R. K. Spaarbank Amersfoort
Amsterdamsche
Bank
CREDIETEN
Wenscht U een goede Piano
Bel dan op No 42
OE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Dinsdag 7 April 1925 - No.
Negen en Dertigste Jaargang
ABONNEMENTEN kunnen elke week In Rian, doch opzegging van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prl|s per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11,10.
Alsonderllke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIDDAO
ADVERTBNTlfiN 25 cent per regel. Blllfke tarieven voor handel en
nfverheld b| geregeld adverteeren. Advertentltn moeten Dinsdag
en Vrjdag vóór s unr worden bezorgd Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
Het offer is de meest begrijpelijke
taal der liefde. Toen God wilde open
baren, dat Hij groot was, sprak Hij
door de werelden te seheppcntoen Hij
'openbaren wilde, hoe lief Hij ons had,
sprak Hij door voor ons aan het kruis
hout zijn bloed te vergieten. Wat zouden
wij van Gods liefde begrijpen zonder
den Gekruisigde?
Passie=po«zit.
GETHSEMANI
De zi
Ie ceders stonden zacht bewogen
En stil te ruischen in het sterrenlicht,
Toen in hun schaduwen het
(spookgezicht
Des doods opdoemde en stond
i voor Jezus' oogen
Doodszweet en bloed beliep zijn
(aangezicht.
Hing daar een moordenaar
[hem aan te blikken.'
Hoorde Hij niet zijn lieve
Moeder snikken
Stond daar de boom des Kruizes
opgericht?
Rood kleuren plotseling de ruwe
Zie toe. Zij komen. Gloed van
Rumoer en fakkelen en boongelach.
O helsche nacht, waarin het Lam
(verzuchtte,
De ceders sidderden, Johannes vluchtte,
Aan 's Heeren boezem valsche
Judas lag.
T. G.
Binnenland
Zomertijd behouden.
Zooals we in 't vorig nummer mede
deelden, heeft de Eerste Kamer het
wetsontwerp tot afschaffing van den
Zomertijd verworpen met 31 tegen 17
De verwerping van dit wetsontwerp
door de Eerste Kamer beteekent, dat
de bestaande wet inzake den Zomertijd
van kracht blijft. Deze wet bepaalt, dat
tusschen 18 Maart en 9 October de
wettelijke tijd met een uur wordt ver
vroegd, doch dat door de Kroon telkens
tijdig bepaald wordt, wanneer die ver
vroeging aanvangt en eindigt.
In 1922 begon de zomeitijd 26 Maart
en eindigde 5 Oct.; in 1923 begon hij
1 Juni en eindigde 7 Oct.in 1924 30
Maart en eindigde 5 October.
Nu het wetsontwerp tot afschcffitg
door de Eerste Kamer is verworpen,
krijgen we dus weer zomertijd, maar
de Kroon dat is in de grondwette
lijke practijkde Regeertog zal
bepalen hoelang.
Onze mijnen.
Ons mijnbedrijf is het modernste van
Europa, Technisch staat het bovenaan,
maar niettemin deelt het het lot van
alle Europeesche mijnen, dat het op
het oogenblik geen cent oplevert, ja
geld verliest. Er is groote overproducli
van kolen en ds kolenprijs is veel t
laag. De Staat heeft 78 millioen in hr
bedrijf gesloken |en hij kreeg daarvoor
4 goede mingebieden. Tot dusver
ving de Slaat steeds zijn rente. Op 1
Jan. 1922 was de rekening quitte.
De klagers, dat men beter uit het
buitenland kolen kan betrekken
industrie afschaffen, vergeten, dat het
kolenbedrijf ons land een zekere oc
nomische onafhankelijkheid geeft
een garantie, wanneer het buitenlatd
niet leveren kan of wil.
