PIANO 55 ORGEL
N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten - Incasso's - Deposito's
Bel dan op No 42
Amsterdamsche Bank
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort Dinsdag 17 Maart 1925 - No. 100
en Omstreken Acht en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gun, doch opiegglng van II .MnpnB.rHT AMPRcpnnBT TPI PFnnN au II *»VERTBNTlflN 25 cent per -egel. Blll|ke Urieren root hïndel et,
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. KANTOOR. LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 ngverheld b| geregeld adverteeren. Advertentien moeten Dinsdag
Prfls per drie maanden 11.00. Buiten de gemeente Amersfoort 11.10. DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG Vrgdag vóór 8 uur worden beaorgd. Een bepaalde plaat» kan
Ataonderllke nummers 10 et- II II niet worden gegarandeerd.
Verwacht niets van den tijd: de tijd
vindt de toestanden, maar maakt ze
niet; het is een onbeschreven blad;gij
moet het beschrijven. Wie zijn verbe
tering uitstelt tot pen ouderdom regelt
zijn zaken slecht.
De Tilm.
Van het bioscoopwegen io zijn tegen
woordigen vorm gijn wij geen bewonde-
Vtle rolprenten bevorderen sensatie
zucht, prikkt leu onmatig de verbeelding
vsn geestelijk onvolwasser.en stichten
maar weinig goeds cn zeer veel kwaad.
En 'óch kan de bioscoop een mooi
en machtig middel worden bij 't streven
naar gezonde volksontwikkeling.
Kan dit worden, want zooals de fiims
nu veelal worden samengesteld en ver
toond, met sensatie en muziek opg. -
luisterd en slecht cf niet gi üxpliceerd,
zijn zij dat inderdaad meestal niet.
Hoe de films gemaakt worder, hangt
at van de vraag en de vraag komt v. n
de bioscoop-exploitanten die meest op
winstbtjag uit zijn.
Ieder die wel eens praclisch met
bioscoopexploitanten te doen heeft ge
had, weet, dat van hen over 't alge
meen moeilijk de vraag naar goed werk
kan uitgaan goed in den zin van het
zedelijk wetenschappelijk of kunstzinnig
Zou indertijd b v. de Shackleton-film
niet een beteren indruk hebben gemaakt,
indien zij was vertoond in een gepaste
omgeving, met explicatie van een des
kundige, in een natuurlijk tempo cn
bovendien aan het programma niet
waren toegevoegd een aantal grove,
onzinnige en zoutelooze spee'films, die
het gebruikelijk menu van 3000 meter
ruim moeten volmaken
Onlangs woonden we bij de vertoo
ning van de onder toezicht van prof.
van Iterson samengestelde film «Een
kijkje in de Nederlandsche Staatsmijnen
Een deskundige gaf een korte inleiding
cn nadere aanwijzing tijdens de ver
tooning, De geheele voorstelling duurde
twee uur, terwijl deze film slechts 1200
meter laDg is. Het argument vao den
duur verviel door de wijze van samen
stellen van de film, waarbij de verschil
lende perioden van aanbouw tot vol
tooiing werden gedemonstreerd en de
toelichting die wees op het beleid, den
durf en de energie, die een mijowerker
voor zijn taak noodig heeft. Daarnaast
zorgde de operateur er voor drt de
snelheid van de beelden op het doek
met het natuurlijk gebeuren overeen-
De vertooning van deze film had
plaats voor een stampvolle zaal en nog
denzelfden avond werd om een her
haling van de voorstelling gevraagd.
Indien ook de cinema's in deskundige
handen waren, zouden zij niet leeg.
loopen, zooals vaak wordt veronder
steld, zij zouden alleen door andere
menschen bezocht worden.
Dan zouden het niet meer zijn «kudde
dieren, die de fabrieken uit, en de bios
copen iustroomenic zooals oniangs een
socioloog van naam beweerde, maai
arbeiders, menschen, die na een dag
van eentonig cn afmattend weik,
hun geest en fantasie de nood'.ge op
wekking zoeken en verkrijgen.
