Amsterdamsche Bank
CREDIETEN
H. ELZENAAR
OE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 20 Febr. 1925 - No. 93
Acht en Dertigste Jaargang
ABONNEMENTBN kunnen elke week In gun, doch opzegging van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Pr*» per drie maanden 1.00. Bulten dc gemeente Amersfoort 11.10.
Afionderlfke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28. AMERSFOORT. TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAQMIDDAG
advbrtentiAn 23 cent per regel. Blli|ke tarieven voor handel en
n|verheld b| geregeld adverteeren. AdvertentHn moeten Dinsdag
en Vr(dig vóór S uur worden betorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Wees onafhankelijk. De mensch laat
zich niet gaarne door anderen onder
richten en toch vervalt hij zoo licht in
gedachteloos nabootsen en napraten.
Veel ronddwalen brengt niet op den
goeden weg.
Pauselijk vermaan.
Bij de audifintie, die de H. Vader
aan een groep pelgrims toestond, heeft
Z. H. woorden gezegd, die ook door'
anderen op hun waarde zullen worden
geschat.
De Paus sprak over het gebed, het
het doen, het offer.
Naast het gebed hooren ook dadeu
te worden gesteld in godsdiensligen zin.
God moet het doel van een Christe
lijk leven zijn en daarom moet het
gansche leven naar de grondslagen van
zijn H. Leer zijn geregeld.
De daden moeten zedelijk zijn, opdat
het leveB een voortdurende uitvoering
zij der Goddelijke weiten. Maar iedere
handeling moet ook cullureeie waarde
hebben, want de beschaving laat het
licht der goddelijke gedachte beter uil-
De daBd moet ook volvoerd worden
in maatschappelijken zin, wijl God den
mensch stelde in de maatschappij en
de eenling behoefte heeft aan de maat
schappij, welke op haar beurt God als
Opperhoofd dient te erkennen.
Alleen zóó kan de bitterheid onder
de menscben afnemen, kunnen de
plichten tegenover enkeling en ge
meenschap worden voldaan.
Zoo vinden ook de groote onder
nemingen der maatschappij en van den
staat, welke de grootste naastenliefde
en innigste gemeenschap vorderen, als
mede de politieke volksbelangen hun
oplossing in Christelijk-Kath. geest.
»Doch om dit hooge doel te be
reiken, aldus de Paus, moet naast ge
bed en goede werken ook het cffer
worden toegevoegd.
Niet alleen het offer van den arbeid,
maar vooral het cffer der discipline, der
gehoorzaamheid.
leder vervulle de plaals waar hij
moet slaan, en allen moeien zich be
wust zijn, dat de leiding slechts van
één kant kan komen.
Een redelijke, gesloten, onverbreke
lijke en ééne discipline moet vervuld
zijn van één geest en van één plicht
het doel te volgen.
Eo dit moet gebeuren zelfs wanneer
het geldt offers te brengen van eigen
overtuiging ook wanneer het den een
ling toeschijnt, dat het beter ware naar
één zijde te gaan, wanneer de plicht
hem naar de andere zijde roept.
Want, aldus eindigde de Paus zijn
merkwaardige toespraak, er is geen
hoogere wijsheid dan de gehoorzaam
heid de gehoorzame heeftja les gedaan
wat Christelijke moed van hem vraagt
en hij heeft recht op loon.»
niet uit.
Maar uw afzijdigheid doet haar fouten
voortwoekeren en verergeren.
Alle menschenwerk heeft fouten en
collectief werk heeft er eenige extra.
In alle vereenigingslcven dreigen de
nadeeien van zelfzoekigheid der bestuur
ders, van het vergroeien van middel tot
doel, van een kuddegeest der menigte
ei het prevaleeren der middelmatig
heid. c
Beschaving.
Beschaving is nietvee! geld hebben,
en zelfs niet buitengewoon knap zijn 1
Beschaving is kunnen genieten van
ecu mooi boek; een vers kunnen lezen
en met het moois daaria blij zijn een
heelen avond stil te zillen en adem
loos de klanken over ons te laten gaan
van mooie muziek of zilveren zang.
Daar is geen groote technische kennis
der muziek voor nuodig. Wie b.v. met
wal oplettendheid den tekst der Mat
theus passie volgt en dan maar luistert
eo niet rookt, praat of zich laat stleiden,
die voelt de schoonheid door zich
zinderen.
