BEZOEKT mm Firma Van Nieuwkerk Elzenaar Langestraat 104 - Tel. 286 H. ELZENAAR DE EEMBODE R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken 9 Mei 1924 No. 12 Acht en Dertigste Jaargang ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan, doch opiegglng van abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per drie maanden 11.00. Bullen de gemeente Amersfoort 11.10. Afzonderl|lte nummers 10 et. KANTOOR: I.ANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TËLEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VR1JDAOMIDDAO AOVBRTHNTlflN 23 cenl per regel. Bllllke tarieven voor handel en nflverheld bq geregeld adverteeren. - Advertentlin moeten Dinsdag en Vrfdag vóór 8 uur worden besorgd. Een bepaalde plaat» kan Geluk hebben en gelukkig zijn, dil zijn twee zaken, die even ver van clkan- der liggen als verstand hebben en ver standig zijn. De Godsbuizen in vroegeren tijd. Door A. F. VAN BEURDEN. De Godshuizen worden in verschil lende soorten onderscheiden naar gelang de beoefening eener bijzondere deugd meer op den voorgrond Ireedt. Men had 'Jasthuizcn, waar de zieken verpleegd werden. Leprozenhuizen, waar de lijders aan vrecselijlos ziekten van melaatsheid samenwonend, zoo goed mogelijk verzorgd weiden. 'Proveniershuizen waar de oudereu van dagen van de proven of vastgc- zetten porties deelden en oudethoud vonden. De oudemannen en vrouwenhuizen vau gelijke bestemming als de vorige, maar waarin meer onberniddelden op genomen werden. Dc -weeshuizen, waarin achtergebleven wcezen opgevoed werden. De hofjes, verzaraelingeu van huisjes, geslicht door weldadige personen, lot ondrrdak van ouderen uit de familie of ook voor de vreemden. De aalmoezeniershuizen waar de aalmoezeniers, dc meesters der huis zittende armen op bepaalde dagen in de weck uitdceling hielden van brood, eet waren cn klecdingsiukken. Dc werk en spinhuizen, oorjp/onkc- lijk huizen van werkverschaffing later huizen van correctie. De wandel/tuisen voor dooitrekkcr.de vreemdcliugen en pelgrims. De lieijacrl een doorgangshuis voor arme lieden. £ooals men ziet hadden de middel- ecuwen een geheel stelsel van zorg voor lijdenden cn ai men, gegrondvest op het Evangelie, dat hulp aan lijdende broeders en zusters tot een Gode wel gevallig werk maakte. Waar ccuige handel van beteckenis was, bestond er een huis voor de vreem den onder toezicht der kerk, df.or de H, Geesimeesters bestuurd. Men vor.d er bedsteden in, terwijl de muren met gebakken tegeltjes bezet waren ter be vordering der zindelijkheid. In bijna alle steden had men een H, Geesttafcl, die voor armen cn lijden- deu zorgde, Dc huizen voor de armen stonden onder de bescherming van d m H. Geest, die voor dc reizende koop lieden onder St. Nicolaas, die voor de bedevaartgangers onder Si, Jacob. Bij de hoofdkerk van Sint Servalius in Maastricht wordt reeds ia de Xe eeuw een doorgangshuls voor bede vaartgangers vermeld, dat in 1171 ver groot werd en in 1821 gesloopt. H. Geest-gasthuizen werden in ver schillende Hollandschesteden opgelicht: Leiden 1125, Nijmegen 1186, Arnhem 1246. Kampen s óór 1250, Delft 1252, Groningen vóó' 1260, Haailem vóó< 1284, Aarde: buig 1292, Deveuter 1296, Kadzand 1238, Noo dwijk 1439. Vei dei bestreed men ook de gevreesde Lazerijen of Leprozenhuizen in Gent in Vlaanderen 1161 er waren in 1320 in West-Europa meer dan 1900 Lepro zenhuizen, zelfs in Horst, een dorp bij Venlo vond men er één. Daar is nog de plaatsnaam. «Aan