Door het gesproken woord, practischc
oefeningen en goede boeken kan iedere
lOrmale leerling groot ff klein
ot een ontwikkeld mensch gevormd
ar het is nu eenmaal een feit dat
negen tienden van de bevolking niet in
staat is een geregelde leerschool door
aken, maar zich in de practijk van
bet leven moet vormen.
zoo zijn er tallooze arbeiders
door de praktijk ontwikkelde arbeiders
die moeilijk lezen, nog minder in
zijn om te sludceren of naar een
voordracht te luisteren. Maar uit huo
i kijker-, dat hebben ze practisch
geleerd, en 't is dïBrom dat de film en
het lichtbeeld op de groots massa een
o sterken indruk maakt.
Geef den menschen beelden die ze
:rstaan, knoop aan die beelden een
nvoudige toelichting, de toelichting
zal op den duur een voordracht kunnen
worden en op de voordracht volgt hel
boek.
Het is niet gebrek aan ontwikkeling
bij de breedere lagen van ons volk
die maakt dat het de voor inlellcc
aelen gebruikelijke middelen niet kan
epassen, maar het is anders ontwik
keld en moet daarom op andere wijze
benaderd worden.
De bioscoop is er en de grootc massa
in het volk wil lichtbeelden en films
rn en voorzoover die zucht niet ge
richt is op sensatie, is het een gezonde
begeerte naar kennis.
Het is dan ook plicht voor hen, die
het bevorderen der algemecne volks
ontwikkeling voorstaan, er voor te zor
gen dat de betere films niet langer tot
de uitzondering behooren, maar dat bios
coopvoorstellingen «gehouden worden
die voldoen aaD vier vervulbare eischen
goede orderwerpen, deskundige samec-
stelling, deskundige exploitatie en een
goede omgeving. T. G
Binnenland
Zilveren jubilé.
Woensdag 1 April a.s. zal de heer
G. Bruoa, redacteur van het dagblad
Het Centrum» den dag herdeuken,
waarop bij vóór 25 jaren aan dat blad
werd verbonden.
De Waterlossing In den Eemnesser-
polder.
C. K. van Daalen, Rijkslardbouw-
consulent sprak dezer dagen te Eemnes
over «De waterlossing in den Eemi
serpolder.
Daar hij persoonlijk den toestand
den polder in oogensch uw had ge
nomen, was het hem aanstonds opge
vallen, dat de waterstand in den polder
veel te hoog was en minstens terug
gebracht moest van 45 cM. op 60 cM.
beneden A. P.
Voorts wees hij op het feit, dat hij
verschillende kampen had aangetrcffen
die niet s (hepen, doch waarvan de zij
kanten hooger gelegen waren dan bei
middengedeelte, zoodat, uit den aard
der zaak, het water op het land n
blijven staan: liiir diende veibe'.ering
erandenng gebracht te worde
Ook vestigde hij er de aandicht op
it in dezen polder veel te bereiken
iu zijn bij het gebruiken van kunst-
est. Ter verduidelijking werden hierbij
de resultaten over de laatste drie jarei
medegedeeld van het proefveld op den
grond van W. E'ck te Eemnes-Bincen.
Hierdoor werd aangetoond, dat de
opbrengst van dezelfde oppervlakte
grond, al of niet met kunstmest be
wekt, niet minder dan *70 per bouw
verschilde.
Verder merkte hij nog op, dat de
gebreken van den polder evenzeer op
maatpoider van toepassing waren,
- men in het afge'oopcn nsjsa
buitengewoon veel last van hei
overtollige water het ft gehad.
Het verdiende aanbivcling hierin
o spoed'g mogelijk verbetering te
brengen, hetzij door een waterlossing
de dijkweterii g, dan wel door ook
n maalpolder te doen bemalen door
het ehctriscb gemaal.