Zooals ook een fijn tooneelspel, als
we maar bescheiden leerlingen zijn,
ons zooveel zeggen kan.
Zulke dingen kunnen smaken: dat is
beschaving.
Zoolang wij dut niet kunnen, zijn we
niet beschaafd in den waren zin des
Werkelijk, men behoeft geen snob
of fat of nuf te zijn, om ontroeid te
'orden door mooie muziek, door een
fija-gestileerd opstel, door beschaafden
Men moet ook niet zeggeD, dat, om
iet eens huishoudelijk uit te drukken,
•Jan Boezeroens oftewel .het gewone
volks van zulke schoonheid niets ver
haar Diet aanvoelt. Wie dat zegt,
heeft nooit een kijkje genomen op volk-
concerten en volksvoorstellingen die
heelt nooit een oog geslagen op wat
gewone menschens iu leeszalen inzien
n wal gepracsteerd wordt in volks-
s u dat eens wist, zoudt u er ver
steld van staan, hoeveel het «gewone
volks houdt van kunst.
Maar wij moeten die liefde tot hel
Heel voorzichtig, geleidelijk aan,
zonder te forceeren met dik-doenerij.
;t moet groeien. T. G.
den vreemdelingen uit alle oorden der
weield. Wij ontkennen dat materieel
voordeel niet. Maar heeft de Regeeting
ook gewogen het groot moreel nadeel,
dal kan voortvloeien uit dit veiblijf van
zoovele amateur- en beroepsrenners en
vechters zoo ver van huis?
Als wij alles samenvatten, dan roe
ken wij tevergeefs caar vroed beleid
bij de Regeering. die een millioen gul
den vraagt voor deze spc'er,, aan welke
in Amerika een schitleiende ontvangst
verzekeid ware, die wij hun van harte
gunden en dit in dezelfde maanden,
in welke op het sober loon van den
brievenbesteller f J wordt gekort en
aan de onderwijzeres de f 100, voor
het door haar gegeven handwcikondei-
wijs, wordt ontoomeo.
I
Amersfoort
Dc Ontwikkelden.
Hoe ongemotiveerd de weerzin tegen
politiek bij meer ontwikkelden is, heeft
prof. dr. D. van Embden eens uiteen
gezet in een brochure, die hij schreel
over »De ontwikkelden en dc politieks,
Door op tal van punten de beleeke-
nis der staatkunde te belichten, deed
hij uitkomen, dat de politieke actie,
die met haar stads- en plattelandsver-
goding, bedompte lokalen, huisbezoek
ter overreding, enz. zoovele ontwikkel
den koud laat en afstoot, toch wel
waarde bezit. Hij roept hun daarom toe
•Wijl »de wetgevers en »zijr. wil.
slechts de taalkundige personificatie it
van vele mandatarissen, welke door
de inspanning der kiezersbonden na
'sland; vergaderzaal worden afgevaa
digdwijl bovendien de inzichten i
het moreele peil der politieke partiji
afhankelijk zijn van degenen, die hen
vormen en voorlichten, draagt
wikkelden, aansprakelijkheid voor'drank-
ol woningellende, voor geestelijke ver
kommering van medeburgers, voor het
vele schrijnende onrecht in de welvaarts-
verdeeling. En gij draagt de aansprake
lijkheid het allermeest, voor zooveel gij
van de politiek u afzijdig houdt.
Want ook bij uw onthouding is er
de strijd om het bezit der staatsmacht
is er de groepsvorming ten einde den
gemeenschapswil te beheerschen.
Uw geringschatting roeit de politiek
Binnenland
Subsidie voor Sportwedstrijden.
De Regeering wil een groot bedrag
geven als bijdrage in de kosten van de
Olympische sporlfeesten in Amsterdam
•er een paar jaar te heden.
Het oordeel van »De Nederlander,
over dit voorstel scheip afkeurend.
De Regeering geeft tot ondersteuning
in haar voorstel een vijftal gronden.
De eerste dezer gronden, n.l. dat
eigenli.k deze steun in 1921 en in 1923
ds is toegezegd, kan onze antipathie
Zorg voor „Lange Jan".