de melaten« be- bckend. De melaatschen mochten eens of tweemaal per week om onderhoud omgaan met een geschild stokje in de hand, een apart teeken op hoed en mantel en een klap. Ook de pest of zwarte dood duchtte men en nam daartegen maatregelen. Pesthuizen vond men in 1398 te Elbuig in 1482 te Deventer, Amersfooit vóór 1500, lil 1557 le.Rolterdam. in een ver laten Nonnenklooster, in 1677 te Leiden, vooral de cellebroeders en| cellezusters wijdden zich aan het verplegen der lijders. Wil zaken doen, Wil allereerst volledig erkend worden. Kunnen we dat zoo maar doen? Onze handel, zeer zeker, heeft, er belang bij, Maar wie niet in den Imndcl is, denkt nog allereerst aan die verloren 1250 millloen, En als dc Rus praat zakendoen, denkt hij voornamelijk het leenen van nieuw geld, aan voorschotten, crcdietcn. om 't even in welken vorm, als hij maar weer rin kelen kan. Want hij is natuurlijk platzak, Wie moet, als het misloopt, die re- gccrings-voorschotten tenslotte betalen? Natuurlijk dc belastingbetaler, zegt de H. P. En die kan dc nachtmerrie van 1250 tnilliocn maar niet van zich afzetten. Tot nog toe heeft onze rcgcering erkenning» van den Rus geweigerd, Binnenland melaatsclihcid door het bouwen v Internationaal Eucharistisch Congres Het Congresbureau maakt beleend, dat voor Nederland thans bij de ver schillende vertegenwoordigers van dil bureau voorloopig dc vetkoop van doorlocpcnd: congreskaarten is stopge zet en dat degenen, die alsnog zich als congressist willen opgeven voor een doorlocpeDde kaart, zich schriftelijk moeten wenden tot het Congresbureau, Bngijnhof 32, Forensen. t ecne telling, die ten behoeve de Amsterdamsche Tuinstad.com missie is gehouden, bleek dat 's mor gens tusschen half zeven en negen uur, van de oost- cn westzijde samen ge middeld 7200 forensen per dag Am- sterdag binnenkomen. De verdeeling die forensen naar, hun! woonplaats Bnarn 400; Hilversnm 1370; Bus- i 1850; Weesp 540; Zandvoori 525 Ovcrveen 75 Haailem 2550- Ean te donkere schets. Toen de vrouw in liet ambtelijk leven trad, verwachtte men, dat zij hare lijke deugden zou medebrengen. Maat ze heeft gefaald, zegt »De Gong*. Geen kan.oor is zindelijker, omdat er tv zit, geen atelier is rustiger, omdat er vrouwen werken, geen zaak is nauwgezetter, omdat dc vrouw zooals Spurgeon het noemt, alB zetelt. We liaddm de illusie, iuwen haar vrouwelijke eigen schappen zouden meebrengen en et vollediger werk zou geleverd worden, Mannen zouden niet meer vloeken..., vloeken de meisjes mee. Mannen zouden minder rooken..., nu rooken de mee, Mannen zouden eerlijkt oordcelen,... nu lasteren de meisjes eer hard. Mannen zouden minder be- driegen..., nu stelen de vrouwen Het lijkt of alle ondeugden zijn dubbeld en een tuchtelooze wtreld de oude beeft vervangen. Russen. voor 'n 1250 millioen goede Ncderlandschc guldens verloren gegaan aan de Russische grijpvingers. Menige Nedcrlandsche familie heeft zich dien tengevolge moeten bekrimpen, of erger nog, is haar welstand kwijt geraakt. Nu komt de Rus ons weer opzoeken. HET ZILVEREN KRUISBEELD Door PH1LOPHONOS. 