DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 16 Nov. 1923 No. 66
Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan, doch oplegging van
abonnement moei geachleden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prfls per drie maanden fl.OO. Bulten de gemeente Amersfoort fl.10.
Afsonderl|ke n
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAOMIDDAQ
ADVBKTHNTlfiN 25 cent per regel. BlIIJkc tarieven voor handel en
nijverheid bQ geregeld adverteeren. Advertentlln moeten Dlnedag
en Vrfdag vóói a uur worden bcaorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden g
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1123
Godsdienst en Kerk.
Epistel en Evangelie
26e ZONDAG NA PINKSTEREN,
LES uit den eersten britf van den H.
apostel Paulus aan de Thessalonicensen
I, 2-10.
Broeders I Altijd zeggen wij Gode
dank wegens u allen, zonder ophouden
uwer gedachtig zijnde in onze gebeden,
dewijl wij ons herinneren aan het wcik
uws geloofs en aan uwen arbeid en
uwe liefde en aan de geduldigheid uwer
hoop en onzen Heer Jezus Christus,
voor God en onzen Vaderdaar wij,
van God beminde broedersuwe uit
verkiezing kennen. Want ons Evangelie
was bij u niet in woorden alleen, maar
ook in kracht en in den Heiligen Geest
en in groote volheid, gelijk gij weet,
hoedanig wij om uwentwil onder u ge
weest zijn. En gij zijt navolgers ge
worden van ons en van den Heer
daar gij in veel verdrukking het woord
hebt aangenomen met blijdschap des
Heiligen Geestes zoodat gij een voor
beeld zijt geworden voor al de ge-
loovigen in Macedon'S en in Achaje.
Want van u uit ia het woord des Heeren
verbreid geworden, niet alleen in
Macedon'ti en itt Achaje; maar ook in
alle plaatsen is uw geloot in God uit
gegaan, zoodat wij niet noodig hebben
iets te zeggen. Want, zi) zeiven ver
kondigen aangaande ons, hoedanig ons
optreden bij u geweest is, en hoe gij|u
van de afgoden bekeerd hebt tot God,
om den leverden en waren God te
dienen en uit den hemel te verwachten
zijnen Zoon, dien Hij uit de dooden
heeft opgewekt, Jezus, die ons verlost
heeft van den torkomstigen toorn.
EVANGELIE volgens den H. Matthi ll«;
XIII, 31—35.
In dien lijd spruk Jezus tot de scharen
deze gelijkenis Het Kijk der hemelen
is gelijk aan een mostaardzaad, da'
iemand nam en in zijnen akker zaaide,
Dit nu is wet het kleinste van al de-
zaden maar wanneer het opgeschoten
is, is het grooter dan al de moes
kruiden en wordt een boom, zoodat dc
vogelen des hemels komen en wonen
in deszelfs takken.
Eene andere gelijkenis sprak Hij tot
henHet Rijk der hemelen is g lijk
aan zuurdeeg, dal eene vrouw am en
onder drie malen meel vermengde, tot
dat dit geheel gedeesemd wen1.
Dit alles sprak Jezus in gelijkenissen
tot de scharen, en zooder gelijkenissen
sprak Hij niet tot hen: opdat vervuld
zoude worden wal gesproken w as door
den profeet, die zeidc Ik zal mijnen
mond openen in gelijkenissen, ik zal
vermelden wat verborgen was van de
grondvesting der wereld af.
Liturgische Kalender.
ZONDAG 18 Nov. Keikwfldirv feest,
Mis Terribilis van Kerkwijding, 2--g-b.
en laatste Evang, van den 26- Zond.
na Pinksteren (6e na Driekorn-gen).
Praefatle van de H. Driev.
MAANDAG 19 Nov. H. Elisabeth,
2e gcb. H. Pontianus,
DINSDAG 20 Nov, H. Felix v. Valoi».
WOENSDAG 22 Nov. Opdracht v.
OL.V. Credo. Pracf. v. d. H, Maagd.
DONDERDAG 22 Nov. H. Cecilia.
