TARWE/VA
CROKA-SLAQLIE
R. K. SPAARBANK
Tevreden
L. Posthouwer
m i. mmum
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 22 Juni 1923 - No. 24
Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNEMBNTEN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prijs per drie maanden 11.00. Bulten dc gemeente Amersfoort 11.10.
Alzonderl|ke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANGEGRACHT 28. AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG
ADVERTENTIÉN 25 cent per regel. BltUke tarieven voor handel en
nijverheid bij geregeld adverteeren. Advertentltn moeten Dinsdag
en Vrijdag vöór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
Niemand heeft hel recht zich
een genot te verschaffen, als daar
door een ander verdriet of smart
wordt veroorzaakt.
Bet Uaticaan.
Dc lezers zullen er zeker belang in
stellen eens wat te hooren van het
Vaticaan, het paleis, waarin ons aller
geestelijke Vader woont.
Hel enorme paleis niet zijn meer
dan 1000 kapellen, zalen en vertrekken
is niet dén gebouw, maar een complex
van gebouwen, die in den loop der
tijden naast elkander zijn gezet. Als
men bij een eerste bezoek de hooge
muren boven de colonnade van Ber
nini ziet uitsteken is de indruk meer een
van macht dan van schoonheid, en zou
men meenen, dat den Paus wel een
waardiger paleis paste. Maar van binnen I
Het ontbreken van uitwendige een-
beid komt vooral doordat het paleis in
den loop der tijden aldoor is uitge
bouwd. Het begin van het Vaticaansclr
paleis werd gemaakt door Paus Sym-
machus in het begin der 6e eeuw.
Reeds Karei de Groote logeerde er
bij zijn bezoeken aan Rome.
De Pausen hielden tot in de 14e
eeuw meestal residentie in het paleis
van Lateranen.
Na He «Babylonische gevangenschap*
den tijd der residentie in Avignon
(1303 1377) werd het Vaticaan de
gewone verblijfplaats der Pausen en
begonnen dc belangrijke uitbreidingen.
Ntcolaas V, Sixtus IV (naar wien de
dc Sixiijnsche kapel genoemd is) en
Julius 11 hadden hierin een belangrijk
aandeel.
De laatste was het die Bramante,
Raphael en Michel Angelo er te werk
stelde en zoo het Vaticaan zijn rijkste
kunstschatten gaf. Verschillende Pausen
hebben daarna nog laten bijbouwer, en
verbouwen, het laatst Paus l'ius X, die
ecnige nieuwe zalen deed bouwen en
een groot bijgebouw voor het personeel
liet zetten.
Het geheel is nu een paleis, zooals
het den hoogsten der Souvereinen op
deze wereld past, een paleis, waarin
de geniën en kunstenaars veler ecuwen
een rijkdom aan kunst hebben bijeen
gebracht, zooals waarschijnlijk in geen
ander paleis ter wereld.
Toch heeft de Paus voor zich zelf
aan dit groote en schoone paleis weinig
hij heeft slechts enkele vertrekken voor
persoonlijk gebruik. Heel de rest is
voor ontvang- en vergaderzalen,bureaux
van Congregaties en andere eflicieele
instellingen, en vooral niet te ver
geten als museum, bibliotheek, en
archief opengesteld ten algemeene
nutte.
In de pauselijke archieven werken
behalve de ambtenaren dagelijks tien
tallen geleerden uit allerlei landen der
wereld. En de musea en bibliotheek
worden iederen dag door duizenden
bezocht.
Het zou onbegonnen werk zijn U te
gaan vertellen van al wat de musea
bevattenvoor een beschrijving, hoe
beknopt ook, zouden meerdere boek-
deelen noodig zijn.
Men vindt er vooral beeldhouwwerk
Siimn rui Pil» S. «ii (IiiiiiIii
Missionaris van het H. Hart.