Al mecht het ook met kosten ge
paard gaan, er mag toch wel wat meer
aar.dacht aan den polder geschonken
woiden. In de eerste plaats door een
goede wateilossing en in de tweede
plaats door bemesting. Dit laatste
vooral in verband met het dempen var
de Zuiderzee, daar hierdoor het zee
ster niet meer over het la;.d zou
imen, hetgeen bemesting met het
eegevoerde slib met z'.ch bracht.
Wanneer dit, na verloop van tijd,
et meer zou plaats vinden, zouden
de landbouwers van zelf genoodzaakt
worden, zelf de bcmestÏDg krachtiger
ter hand te nemen.
Prijsvraag.
De Centrale Jeugdcommissie van
Sobr «tas schiijlt ecre piijsvraag uit
voor een antialcoholisch leesboek ten
gebruike ;n de hoogste klassen van de
R. K. Jongens- en Meisjesscholen L O.
en in de vergaderingen van de Jongens-
en Meisjesborden van Sobr «las.
2. Dit boek moet bevatten minstens
60.000 en hoogstens 70000 woorden
irmer.d een doorloopeDd verbaal.
3. Voor dit boek worden uitgeloofd
'ee prijzen, n.!.:
een eerste prijs van f 700.
een tweede prijs van f 300.
4. De handschriften aan welke door
juty een der bovengemelde prijs
wordt toegekend, worden daardoor het
eigendom van de Centrale Jeugdcom
missie van Sobriêtas. De niet-bekroonde
bandschriften worden op aanvrage
de schrijvers teruggezonden. De juty
behoudt zich het recht voor, geen der
ptijzen toe te kennen, als geen der in
zendingen volgens haar oordeel voor
een prijs in aanmerking komt; en de
ptijzen anders te verdeelen, indien zij
twee of meer inzendingen als gelijk
waardig beoordeelt.
5. De handschriften moeten in ma
chineschrift of duidelijk handschrift
onder motto worden ingezonden aari
het Centraal Bureau van Sob: iëtas x óór
1 April 1926.
6. De juiy voor deze prijsvraag be-:
stait uit: Zeereerw. Zecrgel. Heer Dr.
H. Verhagen, KerkradeMej. M. Lsfl.ur,
Roermond: Mij. A. Mocyman, den
HaagM j. A. Kokshocrn, den Haag
en Frater S. Rombouts, Guide.
WILT U EEN EERSTE KLAS
INSTRUMENT TEGEN LAGEN PRIJS
:- VRAAGT DAN EENS PRIJSOPGAAF VAN EEN
BIJ S. DUYKER
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Qracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/2-5%
Verksersvsrbetering
Ingediend is een wetsontwerp voor
onteigeningen ten behoeve van de ver
betering van den Rijksweg Amsterdam
Amersfoort.
het opmaken is uitgegaan van
den gedachtergang, dat de breedte van
den nieuwen weg ruim moet wor
den, opdat deze ook bij verdere sterke
toeneming van hst verkeer in de toe
komst voldoende zal zijn. Om de kos
ten voor het oogenblik zooveel moge
lijk te bepeiken, zou inlusschen kun-
volstaan worden met een mindere
breedte van het le verha-den gedeelte
in den weg.
Voor verschillende weggedeelten
moet men geheele nieuwe gedeelten
ontwerpen. De ontworpen verbetering
begint op de grens Amsterdam eD
Diemen.
is een geheel nieuw wegvak ont
worpen van de Hakkelaarsbrug tot een
punt voorbij Xaarden, welk vak ge
heel buiten de eigenlijke vesting blijft
Vervolgens wordt de gedeeltelijke reeds
veibreede bestaande weg gevolgd tot
Crailoo, vanwaar een nieuwe weg zal
worden gemaakt over de heide, door
de Larensche Eng en door den polder
Binnendijk, welke weg nabij Groenevelt
onder de pemeente Baarn weder aan
den bestaanden Rijksweg aansluit. De
aanleg van het laatstbedoelde nieuwe
igvak brengt in vergelijking met het
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
bestaande tracé een verkorting van den
weg mede van nagenoeg twee kilome
ter, De in den bestaanden weg tus-
schen Crailoo en Laren aanwezige
steile helling wordt ontgaan.