VRIJDAG 23 Nov. H. Clemens, 2e
geb. H. Felicitas.
ZATERDAG 24 Nov. H. Joannes
h. Kruis, 2e geb. H. Chiysogonus.
Helpt Duitschland!
Kerk collecte op Zondag 18 November.
In alle kerken en openbare kapellen
in het Aartsbisdom is het volgende
schrijven van Z. D. H. Mgr. den Aarts
bisschop voorgelezen
Met diepe ontroering, B. G„ hebben
Wij de droeve klacht vernomen, waar
toe de Aartsbisschop van Keulen, Zij ie
Eminentie Kardinaal Schulte, fich dooi
bittcislen nood gedwongen voelde en
waarmede Hij zich openlijk richt tol alle
buitcnlandsche Katholieken.
De gruwzame hongersnood,» zoo
klaagt Hij, «dwingt mij aan de Kathc-
lieken van het buitenland openlijk dezen
kenden hulproep te richten, een
hongersnood, wa.uin de mtlliocren tel
lende bevolking van mijn aartsdiocees
door dc algemcene werkelootheid en
wanordi- van dag tot dag jammerlijkei
wordt neergeworpen.
Mij H' It en breekt het hart bij de
ellende aes volks, die dagelijks mijn
a moeten hooren en mijn oogen
moeten zien.
Op mijn herderlijke reizen hebbeo
geestelijken en ook burgemeesters mij
handenwringend verzocht, alle denkbare
wegen te beproeven, om de onafwend
baar schijnende catastrofe die van ccn
bloedigen verscluikkingstijd en van een
groote sterfte onder de hongerlijdende,
verkleumende, verbitterde en vertwijfe
lende bevolking, vooral van de zwakken
en zieken, van de moeders en kinderen
loch nog, zoo mogelijk, op liet taaiste
oogenblik te stuiten.
Mijn oproep om redding heeft met
arren-en buitcnlandsche politiek niets
te staan en bedoelt ook niemand
n te klagen.
«Hij wordt mij ingegeven door de
heilige overtuiging, dat het mijn herder
lijke plicht is, als een vader voor de
mijnen in dezen ijd van den jammer
lijksten levensnood het uiterste te wagen.
Het gaal, zonder overdrijving, om
illioencn mentchenlcvens in het mid
delpunt van Enropecsche cultuur.
•Om dc Licldc van den gekruisigden
Heiland wend ik mjj daarom tot u,
Katholieken van het buitenland, opdat
christelijke naastenliefde het voor
beeld van milddadigheid van den Hei
ligen Vader volgc.
«Breugt aan liet Katholieke Rijnland
en de gcramcnlijke hier lijdcide bevol
king met uw liefdegaven snel hulp,
eer het te laat Isl
«Zendt ons vooral levensmiddelen voor
onze vele groote sleden en industrie-
ccritia en helpt ook, naarmate het in
de eerstvolgende weken steeds kouder
wordt, met kleeding en kolen I
«Veel heeft uw katholieke liefde reeds
de afgeloopen jaren voor ons gedaan.
Wij zijti u diepe dankbaarheid verschul
digd. Maar om Christus' wil, verlast ons
niet in dit uur, waatio dc nood op het
hoogste gestegen is, en de ondergang
anders onvermijdelijk is. „WeestbBim-
hartig, gelijk ook uw Vader barmhartig
i." (Luc. 6, 36)
Wie B.G., die zulke smeekende klach-
rn aanhoort van een Prins der Keik,
an Keulen's Kardinaal-Aartsbisschop,
voelt in zijn hart geen medelijden en
zoekt niet aanstonds naar middelen tot
steun en redding Ja, daar wordt aan
naaste grenzen in een uitgestrekt
-es, waarmede het Aartsbisdom
Utrecht door historische banden zoo
is verbonden, een nood geleden,
welke op hti hoogste gestegen is, zón,
dat zonder directe hulp de ondergang
inderdaad onvermijdelijk is.