Hoe komen de kolen in den grond
De kolen zijn millioenen jaren geleden
ontstaan, toen hier een warm
was en een bodem met weelderigen
boschgroei. Dat land werd overstroomd,
kwam onder water, klei en steen, daari
kwam de grond weer droog, enz. I
proces herhaalde zich eenige malen
den loop van honderdduizenden jaren.
Het proces ligt uitgedrukt in het woord
«steenkool» zelf. De aardlagen zijn oog
altijd in beweging en dit geeft de bij
zondere moeilijkheid aan het bediijf.
De kolen liggen in ons land
algemeen aeer diep, de meeste te diep
om de kolen te winnen. Alleen in Zuid
Limburg, de Peel en Brabant liggen
de kolen op een diepte van 400 tot
500 M,
Meikwaardig is, dat elke miin dadelijk
10 percent van de boveogehaalde kolen
voor eigen bedrijf verstoken moet.
De prnduclie van 1923 gaf dagen
van 1000 ten. De Staatsmijnen lever
den in 1923 3 000 000 ton of 6000
treinen kolen. De kolen gaan voor een
heel groot gedeelte naar het buitenland.
De Emma gaf 1 millioen, de Hendrik
800 000 ton, de Wilhelmina 600 000
ton. De Maurits, die nog in aanbouw
is, zal de beste kolen leveren. Het
personeel bestond uit bijna 15.000 man.
De gemiddelde loonen zijn f 5 a f6
per dag. Naast het mijnbedrijf heeft
zich een groote chemische industrie
ontwikkeld. In het geheel hadden in
1923 3000 orgevallen plaats, waaron
der 16 dooden. De meeste ongevallen
ontstaan door het vallen van stern.
Aan schadeloosstelling werd 6COCOO
uitgekeerd. Men tracht besparing in het1
bedrijf te winnen door zooveel moge
lijk machiniseering van hel bedrijf, want
op loou, mijnhout en andere onkosten
is niet te bezuinigen.
De Staat heeft de beste kolenvelden
Accoord mat België-
Met Belgid is door onze Regeering
een accoord aangegaan waatbij ver
schillende kwesties met onze Zuider
buren zijn geregeld. Deze overeenkomst
heeft een tweeledig karakterzij
toont een politiek en een economisch
In politiek opzicht bepaalt het ge
sloten verdrag zich tot het vastleggen
van het vervallen der bepalingen var
het traciaat van 1839, betreffende dr
voortdurende onzijdigheid van Belgis
de beperking, dat Antwerpen uit
sluitend een handelshaven mocht zijn.
Overigens draagt het verdrag een
economisch karakter. Het bevat rege
lingen betreffende het onderhoud en
>aart op de Schelde en het kanaal
Terneuzen. het zegt de medewer
king van Nederland toe voor den aac-
leg van nieuwe kanalen over ons ge
bied tusschen Antwerpen en Rubrort
en van Antwerpen naar den Moerdijk.
Anderzijds krijgt Nederland het recht
rerbetering van de Zuid-Wjllems-
voor de vaart van schepen van
1000 ton en desgewenscht hooger. Daar-
zal zich kunnen aansluiten een ver
breeding van het kanaal van Luik naar
Maastricht en de aanleg van een ver-
bir.dingskanaal van de Zuid-Willems
met de Maas ter hoogte van
Maastricht,
de zaak. die juridisch ook wel eens
«maatschap» heet, zocdat veelal van
maatschappelijk kapitaal gesproken
wordt, hetgeen dan echter in het ge
heel niet «maatschappelijk» in den z<n
,n «gemeenschappelijk» beteekent.
Wordt de zaak met andere menschen
men opgericht, zooals bijv. bij een
iarrlo.'ze venr cotschap het geval ia.
dan geldt als maatschappe'ijk kapitaal
wat door de aandeelhouders gezamen
lijk in de zaak gestoken wordt.
Nu ligt het in de rede, dat ieder
ondernemer een optimist is. Zou hei
mogelijk zijn, dat een fabrikant of
koopman een zaak aanpakte in het
stellig vooruitzicht, dat zqn onderneming
falikant zal uitloopen Neen immers.