De heer Wgkamp, kd van de Tweede
Kamer, vroeg aan den Minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
le. Is het den Minister bekend, dat hel
gemeentebestuur van Amersfoort voor-
s is de restauratiewerken aau den
Vrouwetoren stop te zetten, nu
door het eindigen van het Rijkssubsidie
de kosten van deze werken de fiaan-
cieele draagkracht dezer gemeente verre
te boven gaan
Is het juist, dat de Monumenten-
commissie de kosten voor restauratie
op f681.000 begroot heeft, terwijl hier
voor in 1921 een bedrag van f325 000
geraamd werd?
Acht de Minister het niet noodig,
r vootkomiog van gevaar voor
het publiek en tevens om den toren
voor verder verval te behoeden, de
restauratie wordt voortgezet
4e. Is de Minister bereid maatregelen
te treffen, waardoor het gemeentebestuur
van Amersfoort in staat vordt gesteld
het aangevangen wetk te voltooien
Voor de rechtbank stond terecht de
jarige G. B„ voeger van beroep te
Amersfoort, die dronken zijnde ruiten
had vernield. Beklaagde, die eerst op
de publieke tubune al ruzie had gehad
met een veldwachter, strompelde de be
klaagdenbank in, en 't bleek,dal bekl .om
den moed er maar in te houden een
zeer stevigen borrel op bad. De politie
rechter merkte op. dat hij bekend staat
nog al gebruik van sterken drank le
maken, waarop beklaagde in verdacht
lispelende taal zeide, die-ie in geen
lijden een borreltje gebruikt had
(gelach). Beklaagde begon een heel
tegen dit voorstel slechts versterken.
De tweede der aangevoerde gronden
heeft zeker eenige waarde. Hel houden
dezer spelen in 1928 te Amsterdam
zal Nederland voor geruimen tijd plaat-
het midden der Europecsche
belangstelling en dat kan zeker leiden
tot versterking van Nederlands
mische positie te midden der andere
Dat, in de derde plaats, deze speien
het Nedeilandsche sportleven ten goede
komen, achten wij een zwak argument.
Een weinig minder sport en wat meer
hatt voor andere dingen, waarin onze
jongelui hunne vrije uren zouden kun
nen besteden, zou o.i. hunne harmoni
sche ontwikkeling ten goede komen.
Nog minder waarde heeft in ons oog
de vierde der door de Regeering
haar voorstel aangevoerde gronden,
de bevordering der kunst, op gr
dat bij de herleving der O.ympische
gedachte, juist het samengaan van
sport en kunst sterk op den voorgrond
trad.
Wat wij het meest duchten van deze
zoogenaamde Olympische gedachte
juist de herleving van den cultus v
het menschelijk lichaam, die in de oud
heid het kunstzinnige, maar wufte
Athene ten val bracht.
Ten slotte vestigt de Regeering ook
het oog op de onmiddellijke materieele
voordeelen, die voortvloeien uit de
aanwezigheid hier te lande van duizen-
te Amersfoort
Kapitaal f55.000.000
Kortegracht 16
Reserve f42.500.000
INDUSTRIE
J
dronkeniansverhaal op te disschen
wenschte op herhaaldelijk verzoek niet
zijn mond te houden, waarop de politie
rechter er een eind aan maakte en beval
de zaak buiten tegenwoordigheid van
beklaagde af te handelen. Beklaagde
protesteerde, het werd critiekeen
veldw-chter stapte de beklaagdenbank
in en pakte den »haifteuten< beklaagd*
bij zijn jas.
ho afblijven mannetje 1
en foischen greep en duw werd
hij er toen luid protesteerend uitgezet.
Bij verstek weid hij veroordeeld tot
drie weken gevangenisstraf.
K. S. A.
Op uitnoodiging van de Kath. Sociale
Actie sprak Pater Jonckbloedt C.ss.R.
De zedelijkheid in het huisgezin»,
i kort woord van welkom noemde
oizilter de heer G. Luijcx, de
keuze van het onderwerp door Pater
joickbloedt genomen een zeer geluk
kige, vooral in dezen tijd van zeden-
:rwildeting.
Pater Jonckbloedt wees dan op de
beteekenis van de zedelijkheid
huisgezin; hij zou niet pleiten
zedelijkheid in hel openbare leven
noemde dit een galm in de lucht. l:i
het huisgezin zijn wij Katholieken, de
baas, daar kunnen we de deugden
pionk stellen in baar scl oonsle re
heid.