Het dwarsprcfiel van den nieuwen
weg is zoo ruim ontworpen, dat de
verharde rijweg overal een breedte zal
kunnen verkrijgen van 11 Meter. Voorts
zal over de geheele lengte een rijwiel
pad van 3 M. en een voetpad van 2
M. breedte gemaakt worden. Ter weers
zijden van den rijweg zijn bermen ont
worpen, waarop boomen kunnen wor
den geplant,
Ten behoeve van het drukke plaat
selijke verkeer in het Gooi en de zich
vooral in deze streek sterk uitbreidende
bebouwing is bet wegvak LarenBaarn
zoo ruim ontworpen, dat daar aan elke
zijde van den rijweg een tijwielpad van
2M. breedte en een voetpad van 2
te Amersfoort Kortegracht 16
Kapitaal f55.000.000 Reserve f42.500.000
Alle BaDk-, Kassiers- en Effectenzaken, Deposito's
Verhuring van SAFE-LOKETTEN
1
2 DE STILLE DOOD.
„God 1 zal ik ooit den wilden stroom
van gebeurtenissen in dat noodlottige
jaar kunnen vergetenDe rilling van
dwaze, ongegronde vreugde, welke heel
Frankrijk, als 'n etectrische stroom
doorliep, toen de oorlog verklaard
wasde blufferige, bombastische
speeches en artikels, vol hollen moed
en valsch vertrouwen van onbevoeg
den den plotselingen, vreeseiijken
knak, welken de volksgeestdrift kreeg
door de opeenvolgende berichten om
trent herhaalde, rampspoedige neder
lagen Wij, die de pericde van natio
nale schande mede doorleefden, die
den beker der vernedering tot op den
bodem ledigden, die het bioedblad
zagen en den damp der slagvelden
roken, die des nachts wang aan wang
met den dood lagen, en des daags hem
begroetten als 'n welkomen gast
wij alleen kunnen het afgrijslijke
die met bloed besmeurde uren beseffen.
„Gelijk duizenden van mijne tijd-
genooten, volgde ik de vlag van Frank
rijk. Ik zal u niet vervelen meneer,
met het verhaal van al wat ik zag,
hoorde en leed in dien korten veld
tocht. De geschiedenis is al reeds ver
teld door andere, meer welsprekende
menschen. Ik begin maar dadelijk met
den tijd onmiddelijk na den bloedigen
slag bij Gravelotte, want daar neemt
mijn verhaal eigenlijk een aanvang.
„Op 'n zekeren avond, in het bivouak
voor kok spelende, was ik bezig 'n
mooien, vetten vogel te plukken, dien
het goed geluk op onzen weg had ge
voerd, toen er'n hand op mijn schouder
werd gelegd en 'n stem uitriep„Na
die jaren elkaar zoo terug te zien
„Ik sprong op. De bekende klank
van de stem was muziek voor mijn
ooren. „Ha, mon Dieu't is Gustaaf
riep ik uit en het volgende oogenblik
sloot ik dengoeien kerei in m'n armen.
Hij was weinig veranderd hij had
nu het gelaat van 'n man, maar de
gelaatstrekken van den jongen, zooals
ik die, bijna achttien jaar geleden, voor
't laatst gezien had, waren er nog lijn
voor lijn in te herkennen. Wat hadden
we elkaar 'n boel te vertellenen wat
hadden we 'n pret bij het hardenken
van den ouden tijd!
„Alhoewel wij gewoon soldaat waren
in verschillende regimenten, kon ik
mij zonder eenige moeite, met pak en
zak, bij het corps van mijn vriend
voegen; zoo slap was de krijgstucht
in die dagen. Al wat daartoe vereischt
werd, was de uniform van 'n gesneu
velden soldaat. Zulke onbelangrijke
vragen, als die omtrent de indentiteit
van 'n gewoon soldaat, werden toen
niet gedaanook de bevelen werden
niet, of slechts ten halve opgevolgd,
't Was duidelijk, dat wij gedemorali
seerd waren, en wij wisten 't. 'n Paar
dagen nadat we bij elkaar waren, zaten
wij te praten over den noodlottigen
loop van zaken en de dreigende neder
laag van ons land.