De procudent beoordeelt deeconomische
vooruitzichten als een veldheer de
militaire positie en hij waagt den
aanval, overtuigd van de mogeljkheid
icces. Doch de producent kan falen,
i zeker, dat 'n bepaald percentage
van de ondernemers met hun keuze
zullen falen en nu barst de kritiek los
Ziet gj wel hoe verkeerd het be
staande stelsel van voortbrenging
I», is bet verwijt; doordat indivi
dueele ondernemers de beschikking
hadden over kapitaal, zijn goederen
gemaakt die met op de beste wijze in
de behoeften der maatschappij blijken
Landverhuizing.
Thans worden gevraagd
a. voor Noord-Frankrijk: melkers-vee-
eriorgers en boerenknechten voor alle
I
onder controle Centrale Accountantsdienst Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot 1 uurWOENSDAGAVONDS van 7
tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur
Dadelijk ingaande rente 36/io pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Zalen tegen zeer billijk tarief te huur. Inlichtingen bij den concierge
weik, goed op de hoogte met melken
(minimum loon 250 fiancs per maand
kost en«buisvestiog)
voor Elzas-Lotharingen landar
beiders voor alle werkmoeten met
paarden kunnen omgaan en allerlei veld
arbeid kunnen verrichten. (Behoeven niet
te kunnen melken of ploegenloon on
geveer 200 francs per maand plaatsing
geschiedt voornamelijk in streken, waa
de bevolking overwegend «Duitsch<
Inlichtingen bij de arbeidsbeurzen, de
correspondenten der arbeidsbemiddeling
eo, voor zoover deze inlichtingen ter
plaatse niet kunnen worden verkregen,
bij den rijksdienst der werkloosheids-
rerzekering en arbeidsbemiddeling. Be-
.uidenhoutscheweg 30, 's G-aveobage,
doch dan uitsluitend schnfte ijk.
Kapitaal.
:n van de belangrijkste onderwer-
in de economie is het kapitaal.
Bij de bespreking van economische
kwesties is steeds de vraag of het
kapitaal aanwezig zal zijn om in de
behoefte te voorzien. Goed te weten
wat kapitaal is, heeft daarom groote
beteekenis. Nu moet helaas geconsta
teerd worden, dat de meeste menschen
er zich niet de juiste voorstelling
maken wat kapitaal in economischen
zin is. Het wordt ons ook nie
makkelijk gemaakt om de juiste
stelling te verkrijgen en wel omdat
het woord kapitaal ook nog
ander verband gebruikt wordt.
Wat is namelijk kapitaal in
zooals het door handelsmenscben, door
tinancieele bladen, enz. gebruik wordt.
Wie een zaak begint moet altijd wel
iets bezitten. Welnu, het bedrag, dat
iemand uit eigen middelen aanwendt
om zijn bedrijf te beginnen, is
gewend boekhoudkundig «kapitaa'.'
noemen. Dit is dan het kapitaal
Wat wil men ons dan als verbetering
aanbieden
De voortbrenging mag niet langer
individueel zijn, men verlangt socialisatie
de voortbrenging,
us niet meer A. B. en C. mogen
afgaan op hun optimisme, er zal eeo
hooger college komen om uit te maker
u in de fabrieken gemaakt zal worden
Dcch nu is dit onze vraag: door
elk ander motief wil dit lichaam zich
laten leiden, dan door zija optimismi
Hoe imposant dr naam ook moge
:ijn, waarmee dit lichaam zich zal
omen «Hoogere Raad van Productie,»
Generale Staf der Voortbrenging», de
heeren, die daarin zitting zullen krijgen,
kunnen bij de productiekeuze tocb ook
niets anders afgaan dan eeo gissing
de vraag, die te wachten is en de
de schijnbaar beste manier om daarin
te voorzien. De kans dat de productie-
raad, of hoe bij heetec moge, mistast
en groot als dat er onder de schare
tallooze individueele producenten
eenige zulleD zijn, die kapitaal en arbeid
,n iets gewaagd hebben, wat achteraf
et in een behoefte blijkt te voorzien.