Ik klauter naar de bovenste verdieping
en zet me ook aan 't schrijven. Zoo
brengen wc den morgen door. De mid
dag biedt meer variatie. De zon is be
slist beet geworden, de boot schommelt
aangenamen, duiken aan de horizon
grillig gevormde rotsen op, die weldra
al onze aandacht in beslag nemen. Met
onze kijkers geopend hangen we o
de leuning van 't dek. We gaan
tamelijk dicht langs de kusten van Por
tugal. Sterke geelwitte rotsen, waartegen
de golven met geweld opspringen en
uiteen spatten. Men moet dat gezien
hebben om zich een voorstelling te
kunnen maken, hoe furieus de branding
daar te keer gaat.
Mijn kijker is erg zwaar op de hand,
maar wanneer ik hem tegen een stang
aanleg, bewijst bij kostelijke diensten.
's Avonds houden wij «conveniat*.
Om 't feest den noodigen luister bij
te zetten hebben wij een paar glazen
spuitwater laten aanrukkeu, die onkosten
mochten voor zoo'n gelegenheid toch
wel gemaakt worden, onze Eerw. Choco
lade fabrikant zorgt voor een snoepje,
uit bijna alle culluurlanden der oudheid,
Assyrie, Babylon, Egypte, Griekenland
en Italië vooral hebben hier hun schat
ten bijeengebracht. In het Egyptisch
museum weid onze aandacht bijzonder
getrokken door de sacrophagrn vol
hiëroglypheti, waarin mummies van
pharao's en andere Egyptische groot
heden, welke mummies gewikkeld waren
'indselen, die eveneens met de ge
heimzinnige letterteekens beschilderd
:ijn.
Het schilderijen-museum bevat een
niet bijzonder groote, maar uitgezochte
collectie schilderijen van Italiaansche
en buitenlandsche meesters. O.a. be
delden wij er een doek van Fr»-
lini, die den marteldood der Gor-
kumsche geloofshelden op doek heeft
gebracht met een warmte, die u als
christen en Hollander goed doet.
Maar het schoonste, wat men op het
hier zoo lijke gebied der kunst in 't
Vaticaan zien kan, zijn de beroemde
vier «Stanze* (kamers) en dc «Loggia*
(galerij) van Rafaël.
"re staan hier voor hel heiligdom
den Genius der Christelijke kunst
ien zonnig Zondagskind der natuur,
dat speelde met de hoogste idealen en
'n verven op doek of kalk deed
leven met een gemak als waren het
losse parelen, die zijn hand slechts om
zich heen had te strooien*, zoo las tic
De «Disputa*, de «School van
Athene*, de «Slag bij Porte Milvio*,
het «Mirakel van Bolsena*, «Heliodorus
uil den tempel verdreven*, «Leo voor
Allila*, we hadden ze allen natuurlijk
meermalen in reproductie gezien, maar
hier hebben we eigenlijk ze eerst ont
dekt en, gezeten in de gemakkelijke
meuseumstoel, hebben wij ze lang en
innig bewonderd en we stemmen vol
komen in met de boven aangehaalde
woorden.
Het staat er alles zoo gewoon
der eenige pretentie, aisol het
anders zijn konen toch, welke
verheven gedachten, geniale compositie
en ongeëvenaarde techniek Van de
laatste geeft vooral de «Bevrijding van
Petrus uit de gevangenis* eenige ge
dachte een klein muurvlak, boven door
:n boog afgesloten en nog door een
raamkozijn doorbroken, biedt voor den
genialcn kunstenaar naar 't schijnt niet
de minste moeilijkheid voor 't plaatsen
<an een meesterwerk. Ieder ander zou.'t
fond* voor een dergelijke voorstelling
ongeschikt hebben geacht, en i
er zoo aangebracht, dat ge in
oogenblik geen gedachte hebt
groote moeilijkheden,
kunstenaar hier stond.