„Mon Dieu't Is zooriep
vriend uit. „En ik ik, Gustaaf
Chicot, had het kunnen redden
„Verbaasd keek ik hem aan. Ik wist,
dat hij geen ijdele zwetser was. Hij,
die z'n woorden woog, zoo als 'n
bankier z'n geld telt.
„Ja," ging hij voort, mijn onuitge
sproken vraag beantwoordende, onder
zenuwachtig heen- en weerloopen
de kamer, waar wij voor den nacht
waren ingekwartierd, „'t Is zoo; ik
had Frankrijk kunnen redden zoo
beroerd als 't aangevoerd, en zoo slecht
als 't geadviseerd wordt als de
Ministers van Oorlog maar niet zoo
onverschillig waren geweest. Jules
Kijk hier!"
„Terwijl hij dit zei, ging hij naar
z'n. ransel, en maakte 'n lang pak los,
dat er bovenop was vastgebonden.
Het pak had al herhaaldelijk mijn
nieuwsgierigheid gaande getnaakl, zoo
wel om den vreemden vorm en de
blijkbare zwaarte, als om de groote
zorg, welke hij er voor had. Ik had
bij mezelf uitgemaakt, dat het een ge
weer in twee stukken^moest zijn. Ik
zag nu, dat mijn vermoeden juist was
geweest, 't Was 'n geweer, prachtig
mooi afgewerkt, doch van 'n soort,
zooals ik nooit te voren gezien had.
't Leek, inderdaad, veel op 'n gewoon
geweer, behalve dat de kolf anders was,
en dat 'n buis, niet ongelijk aan 'n
tweeden loop, alleen maar wat dunner,
liep van de (veronderstelde) ont
ploffingsruimte naar 'n punt halver
wege den loop, waar zij in dien loop
uitmondde. De lengte hield 't midden
tusschen de lengte van 'n gewoon
geweer en die van 'n karabijn. Dit
was het vreemde instrument, dat Gustaaf
mij in handen gal.
„Daarop begon hij de voordeelen
van op te noemen, en terwijl hij dil
deed, stelde ik mezelf de vraag, of hij
krankzinnig was, dan wel of hij werke
lijk 'n wapen had uitgevonden, dateene
gansche omwenteling zou brengen in
de wijze van oorlogvoeren. Hij vertelde
mij, dat het op 4000 meter net zoo
goed kon treffen als op tien meter.
Dat het doordringingsvermogen veel
grooter was dan dat van eenig ander
bekend geweer; dat het een zuiver
horizontale baan had dat het, in 't
gevecht, letterlijk geruischloos was.
„Zoo geruischloos," zeide hij, „dat
ik, m'n beste Jules, naast jou staande,
in deze kamer 'n man zou kunnen
doodschieten, en dat jij, als je mij niet
had zien mikken, nooit zou gelooven,
dat ik het schot had gelost, dat hem
neervelde."
,Wel verbazend riep ik uit, natuur
lijk denkende, dat hij gek was, en hem
niet willende tegenspreken.
„Maar dat is nog niet alles," ging
hij voort. „Dit geweer wondt nooit
het doodt. Onverschillig waar, of hoe
licht je geraakt wordt op het tipje
van je oor, je vinger, je nagel, of even
langs je hiel je sterft dadelijk, en
zonder pijnWat meer zegt, het laat
geen enkel teeken achter. Jules! Je
kunt den armen doode om en om
keeren en hem met het microscoop
onderzoeken geen teeken, geen merk,
geen vlekje of afschaving van de huid,
hoe gering ook, is er te zien. „De
arme kerel," zeg je bij jezelf.
(Wordt vervolgd.)