Maar het voor de menschheid nood
lottige verschil bestaat hierio, dat het
aaot,.l particuliere ondernemers, dat de
productie op een dcodloopend pad
zicb waarschijnlijk oog niet eens v
boven éen enkel percent van alle t
lemers, terwijl wanneer de productie-
aad zich vergist heeft, door de ver
plichting van alle dan gesocialiseerde
ondernemingen zijn besluit na te leven
de voortbrenging voor 100 pCt.
keerd zal uitvallen.
Verkeersverbetering.
Het wetsontwerp ter verklaring
het algemeen nut der onteigening ten
behoeve verbetering van den Rijksweg
AmsterdamAmersfoort is, blijkei
het voorloopig verslag in de afdeeltngi
der Tweede Kamer, met veel sympathie
begroet, althans door verscheidene
leden. Ardere leden maakten echter
niet zoozeer tegen de ont
eigening, maar echter tegen de uitvoe
ring van het werk zelf. Naar de be
staande plannen zat het een aanzienlek
aantal jaren duren, eer de hier bedoelde
weg is verbeterd.
:viaagd werd of niet een voltooiing
het ontworpen werk in sneller
tempo in overweging kan worden ge-
Eenige leden herinneren er aan, dat
de regeering bij de behandeling van de
Staatsbegrooting van het Icopende
dienstjaar heeft toegezegd een alge-
en grondslag te zullen vaststellen
de door haar te volgen wegen-
politiek. Zij vroegen of zu ks reeds
geschied, en zoo ja, welke die grond
slag dan is.
Hblverneemt, dat ernstig
overwogen wordt, nu het meer en meer
aan de uitvo.-ring toe komt der verbe
tering van den Rijksstraatweg Amster
damAmersfoort, ook bet gedeelte
van dien grooten verkeersweg, liggende
op het gebied van Amsterdam, van
gemeentewege onder handen te doen
nemen. Noodweodig behoort daartoe
de verbreeding van bet Amsterdamsche
gedeelte van de Weespersjde. Daaraan
zijn echter bijzondere moeilijkheden
te Amersfoort Kortegracht 16
Kapitaal f55.000.000 Reserve f42.500.000
INDUSTRIE
voor lagen Prijs.
Nieuwe Piano's met doorloopende pantserplaat. Prima Repetitions
Mechaniek. Elastisch lichte aanslag. Zeven Octaaf.
In Zwart. Eiken of Noten kleur. jaar schriftelijke garantie.
vr t 425.- -«■
Piano Orgelhandel S. DUYKER
HAVIK 29 Magazijn boven. Diploma Toonkunst AMERSFOORT
verbonden ten einde echter zoo spoe-
dig mogelijk met deze wegveibeteriug
te kuonen beginnen, zal allereerst bet
traject buiten de bebouwde kom voor
verbreeding in aanmerking worden ge
bracht.
Aansluitende op dat gedeelte van
den grooten weg zal over den Amstel,
tegenover de Amstellaan, een monu
mentale brug worden gebouwd, waar
voor d; plannen reeds worden uitge
Men hoopt die brug, de instanties
die het desbetreffend besluit moet pas-
seereo inbegrepen, over enkele jaren
gereed te hebben.
Gelderland.
Tot Commissaris der Koniogin in de
proviocie Gelderland is benoemd mr.
S. Baron van Heemstra.
De Nederlandeche Hanze.