3) Van die omstandigheid maakte de rampzalige man gebruik om de deur uit te vluchten en de trap af te snellen maar het ongeluk wilde, dat hij reed: de eerste trede miste en naar benedei tuimelde. De slag, door den val va ciorzaokt, was zoo hevig dat de buren er van ontwaakten. Zich te klecdcri een lamp te ontsteken was daarop vi die luicjes het weik van een odgenblik. Zij begreptn, vootal toen een smaitf- lijke kreet tot hen doordrong, dat wel licht hunne diensten konden noodig wezen. En daartoe waten de brave weduwe Volder en niet minder goedhartige Willems met z nc vre die te zariieu mede liet huls bewoonden, tc allen tijde bereid, als zulks ook eenigszins mocht noodig wezen. Iu den gang wachtte hen echter een schouwspel waarop zij zeker niet waren voDibcrcid. Aan den voet van dc trap lag de bewoner der opkamer, maar als geheel versuft, "terwijl hel bloed hem uit den mond vloeide. Diep bewogen met den ongelukkige wilden zij hem oprichten, doch als verlamd zakte hij weder ineen. Bemoedigende, hartelijk» woorden werden hem in de ooren ge fluisterd, maar bij gaf op dit alles bijna Amersfoort f Mé-a Mario Alplionto Zooals wc Dinsdag meldden, over leed Maandag 5 Mei in liet Moeder huis te Amersfoort, de Ecrw. Mere Marie Alphonse (in de wereld Mathildc Maria Joanna Westcrwoudt), Algcmecne Overste der Zusters van O. L. Vrouw. Geboren te Amsterdam den 5 April 1861 en geprofest 9 Aug. 1887, was dc overledene eenigen tijd bij het on derwijs werkzaam, vervolgens eerste assistente en werd zij 29 Dec. 191J tol Algcmecne Overste gekozen. Onder haar bestuur werd o.a. het euwc noviciaat gebouwd cn kwamen stichtingen cn scholen tot stand te Amersfoort, Munstersche Veld, Utrecht, Groningen, den Haag, Bovenkatspcl, Etdcu cn Ter Apcl; de aanslaande vestiging der zusters in Noorwegen werd door haar voorbereid. Op luisterrijke wijze werd 29 Juli 1922 het eeuwfeest der Congregatie gevierd; kort daarop openbaarde zich de smartelijke ziekte, die zij met voorbeeldig geduld gedragen heeft. Dopr haar vroomheid en geest 1 opoffering, haar eenvoud en ijver, i Mere Alphonse een levend voorbeeld voor hare zustersdoor hare vriende lijkheid cn edelmoedigheid, mocht zij ook van velen buiten het klooster rlc sympathie verwerven Zij ruste in vrede Donderdag had de ter aardcbcstelling plaats. De plechtige uitvaartmis werd opge dragen door den ZeerEerw. Rector Hooymau, geassisteerd door de Zeer Eerw. Heeren Sandkuyl en Engbers, lastoors resp. der St. Ansfridus- cn it. Hcnricusparochie te Amersfoort diaken en subdiaken, en Rector v. Grootevlieen te Ootmarsum nis ce moniarusde bcaarding had Prof. Dr. dc Jong te Rijsenburg, geas sisteerd door dc ZeerEerw. Hoeren Hartman, pastoor der St, Eranciscus Xavcriuskerk cn Rector v. d. Groote vlieen. Dc kinderen van liet Marlagesticht openden de lijkstoet en dc leerlingen der St. Agneskwcekschool volgden liet stof felijk overschot. Onder de aanwezigen merkten nog op Kanunnik L. A. F, X. Fock, geen toeken van leven meer. Middelerwijl zij hiermede bezig kwam tusschen zijne kleederen iets te schijn, dat zij behoedzaam vandaar 'ijderden. Ofschoon nog i doek omwonden, ontdekten zij toch, dat het een kiuisbeeld wezen moest. En liet leed geen twijfel of bij d- n val had dit juist ecne verwonding inkt. Nog waren de buren kwalijk vnn hunnen schrik bekomen, of de vrouw van den ongclukkigen verwonde keerde tot hare bezioning weder. Zij snelde de irap af en terstond viel haar het kruis- beeld in het oog, dat een der buren in de handeu hield. Haar eerste werk was, lat aan te vatten en te gaan verbergen, >pdat anderen niet zouden gissen, welk len droevig voorval reeds was voor- ifgegaan.. Het vermoeden der buren bevatte een treurige waarheid, De ongelukkige was met zijn borst op het voetstuk des kruises neergekomen, en