Wij gevoelen Ons dan ook veipl cht,
broederlijke, christelijke naastenliefde
te helpen en op onze beurt een smee
kenden hulproep te richten lot U, B.G.,
om in navolging van Onzen H. Vader
den Paus het Katholieke Rijnland en
de gezamenlijke daar lijdende bevolking
met uw steun snel hulp te brengen.
En daarom lubben Wij besloten en
schrijven Wij voor, dat in alie opmbare
kerken en kapellen van Ons Aartsbis
dom op Zondag 18 November uanst,
onder alle vastgestelde H H. Missen
een collecte met open schaal gehouden
zal worden lot leniging van dien ver-
'Chrikkelijken nood.
En zal dit Ons herderlijk schrijven in
alle tot Ons Aartsbisdom behootende
kerken, alsmede in de kapellen waar
over een Rector is aangeslrld, op de
gebruike'ijke wijze worden voorgelezen.
Gegeven te Utrecht, den 5den Novem
ber 1923.
t H. VAN DE WETERING,
Aarlstisschop van Utrtcht.
Op last van Z Ihh'gsvaardigPati
H. SCHOLTE OP REDIER,
Landbouw, Culnbouw,
Pluimvee.
Persvoeder.
Alle groen, wat 's zomers groeit, kan
door 't vee niet verorberd worden. Vele
weilanden worden daarom als hooilar.d
gehouden. Wat tc veel groeit is dus
:iet weg, maar blijft bewaard voor den
winter, waai in gebrek is aan plantaardig
:dsel. In 't najaar hebben we weer
i tweede sr.cde gras, die, zoo eenigs-
s mogeljjk, weer tot hooi gemaakt
woidt. Dit is echter niet altijd mogelijk,
wegens nt te groote vochtigheid en te
veel neerslag in ons gure jaargetijde.
is echter geen bezwaar, we kunnen
ons nagras, nat of droog, inmaken
penvoer van maken. We behoeven
voor een regenbui meer of minder niet
bang te zijn, daar we persvoer kunnen
maken ten allen tijde. En niet alleen
gras, maar ook klaver, serradclla, wik-
I mangelwortolbladen, knollcngrocn
knollen, aardappels, pulp, j.a zelfs
bevroren partijen aardappels cf knollen
kunnen op die manier bewaard worden,
't Is werkelijk een uitkomst! We be
hoeven met nitts meer verlegen te
zitten, alles, alle afval kunnen we ge
bruiken. De uitkomsten zullen niet altjjd
even goed zijn, maar bij een klciu
beetje zorg komt alles in 't reine.
Ons vee heeft zich niet hallziek te
en aan knollengroen b.v. we kunnen
't tot persvoer gemaakt, den heelcn
winter gebruiken. Mccht in 't vooijaar
de rogge sterk gaan legeren, soodat er
niets van terecht kan komen, maai 't
af en maak er petsvoer van
behoeft verloten te gaan.
rrnats groenten, in blikjes verpakt,
goed büjven, evenals wij groenten inge
maakt bewaren, zoo maken wij 't groen-
in en dat ingemaakte voci nu is
persveer.
't Spreekt vanxelf, dat dit alles niet
zoo zorgvuldig kan geschieden, als de
huisvrouw de kool inmaakt, de boer
heeft te veel groen in moet zich met
groote kuil behelpen als inmaakpot.
in aanmeikirg genomen, vallende
resultaten bijzonder mee.
Wat we dus tot persvoer willen be
reiden, rijden we op een groote hoop,
in een kuil of op den grond, niet hooger
dsn 3 M., anders zou de boel gauw
scheef gaau zakken. De kanten maken
Iets hooger en vaster dan 't bin-
ile, dus juist andersom dan bij ons
hooi. We moeten zorgen, dat de boel
zoo gelijkmatig mogelijk komt te liggen,
geen gaten dus er in en overal even
vast. Weldra begint de hoop warm te
worden, te broeien, door de ademhaling
der levende planten, die we opgestapeld
hebben. De bscieiittn helpen een handje
en de temperatuur rijst tot 20' C„ 30,
40 nog hooger tot r0 graden C. toe.
Met een peilijzcr is dit na te gaan.
