Amsterdamsche Bank CREDIETEN R. K. Spaarbank Amersfoort Bel dan op No 42 UIT DROEVIGE DAGEN DE EEMBODE R. K Nieuwsblad voor Amersfoort ogynalo Dinsdag 3 Juni 1924 - No. 19 en Omstreken ftDPS Acht en Dertigste Jaargang ABONNEMENTEN kunnen elke week ln «aan. doch opt egging van II KANTOOR' LANfiFGRACHT 2d AMFPtFOOPT TFr FFOON ui II AOVBRTENTIÈN 25 cent per regel. Blll<ke tarieven voor handel en ahonnement moet geschieden voor den aanvang van eer. nieuw kwartaal. KAN 1UUK. LANUfcUKALHI 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 nqverheld bq geregeld adverteeren. - Advertentlën moeten Dinsdag Frq» per drie maanden 1.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10. DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG cn Vrqdag vóór 8 uur worden beaorgd. Een bepaalde plaats kan Afzonderiqke nummers 10 et. niet worden gegarandeerd. De ongelukkigste mcnschen zijn meestal zij, die lijd hebben om over hun ongeluk Ic Jiloso/ceren. Zij, die door zorg cn arbeid voortgedreven worden, klagen niet half zooveel over hun werkelijke ellende, als de lediggangers over hun ingebeeld ongeluk. Uondtl's Sacraments=poczie. Ontergeurcn van Joost van den Vondel, sr.amgslezen door li, 11. Molkenboer O.P. Hi'.r was ccri voortreffelijke gedachte vah Professor Mulkcnboer, vastgelegd in nog voortreffelijker daad, om, nu het Internationaal Eucharistisch Congres straks lu de aloude Mirakelstad aan Amstcl en IJ gehouden zal worden, de vrome aandacht van land- en geloofs- genootcn, op nieuw te leiden naar Vondel's Sacramcnts-poëzie. Immers, door deze poëzie is de grootc Bekeerling, onze begenadigde zanger, zrer wezenlijk mei die komende gebeur- tenisvarbonden.Hijheeftoiis mede opge voerd tot Christus in de H. Eucharistie. Maar vooral, Vondel was behalve een al len overstralend dichter en scherpzinnig wijsgcerig denker, buitengewoon ervaren n\ de kennis der godgeleerdheid en zijn helder theologisch begrip over het H. Sacrament des Altaars, komt treffend overeen met de nu gangbaie opvat tingen der Kerk. Voor ons katholieken blijf: het een heugelijk feit, dat 's lands oudste en grootste poeët tot Rome kwam door de H. Eucharistie. liet Geheim, dat hem lang van de Moederkerk verwijderd heeft gehouden, werd de genaderijke kracht, die hem het eerst en innigst daaraan verbond. »De vrucht van die zielkundig zo merkwaardig Eucharistische bekecringi /.egt professor Molkcnboer met treffende juistheid, «rijpte dadelijk in 't arm ge schenk van een altaargedichte, zooals de aartspoeët nederig zijn Altaer- geheimenissen noemde. Al zag dt 53 jarige nccfiet «sidderend cn ver' legea« tegen de laak op, die een ge boten katholiek, ja een vak-theoloog zou doen huiveren, na zijn eerste H Communie op het stille Begijnhof, be kende hij zich «ccne Godheid zwanger», niet litteraire, maar letterlijke vervuiling a:m hem van den Ovidiaanschen regel list Deus in nobis, agitautc ca/esciiui, illo (G;:d is ia ons, zij.i aandrift doet i,;.s ontgloeien.) Want heeft Vondel rooit kunnen beienen, dat, 's harten grond lei, hem welde keel, zijn zalig, nieuw geluk dwerg hein niet verdubbelde kracht, om poêt sch te get'igerr, cn zooals andere artistieke bekeerlingen voed hij in 't omhelsd gelcol, nooit vermoede bron nen van de heiligste inspiratie. Hel poiüni werd inderdaad behalve een belijdenis van zijn geloof, een getuigenis van zijn liefde De A/laar-geheimenissen zijn duor- for.kcld van geest- en hartverheffende meditaties over de logische redelijkheid, bijbelsche onweerspreekbaarheid, asiel- voedende waarde en liturgische heerlijk heid van het alles omvattend Eucha ristisch dogma, meditaties die zooals prof. Molkenboer zegt, «voorzichtig ge licht buiten hun veeleischend verbande, misschien voor hen, die 't heele ge dicht moeilijk verteren