had zich daarbij inwendig ernstig gekneusd. Met dc grootste deelneming en liefde hielpen zij nu de vrouw haren man naar boven torsen, wat hun slechts met de grootste inspanning gelukken mocht. Na hem te bed te hebben gelegd, werd alles aangewend, wat in dergelijke gevallen doelmatig wordt geacht, om hein weder tot zijn bewustzijn te brei waarin men eindelijk slaagde. Doch de drank deed haar uitwerking zoo krachtig gevoelen, dat hij weder geheel versuft indommelde. Terecht begrepen de buren dat hij eeist de roes moest uitslapen, vooraleer hier mei juistheid de toestand kon beoordeeld worden. Dit gnven zij echter geenszins te kennen, maar toonden integendeel zich daarvan geheel onkundig. En danr /ij bemerkten, dat hun aanwezigheid mei langer gewenscht scheer, vertrokken zij iider de beslc wcnschcn voor het gezle 3 onder aanbieding van nlle mogelijke diensten, welke in de gegeven omstan digheden mochten noodig wezen. Toch konden zij niet nalaten ren onder elkander een woordje ent het voorgevallene te wisselen, want met de juffrouw zco noemden zij altijd de vrouw, die in haar dicpr armoede nog een zekeren eerbied wis af tc dwingen waren zij het meest begaan. Met haren man, die eenvoudig hij zijn naam Klemming wetd genoemd, hadden zij ook wel te doen, doch zijn liedciijk gedrag had hij hen reed» zoo veel eigernis verwekt, dat hun mee warigheid er wel een weinig door getemperd werd, ll.SLAOUE.ll CROSelAVt wor._-iLrrvr.ui deken van AmersfoortKanunnik Westcrwoudt, plebaan der Haarlcmschc Kathedraalvertegenwoordigers van dc familie WestcrwoudtMr. Steins Bis schop cn mr. Blaissc, pres, cn vice- president der Verccniging lot Weldadig heid van den Ailcrh. Verlosser te Am sterdam Pastoor Visser van Hecrcn- Rector Hofstee van Bussum en Rector Stroetmnn van het St. Elisabeths- gasthuis; Dr. H. Schreudcr cn de Architect Herin. Kroes, enz. enx. De lieer Henri Claassen, timmer baas vnn liet Pensionaat St Louis, die dezer d.igcn werd onderscheiden de ecremedailie van de Orde Oranje- Nassau, verwierf deze onderscheiding naar aanleiding van zijn 50-jarig dienst, jubilé bij dc Ecrw, Broeders. Op St. Louis werd dit gedenkwaardig feit feestelijk herdacht. In de jaarlijksche Algcmecne V« gadcring van Aandeelhouders van de Middenstands Credictbank werden de Balans en Winst- en Verliesrekening 1923 goedgekeurd cn het dividend bepaald op 6 pet. De aan de beurt van aftreden zijnde Commissarissen A. R. Vccnstra, E. v. Yollcnhoven cn H. Noorman werden herkozen. -- Ten weerstaan der notarissen W tc Nijkcrk en Knoppers tc Amersfoort werden geveild 17 pcrceclcn bouwter rein cn warmoezeniersgrond aan den Kruiskamp tegenover dc Metliorststraai Dc massa werd toegewezen aan dc V. Bouw- cn Grondbedrijf sAinz- vordc* voor f 13780,—. Ten overstaan van notaris Knoppers werd dan nog geveild: Een Woonhuis a, d, Hoogeweg ipgehoudcn f 10200. Dito Stellingwcrfstraat51 opgehouden 2450.-. Dito Kerkstraat 5, mr. S. van 't Eind voor f3000.