Rij 20' C. begint zich in de hoop al
azijnzuur te vormennog hooger ont
staat ook botetzuurtot 70* C. toe
ontataat nog melkzuur. Is de tempe.
ratuur tot 75° gestegen, dan verbrandt
de massa gedeeltelijk en maakt 't eiwit
voor een groot gedeelte minder var
ieerbaar. Door die hooge temperatuur
is echter 't bactei dnleven onmogelijk
gemaakt, wat nu heel goed is, want
allea wat d: bacteriün verder
hoop uitvoeten ia voor ons mai
lies. De lucht stelde de bscteriCn in
staat te_ werken. Nadert de temperatuur
nu de 70 graden Celsius, dan verdrijven
we de lucht uit de hoop, door er een
laag grond op te brengen, de tempe
ratuur daalt weer en 't peravoer ia ge
reed Nu moeten we breken met dc
gewoonte om de massa af te dekken
met atroo of afval, waar 't gevolg dan
mesatal van ia, dat de buitenste laag
gaat schimmelen. Schimmel vermindert
hoog. dan stijgt de temperatuur snel
tot 70* C. Voor 't vormen van azijn
zuur, botersuur en melkzuur is nu geen
tijd, De hoop wordt belast met aarde,
de temperatuur daalt weer en we heb
ben nu ccn voer gekregen, dat bruio-
achtlg van kleur ie en aangenaam ruikt
(tiaar gebakken brood). Dit voer heet
iet persvoer.
Knollengroen, maogclwortclbladcreo,
stukgestooteo knollen, xardsppcls, pulp,
tz. bevatten te veel water. Dit op
:n hoop gereden, rijst slechts langiaani
temperatuur, veel suur wordt gevormd,
ja, de veretschte warmte van 7C C.
wordt vaak niet eens bereikt. Na belas
ting met de noodige aarde, hebben we
geelgroen overgehoudenzuur persvoer.
Soms ruikt 't trlsch tuur, 't kan echter
ook leelijli stinken, 't Vee eet 't echter
er gaarne en 't werkt zeer gunstig
de mclkgift.
Voert zuur persvoer nooit onmiddc-
lijk voor 't melken, maar steeds er na
de zute lucht trekt anders in de melk.
Komt, boeren, laat u door andere
atrtken nu niet overtreffen, maar toont,
ook gij persvoer kunt maken. L.
iiheid en brengt soms
I lil verschillende levens-
groote stoornis
funciie's van 't dier. Dekt daarom
persvoer af met aarde, gewone zuivere
aardeniets gaat daarboven.
Hoe we ons persvoer moeten maken,
weten we nu dus. Nu zijn er twee
soorten persvoer. Zoet persvoer is beter
dan zuur. Ons doel moet dut altijd zijn
om zoet persvoer te maken. Van alle
voer gaat dit echter niet. Nagn
klaver leveren prachtig zoetvoer
laten daartoe de afgemaaide gewassen
op 't land wut verwelken, zoodat er
met de handen geen tap meer uit te
wrirgen is. RjjdtJ men 't dan op
Burfltrlijlu standen
AMERSFOORT.
6 Nov. Geboren Hendrtkus z.v. B.
Bouwman en J. van Loen Reintje
v. H. Kamerbeek en J. W. Gogh
Cornelie Dirk a. v. D. Mus en G,
Rinsbergen Gerritje d. v, B. Kamp
horst en F. A. van Lunteren.
O verledenJannetje Beiculo, 12 m.
7 Nov. GehuwdH. van de Hoef
en J. de Wijs.
Overleden Mozet Hartog van Beek,
75 jr. echtg. van A. van Esto.
8 Nov. Geboren Hinke d. J. van
der Werf en J. C. G. Reedert Ernst
jan z. v. W. A. Brinck en C. M, Tjalken*
Hermann* z. v. W. F. van de Kolk
en L. M. Lambrcchta.