In vele vormen is er gewezen op
de zonde der onzedelijkheid. Gelukkig
kunnen we bogen op gezinnen waar de
geest der zedelijkeid beerscht doch ook
helaas is die deugd uit vele gezinnen
geweken. Niet over de onzedelijkheid
zou Spr. confereeren, al moet hij som
mige punten aanhalen om juist de deugd
der heilige eerbaarheid, de zedelijkheid
verhevener doen uilslraleD.
Tegenover een Multatulh's »Wat maar
een gewoonte is« en een ilaat maar
waaien-geest» stelt Spr.: »we geven de
heilige gebeden van Sinai niet prijs.
Spr. 'Chetst de groote waarde van hit
huisgezin en behandelt de vraag «Wasr-I
■n zedelijkheid in het huisgezin», Spr.
at cog builen beschouwing dat het
r eere Gods noodzakelijk is. Evenzeer
het noodig voor het geluk der mensch-
tid. Het hellevuur der hartstochten
doet bet goud van heilige, reine
liefde smelten en inplaals van vuiige
liefde komt oneenigheid, ja zelfs haat.
Leven de echtelieden volgens de wetten
Gods dan wordt het huwelijksleven een
Spr. wees op de gevaren van ontij
dige en zondige verkeeriog en in scherpe
bewoordingen keurde bQ at de lichtzin
nige kleedij.
Ook voor het geluk in de Maatschappij
is de zedelijkheid geboden.
De familie is de levenscel der Maat
schappij. Is de familie gezond, dan ts
het volk gezond, maar ook is de fa
milie ziek is het beele volk ziek. »Moet
niet alles ten gronde gaan als wij voort
gaan in het moderne leven» vraagt
Spr. zich af.
Treffend declameerde Pater Jonck
bloedt René de Clercq's Hemelhuis»
Spr. roept de Roomsch-Katholieken
e wapen» tegen de onzedelijkheid,
'e zullen overwinnen, God is onze
kracht. Volledigheidshalve gaf Spr.
middelen, die konden helpen de zede
lijkheid te bevorderen en noemde dan
op de eerste plaatseen goede woning.
Hij wijst op de vele zedelijke gevaren
van de jeenkamerwoningen waarin alles
moet geschieden.
Indien staat of gemeente niet in staal
zijn voor de noodige arbeiderswoningen
te zorgen, kan dan de werkgever of de
christelijke charitas niets doen Vooral
de laatste die ziekenhuizen deed bou
wen, etc. etc. Zou hierin geen taak
liggen voor de K.S.A. desnoods in
samenwerking met Voor Eer en Deugd»,
de ver. van groote gezinnen, «Sobriilas»
etc. Weg met de krotten, we moeten
hebben frissche volkswijken. Ook de
meubileering van de woning laat nog
al eens te wenschen over. Men kan bij
velen niet meer zien bij wien men
terecht komt. Wat de eerbaarheid
kwetsen kan moeten we weren, het
heilige, het slichtende bewaren.
Ook bij de keuze der lectuur dient
men zich terdege te herzien. Voor de
bewoners van de woning gaf Spr. heil
zame wenken z.a. over kleeding, op
voeding, gehuurden, dienstboden, die
een waar apostolaat in groote gezinnen
kunnen beoefenen. Spr. zag ook een
groot gevaar in het ide straat op stu
ren» van dienstboden, louter uit bezui-
ging of andere redenen. De geest van
het gezinsleven, van het intieme gezins
leven moet worden hersteld. Dit kan
niet, als niet gebroken wordt met de
uithuizigheid. Het moderne dansen en
vooral de kinderbals keurde Spr. op de
hem eigene, afdoende wijze af.
Matigheid en spaarzaamheid kucnen
eveneens middelen zijn om het reine
teven te bevorderen.
Moeten wij niet de stormklok luiden
voor het reine gezin
•Neemt u in acht nakomelingen.
Het geluk staat op het spel.»
Met een krachtige peroratie sloot spr.
:ijn rede. De heer Luijcx dankte met
eenige hartelijke woorden voor de rede
'aaiin P. Jonckbloedt op een der meest
ernstige en meest verbreide kwalen des
tijds wees en sloot hierna de bij
komst met den christelijken groet.