-. Overzicht van de werkzaamheden der arbeidsbeurs gedurende de maand April 1924. Afdeeling voor mannen: aanvragen in werkgevers 103aanbiedingen van 576aantal plaatsingen het Meubelmagazijn van de tevens het aangewezen adres voor Behangen en Stoffeeren 83 (over de maand April van het vorige Jaar waren deze cijfers resp. 81, 748 i 62). Afdeeling voor vrouwenaanvragen nn werkgevers 25; aanbiedingen van cikzoekenden 52; aantal plaatsingen 10 (over de maand April van het vorige Jaar waren deze cijfers resp. 29, 46 cn 13). Dc houthandel van de firma Ooster- meijcr aan de Eem gelegen, is Dezer dagen behaalde onze stadge noot dc lieer P J, van Drie, het dl ploma voor aanleg en onderhond van tuinen, van dc Koninklijke Nedcrland sche Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde, afu. Nijkerk en omstreken. Nutsspaarbank. Ingelegd iu April f166.378,10. Terugbetaald f 154.007,16. Meer ingelegd dan terugbel, f 12.394. Nieuw uitgegeven boekjes 160. Uitgegeven spaarbusjes 12. Gespaard m busjes f705.30. Effecten in bewaring van spaarders f3000. In de Sociëteit Amlcitia zullen annf 1 Juli Zaterdag-, Zondag- ca M aar dagavond bioscoopvoorstellingen woiden gegeven, aanvangende 8 uur en eindigende 10,30 met 20 minuten pnuze. Het bestuur zal waken over het gchalt- der voorstellingen. Voor rekening van de Ned. Herv. Gemeente werd door de architecten Pothoven en Van Hoogevest aanbe steed het bouwen van een Hcrv. ke>k aan den Leusderweg. Er ware inschrijvingen. Hoogste was P. C. van Daal te Ridderkerk voer f68.200; uigste firma Van Hoogevest en Zn. alhier voor f55.800. In het ruime wlnkelpnnd aan de Arnhemschestraai no. 5 heeft de Fa. Wijk en Co, zich gevestigd, Het werd een zank in twee afdeelingen optiek drogerijenbeide order deskundige leiding. Eea en ander werd door de firma Herzlnger en Schimmel verzorgd, Dc firma Krause zorgde voor de elee- trische installatie. Aan de zaak is een verpleegstersbureau verbonden. Amersfoortiehe R. K. Spaarbank. Ver-lag over de maand April 1924. 31 Hooft was verschul digd aan Inleggers f 347.407.88 In de maand April werd Boek-en Kantoorboekhandel Largcstraat 84 Telef. 5M Speciaal adres voor Uw Kanto™ School-, Schrijf- enTeekcnbenoo- digdheden. - Advertentie-Bureau 561.30 Ingelegd f353 028.381 Terugbetaald f 8 366.94' 30 April 1924 wan vet- «chuldlgd totaal f344.651.44 31 Muart '24 waren in omloop 1931 bokjes. 30 April '24 zijn in omloop 1962 boekjes. Een vctmeerdcii.ig van 11 boekjes. doodsche stilte hecischen iu de kamer, waarin zooeven zulk een ontzettend drama was afgespeeld. Het was echter nridige verwoesting heeft aangericht En de vrouw, die in liet vreeselijk treurspel zu lt een aangrijpenden vol had vervuld, zat bevend van angst cn droefheid ami liet bed van haren echt genoot, en wachtte zuchtend en biddcr.d dc stonde ui, waarop hij weder ont waken zou. Zij Vleesde maar al te zeer dal haar nieuwe en zware beproevingen verbeidden, en toch had zij reeds weder waardigheden doorstaan, waaronder menigeen, die niet op God zijn hoogste vertrouwen stelt, reeds lang zou be zweken zijn. Inderdaad een trrtfnid tafereel. De beproeving hervormt hier eenc «rouw Iu cene inntielaresse die ons diepste medelijden opwekt, en wier deugd cn godsvrucht niet minder onze bewonde ring overwnardig is. Slechts een tienliil jaren vóór het door ons verhaalde plaats gteep, stond aan een der grachten van de stad R. een woning, die het best met den naam van renteniersverbljjf kan worden san- geduid. Wie daarin zijn woontentc had opgeslagen, behoefde gceo lang onder zoek, daar op de voordeur een plaat »G. van Cederen* stond te lezen. Het moet gezegd, de familie Van Cedetcn was met onfortuinlijk geweest, maar liet weid hanr ook niet misgund. Jaren lang bad het hoofd des gzzins een manuliietuurzaak gedreven en wel met /.eer gunstig gevolg. En dnnrbij wist hij zich geacht en bemind te mnlten in cru ieder, die met hem In king kwam. In bttrrkkelijk