Ondertrouwd J. F. H. H. J. Gerard*
E. Boer D. van den Brink en
C. F. I. van Houdt M. C. van
Lunteren en A. A. A. Scheuer
M. T. Louweren* en H. Voorlman
I. A. Leeuwerke en H. G. Wijnandt
M. Ravenhorst en M. Arbon J.
Ossendrijver en A. van Noordenburg
J. C. de Froe en C. Tulen.
9 Nov. GeborenAaltje d. v. C.
Klerk en J. Groen Enule Eugene
d. v. J. F. de Roy van Zuijdewijn
en J. L. lochein* Jacobus Antonie
d. v. Ruthgerui de Bruin en H. de
Bruin jeanetta Cornelia d. v. W.
van 't Hazeveld en E. G. van Dijk
Johanna Arnolda d. v. S. J. Apeldoorn
F. G. de Jong.
10 Nov. GeborenJohannes Theo-
dorut z. v. W. H. de Hair en T. M.
Epskamp.
13 Nov. Geboren: Brand z. v, B.
Elzenaar en G. de Bree Cornelia
d. v. E. A. de Leest en C. ter Burg
Isasc z. v. J. Aronson en H. dc Solla.
Overledenüerrigje de Wit, 61 jr.
echtg. van H. van Kooten.
BLARICUM.
Ondertrouwd G. Rebel en E. C. ter
Haar Romey. L. J. C. v, Leeuwen
en K. de Leeuw.
Overleden li. Kozendaal, 64 j„ on
geil. H. C. Arondeu», 69 j.. echtg,
C. W. dc Vries.
UIT HET GOUDLAND.
Nauwelijks was zij verdwenen, als
Dick Osborne binnentrad, gevolgd door
den halfbloed kiuier, dien hij gehuuid
had om zijn bagage te dragen van de
kade. Een oogenblik leef hij verbaasd
staan. De reuk vbd kruit, de optrekken
de rookwolkjes, de luwe groer.c tafel
en de kaarten, de zwaite llesschen op
gtïmproviBeerde toonbauk dat alles
maakte een zonderlingen indruk op
ieinar.d, die een week in een «Pullmans
en twee dagen in een wctlJcrig hotel
te Victoria had doorgebracht. Doch
Jake Mursell trad naar voren om hem
lachende geiust te stellet'.
«Het is in otde.s zei hij. «Ik heb
juist vernomen, dat dit de plaats Is,
welke nuj was aanbevolen. Het ziet
er een beetje ruw uit, maar dit is
slechts de gelagkamer de tapkni
zouden wij zeggen. Mijn vriend heeft
mij vcizekerd, dat er beter gelegenheid
elkaar kon zetten. En dan geen glad
of gelijk bergpaadje, maar zoo ruw en
ongelijk, dat de Baarnsche weg er nog
asphaltweg bij is, Een misstap en we
gaan de diepte in. Maar geen nood.
I)e ezel kent zijn weg. Waar't gevaar
lijk is, cn dc weg aibrokkclt. daar /.et
hij zijn poolen zoo voorzichtig, alsof
wij hei hier kunnen
:i mij kunnen hei
tel zal zijn, zoo
bergen
Vick Mursell kwam langzai
schort tusschen dc vingers latende
glijden, naar voren. Zij was In het ge
heel niet bang voor de half dronken
mijnwerkers en zeelui, die des avonds
vochten en scholden in de gelagkamer,
m-ar dc kalme woorden en de beleef
de manieren van dezen rijzigco, jon
gen Etlgelscliman brachten haar in
verwarring. Zij deed daaram haar b-
zoo vriendelijk mogelijk te zijn.
«Dat zal wel gaan. Wij hebben
hier niemand, dat wil zeggen nog nie
mand vóór de prospectors naai
beneden komen naar den waterval. Ei
is een kamer voor u en een andere
voor J„ voor dien anderen
doel ik. Kom maar hier langa de bar
cn dan zal ik ze u laten zien.«
Zij riep den Chinees om op de zaal
passen en bcpaf »ich toen mei
viel lager, heeft men- woning,
beschutting tegen d< gang zich
dikwijls echt gebnkkekamers konden
kom ik op de plaats d bevonden
M'n gids, een Batning\ hetwelk kon
nog beter tegen 't kl.nn |u-t «hotel»,
dan de ezel, want hi gang bevond
voor. San Paul hee*Mr de logeer.
gasten, als die er waren, kanden eten
achter deze lag de eigen kamer vac
Mursell, die als slaap- en zitkamer
werd gebruikt cn door een overdekte
gang in verbinding stond niet een af
gelegen hut, waar de Chinees koekte.