kuunen, nog beter tot hun recht komen. Wij Roomschen zouden ons zelf te kort doen, met tenminste die fragmen- n niet te lezen en in ons op te nemen. Te lang was het katholieke volle verstoken van Vondel's apostolisch ge luid, vau zijn weergalooze Sacraments- poëzie, en wij allen mogen den eminen- tcn Vondelkenner Molkenboer heel dankbaar zijn, dat hij de edelste Outer - geuren* uit de Altaar-geheimenissen zorgvuldig heeft saamgelezen, ze zoo veel mogelijk met Vondel's eigen woor den heeft betiteld en die krachtige frag- inten in de gebruikelijkste spelling kort toegelicht, allen Congrcs-ganger geloofsgenootcn aanbiedt. Het zou te veel van ons gevergd zen, deze aankondiging der t Ou ter- ■ireir te beëindigen, zonder de gees telijke reukorganen onzer lezers en lezc- :t den zoeten, doordringenden geur van een dier Vondeliaansche Eucha ristische fragmenten te streden cn te verkwikken. Wij kiezen hiertoe uit t O Kersten hart. O Kersten 1) hart! wat traagheid let (dan Des morgens vroeg te rennen, daar dit |M.n 2), s dauw des offers, zoo gezegend U in den mond eu op de lippen regent, Zoo blank als sneeuw, van 3) 't heilrijk [Paradijs Wat hoop van staat 4), gebouwd op smel [tend ijs 5), Wat zucht tot goud, wat vleierij van [pluimen 6) Betovren u dien zegen te verzuimen? Dien outtroogst7)? dat cfferooft? die [vrucht, Voor elk gekweekt in Ser«.fijnscbe (lucht? 8) De Heiland, eens gehecht aan 't heilzaam [terken 9), Begint van hier 10) ziju vrucht u toe t [reiken. Hier bloeit de boom des levens dag (aan dag, Hier rust de zi.-l van 't ijdcle bijag. Hier toont de geest liet vlceschll) ziji [dartelheden. Hier antwoordt God op zuchten en [beden. Hier w isclil hij af de tranen in der nood, Hier leeft het hart in troost; hier sterft [de dood. Hier geeft u God den voorsmaak voor (onsterflijk 12), Ook van ziel» zelf, door 't cfferen [wei 11 jk. schen Vondel in zijn tecdere, innige er diepe godsvrucht tot het H. Sacrament des Altaars, in zijn heiligen ernst, in den gloed en de lieflijkheid zijner dicht gave, en in zijn hart en zinnen mee- sleepende, verrukkelijke taalmuziek. Moge dit weinige tot prikkel strekken ror onze lezers en lezeressen, om de acht-en-lwintig fragmenten uit Vondel's Altaergeheimenisscn, saamgelezen door een der hooglecraren aan onze R. K. Universiteit, ter hand te nemen en met ingetogen aandacht tc lezen en te her lezen, tot meerdere eer, lof en glorie het aller Woudreu Wonder: en tot I veelvuldige nuttiging van dit tons dage- tijksch Brood'.. Haarlem. JOS. P. H. HAMERS. 1) KerstenChristen, 2) ManManna, 3) Van uit. 4) Staatvoorname positie. 5) Gebouwd op smeltend ijs: ver gankelijk. Vleierij van pluimenkoestering in 't bed. 7) Outerocgst: altaaroogst, dat wat vaa 't altaar oogsten kunt. 8) Serafrjnsche luchtde hemel. 9) *t Heilzaam teikcn (teeken)het 10) Van Uier: van 't altaar. 11) Het vlctschderde naamval. 12) 'tOnsterflijk: de onsterfelijkheid. Binnenland te Amersfoort Kortegracht 16 Kapitaal f SS 000.000 Reserve f42.000.000 HANDEL IN D US T RI E onder controle Centrale Accountantsdienst Ned. Boerenbond De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur Dadelijk ingaande rente 36/io pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. Zalen tegen zeer billijk tarief te huur. Inlichtingen bij den concierge. Girodienst. De Directeur der Posterijen brengt r kennis: le dat gedurende de maand Juni gelegenheid bestaat tot het aanvrageD van uitbetaling van cheques, afgegeven door rekeninghouders vóór de sluiting vatr deu postein que- en girodienst in 1923; 2e dat men zich daartoe met mede- brenging van de cheques aan het post kantoor kan vervoegen, alwaar alle nadere inlichtingen worden ver strekt 3e dat r.it 30 Juni alle dan nog in omloop zijnde cheques niet meer voor