Met het grootste gemak en treffende
juistheid zijn ook de verschillende licht
effecten van den glans, die den engel
omzweeft, van de maan, die naar bin
nen schijnt en de brandende fakkel
verzwakt. TH, BREMER, Pr.
Wordt vervolgd.
Amersfoort
m een gemeente-secretaris.
De gemeente-secretarissen van Alme-
o en Gorkum zijn de uitverkorenen
in 't college van B. en W. en heden
avond zullen de Raadsleden keuze doen.
Zij hebben natuurlijk vrijheid af te
'ijken van de huo gepresenteerde aan
beveling, maar we gcloovcn niet dat
een meer.'erhcid van raadsheeren di;
vrijheid zal benutten.
En toch is, naar veler
buin
Een gemeente-secretaris,
Dezer dagen werd gepubliceerd de
aanbeveling door Burgemeester en Wet
houders opgemaakt voor de benoeming
en zoo brassen we gedurende een paar
uur zonder gevaar van te veel. Als geeste
lijke lezing laten we Br. Wijnands zijn
reisnota's voorlezen, die dan door ons
becritiseerd werden, meer of minder
naarmate hij meer of minder heeft op
gesneden.
Zaterdag 3 Februari. Bij 't ontwaken
vragen we ons af of we nog wel voort
gaan. De zee is uiterst kalm. De boot
glijdt door 't water. Aan tafel vernemen
wij, dat we vlak laags de kust
Spanje varen, en vandaag nog Tarifa
en Gibraltar zullen aanschouwen. Onze
zegsman beweert ook dat de passagiers
die gisterenavond lang op zijn gebleven,
een walvisch gezien hebben .Aan dek
krijgen wij een prachtig tafereel te zien.
Wederom steil uit zee oprijzende rotsen,
maar thans kunnen wij nog beter onder
scheiden. Duidelijk zien wij, hoe de zee
overal (diepe vooren in den harden
rotsgrond heelt uitgeklauwd, 's Middag!
krijgen wij Tarifa te zien. De witte
huizen zijn vlak langs zee gebouwd.
In 't midden een groot ommuurd terrein
misschien een arena voor de stieren
gevechten. Zeer goed zija ook de
sterkingen zichtbaar. Wat verder worden
de bergen hooger; de huizen liggen
tegen dc helling aanwe meenen
vankelijk reeds Gibraltar te zien, i
'T FIJHSTEvoar PUDDING, VLA-s
IIJVI
DUI
/\S'
heerujk- voedzaam - voordeeug» j
i benoeming
Onze gemeente-secretarie is ruim
bezet met administratief ptrsoneel in
groote verscheidenheid.
Vroeger hadden we één hoofd-com-
ies de gewezen gemtente->ecretaris.
de heer Veenstra, fungeerde indertijd
nog ais zoodanige en werd later opge
volgd door den beer Kaan.
De distributie-zorgen, waarmede deze
hoofdambtenaar werd belast, bezorgden
hem een tijdelijk emplooi als directeur
het gemeentelijk levensmiddelen-
bedrijf, en om hem in de gemeente
administratie tijdelijk tc vervangen werd
een titulairis van gelijken rang aange
steld. Zooals.liet gewoonlijk gaat werd d -
lijdelijke positie een vaste, en dies had
den «ij bij 't gelukkig eind van 't dis-
butielijdperk twee hoofdcommiezen.
van gemeentenaren zouden 't nu.
nen staat voor de benoeming
:n gemeente secretaris een ralio-
iplossing vinden, wanneer straks
de hoofdcommies, die nu, en eerder
reeds meermalen, het ambt waart
als 's heeren Veettstra's opvolger werd
aangewezen.
Men is van oordeel, dat daardoor
'ermindering van uitgaven voor de
-mbtcnarij ten gemeentehuizekan worden
bereikt en dat men ook niet immer en
altijd van elders moet laten komen wat
men in z'n omgeving kan krijgen.