-gaan van den R. K. Midden
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
Dit
stand vei heugt zich den laatslen tijd
in een stijgende belangstelling van den
kant der uitgeefster en der Redactie-
Al het mogelijke wordt gedaan om uit.
gave eo inhoud steeds volmaakter te
verzorgen. Er wordt meer copie ge
geven er is gezorgd voor een stevigen
omslag en beter papier. Nu kondigt de
Redactie een nieuwe rubriek aan. Reeds
jaren, zoo lezen we in dit redactiebe-
richt, heeft de vrouwenrubriek onze
bijzondere zorg. Deze rubriek was in
handen van Pater Damasus en zoo nu
dan werd er een artikeltje geplaats
i eoke le anderen. Vanaf April wordt
eeo geregelde, wekelijks verschijnen
de rubriek, onder leiding van Pa.er
Damasus, bijgestaan door enkele vaste
medewerksters.
Verwacht mag worden dat dit een
aanleiding te meer is voor den R, K.
Middenstand, althans zeker voor de
Middenstandsvrouw om «De
Nederlandsche- Hanze» door abonae.
menten te steuoeo.
Adres van opgave: Futurs, Leiden-
Allemaal patiënten?
Wie ziekelijke neiging beefr, en daarom
als onthouder leeft, is patient 1 Zoo eeo
moet niet voor doktertje gaan spelen.
Door deze enkele woorden wordt
aar zoo even gesuggereerd, dat de
onthouders (van alcoht I natuurlijk, wa
andere onthouders wordt bijl
gesproken) tegen het alcoholisme
optreden, omdat zij zelf er de slacht
offers van geweest zijn of dreigen te
Ed die moesten zich maar stil houden,
ze kuonen niet oordeelen over genees
middelen, die ze zelf noodig hebben.
Het is wel wat kras, te veronderstel
len dat een drankbestrijder «het doet»
alleen omdat hij zelf het noodig heeft.
Dat kan men toch al heel moeilijk
volhouden, als men ziet wie zich geven
dit bij uitstek sociale werk. Er is
Goddank nog iets anders in de wereld
dan eigen belang alleen, er wordt toch
ook nog naastenliefde gevonden, men
schen die uit medelijden met de patien-
van den alcohol het offer vao
onthouding brengen. En waarom kao
en zgn. patient, eeo die ongelukkig
•erd door de draokverleidiog, door
zijn ongeluk niet geleerd hebben boe
anderen bet bests bewaard blijven voor
die ramp Mogen zij dan niets doen
anderen te waarschuwen Ligt het
voor de band, dat zij gaarne mee-
werkeo met anderen die nooit vielen,
deo strijd tegen wat hun ongeluk
werd zoo praktisch mogelijk te maken
Zf zijn een be«ijs te meer, dat kennis
van het alcoholisme bestrijding be
teekent, En men behoeft nog geen
patieot te zijn, om die kenois machtig
Amersfoort
Onlangs vermeldden wij een en
ander omtrent een zaak, waarbij een
stagershrma terecht stond wegens het
het sluitingsuur van cfeo arbeid ia
werkplaats, werkplaatswerkzaam
heden laten veirichlen in den winkel.
)e vraag was toen of uitbeeneo
uitvliezen hetgeen altijd in den win
kel behoort te geschieden, werkplaats-
winkelwerkzaamheden waren. In
rbaod biermede deelen wij aan be
langhebbenden mede, dat door
Hoogen Raad naar aanleiding
:en soortgelijk geval debeslissiog
genomen is, dat in winkels waar uitge
beend enz. wordt, een arbeidslijst op
gehangen moei zijn, daar zoo'n winkel
in den zin der wet als een werkplaats
is op te vatten. Voor eeoigszins met
die werkzaamheden bekenden, een
vreemdlijkénde en voor belanghebben
den een lastige beslissing.
Een 4 jarig kind uit de Ruyter-
straat raakte in 't water van de Beek.
Dr. ten Bruggencate verleende de eerste
hulp terwijl ook het zuurstofapparaat
van de politie spoedig ter plaatse was.
Het mocht echter niet meer gelukken
de levensgeesten van de kleine dren
keling op te wekken.