Dit zal die van u zijn.s zei Vick,
van de hokken aan Jake aanwij
zende. «En dit dc uw.-, meneer,»
vervolgde zij tot Dick, terwijl, rij naasl
dezen stond o-n hem> met de lamp
voor te lichten, «Er is een raam in
wat over dag heel gemakkelijk is
cn ddér zijn de andere kamers,
«Dank u, dat zal wel ga>vn,« zi
Dick, die het maar niet waagde een
vragenden blik te werpen op liet vuile
bed. Dick gaf aan den halfbloed een
teeketi, lijn bagage neer te zetten,
betaalde den man cn bleef staan wach
ten, tat men hem alleen zou hebben
gelaten. Maar Vick bleef staan talmen,
ungenschijnljjk verdiept in het betchou-
wen van den langen ulster, dlrn Dick
op reis gedragen had. Hij wist niet,
of hij zich boos of vroolijk moest maken.
«Zegeensz fluisterde zij, opdat haar
broer het niet zou hooren«Is dat niet
een verkleeding I ja toch?»
Weineen,«cl Dick. «Dat ie
alledaugsche jas, dat verzeker ik u,
miss Mursell als u ten minste
Mursell is.»
«Ik ben Vick Mursell,* antwoordde
hst meisje met celtic Westersche
achting voer alles, behalve voor
militairen r-f ecu adelijken titel, »Kn
u Is een Kngelschc lord, niet waari-<
«Ook dat n!*t,« lachte Dick. «Hoi
ter wereld komt u dat in het hoofd?.
«Ik heb het in een roman gelezen,
zei Vick met groote plechtigheid.
«En de Engeltche lord, die er In
voor kwam, droeg ook too'n jss, Ji
ii zult mij nie: voor den mal houden.
En Vick Mursell ging heen, l. nig
overtuigd, dat de droom van haar Ie
ten verwezenlijkt was en zij d; oogen
had gevestigd gehad op een heuschen
Engclrchtn lord. En de verderen ge
sprekken met Dick zouden haar niet
tot de overtuiging brengen dat zij zich
vergist had.
VIJFDE HOOFDSTUK.
De waschbenoodighcden van moe
der Mursell waren niet bijzonder schit
terend, maar nadat alles bijeen was
gehaald wat gevonden kon worden
een tinnen bak en een kiuik met wa
ter begat Dick zich naar zijn over
buurman, «mijnheer William Baxters,
Hij vond dezen achtenswaardlgen man
bezig met het uitpakken van een be
scheiden valies, nadat dese eerst ge
legenheid lud gevonden, even naar de
kumer zijner moeder te sluipen om
haar vooral op het hart te drukken,
dien avond nog niet aan Dick te
Jake was van Liverpool en overliet
Continent naar Britsen Columbia ge
reisd met dezelfde boot «n in denzelf
den trein als Dick, doch in een ande
re afdeeling. Bij toeval ontmoetten zij
elkaar In het hotel te Victoria. Een
beleefd onderhoud had geleid tot de
ontdekking, dat belden scheep zouden
gaan op de kustboot naar Skagway en
e Dick had, sich ovrr zijne zaken uit
t laten, sich feaarnc toevertrouwd aan
de meerdere kennis van ijjnheer
Baxter.* lake, die niet loog, toen hij
zei, dal hij vroeger reeds kconis had ge
maakt met Aljaska, bewcrtde dat hj
een geboren Amerikaan wat, die be
trokken was bij de zalmvisserij.
Maar van ztyn vroegste jaar af had
Jak*, op twee vluchtige bezoeken na,
zijn leven in Europa doorgebrachten
zjn werkzaamheden in Clifford's Ion
hadden met talm niats uit te staan.
(Wordt vervolgd.)