korten lijd had hQ het lover gebracht, dat hij onder dc wel gestelde burgers kon geranglUllkt wor den, Zegen cn voorspoed bekroonden ieder zijner ondernemingen, cn toch werd het zalig genot hiervan nog al een» gematigd do. r ongesteldheden, die Van Cederen bij lusschenpoozen overvielen. Bij de beroemdste genees kundigen had hij adviezen ingewonnen en hunne raadgevingen geregeld opge volgd, maar daarbij weinig baal ge vonden integendeel kon men zich overtuigen, dat d<: ziekte, waaraan hij irtdurend vorderingen maakte. Bij voldoende belangstelling zal de Directie van de bioscoop »De Arend* nogmaals vertoonen dc lilm Kablola of de Kerk der Catacomben* naar het beroemde werk van Kard. Wiseman. voorstellingen, uitsluitend voor Katholieken, sullen worden gehouden Vrijdag 16 en Zaterdag 17 Mei. De toegangsprijs is zeer laag gesteld. Ook zullen kinder-voorstellingen worden ge geven en wel op Zaterdag 17 Mei de» middag» van 24 uur en van 4—6 uur. Hiervoor bedraagt de toegangs prijs slechts 15 cent. Voor nadere inlichtingen wende men zich lot den heer Martin Weent, ürccstra-st. Zondag a.s. besluit Limvlo de com petitie met een thuisweditiijd legen het Hilversumsehe E. M. M. Limvio Ie aan haar eer verplicht te zorgen dat de twee winstpunten in Amersfoort blijven. Het zal zijn een spannende strijd. Om daarvan getuige te zijn noodigen we alle R. K. voetbal-enthousiasten uit Zondagmiddag 2 uur present te zijn op liet K. K. Sportterrein Barchman Wuytlerslaan. Zondag hield de Jonge Werkman I. Parochie O.L.Vr. haar maandver gadering. Zoowel des ochtends bij de alg. H. Communie, als des avond» ter ver gadering was de opkomst der leden schitterend. De Ecrw. adviseur was tevreden, «t> mocht wederom een nieuw lid Instal- Ueten. De toevloed der ieden is gunstig vooral nu de Jonge Werkman ver schillende ondernfdeelingen heeft ge kregen, zooals muslek nfd,, looneelclub, spnitnfd. enz. Mochten nog vele jongens ven 18 tot 23 jaar in onze gelederen treden om onderling omgang tc zoeken, op echt Chi iatclijkcu grondslag. C. Athletlek. Naast de beoefening van voetbalsport en gymnastiek, beglot de athletlek heden ten dage meer !o zwang te komen. Aangezien de bvoelcning hiervan, vooral uempera wera. iucs, u«»i uj, ui Na het vertrek der buren kwam eenI prijkte, waarop met duidelijke letters !d« lomermaauden, zeer getónd iz, heelt het bestuur van de R. K. Gymnas tiek Ver »St. Hubertus* gemeend eon afzonderlijke afdeeling voor de beoefe ning van athletlek In het leven te moeten roepen. Wij zijn er van overtuigd dat er In en bulten »S: Hubeitus* vele sportlic (hebbers gevonden zullen worden dlr zich met hart en ziel, in de komende zomermaanden, op de beoefening van de athletlek willen toeleggen. AU lid kan men zich opgeven b{ jeen der onderstaande bestuursleden, die tevens bereid zijn alle nadere in lichtingen te verschaffen. Men kan zich ook op het terrein, bij een der aanwezige bestuursleden of bij den leider, als lid aanmelden. Oefen- dagen en uren zijn de volgende Dlnsdaga en Vtijdags vnn half acht tot donksr. De oefeningen vangen aan Dinsdag 13 Mei a.s. terwijl tot uiterlijk I Juni, nog gelegenheid beslaat stelt op te geve s lid. Het Bestuur; C. R. v. Vslkenhocf, Krommestraat 2J. T. M. Srhwitzner, Krommestiaat 14»; H. Vial, Kleine Nachtegaalstraat 28; C. J. Paats. 2e In(. Kazernestraat 4a; W. J. Keizer, v. Beromelstraat 59.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1924 | | pagina 1