uilbetaling in aanmerking komen. Internationaal Eucharistisch Congres Huisvesting. Zooals reeds vroeger beker d gemaakt, zal zooveel mogelijk aan allen tijdig kennis worden gegeven of zij gssteri zullen ontvangen en wie dit zijn. Het tchter ook voorkomen, vooral voor tie omliggende gemeenten, dat dit be richt ee.st op d-n openingsdag of misschien zelfs tijdens het Cong: es verzonden kan worden. Immers zullen dien tijd al e hotels bezet zijn en zal voor onaangemelde congressisten slechts logies bij particulieren beschik baar zijn. Dit laatste zal uitzonderings geval blijven. De gasiheeren hebben geen geldelijke afrekening met hun gasten voor de :n van logies mot ontbijt. De gelden, door het Comité voor logies bij particulieren ontvangen, blijven ior dit doel gereserveerd. Het Comilc voor Huisvesting vestigt de aandacht van Congresbezoekers voorts op het feit, dat 't gaarne zijn hulp verleent bij het zoeken van logies tijdens '1 Intern. Eucharistisch Congres aan hen, die 's avonds niet meer hun bereiken. Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort. Ook voor hen, die alleen deD laatste.n dag mede willen maken, bestaat bij tijdige aanmelding gelegenheid, wel is waar op primitieve wijze, onderdak te komen voor de nachten van Zaterdag tot Maandag. Voor dit doel worden schoollokalen ingericht. Retraite voor Hoeron Vincentianen. Van 21—24 Juni wordt in het St. Alpbonsusretraitehuis te Amersfoort een retraite gehouden voer Heereu Vincentianen. Voor deelname gelieve men zich tijdig te wenden tot de directie. Voogdijraad. Aan mr. Van Rijn van Alkemade i< op verzoek eervol ontslag verleend als lid van den te Utrecht gevestigden Voogdijraad. Utrecht'cha Rechtbank Mr, Boers vroeg en kreeg eervol itslag als vice-president van de Utrecht- sche Rechtbank. Ia zijn plaats werd benoemd mr. Friezeiiberg te Zierikzee. Amersfoort Burgemeester en Wethouders stellen den Raad voor: Aan liet Bestuur der Ver. voor Nat. Schoolonderwijs zes lokalen de school Anemoonstraat in eigendom af tc staan. rorts machtiging tc verlccncn om plannen tc ontwerpen tot den bouw - Door de Amersfoortsche Burgcr- •acht worden gedurende de Pinkster dagen schietwedstrijden gehouden op dc Lcusdcrhcidc. Dc transportcolonne van het Ned. Roodc Kruis, zal op 21 Juni a.s. haar 12'/a-jarig bestaan feestelijk herdenken. Binnenkort zal de Rijwielpaden ver- eeniging aangelegd en in beheer en in onderhoud hebben ruim 100 K.M. rijwiel pad, terwijl vergunningen voor een rij wielpad UtrechtArnhem, via Maars- bergenVeenendaal verleend zijn. Dc Verccniging opgericht 1918, telde toen 20 leden. Nu is 't ledenaantal ver de 2500 met een contributie van f3800. Bij het eindexamen in 1924 der Kweekscholen voor onderwijzeressen iu aangewezen: als gccomni.M. A. Mcrcx, Utrecht (secr.)J. Stamperius, jhr. D. R. Gevers Deynoot, beiden Billhoven als plaats vervangend gecomm.L. Adriaanse, Zeistvoor de R. K. Kweekschool St. Agnes tc Amersfoort. Donderdagavond 8 uur zal de Ned. Reisvcrecniging een vergadering houden in de Concertzaal van »'t Valkje« met als spreker Mr. M, J. v. d. Flier. Voor bijzonderheden zie men adver tentie in dit blad. Door A. F. VAN BEURDEN V. 5) Dat alles kon men niet dulden, men ging aan het overleggen de hooge heeren besloten alle deuren dicht te metselen binnen acht dagen, de deurramen uit tc nemen, de banken weg te voeren en aldus verder gebruik onmog lijk te maken. Dat geschiedde t October 1666. Maar tic slagen vielen ook n. naar ccne andere zijde. De zust van den Jezuict. juffrouw van Alckc- made, werd in 't verhoor genome en haar werd hel volgende gr Of v. Velsen ten harent logeert jaof hij Jezuit is, neen Orn Ol v. Duider daar logeert? i bij zijn vader. Of v. Duider Jezuit is? neen, een Oralcur. Qf er sinds 't vertrek van haa