Onlangs bij de aanstelling van een
gemeente-ontvanger stelde een deel der
raadsleden de verstandige daad een
alleszins bekwaam en aanbeveienswaar-
Vraagt Uwen winkelier
IN/i.Pi en/« FIESSCMEN
FABR. CROK LAAN WORMERVEER
een dikke Engelschman vertelt ons
«the rock* eerst tegen 3 uur zichtbaar
zal zijn. Hij had gelijk. Naar mati
verder kwamen werd de zee kalmer.
Aan beide zijden van 't schip zien wij
nu land. Rechts de kust van Afrika.
Prachtige hooge bergen die tot in de
wolken reiken. Links steile rotsen, waar
op de regelmatige witte huisjes liggen.
Onze boot trekt een groote streep door
't water, en over de deinende golven
daardoor veroorzaakt springen talrijke
groote, langsnuitige visschen die men
voor dolfijnen uitscheldt, Alle passagiers
staan langs de leuning te kijken naar 't
leuke schouwspel. De visschen springen
naast elkaar voort, soms vlak tegen el
kaar aan, net schooljongens die «gaasje
over* springen bij 't naar huis gaan.
Men kan ze soms langen tijd volgen,
want ze verdwijnen nooit diep onder
't water, maar wippen onvermoeid voort
alsof 't een wedstrijd was. In 't begin
zag men ze alleen achter 't schiplang
zamerhand ziet men ze overal springen,
veraf en dichtbij.
Eindelijk zijn we bij «the rock* ge
komen: een hooge steile rotsmassa, een
geweldige vesting door de natuur zelf
gebouwd en door de Eogelschen handig
benut om heel de Middellandsche Zee
te domineeren. Wil men de straat
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantsdienst
van den Nederlandschen Boerenbond.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 3',0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
z(jn ONZE klanten
zijt GIJ het ook
Rijwielen
Utrechtsche straat 25
Amersfoort
dig ambtenaar in gemeentedienst te
prtfereeren boven import van elders.
Velen zouden 't onze vroede vaderen
in 't geheel niet kwalijk nemen als weer
in dien geest werd gehandeld.
Tuinbouwtentoonstelling.
D; afd. Amersfoort van de Ned. Mij.
voor Tuinbouw en Plantkunde heeft
het plan opgevat tegen midden Augustus
een tentoonstelling te houden in 't ge
bouw Necofa.
tar het voorioopige plan te oor-
deelen belooft het geheel een schilte-
enden aanblik te zuilen bieden. Reeds
:ijn versch.llende prachtige inzendingen
toegezegd. Waar dc leden zich zooveel
ile getroosten, om werkelijk iets
is te laten zien, hopen wij, dat de
burgerij van Amersfoort de afd. krachtig
zal steunen door een flink bedrag voor
het waarborgfonds beschikbaar te stellen.
Wedstrijd in tuinversiering.
Door het groot aantal mededingers
is de jury uitgebreid tot 9 leden, zoo
dat thans 3 commissies gevormd zijn.
De eerste keuring kan binnen enkele
weken verwacht worden.
Aan de deelnemers uit het Soester-
kwartier zal, voor zoover de voorraad
strekt, de uitreikiDg van Zomerbloemen,
zooals Asters, Atrikaaotjes, Leeuwct,-
bekjes, enz., plaats hebben op Zaterdag
30 Juni van 2 tot 5 uur bij den heer
Los, Oude Soesterweg 2 en aan
overige deelnemers op denzelfden tijd
bij den heer Van de Heuvel, Paulus
Potterstraat 62.
