot aan den
rand toe vol.
Eindelijk kwam er een jaar gij
zult bet u herinneren mijnheer, een
kwaad, een vreeielljk jaar voor dese
heele streek.
Men hoorde gedurig van het springen
in banken, van gevestigde huizen die
verdwenen, het volk kwam zonder werk
en kreten van behoefte en angst gingen
langs alle kanten op.
Doch de inwoners van Brentwood
aren gerust en zonder vreeze.
In dal zelfde jaar nog, reeds in de
:rste maanden, had ik iets dat mij
hinderde mijn patroon was nu en dan
slecht geluimd, ging meermalen naar
de stad, had brieven, die bij mij niet
liet zien, en ik had het oog gehad in
de geheele correspondentie van zijn kan
toor en van dat zijns vaders, dertig jaar
en langer.
Soms verzuimde hij de Mis en ik
bemerkte met ontzetting, dat hij niet
zoo getegeld als vroeger tot de Heilige
Sacrameoten naderde.
Mevrouw Brent was bleek, en haar
oogen, eerst zoo helder en blij als
zonneschijn, werden kwijnend en mat,
en ze begon al meer en meer op het
schilderij in de huiskapel te gelqkeo,
maar deze gelijkenis bad iets onverklaar
baar droevigs.
Die kwade tijd was begonnen in Juni
In bet vc or jaar daarop gaven de Paters
Uoniinikanen hier eene missie.
(Wordt vervolgd.)