broeder dienst gedaan is neen. Juffrouw v. Alckemade moet nu naar buiten en wachten. En wat besloten dc hei in 't geheim ze werd verbannen, als een ondienstige cn onnutle wooudcresse en zij moest vertrek ken binnen zes weken zonder ooit terug te konten. Men trof de verdamte secte der doppen iti den persoon van juf frouw van Alckemade. Nu moest men nog informeeren hoeveel kloppen of geestelijke dochtereer waren, ook naam, ouder- i, waar van daan, enz., maar daar kwamen de heeren niet achter te moesten de vervolging dier onschuldigen uitstellen tol later. De opperste Kcrkeraad achtte het zijn plicht om 19 Augus tus 1677 den Raad der stad eens aan te porren, om niet bij de pakken te blijven zitten, maar nieuwe maatregelen te nemen tegen de uitoefening van den Roomschen godsdienst. Van verdraagzaamheid was men nu eenmaal het spoor kwijt en de Raad wilde met die heeren ook niet op voet van oorlog staan. Dus werden er achttien be sluiten genomen om de Roomschen nog eens voorgoed alle rechten te ior zooverre dit al niet vroeger krachtig genoeg geschied .Men weet, dat de gilden in de XVlIe eeuw nog een der zanten- stellende deden van het volk waren. Bij art. r der nieuwe verorde ning werd bepaald, dat de overheid der Gilden zou zijn Gereformeerd, en men besloot op staanden voet alle Gildcbcstuurdcrs die godsdienst waren tc bevestigen en de andere buiten de deur te zetten. De Raad stoorde zich niet aan de bestaande reglementen, noch aar de bezwaren der Gildebroeders. Er waren twee en dertig gilden, die meest eenige crfstichtingen altaren hadden, zooals het 1: wersgikle in Sint Joris. Ten tweede moesten de last en bierdragers hunne vrouwen nie meer kwalijk tractecrcn om haa kerkengaan en religie, wat meer een besluit was om enkele personen te treffen. Ten derde moest het Sint Elisa beths' Gasthuis of Ziekenhuis ge reformeerd worden. Het Gasthuis was een zuiver Roomsche instelling, gesticht ter eerc Gods, Maria de gebenedijde Moeder Christi, alle Gods lieve Heyligen en Sint Elis; beth weduwe. Tot de reformatie werd afgt aardigd burgemeester Thiens i plaats van burgemeester Both zaliger: Van Bemmel schrijft blz. 34 ln 1658 is al geproponeert om de Gereformeerde Ziekenmoeders de moeders van het (Gast)huis te irbinden doch hiervan is niets gevallen en is het Ziekenhuis ge bleven in die ordre als het in voorschreven jaren was. Ook nu kwam er van het bovenaangehaalde derde pun t niets. Ten vierde moesten de Paep- sche supersitien in Sint Peters' Gasthuis ophouden. Het SintP' Gasthuis was eveneens eene 1> sclie instelling A° 1393 gesticht met oen altaar en door Broeders bestuurd en bediend. In het Gast huis zal men wellicht den Rozen krans gebeden hebben, waarommen zeker besloot daarin te „versien". Ten vijfde kreeg de Stadschout of officier nog een andere opdracht. Er kwamen te veel Roomschen in de stad wonen en de officier moest rapport uitbrengen over de „ver- meerderinge der Papen". Ten zesde moest hij op de dop pen of kwezels letten, die bij ge brek aan priesters de Roomsche kinderen de grondwaarheden van den godsdienst belangeloos ter liefde Gods onderwezen. Dat mocht niet en was een stadszaak, waar tegen gewaakt moest worden. Het vervult ons altijd nog met bewondering, hoe die zwakke vrome meisjes zich opofferden en boete en kerker trotseerden, om het geloof levendig te houden in de harten van 'Jnct komende ge slacht. Hoe vervolgd ook, zij lieten niet na, sterk door haar moed en Godsvertrouwen. Hoe klein staan daar tegenover die in de ruimte genomen besluiten, die geen ge- olg konden hebben, omdat zij afstuitten op grenzenlooze toewij ding en offervaardigheid. Maar wij zijn nog niet aan het einde der lijst: wij zijn pas halfweg. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1924 | | pagina 1