De R. K. Burgcrjongelingcnvereeni-
ging »St. Aloysius*, viert op Zondag
24 Juni a.s. haar Patroonsfeest. De
Gibraltar passeeren, dan moet men recht
op deze rots aanvaren tot vlak er v
anders loopt 't schip op onderzeesclie
riffen. Overal in de rots ziet men schiet
gaten, terwijl bovendien op kleine pla
teaux nog monsterachtige kanonnen zijn
aangebracht, Tol zelfs boven op 't
hoogste punt staal nog een zwaar lang
kanon. Toen de «Jewis* zoo langzaam
door 't gladde water voortgleed naar
de majestueus voor ods oprijzende rots,
stond de heele bemanning en alle pas
sagiers langs de leuning van 't boven,
midden en bcnedeadek in ademlooze
stilte te kijken naar 't indrukwekkend
schouwspel voor ons. Geen woord werd
gehoord. Wie een kijker had bekeek 't
natuurtafereel met gewapend oog. Me
dunkt 't hart der Engeischen klopte
wat hooger in hun borst, toen ze daar
zoo stonden te kijken. Eenmaal door
de straat van Gibraltar lijkt het of we
in 't Beloofde land zijn aangekomen.
Geen golfje te bespeuren in 't water.
De zee ziet er uit, alsof ze aangehark
is, overdekt met fijne elkander kruisende
rimpeltjes of lijnen, terwijl over heel de
lengte der zee, voor zoover wij zien
kunnen, een breede baan loopt| van
spiegelglad water, men zou zeggeD een
voetpad. De hemel is blauw en onbe
wolkt. Een zacht warm avondzonnetje
Uurwerkmaker
en Barometers
dagorde geeft aan
Voormiddags 7'l2 uur Gezongen H.
Mis, waaronder Preek en Generale
H. Communie, in de kapel van het
Fratershuis a/d Weverssingel, waarna
gemeenschappelijk ontbijt.
Namiddags 3 '/3 uur Lof in de Kapel
h Fratershuis, 7 uur Hernieuwing v/d
opdracht ?/h H. Hart, waarna gezellig
samenzijn in het Palronaatsgebouw
Elleboogsteeg.
Zij die wenschen deel te nemen
aan Retraite en Jaarvergadering moeten
zich Zondag opgeven.
Er wordt bericht, dat de pleidooien
in zake het spoorwegongeluk te Weesp
voor de Eerste Kamer van het Am-
sterdamsche gerechtshof op 17 en 18
Januari 1924 worden gehouden.
Onze lezers zullen zich herinneren
dat onder de slachtoffers van dezen
spoorwegramp zich vele stadgenooten
tie vonden.
Tot Regent van de Slichting St.
Elizabeths Gast- of Ziekenhuis te dezer
stede is benoemd de heer A. F. van
Beurden, alhier.
Ongeveer duizend gulden werd door
de bewoners van de Kampstraat bijeen
gebracht voor een passende straatver
siering bij de Koninklijke regeerings-
jubileum-feesten.
overstraalt alles met een teer geelwit
licht. De bergen zijn nu verder naar
achter geweken. Onder ziet men de
breede zwarte kloven in den grijzen
rotswand, boven verdwijnen de toppen
in een blauwen nevel. Als vaD zelf
komen ons de woorden van de psalm
op de lippen«Hoe wonderbaar, o
Heer, zijn Uwe werken.* We hebben
's morgens den Purser gevraagd of 't
niet mogelijk was den volgenden mor
gen in 't openbaar de h. Mis op te
dragen, opdat de Katholieken, zoo er
aan boord waren, in de gelegenheid
zouden zijn, hun Zondagsplicht te vol
brengen. De «social hall* of sociëteit
werd ons aangewezen als de geschikt
ste plaats. We waren sterk benieuwd
of er veel katholieken aan boord zou
den zijn. Na 't souper komt er een
jongeheer op mij toegestapt: «Are You
Catholic priest. Dat was de eerste
Katholiek waarmede wij kennis maakten.
In de eetzaal wordt door den Purser
een getypte annODce opgehangen, dat
er den volgenden morgen om 7 uur
H. Mis zou zijn. De protestanten zou
den om 10 uur dienst hebben terwgl
er 's avonds nog een oefening voor hen
zou zijn.
(Wordt vervolgd).