In een feestelijke bijeenkomst werd
Dinsdagavond de WelEerw. Heer J. J.
Brouwer, directeur der R. K. Militairen-
vereen, door zijn soldaten gehuldigd.
Te zeven uur werd ZijnEerw. afgehaald,
het gebouw binnengeleid en ontvangen
door fanfares. Een feestlied speciaal
voor deze gelegenheid gedicht zongen,
zijn jongens uit volle borst hem toe.
Militair Wallet, voorz. der tooneelver.
•Steeds Hooger», die deze vergadeiing
leidde, huldigde den WelEerw. directeur
en dankte voor alles wat ZijnEerw.
hen gedaau had. Spr. besloot
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Langeslraat 84 - Telef- 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
zgn zilveren priester-jubilé zou mogen
vieren. Hierna bood de heer Wallet
een cadeau aan daartoe door de bij
dragen der soldaten en de hulp van
Br. Lucas in staat gesteld.
Ook was tegenwoordig het bestuur
der R. K. Militairenvereen. te Soester-
berg om aalmoezenier Brouwer te hul
digen wat o.a. gepaard ging met het
aanbieden van zeer nuttige cadeaux.
De heer J. v. d. Linden voorzitterj
der muziekver. «Wilskracht» bracht
eveneens hulde aan den jubilaris en
dankte hem tevens voor de ruime
medewerking die deze ver. van Z.Ecrw.
ondervond.
De WelEerw. heer Brouwer dankte
in een kernachtige toespraak voor dc
hulde en de practische cadeaux.
De tooneelver. >Sceeds Hooger»
onderafd. der R. K. Milit.vereenigiog,
de muziekver, «Wilskracht» onder
leiding van den beer J. Wakslkamp
bezorgden, en verderden
militairen een aangenamen avond.
Maandag 9 Maart is 't 25 jaar ge
leden, dat Dr. M. van de Hoeve,
directeur van den gemeentelijk genees
kundigen dienst en schoolarts aan de
liversiteit te Leiden promoveerden.
Dinsdag 17 Maart zal het Amster
damsche gerechtshof de zaak behande
len tegen den drogist B. J. Verhaaf die
wegens poging tot moord op zijn vrouw
twee maal gepleegd, door de Ulrecht-
scbe rechtbank tot 20 jaren gevange
nisstraf werd veroordeeld.
Bij de Nutsspaarbank werd in het
jaar 1924
Ingelegd f2455965.50
Teiugbetaald f 2175899.53
Op 31 December bijgeschreven rente
f50728.70.
Aantal posten van inleg 37750.
Aantal posten terugbetaling 15610.
Aantal nieuwe inleggers 1744.
Gespaard uit 571 busjes f8862.77.
- Dinsdagavond vergaderde de elftal
commissie der R. K. Voelbalvereeni-
ging >Limvio< in »St. Aechten» Na
breedvoerige bespreking werden de
volgende elttallen samen gesteld:
Ie Elftal.
E. Ktause.
G. Leeuwenkamp, J. Wcstrrlaak.
A. Groenestein, M. J. Meijer, P.
Hermsen.
r. Valkenhoef, D. O verdijk, W.
Th. Pot, J. Asperslag, N. Verhey.
Reserven J. de Groot en G. Scheney.
11e Elftal.
J. Leeuwenkamp.
E. Dijkhuis, J. Staal.
C. Dijkhuis, J. de Groot, A. Kraak.
G. Scheney. B. Pieterse, M. ter
maten. J. Zegwaard, J. v. Diest.
Reserven: A Lablans en Eijkelenburg.
Ille Elftal.
M. Bakker.
H. Eshof, P. Leenards.
N. Wakelkamp, L. Keizer, A. van
Doornik.
Chr. M. de Groot, T. v. Doornik,
A. Lablans. Eijkelenburg, Chr. Wil-
lemse.
Reserven: Groenestein, Kostergen
Beckers.
Bij vonnis van den Kantonrechter
te Amersfoort werd gisteren vrijgespro
ken de slager B. beschuldigden over
treding van art. 14 der Arbeidswet door
in zijn winkel het werk van uilbeenen,
uitvliezen en maken van vleesch te
doen geschieden zonder dat er een
met den wensch dat de jubilaisr ook I arbeidslijst was opgehangen,
